YÖRÜK VE VOYNUKLARA DA~R ÖNEMLI B~R KAYNAK: YÖRÜK VE
VOYNUK AHKÂM DEFTER~~ (16 Z~LKXDE 1116/12 MART 1705-3
CEMÂZ~YELEVVEL 1147/1 EK~M 1734)
MEHMET AK*
Osmanl~~ Devleti kurulu~undan itibaren her alanda oldu~u gibi gelir kaynaklar~n~~
da kontrol alt~nda tutabilmek için düzenli bir kay~t ve ar~iv sistemi olu~turmu~tur. Bu
çerçevede Payitahttan ç~kar~lan resmi belgeler yan~nda merkezde veya ta~rada tutulan
defterler dikkatli bir ~ekilde muhafaza edilmi~tir. Devlet için önemli olan bu belge ve
defterlerin muhafazas~~ için zaman zaman ilgili görevlilere emirler ç
~ kar~lm~~,
ondokuzuncu yüzy~la gelindi~inde modern anlamda ar~iv sistemine geçilmi~tirl.
Bu çal~~ma Ba~bakanl~k Osmanl~~ Ar~ivinde, Kamil Kepeci Tasnifi içerisinde
5061/1135 dosya ve gömlek numaras~nda kay~tl~~ bulunan Ba~mukataa Kaleminden
Yörük Mukataalanyla Rumelideki Voynuklara ve k~smen çe~itli hususlara dair yaz~lan
ahkâm tezkire kay~tlar~n~~ içeren Ahkâm defterinin k~sa bir tan~t~m~~ ve transkripsiyonu
niteli~indedir.
Defter ~ekil bak~m~ndan; 46x16 ebad~nda ve ciltlidir. 37 sayfadan olu
~makla
birlikte ba~tan 3. sayfa numaras~z ve bo~~ iken son sayfa olan 37. sayfa ise numarah olup
bo~~ b~rak~lm~~t~r. Defterin 31. sayfas~nda Trabzon'a gelen ticaret mallanndan Trabzon
Gümrük Kanunnamesi gere~i al~nmas~~ gereken vergi miktar~~ ile ilgili bir hüküm yer
almaktad~r. Yine ayn~~ sayfada Istanbul'da Yenikap~~ ve Silivri Kap~~ bölgesinde yer alan
barut mahzenlerini koruyan Ermeni ve Rum taifesinden olan bekçilere verilen berat ve
bunlar~n muafiyet ~artlar~~ yaz~lm~~t~r. Defterin 32. ve 33. sayfalar~nda ise timar ve
zeamet tasarruf edenlerden tahsil edilerek Asitâne darbhânesine teslim edilmesi
gereken cebelü bedeliyesi hakk~ndaki hüküm yer almakla birlikte 33. sayfada
konar-göçer Tekeli cemâ'atinin muafiyet ~artlar~ndan bahsedilmektedir. Defterin 34.
sayfas~nda ise "Hulâsa-i Cebelü" ba~l~~~~ alt~nda cebelü bedeliyesi tahsili ve "Hulâsa-i
Yörükân" ba~l~~~~ alt~nda da yörükân taifelerinin vergilerini voyvodalarma verdikten
sonra ba~ka vergi talep edilmemesi için k~sa bir sonuç yaz~lm~~t~r. Ayn~~ zamanda bu
sayfamn sonunda Sadrazama yap~lan bayram ziyareti ile ilgili bir divan tezkeresi sureti
yer almaktad~r. Defterin giri~inde sa~~ üst kö~esinde Yörük Mukataas~~ içerisinde
bulunan Yörük oymaklanmn muafiyet ~artlar~~ yaz~l~d~r. Di~er taraftan defterin
ba~lang~ç ve biti~~ tarihi kay~tl~~ olmamakla birlikte içerisindeki hükümler, 16 Zilka'de
Tarih Ö~retmeni. Akdeniz Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Doktora Ö~rencisi, mehmetak 07@hotmail.comBa~bakanl~k Osmanl~~ Ar~ivi Rehberi, haz. Hac~~ Osman Y~ld~r~m-Naz~m Y~lmaz-Yusuf ~ hsan Genç, Osmanl~~ Ar~ivi Daire Ba~kanl~~~~ Yay~nlar~, ~stanbul 2000, 2. bs., s. 35-40.
1116/12 Mart 1705 tarihinden 3 Cemâziyelevvel 1147/1 Ekim 1734 tarihine kadar
belirli bir kronolijik s~ra takip edilmeksizin yaz~lm~~t~r.
Defterdeki hükümler, Osmanh padi~ahlar~ndan III. Ahmet (1703-1730)
döneminin tamam~n~, I. Mahmut (1730-1754) döneminin ise ilk dört y~l~n~~
kapsamaktad~r.
Defterin ilk 25 sayfas~~ Yörüklerle, kalan di~er sayfalar~n ço~u voynuklarla ilgili
olmakla birlikte k~smen çe~itli konulardaki hükümleri ihtiva eden sayfalar da
bulunmaktad~r. Defter içerisinde okunu~undan ~üphe edilen kelimelerin yan~na (?)
i~areti, okunamayan kelimelerin yerine ise (...?) i~areti konulmu~tur. Di~er taraftan
tasnifin kodu, dosya ve gömlek numras~~ yan~nda defterin sayfa numaras~~ (BOA., KK.d.,
5061/1135, s.) verilmekle birlikte her sayfada yer alan hükümler birden ba~lamak üzere
tarafim~zdan numaraland~nlm~~t~r.
Defter içerisindeki hükümler genellikle divani yaz~~ ile yaz~lm~~~ olmakla birlikte 35.
sayfada Hazinedarba~~~ ve Bostanc~ba~~n~n Sadrazama yapt~klar~~ bayram ziyareti
s~ras~nda Sadrazam tarafindan bedeli hazineden kar~~lanmak üzere verilmesi beklenen
atlas ve çukamn miktar ve içeri~iyle tutar~m belirten ihsan kayd~~ siyakat yaz~~ ile
yaz~lm~~t~r.
Defterin önemli bir k~sm~~ Yörük Mukataalan ile ilgilidir. Osmanh Devleti'nin
kurulu~unda önemli roller üstlenen Yörüklere bak~ld~~~~ zaman çe~itli kaynaklarda ve
belgelerde göçerevli, konar-göçer, göçerler, göçebe, a~iret, tir, bölük, cemaat gibi
adlarla zikredildiklerini görmek mümkündür2. Genellikle hayvanc~l~kla u~ra~an yaylak
ve k~~lak aras~nda gidip gelen Yörükler, Osmanl~~ Devleti'nin kurulu~~ a~amas~nda asker
kayna~~n~~ te~kil ettikleri gibi sistemli bir ~ekilde ilk fethedilen yerlere iskan edilerek
oralar~n Türkle~tirilmesinde önemli roller oynam~~lar hatta uclarda üstlendikleri
görevlerle s~n~rlar~n güvenli~ini dahi sa~lam~~lard~r3. Kimi zaman vergi muafiyeti
getirilen Yörükler, yollann tamiri ve emniyeti, suyollan yap~lmas~, köprü in~as~yla
tamiri ve muhafazas~, menzillere zahire toplanmas~~ ve bunlar~n korunmas~, stratejik
önemi olan madenler yan~nda ordunun g~da ve mühimmatm~n ta~~nmas~~ gibi önemli
i~leri yerine getirmi~lerdir4.
Yaylak, k~~lak, adeti a~nam, a~~l ve yapa~~~ resmi ba~ta olmak üzere devlete önemli
ölçüde mali kaynak sa~layan Yörükler, hayat tarzlar~ndan dolay~~ idari ve mali olarak
özel bir statüye sahip olmakla birlikte adli olarak bulunduklan bölgedeki kad~lara, idari
olarak beratla ba~lar~na tayin edilen beylerine veya5 kethüdalar~na ba~hyd~lar6. Bunun
yan~nda Yörükler gerek has gerekse bir sanca~~n vergi dairesi içerisine al~nd~~~~ zaman
mukataaya verilmek suretiyle ba~lar~na bir voyvoda tayin edilirdi ki bu voyvodalar,
2 ~lhan ~ahin, Osmanl~~ Döneminde Konar-Göçerler, Eren Yay~nlar~, ~stanbul 2006, 1. bs., s. 173-174. 3 Mehmet Ak, "Antalya'da Yörükler ve Yörük Kültürü", Dünden Bugüne Antalya, c. 2, Antalya Valili~i ~l Kültür ve Turizm Müdürlü~ü Yay~nlar~, Antalya 2010, s. 332-33, 342.
4 Salahâddin Çetintürk, "Osmanl~~ imparatorlu~unda Yürük S~n~fi ve Hukuki Statüleri", Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Co~rafya Fakültesi Dergisi, c. II/ sy. 1, (1943), s. 111-112.
5 Yusuf Halaço~lu, XVIII. Yüzy~lda Osmanl~~ ~mparatorlu~u'nun iskan Siyaseti ve A~iretlerin Yerle~tirilmesi, TTK Yay~nlan, Ankara 2006, 4. bs., s. 21-23.
YÖRÜK VE VOYNUK AHKÂM DEFTERI 3
Yörüklerin elindeki hayvanlar~n say~m~n~~ yaparak vergileri düzenli bir ~ekilde toplay~p
merkeze göndermekle yükümlüydüler7.
Defterde kay~tl~~ olup Yörük Mukataalar~~ içerisinde yer alan Yörük gruplar~na
bak~ld~~~~ zaman Kocaca, Beritanlu ve Hadimli yörükân tâifesi cemâ'ati, Cemâ'at-i Kocaca tâife-i Yörükân-~~ Bozdo~an, Yörükân tâifesinden Karakapaklu cemâ'ati, Ya~abedir Cemâ'ati veya Ya~c~~ cemâ'ati yörükân~, Karakeçili cemâ'ati, Sar~ keçilü, Tav~anlu, S~racl~, E~riceli, 'icaz, Horzum ve ~nehanl~~ cemâ'âtleri yan~nda Horzum
cemâ'âtinin mahalleleri, Karakoyunlu cemâ'ati, Bat~lu ve Türkman `a~âiri Kark~n,
Cemikânlu ve Merdanlu cemâ'atleri, Gebizli cemâ'ati, Gübcü veya Bozdo~an cemâ'ati,
Bozlar cemâ'ati, Tuzk~r~~ cemâ'ati, Karabük cemâ'ati, Acurlu cemâ'ati, `A~iret-i Merdisi,
Yeni Osman cemâ'ati, Yörükân tâifesinden Karaba~o cemâ'ati, Gülekli, Tatar, Sindel, Kara Hac~l~~ ve Firkatli cemâ'atleri, T~rtar cemâ'ati, Kesirli cemâ'ati, Tortum ve Üzümlü tâifesi, Yörükân-~~ ~eyhlü cemâ'ati, Saç~karalu cemâ'ati, Kaçar cemâ'ati, Honalar,
Esedullah, ~eyho~lu ve ~ehirlü cemâ'atleri, Kerimo~lu cemâ'ati, ~shak Pa~a Yörük
cemâ'ati, ~eyhlü cemâ'ati, Piranlu `A~iretinden ~eyh Ko~anlu cemâ'ati, Kiseli ve T~rtarl~~
cemâ'atleri, Karadirekli ve Kabasakal perâkendeleri re'âyâs~, Tekeli cemâ'ati defterde
kay~tl~~ Yörük Mukataas~~ dahilinde bulunan a~iret, yörük veya cemaatlerdir.
Defter içerisinde 25. sayfadan sonra yer alan hükümlerin ço~u voynuk taifeleriyle
ilgilidir. Voynuk, Slavca bir kelime olup asker anlam~na gelmekle birlikte' Voynuklar,
Osmanl~~ Devleti'nin Rumeli'deki topraklar~nda özellikle bugünkü Bulgaristan'da
devlete ait ah~rlar~n ve bu ah~rlardaki miri at ve beygirlerin hizmet ve bak~m i~leri için
ço~unlukla Bulgarlar'dan te~kil edilmi~~ görevliler toplulu~udur°. Türk fethinden önce
Balkanlarda ya~ayan toplumlar içinde küçük asilzade s~n~f~n~~ olu~turan Voynuklar,
fetihten sonra Türk yönetiminde genellikle voynuk te~kilat~~ içinde ba~tina denilen
topraklar~n~~ tasarruf etmek üzere topland~klar~~ gibi ilk kez I. Murat döneminde Rumeli Beylerbeyi Timurta~~ Pa~a'n~n çal~~malar~~ ile te~kilatland~r~lm~~lard~r. Bundan sonra sistemli bir ~ekilde düzenlenerek geli~tirilen te~kilatla ilgili olarak Fatih'ten itibaren özel voynuk yasalar~~ dahi yap~lm~~t~r. Böylece uzun süre devlete hizmet veren voynuk te~kilat~, II. Süleyman döneminde 1691 y~l~nda kald~r~lm~~~ ancak iki y~l sonra 1693'te
II. Ahmet döneminde yeniden te~kilat~n devam etmesine karar verilmi~tir. Al~nan bu
karardan sonra varl~~~n~~ XIX. yüzy~l~n son çeyre~ine kadar sürdüren voynuk te~kilat~~
dönem içerisinde Bulgaristan'da h~z kazanan ayr~l~kç~~ hareketler sonras~nda 1878 y~l~nda fiilen sona ermi~tir1°.
Netice itibariyle burada tan~t~lan defter, XVIII. yüzy~l~n ilk yar~s~nda Yörükler ve Voynuklarla ilgili hükümleri içerdi~i için bu alanda ara~t~rma yapanlar aç~s~ndan önemli bir kaynak niteli~indedir.
Halaço~lu, a.g.e., s. 21; A. Latif Arma~an, "XVI. Yüzy~lda Teke Sanca~~'ndaki Konar-Göçerlerin Demografik Durumu Üzerine Bir Ara~t~rma", Tarih Ara~t~rmalar~~ Dergisi, c. XIX/ sy. 30, (1997), s. 4.
Yavuz Ercan, Osmanl~~ ~mparatorlu~unda Bulgarlar ve Voynuklar, TTK Yay~ nlar~, Ankara 1989, s. 1. 'Enver M. ~erifgil, "Rumeli'de Istabl-~~ Amire Voynuklan", Türk Dünyas~~ Ara~t~rmalar~, sy. 14, (1981),s. 137.
KAYNAKÇA
BOA., KK.d., 5061/1135.
Ak, Mehmet, "Antalya'da Yörükler ve Yörük Kültürü", Dünden Bugüne Antalya, c. 2, Antalya Valili~i ~l Kültür ve Turizm Müdürlü~ü Yay~nlar~, Antalya 2010, s. 332-351.
Arma~an, A. Latif, "XVI. Yüzy~lda Teke Sanca~~'ndaki Konar-Göçerlerin Demografik Durumu Üzerine Bir Ara~t~rma", Tarih Ara~t~rmalar~~ Dergisi, c. XIX/ sy. 30, (1997), s. 1-35.
Ba~bakanl~k Osmanl~~ Ar~ivi Rehberi, haz. Hac~~ Osman Y~ld~r~m-Naz~m Y~lmaz-Yusuf ~hsan Genç, Osmanl~~ Ar~ivi Daire Ba~kanl~~~~ Yay~nlar~, ~stanbul 2000.
Çetintürk, Salahâddin, "Osmanl~~ ~mparatorlu~unda Yürük S~n~f~~ ve Hukuki Statüleri", Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Co~rafya Fakültesi Dergisi, c. II/ sy. 1, (1943), s. 107-116.
Ercan, Yavuz, Osmanl~~ ~mparatorlu~unda Bulgarlar ve Voynuklar, TTK Yay~nlar~, Ankara 1989.
Halaço~lu, Yusuf, XVIII. Yüzy~lda Osmanl~~ ~mparatorlu~u'nun ~sk~~n Siyaseti ve
A~iretlerin Yerle~tirilmesi, TTK Yay~nlar~, Ankara 2006.
~ahin, ~lhan, Osmanl~~ Döneminde Konar-Göçerler, Eren Yay~nlar~, ~stanbul 2006.
~erifgil, Enver M., "Rumeli'de Istabl-~~ Amire Voynuklar~", Türk Dünyas~~
BOA., KK.d., 5061/1135, s. 1
~ürüt-~~ Mu'afiyet-i Yörükân
Yörükân mukataas~~ cemâ'atlerinin a~~-1am ve ~ütürân ve bennâk ve mücerredlerine filcümle mal ta'yin olunma~la `avar~z nüzl ve sürsât ve `adet-i a~nâm ve imdad-~~ seferiyye ve hazariyye ve teklif-i örfiyye ve ~âkkadan mu'âf ve müsellem olmak üzere nizam-~~ cedid defterinde mukayyedi vard~r
Tahsildârlar ziyâde taleb eylememek üzere emr-i ~erif virilmi~dir Hüküm 1
~çil Mutasarr~f~~ Pa~aya ve Kad~s~na Hükümki
Liva-i mezbürde sakin yörükân cemâ'atinden Abdullah ve Mehmed divan-~~ hümaytinuma `arzuhal idüb liva-i mezbürde vaki' Kocaca ve Beritanlu ve Hadimli ve kayye-i dün(?) yörükân tâifesi cema'atinden olub bin yüz otuz senesinde yörük muharriri olan dergah-1 muallâm kapucu ba~~lar~ndan Ali Beyin tahrir ve defteri mucebince cemâ'at-i mezkfireleri üzerlerine edas~~ laz~m gelen a~nâm ve ~ütür ve bennâk ve mücerredlerinden icâb iden mal-~~ mirilerinin edas~na raz~lar iken tahsildar olanlar laz~m gelen a~nâm ziyâde talebiyle rencide itmeleriyle fi-rnaba'd ziyâde mutâlebesiyle taaddi olunmamak bab~nda emr-i ~erifim ricâ itmeleriyle ~çil Sanca~~nda Sinanlu kasabas~~ sâkinlerinden Cerna'at-i Kocaca tâife-i Yörükan-~~ Bozdo~an otuz üç nefer bennâk ve on iki nefer mücerred ve iki bin alt~~ yüz elli a~narn ve k~rk üç ~ütürânki her yüz a~namlar~ ndan be~~ guru~~ ve beher mehâr develerinden otuz koyun hesab~~ ve beher nefer bennak~ndan dörder guru~~ ve beher nefer mücerredlerinden birer sülüs miri ile Yeniil voyvodas~~ Ali Beyin yüz otuz üç senesinden tahrir ve defterhane-i 'âmireme gönderüb h~fz-~~ defter oldu~u derkenaf olundukda derkenar~~ mucebince emr-i ~erifim virilmek bab~nda ferman-~~ `ali~an sad~r olma~la emr-i ~erif yaz~lmak içün tezkire virildi Fi 6 Muharrem sene 135
Hüküm 2
Gülekli o~lu uhdesinden mebla~-~~ mezbür~~ bir an evvel tahsil içün virilen emr-i ~erifdir
Karaman ve Adana ve ~çil Sancaklar~~ Mutasarr~flar~na ve Yörükân Voyvodas~~ Osman~n taksiti tahsiline me'mur Ali Zide Mecdühilye Hükümki
Bin yüz oyuz dört senesine mahsub olmak üzere Adana ve Tarsus ve ~çil ve tevabi'i Sancaklar~nda tahrir olunan yörükan mukataas~n~n senevi elli bin guru~~ mal ile Güleklio~lu Osman~n ulidesinde olub kapum kullar~~ mevacib ve sair masar~f-~~ mühime içün otuz bin guru~~ tahsilini henüz irsal ve teslim-i hazine-i 'âmirem olmayub ve mezbür Osman~n mal-~~ mukataa zikr olunan yörükândan tahsil ve ahz ü kabz eyledi~i vukuf-~~ tâmm olma~la bir an evvel tahsil ve getürüb teslim-i hazine itdirme~e ikdam-~~ tâmm eylemek bab~nda ferman-~~ `ali~amm sad~r olma~~n emr-i ~erif yaz~lmak içün tezkire virildi R 4 Cemaziyelevvel sene 135
Hüküm 3
Yörük tâifesinin rüsum-~~ ra'iyyetlerini virme~e raz~lariken tahsiline me'mur olanlar ziyâde taleb eylememek üzere bir defa' dahi virilen emr-i ~erifdir
Adana Beylerbeyisine ve Tarsusun Kad~s~na Hükümki
Yörükân tâifesinden Karakapaklu cemâ'ati ahalileri divan-~~ hümâyûnuma `arzuhal idüb üzerlerine edas~~ laz~m gelen rüsum-~~ ra'iyyetlerin kanun ve defter mucebince edâya raz~lar iken cem' ve tahsiline me'mur olanlar kanaat eylemeyüb hilaf-~~ kanun ve defter ziyâde alub gadr eylediklerin bildirüb üzerlerine laz~m gelen rüsumlar~n kanun ve defter mucebince müceddeden tahrir olunan yörükân mukataas~~ rekalar~mn yedlerinde mevcud ve beher yüz ganemlerinden be~er guru~~ ve beher develeri otuz koyun hesab~~ ve beher bennallar~ndan dörder ve her üç nefer mücerredlerinden bir guru~~ rüsum-~~ mirileri tahsil olunmak üzere mukayyed olundu~u derkenâr olundukda mucebince `amel olunmak ferman-~~ `ali~an sad~r olma~~n emr-i ~erif telhis içün tezkire virildi Fi 7 Muharrem sene 135
Hüküm 4
Merkum Gülekli o~lu Osmandan elli bin guru~~ tahsil olunma~la kendüsü ve kar~nda~~~ Ahmed ve di~er Mustafa kal'a-bend olunmak içün virilen emr-i ~erifdir
Adana Beylerbeyisi Ali dâme ikbâlehûye ve Adana ve Tarsus ve ~çil ve Alâiye Sancaklar~nda vaki' Kad~lara Hükümki
Adana ve Tarsus ve ~çil ve Alâiye Sancaklannda sakin tahrir olunan yörükân tâifesi mukataas~mn zaman zabt~~ mart ibtidas~ndan olma~la senevi elli bin guru~~ mal ile yüz otuz dört senesi Gülekli o~lu Osman~n uhdesinde oldu~u mukayyed olma~la senki mirimirân mümâ ileyhsin mezk~lr Osman her ne mahâlde bulunur ise ahz ü habs ve zimmeti olan elli bin guru~~ kendüsünden tamamen taleb ve tahsil ve ahz ü kabz ve Asitâne-i saadet hazinesine irsal ve teslim-i hazine-i 'âmirem
BOA., KK.d., 5061/1135, s. 2
itdirme~e dikkat-i tâmm idüb kendüye ve kannda~~~ Ahmed ve di~er kar~nda~~~ Mustafa ahz ve sair müteallikat~~ ile Adana kal'as~na muhkem kal'a-bend idüb mezbûn kal'ada habsde al~koyub tekrar emr-i ~erif sad~r olmad~kça habsden !dal( itdirmekden bu balida mugayir emr-i `ali~an vaz' ve hareket ve müsâdemizden begayet ihtirâz ve ictinâb eylemek bab~nda ferman-~~ `ali~amm sad~r olmu~dur emr-i ~erif yaz~lmak içün tezkire virildi Fi 29 Cemaziyelevvel sene 135
Hüküm 1
Yörükân tâifesi `avanzlan mukabili cebehâne-i 'âmireye seksener kabza-i kemân virürüz deyü `adem-i itaat itmeleriyle tekrar tahrir içün emr-i ~erif virilmi~dir
Anadolu Valisine ve Hüdavendigar Sanca~~~ Mutasarr~fina ve Karesi Sanca~~~ Mütesellimine ve Ya~abedir Cemâ'ati cevânibinde vaki'olan Kazalar~n Kad~lar~na ve Kethüdâyeri ve Yeniçeri Serdarlar~na Hükümki
Seyyid Osman divan-~~ hümayûnuma `arzuhal idüb Yörükân tahririne me'mur olub hala Adana valisi Ali dâme ikbalehû tarafindan Ya~c~~ cemâ'ati yörükan~n~~ tahrire gidüb tahrir ve mal-~~ tilkilerin tahsil murad eyledikde cemâ'at-i mezbûre rekas~~ `adem-i
YÖRÜK VE VOYNUK AHKAM DEFTER~~ 7
itaatden na~i bizler beher sene `avânz~m~z mukabili cebehâne-i 'âmireye seksener kabza-i kemân virirüz deyü tahrirden âyâ ve fesâd ve ~ekâvete âdet-i müstemirreleri oldu~undan mezbiir Seyyid Osmana ho~nude ile cevab ve ~ekâvetleri izhâr ve cemâ'at-i mezbûrenin kethüdâs~~ Hoca o~lu Mehmed ve Karakeçili cemâ'ati kethüdâs~~ Resût o~lu Ahmed ve Mehmed o~lu ve kar~nda~~~ kürd Mehmet ve kürd Ahmed nâm kimesneler
ile cemâ'at-i mezbûreler merkûm Osman~~ sa~~ omuzundan kur~un ile urub mecr~lh
idüb bu misillü fesâda bâcli olanlar~n cezalar~~ tertib olunmak içün Adana valisi Ali Pa~a i'lâm ve emr-i ~erif virilmek içün istid'â itme~in Ya~c~~ cemâ'ati yörükân~~ mukaddemâ hin-i tahrirde senede `avânzlan mukabili cebehâne-i 'âmireye seksener `aded kabza-i kemân virmek üzere kayd ve icâb iden mal-~~ miriteri Yeniil Voyvodas~~ ma'rifetiyle tahrir ve defter olunub 'arz ve i'lâm olunmak üzere yüz otuz senesinde emr-i ~erif virildi~i derkenâr olundukda senki vezir mü~âr ileyhsin ma'rifetin ile ve ma'rifet-i ~er'le görülüb mezbûr Seyyid Osman~n deyni haric tahsil oldukdan sonra cemâ'at-i mezbûre ahâtilerinin mâlik olduktan deve ve koyun ve bennâk ve mücerredleri müceddeden tahrir ve bir ferdi haric kalmamak üzere müfredat~~ ile irsât olunmak üzere mirimirân mûmâ ileyhin i'lâm~~ mucebince emr-i ~erif tahriri bâb~nda telhis olundukda telhis mucebince hükm-i hümâyûnum virilmek fermân-~~ "ali~ân sad~r olma~~n emr-i ~erif yaz~lmak içün tezkire virildi Ft 4 ~a'ban sene 135
Hüküm 2
Bir defa' dahi Yörük tâifesinden yüz otuz dört senesinden Gülekli o~lu Osmandan elli bin guru~~ tahsil içün Adana kal'as~nda kal'a-bend olunmak üzere emr-i ~erif
Adana Beylerbeyi Ali Pa~aya Hükümki
Adana ve Tarsus ve ~çil ve Aliye Sancaklar~nda sakin tahrir olunan yörükân tâifesi mukataas~n~n senevi yedi bin guru~~ mal ile otuz senesi Gülekli o~lu Osman~n uhdesinde olub gün bu âna gelinceye mukataa-i mezbûre mahndan merkum Osman~n bir akçe teslimi olmama~la bundan akdem birkaç defa' evâmir-i ~erif-i `âli~ân~m ile müba~ir ta'yin ve irsât ve ve mal-~~ mukataa kendülerden taleb olundukda bir türlü gadr irâdlyla müba~irleri tehi-dest ve mezkür Osman her ne mahâlde bulunur ise ahz ü habs ve zimmeti olan elli bin guru~u tamamen taleb ve tahsil ve taallül ider ise kendüsü ve kar~nda~~~ Ahmedi ve di~er kar~nda~~~ Mustafay~~ dahi ahz ve sair taallûkat~~ her ne ise cümlesini Adana kal'as~na muhkem kal'a-bend idüb meblâ~-~~ mezbûr elli bin guru~u tamamen tahsil ve sen dahi güna gün vakt eyleyüb meblâ~-~~ mezbûru kendisinden ve kar~nda~lar~~ ve taallt~kat~ndan ve divân~m içün virdi~i mahâllerden ve mâlik oldu~u hane ve çiflik ve at ve deve ve kat~r ve sair ism-i mal ~tlâk olunur emvât ve e~yas~~ bahas~ndan tamamen ve kâmilen tahsil ve mezbürum kal'ada habs ve al~koyub tekrar emr-i ~erif sad~r olmad~kça habsden ~tlâk itdirmekde begâyet ihtirâz ve ictinâb eylemek bâb~nda fermân-~~ `gi~ân~m sad~r olma~~n emr-i ~erif yaz~lmak içün tezkire virildi R 26 Ramazan sene 135
BOA., KK.d., 5061/1135, s. 3 Hüküm 1
Sab~k Yörük Voyvodas~~ Osman~n istihlâk eyledi~i miriden (...?) cema'atleri `aliyyülesami tahrir ve defter içün virilen emr-i ~erifdir
Anadolu cânibinde Yörükân tâifesi bulundu~u mahâllerin Sancak Mutasamflarma ve Kad~lar~na ve hala Yörük Voyvodas~~ olan Zide Mecdühflye Hükümki
Anadolu cânibinde vaki' yörükân tâifesinin bin yüz otuz dört senesine mahsub olmak üzere mal-~~ milr~lerin tahsil ve Gülekli o~lu Osman~n uhdesinde olub tâife-i mezbûreden cem' ve tahsil eyledi~i emval-i miriyi sarf ve istihlâk itmekle senki voyvoda-i mûmâ voyvoda-ileyhsvoyvoda-in savoyvoda-ir yörükân mukataas~~ voyvodas~~ olan m~lma voyvoda-ileyh Osmanm henüz mal-~~ mil:ileri tahsiline müba~eret eyledi~i Yörük cemâ'atinden her ne mikdar cemâ'at var ise ma'rifet-i ~er'le defter itdirüb ve otuz dört senesi mal-~~ mir~lerinden zimmetlerinde kalan akçeleri cem' ve tahsiline müba~eret ve mûmâ ileyh Osmana vaz'-~~ yed ve müdahale itdirilmeyüb müfredât üzere defter itdirilüb mümzâ ve mahtûm defteri ile Der-saadetime irsal ve bir gün mukaddem irsal ve teslim-i hazine-i 'âmirem itdirmekde ferman-~~ `ali~an~m sad~r olma~~n emr-i ~erif yaz~lmak içün tezkire virildi Fi 9 Zilka'de sene 135
Hüküm 2
Fehmi Mustafa Efendinin ze'âmeti re'ayas~~ Ali Bey Yörük olmak üzere tahrir olma~la Gülekli o~lu Osmandan gerü redd-i ze'âmet tarafina redd içün emr-i ~erifdir
Anadolu Valisi Vezir Pa~aya Hükümki
Fehmi Mustafa divan-~~ hümâyûnuma `arzuhal idüb ~çil ve Adana ve Ayd~n Sancaklar~nda berat-~~ ili~an ile mutasarr~f oldu~u ze'âmetin defter-i hâkânide mukayyed olan rekas~ndan Beritanlu cema'ati re'ayas~~ otuz seneden berü ze'âmet re'ayas~~ olub müstakil re'âyâ de~iller iken Yörük tahririne me'mur olan Ali Bey Yörük olmak üzere tahrir ve hukuk ve rüsumlann tahsil ve gadr eyledi~in bundan akdem tahrir ve defterden terkin ve ze'âmet-i mezbûre tarafindan zabt olunub Yörük zabitleri tarafindan müdahale olunmamak üzere emr-i ~erif virilmi~iken varan kimesne hin-i hesabda nim iltizam~ndan a~a~~~ kald~r~lmad~~ deyü redd ile cevab idüb gadr-~~ külli eyledü~ün bildirüb mahâllinde ~er'le görülüb Gülekli o~lu Osmandan gerü ze'âmet tarafina redd ve teslim itdirilmek içün bin yüz otuz be~~ senesi cemaziyelevvelinde emr-i ~erifim virildi~i derkenâr olundukda otuz dört senesinde re'âyâdan oldu~u ma'rifet-i ~er'le redd ve ze'âmet tarafina teslim itdirilmek üzere Adana ve ~çil ve Ayd~n Sancaklan Mutasarnflan ve Kad~lar~na hitaben emr-i ~erif hilaf-~~ fermân muhalefet etmekle senki vezir mü~âr ileyhsin sizlere hitaben emr-i ~erifim tahrir olunmak ferman-~~ `ali~an~m sad~r olma~~n emr-i ~erif virildi FI 18 Zilka'de sene 135
Hüküm 3
Yörük Voyvodas~~ ma'rifetiyle bir ferdi haric kalmamak üzere müceddeden tahriri içün emr-i ~erifdir
YÖRÜK VE VOYNUK AHKAM DEFTERI 9
Vilayet-i Anadolu'da vaki' Yörük bulunan yerlerin Kad~lar~na ve Sancak Mutasarr~flar~na ve Voyvoda ve Kethüdâyerleri ve Yeniçeri Serdarlar~~ ve Ayn-~~ Vilayetin ve ~~~ Erlerine ve Yörük tahririne me'mur Zide Kadrihüme Hükümki
Vilayet-i Anadolu'da vaki' Yörük mukataas~~ bin yüz otuz be~~ senesi mart~ndan zabt olunmak üzere bi-l-fi'l ba~~ defterdar~m Elhâc ~brahim dame ulüvvuhia ve matbah-~~ 'âmirem emini Elhâc Halil ve vezir-i 'azam~m kapuc~lar kethüdas~~ Elhâc Mustafa ve hem~irem Hadice Sultan dâmet ismetihâmn kethüdas~~ Mehmed Ade ilmühüye i~tirâken bervech-i malikane virmeyüb mukataa-i mezbüre cemâ'atinden Sar~keçilü ve Tav~anlu ve S~rac ve E~riceli ve 'icaz ve Horzum ve ~nehanl~~ cemâ'atleri filas1 Yörük o~lu Yörükler iken birer tarikle arz alub fermân itdirdiklerinden mâ'ada ba'z~~ ze'âmet ve timar sahibleri dahi müdahale itmeleriyle senki Yörük Voyvodas~~ milma ileyhsin ma'rifetinle bir ferdi haric kalmamak ve himaye tarikiyle miriye zarar tertib itdirilmemek üzere müceddeden tahrir ~ütürân ve a~nâm ve bennâk ve mücerredleri defter olunub mahalline kayd olunmak üzere icâb iden mal-~~ mirilerin cem' ve tahsil ve bir ferdi taallül ve muhalefet itdirilmeyüb iktizâ iden mal-~~ mit-ileri tahsil itdirilmek bab~nda ferman-~~ 'ali~amm sad~r olma~~n emr-i ~erif yaz~lmak içün tezkire virildi R 28 Zilka'de sene 135
BOA., KK.d., 5061/1135, s. 4
Hüküm 1
Bir defa' dahi müceddeden olan tahrire ba'z~lar~~ dahil olma~la müceddeden tahrir ve irsal eyleyesiz deyü emr-i ~erifdir
Anadolu Valisine Hükümki
Vilayet-i Anadoluda vaki' Yörük mukataas~~ otuz be~~ mart~ndan malikane virilüb tâife-i mezbürenin ba'z~lar~~ mukaddemâ himaye ve ba'z~lar~~ sehven müceddeden olan tahrire idhâl olunmayub bu defa' tahrirden haric vilayet-i Anadoluda kalan Yörük re'ayas~~ müceddeden tahrir ve mallanyla as~l mukataaya zamm ve ilhak olunmak üzere emr-i ~erif sad~r olma~la sizki valiler ve kad~lars~z ve 'ayn-~~ vilayetsiz i~bu emr-i ~erifim vusülünde her kang~mz~n taht-~~ kazas~nda mukaddem tahrir olunan yörükden mâ'adâ tahrir olmayan Yörük bulunur ise bir takrib ile mektüm kalmamak üzere tahrire me'mur Yörük zabitine tahrir itdirüb ve tahrir hususunda iktizas~na göre taraf~n~zdan iânet idüb müceddeden tahrir ve defter itdirüb defteri tahrire geldikden sonra ne vechle fermân~m olur ise ana göre 'amel eylemeniz bab~nda fermamm olma~~n emr-i ~erif yaz~lmak içün tezkire virildi R 3 Muharrem sene 136
Hüküm 2
Yörük cemâ'ati mukataas~na voyvoda nasb olunan Yusuf ve Çelebizâde Hüseyin mal-~~ mukataay~~ tahsile me'mur olma~la Karahisar Kad~s~~ ve Ali Çavu~~ ve sâirleri tahsile mani' olmamalar~~ içün kal'a-bend olunmak üzere emr-i ~erif virilmi~dir
Anadolu Valisine ve Teke ve Hamid Mütesellimlerine ve Hamid Kad~lar~na ve Kethüdâyerleri ve Yeniçeri Serdarlar~na ve E~irdir kal'as~~ Dizdar~na Hükümki
Vilayet-i Anadoluda vaki' yörükân mukataas~~ otuzbe~~ senesinden malikane virilüb ashab-~~ malikane taraf~ndan yörükân cemâ'ati mukataas~na voyvoda ta'yin olunan Hamid Mütesellimi Yusuf ve Çelebizade Hüseyin yedlerinde olan evâmir-i ~erife ve suret-i defter mucebince mukataa-i mezbûr cemâ'atinden Teke sanca~mda sakin Karakoyunlu cemâ'ati re'ayalan yaylaklar~nda mevcud iken mallann taleb eylediklerinde edas~çün temessük virmeleriyle k~~laklar~~ Teregül ovas~nda temessükleri mucebince üzerlerine edas~~ laz~m gelen mal-~~ mIrIlerin taleb ve tahsil murad eyledikde Karahisar Kad~s~~ ve Ali Çavu~~ nâm kimesneler kendü hayr ve nefleriçün re'âyây~~ tahrik ve üçyüz kadar tüfenk endaz sekbân ile voyvoda-i mümâ ileyhimâmn üzerlerine hamle ve hücum itmeleriyle sair yörükân tâifesinin dahi mallann~n tahsili müteassir olma~~n mezbür Ali Çavu~~ ve hevas~na tabi' Bali kethüdâ ve Kestel Da~~~ ve Hamid ve Hoca Ali ve Kömürcü nâm ~akiler bir vechle itaat-i fermân itmeyüb isyan üzere olduklan Isparta ve Elmal~~ kad~lar~~ ve K~z~lkaya nâibi 'arz eyledikleri ecilden hazine-i lmiremde mahfuz olan ba~~ muhasebe defterlerine nazar olundukda yörükân cemâ'ati mukataas~~ senevi k~rk üç bin yüz elli guru~~ ve on para mal ile bervechi malikane hala ~~kk-~~ evvel defterdan Elhâc ~brahim ve matbah-~~ 'âmirem emini Elhâc Halil ve Mustafa ve Mehmedin aleli~tirâk bervechi malikane uhdelerinde oldu~u derkenâr olundukda mezbûrlar ~slah-~~ nefs idinceye E~irdir kafas~nda kal'a-bend olunmalar~~ içün emri ~erif-i "all~amm r~erif-ica eyled~erif-ikler~erif-i ec~erif-ilden mezbür Al~erif-i Çavu~~ ve merkûmlar b~erif-il â tevk~erif-if ahz ve ~slah-~~ nefs içün E~irdir kal'as~na kal'a-bend olunub ve kad~-i mezbûre dahi muhkem tenbih olunub bundan sonra dahi mütenebbih olmayub mal-~~ mirinin tahsiline muhalefet eylemek ihtimali olur ise azl ve nefy ile tedib olunmak içün 'arz ve i'lâm olunmak üzere emri ~erif virilmek telhis olundukda telhis mucebince mahalline kayd ve hükm-i hümaytin virilmek ferman-~~ 'all~an~m sadr olma~m emr-i ~erif virildi H 28 Safer sene 136
Hüküm 3
Yörükan cemâ'ati mukataas~na voyvoda ta'yin olunan Hamid Mütesellimi Yusuf ve Çelebizâde Hüseyin Teregül ovas~nda mal-~~ mIrileri taleb eyledikde virmeyüb tahrirden haric kalanlan tahrir eyleyesiz deyü emr-i ~erifdir
Anadolu Valisine ve Teke ve Hamid Mütesellimlerine ve Kad~lar~na ve Kethüdayerleri ve Yeniçeri Serdarlanna ve :Ayan-~~ Vilâyete Hükümki
Vilayet-i Anadoluda vaki' yörükân mukataas~~ otuz senesinden malikane virilüb ashab-~~ malikane taraf~ndan yörükân cemâ'ati mukataas~na voyvoda ta'yin olunan Hamid Mütesellimi Yusuf Çelebizâde Hüseyinin yedlerinde olan emr-i ~erifim ve suret-i defter mucebsuret-ince mukataa-suret-i mezbûre cemâ'atsuret-inden Teke Sanca~mda saksuret-in Karakoyunlu cemâ'ati re'ayalanyla yaylaklar~nda mevcud iken mallann~n edas~çün temessük virmeleriyle k~~laklan olan Teregül ovas~nda temessükleri mucebince üzerlerine edas~~ laz~m gelen mal-~~ mirilerin taleb ve tahrirden haric kalanlan dahi sad~r olan ferman-~~ llis~amm mucebince tahrir murad eylediklerinden
YÖRÜK VE VOYNUK AHKÂM DEFTER~~ 11 BOA., KK.d., 5061/1135, s. 5
bervechi itaat-i fermân itmeyüb isyan üzere olduklan Isparta ve Elmal~~ kazalar~~ ve K~z~lkaya nâibi 'arz eyledikleri ecilden cema'ati mezbûre re'ayas~ndan mukaddemâ himaye tarikiyle haric ezdefter kalanlar~~ ala-eyyi-hal zuhf~ra getürüb voyvodalar ma'rifeti ve ma'rifet-i ~er'le müceddeden tahrir ve sene-i mezbûre içün tahrir mucebince icâb iden mal-~~ mIrIleri bilâkusur cem' ve tahsil olunub mahalline kayd ve kal'anlan dahi mukataa malma zamm olunmak içün `aliyyülesami defter irsal olunmak içün mahalline kayd ve emr-i ~erif yaz~lmak telhis olundukda mucebince mahalline kayd olunmak bab~nda ferman-~~ `alI~an sad~r olma~~n emr-i ~erif yaz~lm~~d~r FI 28 Safer sene 136
Hüküm 1
Yörük tâifesinden mal-~~ mirilerin virmede muhalefet itmeleriyle kal'a-bend ve ism ve resmleriyle 'arz ve i'larn olunmak üzere emr-i ~erif virilmi~dir
Vilayet-i Anadoluda vaki' Yörük cema'atleri rekas~~ bulunan yerlerin Kad~lar~na ve Valilerine Hükümki
Vilayet-i Anadoluda olan yörükân cemâ'atleri otuz be~~ senesinden bervechi malikane ve ba~~ defterdar Elhac ~brahim ve matbah-~~ 'âmirem emini Elhâc Halil Ade mecdüllû ve vezir-i'azam~m kapucular kethüdas~~ Elhâc Mustafa ve hem~irem Hadice Sultan kethüdas~~ Mehmed Ade mecdühûm uhdelerinde olub tâife-i mezbûre tahrir olunduklar~~ mahâllerde bir karar durmayub ve ubûr üzere olmalanyla voyvodalar kanun-~~ defter mucebince laz~m gelen rüsum-~~ mirileri cem' ve tahsil itdirmeyüb bizler tahrir oldu~umuz sancak bu mahal de~ildir deyü aher bahane ile yerimizde bir türlü muhalefet itdirilmeyüb bunlar böyle muhalefet iderler ise olmakuleler kal'a-bend olunmak üzere ism ve resmleri 'arz ve iTam itdirilmek fermân olma~m emr-i ~erif virilmi~dir Ft 3 Muharrem sene 136
Hüküm 2
Bayram o~lu nâm kimesneler ehl-i Yörük nim ze'âmetim rekas~d~r deyü tüfenk endaz ile muharririn üzerine gelüb tahrire mani' olma~la ma'rifetinle ahz ü habs olub nevechle ferman~n~~ olur ise `amel eyleyesiz deyü emr-i ~erifdir
Anadolu Valisine ve Yörük rekas~~ bulunan yerlerin Valilerine ve Sancak Mutasarr~flar~na ve Kad~lar~na ve Ayan-~~ Vilâyetine Hükümki
Vilayet-i Anadoluda vaki' Yörük re'ayas~~ mukataas~~ otuz be~~ mart~ndan malikane virilüb ve mukaddem olan tahrire dahil olmayan Yörük cema'aderinden Sankeçilü ve Tav~anlu ve S~racl~~ ve E~riceli ve 'icaz ve Horzum ve ~nehanl~~ cema'atleri re'ayalan müceddeden tahrir ve kalanlar~~ mukataaya zamm olunmak üzere fermân olunmu~iken U~ak sâkinlerinden Bayramo~lu S~racl~~ Yörük ze'âmetim re'âyas~d~r deyü bunun mikdar~~ tüfenk endaz ile muharririn üzerine gelüb tahrire mani' ve bundan mâ'adâ Kütahya sakinlerinden müderris zümresinden Çelebizâde dimekle ma'ruf kimesne bundan sonra dahi gerek Bayramo~lu ve gerek Çelebizâde ve sâir ayan-~~ vilâyetden her kim olur ise olsun senki Yörük muharriri mûmâ ileyhsin ma'rifetinle ahz ü habs
eyleyüb ne vechle fermâmm olur ise olsun muharrir m~lma ileyh ma'rifetiyle ahz ü habs
eyleyüb Der-saâdetime 'arz ve i'lâm ve ba'de nevechle fermâmm olur ise ana göre 'amel
eyleyesiz deyü emr-i ~erif virilmi~dir Fi 3 Muharrem sene 136
Hüküm 3
Yörük Voyvodas~~ ma'rifeti ile bir ferdi haric kalmamak üzere emr-i ~erifdir
Vilayet-i Anadoluda vaki' Yörük bulunan yerlerin Valilerine ve Sancak
Mutasarnflarma ve Kad~lar~na ve Voyvoda ve Kethüdâyerleri ve Yeniçeri Serdarlan ve
Ayan-~~ Vilayetin ve ~~~ Erlerine ve Yörük tahririne me'mur Zkle Kadrihûme Hükümki
Vilayet-i Anadoluda vaki' Yörük mukataas~~ bin yüz otuz be~~ senesi martmdan zabt
olunmak üzere bi-l-fi'l defterdanm Elhâc ~brahim dame ulüvvuhû ve matbah-~~ 'âmirem
emini Elhâc Halil ve vezir-i 'azanl~m kapucular Kethüdas~~ Elhâc Mustafa ve hem~irem
Hadice Sultan dâmet ismetihan~n kethüdas~~ Mehmed Ade mecdühûma i~tiraken
bervech-i malikane virilüb mukataa-i mezbûre cemâ'atinden Sankeçilü ve Tav~anlu ve
S~rac ve E~riceli ve 'icaz ve Horzum ve ~nehanl~~ cema'atleri filas1 Yörük o~lu Yörük
iken birer tarikle 'arz alub fermân itdirdiklerinden mâ'adâ ba'n ze'âmet ve dallar
sahibleri dahi müdahale itmeleriyle sehven ve himayeten mukaddemâ olan tahrire
dahil olmayanlar~~ müceddeden tahrir itdirilmek mühim ve muktezi olmakla mukataa-i
mezbûre mülhakat~ndan olan Horzum cemâ'ati re'ayas~na kat'a taarruz ve müdahale
olunmayub yine malikane mutasarr~ft olan Ayd~n Muhass~l~~ Abdullah Pa~a ile tersâne-i
'âmirem emini Mehmed Ade mecdühû taraflanndan zabt olunmak ~art~yla bundan
mâ'adâ ba~ka Horzum cemâ'ati var ise taarruz olunmayub tahrire dahil
BOL, KK.d., 5061/1135, s. 6
olmayan Tav~anh cemâ'ati rekalanndan divan-~~ hümâyûnum kâtiblerinden
~ükrü Ali Bey Kütahya Sanca~mda Karib Mustafa çifli~i nam karye ve gayriden yirmi
bin akçe berat-~~ "ali~amm ile mutasarr~f oldu~u ze'âmet dahil yörükan~n ze'âmet ve
ze'âmeti o~ullar~na müdahale ve tahrir ve defter olunmayub cemâ'at-i mezbûreden
ze'âmetine dahil olmayan rekalan S~rac ve E~riceli ve 'icaz ve ~nehanl~~ cemâ'atleri
re'ayalan senki Yörük voyvodas~~ mümâ ileyhsin ma'rifetinle müceddeden tahrir ve
~ütürân ve a~nam ve bennâk ve mücerredleri defter olunub mahalline kayd olunmak
içün 'alelesami defterleri irsal ve bin yüz otuz be~~ senesi içün tahrir olundu~u üzere
icâb iden mal-~~ mirfieri cem' ve tahsil ve bir ferde muhalefet itdirilmeyüb ve Sankeçilü
cema'ati filas1 defter-i tahrire dahil olma~la haricden bir ferde taarruz ve müdahale
itdirilmeyüb iktizâ iden mal-~~ mirfieri dahi tahsil itdirilmek bab~nda ferman-~~ 'ali~an~m
sad~r olma~la emr-i ~erif virilmi~dir fi 28 Zilhicce sene 135
Hüküm 1
Bat~lu perâkendesi mukataas~~ tevabi'inden Cemikanlu ve Merdanlu ve gayri
re'ayalar~ndan olan Murtaza ve ~brahim ve Dedeci o~lu Mustafan~n ~nöz kal'as~na
kal'a-bend olunmalar~~ içün virilen emr-i ~erifdir
YÖRÜK VE VOYNUK AHKAM DEFTER~~ 13
Rumilinde vaki' Bat~lu ve Türkman `a~airi Kark~n ve a~iret-i Merdanlu re'ayalar~n~n bulunduklar~~ mahâllerin Kad~lar~na Hükümki
Matbah-~~ 'âmirem emini Elhâc Halil zide mecdühû `arzuhal idüb Bat~lu perâkendesi mukataas~~ tevabi'inden Cemikanlu ve Merdanlu cemâ'atleri re'ayalanndan Rumili cânibinde olan re'âyâ kendü hallerinde olmayub daima ibâdullaha zarar kasd~nda olduklar~ndan mâ'adâ tâife-i mezbûreden Murtaza ve ~brahim ve Dedeci o~lu Mustafa hevalar~na tabi' ba'z~~ ~akileri dahi cem' ve rüsum-~~ mhileri dahi edâda taallül ile mIrilye gadr eylemeleriyle olmakule ~ekavete cesaret eyledikleri içün mezbûr ~nöz kal'as~na kal'a-bend ve fimâb'ad rüsum-~~ mirilerin edâda taallül itmemek içün ma'rifet-i ~er'le ve zabitleri ma'rifetiyle kendülere tenbih olunub bundan sonra yine ihfâ itmeyub ibâdullaha zarar kasd-~~ fâsidinden olurlar ise fimâb'ad Rumilinde ikâmet eyleyüb vilayet-i Anadoluya nakl ve iskân itdirilmek üzere i'lâm olunmak içün emr-i ~erif virilmek istid'â-y~~ `inayet eyledi~i ecilden mucebince emr-i ~erif yaz~lmak ferman-~~ `ati~an sad~r olma~~n emr-i ~erif virilmi~dir F~~ 25 Zilhicce sene 136
Hüküm 2
Yörük mukataas~~ tevabi'inden Gebizli cema'atinin on bin guru~~ nezr hüccedinin kayd~~ terkin oldu~una virilen emr-i ~erifdir
Anadolu Valisine ve E~irdir ve Teke ve Hamid Mütesellimine ve Karahisar ve Karaa~aç Kad~lar~na ve Kethüdayerleri ve Yeniçeri Serdarlar~~ ve Ayan-~~ Vilayet ve ~~erlerine Hükümki
Matbah-~~ 'âmirem emini Elhâc Halil Ade mecdühû divan-~~ hümâyûnuma `arzuhal idüb vilayet-i Anadoluda yörükân mukataas~~ tevabi'inden Gebizli cema'ati re'ayalan kadirnden ve Serpe yayla~~nda yaylayugeldikleri tahrir defterinde mukayyed iken E~irdir kazas~~ ahalisinden ba'z~lar~~ mücerred yaylak-~~ mezbûru ve diledikleri gibi aher kimesnelere füruht itmek içün bizlere zararlar~~ vard~r deyü sab~k Anadolu Valisi Ali Pa~a ~trna' ve tâife-i mezbûre yaylaka ç~kmamak üzere nezre kat' ve hüccet-i ~er'iyye ve ba~~ muhasebeye kayd itdirüb lakin cemâ'at-i mezbûre ahalisi Serpe yayla~~nda yaylamak üzere defter-i tahrirde mukayyed yaylaka gkmad~klan suretde mukayyed olan mal-~~ mirilerin bir vechle edâya iktidarlan olmayub mal-~~ mukataan~n dahi kesr ve noksan~na bis olma~la ba~~ muhasebeye kayd itdirdikleri nezr hüccedinin kayd~~ terkin ve yaylak-~~ mezbûrdan men' olunmalar~~ içün emr-i ~erif rica eyledi~i mukaddemâ kayd olunan on bin guru~~ nezrleri tahsil olundukdan sonra ba'de-l-i'lam bizler karye-i mezbûrede sakin olub ahali-i kaza rencide eylememek üzere matbah-~~ 'âmireme on iki bin be~~ yüz guru~~ nezri kabul eyledik deyü taahhüdleri mü~'ir taraf-~~ ~er'den virilen hüccet-i ~er'iyye ba~~ muhasebeye kayd ve zikr olunan Gebizli cemâ'ati rekalan Teke Sanca~~nda Karahisar Kazas~nda k~~layub E~irdir Kazas~nda Serpe nâm mahâlde yaylarlar deyü defter-i tahrirde mukayyed olma~la cema'at-i mezbûre rekalan tahrir-i defterde mukayyed oldu~u üzere Teke Sanca~~nda Karahisar Kazas~nda k~~layub ve E~irdir Kazas~nda Serpe nâm mahâlde yaylaka ç~kanlar~na bir ferde taarruz ve müdahale eylememek üzere mukaddem kayd olunan hüccedinin mahalli terkin ve mucebince emr-i ~erif tahriri telhis mucebince hüccedin kayd~~ terkin ve mucebince
emr-i ~erif tahriri ferman-~~ `ali~an sad~r olma~~n emr-i ~erif virilmi~dir Fi 27 Zilhicce sene 136
BOA., KK.d., 5061/1135, s. 7 Hüküm 1
Bali Kethüdâ ve Kestel Da~~~ ve Hoca o~lu nam kimesneler zimmetlerinden mezbû' run ald~~~~ yediyüz guru~~ cemâ'at-i mezbûreden ve kendülerden tahsil ve haklar~ndan gelinmek üzere Der-saâdetime 'arz ve i'lâm eylemek içün emr-i ~erifdir
Teke ve Hamid ve Aliye Sancaklann~n Yörük Voyvodas~~ olan Yusuf Zide Kadrihû bin yüz otuz be~~ senesine mahsub olmak üzere tâife-i mezbûrenin mal-~~ mirIleri tahsil içün üzerlerine varid takayyüdden Karakoyunlu cemâ'ati ahalileri Karahisar-~~ Teke Kazas~n~n Kad~s~~ ve cemâ'at-i mezbûreden Kestel Da~~~ mal-~~ mi:filleri tahsil içün üzerlerine varid takayyüde Karakoyunlu cemâ'ati ahalileri Karahisar-~~ Teke Kad~s~n~n ve Kömürcü Hoca o~lu Ali ve Bali Kethüdâ o~lu çavu~~ nâm kimesneler ile yekdil olub re'ayar tahrik ve mal-~~ mirinin ta'tiline bis olmalar~yla mûmâ ileyhin men' ve tenbih olunmas~n~~ mü~'ir emr-i ~erifim mucebince mezbürlardan Ali Çavu~~ ve Kömürcü nâm kimesne ahz ve kal'a-bend olunub dahi nasihat-pezir olmayub biz sizin tahririnizi ref itdirmek içün 'arz eyledik deyü cemâ'at-i mezbûre ahalilerinin yedi yüz guru~~ akçelerin alub re'ayar tahrik(?) ve ihtilal eylemeleriyle haklanndan gelinmek üzere iktizâ eyledü~ün voyvoda-i mûmâ ileyh ve Isparta Kad~s~~ arz eyledikleri ecilden mâru'z-zikr üç nefer kimesneler dahi ala-eyyi-hal ahz ve kal'a-bend olundukdan sonra kad~-i mezbûrun cemâ'at-i mezbûre ahalisinden ald~~~~ yüz guru~~ bilâkusûr kendülerden tahsil ve re'âyâya redd ve teslim itdirilüb fi-maba'd bu makule harekete tasadd~~ eylememek üzere muhkem tenbih olmazlar ise haklar~ndan gelinmek içün Der-saâdetime 'arz ve i'lâm olunmak içün emr-i ~erifim tahriri bab~nda telhis olundukda telhis mucebince hükm virilmek ferman-~~ `afi~an sad~r olma~~n Teke Sanca~~~ Beyi ~brahim ve Kad~lar~na ve Kethüdâyerleri ve Yeniçeri Serdar~~ ve E~irdir kal'as~~ Dizdanna hitaben emr-i ~erif virilmi~dir FI 29 Cemaziyelahir Sene 136
Hüküm 2
Çelebi o~lu Hüseyin ve kar~nda~~~ Mehmed ve mütesellim kethüdas~~ Elhâc Mehmede dahi Bölükba~~lik ve Ba~bu~luk teklif ve sair bahane ile rencide ve taaddI eylememek içün bâ telhis ve ferman-1 `all~an emr-i ~erif virilmi~dir
Yusuf Kethüdâ hala Hamid Mütesellimi olub ve yörükân mukataas~~ zabtma memur oldu~undan gayri Yeniçeri serdar~~ olan Salihin bölükba~~l~k ile kat'â münasebeti olmayub zabt u rabtma memleket içün yerlerinde müstakarr olmayanlann lüzumu olmakla haricden hizmet-i memuresi olmayanlardan münasib görülen kimesneler bölükba~~~ nasb ve ta'yin olunub mezbûr mütesellim Yusuf ve Serdar Salih ve hala yörükân mukataas~~ zabt ve tahsile me'mur Çelebi o~lu Hüseyin ve kannda~~~ Mehmed ve mütesellim kethüdas~~ Elhâc Mehmede dahi bölükba~~l~k ve ba~bu~luk teklif ve sair bahane ile rencide ve taaddl eylememek içün emr-i ~erif virilmek telhis olundukda telhis mucebince hükm-i hümâyûnum virilmek ferman-~~ "alI~amm sad~r
YÖRÜK VE VOYNUK AHKAM DEFTERI 15
olma~~n yörükân mukataas~~ mülhakat~ndan Hamid ve Teke ve Aliye Sancaklarmda olan yörükâmn yüz otuz be~~ ve otuz alt~~ seneleri mal-~~ mirflerinin tahsiline memur Hamid ve Karaa~aç Kad~lar~na ve levend tahririne me'mur Burhaneddin Zide Kadrihûme hitâben emr-i ~erif virilmi~dir F~~ 22 Cemaziyelahir Sene 136
Hüküm 3
Mestûr-ül-esâmi olan ~akiler ~slah-~~ nefs eylemek içün K~br~s ceziresine nefy ve
kal'a-bend ve cemâ'atleri tefrik içün voyvodalan ma'rifetiyle ala-eyyi-hal tahrir ve mal-~~
minderi tahsil olunmak içün emr-i ~erifdir
~çil Mutasarr~f~na ve Kad~s~na hitâben Hükümki
Silifke Sanca~~nda vaki' yörükân cemâ'atlerinden iki ismler tesmiye olunan Gübcü ve Bozdo~an cemâ'ati mukaddemâ tahrire dahil olmad~klar~ndan sad~r olan emr-i %Nail mucebince tahrirlerine mani' ~ürf~' olundukda Silifke sâkinlerinden Gülekli o~lu Osman Bozdo~an cemâ'ati nim re'ayas~d~r deyü re'âyây~~ tahrik ve cem'iyyet idüb tahrirlerine mani' oldu~undan mâ'adâ Bozlar cemâ'atinden Gülekli o~lu Osman ve ~ zzeddin o~lu Ali ve Mustafa Bey nâm kimesneler Belen ve taraflar~ndan bir mikdar sekban ile yörü~e teâvün idüb olvechle mal-~~ mirilerinin adem-i tahsiline sebeb olub Gülekli o~lunun zimmetinde olan mal-~~ mirinin tahsil ve ~zzedddin o~lu Abidin diyar-~~ ahere nefy ve iclas~çün emr-i `ali~an sad~r olmu~iken niye icra olunmad~~~ndan ba~ka
mezb~lrlar Kösrevarm nâm iskelede korsan sefinelerine zabt ve sair hububat~~ füruht
idüb ~ekavet üzere olmalar~yla mezbûrlar ~slah-~~ nefs içün kal'a-bend olunmalar~~ içün emr-i ~erif virilmek mestûr-ül-esâmi olan ~akiler ~slah-~~ nefs eylemek içün K~br~s ceziresine nefy
BOA., KK.d., 5061/1135, s. 8
ve kal'a-bend ve cem'iyyetleri tefrik olunub voyvodalan ma'rifetiyle ala-eyyi-hal tahrir ve mal-~~ mil-Ileri tahsil itdirilmek içün emr-i ~erif virilmek telhis olundukda telhis mucebince mezbûrlar kal'a-bend ve mal-~~ mil-ileri tahsil oluna deyü hükm virilmek ferman-~~ `ali~an sad~r olma~~n emr-i ~erif virilmi~dir Fi 22 ~a'ban sene 136
Hüküm 1
Hac~~ Ahmed ve Kasab o~lu ve ~shak Efendi ve Mehmed Efendi ve sâirleri K~br~s ceziresine nefy ve kal'a-bend içün emr-i ~erifdir
Silifke Sanca~~nda vaki' yörükân cemâ'atlerinden her-bâr cumhûr ve cem'iyyet `adet-i müstemirreleri olan Tuzk~n cema'atinin bin yüz otuz alt~~ senesinde üzerlerine edas~~ laz~m gelen mal-~~ mirilerinin tahsiline müba~eret olundukda cemâ'at-i mezbûre ahalisinden Hac~~ Ahmed ve Kasab o~lu ve ~shak Efendi ve Mehmed Efendi ve Deli Mustafa ve Molla ~smail ve Karabük cema'atlerinden Kiçi o~lu Ahmed ve kar~nda~~~ Hac~~ Mehmed ve Tur cemâ'atinden Çak~~~ o~lu Hamza ve Mustafa Efendi nâm kimesnelerin tahrik ve a'vânlanyla tecemmu' ve mezbûrlar cümleye reis-i cem'iyyet olub olvechle mal-~~ mirilerinin `adem-i tahsilinde ikdâm ve ~srar eylediklerinden mâ'adâ sair cerna'atlerin tahsiline varanlann dahi üzerlerine varub emval ve erzaklarm
garet ve kendülerin kal'a-bend itdirüb bu vechle ~ekavetleri bi-hadd ve bi-nihâye olma~la e~k~ya-i mezkûreyi ~slah-~~ nefs eylemek içün K~br~s ceziresine nefy ve kal'a-bend olundukdan sonra cem'iyyetleri tefik ve mal-~~ mirileri 'ala-eyyi-hal tahsil itdirilmek içün emr-i ~erif virilmek ricasma senki voyvoda-i mûmâ ileyhsin 'arz eyledi~in ecilden mestûr-ül-esâmi olan ~akiler ~slah-~~ nefs eylemek içün K~br~s ceziresine nefy ve kal'a-bend ve cem'iyyetleri tefik olunub voyvodalar ma'rifetleriyle `ala-eyyi-hal mal-~~ mirileri tahsil itdirilmek içün emr-i ~erifim virilmek telhis olundukda telhis mucebince mezbarlar kal'a-bend ve mal-~~ mirileri tahsil itdirile deyü hükm-i hümâyûnum virilmek ferman-~~ `all~an sad~r olma~~n ~çil Mutasarr~fi Pa~aya ve Kad~s~na hitaben emr-i ~erif virilmi~dir Fi 22 ~a'ban sene 136
Hüküm 2
Bu dahi Yörük rekalan ba'z~~ zuamâ ve erbab-~~ timar ve voyvodalar ve sair tekalif-i örfiyye ve ~âkka ve `adet-i a~nam tahsildarlar~~ taraf~ndan a~nam ~ürutuyla rencide olunmayub serbestiyet üzere voyvodalar~~ tarafindan zabt olunmak içün hüküm virilmi~dir
Anadolu Valisine ve Yörükân Voyvodas~na ve Yörükân tâifesinin bulunduklar~~ Kazalar~n Kaddarma Hükümki
Anadolu cânibinde vaki' Yörükan mukataasma bervech-i i~tirak malikane mutasarr~f olan ba~~ defterdar~m Elhâc ~brahim dame ulüvvuhû ve matbah-~~ 'âmirem emini Elhâc Halil zide mecdühû ve Hadice Sultan dâmet ismetihâ kethüdas~~ Mehmed zide mecdühû divan4 hümâyûnuma `arzuhal itmeleriyle mukataa-i mezbürun re'ayas~~ konar ve göçer gezici tâifesi olub ve rüsum-~~ mirileri içün a~nam ve ~ütürândan ham' olub zikr olunan a~nam ve ~ütürân dahi ge~dikleri yerlerde odak ve yaylak ve k~~lak tasrih olunmayub beher hal muhtaclar iken tâ'ife-i mezbûrenin mürûr ü ubür eyledikleri yerlerde ba'z~~ zuamâ ve erbab-~~ timar ve voyvodalar ve sair ashab-~~ arazi taraflar~ndan odak ve yaylak ve k~~lak rüsum talebiyle rencide olunmalar~yla mukataa-i mezbûre re'ayas~~ tahrir-i cedid olub ve mirileri dahi ancak a~nam ve ~ütürândan hâs~l ve tahsil olunmak üzere nizam virilüb ve tâife-i mezbûre eyyam-~~ sayfda bir yerde müstak~rr olmamalanyla mezbûrlara olvechle tasaddi ve remide idilmemek içün bundan akdem emr-i ~erif virilmi~iken `adem-i itaatlerinden na~i tâife-i mezbûreleri odak ve yaylak ve k~~lak ve rüsum mütâlebesiyle eksen i perâkende ve peri~an ve nizamlar~~ muhtel ve meva~i ve mal-~~ mirilerinin kesr ve noksanma bâis ve badi olmalar~yla fi-maba'd ehl-i örf tâifesinin mugayir emr-i `ali~an olvechle taaddileri men' ve def olunmak içün emr-i ~erifim virilmek ricasma istid'a-y~~ `inayet eyledikleri ecilden hazine-i 'âmiremde mahfuz ba~~ muhasebe defterlerine nazar olundukda Anadolu cânibinde vaki' Yörükân mukataas~~ senevi k~rk üç bin yüz yedi buçuk guru~~ mal ile bin yüz otuz be~~ senesini mart~~ ibtidas~ndan zabt eylemek üzere Elhâc ~brahim dame ulüvvuhû
YÖRÜK VE VOYNUK AHKAM DEFTER~~ 17 BOA., KK.d., 5061/1135, s. 9
ve matbah-~~ 'âmirem emini Elhâc Halil ve Hadice Sultan dâmet ismetihâ kethüdas~~ Mehmed zide mecdühûmaya bervech-i i~tirak malikane virilüb tâife-i mezbûre sipâh ve mirimiran ve mirliva ve valiler ve voyvoda ve mütesellim taraflar~ndan kaftan baha ve zahire baha nam ve otlak ve yaylak ve k~~lak ve sair teklif-i örfiyye ve ~akka ve `adet-i a~nam tahsildarlar~~ taraf~ndan dahi a~nâm rüsumu talebiyle rencide olunmayub serbestiyet üzere voyvodalar~~ taraf~ndan zabt olunub ehl-i örf tâifesinin olvechle cevr ü taaddIleri men' ve def olunub ve re'aya-y~~ mezbûrenin üzerlerine eclas~~ laz~m gelen rüsum-~~ mirileri voyvodalar~na edâ ve teslim eylediklerinden sonra serbestiyet üzere voyvodalar tarafindan zabt u rabt itdirilüb mIrlimiran ve mirliva ve voyvoda ve mütesellim ve sair ashab-~~ arazi ve ehl-i örf taraflar~ndan kaftan baha ve zahire baha ve otlak ve yaylak ve k~~lak ve sair ashab-~~ arazi ve ehl-i örf taraflar~ndan kaftan baha rüsumu nâm~yla bir akçe ve bir habbe mütâlebesiyle rencide ve remide olunmamak içün emr-i ~erifim virildi~i derkenâr olundukda derkenar~~ mucebince hükm-i hümâyûnum virilmek bab~nda ferman-~~ `all~an~m sad~r olma~~n vech-i me~ruh üzere emr-i ~erif yaz~lmak içün tezkire virilmi~dir Fi 8 ~a'ban sene 138
Hüküm 1
Rakka perâkendesi Bat~lu ve Türkmanan `a~air-i Kark~n ve 'a~iret-i Merdisi tevabi'i mukataas~n~n mal~~ tahsil içün Rakka tarafindan bir türlü taarruz olunmamak içün yerlerin Kad~lar~na hitaben emr-i ~erif virilmi~dir
Rakka perâkendesi mukataas~na tabi' olan yerlerin Kad~lar~na Hükümki
~~kk-~~ evvel defterdar~~ Elhâc ~brahim dame ulüvvulul ve matbah-~~ 'âmirem emini Elhâc Halil ilde mecdühû divan-~~ hürnayf~numa `arzuhal idüb vilayet-i Anadolu ve Rumilinde vaki' Rakka perâkendesi mukataas~~ bervech-i i~tirak mûmâ ileyhimân~n uhdelerinde olub mukataa-i mezbûrdan Acurlu cemâ'ati re'ayalarm~n tilkilerin tahsil ve edâ olundukda biz mal~m~z~~ Rakka tarafina virdik deyü muhalefet itmeleriyle cemâ'at-i merkûme Rakka perâkendesi olub ve mukataa-i mezbûr dahi Rakka perâkendesi olma~la cemâ'at-i mezbûre mûmâ ileyhimân~n taraflar~ndan zabt ve mal-~~
mirlleri tahsil itdirilüb mugayir-i emr-i Rakka perâkendesi cemâ'atlerine Rakka
taraf~ndan bir türlü taarruz olunmamak bab~nda emr-i `ali~amm rica eyledi~i ecilden hazine-i `arniremde mahfuz ba~~ muhasebe defterlerine nazar olundukda parâkende rekas~~ Bat~lu ve Türkmanan 'a~air-i Kark~n ve `a~iret-i Merdisi ve tevabi'i mukataas~n~n senevi bin elli guru~~ mal~n Asitâne-i saadet hazinesine edâ ve kalemiyesin virüb hesab~n görmek üzere mûmâ ileyhan~n bervech-i malikane uhdelerinde oldu~u derkenâr olundukda derkenar~~ mucebince emr-i ~erif virildi Fi 15 ~a'ban sene 136
Hüküm 2
Yeni Osman cemâ'ati rekalann~n K~z~lkaya Kazas~nda Yudumlu nâm mahâlde k~~layub Yörükân cemâ'atleriyle olan niza'~n emridir
Teke ve Hamid Sancaklar~nda vaki' olan kad~lara ve liva-i mezbûre mutasarr~flar~na hükümki
K~dvet-ül-emacid velekârim bi-l-fi'l ~~kk-~~ evvel defterdar~~ Elhâc ~brahim dame ulüvvuhû ve matbah-~~ 'âmirem emini Elhâc Halil Ade mecdühû divan-~~ hümâyûnuma 'arzuhal itmeleriyle bervech-i i~tirak ve bervech-i malikane uhdelerinde olan Yörükân mukataas~~ mülhakat~ndan Yeni Osman cemâ'ati rekalan K~z~lkaya Kazas~nda Yudumlu nâm mahâlde k~~layub lakin Yörükân tâifesi konar ve göçer makûlesinden olub k~~lak ve yaylaka muhtac olmalar~yla cemâ'at-i mezbûre hali olub yaylak olan Teke
ve Hamid Sancaklan beyninde Boz Da~~ nam mahâlde yaylaklarma kimesne hilaf-~~ ~er'i
~erif taaddileri olmad~kça taarruz olunmamak üzere iken bi-vech ba'z~lar~~ tâife-i mezbûre yaylaka muhtac~z ve sizi yaylaka komam deyü akçe taleb ve bu vechle ta'ciz
BOA., KK.d., 5061/1135, s. 10
itmelerine tâife-i mezbûre yaylaka muhtac olub ve kimesneye bir türlü hilaf-~~ ~er'i ~erif taaddileri olmad~kça mahal-i mezbûrda cemâ'at-i mezbûrenin yaylaklanna ehl-i örf tarafindan taarruz ve müdahale olunmamak bab~nda emr-i ~erif virilmek bab~nda istid'-
y~~ eyledi~i ecilden derkenân mucebince ~er'le hükm-i hümâyûnum virilmek
ferman-~~ `ali~an~m sad~r olma~~n emr-i ~erif virilmi~dir Fi 24 Ramazan sene 136 Hüküm 1
Yörük mukataas~~ mal~= tahsiline muanz olan Sunullah Pa~a o~lu Mustafa ve Gülekli o~lu Abidin K~br~s ceziresine nefy olunmalan içün virilen divân kâimesidir
K~dvet-ün-nüvvab vel-müte~erri'in Gülnar Kad~s~~ Mevlana Ali Zide ~lmühû südde-i saâdetime mektub gönderüb hala Yörükân muhass~l~~ olan Seyyid Ahmed Zide Kadrihû meclis-i ~er'e varub Gülnar Kazas~nda vaki' Yörükân tâifesinden Tuzk~r~~ cemâ'ati üzerlerine edas~~ laz~m gelen mal-~~ mirilerin ferman-~~ 1li~ n mucebince tahsil olunmak içün muhass~l-~~ merkum tarafindan müba~ir ta'yin olundukda tâife-i mezbûre cumhûr ve cem'iyyet idüb bi-gayr-i hakk~n adamlar~n kal'a-bend idüb üzerlerinde olan e~ya ve nükudlar~n ahz ve mal-~~ mirileri dahi virmedikleri ecilden tâife-i mezbûreden cumhûr ve cem'iyyet iden ~akiler ism ve resmleriyle der-i devlete i'larn olundukda haklannda cem'iyyetleri tefik ve mal-~~ mirileri tahsil ve kendüler K~br~s ceziresinde kal'a-bend oluna deyü emr-i ~erif varid olub icra olunmak üzere iken kaza-i mezbûrede vaki' 'ulerna ve sulehâ ve âyân ve e~raf mâ-beynlerinde tavassut idüb mal-~~ mirileri tahsil ve teslim olunmak içün on nefer mikdan adamlar~~ rehin ve men' olub tahsil üzere iken yine cemâ'at-i mezbûreden cumhûr ve cem'iyyet ve fesâd ve ~ekavete 'adet-i müstemirreleri olan Deli Mustafa ve kannda~~~ Muhammed ve Resul o~lu Mehmed ve kar~nda~~~ Hasan ve Dizli o~lu Hüseyin ve Demirci usta Benli ve Molla Veli ve o~lu ve kar~nda~~~ o~lu Ahmed ve Kara Halil o~lu Küçük ve Kasab o~lu ve Kundurlu~~ ve Nasuh o~lu Ahmed nâm ~akiler hevalanna tabi' elli altm~~~ tüfenk endaz ile msf-ül-leylde muhass~l-~~ merkumun haymesin basub rehin olunan kimesneleri ahz eylediklerinden mâ'adâ ba'z~~ e~ya ve nükud ve emtialar~n ya~ma ve gâret idüb külli hak(?) ve taaddi ve zulm eyledikleri der-i devlet medâra 'arz ve nam ve istilam ve e~k~ya-i merkûmenin ceza-y~~ sezalan tertib olunmas~n iltimas itmekle vaki'-i hali hükm-i hümâyûnum virilmek ricasma Mevlana-y~~ mûmâ ileyh ve ~çil Sanca~~~ Mütesellimi Abdullah ve Yörük voyvodas~~ Seyyid Ahmed Zide Kadrihûmâ taraflar~ndan dahi 'arz ve sedd-i cemi'iyyet
YÖRÜK VE VOYNUK AHK;k114 DEFTER! 19
ve tahrik-i fitne ve fesad olan Sunullah Pa~a o~lu Mustafa ve Gülekli o~lu Mustafa ve Gülekli o~lu Osman ve ~zzeddin o~lu Abid o~lu ilki, olunma~la mezbürlann define fitne ve fesadlar~çün eh! ü `~yâlleriyle K~br~s ceziresine nefy ve iclâlar~~ mühim ve muktezi olma~~n Alâiye Sanca~~~ Beyi olub sanca~~~ mütesellimi olan k~dvet-ül-emâcid vel-ekârim ~brahim Dâme ~zzühû bu husus içün me'mur ve k~dvet-ül-emâcid vel-âyân
Konya Mütesellimi Ade mecdühû dahi ma'iyyetiyle ta'yin olduklan mü~'ir ba~ka bir
k~ta' emr-i ~erif ~sdâr ve irsâl olunma~la sen ki mir mümâ ileyhsin sana dahi i~bu emr-i
~erifim vusulünde mezbf~run Sunullah Pa~a o~lu Mustafa ve Gülekli o~lu Osman ve
'~zzeddin o~lu Abid nâm müfsidlerin eh! ü `iyâlleriyle K~br~s ceziresine nefy ve iclâ ve
mezbûrlar cezire-i mezbûreye vusûllerinde K~br~s muhass~l~~ cezire-i merkûmede ikâmet itdirüb tekrar emr-i ~erif vârid olmad~kça bir tank ile sebilleri tahliye olunmakdan
gayet-ül-gaye ihtirâz idüb ve senki mirImirân mûmâ ileyhsin mezbürlar emr-i ~erife
`adem-i itaat ve izhâr-~~ fesad ve ~ekâvet iderler ise mütesellim mûmâ ileyhi dahi
ma'iyyetine alub ittifak ve ittihad ile mezbûrdan Mustafa ve Osman ve Abidin ~er'en
müstahakk olduklar~~ cezalar~~ tertib ve ~çil ve sair elviyenin Yörük mallar~~ tahsiline dahi takayyüd eyleyüb laz~m gelür ise bi-n-nefs üzerlerine varub tahsil eyleyüb ser-mü ihmal
ve müsâmahaya ruhsat ve cevaz göstermeyesin deyü mir mûmâ ileyhe ve muhass~l-~~
merkurne hitaben
BOA., KK.d., 5061/1135, s. 11
divân-~~ hümâyûn taraf~ndan emr-i ~erif tahrir olunma~la bir sureti dahi ba~~
muhasebeye kayd olunmak içün ilmühaber olmak üzere bâ fermân-~~ `âlI~ân i~bu kime
virilni~dir Fi evâs~t-~~ ~evvâl sene 136 Hüküm 1
Yörük cemâ'ati re'âyâlar~ndan Karaba~a re'âyâlan 'âdet-i a~nâm tahsildarlar~~ ve
sâiri rencide eylememek içün mu'af ve müsellem olub mâlikâne bedeli ~ürutu üzere
imdâd-~~ hazariyye nâm~yla müdahale olunmamalar~~ içün virilen emr-i ~erifdir Bal~kesir ve Biga Sancaklar~~ Mütesellimlerine ve Kad~lar~na Hükümki
Yörükân mukataas~~ re'âyâs~~ divân-~~ hümâyûnuma `arzuhâl idüb tahrir-i cedid
mucebince üzerlerine kayd olunan Yörükân tâifesinden Karaba~o cemâ'atleri
re'âyâlar~ndan olub tahrir-i cedid mucebince üzerlerine kayd olunan rüsum-~~
a~nâmlan voyvodalarma edâ itme~e raz~lar iken bu defa' Rumili ~ürutu üzere tahsil-i fermân olunan `âdet-i a~nâm tahsildarlar taraf~ndan dahi ba~ka `âdet-i a~nâm nâm ve sair bir türlü bahane ile rencide olunmamak üzere mu'af ve müsellem olub beher sene üzerlerine edâs~~ laz~m gelen mal-~~ mIrfleri edâ iderleriken bir türlü bahane ile rencide olunmamak üzere muaf ve müsellem olub beher sene üzerlerine edâs~~ laz~m gelen mal-~~ mirIleri edâ iderleriken `âdet-i a~nâm tahsildarlar~~ izâat eyleyüb rencide ve taaddi itmeleriyle `âdet-i a~nâm ve imdâd-~~ hazariyye ve sâir teklif talebiyle rencide itdirilmeyüb virilen mâlikâne ~ürutu mucebince mâlikâne mutasarr~flar~~ taraf~ndan voyvodalar~~ olanlardan mâ'adâ 'âdet-i a~nâm tahsildarlar~~ tarafindan ve imdâd-~~
`inayet eyledikleri ecilden hazine-i `amiremde mahfuz olan ba~~ muhasebe defterlerine
nazar olundukda vilayet-i Anadoluda vaki' müceddeden tahrir olunan tavâif-i
Yörükândan yedlerinde mevcud olan a~namlarm~n beher yüz resinden be~~ guru~~ ve
beher develerinden birer buçuk guru~~ evlülerinden dörder guru~~ ve mücerredlerinden
birer sülüs resm-i miri nasb ve müstakilen miri mukataa kayd olunub ve hala mukataa-i
mezbûr iftihar-ül-ümera-il-ekabir bi-l-fi'l ba~~ defterdanm Elhâc ~brahim dame
ulüvvuhû ve matbah-~~ "amirem emini Elhac Halil ve vezir-i a'zar~um~m kapuc~lar
kethüdas~~ Elhac Mustafa ve Hadice Sultan dâmet ismetihâ kethüdas~~ Mehmed zide
mecdühûye tevcih ve yedlerine bervech-i malikane berat-~~ `ali~an virilmekle tavaif-i
mezbûreye muayyen olan resm-i mirileri malikane mutasarnflarma edâ
eylediklerinden sonra sair teklif-i örfiyye ve ~âkka ve imdad-~~ hazariyye ve valiler
tarafindan dahi has~l kayd olunan kaftan baha ve zahire baha ve devr-i sellâmiye ve
toprak basd~~ ve zuamâ ve erbab-~~ amar ve sair malikane sahibleri tarafindan dahi ham'
olunan yaylak ve k~~lak resmlerinden gayri defterhâne-i 'âmirem defterlerinde
kendülere has~l kayd olunmayub ve fuzuli taleb eyledikleri yaylak ve k~~lak resmi ve
derbend ve geçid akçesi Rumili ~ürutu mucebince tahsil-i fermâmm olan"adet-i a~nâm
tahsildarlar~~ tarafindan dahi ba~ka "adet-i a~nâm baki ve sair türlü bahane ile rencide
olunmamalar~~ ~ürutuyla mu'af ve müsellem kayd olduklanndan gayri malikane virilen
mukataa malikane mutasarnflan taraf~ndan gayri aherden malikane virilen mukataaya
bir türlü müdahale olunmamak üzere sad~r olan hatt-~~ hümayiln-~~ ~evket-makrûn ile
virilen malikane ~ürutunda musarrah olma~la 'taife-i mezbûrenin üzerlerine kayd
olunan rüsum-~~ mirileri kesir olub muayyen olan rüsum-~~ mirileri edâ eylediklerinden
sonra taraf-~~ aherden bir nesne mutâlebe olunmak iktizâ eylemekle Yörükân mukataas~~
cema'atleri zikr olunan elviyenin kang~s~ndan mevcud bulunur ise tâife-i mezbûrdan
gerek valiler tarafindan ve zahire baha ve kaftan baha ve devr-i sellâmiye ve cürm-i
cinayet ve imdad-~~ hazariyye mutâlebe itdirilmeyüb ve gerek miri mukataât iltizamma
zuamâ ve erbab-~~ timar ve kurâ ve ocak zabitleri taraflanna defterhâne-i 'âmirem
defterlerinde has~l kayd olunan resm-i yaylak ve k~~lakdan mâ'adâ has~l kayd olunub
derbend ve geçid akçesi ve miri tahsildarlan tarafindan 'âdet-i a~nâm ve sair bu makule
türlü türlü
BOL, KK.d., 5061/1135, s. 12
tekalif-i örfiyye ve ~âkka taleb itdirilmeyüb virilen malikane beran mucebince
malikane mutasarnflan serbestiyet ve mu'af~yet üzere zabt ve cem' ve tahsil itdirilüb
hilaf-~~ ~ürut-~~ berat-~~ "ali~ân aheri mezbûrlar müdahele itdirilmemeleri bab~nda bin yüz
otuz senesi emr-i ~erifim virildi~i derkenâr olundukda mucebince hükm-i hümâyûnum
virilmek ferman-~~ `ali~an~m sad~r olma~~n vech-i me~ruh üzere emr-i ~erif virildi Fili
Zilka'de sene 136
Hüküm 1
Pir Mustafa A~a Vidin Defterdar~~ oldukda zabt içün virilen emr-i ~erifdir
Vidin Muhaf~z~~ Pa~aya ve Kad~s~na ve Defterdarma Hükümki
YÖRÜK VE VOYNUK AHKAM DEFTER~~ 21
Hâlâ Vidin Defterdar~~ olan Pir Mustafa A~a zide mecdüld~~ divân-~~ hümâyûnuma
`arzuhâl idüb Vidin kal'as~~ defterdarl~~~~ mûmâ ileyhe tevcih ve emr-i ~erifim kendüye
vâs~l oldukda Selâkkin(?) defterdarl~~~~ defteri ma'rifetiyle mübayaa ve ber muceb-i
defter neferata tevzi' olunan zahâyirden mâ'adâ anbar mandesi iktiza itmeziken naz~r-~~
sab~k taraf~ndan rahis baha ile oldu~u mübyaas~~ fermân~m olan zahâyirden tevzi'imden mâ'adâ bu mikdar mande zahirem vard~r kabz eyle deyü cevâb itmekle mümâ ileyhin mukaddemâ defterdarl~~~ndan bir mikdar zahire mübayaas~~ fermân~m olmu~dur ve
nemikdar tevzi' iktizâ ider görülüb anbar mandesi mahm~~ iktizâ eyledi~i suretde sahih
zimmeti iktizâ eyledi~i mikdar~~ kabz olunub ziyâde kabz olunmak içün ta'ciz
olunmamak üzere emr-i ~erif virilmek ricâsma defterdar mümâ ileyh istid'â-y~~ `inâyet
eyledi~i ecilden hazine-i 'âmiremde mahfuz olan ba~~ muhasebe defterlerine nazar
olundukda otuz üç ve otuz dört ve otuz be~~ senelerinde görülmek üzere hesab~~
icmâlinde mukayyed olan 'ayni zahâyir irad~ndan fermân~m ile virildi~i (...?) güne tevzi'at~~ a~a~~~ var~ld~kdan kusûr üç bin yedi yüz k~rk alt~~ buçuk kile dakik ve dokuz bin
alt~~ yüz yedi kile h~nta ve dört bin sekiz yüz be~~ kile ~air anbar mandesi iktizâ eyledi~i
otuz alt~~ senesiçün kendü ma'rifetinle Zi~tovi ve Rusçuk iskelesine nakl olunmak üzere kazalardan mübayaas~~ fermâmm olan yirmi be~~ bin kile ~air ve yirmi bin dakik ve on bin kile h~ntadan dahi otuz be~~ senesini k~yas ile otuz alt~~ senesi tevzi'at~~ a~a~~~ var~ld~kda kusûr be~~ bin dokuz yüz yedi kile ~air ve alt~~ yüz yetmi~~ alt~~ kile dakik ve on bin kile h~nta iktizâ eyledi~i hesab olunma~la bu suretde ve bervechi tahmil on bin dört yüz on
be~~ buçuk kile ~air ve dört bin dört yüz yirmi iki buçuk dakik ve on dokuz bin alt~~ yüz
yirmi kile h~nta anbar mandesi iktizâ eyledi~i derkenâr olundukda mukaddemâ taraf-~~
miriden mübayaa olunub ba'delmasraf mevcud anbar iktizâ iden dakik ve h~ nta ve ~airi
ma'rifet-i ~er'le kayd ve muvacehesinde devr ü keyl olunub ahz ve kabz ve makbuzu mü~'ir-i sab~k defterdar olan hesab~na masraf ve kendüye irâd kayd olunmak içün memhûr temessük virüb ve bu zikr olunan zahâyirden ziyâde anbarda dahi zahire
varm~d~r ve nemikdar kimin mübayaas~d~r ve hâlâ e~le salihmidir ol dahi ba~ka devr-i
keyl olunub ve te~ekkül-i zahiredir mukaddemâ seferlerden bakiye kalub mevcud olan peksimed ve gayri zahâyirden var ise oldahi ba~ka devr-i keyl olunub ve te~ekkül-i zahiredir mukaddemâ seferlerden bakiye kalub mevcud olan peksimed
BOA., KK.d., 5061/1135, s. 13
ve gayri zahâyirden var ise oldahi görülüb vezin ve ba~ka defter olunub s~hhati
üzere 'arz ve i'lâm olunmak üzere ba~~ muhasebeye kayd ve emr-i ~erifim tahriri
bâb~nda telhis olundukda telhis mucebince ba~~ muhasebeye kayd ve hükm-i
hümâyûnum virilmek fermân-~~ `âli~ân~m sad~r olmu~dur emr-i ~erif virilmi~dir Fi 6 Zilka'de sene 136
Hüküm 1
Teke ve Hamid ve Aliye ve Kütahya ve Bey~ehir ve Ak~ehir ve Karahisar-~~ Sahib Mütesellimlerine ve Kad~lar~na ve Ayân-~~ Vilâyetden Süleyman ve ~eker o~lu Mehmed ve Çerçi o~lu Hasan ve Kara Baki o~lu Ahmed ve Do~an o~lu Mehmed ve Kara Murad
Osman ve Abdülbaki ve Karaa~açda sakin Hac~~ ~brahim ve Serdar Salih ve E~irdirde
sakin Hac~~ Hüseyin ve Mustafa ve Av~arluda sakin Kite~~ o~lu Ebubekir A~rus ve
Pavullu Kazas~nda sakin Çavu~~ Mustafa ve Viran Köylü Hac~~ Yusuf ve Hac~~ Pa~a o~lu
~brahim ve ~eyh o~lu Mustafa ve sair ~~~ Erleri ve Kethüdâ Yerleri ve Yeniçeri
Serdarlar~na ve kan-~~ Vilayetin ve ~~~ Erlerine Hükümki
Yörük mülhakat~ndan Gülekli ve Tatar ve Sindel ve Kara Hatal~~ ve Firkatli
cema'atleri mahâl-i iskanlar~ndan iva ve yedlerinde olan alt ve eslihalan ahz ve
cebehâneye teslim ve mal-~~ mirileri edâda taallül iderler ise kadimi nezrlerin tahsil ve
'arz ve ilan~~ olunub emr-i ~erif
Hala bi-l-fi'l ba~~ defterdar~m Elhâc ~brahim dame ulüvvuhû ve matbah-~~ 'âmirem
emini Elhâc Halil ve kapuc~lar kethüdas~~ Elhac Mustafa ve Hadice Sultan Kethüdas~~
Elhâc Mustafa zide mecdühûm divan-~~ hümaye~numa `arzuhal idüb vilayet-i Anadoluda
vaki' yörükân mukataas~~ mülhakat~ndan Gülekli ve Tatar ve Sindel ve Kara Hac~l~~ ve ve
Firkatli cema'atleri Anadolu valisi olub fevt olan vezir Ali Pa~an~n virdi~i nizam üzere
mahal-i iskanlanndan kalkub firar ve ibâdullaha muz~rr mahâllerde mürûr ü ubür idüb
ahâli ve fukaraya mazarrat isalinden hali olmayub daimâ ~ekavete sa'y ve
zimmetlerinde olan mal-~~ mirinin tahsili müteassir oldu~un Isparta ve Karaa~aç ve
Yalvaç kad~lar~~ 'arz itmeleriyle mezbürlar mukaddemâ fermân~m oldu~u üzere mahâl-i
iskanlanna nakl ve iva ve iskân ve fi-maba'd ibâdullaha ~er' ve mazarratlanndan emin
olmak içün yedlerinde olan alt-~~ cariha ve eslihalan ahz ve mirkün cebehane-i
'âmireme teslim ve zimmetlerinde olan otuz be~~ ve otuz alt~~ seneleri mal-~~ mirileri
voyvodalan tarafindan tahsil itdirilüb ve içlerinde ~ekavete müstemirren â'detleri olan
Gülekli cemâ'ati kethüdas~~ Hüseyin ve Molla Mahmudun ve T~rtar cemâ'ati kethüdas~~
Halil ve karmda~~~ Mustafa ve Molla Halil ve Sindel kethüdas~~ Emrullah o~lu ~brahim
ve Kara Mahmud ve Y~val~~ o~lu kethüdas~~ Abdülkadir ve Musa ve Kara Hac~lu cemâ'ati
kethüdas~~ Hac~~ ~sa o~lu Abdülmümin ve Firkatli cemâ'ati kethüdas~~ Halil Bölükba~~~ ve
Soluk Ahmed ve Bekirzade Hasan ve sair ~akilerin dahi keyfiyet-i ahvalleri ~er'le
görülüb icra-y~~ hak ve mahâl-i iskândan iva ve iskân itdirilüb bundan sonra yine
~ekavete cüret ve mal-~~ mirilerin edas~nda illet iderler ise kadimi mukayyed olan
nezrleri miriçün tahsil itdirilmek üzere 'arz ve nam olunmak içün `inayet eyledikleri
ecilden hazine-i 'âmiremde ba~~ muhasebe defterlerine nazar olundukda bervech-i
malikane mümâ ileyhim uhdelerinde oldu~u derkenâr olundukda telhis olunub 'arz
olundukda telhis mucebince emr-i ~erif yaz~lmak ferman-~~ `ali~an~m sad~r olma~~n emr-i
~erif yaz~lm~~d~r Fi 25 ~evval sene 136
BOA., KK.d., 5061/1135, s. 14
Hüküm 1
Yörük tâifesinden kethüdalan olan Hoca o~lu Mehmed ve Hac~~ Mehmed ve
sairlerini sokak ortas~nda dört nefer kimesneyi katl ve firar eyledikleri ve yedlerinde
olan alat-~~ carihalar~~ ahz ve cebehâneme teslim ve mal-~~ mirileri tahsil ve muhalefet
iderler ise kadimi nezrleri tahsil ve 'arz ve i'lam olunmak
YÖRÜK VE VOYNUK AHKAM DEFTER~~ 23
Bu dahi bilâda yaz~lan müsveddede olan mütesellimlere ve kad~lara ve cümle
ayanlara ve kethüdâyerleri ve yeniçeri serdârlanna hükümki
`Arzuhal idüb Yörükân mukataas~~ tevabi'inden Kesirli cemâ'atinin Anadolu valisi
iken fevt olan Ali Pa~an~n nizam~~ üzere mahâl-i iskanlan ta'yin olunmu~iken bir takrib
ile firar ve üzerlerine kayd olunan mal-~~ mirileri edâya müteahhid ve memhûr
temessük virüb lakin an~~ dahi virmeyüb kethüdalan olan S~rac o~lu Mehmed ve Hac~~ Veli o~lu ve Güner o~lu Kenan ve Hac~~ Musa o~lu Molla Mustafa ve Kat~rc~~ Veli ve Hac~~ Veli o~lu ve Güner o~lu Kenan ve Hac~~ Hasan ve daha ba'z~~ e~k~ya birbirleriyle yekdil ve taarruz sokak ortas~nda dört nefer kimesneyi katl ve firar eyledikleri Isparta ve Karaa~aç ve Yalvaç kad~lar~~ 'arz itmeleriyle mezb~lrlar mukaddemâ fermân~m oldu~u üzere iskânlan olan mahalle nakl ve fi-maba'd ibâdullaha bir türlü gezend ve zararlan olmamak üzere alat-~~ carihalan ahz ve mirileri içün cebehâne-i 'âmireye teslim
itdirilüb bundan mâ'adâ mezb~lrlar `a~iret ile mahâllinde me~ru' müdâfa' itdirilüb
ihkak-~~ hak ve memhûr temessükleri mucebince zimmetlerinde olan mal-~~ mirileri
tahsil ve voyvodalara teslim itdirilüb hilaf-~~ ~er' rencide ve taaddi eylememek üzere
tenbih ve tekid ve bundan sonra yine fesad ve ~ekavete tasaddi eylememek üzere ve
e~er iderler ise kadimi nezrleri tahsil olunmak üzere kefilleri Der-saâdetime 'arz ve i'lam olunmak içün emr-i ~erifim istid'a-y~~ `inayet eyledikleri ecilden hazine-i
'âmiremde mahfuz ba~~ muhasebe defterlerine nazar olundukda guru~~ mal ile mümâ
ileyh uhdelerinde oldu~u derkenâr ve telhis olunub 'arz olundukda telhis mucebince hükm-i hümâyûnum virilmek ferman-~~ "alI~an~m sad~r olma~~n emr-i ~erifimdir Fl 25 ~evval sene 136
Hüküm 2
Bir defa' dahi Yörük tahriri içün emr-i ~erifdir
Vilayet-i Anadoluda vaki' Yörükân bulunan yerlerin Valilerine ve Kad~lar~na ve
Yörükân tahririne me'mur Zide Kadrih~lme Hükümki
Bi-l-fi'l ~~kk-~~ evvel defterdar~~ Elhâc ~brahim dame ulüvvuhû ve k~dvet-ül-emacid
velekarim matbah-~~ 'âmirem emini Elhâc Halil ve Mustafa ve Mehmed divan-~~
hümâyûnuma `arzuhal idüb vilayet-i Anadoluda vaki' yörükân mukataas~~ bervech-i
malikane uhdelerinde olub tâife-i mezbûreden haric karanlan tahrir ve mal-~~ mirileri
tahsil fermân~m olub tâife-i merkûmeden Tortum ve Üzümlü ve Kara Hac~lu Hac~~ ~sa
o~lu Abdülmuvahhid ve tahrire dahil ve mukaddemâ dahil olmayanlan ferman-~~
`ali~an~m mucebince tahrir ve tâife-i mezbû' reden Tortum ve Üzümlü ve Kara Hac~lu
Hac~~ ~sa ferman-~~ `all~an~m mucebince tahrir ve mal-~~ mirileri taleb olunmak bab~nda
istid'a-y~~ `inayet eyledikleri ecilden hazine-i 'âmiremde mahfuz olan ba~~ muhasebe
defterlerine nazar olundukda mukataa-i mezbûr cemâ'atinden Sankeçilü ve Tav~anl~~ ve
S~rac ve E~riceli ve ~caz ve Horzum ve ~nehanh cema'atlerinden filas1 Yörük o~lu
Yörükler iken bir tarikle 'arz alub fermân itdirdiklerinden mâ'adâ ba'z~~ timar sahibleri
dahi müdahele itmeleriyle müceddeden tahrir ve icâb iden mal-~~ mirileri cem' ve tahsil
itdirilmek bab~nda emr-i ~erifim virildi~i derkenâr olundukda derkenân mucebince hükm-i hümaye~num virilmek ferman-~~ `ali~amm sad~r olma~~n emr-i ~erif virilmi~dir Fi 27 ~evval sene 136
