Ağrılı lomber vertebra çökme kırığı ve lumbosakral spondilolistezisi olan bir vakada tedavi

(1)

Genel Tıp Derg 2006;16(4) Ağrılı lomber vertebra çökme kırığı-Torun ve ark

199

Ağrılı lomber vertebra çökme kırığı ve lumbosakral

spondilolistezisi olan bir vakada tedavi

Fuat Torun, Erdal Kalkan, Onur Çiçek, Fatih Erdi

Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Nöroşirürji Anabilim Dalı, Konya

Amaç: Bu yazıda aynı seansta balon kifoplasti ve lumbosakral stabilizasyon işlemi yapılan hastanın kliniği ve

uygulanan cerrahi prosedür tartışılmıştır. Olgu sunumu: Yirmi dört yaşında erkek hasta, kliniğimize sırt, bel ve her iki bacakta ağrı, uyuşukluk yakınması ile başvurdu. Klinik ve radyolojik incelemelerinde, L1 lomber vertebra çökme kırığı ve instabil lumbosakral listezis saptandı. Hastaya aynı seansta L1 balon kifoplasti, L5-S1 transpediküler vida-rod sistemi ile stabilizasyon ve internal fiksasyon uygulandı. Sonuç: Balon kifoplasti ve lumbasakral stabilizasyon işleminin aynı seansta uygulanması göreceli olarak postoperatif dönemde gelişebilecek komplikasyonların değerlendirilmesinde zorluk yaratabilir. Ancak cerrahi deneyim ve uygun endikasyon ile gelişebilecek komplikasyonlar minimalize edilebilir.

Anahtar kelimeler: Balon kifoplasti, lumbosakral spondilolistezis, vertebra kompresyon kırığı, lumbosakral stabilizasyon

Treatment of a case with painful lumbar compression fracture and lumbosacral spondylolisthesis

Objective: In this study we discussed the clinical and surgical procedure of our patient who underwent balloon kyphoplasty and lumbosacral stabilization surgery in the same seance. Case report: Twenty-four years old male patient suffering from back pain, low-back pain and bilateral leg pain, numbness admitted to our hospital. L1 lumbar vertebrae compression fracture and unstable lumbosacral spondylolisthesis was established by clinical and radiological examination. The patient was treated in the same session by L1 balloon kyphoplasty and L5-S1 transpedicular screw-rod stabilization and internal fixation. Conclusion: Co-application of balloon kyphoplasty and lumbosacral stabilization may create difficulties in evaluation of postoperative complications. However, surgical experience and appropriate indications for this surgical procedure may reduce the complication rates. Key words: Balloon kyphoplasty, lumbosacral spondylolisthesis, lumbar vertebrae compression fracture, lumbosacral stabilization

Genel Tıp Derg 2006;16(4):199-201

Osteoporotik olmayan vertebra çökme kırıklarında en sık neden travmadır (1). Vertebra çökme kırıklarında cerrahi tedavi olarak birçok yöntem önerilmekle birlikte son yıllarda perkütan yolla uygulanan girişimler de yapılmaktadır (2,3). Perkütan olarak uygulanan cerrahi yöntemlerin, uzun dönem sonuçları çok iyi bilinmese de, doğru tanı ve uygun teknik uygulandığında başarılı sonuçlar bildirilmektedir (3, 4).

Yazışma Adresi: Dr. Fuat Torun, Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Nöroşirürji AD, Konya

e-posta: fuatorun@hotmail.com

Lumbosakral spondilolistesizli hastalarda tedavinin cerrahi veya muhafazakar olacağına klinik tablo ve radyolojik görüntülere göre verilir (5,6). Tedavi tercihinde radyolojik değerlendirme yardımcı olsa da aslolan klinik tablodur.

Olgu sunumu

Yirmidört yaşında, 3 yıldır bel ve her iki bacak ağrısı olan erkek hasta bir yıl önce yüksekten düşme nedeniyle hastaneye yatırılmış, konservatif tedavi yapılmış ve korse önerilerek taburcu edilmiş. Bel ve sırt bölgesinde ağrısı olan hastanın sırt bölgesindeki ağrı zaman içerisinde artmış. Hasta uzun dönem ilaç tedavisi ve fizik tedavi almasına rağmen ağrılarında azalma olmamış.

(2)

200

Nörolojik muayenesinde, sağ başparmak dorsal fleksiyonunda % 50 kayıp, sağ aşil refleksinde kayıp ve sağ L5-S1 dermatomunda hipoestezi saptandı. Lateral konvansiyonel grafilerde L1 vertebrada çökme fraktürü, L5-S1 bölgesinde grade 1 listesiz saptandı. Fleksiyon ve ekstansiyon dinamik konvansiyonel grafilerde L5- S1 bölgesinin instabil olduğu görüldü. Lumbosakral MR görüntülerinde; L1’de çökme fraktürü ve L5-S1’de grade 1 listesiz olup, lumbosakral bölgede herhangi bir disk patolojisi ve dar kanala ait bulgu saptanmadı (Şekil 1). Tomografide ise L1 vertebra korpusunda kemik kaybı saptandı (Şekil 2).

Hastaya soldan tek taraflı L1 balon kifoplasti ve L5-S1 transpediküler vida-rod sistemi ile kısa segment internal fiksasyon-stabilizasyon uygulandı (Şekil 3). Postoperatif dönemde sırt ve bel bölgesinde ağrısı kaybolan hastanın aşil refleks kaybı ve duyu defisiti sürerken, sağ başparmak fleksiyonundaki motor kayıp tama yakın düzeldi. Postoperatif 10. günde hasta taburcu edildi.

Şekil 1. Sagital planda MR görüntülerinde L1’ de çökme fraktürü, aksiyal planda L5-S1 disk mesafesi

Tartışma

Perkütan vertebroplasti ve balon kifoplasti yöntemlerinin kullanılması öncelikle osteoporotik kırıklarda önemli bir tedavi seçeneğidir (2,3). Kifoplasti; osteoporotik vertebra kırıkları, vertebral hemangiom, metastatik vertebral tümörlerde ve prosedürün uygulanabileceği akut vertebra kırıklarında kullanılmaktadır (1,3). Sunulan olgu,

Şekil 2. Tomografide L1 vertebra korpusuda kemik kaybı

Şekil 3. Konvansiyonel grafi de postoperatif görüntü akut bir vaka olmayıp aynı zamanda MR görüntüleri incelendiğinde çöken vertebrada ödem saptanmamıştır. Ancak korpusun tomografisi değerledirildiğinde içi boşalmış, kemik kaybı olan kifotik bir vertebral yapı görülmektedir. Olgu kronik bir olgu gibi değerlendirilse de, zaman içerisinde korpustaki kemik kaybına bağlı olarak, bu korpusun taşıyabileceği kuvvetleri karşılayamayacağı açıktır. Bunun sonucu olarak da, kompresyon kırığı neticesinde gelişen ilerleyici kifoz ve buna bağlı

(3)

201

diğer sistemik organ problemleri ortaya çıkabilir.

Sunulan olguda tedavi yöntemi olarak internal fiksasyon uygulanabilirdi. Ancak doku kaybının daha az olduğu balon kifoplastinin uygun yöntem olduğuna inanmaktayız. Bu yolla vertebra korpusu güçlendirilmiş, sonucunda ağrı ortadan kalkmıştır. Bel ağrısının birçok nedeni vardır (5). Bel ağrılı hastaların bir kısmında saptanan düşük dereceli spondilolistezisin ağrıdan sorumlu olması şüphelidir (6). Ancak bel ağrısı ile birlikte bacak ağrısının da görülmesi genelde kök irritasyonunun sonucudur. Düşük dereceli spondiloliztezisli olgularda kökün öne doğru distraksiyonu, inferior artiküler proçesin öne kayması, pars interartikülariste oluşan fibrokartilajenöz spur bacak ağrısının nedenleri olarak sayılabilir (5,6). Olgumuzda kökün öne doğru traksiyonu sonucu motor, duyu ve refleks değişikliklerinin oluştuğu kanaatindeyiz. Hastaya daha önceden çeşitli konservatif tedavi yöntemleri uygulanmasına karşın major semptomlarda düzelme olmayışı nedeni ile segmental distraksiyon, internal fiksasyon ve stabilizasyon uygulanmıştır.

Balon kifoplasti ve lumbosakral stabilizasyon işleminin aynı seansta uygulanması postoperatif dönemde gelişebilecek komplikasyonların değerlendirilmesinde göreceli olarak zorluk yaratabilir. Özellikle postoperatif dönemde görülebilecek komplikasyonların

değerlendirilmesinde, hangi prosedüre bağlı olay ortaya çıktığının bulunmasında sıkıntı yaşanabilir. Ancak cerrahi deneyim ve uygun endikasyon ile gelişebilecek komplikasyonlar minimalize edilebilir. Uzun süre bel, sırt ağrısı olan ve bununla birlikte yaşam kalitesi azalan bu tip hastalarda, iki ayrı cerrahi işlemin tek seansta uygulanması ile 2. anesteziye bağlı gelişebilecek riskler azaltılarak, hastanın günlük aktif yaşamına dönme süresi kısaltılabilir.

Kaynaklar

1. Wasnich RD. Vertebral fracture epidemiology. Bone 1996; 18:179-83.

2. Garfin SR, Yuan HA, Reiley MA. Kyphoplasty and vertebroplasty for the treatment of painful osteoporotic compression fractures. Spine 2001;26:1511-5.

3. Lombardi JS, Wiltse LL, Reynolds J, Widell EH, Spencer C. Treatment of degenerative spondylolisthesis. Spine 1985; 10:821-7.

4. Galibert P, Deramond H, Rosat P. Preliminary note on the treatment of vertebral angioma by percutaneous acrylic vertebroplasty. Neurochirurgie 1987;33:166-8.

5. Glaser JA, Bernhardt M, Found EM, McDowell GS, Wetzel FT. Lumbar arthrodesis for degenerative conditions. Instr Course Lect 2004;53:325-40.

6. Lieberman IH, Dudeney S, Reinhardt MK. Initial outcome and efficacy of kyphoplsty in the treatment of painful osteoporotic vertebral compression fractures. Spine 2001;26:163-8.