Dünya tarihine «Muhteşem» adiyle geçen Kanuni Sultan Süleyman'ın kızının adını taşıyan bu cami büyük mimar Sinan'ın ese
ridir ve İstanbul'da Edirnekapı'da surların yanındadır...
İstanbul'un en güzel camilerinden biri, şehrin en yüksek noktaların dan birini teşkil eden Edirnekapı'da
surların pek yakınında yükselir.
Dünya tarihine «Muhteşem» adıyla geçen Kanunî Sultan Süleyman'ın kızı Mihrimah Sultan'ın adını taşı yan bu cami, büyük mimar Sinan'ın eseridir. Ne yazık ki bu güzel ca miin inşa tarihi kesinlikle bilinme mektedir. Cami ve müştemilâtının üzerinde bir tarih kitabesinin mev cut olmayışı, bu camiin yaşı hak kında tam bir bilgi sahibi olmamızı önlemektedir. Ancak çeşitli kaynak lar bu camiin inşa tarihinin 1550 ilâ 1555 yılları arasına rastladığını bil dirmektedir. Bir başka rivayete gö re de bu camii, Mihrimah Sultan'ın eşi Rüstem Paşa, Sultanın vefatın dan sonra onun adına inşa ettirmiş tir.
Mihrimah Sultan Camii, BizanslIlar zamanından kalma Ayayorgi kilise sinin enkazının bulunduğu saha üze rine inşa edilmiştir. Mimar Sinan,
bu ufacık camide, büyük mimarî dehasını ve değerini ortaya koy masını bilmiş ve burasını İstanbul' un en güzel camilerinden biri ola rak şehrin bu hâkim noktası üzeri ne kondurmuştur.
Mihrimah Camii'nin önünde genişçe bir avlu vardır. Bu avlunun etra fını sekiz granit sütuna dayanmış yedi kubbeli nefis bir revâk çevir
mektedir. Kubbe, doğu ve batı
yönlerinde doğrudan doğruya ca
miin duvarları üzerine oturtulmuş
olup kuzey ve güney yüzleri ile
dört sütunun üzerine istinat etti rilmiştir. Her biri bir metre çapın da bulunan bu sütunlar mavi ve pembe granit taşından yapılmıştır. Sağ ve sol taraflardaki büyük sü tunların gerisinde küçük kubbecik- ler göze çarpmaktadır.
Camiin en karakteristik yönlerinden biri de binanın dıştan dört köşesin de sivri kubbeli kalın payanda du varlarının yükselmesidir.
Mihrimah Camii, 161 pencereden
aldığı ışıkla pırıl pırıl yanan bir ma- beddir. Rengâ renk camlarından sü zülen ışıklarla camiin içi son dere ce ferahtır. Büyük Sinan, bu ışık oyunlarında sanat gücünün büyük ustalığım göstermesini bilmiştir. Bu camiin renkli camlarla süslü alçı pencerelerinden bazılarının İran’dan gönderilmiş olduğu da rivayet edi lir. Camiin içi de Türk süsleme sa natının en güzel örnekleriyle süslü
bulunmaktadır. Bu arada camiin
içinde hiçbir çininin bulunmayışı da buranın ayrı bir özelliğini teşkil et mektedir.
Mihrimah Camii çeşitli depremlerde; özellikle 1894 yılındaki büyük zel zelede hayli tahribat görmüş, bu arada bir deprem sırasında da mi naresi yıkılmıştı. Muhtelif zamanlar da tamirat gören camiin en büyük restorasyonu II. Abdülhamit tarafın dan yaptırtılmaya başlanmış ancak Meşrutiyetin ilânıyla yarıda kalmış tı. Bu inşaat için yirmi bin altın
harcanması karar altına alınmış bu lunmaktaydı...
Mimar Sinan, Mihrimah camiin
yanına medrese, sıbyan mektebi ve çifte hamamdan müteşekkil bir de «müştemilât» eklemişti. Bu müş temilâtın pek çoğunun bugün ye rinde yeller esmektedir. Ancak ca mi, «Camiler Şehri» olarak anılan İstanbul'un en güzel mabedlerinden biri olarak dimdik ayakta durmak tadır.
Camiin haziresinde Mihrimah Sultan ile eşi Rüstem Paşa'nın akraabları medfun bulunmaktadır. Ayrıca ca miin duvarları altında İstanbul'un fethi sırasında şehit düşen bir «Fe tih Şehidi»nin kabrinin bulunduğu da Mihrimah Sultan Camii ile ilgili rivayetler arasındadır.
Bugün «Edirnekapı Camii» diye de anılmakta olan «Mihrimah Camii», mimarî değeri bakımından İstanbul' un en güzel ve en değerli camilerin den biridir...
27
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi
