• Sonuç bulunamadı

Şiirin ağır büyüsündeki Sait Maden

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Şiirin ağır büyüsündeki Sait Maden"

Copied!
1
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

T

T - * 1 W (

Şiirin ağır büyüsündeki

Sait Maden

waÊÊÊmmÊmmKmmmmmÊmmmmÈmmHÊmmÊÊKKKÊmmmmmmmmÊÈmKÊmmmmÊÊKmÊÊÊmHmmmÊÊmmÊmKmmHmmm

M ETİN C EN G İZ

e

evinler, bize içinde yaşadığımız coğrafi kültürlerden farklı kül­ türleri, yabancı dilsel toplumları , onları tanımamızı kolaylaştırır. Ve bu kültürel iletişim toplumların kültürel yakınlaşmalarını, gelişmeleri­ ni, hatta toplumların kendi kültürel durumlarını tanımalarını sağlar. Cum­ huriyet ile birlikte ülkemizde yoğunla­ şan, dahası başlayan çeviri etkinlikleri, denebilir ki aynı zamanda gelişmemizi, çağdaşlaşmamızı, yararlanabildiğimiz ölçüde eleştirel aklımızın ortaya çıkma­ sını ve kendimizi tanımamızı sağlayan önemli etkinlikler içerisinde yer alır.

Belki de en önemlisidir de...

Ülkemizde çeviri etkinliğinin en ge­ lişmiş olduğu alanlardan biri de edebi­ yattır, bilindiği gibi. Edebiyat, diğer alanlardan farklı olarak, dilsel etkinli­ ğin en çok bireyselleştiği, anlatımın bi­ reysel bir özellik kazandığı alandır. Di­ lin olanaklarının bireysel bir biçemde, kuraldışı uygulamalarla örülü olduğu..i Çeviri süreci, bütün bunlardan etkile­ nir, çevirmenin kültür birikimi, dillere hakimiyeti çeviriyi belirler. Dahası, çe­ viri aracılığıyla metin alıcılarını da, Özellikle kültürel kişiliği bir değişim- dönüşüm sürecinde olan bizim ülke­ mizde.

İşte kendi kimliğimizden, kültürü­ müzden kalkarak aralarmda yeralmak

istediğimiz, bizden en önemli farkı ak­ lın kullanımıyla (eleştirel akıl olarak) behrginleşen çağdaş diye tanımladığı­ mız kültürleri tanımamıza, özümseme­ mizde büyük payı olan çevirinin edebi­ yat alanındaki önemli isimlerinden biri de Sait Maden’dir. Ressam, grafiker ve şair kimliğiyle, bu kimliklerin duyarlılı­ ğı ile edebiyat çevirimizde kilometre taşlarından biri. Aşağıya alacağım çevi­ ri idtaplan isim listesi, Maden’in ömrü­ nün sanat ve edebiyata adanmış oldu­ ğunun da tanığıdır aym zamanda.

Yıldızlar Yanar Sönre (H.N. Bialik), Gerçeküstücülük-Antoloji (Selahattin Hilav ve Ergin Ertem ile), Güneş Taşı ve Başka Şiirler (Güneş Taşı adıyla ye­ niden yayınlandı, Octavio Paz), Seç­ meler (Blaise Cendrars), ilk Şiirler, Bü­ tün Şiirleri I (yeniden yayınlandı, Fe- derico Garcia Lorca), Pantolonlu Bu­ lut (Vladimir Mayakovski), Kara Ada Defteri (Pablo Neruda), Yirmi Aşk Şi- rii ve Umutsuz Bir Şarkı (Pablo Neru­ da, yeniden yayınlandı), Elsa’ya Şiirler (Aragon, yeniden yayınlandı), Seçme Şiirler (Eugenio Montale), Şiirler (Paul Eluard), Küçük Zenci Masalları (Blaise Cendrars), Şiirler (Saint John Perse), Kötülük Çiçekleri (Baudlaire, yeniden yayımlandı).

Sait Maden’in bu çevirilerin dışında

Şiir Tapınağı-lnsanoğlunun Beş Bin Yıllık Şiir Serüveni, Türk Grafik Sa­ natı Tarihi, Simgeler (Grafik Ürünle­

rinden Seçmeler) adlı özgün yapıtları da var. Ve dört ciltte toplamayı karar­ laştırdığı Bütün Şiirleri. Bu toplamın illa Açıl, Ey Gizem adıyla çıktı. Yuka­ rıdaki listede yeniden yayımlandı iba­ resi taşıyanlar, Maden’in kendi kurdu­ ğu yayınevince yen basımları yapılmış olanlar. Ve Sait Maden, resim ve gra­ fikteki birikimini, ülkemizde bazı kıta- bevleri tarafından içeriye şiir kitapları­ nın sokulmadığı bir dönemde, şiire ve­ rilm esi gereken önemi, yayım ladığı özenli kitapların hazırlanmasında da göstererek, belki de bir ilke imza atı­ yor. (Bu doğrultuda Yapı Kredi Yayın- la r ı’nn gösterdiği özeni de burada anımsatmak isterim.)

Daha ortaokul çağlarında, şiirin o ağır büyüsüyle, çevirinin haz vererek sarhoş eden ve insanda keşif duygusu­ nu tatmin eden dünyasına aynı anda adım atmış, Sait Maden. Hem de Ba- udelaire ile. Yolculuğunun ilk adımın­ da Baudelaire ile bir de yabancı bir dili sökmeye çalışmış: Fransızca’yı. Ve böy- lece Baudelaire’i olanca tadı ile kazan­ dırmış dilimize. Fransızcaları ile birlik­ te karşılıklı yayınladığı nefis Baudelaire kitabında 1932 yılından bu yana taşıdı­ ğı sevgiyi de sunuyor. Yani doğumun­ dan beri; niye böyle söylüyorum, açık­ larsam, doğarken Baudelaire’in Ma­ den’in yadına düştüğüne inanıyorum da ondan. Nitekim, ilk ödülü de Ba­ udelaire ile Varlık Yayınları çeviri şiir yarışmasından.Uzun şiir geçmişiyle, şi­ irimizde kendine özgü bir tad bırakan Sait Maden’in belleğimizdeki asıl yeri­ ni oluşturan giz, temiz Türkçesiyle hep arka planda gezinmesine karşın şiir se­ rüvenini çileci bir derviş gibi sürdür­ mesi.

Mistik bir inanç gibi. Yalnız şiiriyle yetinmiyor, çeviri tarihim ize kendi adıyla kalacak olan bir çeviri örneği de bırakıyor: Kötülük Çiçekleri, Baudela- ire. Türkçe’nin olanaklarının ustaca kullanıldığı bu yapıt ve diğer çeviri şiir kitapları, dile, kültüre, sanata, edebi­ yata ve özellikle de şiire sunulan göste­ rişsiz ve bağırm alksız b irer arm a­ ğan.Adlarını burada vermeyi gereksiz

f

' rdüğüm diğer çeviri ustalarıyla bir- te çeviri ustalarıyla birlikte çeviri

alanımızın köşe taşlarında adları yazı­ lanlardan Sait Maden’in alınteri billur gibi duruyor çevirilerde, Türkçe’nin genişletilen olanaklarında ve kıvrak kullanımında. ■

C U M H U R İ Y E T K İ T A P S A Y I 3 6 6

Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi

Referanslar

Benzer Belgeler

 Yönetimin ihtiyacı olan bilginin iletilmesi, bilgi işleme sürecinden sonra elde edilen işlevsel bilginin bilgi havuzlarında saklanmakta iken, yönetim karar verme..

 Biçimsel yetki teorisine göre yönetsel açıdan yetki,. organizasyonun üst basamaklarında yer

 Biyolojik zaman nicel olarak isleyen psikolojik zamanın..

Hemen kriz yönetimi takımını harekete geçirdi.Açık ve şeffaf iletişim kullandı; fabrikada yerinde mülakatlar verdi, kutulamanın nasıl yapıldığını gösteren dört

 Bu yaklaşım tutum değişikliğinin, verilen tutum nesnesiyle ilgili elde bulunan bütün bilgiyi kişinin bütünleştirmesinin ya da birleştirmesinin bir sonucu olduğunu

yanında başka bazı kültür çeşitleride vardır. Bunları kısaca aşağıdaki açıklayabiliriz:.. • Gerçek Kültür ve İdeal Kültür. Bu kültür sınıflanması, toplumda

• Örgütsel çatışma, örgütlerde, iki veya daha fazla kişi ya da grup veya birim arasında ya da örgütler (kuruluşlar) arasında çeşitli nedenlerle ortaya çıkan

kaydedilen ve son işlemi yapılan evraklar, örgüt dışından gelen evraklarda da kaydedilen tasnif edilen, ilgili birim veya kişilere gönderilen.. evraklar son işlem