28 MART 1981 Q
Pierre
Loti Kahvesi
sabah «normal»
PÎERRE ix y r l ABI BİR MEZAR TAŞININ ÜSTÜN DE. (Fotoğraflar; Erdoğan KÖSEOĞLU)
öğleden sonra
«turistik»
m?
■ KAHVENİN İŞLETİCİSİNE GÖRE SABAHTAN ÖĞLEYE KA DAR «TURİSTİK İŞ» YAPILAMIYOR. KAHVENİN «TURİS TİKLEŞMESİ» DE GARSONUN BASINA KES GİYMESİ VE 10 LİRALIK ÇAYIN FİYATININ 33 LİKAYA ÇIKMASIYLA GERÇEKLEŞİYOR. ; : > i I > ! I !
i
I ! !İSTANBUL HABER SERVtSİ Haliç’e bakan tepelerden «n yükseği üzerine kurulmuş Pier- re Loti kahvesine mezarlıklar arasından geçerek Eyüp Hama mı sokağından çıkılıyor. Kaldı rım taşı döşeli bu dik yokuşun hemen başında peşli bir tabela üzerinde «Pierre Loti» kahvesi ile mezarcı Fehmi Usfca’mn rek lamları yeralıyor.
İşini bilen bir m ezara oldu ğu anlaşılan Fehmi Usta’mn bir m' >■ kaidesi üzerine kendi el ler.; .e kazdığı tabelada şunlar yazıyor: «Mezar İnşaatınızı ucu* ve sağlam Fehmi Usta yapar. Arsalara kanmayınız işiniz çü rük olur. Belirli bir İşyeri ol mayanlar» inanmayınız. 20 met re ilerde solda»
Gerçekten 20 metre ilerde Feh mi Usta’nm «işyerine» geliyor sunuz. «Sağlam mezarlar» yap tığını öne süren Fehmi Usta ne dense kendi işyeri için bu özel lige fazla önem vermemiş görü nüyor. Çünkü «işyeri» dediği çevredeki mezarlardan daha az sağlam görünen gecekondu ile mezar arası bir yer.
DÜNYA VE AHİRBT Mezarlıklar arasından yürür ken insanlarımızın «.Ahiret» an layışının da dünyadaki gibi ol duğu anlaşılıyor. Çevrede öyle mısraı lar var ki, betonarme ya pılar sağlamlığında ve çirkinli ğinde. Buna karşıhk öyleleri de ▼ar ki. dokunulsa yıkılacak ge cekondular gibi. Son yağmurlar bir çoğunun dibini akarmış, insan kemikleri yol ortaların« kadar inmiş. Pimre Loti kahve sine İşte bu yoldan gidiliyor.
EN GÜZEL MANZARA Ünlü Fransız yazan Pierre LotPnln hem bize, hem yaban cılara tanıttığı kahve belki de dünyanın en güzel manzarası nın olduğu bir yerde kurulmuş. Haliç’in bataklığa dönüşen su yu, pisliklerin su üzerinde oluş turduğu küçük adacıklar ve Haliç Sanayiinin getirdiği çir kin yapılaşma bile bu güzelliği bozamıyor, içinde balçık ça muru da olsa, hafif bir sis bu lutu altındaki bu sulara güneş vurunca, Loti’nin İlgisinin nede ni kendiliğinden anlaşılıyor.
TURİSTİK OLUYOR
Pierre Loti’nin kahvesini bu-; günkü sahibi Mustafa öneç’in • dedesi Ragıp Bey kuruyor. 1940-| 45 yıllarına kadar bir mahalle i kahvesi olarak kullanılıyor. İkinci Dünya Savaşından sonra ■ bir kaç Fransız turisti,
Tllrkle-rin farkına bile varmadıkları i bu yeri ziyarete başlayınca, : sahiplerinin gözleri açılıyor. K> • sa bir süre sonra da Pierre Lo-: ti kahvesi «turistik» oluyor.
100 YIL SONRA
Kahvenin 100 yıl önceki dürt» | mu pek bilinmiyor ama, göriU-: düğü kadarıyla bugünkü halin den pek farklı olmasa gerek. ; Çünkü hemen hemen hiç bir ye-; rina 100 yıldan bu yana el değ-! memiş gibi bir hava var. Bah çede 8-10 tahta masa ve lskenv i le, içerde alçak hasır iskemle-I 1er ve iki duvarı boydan boya • çevreleyen bir tahta sedir bults-: nuyor.
i Duvarlar Loti’nln fotoğrafla rı ve yabancı dergilerden kessl-• iniş posterleri ile dolu. Bunlar-: dan birinde Fransız yazarının ; Paris'teki evinüı içi görülüyor. ; Bu fotoğraftan anlaşıldığına gö ; re Loti, Türkiye’de ne bulduysa ; (birkaç mezar taşı dahil) Fran-! sa’ya götürmüş.
BİR DENİZ SUBAYI
Pierre Loti’nin asıl adı JtıM- en Vioud’dur. Türkiye'ye gelme den önce Fransız donannıasm- ; da deniz subayı olarak bulun- ; muş ve bu görevle gittiği Uzak doğu’da yetişen bir çiçek adım (Loti) kendisine takma ad ola rak almıştır.
Loti’nin bu resmi görevi kah venin duvarlarındaki fotoğrafla ra da yansıyor. Fransız yazarı nın üniformalı resimleri duvar ları dolduruyor.
ÖĞLEDEN SONRA
Kalv'enin yeni işleticisi Nedim i A'.tmtoprak’ın verdiği bilgiye i göre turistler buraya öğleden sonra geliyorlar. Bu yüzden sa bahlan öğleye kadar «turistik bir iş» yapılamıyor. Onlar da bunun çözümünü şöyle bulmuş lar. Sabahtan. öğleye kadar Pi erre Loti kahvesi «normal» bir mahalle kahvesi olarak kullanı lıyor. öğleden sonra ise turis tik bir görünüm kazanıyor. Na sıl oluyor bu iş?- Çok kolay olu yor. Mahalleliye 10 liraya Atı lan bir bardak çayın fiyatı 35 liraya çıkarılıp, çayocağım işle ten işçi de başına bir fes, aya ğına bir şalvar geçirince kah vehane «turistik» oluveriyor.
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi