ÖZET
Strabismus fiksus ilerleyici ezotropya geliflimiyle so-nuçlanan göz hareketlerinde fliddetli k›s›tl›l›kla karak-terize bir hastal›kt›r. Strabismus fiksus olgular›n›n te-davi yönetimi zordur.Bu çal›flmada strabismus fiksus-lu iki olgunun cerrahi tedavisi sunulmufltur.
Anahtar kelimeler: Strabismus fiksus, cerrahi, miyopi OUR SURGICAL APPROACH IN TWO
CASES WITH STRABISMUS FIXUS SUMMARY
Strabismus fixus is characterized by severe ocular motility restriction with the development of progressi-ve esotropia. Management of strabismus fixus treat-ment is challenging. In this study; surgical treattreat-ment of two cases with strabismus fixus is presented. Key Words: Strabismus fixus, surgery,myopi G‹R‹fi
Strabismus fiksus büyük kayma aç›l› ezotropya ve göz hareketlerinde s›n›rl›l›k ile belirli, az görülen bir flafl›l›k formudur. Konjenital fibrozis sendromununun bir alt grubu gibi düflünülse de(1-3), do¤umdan sonra da ge-liflebilir(4,5). D›fl rektus(DR) paralizisinden uzun bir süre sonra iç rektusta(‹R) yayg›n hipertrofi ve kontraksiyon geliflmesine ba¤l›; extraoküler kaslarda inflamasyon veya cerrahi sonras› çevre dokular aras›ndaki yap›fl›k-l›klara ba¤l› olarak geliflebilir(6). Amiloidoz(7) ve yüksek miyopiye(8) ba¤l› geliflen strabismus fiksus olgular› da
bildirilmifltir. Geriletme-rezeksiyon ifllemleri, konjonkti-va ve tenon geriletmesi(9), ask›l› geriletme(8), traksiyon dikifli uygulanmas›(9) ve parsiyel Jensen prosedürü(10) gibi çeflitli cerrahi yöntemler denenmektedir.
Çal›flmam›zda klini¤imizde iki strabismus fiksus olgu-suna uygulanan cerrahi yöntemler ve sonuçlar› sunul-maktad›r. Hastalara çal›flman›n ayr›nt›lar› anlat›larak, ayd›nlat›lm›fl yaz›l› onam formu al›nm›flt›r
OLGU 1
63 yafl›nda erkek hasta sol gözde çocukluktan beri olan ve son 10 y›ld›r artan içe kayma ve göz hareketlerinde k›s›tl›l›k flikayeti ile baflvurdu. Görme keskinli¤i sa¤ göz-de 1.0, sol gözgöz-de ise 1 metregöz-den parmak sayma (mps)düzeyindeydi. Sol göz hareketleri d›fla daha fazla olmak üzere her yöne k›s›tl›yd›. Kayma aç›s› 45°den faz-layd›. Hastan›n yap›lan oftalmolojik ve sistemik muaye-nesinde herhangi baflka bir patolojiye rastlanmad›. ‹lk ameliyatta sol göz ‹R kas›na 8 mm ask›l› geriletme ve konjonktiva geriletmesi; sol DR kas›na 8 mm rezek-siyon yap›ld›. Cerrahi sonras› sol göz görme keskinli¤i 4 mps düzeyine ç›kan hastan›n kaymas› belirgin olarak devam etmekteydi. 4 ay sonra ikinci bir giriflimle sol ‹R kas›na disinsersiyon ve konjonktiva alt› dokulara serbestlefltirmeyle birlikte, 4/0 ipekle episkleral olarak temporal limbusa 1.5 mm mesafeden geçen ve orbital rim iç yüzünden geçecek flekilde d›fl kantusta dü¤üm-lenen gözü d›fla bakar durumda sabitleyen dikifl at›l-d›. Bu dikifl 2 hafta sonra al›nat›l-d›.
Strabismus Fiksuslu ‹ki Olguda
Cerrahi Yaklafl›m›m›z
Ahmet F. Nohutcu
1, Didem Esen
2, Ahmet Elbay
3Haydarpafla Numune E¤itim ve Araflt›rma Hastanesi T›p Dergisi 2010; 50 (2)
1. Haydarpaşa Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi, 1. Göz Kliniği 2. Haydarpaşa Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi, 2. Göz Kliniği 3. Pendik Devlet Hastanesi, Göz Kliniği
Hastan›n son ameliyattan 2 ay sonra yap›lan muaye-nesinde sol göz görme keskinli¤i 0.5 düzeyinde idi ve 10_D miktar›nda sol içe kaymas› vard›.
OLGU 2
25 yafl›nda kad›n hastan›n çocukluktan beri devam eden birincil bak›fl yönünde sol gözde daha fazla ol-mak üzere her iki gözde içe kaymas› vard›. Sa¤ gözde -20,0 D, sol gözde -17.0 D k›rma kusuru bulunan has-tan›n camla görme keskinli¤i sa¤da 0.05, solda 0.2 dü-zeyindeydi ve hastan›n her iki gözünde miyopik deje-nerasyon mevcuttu. Kayma aç›s› 45°den fazlayd› ve göz hareketleri her yöne k›s›tl›yd›. Yap›lan ayr›nt›l› of-talmolojik muayenesinde ek bir patolojiye rastlanmad›. Her iki gözde ‹R kas›na 8 mm ask›l› geriletme ve kon-jonktiva geriletmesi ile birlikte temporal limbusa 1.5 mm mesafeden episkleral olarak geçen ve orbital rim iç yüzünden geçecek flekilde d›fl kantusta dü¤ümle-nen gözü d›fla bak›flta sabitleyici dikifl at›ld›. ‹ki hafta sonra sabitleyici dikifl al›nd›.
Hastan›n amliyat sonras› birinci ayda yap›lan muaye-nesinde birincil bak›fl yönünde kayma yoktu ve göz hareketleri her yöne k›s›tl›yd›.
TARTIfiMA
Strabismus fiksus ilk olarak retraksiyon sendromunun bir türü olarak tan›mlanm›fl ve konjenital yap›sal bir
anomali oldu¤u düflünülmüfltür(1-3). Ancak do¤um-dan sonra görülen olgular da bildirilmifltir(4,5). Strabismus fiksustaki ‹R kontraksiyonu, DR paralizi-sinden sonra geliflebildi¤i gibi; ikincil olarak yüksek miyopide kas›n orbital kenar ile göz küresi aras›nda s›k›flmas›na ya da diyabet, kafa travmas› veya kafa içi bas›nç art›fl› sonucu DR kas›n›n her iki 6. sinir parali-zisine ba¤l› zay›flamas› nedeniyle de geliflebilir. ‹lk olgumuzda strabismus fiksus nedeni tan›mlanama-m›fl, ikinci olgumuzda ise yüksek miyopiye ikincil ge-liflti¤i düflünülmüfltür.
Strabismus fixus tedavisinde çeflitli cerrahi yöntemler denenmifltir. Hayashi ve arkadafllar›(9) ‹R geriletmesi-DR rezeksiyonu yönteminin sadece küçük kayma aç›-lar›nda etkili oldu¤unu görmüfller ve abduksiyon k›s›t-l›l›¤›n›n fazla oldu¤u vakalarda IR geriletmesi ile bera-ber alt ve üst rektus transpozisyonunu da uygulam›fl-lard›r. Krzizok ve arkadafllar› (11) DR’u posterior fisas-yon sütürü ile skleraya fiske etmifllerdir. Larsen ve ar-kadafllar›(10) parsiyel Jensen yöntemi ile baflar›l› so-nuçlar elde etmifllerdir.
Sebebi ne olursa olsun strabismus fiksus olgular›n›n cerrahi tedavilerinde tek bir yöntemle baflar› sa¤lana-mamaktad›r. Çal›flmam›zda 2 olgumuzda da serbest-lefltirici ifllemlere ek olarak traksiyon dikifli uygulaya-rak etkili bir sonuç ve kayma derecelerinde belirgin bir azalma gözlemledik.
Strabismus Fiksuslu ‹ki Olguda Cerrahi Yaklafl›m›m›z
102 Resim 1: Ameliyat öncesi
sol gözde yüksek prizm diyoptrili ezotropya
Resim 2: Ameliyat sonras›
azalm›fl ezotopya
Resim 3: Ameliyat öncesi
her iki gözde içe kayma mevcut.
Resim 4: Ameliyat sonras›
her iki göz primer pozisyonda.
1. Aebli R . Retraction syndrome, Arch Ophthalmol 1933;10:602-610. 2. Bielschowsky.A. Lectures on motor anomalies, Am J. Ophthalmol 1939;22:357-367
3. Brown H W . Strabismus Ophthalmic Symposium II pp 402 Mosby, St. Louis 1958
4. Villaseca A. Strabismus fixus. Am J Ophthalmol 1959;48:761-62 5. Mein J, Trimble R. Diagnosis and Management of Ocular Motility
Disorders, 2nd ed. Oxford:Blackwell Scientific; 1991:351-352. 6. Jin YH. Strabismology. Ulsan: UUP; 2001:380-382.
7. Sharma P, Gupta NK, Arora R, Prakash P. Strabismus fius conver-gens secondary to amyloidosis. J Pediatr Ophthalmol Strabismus 1991;28:236-7
8. Yokoyama T, Tabuchi H, Ataka S, Shiraki K, Miki T, Mochizuki K. The mechanism of development in progressive esotropia with high
myopia. In: Jan-Tjeerd de Faber, editor. Transactions: 26th Meetig, Euroean Strabismological Association, Barcelona, Spain, September 2000, Lise(Netherlands): Swets and Zeitlinger; 2001.p.218-21 9. Hayashi T, Iwashige H, Maruo T. Clinical features and surgery for acquired progressive esotropia associated with severe myopia. Acta Ophthalmol Scand 1999;77:66-71
10. Larsen PC, Gole GA. Partial Jensen’s procedure fort he treatment of myopic strabismus fixus. JAAPOS 2004;8:393-5
11. Krzizok T, Schroeder B. Measurement of recti eye muscle paths by magnetic resonance imaging in highly myopic and normal subjects. In-vest Ophthalmol Vis Sci 1999;40:2554-60
Strabismus Fiksuslu ‹ki Olguda Cerrahi Yaklafl›m›m›z