Ankara Oni)' Vel Fak Derg 42: 349 - 355, ı995
PGF
2a'NIN
FARE İNCE BAGIRSAGINA
ETKİsİ
Vedat SAGMANLIGİL. Mehmet İRİADAM*. Bahri EMRE*** Meltem ŞİRELİ*
The effeet of PGF2a on mouse smail intestine
Summary: In this study, 13 adult albino mice (weight 30-35 gr) were
used. The control group (fed) was allowed water andfood ad /ibitum. In the ex-perimental group, water was given and /ibitum but thefood was removedfor 48 hr before the animals were used. On the days of use, the mice were killed by cervical dislocation and a mid /ine incision was made in the peritoneal cavity. The smail intestinal segments were identijied, removed andflushed with tyrode. These segments included: i-the mid jejunum, a2 cm tissue 25-27 cm ileo-caecal junction, ii-the proximal ileum, taken 10-12 cm to the ileocaecal junction, iii-the
distal ileum, locared immediately proximal to the iteo-eaeeal junction. After ty-ing off boıh end of the segment with a /igature, it was plaeed in the isolated or-gan bath.
Different concentrations of the PGF2a were added to the bathingfluid (ty-rode) at 4 minutes intervals and the barhing fluid was changed twice in the mid-dIe ofthese periods. In thefed and 48 hr starved midjejunum and proximal ile-um, considerable contraetions eaused by PGF2a were not seen alıhough in the distal ileum PGF2a made big contactions in bothfed and 48 hr starved tissue. The means of the amp/itudes of these contraetions indueed by different eoncen-trations of PGF2a were shown on the non-cumulative eoncentration response curve.
In the fed distal ileum, the amplimdes of the contractions induced by low concentrations (1 and 3 ng/ml) of PGF2a were significantly bigger than those in the 48 hr starved group (p<0.05). These dijJerences disappeared in higher eoncentrations of PGF2a. It was observed that in the 48 hr starved segment the contraction induced by the highest concentration PGF2a (300 ng/ml) used in this study was greater than that of the fed but this differ:ence was not statistical-ly significant.
The ED50 s different among the fed and starved distal ileum suggesting that there was change in the affinity ofreceptors to PGF2a .In thefed distal il-eum, the ED50 was even lower than the lowest concentration of PGF2a (J ng/
ml).
Özet: Bu çalışmada, 13 adet ergin beyazfare (30-35 gr ağırlığında) kulla-nıldı. Kontrol grubuna (tok) suları ve yemleri ad /ibitum verildi. Deney grubun-daki/ere, suları ad /ibitum veri/di fakat hayvanlar 48 saat aç bırakıldılar. Fare-ler boyun ek/emlerinden kırılarak öldürüldü ve karın bölgesi açıldı. İnce bağırsak segmentleri tespit edildikten sonra çıkarıldı ve lumenleri tyrode ile te-mizlendi. Bu segmentler; J-medial jejunum, i/eo-sekal noktanın 25-27 cm yuka-rısından, 2- proksimal i/eum, ileo-sekal noktanın JO-12 cm yukarısından ve 3-distal Ueum, Ueo-sekal noktanın hemen yukarısından alınan 2 'şer cm' /ik
parça-• Arş. Gör. Dr., A.Ü. Veteriner Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı, Ankara . •• Arş. Gör. H.O. Fen-Edebiyat Fakültesi Biyoloji BÖlümü, Şanlıurfa . ••• Prof. Dr., A.Ü. Veteriner Fakültesi Fızyoloji Anabilim Dalı, Ankara.
350 v.SAÖMANUGn.. - M.lR1ADAM - B. EMRE - M. ŞIRELl
lar olmak üzere üç tanedir. Bu parçaların her iki ucu dikiş ipligi ile baglandık-tan sonra izole organ banyosuna yerleştirildi.
PGF2a'nın degişik konsantrasyonları, tyrode içerisine dörder dakika ara ile katıldl ve doku bu sürenin ortasırula iki kez yıkandı. Tok ve48 saat aç distal ileumda PGF2a degişik konsantrasyonlarda kasılmalar oluştururken, tok ve 48 saat aç medial jejunum ve proksimal ileumda PGF 2a'nın neden oldugu kasılma-lar oluştururken, tok ve 48 saat aç medial jejunum ve proksimal ileumda PGF2a'nın neden oldugu kasılmalar degerlendirilebilecek şekilde görülmedi. Tok ve 48 saat aç distal ileumda görülen ve degerlendirilebilen bu kasılmalar, kümülatif olmayan konsantrasyon cevap egrisi hazırlanarak gösterildi.
Tok distal ileumda PGF2a'nın düşük konsantrasyonlarırula (1 ve 3 ng/ml)
oluşturdugu kasılmaların boyutlarının, 48 saat aç grupta elde edilenlerden ista-tistiksel olarak önemli bir şekilde büyük (p<0.05) oldugu gözlendi. Bu/arklılık-lar PGF2a'nın yüksek konsantrasyonBu/arklılık-larırula kayboldu. PGF2a'nın bu çalışmada kullanılan en yüksek konsantrasyonurula (300 ng/ml) ise, 48 saat aç dokuda tok-lara göre daha büyük olan bir kasılma görüldüyse de bu farklılık istatistiksel olarak önemli degildi.
ED50'lerin tok ve aç gruplar arasında/arklılık göstermesi, açlık durumun-da PGF2a reseptörlerinin duyarlılıklarının degişmesi şeklinde yorumlandı. Tok distal ileumda, ED50degeri bu çalışmada kullanılan en düşük konsantrasyon-dan (1 ng/ml) bile daha düşüktü.
Giriş
Başlangıçta yalnızca prostanan salındığı düşünülerek isim verilen prostaglandinlerin ço-~nlu~nun vezikilla seminalislerden salındığı anlaşılmışor (22,29). Çoğunlukla insan ve koç-ların seminal sıvısında bulunan prostaglandin-ler, aynca timüs, uterus, beyin, deri, bağırsak-lar, böbrekler, akciğerler, iris, damar çeperi, pankreas ve aybaşı (mensturasyon) sıvısı olmak üzere memelilerin her dokusunda görülür (l5, 29).
Bağırsak içerisinde doğal olarak yüksek bir duyarlılık yaratan prostaglandinlerin, bağırsak-taki hareketlerin kontrolünde bir roloynadığı düşünülmektedir (1, 2, 3, 6). Bennett ve Flesh-ler'in yaptığı çalışma (3) bunu özellikle E ve F tipleri için doğrulamaktadır. Buna karşın hay-vanlar üzerinde in vitro koşullarda yapılan araş-tırmalarda E ve F tiplerini bağırsak üzerindeki etkilerinin kesin olmadığı bildirilmektedir (29). Kobay, rat, tavşan ve yarasa ileumunda yapılan
in vitro çalışmalarda (14, 16) PGE ve PGF'nin düşük konsantrasyonlarda (nglml) uzunlaması-na (longitudiuzunlaması-nal) kaslarda PGFıa'nın ise hem uzunlamasına hem de dairesel (sirküler) düz kaslarda kasılmalara neden olduğu belirtilmek-tedir (33). Bazı dokularda ise (örneğin rat duo-denumunda) PGE'nin hem kasılma (13) ve hem
de gevşemeye (17) neden olduğu bildirilmekte-dir. Aynca mevcut karutlar (3, iI, 23) PG 'lerin normal olarak bağırsak motilitesi ve sekresyo-nunu etkilediğini göstermektedir. Yeni Zelenda ırkı tavşanlann distal ilemunda kolera toksini tarafından oluşturulan kasılmalann, prostaglan-din sentezini önleyen "indomethacine" tarafın-dan durdurulması, buradaki etkinin prostaglan-din salınımı ile olduğunu kanıtlamıştır (L8).
Besinlerin uzaklaştınlmasının bağırsak sekresyonu üzerine etkilerini inceleyen çalışma-lar, birçok agonistin ve bakteri toksinlerinin rat-larda, sincapıarda ve domuz yavrularında ince bağırsakta (7, 8. 31, 32) ratlarda ve farelerde kalın bağırsakta (19, 25) salgıyı artırdığıru gös-termektedir. Yine fare ince bağırsağında daha önce yapılan çalışmada (24) asetilkolinin sero-salolarak medial jejunum, proksimal ve distal ileumda hem tok ve hem de aç hayvanlarda (24 ve 48 saat) kasılmalara neden olduğunu, bunlar-da 48 saat açlık sonucu distal ileumbunlar-da elde edi-len kasılmalann toklarda elde edilenlerden ista-tistiksel olarak önemli olacak şekilde büyük oldu~ görülmüştü.
Bu çalışmada, fare ince bağırsağında, açlık durumunda bağırsak hareketlerinin, in vitro
ko-şullarda, uyanm yaratan maddelcrce tıpkı saIgı ve emilim mekanizmalannda oldu~ gibi bir
PGF2a'NIN FARE INCE BAÖIRSAÖINA ETKLSL 351
a)
b)
ŞekilI. Medial jejunumda, 48 saat aç (a) ve tok (b) farelerde, PGFı.x'nın serozal verilmesiyle elde edi-len kasılmalar.
Figure ı.The contractions of the mid jejunum from 48 hr starved (a) and fed (b) mice to the serosal addition of PGFı.x
a)
b)
Şekil 2. Proksimal ilcumda, 48 saat aç (a) ve tok (b) farelerde, PGFı.x'nın scrozal verilmesiyle elde edilen kasılmalar.
Figure 2. The contractions of the proximal ilewn from 48 hr starved (a) and fed Cb) mice to the sefosal addition of PGFı.x
değişiklik gösterip göstennediğine ve bağırsak hareketlerinde segmentler farklılığın olup olma-dığma bakılacaktır. Bu çerçevede bağırsak ha-reketlerini artıncı olarak PGF2a 'mn değişik konsantrasyonlan, tok ve 48 saat süreyle aç bı-rakılan farelerde denenerek, segmentlerin kon-santı-asyon-cevap eğrilerinin karşılaştınıması amaçlanmıştır.
Materyal ve Metot
Araşunnada, 30-35 gr ağırlığında 13 adet beyaz fare kullanıldı. Hayvanlar tok (7 adet) ve 48 saat aç (6 adet) olmak üzere 2 gruba aynldı. Her iki gruptaki hayvanlara sulan ad libitum verildi. Kontrol grubu olarak değerlendirilen ilk gruba yemleri tam verilirken (toklar), ikinci gruptakilere 48 saat yem verilmedi. Aç bırakı-lan fareler, altlıkbırakı-lan ızgara obırakı-lan kafeslerde mu-hafaza edilerek, dışkılanm yemeleri engellendi. Bu sürelerin sonunda fareler boyun eklemlerin-den kınlarak öldürüldü. Kann bölgesi makasla kesilerek açıldı ve ince bağırsak alınarak tyrode çözeltisi (NaCl 8 gr, KCl 0.2 gr, CaCl2 0.2 gr, MgCl2 O.
ı
gr, NaHC03ı
gr, NaH2P04 0.05 gr,glukoz igr ve ilitre distile su) içerisine konul-du. Bağırsak, çevresindeki mezenterik dokudan dikkatlice anndınldı ve her biri ikişer cm olmak üzere üç parça alındı. Bunlar; ilki sekumla ileu-mun birleşme yerinin 25-27 cm yukansından alınan medial jejunum, ikincisi yine bu birleş-me yerinin 10-12 cm yukansından alınan prok-simal ileum ve birleşme yerinin hemen üstünde-ki distal ileum olmak üzere üç parçadan oluşmaktadır. Bu üç parçanın lumenleri tyrode çözeltisi ile yıkanarak temizlendi. Daha sonra tyrode solusyonu içerisinde 4 saat 4"Cda bekle-tildi. Buradaki amaç bağırsaktaki spontan peris-taltizm olasılığını ortadan kaldınnaku (28). Bekleme süresini takiben bağırsak parçalannın her iki ucu tam kapatılmadan bağlanarak alt uç, izole organ banyosunda (C.F. Palrner, 416/ 6110) bulunan dokunun konacağı 30 ml 'lik cam tüp içine sarkıtılmış havalandınna borusu-nun ucundaki çengele, üst uç ise universal kal-dıraca bağlandı. Kaldıracın diğer tarafına 0.5 gr ağırlık uygulandı. Bağırsak parçasının asılması-m takiben 60 dk. beklendi ve daha sonra PGFıa'nın (Dinolytic-dinoprost, Upjohn) deği-şik konsantrasyonlan (1, 3, 10, i00 ve 300 ng/
352 v.SAÖMANUGIL - M. İRlADAM - B. EMRE - M. ŞIRELl
a)
h)
Şekil 3. Distal ilewnda, 48 saat aç (a) ve tok (b) farelerde, PGFı.ı'nın serozal verilmesiyle elde edilen kasılmalar.
Figure 3. The contractions of the distal ileum from 48 hr starved (a) and fed (b) mice to the serosal addition of PGF2<ı
ml) dörder dakika ara ile salusyona katıldı. Her doz için yıkama işlemi, PGFıa verilişini izleyen ve cevabın oluşması için yeterli gÖlÜlen iki da-kikanın sonunda yapıldı. Organ banyosunun ısısı 37°C'da muhafaza edildi ve tüp içindeki tyrode eriyigi, deneyin başlangıcından sonuna kadar %95 Oı-%5C02 gaz kanşımıyla havalan-dınIdı.
Belirli bir bağırsak parçasında PGFıa 'mn denenen değişik konsantrasyonlannda, aç ve tok gruplardan elde edilen kasılmalann boyutla-n milirboyutla-netrik olarak ölçüldü ve ortalamalaboyutla-n he-saplandı. Bu ortalama değerler içerisinde en yüksek olanı % 100 olarak kabul edilip diğer tüm kasılmalar yüzde cinsinden hesaplandı ve kürnillatif olmayan konsantrasyon-cevap eğrile-ri çizildi.
İstatistiksel olarak, tok ve aç bağırsak par-çasından elde edilen kasılma değerlerinin (mm) karşılaştırmalan PGFıa 'mn her konsantrasyonu için ayn olacak şekilde "Student-t tcst" ile ya-pıldı ve p<0.05 gösteren farklılıklar önemli ola-rak değerlendirildi.
Bulgular
Medial jejunum ve proksimal ileumda, PGFıa 'mn değişik konsantrasyonlannda tok ve 48 saat aç hayvanlarında önemli olarak değer-lendirilebilecek kasılmalar görülemedi (Şekil I, 2) ve bunun üzerine çalışmalar kasılmalann gö-rüldüğü distal ileum üzerine yoğunlaştınldı. Dolayısıyla bu segmentlerde PGFıa 'nın kümü-1atif olmayan konsantrasyon-cevap eğrileri ha-zırlanamadı.
Distal ileumda ise medial jejunum ve prok-simal ileumdan farklı olarak PGFıa hem tok ve hem de 48 saat aç hayvanlarda kasılmalara neden oldu (Şekil 3).
PGFıa tarafından oluşturulan kasılmalann ölçülerek değerlendirilmesi sonucu hazırlanan ve kümülatif olmayan konsantrasyon-cevap eğ-risinde (Şekil 4), 1 nglml konsantrasyonundaki PGFıa 'nın tok distal ileumda oluşturduğu kasıI-manın (%61) 48 saat aç segmente oluşan kasıl-madan (%43) fazla olduğu ve bu farklılığın ista-tistiksel olarak önemli olduğu (p<0.05) gözlemlendi.
PGF2a'mn bir sonraki konsantrasyonu olan 3 nglml de, yine tok bağırsak parçasında elde edilen kasılmanın maksimum kasılmaya göre ifade edilen %71'1ik değerinin aç olanda elde edilenden (%51) daha fazla olduğu ve ka-sıırnalarda açlık sonucu oluşan %28'lik düşüşün istatistikselolarak önemli olduğu (p<O.05) sap-tandı.
Bu iki düşük konsantrasyondan sonra PGFıa'mn 10,30 ve 100 nglml'lik konsantras-yonlannda tok ve aç scgmentlerde ilginç bir şe-kilde yüzde olarak aym kasılmalar (sırasıyla,
%72, %81 ve %90) gözlemlendi.
Bu çalışmada son olarak kullandığımız ve en büyük konsantrasyon olan 300 ng/ml'de, PGFıaaç distal ileumda diğerleri ile kıyaslandı-ğında maksimum kasılmayı (%100) oluşturdu ve bu toklarda oluşan %94'lük kasılmadan %6 gibi bir oranda fazla olmasına karşın istatistik-selolarak farklı bulunmadı.
Distal ileumda, PGFıa 'mn değişik kon-santrasyonlannda oluşturulan kasılmalar ile ha-zırlanan kümülatif olmayan konsantrasyon-cevap eğrisini (Şekil 4) incelediğimizde, tok ve aç bağırsak arasında medyan efektif dozlar (EDso) açısından farklılık olduğu gözlemlendi. Aç distal ileumda bu değer 3 ng/m! iken toklar-da bu değerin eğride gÖlÜlmediği yani en düşük
PGFıa'NIN FARE INCE BA(jIRSA(jINA ETKlsı 353
~ Kasılma
ve ark. (24), 48 saat aç fare distal ileumunda asetilkolinin değişik konsantrasyonlarda kulla-nılması durumunda toklardakine oranla büyük olan ve istatistikselolarak önem gösteren kasıl-malann oluşturduğunu belirtmektedirler. Yine aynı çalışmada distal ileumda 48 saat açlık so-nucu oluşan bu farklılığın medial jejunumda ve proksimal iIeumda görülmediği vurgulanınakta-dır. Açlık sonucu fare ince bağırsağında oluşan histolojik değişikliklerle (l2, 27) fonksiyonel farklılıklar arasında bir ilişki kurulamamıştır.
• Tot : 7} J.18 '.a.1{ aC '6; ıo. io . zo ~ ,o -ı00 ~ i 90, i eo. .0. 0-- _ 10 30 :00 100
Şekil 4. Distal ileumda, tok ve 48 saat aç farelerde, PGFıa'nın serozal verilmesiyle elde edilen kümUlatif
olma-yan konsantrasyon cevap eğrileri. Sonuçlar aritmetik orta-lama :tstandarı hata şeklinde gösterilmiştir. Figure 4. Non-cumulaıive concentraıion response curves of the distal ileum from fed and 48hr starved mice to the
serosal addition of PGFıa. Results are plottcd as mean tSE.
konsantrasyon olan ing/ml'den de küçük oldu-ğu tespit edildi.
Tartışma ve Sonuç
Aç köpeklerde in vivo yapılan ve bağırsak
hareketlerinin karakterize edildiği çalışmalar-dan (4, 5, 9, 20, 22) başka açlığın bağırsak üze-rine etkilerini in vitro koşullarda inceleyen gerek izometrik ve gerekse izotonik olarak ya-pılan değerlendirmelere pek rastlanılmamıştır.
PGF2a'nın mide bağırsak sisteminde hem uzunlamasına ve hem de dairesel düz kaslan kastığı bilinmektedir (29). Yine PGFıa 'nın da içinde olduğu prostaglandin tiplerinin ince ba-ğırsak mukozasında suyun emiIimini azalttıkla-n, örnek olarak da kolcra olaylannda oluşan çok sulu ishalin prostaglandin üretimi ve salını-mına bağlı olduğu belirtilmiştir (29). Prostag-landinlerin bu etkisini bağırsak mukozasında adenilat siklaz ve siklik AMP miktannı arttıra-rak gösterdiği bildirilmektedir (29). Ancak fare-lerin ince (26) ve kalın bağırsağında (25, 26) hücre içi siklik AMP miktannı artıran maddele-rin, açlık durumunda tokluğa göre daha fazla sekresyon doğurmadığı buna karşılık hücre içi Ca++ miktannı artıran bethanechol (asetilkolin türevi) gibi agonistlerin daha sekresyona neden olduğu bilinmektedir. Aynı şekilde hücre içi Ca++ miktannı artıran asetilkolinin açlıkta fare distal ileumunda daha fazla kasılma oluşturduğu tesbit edilmiştir (24).
Aç köpeklerde Bueno ve arkadaşlan (5) ta-rafindan in vivo yapılan deneylerde ise bağırsak hareketleri karakterize edilmiş ve düzensiz ha-reketleri izleyen düzenli hareketler görülmüş-tür. Buna karşın insanlarda ve ratlarda açlık du-rumunda, düz kaslarda düzenli bir elektriksel dalganın ince bağırsak boyunca yayıldığı tespit edilmiş ve bu hareketli kassal elektriksel komp-leks (migrating myoelectric complex) olarak isimlendirilmiştir (20, 22). Gıdanın bağırsağa ulaşması bu aktivitenin düzenliliğini bozmakta-dır. Bu elektriksel aktivitenin ince bağırsak bo-yunca transmural elektriksel pd'yi (potemial difference) geçici olarak artırdığı ve elektroje-nik Cl- salgılanması sonucunu doğurduğu tespit edilmiştir (20, 21). Yine üç günlük açlık sonucu glukoz verilmesini takiben ince bağırsakta aşın salgılanma olduğu fakat kolonda herhangi bir değişim olmadığı bildirilmiştir (30, 33). Yukan-da sözü edilen açlık durumunYukan-daki düzenli hare-ketlerin salg\ olayında olduğu gibi, bağırsağın asetilkolin gibi uyancı maddelerle etkilenmesi durumunda da rol oynayacağı ve tokluk duru-muna göre daha fazla kasılmalann oluşabilece-ği tahmin edilmekteydi. Nitekim Sağmanlıgil
PGF2a'nın aç distal ileumda maksimum kasılmanın %50'si kasılmayı oluşturan medyan efektif dozu (EDso) 3 ng/ml olarak tespit edil-miştir. Buna karşın toklarda bu değerin PGFıa için kullanılan konsantrasyonlann en düşüğü olan ing/ml'den de düşük olduğu görülmüştür. Buna göre distal ileumda her 2 grubun PGFıa 'ya karşı reseptör affinitelerinin ayn ol-duğu bir gerçek olarak görülebilir. Fakat, bili-nen diğer bir gerçek de reseptör affinitelerinin karşılaştınlması ancak aktif olarak kullanılma-yan reseptörlerin "receptor reserve" az olması ile mümkündür (25). Fare ince bağırsağında, aktif olmayan reseptör miktan ile ilgili herhangi bir çalışmaya rastlanılmamıştır.
Sonuç olarak, fare ince bağırsak hareketle-ri, 48 saat açlıkta PGFıa'nın kullanılması duru-munda distal ileumda toklardakine göre belirgin olarak artmamaktadır. Hatta düşük konsantras-yonlarda tok bağırsakta elde edilen kasılmaların ~ç olandan daha fazla olduğu tespit edilmiştir. Ince bağırsağın incelenen diğer kısımlannda
354
(medial jejunwn, proksimal ilewn) ise PGF2a ne tokluk ne de açlık durumunda ölçülebilecek kasılmalar oluştunnamıştır. Buna neden olarak, fare ince ba~ırsagı boyunca prostaglandine ait reseptörlerin dagılımının farklı olabilece~ ama muskarinik reseptörlerin aksine 48 saat açlıkta distal ilewnda bulunan bu reseptörle6n daha duyarlı hale gelmedi~ düşünülebilir. Ote yan-dan hücre içi siklik AMP düzeyini arrurarak et-kisini gösteren maddelerin fare ince (26) ve kalın ba~ırsa~ında (25, 26) açlık sonucu farklı bir sekresyon oluştunnamalanndaki neden, bu-rada prostaglandinin açlık durumunda toklara göre daha büyük bir kasılma oluşturamamasına cevap olabilir. Prostaglandinlerin etkilerini ad-renerjik reseptörlere ba~lanarak oluşturduklan-na ilişkin görüşler de (10) bulunmaktadır. Pros-taglandinlerin adrenerjik reseptörleri daha duyarlı hale getirdiğine inanılan bu çalışmalar göz önüne alındıgında açlık durumunda bu re-septörlerin muskarinik reseptörlerde olduğu gibi bir de~şime uğramaması da ihtimal dahi-lindedir.
Fare ince bağırsağında hem asetilkolin ve hem de PGF2a'ya karşı görülen segmenter fark-lılığın, kalın ba~ırsakta da görülüp görülmeye-ceğinin araştınıması düşünülmektedir. Aynca her iki ba~ırsakta bu uyancılann dışında E. coli toksini gibi toksinlerin veya değişik yollarla ka-sılma oluşturan uyancıların etkilerinin incelen-mesinin de konuya açıklık getireceğine inanıl-maktadır.
Kaynaklar
ı. Bennett, K., Eley, G. and Scholes, G.B. (1968). Ef.
feci of proslaglandins Eiand E2 on human. g ••inea.pig and ral isola/ed smail inlesıine. BrJPhann, 34. 630-638. 2. Bennett, K., Eley, G. and Scholes, G.B. (1968).
Ei-fecı of prosıaglandins Eı and E2 on inlesıinal moliliıy in1!ıL
guiııea.pig and ral. Br J Pharm. 34, 639-647.
3. Bennett, K., and Fleshler, B. (1970). Proslaglandins
and 1!ıLgasıroinleslinalıracı. Gastroenterol, 59, 790-800. 4. Bueno, L., Floramontl, J. and Ruckebusch, Y.
(1975). Ra/e of f/ow of digasla and eleclrical acliviıy of 1!ıL smail inlesıine in dogs and s!ıLep. J Physiol, 249: 69-85.
5. Bueno, L. and Ruckebusch, Y. (1977). Migraıing myo-eleclru: comple:us: Disırupıion enhancemenl and disorgani-zaıionJn: Gastrointestinal Motility in Healıh and Disease, ed. Duthie. H.L MTP Press Ltd, Lancasıcr.
6. Burakorr, R., Nastos, E. and Won, S. (1990). Effecls
ofF2aand ojindomeıhacin on rabbil smail and large inlesıi. nal moliJiIy in vivo. Am J Physiol. 258. G231-G237.
7. Carey, H. V. (1992). Effecls offasıing and hibernaıion on ion secreıiOll in ground squirrel inlesline. Am J Physiol. 263.
RI203-1208.
8. Carey, H.V. and Tucker, K.E. (t991)./nlesıinal secre-ıion is allered by1!ıL absence of lwniııal canieniS in piglels.
Gastroenterol, 100. A681.
V. SAÖMANUGll.. . M. IR1ADAM • B. EMRE - M. ŞlRElJ
9. Carison, G.M., Bedl, 8.S. and Code, C.F. (1972).
Mechanism of propagalion of intesıinal inlerdigesıive myoe-leclru: compleı:. Am J Physiol. 222.1027-1030.
10. Clegg, P.C. (1966). Anıagonism by proslaglandins of 1!ıL
responses of variOlU smooıh muscJe preparaıions to sympai-hol7lÜMlÜ:S. Nanıre. 5028.1137.1139.
IL. Frled, J., Santhanakrlshnan, T.S., Hlmlzu, J., Lin, C.H., Ford, S. H., Rubln, B. and Grlgas, E. O. (1969). Proslaglandin anlagOllisls: Synthesis and smooıh muscJe acıivily. Nawre, 223. 208-210.
12. Goodlad, R.A. and Wrlght, N.A. (1984). T!ıL effecls of
sıarvaıion and refeeding on inlesıinal cell proliferalion in1!ıL
mouse. Virdıows Ardı [Cell pathoıı, 45. 63-73.
13. Horton, E. W. (1963). Acıian ofproslaglandin Eı on ıiss ••-es which r••-espond ıo bradylciJıin. Nature (London), 200, 892. 893.
14. Horton, E. W. and Main, I.H.M. (1963). A
compari-son of ıhe biologu:al acıiviıies of fow prosıaglandins. Briı J Phannacol, 21, 182-ı89.
15. Horton, E.W. and Main, I.H.M. (1965). A comparison
of Ihe acıions of prosıaglandins F2a and Eı on smooıh muscle. Briı J Pharmacol. 24, 47Q-476.
16. Karım, S.M. M. and Hillier, K. (1968). A sensiıive
melhodfor 1!ıLassay ofprosıaglandins Eı ,E2, Fla and F2o: EwopJ Pharmacal 169,328-341.
17. Khairallah, P.A., Page, I.H. and Turker, R.K.
(1967). Some properıies of proslaglandins Eı ocıion on muscle. Arch ını Pharmacodyn, 169,328-341.
18. Mathlas, J.R., Carison, G.M., Berliger, G., Mar. tin, J.L. and Cohen, S. (1977). Migraıing aelion poıen. ıial complex of cholera: a possible proslaglandin-iııduced response. Am J Physiol, I. E529.E534.
19. Nzegwu, H.C., Young, A. and Levln, R.J. (1987).
Eflecı of sıarvaıion and refeeding on elecırogenu: iOll Irans-parI in1!ıL ral calan: a mOtUI for fami.ne diarrhaeo. Gul, 28, AI395-AI396.
20. Rcad, JIi.W. (1980). T!ıL migraling molor compleı: and sponlaneous f/UClaıion of ıransmural pOlenıiaJ difference in
ıhe numan small intesıine. In: Gastrointestinal motility, ed Chrisıensen,1. New Yorle: Raven Press.
21. Read, N.W., Smallwood, R.H., Levln, R.J., Hold. sworth, C.D. and Brown, B.H. (1977). T!ıL relaıi-onship belween changes in inlralwniııal presswe and Irans. luminal polenıial difference in1!ıL human and canine jejunum
in vivo. Gut, 18, 141-151.
22. Ruckebusch, M. and Floramontl, J. (1975). Elecıru:al
spilciJıg acliviıy and propulsion in small inlesıine in fed and
fasled rals. Gastroenterol, 68, 1500.1508.
23. Sanner, J.H. (1969). Antagonizm of Proslaglandin Eı by l.Aceıyl.2-(8-Chloro-lO. II .Dihydrodibenz. [b,f] [l ,4} DUl-zepine-/O-Carbonyl) Hydrazine (SC.L9220). Ardı Int Phar. macodyn, 180.46-50.
24. Sagmanlıgil, V., Emre, B. and Çelebı, F. (1994). Aç
ve lok farelertiL medial jejunum. proksimal ve dislal ileımıda aseıillwliniıı olUşllUdug.. ~ı1ma1ar ile elde edilen non-Jcümülaıif cevap egrileri. A.Ü. Yel. Fak. Derg. 4ı. 456-468.
25. Sagmanlıgll, V. and Levln, R.J. (1993). Electrogenic
ion secreıion in proximal, mid and disıal colonfromfed and sıarved mice. Comp Biochem Physiol, 106C. 449-456.
26. Sagmanlıgil,lary tiLpriva/ion.oııV.... andsmail and large inıesıinalLevin, R.J. (1995). EffeCIs:Jdia-ian ıransporı in ıhe mouse. AÜ YeL Fak. Derg., 42 (3) (Baskıda).
27. Sun, T.P. (1927).HisıophysiologicDl sıudy ofllıupilheliaJ cJımıges üııhe small illlesıiM of ıhe albino mous~ aft~r slar.
wııio"and r~feuWıg. The Anatomical Record. 34, 341-349. 28. Üstünes, L. (1993).Izol~ Jwbay ik_ pr~paralı. lzoıe
Organ Preparatlan ı.Düz Kas ~ratlan, Türk Famıakoloji Derneği Eğitim Sempozyumlan Diıisi II. 65-127. Ankara. 29. Yılmaz, B. (1992).Proslag/a1ldjnJu. A.O. Yeı Fak. Derg.
37,516-537.
30. Young, A. and Levln, R.J. (1987).The ~ffecls ofglw:o-s~ fudUıg durÜlg slarvalio" o" ral j~jıuıa/ secuıioıı. Proc
Nutr Soc. 46. 24A.
PGFıa'NIN FARE INCE BAGIRSAGINA ETKlSı . 355
31. Young A. and Levln, R.J. (1990).DimT/ıoeQ famüı~ and malllWriliolı: lııvuıigaıiollS usi"8 a ral ~L: I. J~ju. nal Iıypersecr~ıioıı üıduı:ed by sıarwııion. Out, 31.43.53. 32. Young, A. and Levln, R.J. (1990).DimT/ıoeQfamüle
and malııwrilion: lııvesıigaliollS usÜlg a ral ~: I. Il~al hypus~cr~ıioıı induc~d by slarvalio". Out, 3 1. 162.169. 33. Young, A., Nzegwu, H. and Levln, R.J. (1988).
Glu-cose feeding duri"8 slarvaıioıı and ils effecıs o" seaeıioıı o" ılıe ral ileum and c%ll. Proc Nuır Soc. 47. 144A.
