ÍO
1 sergi
• Ahmet Koksal■>
Cihat Burak’ın Dünyası
r i i - l TEDEN beri geleneksel ölçülerin, belirli akımla- I V rln dışında kalan kişiliğiyle geniş ilgi çeken Ci- l ^ - ^ l hat Burak (d. 1915), önceki dönemlerinden ör neklerde kattığı yeni resimlerini bugünlerde Bebek Kile Galerisi’nde sergiliyor.
Bir halk bilgesinin sezgi gücüyle biryandan düşün düren, bir yandan gülümsemeler uyandıran Burak’ın sa natı yaşamla özdeşleşen, güncel ve toplumsal eleştiriyi de içeren görsel bir dil oluşturma yolunda yeni örnek ler vermekte. Yıllardan beri onun resmi tarihsel, yazın sal ve yerel yaşam birikimleriyle Batılı kültür değerle rinden beslenen kendine özgü bir dünyanın zengin çe şitlemelerini ortaya çıkarır. Anılar ve öyküler, dün ile bugün, masal ile gerçek, Doğu ile Batı onun resimle rinden kimi zaman anlatımcı bir gerçeklik, kimi zaman da ince bir “ humour” la keskin bir yergi arasında yorum lanan bir yaşam anlayışının yansımalarını İletir.
Yaşamla özdeşleşen bu tutumuyla Cihat Burak’ı, bu günkü resmimizde modem bir Evliya Çelebi davranışıyla yaşadığımız dönemi belgeleyen, çevresini ve İnsanları hatır, gönül gözetmeden eleştiren, inceden inceye İğ neleyen bir halk tasvlrcisi sayabiliriz. Yeni resimleri ara sında günümüzün politik ve toplumsal olaylarına İnce bir taşlama esprisiyle değinen “ En Güzel Arabistan”,
“Our First Lady”, “ Faşingçller”, “Tellibaba”, “Gezin tiye Çağrı” bu bakımdan özellikle görülmeye değer.
1965’te Paris’te başlayıp son yıllarda tamamladığı
“Potburl” adlı büyük boyutlu tablosu da onun geçmiş
ten, anılardan, günümüzün toplumsal çelişkilerinden kaynaklanan algılama ve anlatım gücünü vurgulayan bir birleştirmeyi andırıyor. Burak’ın yeni sergisindeki Kırk- pınar pehlivanlarını, Ispanya’da boğa güreşlerini konu alan düzenlemelerinde de halk resimlerinin geleneksel betimleyici yaklaşımıyla çağdaş ilişkiler kuruluyor. Ger gedan iskeletli “Saltanat Kayığı” ve bir saray bahçe sinde çıplak kadın figürü ile bir kesik el ve örümcek motifinin yer aldığı tablosunda ise tarihsel bilincin ay dınlığıyla gizemli bir karabasan etkisi duyuluyor. 1955 ve 1965 yıllarında Paris'te yaptığı “monotiple” tekniğin deki baskı resimlerinde İnce, saydam çizgi ve boya do kularıyla çağdaş resmin yarı soyutlayım, lekeci izleri beliriyor. Çiçek ya da natürmort türünde yer alan resim lerinde ise nakış geleneğimizden, taç oymacılığından esinlenen bir motif eğiliminde, daha çok baskı resim lerinde uygulanabilecek çizgisel örgülerle, kişisel bir renk tadı birleştirilmiş.
Cihat Burak, bu sergisinde de bir halk tasvirclsi ya
da naif bir ressamın betimleyici davranışından anılar, düşler, fantastik yorumlara, yaşadığımız günlerin ger çeklerinden espri ve taşlama yüklü yorumlara uzanıyor. Böylece dün ile bugünü bilgece bir yaşam anlayışının yansımalarıyla birleştiren kendine özgü zengin bir dün yanın çeşitlemelerini karşımıza çıkarıyor,
s__ .___________ _______________________
İstanbul Şehir Üniversitesi Kütüphanesi Taha Toros Arşivi
