Kinetik Enerjisi Yiiksek Mermi <;ekirdeginin Kafatasmdaki Etkisi :
Bir Olgu Sunumu
i.HAMiT HANel a), ZAFER KARADENiz b), BEYHAN EGE a,b)
a) Ege Universitesi, TIp Fakliltesi, Adli TIp Anabilim Dail, izmir b) Adli TIp Kurumu izmir Grup Balikanilgl, izmir, Tiirkiye
THE EFFECT OF HIGH-KINETIC ENERGY BULLET IN SKUL : A CASE REPORT
Summary
A case which, an explosion in skull made by striking a high-kinetic energy bullet is presented.
Ozet
Kinetik enerjisi yiiksek bir mermi ~ekirdeginin isabeti sonucu kafatasmda patlama meydana gelen olgu sunuldu.
GiRiS
Menni \=ekirdeginin bir dokuya \=arpmaSI esnasmda verdigi enerjinin doku tarafmdan absorblanmasl ile yara olu~ur. Bu durumda kinetik enerji
K.E. m(ktitle).v2 (hlZ) 2
fonntiltiyle hesaplamr. Bu fonntilde hlzm roW kitleye gore daha fazladlr (1). Uzun namlulu sava~ silahlarl gibi kinetik enerjisi ytiksek menni atan silahlarla kalp, mide, mesane gibi ir;i SIVI dolu organlara ya da beyin gibi yumu~ak klvamda organlar bulunduran kapah bolgelere atl~ yapildlgmda, r;ekirdekteki kinetik enerji bu maddelere ger;erek bulundugu ortaml patiatlr. Su hakikatte slkI~tlnlamaz fakat ~ekli olmadlgl ir;in hlZh bir ~ekilde yer degi~tirebilir. SIVI ir;eren ir;i bo~ bir organda meydana gelen basmr; bu slvlda gtir;W hidrostatik kuvvetler meydana getirir. Bu da her yerde e§it ve unifonn bir §ekilde iletilir. Bu ~ekilde iletilen kuvvetler anatomik olarak uzak ve mekanik olarak zaYlf dokularda rtiptUre neden olur. Saglam bir kemik yapl olan kafatasmm korudugu beynin klvammm r;ok katl olmamasl ve beyin ventriktillerinde bulunan beyin-omurilik SlVlSl nedeniyle ytiksek kinetik enerji herbir molektile e~it olarak dagllmakta ve kafatasmm her noktasml qit olarak etkileyen bu enerji kafatasml r;ok parr;ah kmklara aYlrarak parr;alamaktadlr (1,2,3,4,5,6).
Kafatasl ir;inde olu~an lateral basmr; ytiziinden orbita tavam gibi daha uzaktaki kemiklerde de kmklar olu~abilmektedir (6). Aynca temp oro - mandibular eklemde • meydana gelen gerginlik sonucu bu gerilme kuvvetinin mandibulamn esneklik smmm
Adli TtpDerg., 10,109-111 (1994)
ADL
İ TIP DERGİSİ
Journal of Forensic Medicine
110 i.H.HANCI, z. KARADENiz, B. EGE
a~masl halinde indirek olarak ramus mandibulada kmklar gOriilebildigi yaymlarda belirtilmektedir (2).
Ate~Ii silahlarla biti~ik ah~ mesafesinden yapllan ah~larda en belli ba§h bulgular cilt altmda gOriilmektedir. Giri~ deliginden i~eriye dogru barutun yanmasmdan meydana gelen gaz, alev, duman ve barut taneleri cildin altma dolmaktadlr (3,4).
OLGU
L.D., 42 ya~mda, Erkek. Otopsi Protokol No: 93/3
izmir ~irinyer i~~ievlerinde Domuz Kur~unu ile oldiiriilen ve otopsi i~in Adli Tip Kurumu izmir Grup Ba~kanhgl Morg ihtisas Dairesi'ne sevkedilen L.D.'nin yapilan otopsisinde :
Dl§ muayenede; ba§mm sag yarlsmda sa~h deri ve kemik dokusunda tamamen
par~alanma, sa~h deri ile kmk kemikler arasmda aynlma ve aynlan klSlmlarda is bula§lgl ile kemik u~larmda kararma tesbit edildi. Sol zigomatik bolgede 4x3 cm. boyutlarmda u~Iarl dl~a doniik, i~inde slklya ait kil par~alarl bulunan mermi ~ekirdegi ~lkl~ deligi, sol ka§ iizerinde 5 cm. uzunlukta kenarlan klsmen diizensiz, muhtemelen kmk kemik par~alarmm meydana getirdigi ezici nitelikte yara, sag el I. metakarp kemiginin bilekle birle§tigi yerin on dl§ yiiziinde 3x2 cm. boyutlannda i~inde hafif is bUla§lgl ve slklya ait aym ozellikte kll par~alan bulunan mermi ~ekirdegi giri~ deligi (muhtemelen ba§mdan girip ~lkan aym mermi ~ekirdegi ile meydana gelmi~tir), sag onkol i~ yiiziinde 1/3 alt klslmda giri§ deliginden 7 cm. uzakhkta 2x2 cm. boyutlannda kenarlarl diizensiz ve dl~a doniik ciltaltl seyirli ~lkl§ deligi belirlendi.
Resim 1. Kinelik enerJIsI yiiksek mermi Resim 2. Kafa kaide kemiklerinde kIrlklar, beyin ve <;ekirdeginin isabel sonucu kafatasl kubbesi ve yiiz beyincikte harabiyet
kemiklerinde olu§an <;ok par<;ah kIrlklar ve patlama hali
Kinetik Enerjisi Yliksek Menni <;:ekirdeginin Kafatasmdaki Etkisi 111
i9 muayenede; sa9h derinin alt yilzilniln tamammm ekimoz ve hematomla kaph
oldugu, kafatasl kubbe kemiklerinin tamamen par9alandlgl, kafatasl i9inde 90k az
miktarda ve par9alanml§ olarak beyin ve beyincik par9aS1 kaldlgl saptand!. Kafatasl kaidesinde ve yilz kemiklerinde par9ah kmklar yard!.
Olgunun av tilfegi ile atllan bir adet domuz kur§ununun neden oldugu kafatasl kubbe ve kaide kemikleri par9ah kmklan ile beyin ve beyincik harabiyeti sonucu 61dilgil belirlendi.
TARTISMA VE SONU<;
Kinetik enerjisi yilksek mermi gekirdegi i9i SIVI dolu ya da bey in gibi yumu§ak
kIvamh organlarl bulunduran kapah b6lgelere is abet ettiginden, slvlda olu§an gil91ii
hidrostatik kuvvetin her yere e§it iletilmesi nedeniyle 0 ortaml patlatlr (l,2,3,4,5,6).
Olgumuzda av tilfegi ile atilan domuz kur§ununun (Dum dum kur§unu) yilksek
kinetik enerjisi nedeniyle kafatasmda patlama meydana gelmi§tir. Basmcm yumu§ak bir
organ olan beyin ve ventrikilllerde bulunan beyin-omurilik SIVlSI tarafmdan etrafa e§it
olarak iletilmesi bu patlamaya neden olmu§tur.
Patlama nedeniyle tipik giri§ deligi ozelligi meydana gelmemi§tir. Sa9lt deri
altmdaki kemikte ve beyin par9aiarmda gorUien is bula§lklan atl§m biti§ik atl§
mesafesinden yapilml§ oldugunu dil§ilndilrmil§tilr.
KAYNAKLAR
1 Gordon, t, Shapiro, H.A. (1982) Forensic Medicine, 2nd edn, pp.256-60, 319, 340-354, Churchill Livingstone,Edinburg, London, Mel Bourne, New York.
2 Kolusaym, O. (1988) Adli TIp Dergisi, 4, 127-142. .
3 G6k,~. (1983) Adli TIp, 5th edn, s.226-228, Filiz Kitabevi, Istanbul. . 4 Ayka<;, M. (1987) Adli TIp Ders Kitabl, s.182-188, <;:eliker Matbaaclhk, Istanbul.
5 PoIson, C.J. (1962) The Essentials of Forensic Medicine, pp.174-175, Pergamon Press, Oxford,
London, New York, Paris.
6 Simpson, K., Kinght, B. (1985) Forensic Medicine, 9th edn, pp.82 Butler and Tanner Ltd., Frome and
London.
