• Sonuç bulunamadı

EVALUATION OF THE ELDERLY PATIENTS WITH ABDOMINAL PAIN IN THE EMERGENCY DEPARTMENT

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "EVALUATION OF THE ELDERLY PATIENTS WITH ABDOMINAL PAIN IN THE EMERGENCY DEPARTMENT"

Copied!
4
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

AC‹L SERV‹SE KARIN A⁄RISIYLA BAfiVURAN

YAfiLI HASTALARIN DE⁄ERLEND‹R‹LMES‹

EVALUATION OF THE ELDERLY PATIENTS WITH

ABDOMINAL PAIN IN THE EMERGENCY

DEPARTMENT

Turkish Journal of Geriatrics

2005; 8 (3): 111-114

Yrd. Doç. Dr. Polat DURUKAN

F›rat Üniversitesi T›p Fakültesi F›rat T›p Merkezi Acil T›p Anabilim Dal› ELAZI⁄

Tlf: 0424 233 3555/1232 Fax: 0424 238 8096 e-mail: polatdurukan@yahoo.co.uk Gelifl Tarihi: 12/01/2005 (Received) Kabul Tarihi: 14/03/2005 (Accepted) ‹letiflim (Correspondance)

F›rat Üniversitesi T›p Fakültesi Acil T›p Anabilim Dal› ELAZI⁄ Bu çal›flma 24-27 Kas›m 2004 tarihlerinde Gaziantep’te düzenlenmifl olan 7. Türkiye Acil T›p Sempozyumu ve 3. Acil Hemflireli¤i ve Paramedik Sempozyumunda poster olarak sunulmufltur.

A

BSTRACT

Background: Knowledge about emergency department (ED) admissions of geriatric

patients due to abdominal pain is limited. Altered anatomic structures, atypical symptom and physical examination findings may cause diagnostic mistake. Delay of diagnosis and treatment in ED may cause increased morbidity and mortality.

Patients and Methods: This study was performed retrospectivelly by searching files

of patients older than 65 years admitted to ED of Firat University Faculty of Medicine due to abdominal pain between January-December 2003.

Results: The study was performed with 106 patients. Male/female ratio is 0.82. In

study period 13.3% of whole ED visits and 13.5% of ED visits due to abdominal pain were made by patients older than 65 years. Mean admission time after start of pain was 97.10±160.8 hours. The most common accompanying symptoms were nausea and vomiting. Acute cholecystitis and/or cholelithiasis detected in 24 ED patients (22.6%) were the most common pathology. 63.2% of the patients were hospitalized and 47.8% of these were operated. Mortality rate was 11.9%.

Conclusion: Incidence of surgical causes in these patients is rather high. Because atypical

presentation is frequent; care must be taken to extensive history, careful physical examination and effective use of imaging methods and early general surgery consultation must be considered.

Key words: Emergency department, Geriatric patients, Abdominal pain

Ö

Z

Girifl: Geriatrik yafl grubunun kar›n a¤r›s› sebebiyle acil servis (AS) baflvurular› hakk›nda

bilgiler s›n›rl›d›r. De¤iflen anatomik özellikler, atipik semptom ve fizik muayene bulgular› ya-n›lg›lara neden olabilmektedir. AS’lerde teflhis ve tedavideki gecikmeler mortalite ve morbidi-te oran›n›n artmas›na neden olabilir.

Hastalar ve Yöntem: Çal›flma F›rat Üniversitesi T›p Fakültesi (FÜTF) AS’ye

Ocak-Aral›k 2003 tarihleri aras›nda kar›n a¤r›s› flikayetiyle baflvurmufl 65 yafl ve üzerindeki hasta-lar›n dosyahasta-lar›n›n retrospektif olarak taranmas›yla yap›lm›flt›r.

Bulgular: Çal›flma 106 hasta ile gerçeklefltirilmifltir. Erkek/kad›n oran› 0.82’dir.

Çal›fl-ma döneminde tüm AS baflvurular›n›n %13.3’ünü, kar›n a¤r›s›yla yap›lan AS baflvurular›n›n %13.5’ini 65 yafl ve üzeri hastalar oluflturmufltur. A¤r›n›n bafllamas›ndan sonra hastaneye baflvuru süresi ortalama 97.10±160.8 saatti. Kar›n a¤r›s›na en s›k efllik eden flikayetler bulan-t› ve kusma idi. AS’de 24 hastada (%22.6) tespit edilen akut kolesistit ve/veya kolelitiyazis en çok rastlanan patoloji olarak belirlenmifltir. Hastalar›n %63.2’sine hastaneye yat›fl yap›lm›fl ve yatan hastalar›n %47.8’ine cerrahi tedavi uygulanm›flt›r. Mortalite oran› %11.9 olarak belir-lenmifltir.

Sonuç: Kar›n a¤r›s›yla acil servise baflvuran yafll› hastalarda cerrahi hastal›klar›n

insidan-s› oldukça yüksektir. Yafll› hastalarda atipik baflvurular insidan-s›k oldu¤undan kapsaml› anamnez, dik-katli fizik muayene ve görüntüleme yöntemlerinin etkin kullan›m›na özen gösterilmeli, erken cerrahi konsültasyon planlanmal›d›r.

Anahtar sözcükler: Acil servis, Yafll› hasta, Kar›n a¤r›s›

R

ESEARCH

A

RAfiTIRMA

Polat DURUKAN

Yunsur ÇEV‹K

Mustafa YILDIZ

111

(2)

EVALUATION OF THE ELDERLY PATIENTS WITH ABDOMINAL PAIN IN THE EMERGENCY DEPARTMENT

TURKISH JOURNAL OF GERIATRICS 2005; 8(3)

G

‹R‹fi

K

ar›n a¤r›s› acil servis (AS) baflvurular›n›n en yayg›n neden-lerinden birisidir (1). AS’ye kar›n a¤r›s›yla baflvuran erifl-kin hastalar›n (15 yafl üzeri) oran› %10 kadard›r. Bunlar›n yaklafl›k %20’sini 65 yafl ve üzerindeki hastalar›n, ço¤unlukla da kad›nlar›n oluflturdu¤u bildirilmifltir (2). Kar›n a¤r›s› nede-niyle AS’lere baflvuran 65 yafl veya üzerindeki hastalar›n ya-r›s›ndan fazlas› hastaneye yat›r›lmakta ve üçte biri veya daha fazlas›na hastanede kald›¤› süre boyunca baz› nedenlerle cer-rahi müdahale uygulanmaktad›r. Yafll›larda kar›n a¤r›s›n›n tüm nedenleri göz önüne al›nd›¤›nda mortalite oran› %11-14’ dür. Bu hastalar›n bak›m›nda AS oldukça kritik bir role sahip-tir. AS’lerde teflhis ve tedavideki gecikmeler mortalite ve mor-bidite oran›n›n katlanmas›na neden olur (3).

Yafllanmayla birlikte kar›n a¤r›lar›n›n de¤erlendirilmesinde do¤ru teflhis oran› azal›r. Bunun nedenleri; yafll›larda de¤iflmifl anatomik özellikler, y›k›c› vasküler acillerin artm›fl oran›, en-feksiyonlara azalm›fl yan›t, hastal›kla ilgili gecikmifl baflvurular, atipik semptom, fizik muayene ve laboratuvar bulgular› ve yafll›lar›n aile bireyleri ve hekimle iletiflimindeki güçlükler say›-labilir (1). Yaflla iliflkili fizyolojik de¤ifliklikler hemen hemen bütün organ sistemlerini etkilemekte, sonuçta da hastalar›n baflvuru semptom ve flikayetleri de¤iflmektedir. Azalm›fl im-mün fonksiyonlar ve sinir sistemindeki de¤ifliklikler a¤r›n›n al-g›lanmas›n› etkilemekte, özellikle de do¤ru flekilde lokalize edilmesini engellemektedir.

Yafll› hastalarda apendikste fibröz doku geliflimi nedeniyle lümende daralma meydana gelmekte, vasküler skleroz, yap›-sal zay›flama ve erken perforasyon ihtimali artmaktad›r (2). Apandisitli hastalar›n büyük ço¤unlu¤u belirtilerin bafllamas›n-dan 48 saat sonra baflvurmaktad›r. A¤r›n›n klasik flekli ve bu-lant›, kusma gibi efllik eden belirtiler akut apandisitli hastala-r›n çok az k›sm›nda görülmektedir (4). Genç hastalarda akut kar›n a¤r›s›n›n en s›k nedeni akut apandisit iken 50 yafl üze-rinde en s›k nedenin akut kolesistit oldu¤u bildirilmifltir. Yafll› hastalarda intraabdominal cerrahi için en yayg›n endikasyo-nun biliyer hastal›klar oldu¤u bildirilmifltir. Yetmifl yafl›n üze-rindeki hastalar›n yar›s›ndan fazlas›nda safra tafl› mevcuttur. Bu hastalarda klinik bulgular hastal›¤›n fliddetiyle korele de¤il-dir. Bulant› ve kusma s›k görülse de peritoneal irritasyon ifla-retleri genellikle yoktur. Yafll› hastalarda akut kar›n a¤r›s›n›n ikinci en s›k nedeni intestinal obstrüksyonlard›r. Di¤er s›k gö-rülen akut kar›n a¤r›s› nedenlerinin, apandisit, peptik ülser, pankreatit, divertikülit, vasküler etiyolojiler ve üriner sistem hastal›klar› oldu¤u bildirilmifltir (2).

Çal›flmam›z›n amac› kar›n a¤r›s›yla AS’ye baflvuran yafll› hastalar›n oran›n›, demografik ve klinik özelliklerini belirle-mek ve AS de¤erlendirmesinde ayr› bir hassasiyet gerektiren bu hasta grubuna vurgu yapmakt›r.

G

EREÇ VE

Y

ÖNTEM

Ç

al›flma F›rat Üniversitesi T›p Fakültesi (FÜTF) AS’ye Ocak-Aral›k 2003 tarihleri aras›nda kar›n a¤r›s› flikayetiyle bafl-vurmufl 65 yafl ve üzerindeki hastalar›n dosyalar›n›n retrospek-tif olarak taranmas›yla yap›lm›flt›r. Hastalar›n demografik özel-likleri, klinik ve laboratuvar verileri oluflturulan forma kaydedil-di. ‹statistiksel analiz SPSS 12.0 for Windows bilgisayar paket program› ile yap›ld›. Hastalar›n demografik ve klinik özellikle-ri ortalama ± standart sapma ve % ile ifade edildi.

S

ONUÇLAR

Ç

al›flman›n yap›ld›¤› tarihler aras›nda FÜTF AS’ye 13.392 hasta baflvurusu olmufl, bu hastalar›n da 1785’ini 65 yafl üzeri hastalar oluflturmufltur. Altm›flbefl yafl üstü hasta say›s› toplam baflvurular›n %13.3’ünü oluflturmaktayd›. Acil servise bu dönemde kar›n a¤r›s›yla baflvuran toplam hasta say›s› 784 olup bunlar›n %13.5’i 65 yafl üzerindeydi. Kar›n a¤r›s› 65 yafl üzeri hastalar›n tüm AS baflvurular›n›n %5.94’ünü olufltur-maktayd›.

Çal›flmaya al›nan 106 hastan›n 48’i (%45.3) erkek, 58’i (%54.7) kad›n cinsiyetteydi (E/K=0.82). Kar›n a¤r›s›n›n bafl-lamas›ndan sonra hastaneye baflvuru süresi ortalama 97.10±160.8 saatti (min 2-max 720). Hastalar›n 92’si (%86.8) direkt, 14’ü (%13.2) baflka bir sa¤l›k kuruluflundan sevk edilerek gelmiflti. 42 hastada (%39.6) kar›n a¤r›s›na efl-lik eden baflka bir fefl-likayet yokken, 35’inde (%33) gözlenen bu-lant›-kusma en s›k efllik eden flikayetti. Hastalar›n 10’unda (%9.3) fizik muayene normal olarak de¤erlendirildi. Fizik mu-ayenede en çok saptanan patolojik bulgu epigastrik hassasi-yet (%36.8) idi (Tablo 1).

Direkt bat›n grafisi (DBG) çekilen toplam 23 hastan›n 10’unda (%43.5) patoloji saptan›rken, 13’ünde (%56.5) DBG

Tablo 1— Fizik muayene bulgular›

Fizik muayene bulgusu Hasta say›s› Yüzde (%)

Epigastrik hassasiyet 39 36.4

Bat›nda yayg›n hassasiyet 15 14

Sa¤ üst kadranda hassasiyet 13 12.1

Normal 10 9.3

Defans-rebaund 8 7.5

Sa¤ alt kadranda hassasiyet 5 4.7

Barsak seslerinde azalma 4 3.7

Üreter trasesi veya suprapubik hassasiyeti 3 2.8

Bat›nda pulsatil kitle 1 0.9

F›t›k fleklinde flifllik 1 0.9

Di¤er 7 6.5

(3)

normaldi. Ultrasonografi (USG) yap›lan toplam 68 hastan›n 17’sinde (%25) patoloji saptanmazken, tespit edilen patoloji-ler s›kl›k s›ras›yla kolesistit ve/veya kolelitiazis (%35.3), ser-best mayi (%13.2), akut apandisit (%5.9), akut pankreatit (%4.4) idi. Bat›n bilgisayarl› tomografisi (BT) istenen toplam 3 hastan›n birinde BT normal iken bir hastada akut pankre-atit, bir hastada dissekan aort anevrizmas› tespit edilmifltir.

Bu hastalar›n acil servis ön tan›lar›na bak›ld›¤›nda 24 has-tada (%22.6) tespit edilen akut kolesistit ve/veya kolelitiyazis en çok rastlanan patoloji olarak belirlenmifltir (Tablo 2).

Hastalar›n 38’i (%35.8) AS’den taburcu edilirken, 48’i (%45.3) genel cerrahi servisine, 19’u (%17.9) di¤er servislere yat›fl yap›lm›fl, bir hasta (%0.9) ise baflka bir kuruma sevk edil-mifltir. AS’de mortalite gözlenmeedil-mifltir. Yat›fl yap›lan toplam 67 hastan›n 35’ine (%52.2) medikal tedavi, 32’sine (%47.8) cerrahi giriflim (major ve minör) uygulanm›flt›r. Yatan hastala-r›n kesin tan›lara bak›ld›¤›nda ilk s›rada toplam 18 hastayla (%26.9) yine kolesistit ve/veya kolelitiyazis gelmektedir (Tablo 3).

Yatarak tedavi gören toplam 67 hastan›n 59’u (%88.1) fli-fa ile taburcu edilirken, 8 hasta (%11.9) eksitus olmufltur. Ek-situs olan hastalar›n ikisi akut mezenter iskemisi, ikisi akut ko-lesistit, ikisi üst gastrointestinal sistem (G‹S) kanamas›, biri ile-us, biri intestinal perforasyon tan›l› hastalard›.

T

ARTIfiMA

Y

afll› hastalarda kar›n a¤r›lar›n›n de¤erlendirilmesi acil he-kimleri için oldukça u¤raflt›r›c› olmaktad›r. Kar›n a¤r›lar›, minör rahats›zl›klardan hayat› tehdit eden ve hastaneye yat›fl›

gerektiren, hatta cerrahi gerektiren pek çok hastal›k nedeniy-le olabilir. Bu hasta grubunda önemli abdominal patolojinedeniy-lerde fizik muayenede defans veya rijidite görülmeyebilir, atefl ve lö-kositoz da olmayabilir. Hastalar atipik bir prezentasyonla bafl-vurabilirler (3, 4).

Literatürde yafll› hastalar›n AS baflvuru oran› %13-14 ola-rak bildirilmifltir (5-6). Yapt›¤›m›z çal›flmada 65 yafl üzeri has-talar›n tüm AS baflvurular› aras›ndaki oran›n› literatürle uyum-lu olarak %13.3 olarak tespit ettik. Kar›n a¤r›s›na ba¤l› AS baflvurular›n›n %13.5’ini 65 yafl üstü hastalar oluflturmaktay-d›. Ciccone ve arkadafllar› (6) yafll› hastalar› alt gruplara ay›ra-rak yapt›klar› çal›flmada kar›n a¤r›s›n› 65-74 yafl aras›ndaki grupta %4.5, 75-84 yafl aras› grupta %4.1, 85 yafl ve üzeri grupta ise %3.7 olarak bulmufllard›r. Bizim çal›flmam›zda ise tüm 65 yafl üzeri hastalar ele al›nm›fl ve bu oran literatürle uyumlu olarak %5.94 olarak bulunmufltur.

Kar›n a¤r›lar›n›n bafllamas›ndan sonra hastaneye baflvu-runcaya kadar geçen zaman ortalama 97.10±160.8 saat ola-rak tespit edilmifltir. Bu sürenin mortalite h›z›n› etkilemedi¤i bulunmufltur. Sürenin uzun olmas›na, hastanemizin son sevk kurumu ve bölge hastanesi olarak çal›flmas› ve hastalar›n bir k›sm›n›n di¤er il ve ilçelerden sevk edilerek gelmesinin neden oldu¤unu düflünmekteyiz.

Literatürle uyumlu olarak bizim hastalar›m›zda da en faz-la tespit etti¤imiz patolojiler biliyer patolojilerdir (2, 7). AS son tan›lar›na göre 24 hastada (%22.6) akut kolesistit ve/ve-ya kolelitive/ve-yazis tespit edilmifltir. Hastalar›n ve/ve-yatt›¤› servis sonuç-land›r›lmalar›na bak›ld›¤›nda da en fazla konulan tan› akut ko-lesistit (%26.9) olmufltur. Nonspesifik kar›n a¤r›s› tan›s› alan 12 hasta AS’den taburcu edilmifltir. Bu hastalardan yaln›zca biri kar›n a¤r›s› flikayetiyle tekrar AS’ye baflvurmufl ve akut AC‹L SERV‹SE KARIN A⁄RISIYLA BAfiVURAN YAfiLI HASTALARIN DE⁄ERLEND‹R‹LMES‹

TÜRK GER‹ATR‹ DERG‹S‹ 2005; 8(3) 113

Tablo 2— Acil servis ön tan›lar›

Tan› Hasta say›s› Yüzde (%)

Akut kolesistit ve/veya kolelitiyazis 24 22.6

Nonspesifik kar›n a¤r›s› 12 11.3

Akut bat›n (sebep tespit edilememifl) 9 8.5

‹YE ve/veya renal kolik 8 7.5

‹leus 7 6.6

Gastrit veya ülser 7 6.6

Mide veya kolon malignitesi 5 4.7

Akut apandisit 4 3.7

Akut pankreatit 4 3.7

Herni 3 2.8

Üremi ve böbrek yetmezli¤i 2 1.9

Üst G‹S kanama 2 1.9

‹ntestinal perforasyon 1 0.9

Kardiyak tamponad 1 0.9

Aort disseksiyonu 1 0.9

Di¤er tan›lar 16 15.1

Tablo 3— Yatan hastalar›n kesin tan›lar›

Servis sonu tan›lar Hasta say›s› Yüzde (%) Akut kolesistit / kolelitiazis 18 26.9

‹leus 7 10.4

Ülser veya gastrit 4 6

Üst G‹S kanama 4 6

Akut apandisit 3 4.5

Akut pankreatit 3 4.5

Volvulus 3 4.5

Malignite 3 4.5

Akut mezenter iskemisi 2 3

Perforasyon 2 3

ABY veya KBY 2 3

Strangülasyon 1 1.5

‹nsizyonel veya inguinal herni 2 3

(4)

kolesistit tan›s› alm›flt›r. Akut kolesistit tan›s›nda anamnez ve fizik muayene yan›nda laboratuvar verileri de yol gösterici ol-mufltur. Dört hasta (%3.7) AS’de akut pankreatit tan›s› alm›fl-t›r. Bu tan›lar›n üçü USG ile bir tanesi de BT ile desteklenmifl-tir. Hastalar›n amilaz de¤erleri, beyaz küre say›s› ve karaci¤er transaminaz de¤erleri de tan›da yard›mc› olmufltur.

Gençlerde kar›n a¤r›lar›n›n s›k nedenlerinden olan akut apandisite yafll›larda daha az rastlanmaktad›r. Tüm akut apandisit vakalar›n›n ancak %5-10’unun yafll› hastalarda gö-rüldü¤ü bildirilmifltir (4, 8). Bizim hastalar›m›zdan dördüne AS’de akut apandisit tan›s› konulmufl ve hastaneye yat›fl ya-p›lm›flt›r. Yatt›¤› klinikte bu hastalardan üçünde kesin tan› ola-rak akut apandisit düflünülmüfltür. Yat›fl yap›lan servis son ta-n›lar›na bak›ld›¤›nda literatür ile uyumlu olarak yafll› hastalar-da akut apandisit tüm akut kar›n nedenlerinin %4.5’ini olufl-turmaktad›r. Yafll›larda gençlere k›yasla apandisit nadir görül-se de perforasyon, görül-septik progresyon ve bunlara ba¤l› olarak da morbidite ve mortalite oran›n›n hala yüksek oldu¤u bildiril-mektedir (8).

Hastalar›n AS tan›lar›na bak›ld›¤›nda en fazla konulan ta-n›lardan birinin üriner enfeksiyonlar (4. s›rada) oldu¤u görül-mektedir (%7.5). Ünsal ve arkadafllar› da (5) yafll› hastalar›n AS baflvurular›n› inceledikleri çal›flmada beflinci en s›k baflvu-ru nedeni olarak idrar yolu enfeksiyonlar›n› göstermifllerdir.

Yatt›¤› servis son tan›lara bak›ld›¤›nda yafll› hastalarda gast-rit, peptik ülser ve üst G‹S kanamalar› dikkat çekmektedir. Hastalar›m›z›n dördüne (%6) gastrit ve/veya peptik ülser, dör-düne (%6) üst G‹S kanamas› teflhisi konulmufltur. Üst G‹S ka-namas› olan hastalardan ikisi eksitus olmufltur. Nonsteroidal Anti-‹nflamatuvar ‹laçlar (NSA‹‹) osteoartrit ve romatoid artrit gibi kronik hastal›klar nedeniyle geriatrik yafl grubunda yayg›n olarak kullan›lan ilaçlard›r. Dolay›s›yla bu yafl grubundaki has-talarda ülserler ve gastrik erozyonlar›n önemli bir k›sm›n› da NSA‹‹’lar oluflturmaktad›r. Uzun dönem NSA‹‹ kullanan hasta-lardaki ülserler de genellikle hemoraji, perforasyon veya gast-rik ç›k›fl obstrüksiyonu ile komplike olmaktad›r. Küçükardal› ve arkadafllar› (9) yapt›klar› çal›flmada 65 yafl›n üzerinde G‹S ka-namalar› bulunan 92 olgunun %54’ünde NSA‹‹ kullan›m öykü-sü oldu¤unu bildirmifllerdir. Bizim hasta grubumuzun dosyala-r›nda ilaç kullan›m›yla ilgili bilgilere ulafl›lamam›flt›r.

Hasta grubumuzda yat›fl oran›n›n oldukça yüksek oldu¤u dikkat çekmektedir (%63.2). Yat›fl yap›lan hastalar›n %47.8’ine cerrahi tedavi uygulanm›flt›r. Mortalite oran› litera-türle uyumlu olarak %11.9 olarak belirlenmifltir (3). Yafltaki art›flla birlikte cerrahiye ba¤l› morbidite ve mortalitenin de art-t›¤› bilinmektedir. Bu art›fl›n efllik eden hastal›klar›n varl›¤› ve buna ba¤l› fonksiyonel rezervde düflme, hastal›k prezentasyo-nundaki gecikme ve atipiklik gibi birçok nedene ba¤l› olabile-ce¤i bildirilmektedir (10, 11). Bizim hastalar›m›z›n dosyalar›n-da efllik eden hastal›klarla ilgili yeterli veri bulunamam›flt›r. Cerrahi teknik, anestezi prosedürleri ve postoperatif

bak›m-daki geliflmeler ileri yafllarda uygulanan cerrahi operasyonla-r›n sonuçlaoperasyonla-r›n› iyilefltirmekle birlikte yafll›larda cerrahi, azalm›fl fizyolojik rezervlerin de etkisiyle hala önemli bir morbidite ve mortalite nedeni olmaya devam etmektedir.

Yap›lan bir çal›flmada yafll› hastalarda fliddetli kar›n a¤r›-s›yla mortalite aras›nda iliflki oldu¤u öne sürülmüfl, fliddetli ka-r›n a¤r›s›n›n %23 oran›nda daha fazla mortaliteye neden ol-du¤u belirtilmifltir (12).

Sonuç olarak, yafll› hastalarda atipik baflvurular s›k oldu-¤undan kapsaml› anamnez, dikkatli fizik muayene ve görün-tüleme yöntemlerinin etkin kullan›m›na özen gösterilmeli, er-ken cerrahi konsültasyon planlanmal›d›r. Tek bafl›na fizik mu-ayene veya laboratuvar bulgular› önemli intraabdominal has-tal›klar›n güvenilir belirleyicileri de¤ildir. Görüntüleme yön-temlerinin kullan›lmas› ve yafll› hastalar›n hastaneye yat›fl› ko-nusunda gençlere k›yasla efli¤in daha düflük tutulmas› gerekti-¤ini düflünmekteyiz.

K

AYNAKLAR

1. Esses D, Birnbaum A, Bijur P, Shah S, Gleyzer A, Gallagher EJ. Ability of CT to alter decision making in elderly patients with acute abdominal pain. Am J Emerg Med 2004; 22: 270-272

2. Fagbohun CF, Toy EC, Baker B. The evaluation of acute ab-dominal pain in the elderly patient. Prim Care Update Ob/Gyns 1999; 6: 181–185

3. McNamara R. Abdominal pain in the elderly. In: Tintinalli JE, Kelen GD, Stapczynski JS (Editors). Emergency Medicine. A Comprehensive Study Guide. Fifth Edition,: McGraw-Hill, NY, USA, 2000: pp 515-519

4. Hui TT, Major KM, Avital I, Hiatt JR, Margulies DR. Outcome of elderly patients with appendicitis: effect of computed tomog-raphy and laparoscopy. Arch Surg 2002; 137: 995-1000 5. Ünsal A, Çevik AA, Metintafl S, Arslantafl D, ‹nan OÇ. Yafll›

has-talar›n acil servis baflvurular›. Turk J Geriatrics 2003; 6: 83-88 6. Ciccone A, Allegra JR,Cochrane DG, Cody RP, Roche LM.

Age-related differences in diagnoses within the elderly popula-tion. Am J Emerg Med 1998; 16: 43-48

7. A¤alar F, Özdo¤an M, Daphan ÇE, Topalo¤lu S, Sayek ‹. Akut kar›nla baflvuran geriatrik hastalarda cerrahi tedavi ve sonuçla-r›. Turk J Geriatrics 1999; 2: 1-4

8. Gurleyik G, Gurleyik E. Age-related clinical features in older pa-tients with acute appendicitis. Eur J Emerg Med 2003, 10: 200–203

9. Küçükardal› Y, Yazgan Y, Çank›r Z, Top C, Nalbant S, Berdan E, et al. Geriatrik popülasyonda non-steroidal anti-inflamatuar ilaçlara ba¤l› olan ve olmayan üst gastrointestinal sistem kana-mal› olgular›n karfl›laflt›r›lmas›. Turk J Geriatrics 2002; 5: 87-90 10. Hoekstra HJ. Cancer surgery in the elderly. Eur J Cancer

2001; 37: 235-244

11. Smothers LS, Hynan L, Fleming J, Turnage R, Simmang C, Anthony T. Emergency surgery for colon carcinoma. Dis Co-lon Rectum 2003; 46: 24-30.

12. Kareholt I, Brattberg G. Pain and mortality risk among elderly persons in Sweden. Pain 1998; 77: 271–278

EVALUATION OF THE ELDERLY PATIENTS WITH ABDOMINAL PAIN IN THE EMERGENCY DEPARTMENT

Referanslar

Benzer Belgeler

Forty patients aged 18 and over admitted to medical faculty hospital, emergency department with the complaint of chest pain and discharged with the diagnosis of NSCP

Based on these studies, we aimed to describe demograph- ics, clinical characteristics, severity of the disease, and out- comes of confirmed and probable COVID-19 patients ad- mitted

Material and Methods: The study included a total of 150 adult patients presenting to the emergency department of our University hospital with the complaint of renal

Tart›flmay› sonuçland›rmak için araflt›rmac›lar, küçük hominidin sanal beyin kal›b›n›, çeflitli hominidlere, modern insana, küçük kafal› anormal insanlara,

Bu bölge bizden ›fl›k h›z›- na göre daha h›zl› uzaklaflt›¤› için, kay- naktan bize do¤ru gelmeye çal›flan ›fl›k, hiçbir zaman bize ulaflamayacakt›r.. Bu, yürüyen

Yani kendinizi onun yerine koya- caks›n›z, bencilli¤inizden silkinecek- siniz, sizin bir etiniz, kemi¤iniz oldu¤u gibi onun da bir eti, kemi¤i oldu¤unu, onun da

Bu çalışmanın amacı, karın ağrısı şikayeti ile çocuk acil polikliniğine başvurup akut karın ağrısı tanısı ile gözleme alınan olguların etiyolojik

Bizim çalışmamızda da literatürle uyumlu olarak erkek hasta sayısı kadın hasta sayısından oran olarak fazlaydı, ancak bu fark çalışma- mızda istatistiksel anlamlı