[İstanbul Fetih Cemiyeti Yahya Kemal Enstitüsü İdere Heyeti adına Nermin Suner Pekin tarafından Taha Toros'a gönderilen mektup]

İ S T A N B U L F E T İ H C E M İ Y E T İ

İ S T A N B U L

/

Y \

'•

v . < 3 7 ^

Muhterem Taha TOROS

Halaskârgazi Cad. 286

İ S T A N B U L F E T İ H C E M İ Y E T İ Y A H Y A K E M A L E N S T İ T Ü S Ü

Sayı : ...

Tarih /i...

IVuhterem Taha TOROS

Yahya kemal Enstitüsü tarafından ili cildi çıkarılmış olan , Yahya kemal Enstitüsü kecmuası'nın 3. cildi neşredilecektir.

Aziz şâirimiz hakkında tahassüs^ve hâtırala­ rınızı ihtiva eden bir yazınızın , mecmûamızı şeref­ lendireceğini ümid etmekteyiz.

Teşekkürlerimizle.

Yahya kemal Enstitüsü İdare • eti

adına

Nermin SUNER PEkİN

YAYHA KEMAL'İN MEKTUP SEVGİSİ

TAHA TOROS

Edebiyat dünyamızda,mektuplarıyla ünlü olanlar arasında,!'anık Kemal baş köşede oturur, ra d a n bir asıntaDndbasix geçmiş olmasına rağmen, günümüze

binden

fazla

Abdulhak Hfimidle İbnülemin Mahmut K e m a l ’in mektuplarındaki sayı fazla­ lığı, onların uzun ömürlerinden kaynaklanmaktadır.Namık Kemal kısa süren çileli ömründe çok sayıda mektup yazmış»mektup sevgisini edebiyat sevgi­ sinin zirvesine çıkartmıştır.

Öte yandan vatan şairimiz,mektup tutkusu yanında, fotoğraf a fazla iltifat

etmemiştir.NĞmfidının anlattığına göre,Namık K e m a l ’in hoşlanmadığı ikikonu vardı : Berberde uzun uzun oturup saç kestirmek ve adese önünde poz vermek! Onun için,bunlar zaman düzenini sislendiren sinir bozucu olaylardandır!Bu yüzdendir ki Namık Kemalin fotoğraflarının sayısı,parmaklarıkızın sayısın­ dan da azdır.

Nacak Kemal fotoğraftan o derece kaçınmıştır ki,tek kızı Feride'nin bir defa aldırdığı fotoğrafını beğenmediğinden yırtmış ve camını da kırdırt- mıştırİBu açıdan,kızının toronlarına intikal etmiş tek fotoğrafı yoktur. Sakın ola ki,Namık Kemalin fotoğraf konusundaki çekingenliği,onun,bu u y ­ garlık aracına karşı gibi,geri bir düşünceye bağlanmasın,Adese önünde dur­

mayı, sıkmi.ılı bulmuş ve zorsunmuştur. Yoksa fotoğraf g i b i , dünyâmıza renk

getirmiş olan b u sihirli aracın düşmanı değildir.Ama,edebiyat dünyamızda, fotoğrafa bir kerecik olsun iltifat etmemiş olan filimlerimiz vardir.Nişin­ den tırnağından arttırdığıyla,milletimize emsalsiz bir kütüphane bırakan Ali Emir*i Efendi ile,eski edebiyatımızın orijinal tiplerinden olan,o dö­ nemlerde jöbdB±3udkx3c Narulfünunun Edebiyat Şubesi Müdürlüğü yapan Hoca H a y ­ ret Efendi,bütün İsrarlara rağmen fotoğraflarını aldırtmamışiardır.

Nfaiuik K e m a l ’in fotoğraftan çok mektuba a ş ı n denilecek sevgisi,günlük ihtiyaçları arasında yerelmiştır.1 emek yemek,kahve içmek gibi..

Büyük şairimiz Yahya Kemal de,gençlik yıllarında mektup sevdalılarından biri olarak tanınır.başlılığında bu sevgi,şiirierindeki kısırlık derecesin­

de , azalmıştır . Olgunluk S&R-gml çağındakiler gibi uzun olmayan kısa mektup­

larla avunmuştur.

Batılda tanınmış edebiyatçıların mektuplarına çok önem verilir.Yafcya Kemal Enstitüsü de şairimizin mektuplarından hayli derlemeler yapmıştır. Adını taşıyan Enstitünün b u hizmeti çok isabetlidir./ncak Yahya K e m a l ’in muhtelif kişilere yazdığı,çok miktarda mektupları bulunduğu bilinmektedir. Bunlar arasında Hamdullah Suphi,Prof .Albert Gabriel,.Nazil Ahmet,Sıddık Paşa ile eşi,Kıbrıslı Şevket ile yeğenleri Nimet ve L e y l a ,anneleri Aziz Hanım,Karikatürist Cemil Cem,Prens Sabahattin'in sütkardeşi Pazli Bey, Gfizi Turhan Bey Zade Hüseyin Kakip(I),Mahmut Kemal,Midhat Cemal,Rıfkı Me- lûl,Celadet Barbaros,Kamamî Zade Ihsan,Melek Celal,Fatma Nevrim,Kayrünnisa Hanım,Şair İhsan Raif Hanım,büyükelçilerden Münir Ertegün,Bedri Tahir,Ru­ şen Eşref,Şevket Fuat ile eşi Melek Hanım,Şair Faruk Nafiz,İsmail Habip,

( 2 )

Reşat N u r i (Dara g o ),Palih Bıfkı.Yataıp Kadri, 'imet Hemdi,Cevdet Inilge,lîecip Reyle eşi Nâdire Hanın,-ünlü müzisyenlerimizden Şerif kuhittin.Mınir Nu­ rettin,Mesut Cemil , bununmakta&ır.

Renim arşivimdekil erden-mevzuunun orijinalliği Rakımından-iki mektubunu

seçtim,Runlardan ilki, şairimizin Lozan b a n ş konferansına basın mücaviri

olarak katıldığı gibilerin hatıralarını aks e ttirmektedir.

Bu

deki ü n l ü S ı b n a l ı yalısının k ı z l a n Nimet ile kardeşi Leyla Hanımlara y a

-Z11t t î J o i <m ik™ p.iEİıya K em al'in ş i i r l e r i n i büyüle b i r v u im ilai: i'r e n e ijo a y a

ç e v ir ip y ay ın lay an R e şa t N u ri’ ye g ö n d e r ilm iş t ir ( 3

m e k tu p la rı, ş a ir im i-

z S ^ l e l e d i ş i y l e nvetnini ve y en i h a r f le r e o c v ir ilm iş ş e k l i n i a şa ğ ıd a

bulacaksınız *

N O T * k e k t u p l a n n klişeleriyle,yeni harflere çevrilmiş metni buraya konulacak

(I^Hiiaevin Hakin ^evCXS89—X9T3)Con Halife üiecit Efendi ile birlikte yurd—

( )S

m

?S

Pve î m hususî

katipliğini yapan Nakip Rey, Türklerin

Kümeliye çıktıkları zaman,ordunun serdarlarından &âzi Turhan Beyjm so­

runlarındandır. Tarihçi

»Hattat ve Ressamdı.Hariste 5o yıl oturan iakip,

«BDSDdcpdKBey'in. vasiyeti üzerine evrakı bana intikal

etmiştir.Önem«-ti

inleriyle,

levhalara aksettirmiş

tir7 ®

r t'ı'O ty (2)Ferhume kardeşler Iilmet Balmr AL

3 Leyla XIteber,

X90o in^cila

^ı/ıdan

l^H

U ; QcSo.Prcns Bebahettla'ln hlmsyesiyle eçılenCOmanlı /hrar Firkaiijrun

Icurucularınden Ferruh Allcend*

in kızları ve Kandillideki Kıbrıslılar

yalısının sehiplerindendi.Ayrıca Nimet Hanım,iki yıl ünce,Belgratta

şehit edilen Büyükelçimiz Calip Balkar’ın annesiydi.

(3)Reşat Huri Barago(1890-1962

Fransızların Chateauneuf a d ı imlü bir

aile

s

indenken kırım savaşında îstanbula gelerek müslüraan olan Reşat

Beyin tek erkek torunudur.îyi bir eğitim görmüş,¿90, yılında Hariciye

Nezâretine girmiş »Selanikteki «'Genç Kelemler” akımına karışmıştır.

Almanca,İngilizce ve Freneızcayı,o milletlerin edipleri kadar üstün

bir düzeyde bilirdi.Ankcrada Bil Tarih

ek^tes

3

nde,t&zi Eğitim Ens­

titüsünde,

Çapa Eğitim Enstitüsünde,Siysal Rilgiler Fakültesinde,Harp

Akademisinde hocalık yapmıştır.

â/romanı, 2 piyesi,20 yi aşkın çeviri#

v U yardır.özellikle Türtçeden Fransızcaya.BCaneızcadan Tüakçeye luğatı

ile tanımnır.

16-18.

as

ı*r Divan Şairlerimizi Fransızca olarak yayın­

lamıştır. (Ulus

)gazetesinin Fransızca nüshası olan(;mkara)yı» (.Lilliyet,

gazetesinin Fransızca sayılırını yayımlayan ,onbinlerce gençi yetişti­

ren bir kültür adailııydı.O’nun Fransızcadaki kudretini,Yahya Kemal,bir

(Hüner)olarak ifade ederdi.

Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Ta h a To ro s Arşivi