Yıldırım Bayezit şehzadesi Mustafanm düzme yaftası al tında idamından az sonra ve 1423 senesi içinde Bizans II. Murad tarafından kuşatılıyor, bu suretle İstanbulun Osman lIlar tarafından altıncı defa o- larak muhasarası başlıyordu: Padişah, amcasının serbest bira kılıp _ yahut yeni bir Musta fa icat edilip _ başına pek bü yük bir gaile açılışının ceza sını İmparatora - fakat İmpa rator Manuil Paleólogos II. saltanata oğlu Yoannis’i teşrik etmiş bulunduğu için daha doğ rusu İmparatorlara _ ödetmek azminde idi.
Muhasara dediğimiz gibi Os manlIlar lehine bir inkişaf ar- zeımeğe başlayınca, İmparator lar felâketten ancak II. Mura dı yeni bir derde düşürmekle, yeni bir gaile karşısında bırak, makla kurtulabileceklerini an ladılar ve ötekinden, düzme yaftasiyle Edirnede asılandan ayırt etmek üzere (Küçük) di ye anıldığını söylemiş bulun duğumuz bu şehzadeyi ayaklan dırmak üzere Karaman mülkü ne elçiler gönderdiler.
Karaman ve Germeyan bey leri Mehmet ve Yakup beyler de Mustafa’yı teşvik ve tahrik ettiler.
Bu üç hükümdardan para ve insan yardımları gören, do ğum tarihi kat’î şekilde ma lum bulunmamakla beraber, hareketlerine göre hiç değilse artık on beşine de varmış bu lunması icabeden Genç Mus tafa tahtın cazibesine muka vemet edemedi, kendisine ve rilen kuvvetlerin başına geçe rek Karaman beyliği hüküm darı Mehmet beyin toprakla rından ayrıldı, Osmanlı mül küne girerek Bursa üzerine yürüdü. Kuvvetinin en büyük kısmını Karamanoğlunun ver diği Türkmenler teşkil ediyor du. Bursaya varıncaya kadar bir mukavemetle
karşılaşmı-yacak, fakat - Orhanm dört yıl gûya Bursada saltanat sü ren meçhul kardeşinden sar fınazar - İsa ve Musa’ya payı- tahtlık etmiş olan Bursa, bir yeni şehzadenin devletine mer kez olmak şerefini artık iste- miyecekti. Para ve hediyeler takdim etmekle beraber teslim olmağı reddedecekti. Cebir karşısında kalındığı takdirde müdafaa yoluna gidileceği de şehzadenin adamı Şaraptar İlyas’a bildirilmişti. Bu vazi yet üzerine genç şehzade şar ka doğru yoluna devam etti ve İznike vararak orasını mu hasara altına aldı: İznik ele geçirilince içinde padişahlık ilân edilmek üzere kuşatılı yordu. Ve yerin fena seçildiği söylenemezdi. Bizans İmpara torlarına bir zaman payıtaht- Uk eden ve pek mühim bir kale sayılmış olan İznikte, dört beş asır önce Süley man Şah isimli bir Türk ku
mandam 1085 de vukubulan ölümüne kadar müstakil bir hükümdar olarak yaşamıştı. Nihayet, eski sadrazam Çan- darlı İbrahim paşanın mükel lef konağı da orada saltanat sürecek padişah için pek mü nasip bir saray temin ediyor du.
İznik, kırk gün sürdüğü söy lenen bir muhasaradan sonra savaşsız teslim olmuştu. Mus tafa hükümdarlığını ilân ede rek hutbede ismini okuttu, Şa- rapdar İlyası veziri yaptı ve her tarafa hükümler yolladı; Bu küçücük İznik devletinin kaç hafta veya ay devam et miş olduğu katiyetle malûm de ğildir. Bununla beraber,, hikâ yenin devamı, küçük Musta fa’nın bu âdeta meçhul kal mış hükümdarlığının Cem’in Bursadaki padişahlığından da ha uzun sürdüğünü katiyetle anlatmıyor da değildir.
(S o n u g e le c e k s a y ı d a )
O r t a d a V e l e d Ç e le b i, s a ğ ın d a Y e n i k a p ı M e v l e v i h a n e s i Ş e y h i A b d ü l b a k i E f e n d i ve S ü t l ü c e Ş e y h i Z a h i r E f e n d i.
Harbi Umumide Mücahede-i mevleviye Alayı
S o n derece n a d i r ve t a r i h î r e s i m l e r l e süs lü o l a r a k ge le c e k s a y ı m ı z d a Re su h l B a y k a r a ’nın k a l e m i n d e n o k u y a c a k s ı n ı z .
63
İstanbul Şehir Üniversitesi Kütüphanesi Taha Toros Arşivi
