Grand Master
A n s i k l o p e d i s i Ge n e l K ü l t ü r
S. ve (>. ciltler için ilk kupon yarın Milliyet te. Sadece 30 kupona herkese bedava!
Milliyet’in
muhteşem
ansiklopedisi
V3. csSp‘ «Sft
P i
★ ★ ir ★- i
î
2 6
N; t
v Ş ş V '
yHAZİRA!
ASİL Vi YEDEK LİSTELER
24 S A Y F A • 3 0 0 0 L İR A (K D V D A H İL ) B — »«linil W
18 -19 . sayfada
Bugün
MİLLİYETle
Birlikte
ye kucıik düst
... ılm ııııı■■ ■■ ■ ■w m ıI■ ™ ıırı■ ^■ ıııı¡ııııı i i i m i i i ı ı i H & M a n m i i i M u mSavaşan Elçibey’le Petrosyan bile aynı masada... Darılan Özal, Marmaris’te
Demirel: ‘Özal, alınganlıkla, Cum hurbaşkanı olarak devlet görevini yapm ıyor’
►Türkiye'nin, bazıları b irb iriy le savas h alin de olan, bazılarının ülkesi b irb irin in g ırtla ğ ın a sarılmış gibi d u ra n
11
devletin liderini " h e r şeye ra ğ m e n " o tu r t tu ğ u K arad eniz m asasınd a, h ü k ü m e tin "ç ift im za"yı kabul e tm e s in e ra ğ m e n , T ü rk iy e 'n in C u m h u rb a ş k an ı yok... Üstelik, bu m a s a n ın fik ir babası sayılırken, üstelik g ele n lerin ço ğ u d e v le t başkanıy- ken, üstelik kendi a d ın a özel d a v e t hazırlam ışken...•G ü rc is tan Devlet üza
kanı şevardnadze, "Bu fikri İlk I açmıştı. Buna özal planı deniyordu’" diyor. Ro men gazeteci, oernlrel e soruyor: "Neden Özal bura da yok?" Başbakan sıkıntılı: "Bu, kendi iç meselemiz. Anayasa ya göre, imza hakkı bana alt." İnönü, özal - dan yakınıyor: " Sen devletsin, böyle b ir $eyl nasıl yaparsın? çocukluk, çocuklukta hoş da, büyüyün ce hoş kaçm ıyor. Türkiye'nin prestiji darb e yiyor"
> Demirel su görüşte: "özal, Cumhurbaşkanı olarak devlet gö revini yapmıyor. Bunun tek izahı, devlet islemiyor dem ektir. Gereksiz alınganlığı devletin işleyişine intikal ettiriyor." Cin- doruk’a göre, "durum çok üzücü". Yılmaz, "Demirel siyasi ne zaketsiz"; Akbulut, "Keşke benim d urum um a düsselerdi de bu sıkıntıyı yaratmasalardı" diyor. Erdem ve Dincerler iki ta rafı da haksız buluyor. Diğer ANAP'lılara göreyse, "özal haklı"
► HABERLERİ 7'DE ► Yalçın D O Ğ A N IN YAZISI 1 4 'T E
Türkiye'ye büyük
Hükümet ve ANAP’la kapışan özallar, yine Okluk Koyu’na kapandı. Cumhurbaşkanı, katılacağı zirve yi, ancak TV'den izleyebildi, biraz denize girdi, Sem ra Hadım'ın Yılm az’a öfkesi dinmedi
'Basiretsiz'
•S e m ra Özal'ın bu sözüne dün Mesut Yılmaz'dan yanıt gelmedi. Yılmazın, "Semra Hanım, istifasıyla ANAP'a hizmet etmiştir" demesinin ardından istifa gerekçesini açıklayan Bayan özal, Yılmaz için şunları .sıralamıştı; "Bilgisi yetersiz, basiretsiz partiyi muha lefete düşüren, görüşülemeyen, tabanla ilişkisini koparmış, yersiz konuşan, ölçüsüz sorumsuz de mokrasiyi keyfi çiğneyen, teşkilatı küstüren..."
► 1 2 .SAYFADA
Protokol tam
bir fiyasko
•K a ra d e n iz zirvesinde, öğle yem eği davetinde, Dışiş leri Protokol Dairesi Başkanı Üstün Dinçm en ve y a r dımcılarının büyük kargaşaya yol açan düzenlemesi tep ki gördü. Protokol yanlışları ve kimin gelip gel m eyeceğinin saptanm am ası yüzünden,
12
kişilik m asalarda te k basına kalanlar oldu.^.7
s a y f a d aB U Ğ U N
GURUR VE GÖLGE
M "X ÜNKÜ imza töreni gösterdi ki, “Karadeniz
ğ
I
tşbirliği”nin ufukları, tahmin edildiğinden da-
M J f ha da geniştir.
Öneriyi Türkiye yapmıştı. Bunu yaparken çok dik
katli davranmaya çalışmıştı.
Girişimin bazı ülkelerce şüpheyle karşılanması ih
timali vardı. Mesela Sovyetler Birliği, onun parçalan
masından sonra da Rusya Federasyonu, bunu, kendi
politikalarına aykırı sayar mıydı? Eski Sovyet cumhu
riyetlerinin birbiriyle anlaşmazlıkları, böyle bir örgüt
lenmeye engel çıkarmaz mıydı? Bulgaristan ne yapar
dı, Romanya ne yapardı?
Bütün bu soru işaretleri göz önünde tutuldu ve pro
jenin esasları, kimseyi ürkütmeyecek kadar gevşek tu
tuldu. Amaç, sadece ekonomik alanda bazı liberalleş
me önlemleri almak olacaktı. M al ve hizmet akımıyla
ilgili formalitelerin mümkün olduğu kadar hafifletil
mesi.. Vize zorluklarının giderilmesi.. Finansman ko
laylıkları sağlanması.. Böyle şeyler..
Oysa zaman içinde görüldü ki, Karadeniz bölgesin
deki devletlerden en azından bazıları, böyle bir örgüt
lenme içinde çok daha yakın bir işbirliğine de girmeye
hazırdırlar.
Bu, önceki gece Çır ağan Oteli’nde yapılan bildiri
çalışmalarında olduğu gibi, dünkü tören oturumunda
da, açık bir şekilde ortaya çıktı.
Bir kere: Devletlerin ekonomik alandaki işbirliği
istekleri, başlangıçtaki beklentileri çok aşıyordu. Bu
na, çevre sorunlarına karşı ortak örgütlenmelerden bi
limsel ve kültürel atanlarda birlikte çalışma önerilerine
kadar, daha pek çok şey ekleniyordu.
İkincisi: Bölge ülkeleri arasındaki ihtilafların pro
jenin işlemesini güçleştireceği sanılırken, tam tersine,
bazı ülkeler bu projeyi, o ihtilafların çözülmesini ko
laylaştırabilecek bir araç olarak da görüyordu. Yani
ondan, sadece ekonomik açıdan değil, siyasal açıdan
da bir şeyler bekliyordu. Gürcistan Başkanı Şevard
nadze, bölgedeki sınırların değişmezliğini sağlayacak
bir sistem kurulmasını öneriyordu. Rusya Başkanı
Yelisin, “Karadeniz bölgesinin istikrarım kanıt ¡amali
y iz ” diyordu.
Elbette, “istikrar”dan söz edilirken, bundan her
devletin anladığı birbirinden farklıydı. Bu kavram al
tında Moldava, kendi etnik çatışmalarının durmasını,
Ermenistan Karabağ’daki fiili durumun korunmasını,
Azerbaycan Karabağin kurtarılmasını, Ukrayna
Rusya'nın etkisinin azaltılmasını düşünüyordu. Ama
şu belliydi: Hepsinde şu umut vardı ki, düşündüklerinin
gerçekleşmesi yolundaki gelişmelere, “Karadeniz İş
birliği “nin zararı olmaz. Tam tersine -uzlaşma yollan
açarak- faydası olabilir.
Bir de, şu noktada tutum birliği içindeydiler: Tür
kiye ‘yi, bu girişimi başlattığı, geliştirdiği ve dünkü aşa
maya getirdiği için tebrik ediyorlardı.
Dün Çırağan Sarayı hdaki toplantı ve davetlerde,
Türk vatandaşı olarak bunun gururunu yaşadık. Bu
projede emeği geçen tüm devlet adamlarımızı, bürok
ratlarımızı, teknisyenlerimizi, biz de içtenlikle kutla
rız.
★ ★ ★
Keşke bu gurur “İmzayı kim atacak?" sorunu yü
zünden göigelenmeseydi.
Cumhurbaşkanı Ö zalin bu konudaki duygusallığı
Devamı
13 sayfada
Karadeniz’de sancılara
rağmen, umutlu doğum
• 11 ülke liderinin attıkları imzayla, Karade niz çevresinde, Kafkaslar’da, Balkanlar da, Avrupa'da önemli bir fırsatın büyük adımı atıldı. Birbirleriyle, kan dökecek ka dar sorunları olan bu ülkelerin attığı im za, barış için de su anda en büyük umut
•R u s basını, "Türldye bölgede siyasi ve ekonomik önder olacak" derken, önü müzdeki imkânları özetledi. Toplantı da, Türkiye, Rusya ve Gürcistan ağırlığı hissedildi, şevardnadze nln önerileri, bağlayıcılıkların daha sıkı olmasını ön gören NATO benzeri bir paktyönünde. Demirel, 1$ dünyasını harekete çağırdı
► Nur BATUR'UN
haber
!
7
'DE
Sancılı
Doğum...
Sami K
0
HEN
1
N
YORUM1« 7. SAYFADA
A N K A R A
-K U L İ S İ
Orhan TOKATLIKavganın
eşiğinde
► 22. SAYFADA
SAVAŞ VE KADEHçırağan
"da zirve yemeği. Demirel ve Nazmiye Hanım ortada. Demirel’ln solunda Petrosyan, Nazmiye Hanım’ın sağında, araya giren, Çağlar'ın dostu Arnavutluk Cumhurbaşkanı Berişa’nın hemen yanında, Elçibey. Yani, Karabağ'da savaşan iki taraf. Kadehler dostluk ve işbirliğine kalkmış. Karade niz'in cilvesi. El sıkışmasalar bile, "can düşmanı” iki lideri oraya getirebilmiş. Onlara aynı dileklere kadeh kal- dırtan Türkiye, kendi zirvesinin iki liderini biraraya getiremiyor. (Fotoğraflar: Yalçın ÇINAR)m m m m a m m m m m
a m
Repo enflasyonu
Paralar yüksek gelir peşinde... Faizler tüketicinin sırtında
• 50 milyondan fazla parası olan bir hafta, 15 gün, bir ay için bankada "repo"’ya veriyor. Vergisiz, ayda yüzde 6-6.5 kazanıyor. Peşin alabileceği malı da, yüzde 5 vade farkı ödeyerek dükkâna koyuyor. Faiz farkından kazandığı gibi, vade yükünü de malın fiyatına ekleyip tüketiciden çıkartıyor. Su anda
15
tril yon lira repoda. Belediye, sanayici, kabzımal, beyaz eşyacı repo yapıyor, enflasyon repoyla şişiyor► CDİal P İR İN HABERİ EKONOMİ'DE
*
İ p
S
M
BAYAN YELTSİN’İN TURU
Rusya Devlet Başkanı Boris Yeltsin’in eşi Naina Yeltsin, dün Sultanah met Camii, Ayasofya Müzesi ve Verebatan Sarayı’nı gez di. İnşaat mühendisi Naina Yeltsin, İstanbul’un kendisini fethettiğini ifade ederek, “Tarihin derinliklerine İnmiş ve orada yaşıyor gibiyim” dedi.(Fotoğraf: Bülent YÛNDEM)11.666 LİRAYA BİR ARABA.
ÜSTELİK MAZDA!
SOSYETEYE TAHİTİ GECESİ
Hilton'un havuzbaşında nemli bir gece. Baştatam takım Sabancı Ailesi, iş dünyası ve sosyete orada. İzgaraların üstünden balık kokulu duman lar yükseliyor. Havuzda, sandalda palamut-ekmek. Sirkeci'de, Eminönü’nde kokusunu duymuş olsa bile balık ekmeğe cesaret edemeyenler, şimdi kuyrukta. Davulların gürültüsüyle Tahitili kız lar sahnede İnce giysileri, çiçek demetleri iniveriyor. Göğüsleri havuzbaşındaki "seçkin" kalaba lığın üstüne düşüverecek-gibi... Boyunları, başları çiçeklerle bezenmiş davetlileri de birer-ikişer yakalayıp gönüllü, gönülsüz Tahiti'ye götürüyorlar. (Fotoğraf: Yaşar ÇAKMAK)
^
M
_______« L *
_
900
999
888
T elefona san lın , MAZDA 6 2 6 'y ı siz kazanın.
UU21
U D U
Bu yarışma , M.P. Idaresi'nin
01 Haziran 1 9 9 2 tarih ve B.07.1.M .P.I.0.13.00.02/1441-6166 sayılı izniyle düzenlenmiştir.
KDV dışındaki lüm vergilerle veraset ve İntikal vergileri lalihli tarafından ödenecektir.
Türkiye'nin her yerinden servisim izin 1 dakikası !>B33 TL, suresi 2-3 dakikadır.
İsta n b u l Şe h ir Ü niversitesi K ütüp h an e si T a h a T o r o s Arşivi