İDYOPATİK SPİNAL EPİDURAL LİPOMATOZİS: OLGU SUNUMU

Turk NOTO$irulji Dergisi 5: 82 - 85, 1995 Atabey: idyopatik Spinal Epidural Lipomatozis

idyopatik Spinal Epidural Lipomatozis:

Olgu Sunumu

Idiopathic

Spinal Epidural Lipomatozis:

A Case Report

RAMAZAN ATABEY, TALAT KIRIS, NEVRA SiSLi, BULENT DEMiRGiL, HALiL TOPLAMAOGLU

Baklrkoy Ruh ve Sinir Hastahklan hastanesi Ill. Noro§irurji Klinigi, istanbul

Ozet: idyopatik spinal epidural lipomatozis lomber radikulo-patinin aymCl tamsmda akilda bulundurulmasl gereken bir hastahktlr. Epidural lipomatozisin uzun sureli kortikosteroid kullamml ve endojen hiperkortizolemi sonucu olu§abildigi bilinmekle birlikte idyopatik formu son derece nadirdir. Bu makalede radikulopatiyle ba§vuran ve spinal epidural lipo-matozis tamsl konularak ameliyat edilen bir olgu sunulmu§ ve daha once yaymlanml§ olgular gozden ge~irilerek tartl§rlml§tlr. Anahtar Kelimeler :Epidural lipomatozis, radikulopati, kor-tikosteroid, laminektomi

coos

Klinikte nadir bir hastahk olarak gorulen spinal epidural lipomatozis spinal kanalda epidural mesafede yag dokusunun anormal miktarda birik-mesi durumudur. Ce~itli medikal sorunlar nedeni-yle uzun sureli kortikosteroid kullamml ve endojen Cushing sendromuna bagh olarak gorulebilecegi gibi literaturde etyolojisi saptanamayan birka«;: olgu da bildirilmi~tir (3,4,5,9,11).

Burada bel agnsl ve radikuler yakmmalarla ba~vuran, yapllan tetkiklerinde idyopatik spinal epidural lipomatozis saptanarak cerrahi giri~imle tedavi edilen bir olgu sunulmu~ ve bu konuyla ilgili literatur gozden ge«;:irilmi~tir.

OLCUSUNUMU

30 ya~mda bayan hasta bel ve solda fazla 01-mak uzere her iki bacakta agn ~ikayetiyle ba~vurdu. Oykusunde bel agnsl ~ikayetinin bq yll once

Summary:Idiopatic spinal epidural lipomatosis should be COll-sidered in the differential diagnosis of lumbar radiculopathy. Although spinal epidural lipomatosis is a well-recognized com-plication of endogenous and exogenous hypercortisolism , the idiopathic form is very rare.

In this article we report a case of spinal epidural lipomatosis with the presenting complaint of lumbar radiculopathy. We also re-viewed the previously published cases and discussed the pre-dominant features of these cases.

Key Words : Epidural lipomatosis, radiculopathy, corticoster-oid, laminectomy

ba~ladlgl, buna u«;:YIl once sol bacak, iki ay once de sag bacak agnsmm eklendigi, yatak istirahati, medi-kal tedavi ve fizik tedaviden yarar gormedigi belir-tiliyordu. Hastanm ozge«;:mi~inde herhangi bir hastahk ve ila«;:kullamml oykusu yoktu.

Muayene: Hasta 1.63m boyunda, 66 kg

aglrhgmdaydl. Sistemik muayenesinde ozellik yoktu. Norolojik muayenesinde solda Lasegue delili 45° de pozitifti, sol Sldermatomunda hipoestezi, palpas-yonla L5, SI uzerinde ve solda Walleix noktalannda hassasiyet tespit edildi. Motor zaaf, refleks ve sfinkter kontrol kusuru yoktu.

Laboratuvar Tetkikleri: Kan biyokimyasl normal slmrlardaydl, bazal kortizol duzeyi (sabah saat 8.00 - 8.30) 8 ng/ml, 9.5 ng/ml (normal deger-ler 7-25 ng/ml) olarak saptandl. Direkt grafilerinde L5 duzeyinde interpedinkuler mesafe 29 mm , on-arka «;:ap 15 mm olarak bulundu. Spinal BT' sinde L5-S1 duzeyinde dural kesenin on klsmmda her iki

Tii1* N<5ro$iriirjiDergisi 5: 82 - 85, 1995

SI kokunu i«;,:inealan, kanalm buylik klsmml i~gal eden hipodens bir alan mevcuttu(~ekil 1). MRI incelemesinde L5 korpus ortasmdan ba~laYIp ikinci sakral vertebra ust klsmma uzanan, dural keseyi arkaya dogru itmi~, her iki SI kokunu sarml~, spin

$ekil

I :

L5-S1 mesaIesinden al111a11BT kesitinde hipodens olarak epidurallipomatozisin lokalizasyonu goriilmekte.

$ekil 2, 3 :Spin eko teknigiyle yap/lan Tl ag/rhkh sagittal ye aksiyal MRI kesitlerinde dural kesenin oniinde ye/~ le,<mi$ ye her iki 51 kokii11ii salm/$ hipe/intens sinyal yeren lezyon goriilmekte.

Atabey: jdyopatik Spinal Epidural Lipomatozis

eko ve gradient eko tetkikleriyle yapIIan Tl ve T2 agIrhkh kesitlerde hiperintens sinyal veren kitle sap-tandl(~ekil 2,3,4). EMG incelemesinde, sol SI kok innervasyonlu kaslarda norojen tutulum dikkati «;,:ekti.

$eki14: CRE teknigiyle al111anTl agnl/kh sagittal kesit.

Ameliyat: Olgu spinal epidural lipomatozis olarak degerlendirilerek 24/8/1994 tarihinde ameliyat edildi. Ameliyatta

SI

total, L5 subtotal laminektomi ve bilateral SI foraminotomi yapIlarak durap onden arkaya itmi~, iki tarafh SI noral fora-men i«;,:inidoldurmu~, diffuz , kapsulu olmayan yag dokusu pkaruldl. Ameliyat bolgesinde dikkati «;,:ekenba~ka patoloji tespit edilmedi.

Ameliyat somaSI erken donemde ~ikayetleri ge«;,:en hastanm U«;':ay soma yapIlan kontrol

muay-enesinde agnsmm olmadlgl , ameliyat oncesi

mevcut noropatolojik bulgulann da duzeldigi goruldu.

TARTISMA

Normal spinal kanalda dura kemik duvarlar-dan yag dokusu ve venoz pleksus araClhgl ile

aynlml~ur. ilk kez 1975 YIhnda Lee ve

ark. tarafmdan, renal transplantasyon sonraSI yuksek doz kortikosteroid ile tedavi edilen bir hastada epidural lipomatozis'e bagh omurilik baslsl sap-tandlgl ve cerrahi giri~imle dekompresyon yapIldlk-tan soma hastanm klinik bulgulannda duzelme oldugu bildirilmi~tir( 14). izleyen YIllarda bildirilen olgular gozden ge«;,:irildiginde hastalann buyuk bir klsmmm «;,:e~itlinedenlerle uzun donem sistemik kortikosteroid kullanan orta ya~ grubu erkeklerden olu~tugu, epidural yag birikiminin en fazIa torasik bolgede ve dural kesenin ark a klsmmda bulundugu dikkati «;,:ekmektedir. Yaymlanan spinal epidural lipomatozis olgulannda uzun sureli kortikosteroid

Tiirk NOFO$irihji Dergi<i 5: 82 - 85, 1995 Atabey: idyopatik Spinal Epidural Lipomatozi<

Tablo 1 : idiopatik epidural spinallipomatozisli on olgunun klinik ozeti

Yazar, Yll

Muayene bulg.TedaviOsebite Seviye

Sonu<; Badami

T6 his seviyesi, ParaplejiLaminektomi, Yag ekstirpasyonu+

Tl-TlO_{Degi~iklik p;oriilmedi,}

Hinck 1982 Komp bagh eks oldu.

Quint

? _{Laminektomi, Yag ekstirpasyonu}?

T4-T8Semptomatik d(izelme

et al1988 _Stamboup;h

Normal _{Laminektomi, Yag ekstirpasyonu}+

L4-L5_{Belirp;in diizelme}

et al Marks

S1 dermatomundaLaminektomi, Yag ekstirpasyonuhis kaybl?

L5

Norolojik diizelme

et al1985Marks Noroienik kladikasyon yakll1malarda gerileme

Sol L5'e uyanLaminektomi, L5-S1distektomi?

L5

Norolojik diizelme et al1985

his kaybl, gii<;siizl(ikyail;ekstirpasyonu yakll1malarda gerileme Marks

Bilateral L5 Laminektomi?

L3-L4Sonw;: bildirilmemi~

et al1985 Haddad dermatomundaFibroz lipom ekstirpasyonuhipoestezi

Alt

ekstremilerdeTl-TlO_{Zaytf1amaNorolojik diizelmehipore-} +

et al1991

fleksi

bilateralBabinski _{Yakll1malarll1da p;erileme}

belirt.isi Haddad

T6 his seviyesi veren para-Laminektomi, Yag ekstirpasyonu+

T6-T8_{Norolojik d(izelme} etal1991

parezi Yakll1malarll1da gerileme

Haddad Sag alt ekst'deLaminektomi, Yag ekstirpasyonu

+

L5-S1Yakmmalannda diizelme

et al1991 gii<;siizl(ik L5-S1 intradural eksplarasyon

Atabey

S1 hipoestezi Laminektomi, Yag ekstirpasyonu

-L5-S1

Yakll1malannda diizelme et al1995

Lasegue 45 derece

kullamml gerektiren hastahklar arasmda b6brek ve

kalp

transplantasyonu,

Polimyaljika

romatika,

Sistemik lupus eritematozus,

Dermatomiyozitis ve

nadiren de hipotiroidi, bron~iyal astIm, kronik

he-patit

ve

atopik

dermatit

gibi

hastahklar

sayIlabilir(4,10,11,14).

Eksternal

kortikosteroid

kullammmm yanmda

endojen Cushing sendromlu

hastalarda

da

spinal

epidural

lipomatozis

bildirilmi~tir(9) .

idiopatik

spinal epidural lipomatozis

olgu-lanysa son derece nadir olup bulabildigimiz

ka-danyla literatiirde bugiine kadar bildirilmi~ 9 olgu

Vardlf. Tablo l' de bizim olgumuzla birlikte 10

01-gunun

klinik

ozeti

sunulmu~tuf.

Bunlar

incelendiginde bu olgulardan be~inin orta veya ileri

derecede ~i~man oldugu, dort olgudaysa

predispo-zan faktor olmadlgl ( bu hastalann kilolan

belirtil-memi~) goriilmektedir(1,2,3,S,11,12,13).

Bizim

has-tamlzda herhangi bir predispozan faktor yoktu ve

orta derecede ~i~mandl.

Bildirilen

olgularda

lipomatozisin

dort

01-guda

torakal,

be~ olgudaysa

lomber

yerle~imli

oldugu goriilmektedir(1,2,3,S,11,12,13).

Bizim

01-gumuz da ise L5 ortasmdan S2' ye kadar uzanmakta

ve aglfhkh olarak on epidural alam doldurmaktaydl.

Aynca Marks ve ark.' da ii( idyopatik spinal

ekstradural

lipoma olgusu bildirmi~ler ancak bu

konuyla

ilgili

Neurosurgical

forum'da

yapIlan

tartI~mada Haddad ve ark. bu ii( olgunun spinal

epidural lipomatozisden

farkh olup, bunlann

iyi

slmrh, kapsiillii klasik lipoma olgulan olarak

deger-lendirilmesi gerektigini belirtmi~lerdir (6,7). Bizim

84

ameliyat slrasmdaki gozlemimizde kitleyi olu~turan

yag dokusunun diffiiz ve kapsiilsiiz oldugu dikkati

(ekti.

Yaymlanan 9 olgudan yalmzca bir tanesinde

cerrahi

giri~im yapIlmadlgl

ve

zayIflatlcl diyet

sonucu kilo vermeyle

belirtilerin geriledigi, diger

olgulara

ise

dekompresyon

ve

lipomatozisin

(lkartIlmasl ameliyatI uygulandlgl goriildii. Cerrahi

giri~im yapllan hastalann

biri dl~mda hepsinin

be-lirti

ve

bulgulannda

diizelme

oldugu

sap-tandl(1,2,3,S,11,12,13).

Bildirdigimiz

hastanm

da

ameliyat

sonraSl

erken

donemde

yakmmalan

diizeldi ve ii( ayhk takibinde

de agnslz oldugu

gozlendi.

Bel agnsl ve radikiilopatiyle ba~vuran has

ta-larda bu nadir hastahk da akllda bulundurulmah,

tam ve tedavide goz6niine almmahdlf.

Yaazl§maAdresi: Halil Taplamaoglu

incirli cd. Giilbah<;e sk. No: 2/4

h

Bankasl Evleri

34740 Baktrkoy/istanbul

KAYNAKLAR

1. BadamiJP, Hinck VC: Symptomatic deposition of epidural fat in a morbidly obese woman. AJNR 3: 664-665, 1982 2. Gero BT, Chynn KY: Symptomatic spinal

epidurallipomato-sis without exogenous steroid intake. Neuroradiology (31) : 190-192,1989

3. Haddad SF, Patrick WH, Godersky JC : Idiopatic and gluco-corticoid-induced spinal epidural lipomatozis. J Neurosurg 74: 38-42, 1991

4. Kaplan JG, Barasch E, Hirscfeld A, Rass L, Einberg K, Gor-don M, : Spinal epidural lipomatosis: a serious complicat.ion

Turk Ni5ro~iru1jiDelgisi5: 82 - 85, 1995

of iatrojenic Cushing's syndrome. Neurology 39 :

1031-1034,1989

5. Maehara T, Tanohata K,Noda M, Nakayama D. : Medically lJ"eated steroid-induced epidural lipomatozis. Neuroradiol-ogy30 : 281, 1988

6. MarksSM,MilesJB, 5haw MDM :Idiopatic Spinal Extradural Lipomas: Ihree Cases and Review of the Literature. SUlg Neurol23 :153-15'>, 1985

7. MarksSM :Epidural lipomatosis (1euel~comme11l) J Neu-rosUlg75:669,199l

8. MilAvalerCj, Jacobson I, Howard GC :Idioparjc epidural lipomatosi~ as a cause of pain and neurological symptoms at-tributed inirja/ly to radiation damage. Clin.() ncol-R.c 011-Radiol4 (5) :333-334, 1992 (Abstract)

9. NoelP, Pepersack T, VanbinstA, AIleJL: Spinal epidural lipomatosis in Cushing's syndrome secolldaJY to an adrenal

tumOl: Neurology

42:

l2!JJ-1251, 1992

Atabey: idyopaljk Spinal Epidural Lipomatozis

10. Per/ing LH, LaurentJP, Cheek WR :Epidural hibemoma as a complication of corticosteroid u'eaImenI. Case reporr.J

NeurosUlg69 :6l3-fJ16, 1988

11. Quint DJ, Boulos R5, Sanden WP, Meh ra BA,Patcl

se,

Tiel RL: Epidurallipomatozis. Radiology 169:'1854!Xl, 1988 12. StamboughJL, CheeksML, KeiperGL:

Non-glucocorucoid-induced lumbar epidural lipomatozis: a case reporl and re-viewofliterature.J Spinal Di~ 2: 201-207,1989

13. TsuzakaK, Takada T, Moriwaka F, Tashiro K,Akino M :A case of epidural lipomalozis presenting spinal ataxia. Ivil-sho-Shinkeig'dku 31(2) : 206-209, 1991 (Abslract)

14. ZampeJ/alIT,DuvaJ/ ER, Sekar C,LangfOId KH, Epsrein AE, Kilkling JK, Moraverz RB :Symptomatic spinal epidural lipomatozis as a complication of steroid immunosuppression in caldiac uanspla11lparjents.JNeurosUlg 67 : 760-764, 19f!7