II. Meşrutiyet Devri Hakimiyet-i Milliye Mücadelesinde Önemli Bir Dönem: 1912 Meclis-i Mebusan'ı ve Faaliyetleri

Ilmi Araştırmalar 13. Istanbul 2002

Il. Meşmtiyet Devı·i Hakimiyet-i Milliye Mücadelesinde Önemli Bir Dönem:

1912

MECLİS-İ MEBUSAN'l VE FAALİYETLERİ

Kenan

OLGUN*

The Activities of Ottomaıı Parliameııt (1912) in the Histoı·y of Turkish Deınocrac�

Tlıe Ortoma n Parlıaınent of llJ 12 has a specıal ıınportance ın the hıstory of Turkısh Deınocracy Althouglı there has bcen no polıtıcal apposition, CUP couldn't have the wlıolc adınınıstratıon In order to reduced the power of Parliaıncnt. they trıed to gıYe power to the Sultan back. because of the oppositıoıı of Hurrıyct ve ltı­ laf (Frecdoın and Accord Party) Fırkası

Keywords Parlıaınent. 2ıt' Coııstııutıoııal Govemmeııt. Coııstıtutıon. Mılı­ tary and Polıtıcs. Albaıııa. Deınocracy

Giriş:

XIX asır Osmanlı devlet sıstemınde oncınlı

bır takım değışiklıklerin

olduğu bır do

n

cındır Ozcllıklc. padışahın yctkılcrını

n

kısıtlanması, millet egeınenlıği

nin

on plana çıkartılması. parlame

n

ter hayatın başlan gıcı gıbi bazı düzen

l

eme

l

e

r bu

asra damgasını vurmuştur Bu doncmdc S encd-ı ıttifa

k

la

b

a

ş

layan Padışahın

yctkılerını kısıtlama eğılımı, Tanzımat ve Isiahat Fermanları ıle devam etmıştİr A) nca. muhassıllık ve 'ı !ayet ıdare mcclıslcrinin kunılması parla

m

enter hayata geçış ıçın oneınlı bır bınkım kaynağı olmuştur Bu meclısler, ınsanları seçıme ve meclıse alıştırdığı gıbi. sınırlı ölçüde dahi olsa gayrıınüslımlerı de yönetime

ortak

etmıştır Mutlakıyctle yonctılen bir ulkede bu tur uygulamalar, mcşnıtı yönetıme geçış ıçın ıyı bı

r

başlangıç olmuştur1

Padışahın yctkılerının kısıtlanarak nııllet egcmcnlığının on

plana

çıkartılması surecı 1876 yılın da I Meşnıtıyetın ılaııı ıle bır hay

l

ı yol

almıştır

* _{Ymd Do� Dr, Sakarya Uımer�ıtesı Cğıtıın Fakultesı}

lhsmı Cluııeş. Bmncı Turkıye Buyuk ;\Jıl/et Meclısımn Duşımce Yapısı (1920-1923), Ankara,