• Sonuç bulunamadı

MANDİBULAR TAM PROTEZ ÖLÇÜ MODELLERİNİN ÜÇ BOYUTLU BİR ÖLÇÜM YÖNTEMİYLE KARŞILAŞTIRILMASI

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "MANDİBULAR TAM PROTEZ ÖLÇÜ MODELLERİNİN ÜÇ BOYUTLU BİR ÖLÇÜM YÖNTEMİYLE KARŞILAŞTIRILMASI"

Copied!
6
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

*Cumhuriyet Üniversitesi Di Hekimli i Fakültesi Protetik Di Tedavisi AD, Sivas **Karadeniz Teknik Üniversitesi Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisli i, Trabzon

Bu çal ma, Türk Di Hekimleri Birli i 13. Uluslararas Di Hekimli i Kongresinde “3 Boyutlu Görüntüleme Yöntemi ile Alt Tam Protez

MAND BULAR TAM PROTEZ ÖLÇÜ MODELLER N N ÜÇ BOYUTLU B R ÖLÇÜM

YÖNTEM YLE KAR ILA TIRILMASI

THE COMPARISON OF MANDIBULAR COMPLETE DENTURE IMPRESSION MODELS

WITH A 3-DIMENSIONAL MEASUREMENT SYSTEM

Dr.Dt.Faik TU8UT* Dt.Fatih SARI*

Dt.Onur <AH=N* Yrd.Doç.Dr.Eminnur AYHAN**

Yrd.Doç.Dr.Hakan DEM=R* Prof.Dr.Ali Kemal ÖZDEM=R*

ÖZET

Amaç: Bu çal man n amac çe itli ölçü maddeleriyle al nan

mandibular alveolar kret ölçülerinin stabilitesinin üç boyutlu bir ölçüm yöntemiyle de erlendirilmesidir.

Gereç ve Yöntem: Bu çal mada 14 di siz hastadan al nan ölçüler kullan ld . Hastalar iki gruba ayr ld . Son ölçü maddesi olarak birinci grupta çinko-oksid öjenol (ZOE), ikinci grupta polivinilsiloksan (PVS) kullan larak al nan ölçülerden ana modeller elde edildi. Ana modeller üzerinden modifiye ahsi ka k haz rlanarak hastalardan ölçü alç s ile yeniden ölçüler al nd . Elde edilen modeller üzerinde s n r çizgileri tahmini olarak çizildi ve alveol kret üzerinde 14 referans noktas belirlendi. Ana modellerin foto raflar al nd (Nikon E2/E2s) ve 3 boyutlu görüntüleri elde edildi. Alveolar kret yüksekli i, protezin oturdu u alan n büyüklü ü ve çevresel s n r çizgilerinin uzunlu u 3 boyutlu görüntüler üzerinde ölçüldü.

Bulgular: Bu çal mada ölçü alç s yla elde edilen modellerdeki ölçüm de erlerinin di erlerinden yüksek oldu u görüldü. Ölçü alç s yla bundan dü ük de erlerde ölçüm de erleri gösteren çinko-oksid öjenol

ölçü modelleri aras nda istatistiksel olarak anlaml bir fark

bulunamad (p>0.05). Buna kar l k polivinilsiloksan ile elde edilen modellerin ölçüm de erlerinde alveolar kret yüksekli i istatistiksel olarak anlaml bir azalma gösterdi (p< 0.05).

Sonuç: Ölçü maddesinin alveolar muköz membran üzerindeki etkileri membran n özelliklerine ve ahsi ka k dizayn na ba l kalmaktad r. Bu yüzden desteksiz rezidüel kretlere sahip mandibular tam protez hastalar nda ölçü maddesinin ve ölçü tekni inin seçimi oldukça önemlidir. Mandibular tam protez ölçülerinin ölçü alç s ve çinko-oksid öjenol ölçü maddesi ile al nmas önerilmektedir. Anahtar kelimeler: Tam protez ölçü tekni i, 3 boyutlu ölçüm sistemi

SUMMARY

Purpose: The purpose of this study was to investigate with 3 dimensional measurement system whether the stabil condition of mandibular alveolar ridge may recorded by the impression materials. Materials and Methods: The study was performed on the 14 edentulous patients. Patients were divided in two groups. Zinc-oxide eugenol (ZOE) impression material was used as a final impression material in group I and Polyvinylsiloxane (PVS) impression material was used in group II and the definitive cast was obtained. A final impression was made again from all patient with a impression plaster (IP) by means of the custom tray has a new design for each patient. This custom tray was prepared on the definitive cast. The peripheral border line was drawn roughly and the 14 references point were done on the alveolar ridge on the definitive casts. The photographs of the definitive casts were took by Nikon E2/E2s and the three dimensional images were carried out. Height of alveolar ridge, quantity of denture bearing area and length of peripheral border line was measured on the three dimensional images.

Results: This study showed that all measurement values of the IP were higher than the others. The measurement values of the ZOE were lower than the IP, but not statistically significant (p>0.05). However, the measurement values of PVS showed that the decrease of height of the alveolar ridge was statistically significant (p< 0.05).

Conclusion: The effect of impression materials on the alveolar mucous membrane is vary depending on their properties and the custom tray design. For that reason, it is too important that the choice of impression material and impression technique when the mandibuler complete denture impression is made from edentulous patient has unsupported residual alveolar ridge. It is suggest that an mandibular complete denture impression is made with IP and ZOE.

Key Words: Complete denture impression technique, 3-Dimensional measurement system

(2)

G R

Ölçü alma i leminde kullan lan teknik ve ölçü maddesi, tam protezi destekleyen dokular n cevab nda önemli bir rol oynamaktad r. Protezin verimli bir ekilde kullan lmas nda, konforunda, esteti inde ve dokulara uyumlu bir ekilde oturmas nda ölçü a amas kritik bir role sahiptir.1,2 Robert, tam protez yap m nda iyi bir ölçü alman n retansiyon ve stabiliteyi sa layan önemli bir a ama oldu una i aret etmi tir.2Tam protez ölçüsü di siz bir a zda protezin oturdu u alan ve kom uluklar n n negatif kayd d r. Dikkatli ekilde al nm bir ölçü stabil, retantif ve konforlu bir protezin yap lmas na olanak sa layacakt r.2,3,4 =deal bir ölçü, protezin oturaca tüm di siz alanlar kapsamal d r. Dokular n istirahat halinde herhangi bir bas nç uygulanmadan ve yer de i tirmeden kayd n yans tmal d r. Ölçünün bas nçs z veya çok az bir bas nçla al nmas protezin adaptasyonuna pozitif katk sa layacakt r.2,5,6 Ayn zamanda tam protezlerde son ölçüyle elde edilmek istenen, periferal konturlar n normal kas fonksiyonlar na uygun hale getirilmesi ve periferal adaptasyonu sa lamak amac yla protez kaidesi ile müköz membran aras na hava s zmayacak ekilde hermetik kapan n sa lanmas d r.2,3

Gev ek veya desteksiz kretlerin ölçüsünü al rken yumu ak dokular n distorsiyona u ramadan veya yer de i tirmeden ölçülerinin al nmas gerçekten çok zordur. Tam protez ölçüleri al n rken çe itli teknikler ve maddeler kullan lmaktad r. Her hasta için kullan lan teknik basal kemi in ve çevre dokular n muayenesi sonucu seçilir. Çal malar ölçü alma s ras nda bas nc n kontrollü bir ekilde uygulanmas gerekti ini göstermi tir.1,2,4,6 Frank, fonksiyonel ölçü al m s ras nda bas nc kontrol etmede özel ilgi gerektiren a z alanlar n n oldu unu vurgulam , di siz bir a zda palatinal bölge, rezidüel kretler ve kolayca yer de i tirebilen desteksiz mukoza bölgelerinin az bas nç gerektiren alanlar, protezin hermetik kapan n n sa land s n rlar, yanak cebi ve retromylohyoid fossa bölgelerinin ise daha fazla bas nç gerektiren alanlar oldu unu belirtmi tir.7

Frank7son ölçü maddesi olarak ço u kez kullan lan çinko-oksid öjenol ve çe itli ölçü maddelerinin maksillar tam protez ölçü alma i lemleri s ras nda olu turduklar bas nç farkl l klar yla ilgili bir çal ma yapm t r. Bu çal mada ölçü bas nc n n ahsi ka n dizayn ve ölçü maddesi seçimiyle kontrol edilebilece i sonucuna varm t r. Masri ve ark.8 yapt klar çal mada polivinilsiloksan ve polisülfid ölçü maddelerinin en az

bas nc olu turdu unu belirtmi lerdir.

Mandibulan n biyolojik olarak dikkat edilmesi gereken özellikleri maksilladan oldukça farkl d r. Mandibular basal kemi inin büyüklü ü ve formu maksillar basal kemikten farkl d r. Mandibula ve maksillada submukoza baz bölgelerde anatomik yap itibariyle farkl l klar göstermektedir. Bunun yan nda kretlerin kemik yap lar da anatomik olarak birbirinden farkl d r. Bu farkl l klardan dolay ölçü prosedürlerinde mandibula için modifikasyonlar yap lmas gerekmi tir. Mandibular ölçünün al nmas s ras nda uygulanan bas nc n önemli oldu u bilinmesine kar n bu konuda yay nlanm çal malar s n rl say dad r.1,2,4,5

=deal ölçü, protezin oturaca tüm di siz alan kapsamal ve yer de i tirme yada a r bas nç olmaks z n dokular n istirahat durumunu kaydedebilmelidir.2,6 Her bir hasta için ölçü al m nda seçilen teknik ya da materyal, ki iye özel olan çevre dokular ve protez zemininin özelliklerine göre seçilmelidir.2,4,6,9

Günümüzde tam protez yap m nda her ne kadar klinik olarak ba ar sa lansa da mandibular kretlerin ölçülerinin al nmas nda özellikle de alveolar kret rezorpsiyonuna sahip hastalarda problemlerle kar la lmaktad r. Eskiden her ne kadar ölçü alç lar kullan l yor olsa da günümüzde son ölçü materyalleri olarak s kl kla çinko-oksid öjenol ve elastomerik ölçü materyalleri kullan lmaktad r.2,6

Prostodontik ara t rmalarda 3 boyutlu ölçüm teknikleri kullan lmaya ba lanm t r. Dijital fotogrametrinin kullan c lara sundu u en büyük avantajlardan birisi görüntü e leme teknikleri ve d yöneltme parametreleri yard m yla objelerin üç boyutlu say sal modelinin elde edilmesidir. Bu sayede incelenen modelin detaylar n n belirlenmesi ve istenildi i takdirde k yaslamalar n n yap labilmesine imkân tan r.10,11

Bu çal mada ayn bireylerden farkl ölçü maddeleri ve ahsi ölçü ka tasar m kullan larak haz rlanan ana modellerin üç boyutlu fotogrametrik teknik kullan larak de erlendirilmesi amaçlanm t r.

MATERYAL METOD

Bu çal ma 14 mandibular di siz hasta üzerinde yap ld . 7 hasta içeren birinci grupta son ölçü maddesi olarak çinko-oksid öjenol (ZOE) kullan ld . =kinci grupta ise son ölçü maddesi olarak polivinilsiloksan (PVS) kullan ld . Ana modeller üzerinde haz rlanan

(3)

yeni ölçüler al nd . Sonuç olarak birinci gruptaki her bir birey için hem ZOE hem de ölçü alç s ile ölçü al narak iki ana model, ikinci gruptaki her bir birey için de hem PVS hem de ölçü alç s ile ölçü al narak iki ana model elde edildi ve bu ana modeller kendi aralar nda fotogrametrik teknik ile k yasland .

ZOE ve PVS ile ölçü al(nmas(:

Çinko-oksid öjenol (Cavex, Holland) ve polivinilsiloksan (Affinis, Coltene AG, Switzerland) ile ölçü al nmas için kullan lan ka klar u prosedürlere uyularak haz rland . =lk ölçüler dönü ümsüz hidrokolloid (Kromalgin, Vannini, Italy) ölçü maddesiyle al nd . Tan modeller elde edildikten sonra aksiyon s n r çizgileri tahmini olarak model üzerinde çizildi. Daha sonra kretler üzerine iki tabaka mum, s n r çizgilerinden 3 mm k sa olacak ekilde uyumland . Normal prosedürlere uyarak ahsi ka klar so uk akrilik (Vertex, Dentimex, Holland) ile haz rland . <ahsi ka k a za yerle tirildi ve kaslarla olan ili kisi kontrol edildi. Termoplastik bir ölçü maddesi (Kerr, Italy) kullan larak ka n kenarlar ekillendirildi. <ahsi ka klar üzerinde 2 mm çap nda aralar nda 5 mm mesafe olan mezialden distale do ru düzenli bir ekilde s ralanan delikler aç ld .

Son ölçü maddesi üretici firman n önerisi do rultusunda kar t r larak haz rland ve ahsi ölçü ka na yüklendi. Ka k a za yerle tirilmeden önce gazl bir bez yard m yla a z içerisi silindi. Ka k iki tarafl parmak deste iyle hafifçe a za oturtuldu. Daha sonra hastaya dudak ve yanaklar yla fonksiyonel hareketleri yapmas söylendi. Ölçü tamamland ktan 5 dakika sonra tip III dental alç (Denstone, Heraeus Kulzer) son ölçüye döküldü.

Ölçü Alç(s(yla Ölçü Al(nmas(:

ZOE ve PVS ölçü maddelerinden elde edilen ana model üzerinde her bireyden ölçü alç s ile al nacak ölçüler için u ekilde ka k haz rland . Model üzerinde aksiyon s n r çizgileri tahmini olarak çizildi. Bu s n rdan 3mm k sa olacak ekilde kret üzerine yerle tirilen iki tabaka mum üzerine duvarlar paralel olarak düzenlenmi 4 mm yüksekli indeki mum kal p sabitlendi (Resim 1).

Resim 1. Alç ölçü için haz rlanan ka k yap l rken olu turulan mum

kal p.

Kret tepesi üzerinde olmayacak ekilde bir sap haz rlanmas na dikkat edilerek bilinen yöntemle so uk akrilikten ka k haz rland . <ahsi ka k a za yerle tirildi ve kaslarla olan ili kisi kontrol edildi. Termoplastik bir ölçü olan kerr kullan larak ka n kenarlar

ekillendirildi. Ka kta, s n r n retromolar bölgenin 3mm önüne ve ka n kret tepesine kar l k gelen noktas n n 3mm vestibül ve lingualine uzanacak ekilde çizilen çizgilerin olu turdu u alan kald r larak bir pencere aç ld (Resim 2).

Resim 2. Kret tepesi kar l na pencere aç lan ölçü ka .

Olu turulan pencere sayesinde ölçü alma i lemi, haz rlanan ölçü alç s n n bir f rça yard m yla uygulanmas ile gerçekle tirildi (Resim 3).

(4)

Sabun köpü ü ile izole edildikten 5 dakika sonra alç ölçülere, tip III dental alç döküldü.

Model Boyutlar(n(n Ölçümü:

Ana modeller üzerinde 14 adet referans noktas belirlendi. Bu noktalar n yerlerine karar vermek için her model üzerinde önce orta hat, sa ve sol her iki retromolar kabart bölgeleri i aretlendi. Orta hat ile retromolar kabart bölgeleri aras na kret üzerine ince uyumlanabilen bir bak r tel yerle tirildi. Bu telin uzunlu u ölçüldü. Bu uzunluk 7 e it parçaya bölünerek sa ve sol her iki tarafta toplam 14 referans noktas elde edildi.

Tan modelinin fotogrametrik ölçüm ve de erlendirmelerinin yap lm olmas o modelin boyutsal özelliklerini anlamam za yard mc olacakt r.

Üç boyutlu model olu turmak amac yla model üzerindeki kret tepelerinde 14 tane ana nokta, bunlar n d nda kalan k s mlarda ise X,Y ve Z noktalar belirlenmi ve bu noktalar 10 Rm hassasiyetinde elektronik dijital kumpas kullan larak ölçülmü tür (Resim 4).

Resim 4. Ana modelin görünümü ve model mesafelerinin ölçüm plan .

Foto raflar almak için geometrik çözünürlü ü 1280x1000 pixel, radiometric çözünürlü ü ve renk derinli i 24 bit olan bir digital kamera (Nicon E2/E2s ) kullan ld . Fotogrametrik ölçüm i lemi analog veya dijital kamerayla çekilen foto raflar n de erlendirilmesini sa layan Elcovision 10 adl program kullan larak yap ld .

Foto raflar n orientasyon elemanlar n hesaplamak için kullan lan model orientasyonu iki basamaktan olu maktad r. Birinci basamak rölatif orientasyondur. Bu basamakta modeli olu turan foto raflar n d sal kaynakl orientasyon elemanlar ölçülmektedir. Kesin orientasyon i lemi olan ikinci basamakta ise üç boyutlu nesnenin koordinat sistemi olu turulup tan mlanmaktad r (Resim 5).

Resim 5. Elcovision program nda rölatif ve kesin orientasyon i lemi.

Bir sonraki a amada fotogrametrik tekni e göre hesaplanan noktalar programdaki CAD dosyas na aktar ld . Ayn bireyden farkl yollarla elde edilen iki ana modeli k yaslamak amac yla referans noktalar birle tirilerek alveolar kret yüksekli i, protezin oturdu u alan n büyüklü ü ve çevresel s n r çizgilerinin uzunlu u hesapland (Resim 6).

Resim 6. CAD dosyas na verilerin aktar lmas ve de erlendirme

statistiksel De:erlendirme

=statistiksel de erlendirme, SPSS (versiyon 13.0) program nda Wilcoxon test ile yap lm ve elde edilen veriler tablolarda ortalama ve standart sapmalar ile belirtilip yan lma düzeyi 0.05 olarak al nm t r.

BULGULAR

Çinko-oksid öjenol ölçü maddesi kullan larak elde edilen modeller ile ölçü alç s kullan larak al nan ölçülerden elde edilen modellere ait bulgular Tablo I'de belirtilmi tir.

Tablo I. Blk hasta grubuna ait modellerin fotogrametrik teknikle analiz de erleri.

Ölçü materyali Alveoler kret Protezin oturdu u Çevresel s n r

yüksekli i (mm) alan n büyüklü ü(cm2) çizgilerinin uzunlu u(cm)

X ± Sd X ± Sd X ± Sd

Ölçü alç s 0.67 ± 0.05 13.97 ± 2.01 26.16 ± 1.50

Çinko oksit-öjenol 0.61 ± 0.07 14.23 ± 1.92 25.80 ± 1.85 p = 0.063 p = 0.116 p = 0.176

(5)

Alç ölçülerden elde edilen modellerin, alveoler kret yükseklik (0,67±0,05) ve çevresel s n r çizgi uzunluk (26,16±1,50) de erleri, çinko-oksid öjenol ölçülerinden elde edilen modellerinkinden daha yüksek bulunurken, protezin oturdu u alan n büyüklük de eri çinko-oksid öjenol ile elde edilen modellerde daha yüksek bulundu (14,23±1,92). Bu farkl l klar n hiçbiri istatistiksel olarak anlaml bulunmad (p>0.05).

Polivinilsiloksan ölçü maddesi kullan larak ile elde edilen modeller ile ölçü alç s kullan larak al nan ölçülerden elde edilen modellere ait bulgular Tablo II'de belirtilmi tir. Alç ölçülerden elde edilen modellerin bütün ölçüm de erleri Polivinilsiloksan ölçü maddesi ile elde edilen modellerden daha yüksek olmakla yaln zca alveoler kret yükseklik de eri aç s ndan istatistiksel olarak farkl l k anlaml bulunmu tur (p<0.05).

Tablo II. Bkinci hasta grubuna ait modellerin fotogrametrik teknikle

analiz de erleri.

Ölçü materyali Alveoler kret Protezin oturdu u Çevresel s n r yüksekli i (mm) alan n büyüklü ü(cm2) çizgilerinin uzunlu u(cm)

X ± Sd X ± Sd X ± Sd Ölçü alç s 0.74 ± 0.09 16.68 ± 1.76 27.07 ± 0.92 Polivinilsiloksan 0.62 ± 0.05 16.30 ± 2.01 26.69 ± 0.87

*p = 0.028 p = 0.091 p = 0.063 * Ortalamalar aras ndaki fark Wilcoxon teste göre istatistiksel olarak anlaml d r (p<0.05).

TARTI MA

Alveol kretlerin korunmas , ölçü i leminin ana amaçlar ndan biri, belki de birincisidir. Alveol kretlerin korunmas , protezlerin tutuculuk ve stabilitelerinin de uzun süre devam etmesiyle sonuçlan r. Alveol kretlerinin korunmas nda en önemli katk s olan faktörlerin ba nda bas nc n e itlendirilmesi gelir. Bas nc n e itlendirilmesi, ölçü yüzeyi üzerinde her bölgenin ayn miktar bas nç almas ve bu bas nca kar bir mukavemet göstermesi ve böylece herhangi bir bölgenin anormal bas nç almamas demektir. Ölçü alma i lemi esnas nda ister kapal ister aç ka z tekni i kullan ls n bas nc n e itlendirilmesi subjektif bir olayd r ve yüzde yüz e itlendirilmesi mümkün de ildir. Mukostatik teoride bile ölçü maddesinin kendi a rl ve ölçü ka n yerinde tutabilmek için uygulanan çok ufak da olsa bir bas nç söz konusudur. Bir tam protez bitirilip a za uyguland ktan sonra prematür di temaslar n n çoklu u, ölçü alma i lemi esnas nda bas nc n e itlendirilemedi inin kan tlar ndan biridir.3

Hareketli dokular n fonksiyonel bas nç alt nda ölçülerinin al nmas , baz durumlarda dokular n a r yer de i tirmesine ve di ler temas etmedi i zaman protezi dokulardan iten bir kuvvetin do mas na sebep olur.

Gerçekte hareketli dokular n yer de i tirmesi daima söz konusudur. Ancak bu yer de i tirme miktar n , protezin tutuculuk ve stabilitesini bozmayacak minumum ölçüler dahilinde tutmak gerekir.3

Rutin klinik uygulamalarda ölçü al m esnas nda, ölçü ka n n yerinde tutulmas için parmaklarla desteklenmesi sonucunda da dokulara göreli bir bas nç uygulanmakla birlikte bu esnada olu abilecek kontrolsüz bas nç konusunda al nan tedbirlerin ba nda son ölçü maddesi seçim tercihi ve ahsi ka k tasar mlar ön plana ç kmaktad r.4,7-9

Farkl ölçü maddelerinin ve farkl tasar mlarla haz rlanan ahsi ölçü ka klar n n, ölçü alma i lemi esnas nda bas nç olu umu üzerine etkilerini de erlendiren çal malar incelendi inde, ölçü maddesi tercihinin belirleyicilik aç s ndan daha yayg n olarak kabul gördü ü sonucuna var labilse de, çal ma sonuçlar m za da dayanarak ölçü ka tasar m n n da belirgin düzeyde etkili oldu u dü üncesindeyiz.

Masri ve ark. di siz maksillar ark taklit eden bir oral analog kullanarak yapt klar çal malar nda, dört fakl

ahsi ölçü ka k dizayn ve farkl ölçü maddeleri ile ölçü al m esnas nda ortaya ç kan bas nc belirlemeyi amaçlam lard r. Sonuç olarak tüm ölçü materyallerinin ölçü al m esnas nda bas nç olu turduklar n gözlemlemekte, irreversible hidrokolloid ve medium-body vinyl polisiloksan ölçü maddelerinin, light-medium-body vinyl polisiloksan ve polisülfit ölçü maddelerinden belirgin düzeyde daha fazla bas nç olu turduklar n gözlemlemi , olu an bas nç miktar ndaki de i imde ka k modifikasyonlar n n öneminin olmad n belirtmi lerdir. Kullan lan ölçü materyallerinin, haz rlanan ka k tasar mlar na k yasla bas nç olu umu üzerinde daha fazla etkiye sahip oldu unu vurgulam lard r.8

Frank, bas nç olu umu üzerinde ka k modifikasyonlar n n etkilerini ara t rd çal mas nda bas nc n; ölçü materyalinin viskozitesi ile ve ahsi ka kta kaç delikleri ve relief haz rlan p haz rlanmamas (varl ve yoklu u) ile de i ebildi ini belirtmi tir.7

Al-Ahmad ve ark. farkl ölçü ka tasar mlar ve farkl ölçü materyalleri ile bas nç ileti sistemi yerle tirdikleri di siz mandibular ark taklit eden bir oral analog üzerinden ölçü al m esnas nda olu an bas nc ölçmeyi amaçlad klar çal malar nda tüm ölçü materyallerinin ölçü al nmas esnas nda bas nç olu turdu unu gözlemlemekle irreversible hidrokolloid ve medium-body vinyl polisiloksan ölçü maddelerinin,

(6)

light-body polisülfit ve light-body vinyl polisiloksan ölçü materyallerinden belirgin düzeyde daha fazla bas nç olu turduklar n gözlemlemi lerdir.4

Ayr ca ka k modifikasyonu, light-body polisülfit ve light-body vinyl polisiloksan gibi dü ük viskoziteli ölçü materyalleri için olu an bas nç miktar ndaki de i imde önemli rol oynamamakla, ölçü ka nda kaç delikleri ve/veya relief olu turulmas n n (varl n n) irreversible hidrokolloid ve medium-body vinyl polisiloksan ölçü maddeleri taraf ndan olu turulan bas nc önemli düzeyde etkiledi ini bildirmi lerdir.4

Ölçü materyali ve ka k dizayn aras nda önemli bir ili ki oldu unu, en yüksek bas nc n irreversible hidrokolloid ölçü maddesi ile kaç delikleri ve relief olu turulmam ölçü ka kombinasyonu kullan ld nda kaydedilirken en dü ük bas nc n light body polisilfit ölçü maddesi ile kaç delikleri ve relief olu turulmu ölçü ka kombinasyonu ile kaydedildi ini bildirmi lerdir.4

Ölçü al rken a r ve dengesiz kuvvetler uygulamamaya özen gösterilerek tüm ölçüler ayn ki i taraf ndan al nm olmakla birlikte yeni bir ka k tasar m olu turularak yap lan bu çal mada, ahsi ka k ekli ve kullan lan ölçü maddesinin ölçü üzerinde etkili oldu u görülmü tür. Ölçü alma i lemi s ras nda okluzal yüzü tamamen aç lan ahsi ka klar yard m yla alç ile al nan ölçülerden elde edilen modellerdeki kret yüksekliklerinin daha fazla olu u ka k tasar m na ba l olarak bas nc n mukoza üzerindeki etkisini göstermektedir.

Ayn bireylerden iki farkl ölçü maddesi ve farkl bir ahsi ölçü ka tasar m kullanarak elde etti imiz ana modellerin üç boyutlu fotogrametrik teknik kullan larak de erlendirilmesini amaçlad m z bu çal mada, özellikle ölçü alç s ve polivinilsiloksan ölçü maddesi tercihinin k yaslanmas nda elde edilen alveol kavis yükseklik de erindeki anlaml farkl l n hem ölçü ka tasar m farkl l ndan hem de ölçü maddelerinin ak c l k ve slatma (temas) aç s gibi kendi fiziksel özelliklerinden kaynaklanm olabilece ini söyleyebiliriz.

SONUÇ

Ölçü maddelerinin alveolar müköz membran üzerindeki etkileri mukozan n özelliklerinin farkl olmas ndan kaynaklanmaktad r. Bu yüzden desteksiz alveolar kretlere sahip di siz hastalardan tam protez ölçüsü al n rken ölçü maddesinin seçimi ve ahsi ka klar n tasar m da önemlidir. Mandibular bir tam

protez ölçüsünün ölçü alç s veya çinko-oksid öjenol ölçü maddesi ile al nmas önerilmektedir.

KAYNAKLAR

1. El-Khodary NM, Shaaban NA, Abdel-Hakim AM. Effect of

complete denture impression technique on the oral mucosa. J Prosthet Dent 1985; 53: 543-49.

2. Roberts AL. Principles of full denture impression making and their

application in practice. J Prosthet Dent 1951; 1: 213.

3. Çal kkocao lu S. Tam protezler. Cilt I. 3. Bask . =stanbul 1998.

4. Al-Ahmad A, Masri R, Driscoll CF, Von Fraunhofer J, Romberg E.

Pressure generated on a simulated mandibular oral analog by impression materials in custom trays of different design. J Prosthodont 2006; 15: 95-101.

5. Murray MD, Darvell BW. The evolution of the complete denture

base. Theories of complete denture retantion- A review. Part 2. Australian Dental J 1993; 38(4): 299-305.

6. Klein IE, Broner AS. Complete denture secondary impression

technique to minimize distortion of ridge and border tissues. J Prosthet Dent 1985; 54: 660-64.

7. Frank RP. Controlling pressures during complete denture impressions. Dent

Clin North Am 1970; 14: 453-70.

8. Masri R, Driscoll CF, Burkhardt J, Von Fraunhofer A, Romberg E. Pressure

generated on a simulated oral analog by impression materials in custom trays of different designs. J Prosthodont 2002; 11: 155-60.

9. Tan KM, Singer MT, Masri R, Driscoll CF. Modified fluid wax impression

for a severely resorbed edentulous mandibular ridge. J Prosthet Dent 2009; 101: 279-82.

10. Takamata T, Hashimoto K, Boone ME, Goodacre CJ. The

application of Moire topography to removable prosthodontics. Int J Prosthodont 1989; 2:65-72.

11. Yamashita S, Ai M, Geng Q, Sato M, Shinoda H, Ando S.

Application of a newly developed 3-D deformation measurement system to prosthetic dentistry. J Oral Rehabil 1996; 23: 849-55.

Yaz(Ama Adresi: Dr.Dt.Faik TU8UT Cumhuriyet Üniversitesi Di Hekimli i Fakültesi

Protetik Di Tedavisi Anabilim Dal 58140 Kampüs / S=VAS

Tel : 0 346 2191010 / 2758 Faks : 0 346 2191237 E-posta : tugut78@hotmail.com

Referanslar

Benzer Belgeler

Örneğin; 1/500 ölçekle hazırlanan şekilde arazide 10 m olarak ölçülen uzunluk planda 2 cm ile 1/1000. ölçekle hazırlanan şekilde arazide 10

Açı Ölçü Birimleri : Açılar açı ölçer (ya da eski adıyla iletki) denilen araçla ölçülür. Açı ölçü birimleri; derece, grad ve radyan olarak bilinir.. Bir

Gerilim trafolarında dikkat edilmesi gereken hususlardan biride primer sargılarının devreye seri bağlanmasıdır. Sekonder sargı uçları ise ölçü aletleri ve koruma

• Termoplastik bir malzeme olan mum kullanılarak ilk ölçüden elde edilen model üzerinde ısı ile yumuşatılan tek tabaka halinde el yordamıyla modelin protez kaide

Fonksiyonel kaşıkta; primer destek alanlarında belirgin olarak ve dişsiz kretlerin tamamında rölyef mumu daha ince, dişli bölgelerde daha kalın kullanılır. Fonksiyonel

 Kaşık içerisinde ölçü maddesi için yeterli alan bulunmalıdır...  Selektif basınçlı ölçü teknikleri tercih

 Kaşık içerisinde seçilen ölçü maddesine göre Kaşık içerisinde seçilen ölçü maddesine göre yeterli rölief alanı bulunmalıdır. yeterli rölief

■ Taşınabilir Ölçü Aletleri: Bu tür ölçü aletleri çoğunlukla atölye, işletme ve laboratuvar ortamlarında pratik ölçüm yapmak amacı ile kullanılan sabit bir yere