19. ULUSAL ELEKTRON MİKROSKOPİ
KONGRESİ
ULUSLAR ARASI KATILIMLI
22-25 HAZİRAN 2009 TRABZON
19
thNATIONAL ELECTRON MICROSCOPY CONGRESS
WITH INTERNATIONAL PARTICIPITION
22-25 JUNE 2009 TRABZON, TURKEY
ONURSAL BAŞKANLAR / HONORARY PRESIDENTS Prof. Dr. İbrahim ÖZEN Rektör / Rector
Prof. Dr. Süleyman BAYKAL Tıp Fakültesi Dekanı / Dean, Medical Faculty
TÜRK ELEKTRON MİKROSKOPİ DERNEĞİ YÖNETİM KURULU / EXECUTIVE COMMITTEE OF TURKISH ELECTRON MICROSCOPY
SOCIETY Prof. Dr. Melek ÖZTÜRK Başkan / President
Prof. Dr. Suzan DAĞLIOĞLU 2. Başkan / Vice president
Prof. Dr. Serap ARBAK Genel Sekreter / Secretary- General
Dr. Fatma Kaya DAĞISTANLI Sayman / Treasurer Prof. Dr. Selma YILMAZER Üye / Member
KONGRE DÜZENLEME KURULU / ORGANIZATION COMMITTEE OF THE CONGRESS
Prof. Dr. Engin YENİLMEZ Başkan / President
Doç. Dr. Ersan ODACI Başkan Yardımcısı / Vice president
Doç. Dr. Esin YULUĞ Kongre Sekreteri / Scientific secreteriat
Y. Doç. Dr. Tevfik KÜÇÜKÖMEROĞLU Kongre Sekreteri / Scientific secreteriat Prof. Dr. Yavuz ÖZORAN Üye / Member
Prof. Dr. Necati TÜYSÜZ Üye/ Member
Doç. Dr. Ümit ÇOBANOĞLU Üye/ Member
Araş. Gör. Dr. Serdar YARAR Üye/ Member
ONUR KURULU / HONOUR COMMITTEE
Prof. Dr. Doğan ANIL Prof.Dr. Haluk ARVAS Prof.Dr. İbrahim AYKAÇ Prof.Dr. Yener AYTEKİN Prof.Dr. Zişan BULDAN Prof.Dr. Fatma ERDİNÇ Prof.Dr. Aliye ERKOÇAK Prof.Dr. Sacide GAZİLERLİ Prof.Dr. Tarık GÜNBAY Prof.Dr. Firdevs GÜRER Prof.Dr. Osman HASSA Prof.Dr. Esin KORMAN Prof.Dr. Türkan KÜÇÜKALİ Prof. Dr. Ayşe OĞUZ Prof. Dr. Göksel OLGUN Prof.Dr. Ülken ÖRS
Prof. Dr. Saime ÖZARSLAN Prof.Dr. Mahmut SAĞLAM Prof.Dr. Refik SOYLU Prof.Dr. Güngör ŞATIROĞLU Prof.Dr. Aysel ŞEFTALİOĞLU Prof.Dr. Atilla TANYOLAÇ Prof.Dr. Meral TEKELİOĞLU Prof. Dr. Erdoğan TEKİN Prof.Dr. Şükriye ZALOĞLU
BİLİM KURULLARI / SCIENTIFIC COMMITTEE
BİYOLOJİK BİLİMLER / MALZEME BİLİMLERİ/
BIOLOGICAL SCIENCES MATERIAL SCIENCES
Prof. Dr. Serap ARBAK Prof. Dr. Kerim ALLAHVERDİ Prof. Dr. Cengiz BAYÇU Prof. Dr. Uğur ÇEVİK
Prof. Dr. Yurdagül CANBERK Prof. Dr. İhsan EFEOĞLU Prof. Dr. Hakkı DALÇIK Prof. Dr. Mustafa GÜDEN Prof. Dr. Suzan DAĞLIOĞLU Prof. Dr. Süleyman TEKELİ Prof. Dr. Esra ERDEMLİ Prof. Dr. Servet TURAN
Prof. Dr. Vasıf HASIRCI Prof. Dr. M.Eyyüphan YAKINCI Prof. Dr. Emel KOPTAGEL Prof. Dr. Ekrem YANMAZ Prof. Dr. Sevda MÜFTÜOĞLU Doç. Dr. Yusuf K. KADIOĞLU Prof. Dr. Yusuf NERGİZ Doç. Dr. Gençağa PÜRÇEK Prof. Dr. Saim ÖZDAMAR Doç.Dr. Ahmet VARİLCİ Prof. Dr. Aytekin ÖZER Yrd. Doç. Dr. Selçuk AKTÜRK Prof. Dr. Candan ÖZOĞUL Yrd. Doç. Dr. Erdem YAŞAR Prof. Dr. Melek ÖZTÜRK
Prof. Dr. Sait POLAT Prof. Dr. Melda Y. YILMAZ Prof. Dr. Selma YILMAZER Doç. Dr. Ranan Gülhan AKTAŞ Doç. Dr. Pergin ATİLLA Doç. Dr. Sevim AYDIN Doç. Dr. Sevinç İNAN Doç. Dr. Figen KAYMAZ Doç. Dr. Nurullah KEKLİKOĞLU Doç. Dr.M. Aydın KETANİ
İÇİNDEKİLER / CONTENTS
BİYOLOJİK BİLİMLER KONFERANS VE PANELLER / BIOLOGICAL SCIENCES LECTURES AND PANEL DISCUSSIONS
1-Konfokal mikroskobunun yapısı ve hücre-doku araştırmalarında kullanım endikasyonları
ALP CAN... 2 2-Elektron mikroskobi tekniklerinin doğru uygulanması
CANDAN ÖZOĞUL………. 4 3-Hastalıkta ve sağlıkta hücresel stres yanıtı olarak otofaji
DEVRİM GÖZÜAÇIK... 5 4-Yumuşak ve sert doku onarımı: biyomateryallerden doku mühendisliğine ERHAN PİŞKİN……… 6 5-Ortopedi ve travmatoloji kliniğinde biyomalzeme kullanımı ve önemi
FEZA KORKUSU………. 7 6-Kriyo TEM: uygulamaları ve prensipleri
H.MEHTAP KUTLU……… 8 7-Doku-biyomalzeme ara yüzü: ışık ve elektron mikroskobu düzeyinde
biyouyumluluk
PETEK KORKUSUZ……… 9 8-Plasental gelişmede anjiyojenik moleküllerin rolü
RAMAZAN DEMİR………. 10 9-Can we understand the threshold of cell death through microscopy?
RICHARD A. LOCKSHIN……….. 12 10-Morphology-based study on the pitiutary cells and tumors: development and differentiation
11-Ultrastructural features of peripheral nerve fıber regeneration along non-nervous scaffolds
STEFANO GEUNA……….. 14 12-Stereolojik yöntemlerin elektron mikroskobik çalışmalarda kullanımı
SÜLEYMAN KAPLAN……… 15 13-Glikobiyolojide elektron mikroskobunun kullanılması
SABİRE KARAÇALI……….. 16 14-Sperm incelemelerinde kromatin kondensasyon ve DNA hasar
analizlerinin önemi
TÜLAY İREZ……….. 18 15-Tracing of radiolabeled proteins by autoradiography at the em
level: historical curiosity or a neglected potential?
CHRISTOPHER S. VON BARTHELD……… 19 16-Mapping molecular landscapes inside cells by cryoelectron tomography WOLFGANG BAUMEISTER... 21 17-Bilim dilimiz ve terimlerimiz
YENER AYTEKİN ……… 22 18-Türkiye’de elektron mikroskopi’nin dünü ve bugünü
YURDAGÜL CANBERK……….. 24 19-Viral manipulation of cell death machinery
ZAHRA ZAKERI……….. 26 20-Taramalı elektron mikroskobu (sem) ve biyolojinin çeşitli
alanlarında kullanımı
3-Elektron mikrokopisinin malzeme biliminde yüzeyler, ince filmler ve nano-yapıların karakterizasyonuna uygulanması
ERMAN BENGÜ……….. 33
4-Analytical electron microscopy of nano-structured materials produced by controlled phase transformations and synthesis processes
GUILLERMO SOLÓRZANO………. 34 5-High resolution 3-d characterization of nanomaterials using
tilt tomography in the scanning transmission electron microscope
ILKE ARSLAN………. 35 6-Observing dynamic phenomena at surfaces, interfaces and defects
with high spatial and temporal resolution
N. D. BROWNING……… 36 7-SEM for individual particle analysis ın the context of preventive
conservation of cultural heritage
RENE VAN GRIEKEN………. 38 8-SiAlON seramiklerinin EFTEM, STEM ve EELS tabanlı
tekniklerle karakterizasyonu
SERVET TURAN……….. 39 9-Fatigue crack propagation behavior of brazed steel joints
TANYA A. BAŞER, CHRISTIAN LEINENBACH………. 40
BİYOLOJİK BİLİMLER SÖZLÜ SUNULARI / BIOLOGICAL SCIENCES ORAL PRESENTATIONS
1-Ankara tavşanında harder bezinin histomorfolojisi
ALEV GÜROL BAYRAKTAROĞLU, EMEL ERGÜN……… 42 2-Sığırlarda konjunktiva ile ilişkili lenfoid doku (calt) üzerinde ışık
ve elektron mikroskobik çalışmalar
ALEV GÜROL BAYRAKTAROĞLU, REŞAT NURİ AŞTI………… 43 3-Kitozan DNA kompleks ve nanopartikül formülasyonlarının
BAHAR USLU, SUNA ÖZBAŞ TURAN, EMİNE ŞALVA,
FERİHA ERCAN, JÜLİDE AKBUGA , SERAP ARBAK………. 44 4-Tavşan retinasında intravitreal bevacizumab ve pegaptanib
sodyum enjeksiyonu sonrası fotoreseptör hücrelerde apoptotik aktivasyonun karşılaştırmalı olarak değerlendirmesi
BERRİN AVCI, REMZİ AVCI, ÜMİT U. İNAN,
BERKANT KADERLİ………. 45 5-Streptozotosin diyabetik mesanede mast hücreleri
EBRU GÖKALP ÖZKORKMAZ ……… 46 6-Primer ve metastatik insan kolon kanseri hücre hatlarında
α-laktalbumin ve sulindac’ın mitokondriyal apoptotik yolak üzerinden etkisinin immünohistokimya ve elektron mikroskobik yöntemlerle değerlendirilmesi
IŞIL AYDEMİR, M. KEMAL ÖZBİLGİN,
H. SEDA VATANSEVER……… 47 7-Tip 2 diyabetik ratların dişeti kapillerlerindeki patolojik değişimler
NESRİN ÖZSOY, HAMİT BOSTANCI………. 48 8-Streptozotosin diyabetik vebenfluoreks tedavili sıçanlarda dalak
plazma hücresinin ince yapısı
SUNA CEBESOY, SEDA M. SARI KILICASLAN,
NESRİN ÖZSOY……….. 49 9-Balb/c fare embriyolarında cinsiyetin belirlendiği süreçte
antimüller hormon aktivitesinde Sialik asidin önemi
REMZİYE DEVECİ, MERVE AÇIKEL, ATABAK NAGHAVİ,
SABİRE KARAÇALI……….. 50 10-Ankara tavşanlarında intestinal M hücreleri
14-Yaşlı sıçanların beyin ve beyincikleri üzerine kronik melatonin ve caffeıc acıd phenethyl ester (cape) uygulamasının etkileri MEHMET GÜL, MUKADDES EŞREFOĞLU,
BURHAN ATEŞ, İSMET YILMAZ……….. 55 15-Yaşlanmaya bağlı olarak endotelde oluşan ultrastrüktürel
değişikliklerin cinsiyete göre değerlendirilmesi NEJAT ÜNLÜKAL, GÜLTEN KARABAY,
ATTİLA DAĞDEVİREN……….……… 56 16-Bıldırcın ( coturnix coturnix japonica) erkek genital sisteminin
yapısı üzerinde ışık ve elektron mikroskobik çalışmalar
DENİZ KORKMAZ, ZİYA ÖZCAN……… 57 17-Çoklu ilaç direnci ile ilişkili protein-1 (mrp-1)geni ile transfekte edilen insan embriyonik böbrek (hek) hücre hattının ultrastrüktürel özellikleri ÇİLER ÇELİK-ÖZENCİ, LEYLA SATI, MUSTAFA YILDIZ,
BURHAN SAVAŞ, RAMAZAN DEMİR, HAKAN BOZCUK………… 58 18-Lityum klorür ve vinoralbin kombinasyonun hücre kültürlerinde
tümör spesifik etkileri: nüklear membran yıkımı ve plazma membran kaynaşması. AYHAN BİLİR, MİNE ERGÜVEN, FADİME AKTAR,
HASAN SERDAROĞLU, AYKUT KARASU……….. 59 19-Tekrarlayan implantasyon başarısızlığı olan kadınlarla fertil
kadınların luteal faz endometriyum dokularının ve otolog
endometriyum kokültür dokularının ince yapı düzeyinde karşılaştırılması
LEYLA BAHAR, TÜLİN BAYKAL, SEMRA KAHRAMAN………….. 60 20-Kanser kök hücresinde gelişim sinyalinin belirlenmesi ve ilaç
duyarlılık testi üzerine etkisi.
GÜLPERİ ÖKTEM, AYHAN BİLİR………. 61 21-Fare embriyoları ile partenotlarının gelişimsel potansiyelleri
ile morfolojilerinin karşlaştırılması
İREM MATUR, SUNA SOLMAZ, SAİT POLAT ……… 62 22-Doğal tetraploid trifolium pratense l. (elçi çayırüçgülü)’ de
suspensor hücrelerinin sitolojisi
H. NURHAN BÜYÜKKARTAL………. 63
MALZEME BİLİMLERİ SÖZLÜ SUNULARI / MATERIAL SCIENCES ORAL PRESENTATIONS
1-Akımsız nikel kaplanmış B4C partiküllerinin
AYFER KILIÇARSLAN, FATİH TOPTAN, IŞIL KERTİ……… 65 2-Karbon nanotüp içeren kolloidal karışımların ve kaplamaların
TEM ve AFM teknikleriyle karakterizasyonu
CENGİZ KAYA, FİGEN KAYA, CEM B. ÜSTÜNDAĞ……... 66 3- Fe-Ni-Mn-Cr ve Fe-Ni-Mn-Cr-Si alaşımlarında
ortaya çıkan faz dönüşümlerinin yapısal ve magnetik özelliklerinin incelenmesi
ŞULE OCAK , HÜSEYİN AKTAŞ , SELÇUK AKTÜRK ………… 67 4-Alüminyumun plastik deformasyonla tane küçülmesi ve
tarama elektron mikroskobu incelemesi
NİLÜFER EVCİMEN , SELDA ÜÇÜNCÜOĞLU,
YAHYA BAYRAK, AHMET EKERİM……… 68 5-Levha magnezyum alaşımlarında partiküllerin HRTEM
ile karakterizasyonu
ÖZGÜR DUYGULU,, SELDA ÜÇÜNCÜOĞLU,
GİZEM OKTAY, ALİ ARSLAN KAYA, ONURALP YÜCEL… 69 6-Bakır katkısının Co-Fe-Ta-B iri hacimli metalik camlarının
camlaşma kabiliyetine olan etkisi
ÖZLEM OSKAN, AYTEKİN HİTİT, ŞÜKRÜ TALAŞ,
Z. ÖZGÜR YAZICI, RIZA KARA, FATİH ÇOLAK……… 70 7-Hibrid implantlar: Titanyum ve magnezyumu birleştirmek
A. ARSLAN KAYA, O. YÜCEL, E. WILLBOLD, F. WITTE…. 71 8-Y- ve Er-SiAlON cam- seramiklerinin elektron mikroskobu
ile karakterizasyonu
EMRAH DÖLEKÇEKİÇ, HILMI YURDAKUL,
SERVET TURAN, M.J. POMEROYVE S. HAMPSHIRE……… 72 9-Elektrik ark fırını curufunun grit malzemesi olarak kullanımı
13-Yanmaya dayanıklı çinko borat nano kompozit malzemenin SEM-EDS analizi
MEHMET S. EROĞLU, AYHAN MERGEN, MUSTAFA İLHAN, R. GÜRCAN ORALTAY, OĞUZHAN ÇALIK,
MELTEM KASAPOĞLU, OSMAN ÖZDEMİR……… 77 14-Sensör uygulamaları için spin vanası nano film sistemlerinde atomik kuvvet mikroskobu çalışması
RAMİS MUSTAFA ÖKSÜZOĞLU, MUSTAFA YILDIRIM,
HAKAN ÇINAR, OGEDAY ÇAPAR……….. 78 15-AM50 magnezyum alaşımı için homojen tav pratiğinin
ve çökelti partiküllerinin mikroyapı ve mekanik özelliklere etkisi SELDA ÜÇÜNCÜOĞLU, GİZEM OKTAY, ÖZGÜR DUYGULU… 79 16-Yb2O3 ilaveli sialon seramiklerinin eftem, stem ve eels tabanlı
teknikler ile karakterizasyonu
SERVET TURAN, HİLMİ YURDAKUL……… 80 17-Co-Fe-Ta-B esaslı iri hacimli metalik cam malzemelerin
sentezlenmesi ve karakterizasyonu
ÖZLEM OSKAN, AYTEKİN HİTİT, Z. ÖZGÜR YAZICI,
HAKAN ŞAHİN, FATİH ÇOLAK, RIZA KARA……… 81 18-AlSi12 alaşımının vakum ortamındaki sürtünme ve aşınma
davranışlarının incelenmesi
LEVENT KARA, TEVFİK KÜÇÜKÖMEROĞLU……… 82
BİYOLOJİK BİLİMLER POSTER SUNULARI / BIOLOGICAL SCIENCES POSTER PRESENTATIONS
1-Ankara tavşanında ovidukt epitelinin histomorfolojisi
ASUMAN ÖZEN, EMEL ERGÜN, AYTÜL KÜRÜM…………. 84 2-CDP-cholıne’in spinal kord tam kesisi sonrası sekonder
hasara etkisi:akut fazın değerlendirmesi
BERRİN AVCI, CENK COŞKUN, ZEYNEP KAHVECİ,
VAHİDE SAVCI………. 85 3-Antalya körfezi’nde yaşayan patella ulyssiponensis (gastropoda: mollusca) radulasinin diğer patella türleri ile
morfolojik karşılaştırılması
DENIZ AKŞIT, BERIA FALAKALI MUTAF ... 86 4-Bivalvia solungaçlarında dış morfolojik farklılığın
BERIA FALAKALI MUTAF, DENIZ AKŞIT,
MEHMET GÖKOĞLU... 87 5-Fare embriyonik kök hücrelerinden farklılaştırılan
keratinositlerin ultrastrüktürel düzeyde incelenmesi H. SEDA VATANSEVER, ELGİN TÜRKÖZ ULUER,
HASAN AYDEDE, M. KEMAL ÖZBİLGİN…………... 88 6-Ankara tavşanının paneth hücreleri üzerinde histokimyasal ve
ince yapı düzeyinde araştırmalar
EMEL ERGÜN, LEVENT ERGÜN, ASUMAN ÖZEN,
AYTÜL KÜRÜM……….. 89 7-5-Florourasil ve halofuginonun yara iyileşmesi üzerine
etkilerinin araştırılması
GÖKHAN BEYHAN, MUSTAFA TERCAN,
GAMZE TANRIVERDİ, HÜSEYİN OKTAR……….. 90 8-Bombyx morı l. (lepıdoptera; bombycıdae) gelişim
biyolojisinde rektal kesenin histolojik yöntemlerle araştırılması
GAMZE TURGAY İZZETOĞLU, AYLA ÖBER………... 91 9-Akkaraman koyununda dorsal dil papillalarının taramalı
elektron mikroskopik yapısı
İSMAİL ŞAH HAREM, MELEK KOÇAK HAREM,
EBRU KARADAĞ SARI……….. 92 10-Melatonin ve C vitamini’nin kronik alokolik sıçanların serebellum
dokusundaki hasar ve eNOS immunreaktivitesi üzerine etkileri
MEHMET FATİH SÖNMEZ, DERYA AKKUŞ……… 93 11-Melatonin ve C vitamini’nin kronik alkolik sıçanların akciğer
dokusundaki hasar ve eNOS immunreaktivitesi üzerine etkileri MEHMET FATİH SÖNMEZ, DERYA AKKUŞ,
15-Sisplatin nefrotoksisitesinde nifedipin koruyucu etkisi MERAL ERDİNÇ, YUSUF NERGİZ, SELÇUK TUNİK,
SEYHUN SOLAKOĞLU, LEVENT ERDİNÇ, İLKER KELLE…………. 98 16-Deneysel diyabette tarçın ekstrelerinin diyabetik nefropati üzerine
etkilerinin ultrastrüktürel değerlendirilmesi
SELEN BAHÇECİ , NAİME CANORUÇ, MURAT AKKUŞ,
MİTHAT BAHÇECİ, DENİZ GÖKALP, M. ERDEM AKBALIK………. 99 17-Deneysel diyabette tarçın ekstrelerinin karaciğer dokusunda oluşturduğu histopatolojik değişikliklerin ışık mikroskopik değerlendirilmesi
SELEN BAHÇECİ , NAİME CANORUÇ, MURAT AKKUŞ,
MİTHAT BAHÇECİ, DENİZ GÖKALP, M. ERDEM AKBALIK………. 100 18-Lathyrus undulatus boiss. anterlerinde polenlerin oluşumu ve gelişimi
FİLİZ VARDAR VE MERAL ÜNAL……… 101 19-TNBS ile oluşturulan deneysel kolitte ısırgan otu yağının tedavi edici
etkisinin sitolojik ve histolojik değerlendirilmesi
RABİA PİŞİRİCİLER, ESİN ÇALIŞKAN-AK, SULE CETİNEL, ZEYNEP GENÇ, AYSEN YARAT, TUGBA T AKBAY,
GÖKSEL SENER, AYHAN ALTINTAS……… 102 20-Gomphus davıdı yumurta dış yüzey
ültrastrüktürü(odonata, anısoptera, gomphıdae)
ZEKİYE SULUDERE, SELAMİ CANDAN, ALİ SALUR………. 103 21-Kolesterolden zengin diyetle beslenmiş yeni zelanda tavşanlarında
tribulus terrestris ekstratının aort endoteli üzerine koruyucu etkisi LEYLA SATİ, SEVİL CAYLİ, M. ALTUG TUNCER,
BENGİ YAYMACİ, TUNCAY ALTUG, RAMAZAN DEMİR………. 104
22-Eicosapentaenoic asid (epa)’ın tavşan beyin korteksıi üzerine etkisinin araştırılması.
ZAFER BERKMAN, GÖKSEMİN ACAR, LEYLA SATI,
GAMZE TANRIÖVER, TUNCAY ALTUĞ, RAMAZAN DEMİR……….. 105 23-Balb/c fare embriyolarında cinsiyetin belirlendiği süreçte
erkek genital sistemin gelişmesi ve tunikamisin uygulamasının etkileri REMZİYE DEVECİ, ATABAK NAGHAVİ, MERVE AÇIKEL,
NAZAN KESKİN, SABİRE KARAÇALI……….. 106 24-Normal ve N-glikozilasyonu engellenmiş balb/c fare embriyolarında
cinsiyetin belirlendiği süreçte müller kanalındaki apoptotik değişimlerin belirlenmesi
REMZİYE DEVECİ, ERDAL BALCAN, ATABAK NAGHAVİ,
25-Başkalaşım geçiren gallerıa mellonella (lepıdoptera)’da ipek bezlerinin ince yapısı ve sialik asitlerin belirlenmesi
MERVE AÇIKEL, REMZİYE DEVECİ………. 108 26-Kedi testis ve epididimisinde NADPH-D ve nitrik oksit sentaz
izoformlarının lokalizasyonu
NARİN LİMAN, EMEL ALAN, FEYZULLAH BEYAZ,
KUTLAY GÜRBULAK……… 109 27-Bıldırcın midelerinde muc5ac ve osteopontin’in lokalizasyonu fonksiyonel farklılığın yansıması olabilir mi?
NARİN LİMAN, EMEL ALAN, GÜNER KÜÇÜK BAYRAM……….. 110
28-Başkalaşım geçiren gallerıa mellonella (lepıdoptera)’nın ipek bezlerinde histolizisin belirlenmesi
ATABAK NAGHAVİ , REMZİYE DEVECİ……… 111 29-Sprague-dawley sıçanlarda testis torsiyon/detorsiyon hasarında melatonin uygulamasının etkileri
AYFER AKTAŞ, ÖZLEM PAMUKÇU BARAN, AYŞE YILDIRIM,
MURAT AKKUŞ, ÖZLEN KARABULUT, YUSUF NERGİZ……… 112 30-İmmünsüpresif ajan fk506 nın, periferik sinir dokusunda oluşturduğu
ultrastrüktürel değişiklikler
FERDA TOPAL, OYA EVİRGEN, OLCAY SEMİZ,
MOHAMMAD AKBARİ, AYŞE KÖSE SARGIN, BELGİN CAN……. 113 31-Oral kontraseptiflerin böbreküstü bezi üzerine etkilerinin
ultrastrüktürel olarak incelenmesi
MİNE GÜLTOMRUK , TUĞBA KOTİL, EBRU KARABULUT,
SEYHUN SOLAKOĞLU, YURDAGÜL CANBERK……… 114 32-Deneysel medulla spinalis travma modelinde s-15176’nın nöron
SEVİNÇ İNAN, ALPER BAĞRIYANIK, IŞIL AYDEMİR,
KENAN ÖZÇELİK, CANDAN ÖZOĞUL……… 118 36-Sıçanlarda nöropatik ağrı modelinde ghrelin etkisinin histolojik
olarak incelenmesi
ENSARİ GÜNELİ , H. ALPER BAĞRIYANIK, AYTÜL ÖNAL, MEHMET ATEŞ, CAHİDE ELİF ORHAN,
HATİCE EFSUN KOLATAN, HALİL RESMİ……… 119
37-Helicobacter pylori insan mide mukozasında invazyon yapabilir mi? Moleküler mikrobiyolojik, elektron mikroskopik ve
immunohistokimyasal bir çalışma
AHMET ÖZBEK, ELVAN ÖZBEK, HAKAN DURSUN,
YILDIRAY KALKAN,TUBA DEMİRCİ……… 120 38-Sıçan modelinde oluşturulan obezitenin lens ve retina ince yapısı üzerine histopatolojik etkileri
TUBA DEMİRCİ, ELVAN ÖZBEK, B. ZUHAL ALTUNKAYNAK,
İLKNUR AKYOL SALMAN……… 121 39-Bacillus anthracis letal faktörünün kalp kası üzerine etkilerinin
sıçan modelinde elektron mikroskobik düzeyde araştırılması
B. ZUHAL ALTUNKAYNAK, ELVAN ÖZBEK... 122 40-Üreme organlarının morfolojik ve fizyolojik gelişimlerinin küçükbaş
hayvanların döl verim etkinlikleri üzerine rolü ve önemi
KADİR KIRK………. 123 41-Üreteropelvik darlıkta interstisyel Cajal hücrelerin ışık ve elektron
mikroskopik düzeyde incelenmesi
YURDUN KUYUCU, ALPER EKEN, NİHAT SATAR, UFUK Ö.METE, ŞEYDA ERDOĞAN,
HANDE TOKGÖNÜL, SAİT POLAT………. 124 42-Mitomisin c’nin korpus siliare üzerine etkilerinin elektron
mikroskopik düzeyde incelenmesi
YURDUN KUYUCU, KEMAL YAR, ALTAN ÖZCAN,
ÖZGÜL TAP, LEMAN SENCAR, EMİNE GÜVEN, SAİT POLAT………. 125 43-Gama radyasyonunun soya (glycine max. (l.) merrill)yapraklarının
ultrastrüktürel ve biyokimyasal özellikleri üzerine etkisi
ÖZGE ÇELİK, ÇİMEN ATAK, ZEKİYE SULUDERE………. 126 44-Diabet ile oral antidiabetiklerin sıçan bacak kaslarında kas-içi sinir
dağılımı ve yapısına etkisi
TUNCAY PEKER, SUNA ÖMEROĞLU, NADİR GÜLEKON,
KUTAY COŞKUN………. 127 45-Melatonin uygulamasının tavşan ağız kesi yarasında oksidatif stres
FEHMİ KARATAŞ, GONCA AKBULUT, SUNA ÖMEROĞLU,
ÇİĞDEM ÖZER, FÜSUN ACANTÜRK, NEŞE LORTLAR ……… 128 46-Süt ve natal dişlerin ince yapısı
ESİN ÇALIŞKAN-AK, SERAP ARBAK, SERAP AKYÜZ,
BURCU NUR DOĞAN, RABİA PİŞİRİCİLER………. 129 47-Postnatal gelişme dönemlerindeki fare testislerinde transformıng
growth factor beta1ve beta2’nin immunohistokimyasal lokalizasyonu
CANSEL G. ÖZGÜDEN AKKOÇ, AYTEKİN ÖZER………. 130
48-mc3t3-e1 hücrelerinin titanyum implantlarla etkileşimi PETEK KORKUSUZ, SEMA S. HAKKI, NUHAN PURALI, İLKER GÖRÜR, ERCÜMENT ÖNDER, RAHİME NOHUTÇU, NURSEN KOÇ, MUHARREM TİMUCİN,
ADNAN ÖZTÜRK, FEZA KORKUSUZ……… 131 49-Polimer-mezenkimal kök hücre kompozitlerinin kraniyal defektlerde
uygulanması: 6 aylık in vivo izlem
HALİL MURAT AYDİN, PETEK KORKUSUZ, ELİF GÜZEL,
DUYGU UÇKAN, EMİNE KILIÇ, İBRAHİM VARGEL,
TARIK ÇAVUŞOĞLU, ERHAN PİŞKİN……….. 132 50-Oksidize rejenere selüloz, otojen fasya ve aselüler dermal matrikse
sarılı kıyılmış kıkırdak greftlerinin immünohistokimyasal olarak incelenmesi: HAKAN ÖZDEMİR, ELİF GÜZEL OĞUZ,
PETEK KORKUSUZ, FİGEN ÖZGÜR……….. 133 51-İntramedüller çivilemenin akciğer dokusu ve oksidan-antioksidan
sistemlere etkileri: deneysel çalışma
BEKİR UĞUR ERGÜR, HANDE TOPEL……… 137 55-Erken membran rüptürü ve fetal zarlarin histolojik özellikleri
SERAP CİLAKER MICILI , CANDAN ÖZOĞUL,
MARKUS VALTER, AYŞEGÜL TEMİZ ARTMANN……… 138
56-Fare estrus siklusu esnasında uterusta CD36 ve maplc3 ekspresyonu
AYLİN YABA, NECDET DEMİR……… 139 57-Göz içi basınç artışı ile oluşturulan iskemi-reperfüzyonun optik
sinir üzerine etkisi
MEHMET GÜL, SİNAN EMRE,
MUKADDES EŞREFOĞLU, BEKİR KOÇ……….. 140 58-İskemi-reperfüzyon uygulanarak oluşturulan glokom modelinde
ortaya çıkan kornea hasrına karşı prostoglandin analoglarının etkileri MEHMET GÜL, SİNAN EMRE, BEKİR KOÇ,
MUKADDES EŞREFOĞLU……….. 141 59-Yaşlı sıçanların kalp ve torasik aortaları üzerine kronik melatonin
ve caffeic acid phenethyl ester (cape) uygulamasının histolojik ve biyokimyasal etkileri
MUKADDES EŞREFOĞLU, MEHMET GÜL, BURHAN ATEŞ,
M. ALİ ERDOĞAN……… 142 60-Yaşlı sıçanların beyin ve beyincikleri üzerine kronik melatonin ve
caffeic acid phenethyl ester (cape) uygulamasının etkileri MEHMET GÜL, MUKADDES EŞREFOĞLU,
BURHAN ATEŞ, İSMET YILMAZ………. 143 61-Abamectin (pestisit) uygulanan sıçan testisinde toksik etkinin TEM ile
değerlendirilmesi: spermatogenik seri hücrelerinde lipid damlacıklarının artışı NAZLI ECE GÜNGÖR, MERİH TEKCAN,
ARDA TAŞATARGİL, ÇİLER ÇELİK ÖZENCİ………. 144 62-Normal ve preeklemptik gebeliklerde umblikal arter endoteliyal
nitrik oksit sentaz aktivasyonunun ve endotel hücresinin ultrastrüktürel olarak incelenmesi
MEHMET KANTER, HÜLYA GÜRBÜZ, TÜLAY KILIÇ OKMAN…………145 63-Diyabetli ve sağlıklı farelerde dil sırtı mukozasının ultrastrüktürel incelenmesi NURULLAH KEKLİKOĞLU, SEVTAP AKINCI, NESLİHAN F. COŞKUN, EBRU KARABULUT, İLKER BOLAT, SEYHUN SOLAKOĞLU,
YURDAGÜL CANBERK……….. 146 64-Deneysel sıçan endometriyozis modelinde implantasyon kusurunun
histolojik olarak değerlendirilmesi
65-Deneysel toksik siroz modelınde omentektomizasyonun sıçan mezenter dokularına etkisinin incelenmesi
SİNAN AKAY, ÖZLEM YILMAZ DİLSİZ, UTKU ATEŞ,
ÖMER ÖZÜTEMİZ, FATİH OLTULU, MERAL BAKA………. 148 66-Streptozotosin ile oluşturulmuş diyabetik nefropatide anjiotensin-konverting enzim inhibitörü ve anjiotensin II tip 1 reseptör blokörünün
etkilerinin incelenmesi
SANİYE ŞEN, MEHMET KANTER, SEDAT ÜSTÜNDAĞ,
CEVAT AKTAŞ, HALUK DOĞUTAN, ÖMER YALÇİN………. 149
67-Nöromüsküler hastalıklarda elektron mikroskobik özellikler İNANÇ ELİF GÜRER, HAKAN ER, ARİFE DEMİRTOP,
FERAH KIZILAY, NECDET DEMİR……….. 150 68-Siliyer diskinezide solunum yolu epitel hücrelerinin silyalarında izlenen ultrastrüktürel anomaliler
İREM HİCRAN ÖZBUDAK, HAKAN ER, ARİFE DEMİRTOP,
NECDET DEMİR, GÜLAY ÖZBİLİM……… 151 69-Yağlı diyetle beslenen sıçanlarda n3 ve alfa-lipoik asidin torasik aorta
üzerinde koruyucu etkileri
FATMA KAYA DAĞISTANLI , MELEK ÖZTÜRK , SİBEL ÖZYAZGAN, AYFER ALTINOK , ZELİHA YAZICI , A.GÖKHAN AKKAN ………….. 152 70-Deparafinizasyon sonrası elektron mikroskobik inceleme:histopatolojik tanı için kolaylık sağlayan bir yöntem
A. DEMİRTOP, H.ER , E.İ.GÜRER, N. DEMİR……… 153
ALİ ÜNYAYAR, BANU COŞKUN YILMAZ, İCLAL AKARSUBAŞI,
ÜLKÜ ÇÖMELEKOĞLU……….. 157 75-Bıldırcınlarda tükürük bezlerinin histokimyasal ve immunohistokimyasal profilleri: muc5ac, bıldırcın tükürüğünün bileşeni midir?
NARİN LİMAN, EMEL ALAN ……… 158 76-Ovarian endometriozide anjiogenez ve MMP-9
MUZAFFER SANCI, SEVİNÇ İNAN, E. EMİNE NAL, ELGİN ULUER, SEVİL SAYHAN, H. SEDA VATANSEVER……….. 159 77-Diyabetli hastalarda diş taşı yapısı ve mineral densitesinin incelenmesi
ESRA BALCIOĞLU, ARZU YAY, B. ARZU ALKAN , DERYA AKKUŞ, M. FATİH SÖNMEZ, SAİM ÖZDAMAR……… 160 78-Sıçanlarda deneysel akut böbrek yetmezliği modelinde
deksmedetomidinin koruyucu etkisinin araştırılması IŞIL TEKMEN, EZGİ DURSUN, İDİL BOZKURT,
YEŞİM YAĞBASAN, DENİZ ÖZZEYBEK………. 161 79-Dehidroepiandrosteron-sülfat (DHEA-SO4)‘ın hl60 hücreleri üzerindeki
apoptotik ve ince yapı üzerindeki etkileri
SEMA USLU, MEHTAP KUTLU , EDA ÖZÇELİK, ARZU İŞCAN,
AYŞEGÜL TEKTAŞ………. 162 80-Radyasyon ve yüksek ısı uygulanmasının sıçan testis inceyapısı
üzerine etkileri: infertilite açısından değerlendirme
GÖZDE E RKANLI , CENK UMAY, ÖMER UZEL, FERİHA ERCAN …. 163 81-Köpeklerde seksüel siklus sırasında ovaryum ve uterusda Osteopontin’in lokalizasyonu
GÜNER KÜÇÜK BAYRAM, NARİN LİMAN, EMEL ALAN…………... 164 82-Senecio cilicius boiss.’ de aken yapısı ve polen morfolojisi
H. NURHAN BÜYÜKKARTAL, N. MÜNEVVER PINAR HATİCE ÇÖLGEÇEN,NESLİHAN ERDOĞAN, ÜMİT BUDAK,
BARIŞ AŞÇI………... ….. 165 83-Hematolojik maligniteli hastalarda eritrosit morfolojisi
HALİME TOZAK YILDIZ, SAİM ÖZDAMAR……….. 166
84-Yaşlılardaki femur boyun kırıklarının morfolojik ve mineral yoğunluğu yönünden değerlendirilmesi
HÜLYA ÇETİN, ARZU YAY, ESRA BALCIOĞLU, SAİM ÖZDAMAR … 167 85-Monokrotalinin neden olduğu hepatotoksisitede NFКB inhibitörü
NURAN PARLAK, ÖZGE UZUN, ÖZLEM YAVUZ, MERYEM ÇAM,
KAYIHAN KARAÇOR , COŞKUN SILAN……… 168
86-Pinus rigitanın deneysel diyabet üzerine etkilerinin histopatolojik ve immunohistokimyasal olarak değerlendirilmesi
HÜLYA NEBİLER, NURTEN ÖZGE EGE, HANDE İRİER,
DUYGU GÜL, KENAN ÖZÇELİK, SEVİNÇ İNAN……….. 169 87-Menapoz atheroskleroz modelinde ator, evista ve östrojenin MCP-1, FGF-7 ve IL-6 dağılımlarının aort üzerinde incelenmesi
M. KEMAL ÖZBİLGİN, MAHMUD M. ÖZKUT, UMİT INCEBOZ,
YILDIZ UYAR, YESİM BAYTUR……… 170
88-Açık kornea insizyonu sırasında infrared lazer uygulaması ile kornea yapışması
RIFAT RASİER, MEDİHA ESER, ÖZGÜR ARTUNAY,
HALİL BAHÇECİOĞLU, İSMAİL SEÇKİN, HAMİT KALAYCIOĞLU,
ADNAN KURT, ALPHAN SENNAROĞLU, MURAT GÜLSOY……….. 171 89- İran ceylanı (gazelle subgutturosa)’nda dorsal dil
papillalarının taramalı elektron mikroskopik yapısı MELEK KOÇAK HAREM1, EBRU KARADAĞ SARI2,
İSMAİL ŞAH HAREM1 , MEHMET FARUK AYDIN1……….. 172
90-Unilateral testiküler torsiyon-detorsiyonunda n-asetilsistein’in
spermatogenez ve testis iskemi-reperfüzyon hasarında doz-bağımlı etkileri. MURAT AKKUŞ,ÖZLEM PAMUKÇU BARAN, AYFER AKTAŞ, AYŞE YILDIRIM,YUSUF NERGİZ,
ÖZLEN KARABULUT,AŞKIN ENDER TOPAL……….. 173 91-Β-blokerlerin rat korpus kavernozumunda estrojen, androjen reseptörü
94-ICSI için hazırlanmış sperm örneklerinde morfolojik ve ultrastrüktürel değişikliklerin fertilizasyon prognozuna olumsuz etkileri
TUĞBA ZEYREK , OYA EVİRGEN , BELGİN CAN ,
ERKAN ÖZDEMİR , MUAMMER DOĞAN ………. 177 95-Gama radyasyonunun soya (glycine max. (l.) Merrill)yapraklarının
ultrastrüktürel ve biyokimyasal özellikleri üzerine etkisi
ÖZGE ÇELİK, ÇİMEN ATAK, ZEKİYE SULUDERE………... 178 96-Bazı onosma l. (boraginaceae) türlerinin yaprak epidermal
hücrelerinin mikromorfolojileri
ÖZNUR ERGEN AKÇİN, PINAR AKDOĞAN, SERKAN KUŞ……….. 179 97-Diyabetik sıçanlarda sildenafil sitratın Corpus cavernosum endoteliyal
hücreleri ince yapısı üzerine etkisi
SAFFET ÖZTÜRK, AHMET ŞANLI, MUSTAFA USTA, NECDET DEMİR.. 180 98-Yara iyileşmesi sürecinde derinin ultrastrüktürel değişiklikleri ve TGF-Β ailesi üyeleri ile reseptörlerinden smad proteinlerinin önemi
H. SEDA VATANSEVER, ELGİN TURKÖZ ULUER,
NURCAN UMUR, M. KEMAL ÖZBİLGİN……… 181 99-Gelişme sürecinde capsaicin uygulanmış Rat ovaryumlarında
vanilloid reseptör 1’in immunohistokimyasal ekspresyonu
ŞERİFE TÜTÜNCÜ, NESRİN ÖZFİLİZ………. 182 100-Egzersizin indometazin ile oluşturulan mesane inflamasyonuna
etkisi ve oksitosin reseptörünün olası rolü
M. ŞERİF AYDIN, EREN ŞAHİN, HAKAN TABAN, GÖKHAN YURUL, ERTUĞRUL PINAR, MİKAİL ÖZDEMİR, GÜLSÜN MEMİ,
GÖKSEL ŞENER, BERRAK YEĞEN, ŞULE ÇETİNEL ………. 183
101-İntrapelvik obturator sinir yaralanmalarına Fk506’nın etkisi
FATOS BELGİN YİLDİRİM , LEVENT SARİKCİOGLU , UMUT OZSOY , NECDET DEMİR , ARİFE DEMİRTOP , YASAR UCAR. ……….
184
102-In utero etanol uygulamasının sıçan testis morfolojisi, hücre ölümü ve ince yapısı üzerine etkileri
YASEMİN ERSOY ÇANILLIOĞLU, FERİHA ERCAN………. 185 103-Sistinozis’li hastalarda konjonktivanın elektron mikroskopik
düzeyde incelenmesi
YILDIZ ÇAĞLAR, MELTEM YAĞMUR, YURDUN KUYUCU,
104-Sisplatin’in oluşturduğu böbrek hasarına karşı, L-arjinin’in koruyucu etkisi YUSUF NERGİZ,MERAL ERDİNÇ, LEVENT ERDİNÇSELÇUK TUNİK, SEYHUN SOLAKOĞLU, İLKER KELLE ………. 187
105-Asetil l-karnitin’in deneysel sisplatin nefrotoksisitesi üzerindeki etkisinin araştırılması
ÖZLEM TÜFEKÇİ, CANDAN ÖZOĞUL, NUR OLGUN,
DİLEK GÜNEŞ, ZİYA DENEK………..188 106-Kan bankasında saklanan eritrositlerin morfolojisi üzerine
ışınlamanın etkileri
TÜLAY MORTAŞ, SAİM ÖZDAMAR, BÜLENT ESER,……… 189
107-Serebral kavernoz malformasyonlu hastalarda damar ultrastrüktürü GAMZE TANRIÖVER, ESMA KONUK,
ETHEM GÖKSU, NECDET DEMIR... 190
108-Alt göz kapağında torbalanma olan ve olmayan olgularda orbital septumdaki elastik liflerin ışık ve elektron mikroskobu ile incelenmesi YAVUZ BAŞTERZİ, HAKAN KAR, BANU COŞKUN YILMAZ,
NECMİ ÇEKİN, İCLAL AKARSUBAŞI……… 191 109-Mikrovillus inklüzyon hastalığında ender görülen elektron
mikroskobik bulgular
AYŞE KÖSE SARGIN, HATİCE GERMEN ÜNVERDİ, AYŞE ÖZGÜN, DUYGU KANKAYA, BERNA SAVAŞ, ÖDÜL EĞRİTAŞ, SİNAN SIRA, BELGİN CAN, BUKET DALGIÇ, ARZU ENSARİ……… 192 110-Rat böbrek dokusunda immunsüpresif ilaç (fk 506) toksisitesinin
ultrastrüktürel düzeyde incelenmesi
AYŞE KÖSE SARGIN, OYA EVİRGEN, FERDA TOPAL,
114-Koroziv özofagus yanığında kitozan ve epidermal büyüme faktörünün etkileri
SENGÜL LALE OKUR, EMRE HOŞVER, MEHMET KAYA,
SERDAR İSKİT, HASAN OKUR, TAMER İNAL, SAİT POLAT……… 197 115-Senecio lorentii hochst’ de aken yapısı
H. NURHAN BÜYÜKKARTAL, HATİCE ÇÖLGEÇEN, N. MÜNEVVER PINAR ÜMİT BUDAK,
NESLİHAN ERDOĞAN, ERGİN HAMZAOĞLU……… 198 116-Senecio paludosus l.’ de aken yapısı
H. NURHAN BÜYÜKKARTAL, HATİCE ÇÖLGEÇEN,
NESLİHAN ERDOĞAN, ÜMİT BUDAK, N. MÜNEVVER PINAR,
ERGİN HAMZAOĞLU……….. 199 117-Sigaraya maruz kalan sıçanların böbreklerinde pentoksifilin 'in koruyucu etkisinin incelenmesi
CÜNEYD ÖZKÜRKÇÜGİL, MELDA YARDIMOGLU, SİBEL KOKTURK ……… 200 118-İmmunohistokimyasal olarak işaretlenmiş kesitlerin optik parçalama
yöntemi kullanılarak değerlendirilmesi
ÜNAL USLU, ALPER YILDIRIM, İNCİ ALİCAN……… 201 119-Gonadotropin salgılatıcı hormon antagonisti cetrorelix’in postimplantasyon döneminde sıçan plasentasına etkisi
NİYAZİ TUĞ, ÜNAL USLU, ALEV CUMBUL, BAYRAM YILMAZ… 202 120-Duyu sinir zedelenmelerinin onarımında motor sinir köprüsü
kullanılmasının etkilerinin değerlendirilmesi
SONER ÇİVİ, ŞÜKRÜ AYKOL, HAKAN EMMEZ, FİGEN KAYMAZ, , EMRE DURDAĞ, EMRAH EGEMEN, MEMDUH KAYMAZ…………. 203 121-Lixus cardui olivier, 1807 (curculionidae: coleoptera)’nın erkek ve
dişi genital morfolojisi
MAHMUT ERBEY, SELAMİ CANDAN ……… 204 122-Coptosoma putoni (month.) (heteroptera: plataspidae)’nin Yumurta ve spermateka morfolojisi
SELAMİ CANDAN, ZEKİYE SULUDERE , MAHMUT ERBEY……….. 205 123-Doksorubisin’e bağlı organ hasarında resveratrol’ün koruyucu etkilerinin NOS ve apoptozis yolu ile incelenmesi
GÜLPERİ ÖKTEM, AYŞEGÜL UYSAL, ONUR ORAL, MURAT OLUKMAN, ESER SÖZMEN, AYŞE EROL, SERAP A. AKGÜR, AYHAN BİLİR………206 124-Elektromanyetik alan rat kalp kası kalsiyum yoğunluğunu etkiler mi? Alizarin red boyama tekniği ile ışık mikroskobik değerlendirme.
SEVDA SÖKER , CEMİL SERT, MUSTAFA DENİZ ,
YUSUF NERGİZ, MURAT AKKUŞ ………. 207 125-Akut ve kronik nefroz da pedisel dejenerasyonları
İSMAİL SEÇKİN, MÜMİN UZUNALAN,. MELTEM PEKPAK, SİBEL KÖKTÜRK, BÜLENT URULUER, HÜSEYİN SÖNMEZ,.
ZEYNEP ÖZTÜRK……… 208 126-Siyatik sinir anoksisi sonrası demyelinizasyon görülen
alanların morfolojik ve ultrastrüktürel incelenmesi:bir pilot çalışma LEVENT SARIKCIOĞLU, BAHADIR MURAT DEMİREL, NECDET DEMİR, FATOŞ BELGİN YILDIRIM,
NURETTİN OĞUZ……… 209 127- Metanol zehirlenmesinde, melatonin ve n-asetil sisteinin karaciğer
üzerine olan koruyucu etkilerinin ince yapı düzeyindekarşılaştırılması METE KÖKSAL, ZEHRA YILMAZ KURÇER,
DENİZ ERDOĞAN, MUSTAFA IRAZ, MURAT TAŞ………. 210
128-Oral cerrahi işlemlerde uygulanan lokal hemostatik ajanların doku iyileşmesi üzerine etkilerinin incelenmesi
ONUR GÖNÜL, ESİN ÇALIŞKAN AK, EBRU EMEKLİ ALTURFAN, SERAP ARBAK,
AYŞEN YARAT, RABİA PİSİRİCİLER, KAMİL GÖKER…………. 211 129-Düşük alaşım çeliğinin korozyonuna desulfotomaculum sp.’nin
etkisi
DEMET ÇETİN, MEHMET LEVENT AKSU……… 212
4-Statik ve çevrimsel gerilmeler altında karbon/epoksi polimerik kompozit malzemelerin fraktografik analizi
ADEM KARCI, DİLEK TURAN……… 217 5-Çimento döner fırınında kullanılmış MgO-spinel refrakter
tuğlaların mikroyapı analizi
ASLI ÇAKIR , SERVET TURAN, ALİ SESVER VE BEYHAN ÖZDEMİR 218 6-Farklı malzemelerde ESEM incelemeleri
B. BİLGE GEDİK ULUOCAK... 219 7-Zeolit grubu minerallerinin x-ışınları kırınımı, taramalı elektron
mikroskopisi ve enerji saçınımlı x-ışını mikroanaliz teknikleri kullanılarak tanımlanması
BORA ÇANGA, TUĞRUL TÜZÜNER………. 220 8-Oksinitrür camlarının kızılötesi geçirimi:
silikon kümelenmelerinin etkisi
E. DÖLEKÇEKİÇ, C. ORHUN, M.J. POMEROY VE S. HAMPSHİRE.. 221 9-Geçirimli elektron mikroskobu ile kurşunsuz piezoelektrik
ZnO ilaveli (NA0,5 K0,5)NBO3 sistemlerinin incelenmesi
ÇİĞDEM ÖZSOY, HİLMİ YURDAKUL,
SERVET TURAN, ENDER SUVACI……… 222 10-Geri yansıyan elektron difraksiyonu (EBSD) tekniği ile
mikroyapı karakterizasyonu
DİDEM ÜNAL , SERVET TURAN , ENDER SUVACI ,
İ. ÖZGÜR ÖZER , HİLMİ YURDAKUL ……….. 223 11-Al - AlN karma yapılarının içyapı karakterizasyonu
EKİN ŞİMŞEK, PINAR KAYA, SERVET TURAN, GÜRSOY ARSLAN, AYŞE KALEMTAŞ……… 224 12-Elekrodokuma ile elde edilen kopolimer/nanotanecik kompozit liflerin
çeşitli mikroskop yöntemleri ile yapısal özelliklerinin tanımlanması GÖKHAN ERDOĞAN, DUYGU OĞUZ KILIÇ, MİNE BAHÇECİ,
EVRİM YAKUT, MUSTAFA M. DEMİR ……… 225 13-Elektriksel iletken çok tabakalı karbon nanotüp (MWCNT)/ vinil ester
nanokompozitlerın SEM ve TEM ile karakterizasyonu
HİLMİ YURDAKUL, A.TUĞRUL SEYHAN, SERVET TURAN,
METİN TANOĞLU,KARL SCHULTE………. 226 14Taramalı geçirimli elektron mikroskobu (STEM) ile metal(Al)
-seramik (AlN) karma yapılarının incelenmesi
PINAR KAYA, HİLMİ YURDAKUL, SERVET TURAN,
15-Sol jel spin kaplama yönyemiyle hazırlanan nanofiber yapılı katkısız ve Li-katkılı ZnO filmlerinin kristal yapısı ve morfolojik özellikleri SEVAL AKSOY,, YASEMİN ÇAĞLAR, SALİHA ILICAN,
MÜJDAT ÇAĞLAR……….. 228 16-SiC-B4C-Si3N4-Al karma yapılarının taramalı elektron mikroskopi
teknikleriyle incelenmesi
TOLUN UĞUZ, SERVET TURAN, GÜRSOY ARSLAN,
AYŞE KALEMTAŞ……… 229 17-Geçirimli elektron mikroskobu ile GaAs/AlGaAs kuantum
kuyularının karakterizasyonu
TUĞÇE KARAKULAK, HİLMİ YURDAKUL , SERVET TURAN,
UĞUR SERİNCAN, YÜKSEL ERGÜN ……… 230 18-Aşırı plastik deformasyonun metalik malzemelerin
kırılma davranışına etkisinin SEM ile incelenmesi
GENÇAĞA PÜRÇEK, TEVFİK KÜÇÜKÖMEROĞLU,
ONUR SARAY……….. 231 19-Vakum ortamında, CuZn39Pb3 yatak alaşımlarında oluşan aşınma
yüzeylerinin taramalı elektron mikroskobu ile incelenmesi
TEVFİK KÜÇÜKÖMEROĞLU, LEVENT KARA……… 232 20-Yüksek darbe dayanımlı polimerik nanokompozitler
SİNAN ŞEN, CÜNEYT BAĞCIOĞLU, ESRA ALTUNTAŞ, TURGUT NUGAY, NİHAN NUGAY, NURİ ERSOY,
BORA İŞLİER, YUSUF YAĞCI, OSMAN ERSOY……… 233 21-Uyum uzunluğunun gözenekli silikon nano-yapı oluşumundaki etkisi
ASLI ÇAKIR SAYGILI, SABRİYE AÇIKGÖZ,
BÜKEM BİLEN, M. NACİ İNCİ………. 234 22-SEM ve TEM ile Si3N4-Titanyum kaynağının karakterizasyonu
25-Düşük alaşımlı yüksek mukavemetli mikro alaşımlı bir çelikte nano boyutlu çökeltilerin tanımlanması
HAVVA KAZDAL ZEYTİN, CEYLAN KUBİLAY,
OZGUR DUYGULU, HUSEYİN AYDIN……….. 238 26-Nb ve Ti içeren düşük alaşımlı yüksek mukavemetli mikro
alaşımlı bir çelikte merkez hattı segregasyonunun mikroyapısal karakterizasyonu
HAVVA KAZDAL ZEYTİN, CEYLAN KUBİLAY,
OZGUR DUYGULU, HUSEYİN AYDIN ………. 239
27- Pb3-xAxSr4Ca3Cu6Ox (A=Al, Sn ; x = 0, 1.5) süperiletken bileşiklerinde
ısıl işlem sıcaklığının yüzey morfolojisine etkisinin atomik kuvvet mikroskobu (AFM) ile incelenmesi
ARİFE ALCI, ATİLLA COŞKUN………. 240 28- Fe-%2Mn-%0,5Cr alaşımınında termal ve plastik derformasyon
etkisi ile ortaya çıkan fazların incelenmesi
BİYOLOJİK BİLİMLER
KONFERANS VE PANELLER
BIOLOGICAL SCIENCES
LECTURES AND PANEL
DISCUSSIONS
KONFOKAL MİKROSKOBUNUN YAPISI VE HÜCRE-DOKU ARAŞTIRMALARINDA KULLANIM ENDİKASYONLARI Alp Can
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi 1 Histoloji ve Embriyoloji AD., Ankara
Ankara, Tel: (0312) 3103010, E-posta: alpcan@medicine.ankara.edu.tr
Mikroskopide cisimleri üç boyutlu yapılarıyla izleyebilme ve analiz yapabilme olanakları 1980’li yıllarının sonlarından bu yana her geçen gün gelişme gösterdi. Birçok teknolojik ürünün yer aldığı bu sistemler 1990’lı yıllarda özellikle bilgisayar teknolojilerindeki gelişmeye koşut olarak gerçek üç boyutlu gözlem-analiz yapan ve bunun da ötesinde zamana karşı değişimleri de kaydedebilen (dört boyutlu gözlem) mikroskobik sistemler olarak karşımıza çıktı. Optik kesitlerin birbirini etkilemeksizin kaydedilmesi ve bir araya getirilmesiyle meydana getirilen görüntü alma teknolojisi yaygın ismiyle, lazer taramalı konfokal mikroskobu (LTKM) olarak bilinmektedir. LTKM, flüoresan mikroskobu temelinde bir optik kesit mikroskobu olup aydınlatma kaynağı olarak monokromatik lazer ışınlarını kullanır. En yaygın kullanılan laser dalga boyları 488 nm argon ve 543 nm helyum-neon laserlerdir. Kelime anlamı “eş odaklı” demek olan konfokal terimine uygun olarak lazer ışınları, galvanometrik aynalar yardımıyla cismin bir düzleminde odaklanmakta (optik kesit) ve bu odaktan geri yansıyan flüoresan yayılım küçük bir delikten geçirilerek fotoçoklayıcı dedektörler tarafından algılanmaktadır. Böylesi görüntü oluşturma prensibinin en önemli katkısı odak-dışı görüntülerin ortadan kaldırılmasıdır. Son derece keskin ve tutarlı ışınım gösteren farklı dalga boylarındaki lazer ışınlarının (örneğin 360nm, 488nm, 543nm, 568nm, 633nm) kullanılıyor olmasının ötesinde flüoresan sinyallerinin çok duyarlı fototüplerle algılanıyor olması, bilgisayar desteği sayesinde bunların mikrosaniyeler içinde ve tamamen otomatik olarak yapılabiliyor olması, LTKM’ye, konvansiyonel mikroskoplardan çok daha farklı kullanım ve uygulama avantajları sağlamaktadır. Bunlar arasında, çoklu flüoresan işaretlemelerde eş zamanlı görüntü alma (kanallar arası interferans olmaksızın), taramanın istenen hızda alınması nedeniyle sinyallerden oluşacak gürültünün yok edilmesi, flüoresansta minimum solma, cisim aydınlatma oryantasyonunun (x, y, z, t, çevirme, eğme gibi) eş zamanlı yapılması, cismin sadece belli bir (veya birkaç) bölgesinden (noktasından) tarama yapabilmesi sayılabilir. Görüntüler üzerinde yapılan analizlerden en önemlisi sinyal analizleridir. Elde edilen sinyaller sayısallaştırıldığı için ham veriler üzerinde sinyal dağılımı analizi yapılmaktadır. Renk tabloları, histogram, izdüşüm, sinyal şiddeti analizi ve kolokalizasyon bunlardan bazısıdır. Yaklaşık beş yıl önce bu sisteme yeni bir dedektör eklendi. Flüoresan emisyonunu istenen ve ayarlanabilir dalga boyu aralıklarında spektrofotometre prensibiyle algılamakta ve çok kanallı (32) olarak izlenebilir kılmaktadır. Dolayısıyla gerektiğinde flüoresan spektrumunun tamamını veya istenen bir bölümünü taramak olanaklı hale geldi.
Bazı üreticiler, bu sistem yardımıyla flüorokromların emisyon patternlerini ölçecek (emisyon parmakizi) ve böylece filtre seti kullanmaksızın farklı flüorokromları birbirinden ayırt etmeyi başarmışlardır. Diğer bir optik kesit mikroskobu uygulaması da dekonvolüsyon adıyla bilinen kompütasyonel optik mikroksobidir. Bu teknikte odak dışı görüntü giderilmesi ilk planda söz konusu değildir ancak elde edilen optik kesitlerden “nokta dağıtma fonksiyonu”nu dikkate alan bir matematiksel algoritma kullanılarak üç boyutlu ve net görüntüler elde edilir.
Kullanım alanları ve koşulları iyi belirlendiği sürece ışık ve elektron mikroskobunun yetersiz kaldığı birçok durumda karşımıza çıkan konfokal mikroskobu giderek gelişerek, optiğin belirli bir tepe noktasına ulaştığı günümüzde, bu kez diğer fiziksel elemanları kullanarak mikrocisimler hakkında eşsiz bilgiler sunmaya devam edecektir. Mikroskobi dünyasında yaklaşık elli yıldır süregelen ışık ve elektron mikroskobu olarak yapılan ayırım, giderek geçerliliğini yitirmektedir. Pratik olarak kullanıma giren atom gücü mikroskobu, multifoton mikroskobu gibi teknolojik gelişmeler, mikroskopları bu klasik sınıflamanın dışına taşımaktadır. Özellikle çoklu flüorokrom barındıran canlı/fikse hücrelerin yaydığı flüoresan ışınların doğru algılanmasında çok etkin sonuçlar veren bu teknolojinin ileri laboratuvarlarda giderek rutin kullanım yeri bulabileceğini sanıyorum.
ELEKTRON MİKROSKOBİ TEKNİKLERİNİN DOĞRU UYGULANMASI
Candan Özoğul
Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Histoloji ve Embriyoloji Anabilim Dalı Ankara Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Histoloji ve Embriyoloji Anabilim Dalı 06510 Beşevler, Ankara Tel: (0312 202 6956), E-posta:ozogulc@gazi.edu.tr
Günümüzde gelişen çok sayıda araştırma teknikleri çalışmalarda daha hızlı ve daha güvenilir sonuçlara varılmasını sağlamaktadır. Ancak sonuçların görsel olarak da kanıtlanması hala cazibesini korumakta ve güvenilirliği bir kat daha arttırmaktadır. Objeleri en çok büyültme yeteneğine sahip olan ve ultrastrüktürel incelemeye olanak tanıyan en gelişmiş teknik hala elektron mikroskobi tekniğidir. Tekniğin doğru uygulanması hücreleri ve hücrelerarası materyali yaşamın durduğu andaki yapısal ve kimyasal durumda koruyacaktır. Bu işlem hücre ve doku elemanlarının yapılarında bulunan suyu çıkarıp bu elemanları şekillendiren moleküllerin birbirlerine daha sıkı bağlanmalarını sağlayarak gerçekleştirilebilir. Önemli olan bağlantı sırasında hücre içi ve dışı organizasyonun değişmemesidir
Ne yazık ki bu organizasyon iyi korunamadığı ve teknik kurallar tam olarak uygulanamadığı için örnek alımı, tespit, yıkama, gömme, boyama ve inceleme sırasında artefakt oluşumu meydana gelmektedir. Bu da bir emek ürünü olan bilimsel sonuçların doğru yorumlanmasını engellemektedir. Bu aşamalarda uygulama hatasının yanı sıra artefaktlar en çok resinlerden, kesitten, ışımadan ve her üç faktörden de kaynaklanabilir. Takip basamaklarında ve kullanılan kimyasal maddelerde aranan şartların neler olduğu ve uygun olmayan koşulların ne gibi yanılgılara yol açabileceğinin bir kez daha hatırlanmasında yarar vardır.
Her ne kadar kullanılan çeşitli digital görüntüleme programları aracılığıyla görsel sunum kalitesini arttırmak için bazı iyi niyetli müdaheleler yapılsa da bilimsel sonuçların doğru olması veetik bir soruna yol açmamak için bu tekniğin çok doğru uygulanması akademik değerlerin korunması açısından önemlidir.
HASTALIKTA VE SAĞLIKTA HÜCRESEL STRES YANITI OLARAK OTOFAJİ
İzzet Mehmet Akçay, Derin Demiroğlu, Gökçen Gökçe, Gözde Korkmaz, Geraldine Mitou, Özlem Oral, Devrim Öz-Arslan, Yekta Yamaner, Devrim Gözüaçık.
Sabancı Üniversitesi Biyoloji Bilimleri ve Biyomühendislik Programı, Orhanlı-Tuzla 34956, İstanbul.
Devrim Gözüaçık, Tel: (0216) 4839617, E-posta: dgozuacik@sabanciuniv.edu.
Otofaji, sitoplazma ve organellerin, çift ya da çok katlı zarlardan oluşan veziküller (otofajik veziküller) tarafından lizozoma taşınması ve orada yıkılması şeklinde tanımlanır. Normal koşullar altında, bazal düzeydeki otofaji bira mayasından insanlara kadar tüm canlılarda görülür ve uzun ömürlü proteinlerle vadesi dolmuş organellerin yıkımında rol oynar. Ortamda amino asit veya büyüme hormonlarının yeterli düzeyde bulunmamasının yol açtığı hücresel açlık durumunda ise otofaji, yapıtaşlarının geri dönüşümüne yol açarak, hücrenin zor koşullar altında hayatta kalmasını sağlar. Otofajinin hücre ölümü sırasında da aktive olduğu uzun yıllardır bilinmektedir. Buna karşın, apoptoz konusundaki çalışmaların gölgesinde kalması nedeniyle, otofaji ve hücre ölümü arasındaki bağ son otuz yıldır göz ardı edilmiştir. Son yıllarda gen nakavtı (knockout) ve RNA baskılama gibi modern genetik yöntemler kullanılarak yapılan ve aralarında bizim çalışmalarımızın da bulunduğu çalışmalar, “otofajik hücre ölümünün” varlığını açık bir şekilde ortaya koymuştur. Bu alternatif hücre ölüm mekanizması, bazı sinyaller tarafından baskın ölüm mekanizması olarak kullanılmaktadır. Apoptozun mümkün olmadığı durumlarda bir yedek ölüm mekanizması olarak aktive olabildiği gibi, hücreleri apoptozla işbirliği yaparak da öldürebilmektedir. Apoptoz ve otofaji mekanizmaları arasında moleküler bir iletişim olduğuna dair kanıtlar giderek artmaktadır.Otofajik aktivite Alzheimer, Parkinson, Huntington hastalığı gibi nörodejeneratif hastalıklarda artmaktadır. Otofaji bozuklukları, bazı yağ depo, kas ve karaciğer metabolik hastalıklarında da görülmektedir. Ayrıca otofajinin, bakteri ve virüslere karşı bir savunma mekanizması olduğuna dair çalışmalar da bulunmaktadır. Bütün bunlara ek olarak, otofajinin kanseri önleyici (tumor suppressor) bir mekanizma olarak çalıştığına dair veriler giderek artmaktadır.Otofajinin morfolojik olarak tanımlanmasında elektron mikroskopi yöntemleri hala en güvenilir ve ikna edici yöntemler olarak görülmektedir. Otofajik veziküllerin elektron mikroskopi yöntemi ile
YUMUŞAK VE SERT DOKU ONARIMI Biyomateryallerden Doku Mühendisliğine Erhan Pişkin
Hacettepe Üniversitesi, Kimya Mühendisliği Bölümü, Biyomühendislik ABD ve Biyomühendislik Uygulama ve Araştırma Merkezi, ve Biyomedtek, Beytepe, 06800 Ankara, Turkey
Hem yumuşak hem de sert doku farklı hızlarda olsa da kendini yenileme yeteneğine sahiptir. Ancak, doğal doku yenilenmesini yönlendirmek/yardımcı olmak ve hızlandırmak için çeşitli yaklaşımlar kullanılır. Biyobozunur polimerik biyomateryaller uzun yıllardır bu amaçla kullanılmaktadır. Bu biyomateryallerin doku yenileme süresince biyobozunması ve yan etkilere neden olmadan yok olması, yerini yeni doğal dokuya bırakması beklenir. İdeal durumda biyobozunma hızı doku yenilenme hızına eşit (yakın olması) istenir. Çok sayıda doğal ve sentetik biyobozunur polimer bu amaçla kullanılmış/kullanılmaktadır. Doğal olanların başında, bağ dokusunun temele bileşeni olan kollajen/gelatin, sentetik olanlarda ise poli(α-hidroksi asitler (laktat/glikolat/kaprolakton) gelir. Doku mühendisliği hücrelerin kullanıldığı bir tedavi yöntemidir. Yalnızca hücrelerin kullanıldığı tedavi yöntemleri klasik doku mühendisliği tanımı dışında kalır, ancak son yıllarda bunu da içerecek tanımlar/kapsamlar geliştirilmiştir. “Doku Mühendisliği ve Regeneratif Tıp” ifadesi yaygın kullanılır hale gelmiştir. Klasik doku mühendisliğinde, memeli hücreler taşıyıcı bir matriks (vücuttaki extraselüler matriks karşılığı) bir doku iskelesi ile birlikte kullanılır. Hücre kaynağı olarak deneysel amaçlı olarak hücre hatları kullanılırken olası klinik uygulamalar için primer hücreler (özellikle son yıllarda kök hücreler-doğrudan veya farklılaştırıldıktan sonra) tercih edilir. Doku iskeleleleri de biyobozunur polimerlerden hazırlanır. Farklı olarak bunlar gözenekli yapılardır. Geniş, açık ve birbirine bağlı gözenek yapısı 3D-hücre büyümesi ve doku oluşumu için gereklidir. Doku oluşumunu biyoreaktörlerde (in vitro) sağlamak, ve bunu bir biyomateryal olarak onarımda kullanmak mümkündür. Ancak, çoğunlukla, hücreler doku iskelesine çekirdek hücre olarak konur ve bu hibrid sistem, doku onarım malzemesi olarak kullanılır. Klinik uygulamalarda hüce tedavisi uygulamalarına önemli kısıtlayıcı kuralllar/regülasyonlar getirilmiştir. Dolayısıyla, doku mühendisliği yeni yaklaşımlarında biyoaktif ajanlar yüklenmiş (çeşitli büyüme faktörler, vb.) doku iskeleleri (hücre kullanılmayan) doğrudan uygulanmaktadır. “in situ” doku mühendisliği olarak tanımlanan bu yaklaşımda biyoajanların doku iskelesinden belirlenen hızlarda salınması, doku iskelesi gözeneklerinde çevre dokunun hızla 3D-büyümesi/yenilenmesi ve doku iskelesinin bozunarak yok olması beklenmektedir. Bu yaklaşıma alternatif olarak, uygun plasmid DNA’ler kullanılarak, çevre dokunun (hücrelerin) uygun yönde transfeksiyonunun sağlaması ve böylece istenilen biyoajanların çevre dokuda genetik modifikasyonla istenilen miktarda üretimi ve hücre yenilenmesinin hızlandırılması amaçlanmaktadır. Bu sunumda yukarıda verilen yaklaşımlar kısaca tanıtılıp karşılaştırılacaktır.
ORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİ KLİNİĞİNDE BİYOMALZEME KULLANIMI VE ÖNEMİ
Feza Korkusuz
Orta Doğu Teknik Üniversitesi Biyomedikal Mühendisliği Bölümü, Ankara feza@metu.edu.tr
Ortopedi ve Travmatoloji disiplini günümüzde başta biyouyumlu metaller (paslanmaz çelik, kobalt-krom ve titanyum), seramikler ve polimerler olmak üzere hemen tüm biyomalzemeleri klinikte yaygın olarak kullanmaktadır. Son yıllarda otojen veya kök hücrelerin biyomalzemelerle birlikte dokuyu onarmak amacıyla özellikle eklem kıkırdağında kullanıldığı doku mühendisliği uygulamaları ülkemizde de yaygınlaşmaktadır. Yaşlanan nüfusla birlikte osteoporoza bağlı kırıkların ve dejeneratif artritin artacağı ön görüldüğünden biyomalzeme uygulamalarının gelecekte artarak sürmesi beklenmektedir. Amerika Birleşik Devletlerinde yılda 7 kişiden 1’inin kas-iskelet sistemi hastalığı nedeniyle Ortopedi ve Travmatoloji uzmanına başvurduğu ve yaklaşık 10 kişiden 1’inin kas-iskelet sistemi yaralanması geçirdiği bilinmektedir. Yine Amerika Birleşik Devletlerinde kullanılan 11 milyon cerrahi implantın %50’sini kırık tespit ve yapay eklem sistemleri oluşturmaktadır. 2030 yılında dünyada diz ve kalçaya yapay eklem uygulamasının 1.4 milyon kişiyi kapsaması beklenmektedir. Gelişen teknolojinin de yardımıyla yeni alaşımların uygulama alanına girmesinin yanısıra yüzey kaplamasının da önem kazanacağı ön görülmektedir. Burada amaç doku uyumunu arttırmanın yanısıra implantın dokuya biyolojik bağlanmasını uyarmaktır. Kemik dokusunun inorganik bileşenini hidroksiapatit organik bileşenini ise ağırlıklı olarak tip 1 kollajen oluşturmaktadır. Bu nedenle kemiğe uygulanacak biyomalzemelerin bu malzemelerden üretilmesine veya metallerin yüzeyinin bu malzemelerle kaplanmasına çalışılmaktadır. Uzun dönemde gevşemeye veya doku uyumsuzluğuna neden olan metal malzemenin klinikte kullanımının azalması ve doku ile daha uyumlu olan seramik-polimer kompozitlerin kullanımının artması beklenmektedir. Ortopedi ve travmatolojinin bir diğer güncel konusu da büyüme etmenlerinin klinik uygulamaya girmiş olmasıdır. TGF-beta ailesinin bir üyesi olan kemik morfojenik protein-2 ve -7 (BMP 2 ve BMP7) klinikte kaynama yokluğunda veya spinal füzyonda kullanılmaya başlanmıştır. Bu etmenlerin biyomalzemelerle birleştirilmesi yeni ufuklar açacaktır. Doku mühendisliğinde ise kıkırdak hücreleri ile birlikte emilebilen kollajen veya polimerlerin kullanımı yaygınlaşmaktadır. Özellikle kıkırdak mühendisliğinde
KRİYO TEM: UYGULAMALARI ve PRENSİPLERİ H. Mehtap KUTLU
Anadolu Üniversitesi, Fen Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Eskişehir, Türkiye e-posta: hmkutlu@anadolu.edu.tr
Amaç: Bu sunumda, biyolojik numunelerin hem oda ısında hem de kriyo ortamındaki preperasyonları ve yeni kriyo fiksasyon yöntemleri ele alınacaktır.
Biyolojik görüntüleme teknikleri arasında elektron mikrograflar bizlere, diğerlerine göre yüksek çözünürlük gücü sayesinde pek çok bilgi vermektedir. Elektron mikroskobu ile çalışanların amacı, hücresel ince yapı detaylarını gerçekci ve canlı haline en yakın biçimi ile görüntüleyebilmektir. En çok karşılaşılan sorun ise bu görüntülerdeki artefaktlardır. Son yüzyılda kriyo uygulamaları sayesinde, örnek hazırlama aşamasında oluşan bu artefaktlar en aza indirilmiş ve doku takibi daha kolay hale gelebilmiştir.
Metod. Günümüzde kullanılan, en iyi tekniklerden birisi olan ve çok ince örnekler gerektirmeyen, yaklaşık 2mm ile 100-300 mikrometre kalınlıktaki örnekler yüksek basınç altında (HPF: high pressure frozen) başarı ile fiske edilebilmektedir. HPF ile fikse edilen örneklerin kolaylıkla ince kriyo kesitleri alınabilmektedir. Yeni bir diğer yaklaşım ise, tek bir hücrenin 5 saniyeden daha kısa bir sürede korrelatif ışık ve elektron mikroskobu kombinasyonu ile (CLEM: correlative lıgth and electron mıcroscopy) spesifik bir moleküle sahip hücrenin görüntülenebilmesidir.
Bulgular ve Sonuçlar: Tüm hücresel faaliyetlerde suya ihtiyacımız vardır. Su olmaksızın bir yaşam düşünemediğimiz gibi, hücrelerimizin ince yapıları da suya bağlı olarak değişiklikler gösterir. Işık mikroskobu ile canlı hücre incelemelerinde su ortamı gereklidir. Fakat daha yüksek ayırım gücüne sahip elektron mikroskopları kullanmak istediğimizde, vakuma ihtiyacımız olur ve elektronlar da su içindeki canlı hücrelerimizi incelememize izin vermez. Bu dezavantajlardan kurtulmak için en iyi çözüm biyolojik materyallerin kriyo-elektron mikroskopları kullanılarak ince bir buz içerisine gömülmesi olmuştur. Bu metodun da aslında çok ince bir örneğe sahip olunması, buza gömülü örneğin elektronlara çok hassas olması gibi eksileri vardır. Bu dezavantajları minumuma indirebilmek için birkaç yöntem bir arada kullanılabilir.
DOKU-BİYOMALZEME ARA YÜZÜ: IŞIK VE ELEKTRON MİKROSKOBU DÜZEYİNDE BİYOUYUMLULUK
Doç Dr Petek Korkusuz,
HacettepeÜniversitesi Tıp Fakültesi, Histoloji ve Embriyoloji AD., 06100, AnkaraTel: (0312) 3052165, E-posta: petek@hacettepe.edu.tr
Doku mühendisliği; mühendislik bilimi ile hücre biyolojisi, moleküler biyoloji ve biyoteknolojinin birleşitirildiği bir bilim dalıdır. Bu alanda çeşitli biyomalzemeler, endojen ya da eksojen biyoaktif ajanlar ve hücrelerle birleştirilerek sürdürülebilir bir biyomimezisin sağlanması amaçlanır(1). Literatürde başta iskelet dokuları olmak üzere pek çok bağ dokusu ve parankimatöz organın yapı ve işlevlerinin moleküler düzeyde yerine konmasına yönelik deneysel ve klinik uygulamalar bulunmaktadır(2). İmplant uygulaması sonrası erken dönemde doku -implant ara yüzündeki fiziksel ve biyolojik temas, biyouyumluluğun ilk belirleyicisidir. Bu amaçla bağ ve destek dokularındaki doku mühendisliği uygulamalarında implantın fiksasyon ve doku ile integrasyonunu arttırıcı gözenekli üç boyutlu nanomalzemeler, değişen boyutlarda pürtüklendirilmiş yüzey kaplamaları ile hücre tutunmasını uyaran moleküler bazı modifikasyonlar kullanılmaktadır(3-5). Biyomalzemelerin tümü vücutta değişen derecelerde doku reaksiyonuna neden olur(3-7). Akut dönemde uygulandıkları dokuya primer fiksasyonlarını tamamlayabilmiş biyoaktif implantlar, lenfomonositer hücre infiltrasyonu ve fibröz enkapsülasyonla giden bir subakut inflamasyon süreci geçirir. Uzun dönemdeki uyum süreci, malzemenin biyobozunur olup olmaması, aşınma özellikleri, implantla beraber uygulanan biyoaktif mediyatörlerin salım süreçleri ile doz-etki profilleri, dokunun sinir ve kan desteği, hücre ve matriks içeriği, biyomekanik özelikleri ve immün yanıtını etkileyen lokal mikroçevreye ait faktörleri içeren geniş bir yelpazedeki etmenler dizisince belirlenir(1, 2). Son zamanlarda biyoteknolojik uygulamalarda yer edinen olgun ya da kök hücre tedavileri de implantlarla beraber uygulandıklarında doku yanıtında oldukça etkili mikroçevre değişikliklerine neden olabilmektedir(7). İmplantın komşu doku ile apozisyonu ve bunu izleyen doku ile uzun süreli bütünleşme aşaması, hedef dokunun yeniden yapılanması ile tanımlanan sekonder bir adaptif süreç gerektirir. Bu dönemde organizmanın biyolojik yaşı ve immün kompetansı, stabil bir süreç için belirleyicidir. İmplant-doku integrasyonunun uzun dönemdeki moleküler belirteçleri ve bunların manipulasyonuna ait yeni stratejilerin
PLASENTAL GELİŞMEDE ANJİYOJENİK MOLEKÜLLERİN ROLÜ Ramazan Demir
Akdeniz Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Histoloji ve Embriyoloji Anabilim Dalı Antalya ,Türkiye E.posta: rdemir@akdeniz.edu.tr
Embriyonal dokuların gelişip olgunlaşmasında rol oynayan anjiyojenez ve vaskülojenez (damarlanma), anne ile fetüs arasında her türlü ilişkiyi ve iletişimi sağlayan plasentanın gelişmesinde ve olgunlaşmasında önemli bir role sahiptir. Bu iki sürecin sağlıklı oluşması, gelişmesi ve devam edip embriyo-fetüs gelişmesine etkili olabilmesi için belli gruplar içinde nitelenen moleküller vardır. Bunların başında da damar büyüme faktörü ve onun reseptörleri (vasculoendothelial growth factör, VEGF and its receptors; VEGFR1, 2), anjiyopoietinler (Ang-1 ve Ang-2) ve onların reseptörleri olan Tie-1 ve Tie-2 olmak üzere pek çok anjiyojenik molekül etkilidir. Ek olarak fibroblast büyüme faktörü-beta (FGF-beta), epitelyal büyüme faktörü (EGF) ve plasenta büyüme faktörü (PlGF) ifade edilebilir. Anjiopoietinler plasental vaskulojenez ve anjiyojenezde doğrudan etkili olup koryonik villusların gelişmesinde rol alırlar. Bu moleküllerin gebelik yaşına bağlı olarak plasental villus ağacının belli segmentlerinde sentezlenirler. Gebeliğin erken günlerinde oluşma ve gelişme sürecindeki plasental villus ağacının ilk örnekleri olan mezenşimal villuslarda, vaskulojenezin tetikleyici faktörü VEGF ve reseptörleri prensip olarak villus sitotrofoblastlarında sentezlenirken, villus tipinin farklaşması ve olgunlaşmasına bağlı olarak bu sentez ve tetikleme görevi sitotrofoblasttan stromadaki hücre popülâsyonuna geçer. Bunların başında gelen, Hofbauer hücreleri ile anjiojenik hücre kordonlarını (AHK) oluşturan multipotent öncü hücrelerdir. Bu moleküllerin dağılım ve konumlarını anlamak ve tayin etmek için kullanılan immunohistokimya (IHK) ve immunositokimya (ISK) yöntemlerine ek olarak immunofloresan uygulamaları son derece yararlı ve verimlidir. Ang-1, yoğun olarak sinsisyotrofoblastta görülürken, endotel hücrelerinde, AHK’da daha hafif reaksiyon verir. Güçlü Ang-2 immunoreaktivitesi yine sinsisyotrofoblastlarda gözlenirken, sitotrofoblastlarda daha az yoğun bulunur. Orta şiddette Ang-2 immunoreaksiyon endotel hücrelerinde gözlenir. AHK ve Hofbauer hücrelerinde VEGF ve reseptörleri güçlü bulunurken, Ang-1 ve 2 orta derecede reaksiyon verirler. Tersine, trofoblastik kabuk ve hücre kolonlarında, endotel ve AHK hücrelerinde Tie-1 bulunurken, en yoğun immunoreaksiyon Tie-2 sitotrofoblastlarda, AHK ve endotel hücrelerinde gözlemek mümkündür. Western blot analizleri, IHK sonuçlarını teyit eder şekilde sonuçlar elde edilir. Yaptığımız seri çalışmalar sonunda, VEGF ve onun reseptörleri vaskulogenez ve anjiyojenezin kontrolünde doğrudan rol oynadıklarını belirlememize rağmen, plasental patolojilerde bu anjiyojenik faktörlerin hangi hücre içi yolağı kullanarak etkili oldukları bilinmeyen araştırma konusudur. Bununla beraber, anjiyopoietinler ve onun reseptörleri plasental gelişmede önemli rolleri olduğu yönündeki önemini koruyor. Şüphesiz ki fonksiyonel çalışmaların denenme-sınanma bağlamında yapılması ve sonuçların yeni deneylerle teyit edilmesi gereği vardır.
Özellikle stromal hücre popülâsyonu olan Hofbauer hücrelerin otokrin ve parakrin etki mekanizmaları ve sentezledikleri bilinmeyen faktörlerin anjiyojenez ve vaskulojeneze ne derecede etkili olduğu gizemli konular arasında yer almaktadır. Yeni anjiojenik moleküllerim belirlenmesi gündemde olabilir. Özellikle bu moleküllerin etki mekanizmalarına bağlı olarak oluşan patolojik gebeliklerde, plasental fizyolojide, sağlıklı gebelik sürecinde istenmeyen tablolardan intrauterine büyüme geriliği ve pre-eklampsiya plasental hastalıklara kadar birçok bilinmeyene ışık tutabilecektir.
CAN WE UNDERSTAND THE THRESHOLD OF CELL DEATH THROUGH MICROSCOPY?
Richard A. Lockshin
Department of Biological Sciences, St. John’s Universi, 8000 Utopia Parkway, Jamaica NY 11439 USA Tel: +1 718 990 1854, E-mail: lockshin@stjohns.edu
Today we know a great deal about the biochemistry of apoptosis and, through the study of autophagy in yeast, something about autophagy in cell death. Because, in maltreated yeast and other cells, autophagy appears to be an effort by the cell to remove damaged organelles or to generate energy for survival, the term “autophagic cell death” has recently become less popular, and many other names have been invented to describe forms of cell death that differ from classic, morphologically defined, apoptosis. Nevertheless, there are instances in which a previously healthy cell undergoes massive autophagy before finally being destroyed by apoptosis or other mechanism. The most prominent examples of this type of death come from metamorphosing insects and other animals, in which large numbers of huge, post-mitotic cells are destroyed at a pace that would overwhelm phagocytosis; but mammary epithelium undergoes such an autophagic destruction during the post-lactational period, and hormone-dependent muscles such as the levator ani of rats are similarly destroyed if the rodent is castrated. If we assume that autophagy is a defense mechanism, then we face the question of why a previously healthy cell is suddenly not doing well at all. More intriguing, when the destruction has been followed in well-timed situations or experiments, it appears that specific organelles are removed in waves of destruction: at one time mitochondria, at another ribosomes, etc. In muscle, myofilaments appear to erode without the aid of intervening organelles. These events may occur without the synthesis of new proteins. It seems unlikely that autophagic vacuoles could be considered as predatory organelles, attacking healthy components of the cell. It is far more logical to assume that they operate as scavengers, removing damaged material. But what then is the nature of the damage? And how was the damage done? Microscopy can offer high resolution, careful timing, attention to detail, and observation of individual cells rather than populations. It is with these tools that we may soon be able to understand why the health of a cell suddenly deteriorates, and what defines the threshold beyond which it can no longer survive.
MORPHOLOGY-BASED STUDY ON THE PITUIITARY CELLS AND TUMORS: DEVELOPMENT AND DIFFERENTIATION Robert Y. Osamura, MD
Department of Pathology Tokai University School of Medicine Shimokasuya Kanagawa Japan 259-1193 osamura@is.icc.u-tokai.ac.jp
The anterior pituitary gland, humans and rodents, produces growth hormone(GH), prolactin(PRL), thyroid stimulating hormone(TSH), adrenocorticotropic hormone(ACTH), follicle stimulating hormone(FSH)/luteinizing hormone(LH). These hormones are produced and secreted from different cells. TSH,FSH and LH are composed of αSU and βSU. ACTH and αSU are the hormones appearing as the earliest hormones. In the human pituitary glands, GH and αSU are produced in the same cells. These hormone producing cells are grouped into three cell lineages, GH-PRL-TSH, ACTH and FSH/LH. These distinct cell lineages are regulated by the combination of transcription factors, i.e. GH-PRL-TSH lineage by Pit-1, ACTH lineage by NeuroD1 and Tpit, FSH/LH lineage by SF-1 and GATA-2. The human pituitary adenomas also reveal functional differentiation according to the similar combination of transcription factors, GH producing adenomas(GHomas) by Pit-1 or ACTHomsa by NeuroD1 and Tpit. Estrogen receptor(ER) is the additional factor to Pit-1 for the production of PRL in GHomas. Some rare tumors which produce both ACTH and GH reveal aberrant expression of NeuroD1 and Pit-1 in the same tumor cells. This condition was reproduced in AtT20 cells which produced GH by Pit-1 transfection. GFP-Pit-1 gene construct is helpful to select the Pit-1 gene expression in the nuclei by laser microdissection(LM).
In human pituitary adenomas, GHRH is the possible oncogenic factor in GHomas. In the rodents, GHRH transgenic animals develop Pit-1-related adenomas which produce GH and PRL. Among many other experimental pituitary tumorigenesis, Prop-1 transgenic mice developed tumors which produce GH, PRL or TSH. Prop-1, prophet of