OflNtiN DÜŞÜNCESİ :
J
j
H \fc
Mithat Cemal
N İZ A MKT'J İN N A Z İF T ü rk iy e ölçüsündeki bilg in ler -
den değil, dünya ölçüsündeki âlim lerden h e r m em lek ette bir kolordu ve k ü re ü stü n d e birk aç ordu k u r m ak h e r d evirde m üm kün olm uş tu r; hele bu devirde! Ş u İkinci D ünya harb in d en sonra... B unun için M idhat Cem al K u n ta y , Son P o stad a M ahm ud Y esariyi düşü - n ü rk en ;
«Âlim denen açlar, y a rı toklar bir alayken..»
Deyişiniz, sadece bir görüş, bi liş ve seziş hatası olarak kab u l e- d ileb ilir. «Fırça ile kalem in k u v vete — m eccanen — uşak» l'k edi şini iddiaya kalkışm anız ise âlemi k ö r ve sersem sam şm ızm şaheser bir delilidir. K uv v ete uşaklık eden fırça, h e r devirde p o rfir m erdiven li som aki d u v arlı m erm e r k âşa n e lerd e yaşam ıştır ve tablolarım y ap tığı b o y alan ya canlı venüslerin tu ttu ğ u m u rassa p aletlerd en al - m ışt'r yahud h e r ren g i o re n k te n livre giymiş b ir uşağın bin bir r e veransla getirip b ir dizini yere ko y a ra k b ir dua gibi kendisine y ü k selttiği altın b ir potadan...
U şak kalem e gelince o; b ilirsi niz ki bazan avuç avuç inci ile bes len m iştir ve h e r zaman yazdığı her kelim e züm rüdle, yak u tla, elm as la ö rtü lm ü ştü r.
M uhm ud Y esari uşak bir kalem değildi şübhesiz. R ahm etli üstad dostnm du, kulandığı kalem leri, ne sattı n e kiralad ı. F a k a t ne d o k to r suz öldü, ne de iane ile göm üldü. Bu iddianızı __onun asıl hatırası
adına p ro testo ederim .
Siz, hiç b ir zam an kalem geliri ile yaşam adınız. B ir sa n a tk â r misi* n 'z? B una şübhe etm iy o ru m . F a - k a t siz o sa n a tk â r katagorisin * densiniz ki m en sublarnun e k se ri y eti azîm esi tev az u u şiar edindik leri için zam an zam an sem tlerine u ğ ray an ilham perisinin teşv ik le rin i ya h afızalarında y ah u d def « te rle rin d e sak larla r. O nlar, doğ - ru y u söyliyerek kendilerini — sa dece dostlarına — edebiyat m e - raklısı diye tamt>rlar. Bir k'sm ı da v a rd ır ki — çok azdır ve siz onlar- dansııuz — H e r nedense «galiba baltalanm adığı için »gittikçe d a l b udak salan bir g u ru r olursu n u z ve h ak ik î k alem sa n a tk â rın a istih fa f ile b a k a r ve;
— Profesyonel!
D ersiniz.. K endinize dahi itira f edem ediğiniz b ir verim kVlığım «fikir ve san at piyasasına eser ar- zetm eyi bayağ>l>k» su re tin d e te fsir etm ek c ü r’eti arkasında gizlem eğe kalkışırsınız. S onra zekâsını b e - ğendiğim iz fa k a t zekâyı kendisine H asretm enize m ü saad e edem i ye- ceğimiz bir P ey am î’yi taçla n d ır - m ak gibi jestlerle bu c ü r’ete o rta o y u n u lıira tla rı g iy d irere k büsb ü tü n gem ’i azıya alırsınız.
U yanınız efendim . G öklerinizin çapaklarım siliniz. H üly an ızd an silkininiz! O lem p’iniz m evhum dur; h ak ik î kalem kiralan m ağ a m ecb u r değildir artık. Millet, san a tk â rım y aşatm ak tad ır.