Herhangi Bir Refraktif Düzeltme Yapılmadan Snellen Eşeli İle Görme Keskinliği
10/10 Olan Olgularda Kornea Topografi Bulguları
Corneal Topographic Findings of People ~Who Have 10/10 Visual Acuity vvith Sinellen Chart VVithout any Refractive Correction
M.İlker TOKER *, Haydar ERDOĞAN **, M.Kemal ARICI **, Ayşen TOPALKARA ***
ÖZET
Bu çalışmanın amacı herhangi bir refraktif düzeltme ya-pılmadan Snellen eşeli ile görme keskinliği 10/10 olan olguların kornea topografi bulgularının değerlendirilmesi. 21 ile 47 yaş arasında, herhangi bir oküler veya sistemik hastalığı olmayan, daha önce kontakt lens kullanmamış ve herhangi bir refraktif düzeltme yapılmadan görme keskinliği Snellen eşeli ile 10/10 olan 17'si kadın, 27'si erkek, toplam 44 olgunun 88 gözüne Humprey Atlas kornea topografi cihazı ile kornea topografısi yapıldı. Topografik haritaların kalitatif olarak değerlendirilmesi sonucu 25 (%28.41) gözde yuvarlak, 9 (%10.23) gözde oval, 35 (%39.77) gözde simetrik kum saati , 14 (%15.91) gözde asimetrik kum saati ve 5 (%5.68)gözde düzensiz topografik şekiller tespit edildi. Ortalama Ki, K2 ve astigmatizma değerleri
sırasıyla 43.72±1.43 D, 43.03±1.40 D ve 0.74±0.43 D idi. Kadın ve erkekler arasında keratom etrik değerler ve astigmatizma açısından istatistiksel olarak anlamlı fark yoktu (p>0.05). Herhangi bir refraktif düzeltme yapılmaksızın Snellen eşeli ile görme keskinliği 10/10 olan olgularda yuvarlak, dü-zensiz, oval, simetrik ve asimetrik kum saati gibi topografik şekiller görülebileceği ve ortalama 0.74±0.43 D korneal astigmatizma olduğu tespit edildi.
Anahtar kelimeler: Kornea topografisi, normal göz.
SUMMARY
in this study, it was aim ed to evaluate the corneal topo-graphic findings of the people who have 10/10 visual acuity vvith Snellen chart without any refractive correction. Eighty eight eyes of 44 subjects (17 wom en and 27 m en) who had 10/10 visual acuity vvith Snellen chart and who did not have any ocular and systemic disease and, who had not used con-tact lens before, were evaluated by corneal topography using Humprey Atlas Corneal Topography System. The ages of the people were betvveen 21 and 47 years. As a result of the topographic patterns, we determined round pattern in 25 (28.41%) eyes, oval pattern in 9 (10.23%) eyes, symm etric bow tie pattern in 35 (39.77%) eyes, asymm etric bow tie pattern in 14(15.91%) eyes and irregular pattern in 5(5.68%). Mean Ki, K2 and astigm atism values w ere respectively
43.72±1.43 D, 43.03±1.40 D and 0.74±0.43 D. There was no statistically significant difference betvveen women and men for the keratom etric values and astigmatism (p>0.05). in people vvho have 10/10 visual acuity vvithout any refractive correction, w e det erm i ned t hat round, oval , sym m et ric bow t i e and ar,"" 3tric bow tie patterns can be seen and there vvere 0.74±0.43 D corneal astigmatism.
Keyvvords: Corneal topography, normal eye.
C. Ü. Tıp Fakültesi Dergisi 23 (4): 171- 174, 2001
GİRİŞ
Korneanın bilgisayarlı topografik analizi; kornea topografisini en ince ayrıntılarına kadar belirlemek üze-re, keratoskopi fotoğrafları ve bilgisayar programlarının kombine edilmesi sonucu geliştirilmiş bir yöntemdir (1). Bilgisayar destekli kornea topografisindeki gelişmeler normal ve anormal kornea topografisinin değerlendiril-mesinde büyük gelişmelere neden olmuştur (2). Bu cihazlar normal kornea topografisinin değerlendirilme-sinde, hastalıkların, cerrahi işlemlerin ve kontakt lens
Uzm. Dr., Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Göz Anabilim Dalı, Sivas Yrd.Doç.Dr., Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Göz Anabilim Dalı, Sivas Doç.Dr., Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Göz Anabilim Dalı, Sivas
Herhangi Bir Refraktif Düzeltme Yapılmadan Sneilen Eşeli İle Görme Keskinliği
kullanımının kornea topografisine etkisinin izlenmesinde kullanılmaktadır (3-9).
Patolojik korneaları değerlendirebilmek için normal korneanın topografisini bilmek önemlidir. Bu çalışmanın amacı herhangi bir refraktif düzeltme -yapılmaksızın Sneilen eşeli ile 10/10 görebilen olgularda kornea topografi bulgularını tespit etmektir.
GEREÇ ve YÖNTEM
Ağustos 2001'de Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fa-kültesi Göz Hastalıkları Anabilim Dalı Polikliniğine baş-vuran, kornea topografisini etkileyebilecek herhangi bir oküler veya sistemik hastalığı olmayan, daha önce kontakt lens kullanmamış, oküler cerrahi veya travma öyküsü olmayan, tümüyle sağlıklı 21 ile 47 yaş arasında 17'si kadın, 27'si erkek, toplam 44 olgunun 88 gözü çalışmaya alındı. Kadın olguların yaş ortalaması 28.53±6.59 (21-46) iken, erkek olguların yaş ortalaması 31.04±6.09 (21-47) idi. Yaş yönünden kadın ve erkek olgular arasında istatistiksel olarak anlamlı fark yoktu (p>0.05). Tüm olguların yaş ortalaması ise 30.07±6.37 idi.
Olguların görme keskinlikleri, Sneilen eşeli ile her olgunun her bir gözü için ayrı ayrı diğer göz kapatılarak değerlendirildi. Çalışmaya alınan gözlerin tümünün gör-me keskinliği, herhangi bir refraktif düzeltgör-me yapılmak-sızın Sneilen eşeli ile 10/10 idi.
Tüm olguların anamnezleri ve kornea topografileri alındı. Tüm topografik ölçümler aynı mekanda, aynı makine ile aynı ışık koşulları altında, aynı kişi tarafından yapıldı. Olgular cihaza oturtularak gözleri cihazın konu-suna mümkün olduğunca yaklaştırıldı. Olgudan renkli ışığa fiksasyon yapması, fotoğraflar çekildiği sırada gözünü kırpmaması ve her iki gözünü açık tutması is-tendi. Ölçümler gerektiğinde tekrarlanarak elde edilebi-len en iyi görüntüler kaydedildi. Topografik haritadaki kurvatür yarıçapları aksiyel yöntemle alındı. Her gözden sim-K (dikey eksen KÎ, yatay eksen K2) değerlerinin
okunabildiği 3 ayrı ölçüm alındı. Değerlendirme aynı oftalmolog tarafından sim-K değerlerinin ortalaması alınarak yapıldı.
Alınan ölçümler renklerle kodlanmış haritalara dö-nüştürülerek değerlendirildi. Niteliksel olarak renklerle kodlandırılmış topografi haritalarında görülen şekillere göre değerlendirme yapıldı. Topografi haritaları değer-lendirilirken korneanın optik olarak önemli olan santral ve parasantral bölgelerine denk gelen kahverengi, sarı, bronz, altın sarısı gibi ara renkler dikkate alındı. Kırmızı zonda ayrımı yapılamayan ve bütünlüğü olmayan şekil-lerin görülmesi, mavi ve yeşil gibi perifer zonların da
daima yuvarlak veya oval olması sebebiyle bu renklsj değerlendirmede kullanılmadı. Tüm haritalar 24 renkte oluşan ve her bir renk arasında 0.2 D fark buluna normalize skalada değerlendirildi.
Kornea topografi cihazı olarak Humphrey ATLA. Corneal Topography System (model 991, Zeiss, Dublir^ California, USA) kullanıldı. Topografi ölçümleri öncesi^ de aplanasyon tonometrisi yapılmasına, suni göz yaf kullanımına, ölçüm sırasında göz kapaklarının spekuluıS gibi yardımcı araçlarla açılmasına izin verilmedi. ,, Veriler SPSS 8.0 ver. softvvare paketine yüklenere ortalamalar ve standart sapmaları hesaplandı. Kadın vr erkek olguların yaşları ve kornea topografi değerlet
student t-testi kullanılarak karşılaştırıldı. f.
BULGULAR
Topografik şekillerin kalitatif olarak değerlendiril-mesi sonucu 25 (%28.41) gözde yuvarlak, 9 (%10.23 gözde oval, 35 (%39.77) gözde simetrik kum saati, 14 (%15.91) gözde asimetrik kum saati ve 5 (%5.68)gözd( düzensiz topografik şekiller tespit edildi (Tablo 1). Yu-varlak, oval, simetrik kum saati, asimetrik kum saati vf düzensiz kornea topografisi olan gözlerin ortalam; refraktif gücü (K), KÎ, K2 ve astigmatizma değerler
Tablo 2'de verilmiştir.
Tablo 1: 10/10 görme keskinliği olan gözlerin kornea topograf. şekil sayı ve % oranlan
Kornea topografi görünüm
Kornea sayısı
% oranı
r
y
Yuvarlak
25
28.41
k
Oval
9
10.23
ı
Simetrik kum saati
35
39.77
(
l Asimetrik kum saati
14
15.91
t
Düzensiz5
5.68
Toplam
88
100
ı
\
Tüm korneaların
ortalama K,
KÎ, K2
ve,
astigmatizma değerleri
sırasıyla 43
,38i 1.39
D,, 43.72±1.43 D, 43.03±1.40 D ve 0.74±0.43 D iken, kadın kornealarının ortalama K, KÎ,K2 ve astigmatizma
değeri sırasıyla 43.75Ü.37 D, 44.15±L35 D, 43.35±1.42 D ve 0.8Ü0.45 D, erkek kornealarınınki ise sırasıyla 43.14il.37 D, 43.45Ü.42 D, 42.83il.37 D ve 0.69i0.41 D idi. Kadın ve erkeklerin kornealarının K, K ı, K2 ve astigmatizma değerleri arasında istatistiksel olarak
anlamlı fark yoktu (p>0.05) (Tablo 3).
Tablo 2: Yuvarlak, oval, simetrik kum saati, asimetrik kum saati ve düzensiz kornea topografi şekillere ait ortalama K, Ki, K2,
astigmatizma değerleri.
K
Ki
K2
Astigmatizma
Yuvarlak
4 3 . 3 0 i l. 4 8
43.50il.45
43.10Ü. 53
0.42i0.31
Oval
42.7Ü0.88
43.01iO.90
42.41iO.90
0.60İ0.33
Simetrik kum saati
4 3 .3 6i l .3 3
43.81ü. 36
41.91il.34
0.92İ0.39
Asimetrik kum saati
4 4 . l l il. 6 3
44.54il.74
43.68ü. 54
0.9Ü0.41
Düzensiz
43.02iO.87
43.22iO.68
42. 82Ü. 34
0.80İ0.53
Tablo 3: Kadın ve erkek olguların yaşları, kornealarının refraktif güç, Ki, K2 ve astigmatizma değerleri
Astigmatizma Kadın
28.53i6.59
43. 75ü. 37
44. 15ü. 35
43.35Ü.42
0.81İ0.45
Erkek
31.04i6.09
43. 14ü. 37
43.45Ü.42
42.83Ü. 37
0.69İ0.41
Toplam
30.07i6.37
43. 38Ü. 39
43.72Ü.43
43.03Ü.40
0.74İ0.43
p>0.05
p>0.05
p>0.05
p>0.05
p>0.05
TARTIŞMA
Kornea topografi cihazları kornea yüzeyinin etki-siyle kornea gerisinde oluşan görüntünün dijital kamera ile fotoğrafını almakta ve bu resim matematiksel algoritmler ile işlenerek sayısal değerlere ve topografik haritalara dönüştürülmektedir (10). Bu yöntem, kornea yüzey anomalilerini ve kornea refraktif gücünü renkli kornea topografik haritaları şeklinde gösterir ve hem normal, hem de hastalıklı kornea yüzeyinin kırıcılığının değerlendirilmesini sağlar. Modern bilgisayarlı kornea topografi analizi kornea hastalıkları ve refraktif cerrahide çok önemli gelişmelere yol açmıştır (6).
Gözün toplam ortalama kırıcı gücü 62.0 D ve bu-nun %70'i kornea tarafından oluşturulur. Kornea ön yüzünün +48.8 D, arka yüzünün ise -5.8 D kırma gücü vardır. Kornea santralindeki toplam kırma gücü +43.0 D olarak bilinmektedir (11). Patolojik kornealar ile normal k or n eayı ayırt edebilmek için normal k ornea topografisini bilmek önemlidir. Refraktif düzeltme ile hedeflenen görme keskinliği düzeyi Snellen eşeli ile 10/10 görmedir. Ancak bu görme keskinliğine sahip her göz emetrop demek değildir. Bu çalışmanın amacı her-hangi bir refraktif düzeltme yapılmaksızın Snellen eşeli ile 10/10 görebilen olgularda kornea topografi şekilleri, keratometrik değerleri ve topografik astigmatizma mik-tarını tespit etmektir.
İlk olarak Knoll fotokeratoskopik verilere dayana-r ak emetdayana-r opladayana-rdak i nodayana-r mal k odayana-r nea t opogdayana-r af is ini hor iz ont al mer idy en boy unc a s ant r al as im et r i ve
periferal düzleşmenin miktarına göre dört gruba ayır-mıştır (12). Dingeldein ve Klyce bilgisayarlı topografi yöntemini kullanarak emetrop olgular arasında oldukça değişik topografik şekiller olduğunu saptamışlardır (13).
Boğan ve arkadaşları, bilgisayarlı topografi yöntemi ile ametrop ve emetrop gözleri birlikte değerlendirerek kornea topografisini sınıflandırmışlardır. The Corneal MorMii^g System videokeratografi cihazının kullanıldığı bu çalışmada %22.6 yuvarlak, %20.8 oval, % 17.4 simetrik kum saati, %32.1 asimetrik kum saati ve %7.1 düzensiz topografik şekiller belirlemişlerdir. Aynı çalış-mada yuvarlak ve oval şekiller arasında keratometrik astigmatizmada istatistiksel olarak anlamlı fark olmama-sına rağmen, yazarlar simetrik ve asimetrik kum saati şekillerinde daha fazla astigmatizma göstermişlerdir. Bütün korneaların santralde daha dik ve parasantral ve periferik olarak daha düz olduğu saptanmışlardır (14). Ülkemizde TMS-1 bilgisayarlı topografi cihazı ile yapılan bir çalışmada Kanpolat ve arkadaşları da %15.2 yuvar-lak, %12.1 oval, %27.3 simetrik kum s aati, %36.3 asimetrik kum saati ve %9.1 düzensiz kornea topografi şekiller buldular. Bu çalışmadaki yuvarlak, oval, simetrik kum saati, asimetrik kum saati ve düzensiz kornea t op ogr af i ş ek iller i olan k or neal arın ort alam a astigmatizma değerleri sırasıyla 0.5 D, 0.6 D, 0.6 D, 0.6 D ve 0.7 D, tüm olguların ortalama keratometrik değeri ise 42.92 D idi (15).
Alvi ve arkadaşları, EyeSys korneal analiz sistemini kullanarak 100 normal kornea üzerinde yaptıkları çalış-Refraktif Güç
Herhangi Bir Refraktif Düzeltme Yapılmadan Snellen Eşeli İle Görme Keskinliği
mada %11 yuvarlak, %6 göz yaşı damlası, %17 simet-rik kum saati, %22 böbrek, %1 asimetsimet-rik kum saati, %32 oval, %11 düzensiz kornea topografi şekiller bul-muşlardır. Bu çalışmada topografik şekiller ve bunların görülme sıklığının kullanılan cihaza göre değişebileceğini bildirmişlerdir. Ortalama astigmatizma değerleri göz yaşı, düzensiz, yuvarlak, oval, böbrek ve kum saati şekillerindeki kornealarda sırasıyla 0.15 D, 0.49 D, 0.56 D, 0.56 D, 0.72 D ve 1.82 D idi. Tüm korneaların orta-lama KÎ,K2 ve astigmatizma değerleri ise 41.76±3.08 D,
44.15±3.15 D ve 2.40Ü.77 D idi (16).
Bizim çalışmamızda ise %28.41 oranında yuvarlak, %10.23 oranında oval, %39.77 oranında simetrik kum saati, %15.91 oranında asimetrik kum saati ve %5.68 oranında düzensiz topografik şekiller tespit edildi. 0-ranlarımızdaki farklık, çalışmamıza seçilen olgularda emetropi şartının aranmaması ve kullanılan topografi cihazının farklı olması sebebiyle olabilir. Yuvarlak, oval, simetrik kum saati, asimetrik kum saati ve düzensiz kornea topografisi olan gözlerin ortalama astigmatizma değerleri sırasıyla 0.42±0.31 D, 0.60±0.33 D, 0.92İ0.39 D, 0.9Ü0.41 D ve 0.80±0.53 D idi. Tüm korneaların ortalama refraktif gücü, K1( K2 ve
asti gmati zma değeri sırasıyla 43.38Ü.39 D, 43.72±1.43 D, 43.03il.40 D ve 0.74İ0.43 D idi.
Bu çalışmanın sonucunda Snellen eşeli ile 10/10 görme keskinliği olan olgularda da yuvarlak, düzensiz, oval, simetrik ve asimetrik kum saati gibi topografik şekiller görüldüğü fakat bu topografik şekillerin dağılı-mının oransal olarak diğer çalışmalardan farklı olduğu tespit edilmiştir. Çalışmaya alınan tüm kornealar göz önüne alındığında ortalama 0.74i0.43 D korneal astigmatizma tespit edilmiştir. Normal sayılabilecek kornealarda çeşitli topografik şekillerin olabileceği, topografik haritalar değerlendirilirken niteliksel analiz-lerle birlikte niceliksel analizlerin de yapılmasının daha iyi'sonuçlar verebileceği düşünülmüştür.
KAYNAKLAR
1. Klyce SD. Computer-assisted corneal topography. High resol uti on graphi c presentati ons and anal ysi s of keratoscopy. Invest Ophthalmol Vis Sci 1984;25:1426-35.
2. Cinai A, Yaşar T, Demirok A, Andı İ, Özdemir M,.. H. Ortamdaki ışığın bilgisayarlı kornea topografis' müne etkisi. MN Oftalmoloji 200Û;7:7-10. 3. Arffa RC, Klyce SD, Busin M. Keratometrj
epikeratophakia. J Refract Surg 1986;2:61-4. 4. VVİlson SE, Lin DTC, Klyce SD, Insler MS. The a
topography of Terrien's marginal degeneration. Crj| 1991;10:2-8.
5. Hepşen İF, Belin MW. Keratokonus değerlendiriliri elevasyon ve plasido disk sistemli topografi cihaz! videokeratografik indeksler kullanılarak karşılaştırıl MN Oftalmoloji 1998;5:288-92.
6. Akova YA, Duman S. Kompüterize kornea topogoe Kornea topografisinin değerlendirilmesinde yeni birtaı tem. TK Oftalmoloji 1994;3:58-61.
7. McDonnell PJ, Garbus J, Lopez PF. Topographic arı and visual acuity after radial keratotomy. A Ophthalmol 1988;106:692-5.
8. VVİlson SE, Lin DTC, Klyce SD, Reidy JJ, Insler Topographi c changes i n contact l ens i nduced om vvarpage. Ophthalmology 1990;97:734-44.
9. Zadnik K, Friedman NE, Mutti DO. Repeatabilit) corneal topography: 'Corneal Field'. J Refract i
1995;ll :119-25. n
10. Corbett MC, O'brart PS, Saunders DC, Rosen ES. l assessment of corneal topography. Eur J Implantıü
Surg 1994;6:98-105. Je
11. G ü l e r C . G ö zü n R e f r a kt i f D u r u m u . : A y dın P, A k o va L editörl er. Te mel Göz Ha stalıkları. Güneş Kitabeyi, Ante 2 0 01 :9 3 - 1 0 2.
12. Knoll HA. C orneal countour s i n the general popul ati or^"
r e v e a l e d b y t h e p h o t o ke r a t o s c o p e . A m J O p h t h a l r
1 9 61 ;3 8: 3 8 9 - 97 . „
13. D i n g e l d ei n S A , K yl ce S D . T h e t o p o g r a p h y o f n o r t . cor n ea. Ar ch Op ht hal m ol 19 8 9; 1 0 7:5 12 - 8.
14. B oğ an S J, W a ri n g G O , i br a hi m O , D r e v v s C, U rti sP C l a s si fi ca t i o n o f n o r m a l c o r n e a l t o p o g r a p h y b a se d l - co m put er - a ssi st e d vi de o ker at og ra p h y. A r ch Op hth al n ç 1 9 90 ;1 0 8: 9 4 5 -9 .
15. Kanpol at A, Şimşek T, Alp N, Bardak Y. Emetrop gözlen no r m al kor n ea t o po gr afi si ni n bi l gi sa yarlı videokeratogt il e değerlendirilmesi. MN Oftalmoloji 1996;3:72-4. ı 16. Al vi N P, M c M a h o n T T , D e vul a p al l y J, C h e n T C , Vi a nı
M A. C ha r a cte ri sti cs of n or m al co rn e al top o gr a ph y u siı th e E ye S ys co r ne al a n al ysi s syst e m . J C a t ar a ct R ef r a S ur g 1 9 9 7; 2 3: 8 4 9- 5 5.
Yazışma adresi
Dr.M.İlker Toker
