@aktüalite
aktüalite®
UZANALIM
BOĞAZİÇİ'NE
Tarihimizin iki incisi dün kapılarını
açtı. Beylerbeyi Sarayı 1971'den beri
onarım nedeniyle kapalıydı.Küçüksu
Kasrı ise ilk kez ziyaretçilere açıldı
B
O Ğ A Z İÇ İ a s ırla rd ır ta rih le koyu n k o y u n a y aşar. A ş ın m ış b ir y a lı d u v a rın a çarpan h e r d a lg a k ım ıltıs ı, her su ş ık ırtıs ı u n u tu lm u ş ö y k ü le rin şa rk ıs ın ı s ö y le r d u y m a k is te y e n le re .K üçüksu K asrı ile B ey le rb e y i S a rayı d a o g ü ze lim k ıyılard a, g e ç m iş in tü rk ü s ü n ü d in le y e n iki es k i ta n ık g ib id ir. Y ü zle rce p en c ered e d e n ize karşı b in b ira n ı fıs ıld a ş ır, durur.
B u g ü n e dek z iy a re te h iç a ç ılm a m ış o la n K üçüksu Kasrı ile 197 1 'den beri res torasy on n e d e n iy le h a lk a kapalı olan B eylerbeyi S a rayı o n a rım ve d ü ze n le m e le rd e n so n ra y a p ıla n bir tö re n le g ü n ü m ü z e k a p ıla rım a ç tı, yerli ve yab an cı konu kları b eklem eye k o y u ld u . M illi S a ra y la r’a bağlı O s m a n lI
İm p a ra to rlu ğ u ’nun son d ö n e m m im a ris in i y a n s ıta n ve
y aşan d ığ ı ş e k liy le k o ru n m a y a ç a lış ıla n iki ta rih î y a p ın ın dünkü a çılış tö re n in d e konu şan M illî S a ra y la r M üdürü C e n g iz D iker '‘B e y lerb ey i Sarayı ile K üçüksu K a s rı’nı h iz m e te a ç m a k ta n gurur d u y u y o ru z” d iy o rd u .
Göksu'ya gidelim
K
Ü Ç Ü K S U is k e le s in e y a k ın lığ ı n e d e n iy le d ah a çok bu is im le a n ılır o la n G öksu K a s rı, 1 7 5 1 -1 7 5 2 y ılla rın d a S adrazam D iv itta r M e h m e d P aşa ta ra fın d a n I. M a h m u t için G ö k s u deresi k ıy ıs ın d a y a p tırılm ış tı. A h ş a p tı. D aha s o n ra g ü n e y d e k i tep ed en K asra su g e tirile re k havuz ve s eb il d e e k le n d i. A h ş a p yapı III. S e lim ve II. M a h m u d za m a n la rın d a o n a rıld ı. A b d ü lm e c id z a m a n ın d a y ık tırıld ı ve 1 8 5 6 ’d a b u g ü n kü b iç im iy le kâ rg ir olarak y e n id e n y a p ıld ı. K asr, b ir bodrum ü zerinde y ü k s e le n iki k a tta n m e y d a n a g e lir, iki salo n u , b u n la ra a ç ıla n s e k iz m u h te ş e m odası vardır. S a lo n ve o d a la r d e ğ e rli kris ta l a v ize le r, daha çok U za k d o ğ u ’dan g e tirilm iş v a zo la r. Türk re s s a m la rın ın y a p tığ ı d e ğ e rli ta b lo la r ve bug ün eşi b u lu n m a y a n ren kli İta ly a m e rm e rle rin d e n y a p ılm a ş ö m in e le rle d o n a tılm ış tır.S u lta n A b d ü la z iz d ö n e m in d e In g iliz kralı V II. Edvvard’ın ö ğ le y e m e ğ i y e d iğ i Kasr’d a
s u lta n la rın d a av ya d a e ğ le n c e için k o n a k la d ık la rı, d in le n d ik le ri b ilin m e k te d ir.
G ö k s u K asrı b u n d an ö n c e 1 9 6 8 -1 9 6 9 k ış ın d a da o n a rım g ö rm ü ş tü .
E L E L İM B ağ-ı F e ra h ’a ... E vet, B eylerb ey i S arayı bö yle a n ılırd ı b ir z a m a n la r, ilk kez M a h m u d ’un y a p tırd ığ ı a h ş a p s arayın 11 8 5 1 ’de A b d ü lm e c id d e v rin d e yan m a s ı ü ze rin e k a lın tıla r A b d ü la z iz ta ra fın d a n y ık tırıla ra k y e rin e bug ünkü saray y a p tırıld ı.
B ey le rb e y i S arayı bod rum d ah il üç k a tlı o la ra k inşa e d ilm iş tir. A ltı s a lo n u , bu s a lo n la ra a ç ıla n 25 o das ı vardır.
R ö n esan s ve barok k arışık b ir ü s lu p ta m e rm e r ve küfeki ta ş ın d a n y a p ılm ış olan sarayın d e n ize bakan yüzü ve içi çok s ü s lü d ü r. Üç y ö n ü n d e m erm er m e rd iv e n le rle ç ık ıla n b ire r kapısı vardır. Y a p ın ın iç in d e , g iriş k atın ın o rta s ın d a 16 m e rm e r sütunu olan büyük b ir havuz b u lu n u r. H avuzun k a rş ıs ın d a k i m e rd iv e n le b ir üst k a ta ç ık ılır. Bu k atta ise b ir h am a m vardır. Y a p ın ın s a lo n la rı, odaları ve ta v a n la rı y a ld ız b e z e m e le r ve y a zıla rla sü s lü d ü r.
S u lta n A b d ü la z iz sık s ık B e y le rb e y i’ne g e lir, bu s a ra y d a k a lırd ı. M u h te ş e m b in a d a ayrıc a pek ç o k yab an cı konu k da a ğ ırla n d ı. T ü rk iy e ’ye gelen Im p a ra to riç e E u g e n ie , A v u s tu ry a M a c a ris tan İm p a ra to ru F ranz J o s e p h , K aradağ Kralı N ik o la v e İran Şahı N a s ru d d in Şah d a bu sarayd a k a lm ış la rd ı. T a h tta n in d irild ik te n s o n ra b ir süre S e la n ik ’te k i A la tin i k ö ş k ü n d e o tu rm a y a m e c b u r ed ilen II. A b d ü lh a m id de B alkan S a v a ş ı’nın b a ş la m a s ın d a n so n ra İs ta n b u l’a g e tirile re k bu saraya y e rle ş tirilm iş ve ö le n e d ek burada y a ş a m ış tı.
İş te B o ğ a z ’ın k o y n u n d a yaşaya n iki ta rih in ö y k ü s ü . K a p ıla rın ı a ç m ış , a n ıla rın ı p a y la ş m a y a h azır b e k liy o rla r...
■ G A R B İS Ö Z A T A Y
İstanbul Şehir Üniversitesi Kütüphanesi Taha Toros Arşivi
