ı^
ıll
ğ,
ı_
z
o
u
z,
lrJ
ğ,
5,
*-l-ilTTlT0|_OAY TüDAY:Studie5 on Hittite
ıııd
Neıı-|-iittiıe Anatoiiain Hrınoı of
[nımanuel
Larııci-ıe's 10ülh üirthıJayrLilTTiTOLl]Al I A{"J]üURD'H U l :
€tuCes sur l_'Anatc|.ie
hitıite
et nğo-hitt.itei
l'occasioıı
du
cenıeııaire
ele ia naissance ıj'Imı-nanuel l-aı"oche Üdit6e§ par,§liceMOUTlN
ݧBN 97ş_2_}
62ü-aö?-9
llLustıatiı:n de couveı,tıı,e; ğrnrnaııue{. Laroche en tra!n de cop,!er
['iııscr;pıicn
hiöıogi.yphic;ııe situee şcuş le rei.ief d'|vriz en 1955.
f,e volurne a 6tö cıımpos6 par Zero Pıodül<siyoıı Ltd. Aiıd ıı Lia h sci<. 1 7, 3 4433 }a|ısi rn, Beyoğlu-İsta n bıı |_,lTı; rq ui e. La pubi.,iıation a pıj en €tre rğatisee
griıe
aıı concour§ f,inaııeierdu Ministğre des Affa,ires Ğirangöres et ıiu
dğvelııppement,iııterııaıic;ıal,
et ıJı.ı
eNi§.
O
7ö77, anstiıuı §ıaııçais d'ğruCesAnıtoliennes
üeorges - Dım6zil.Nu ı ı-,
ziya
sok. 22. 1 /.41:
tse,Jctlı,
jste:.;t_ıu [/Tu rqı; ie.Secrıitaire aux
pıb[icalions
: Alısel T!betFrcductitın et distribution
Zerc Frod. Lıd.
AlıCutlıh
Sol<al<. i\o 17Taksirı
34/+33 |stanbı.ı1-1uı.key Te l. : +9ü (272}2ıııi
75 21 Fex : +9c (212)2üğ32
ü9i nfo @ze ro bool<so n L,i n e.ıc m
www.ze roiıoıı |<sc n li n e. eo rn
|;,npı,irnö paı,
ülısijeıı
Ees;m ve Matbaacı[ıl<Sın.
Tic. Ltd. Şti.1cö. Y;I Mah. Mıtbaacıtar Sit. 2" Cad. §o 2O2lA §ıgc,[ar . lıtani.ıul
leı
: +90{zı:}
:ıs
71 25 İax : +9s (212) 325 ö7 99§§§.
ııısrııınr
şş çğşçn&p§{ı§
§ı§Tüı?,ğı,,ğ
§ğ§
ıı
ROlı
or
punuğrıRNDA DANs rHısToıRE
HıTTıTEğ§ğ
Massimo
Forlanini
THE
HURRIAN LANGUAGE
lNANAToLIA
lNTHE
LATEBRoNzE A6E
Siefaıo
de Mırtino
,,
'r ,ç
§§}
AN ALTERNAT|VEVlEw oN
THELoCAT|ON
oF
ARZAWA
Max
Çander
1*öy,e
rı*
PREL|MlNARY REPoRT
oF
THE FAS|LLARsURVEY
Vii-iı E"n:],üilI LlU],
§ü şş ,ş
.ğş§
THENoRTHERN
BoRDER oF
TABAL
Zso|t
5imcn
ill . ııf .,ı fıı i1.: -i
! Y . ül iil-İ,l§,;LLrLü.: '9rş §
.{
,r§
CUI-TAND
R|TUAL AT LATE BRONZEACE
ll ALALAI(H:HYBRlDlTY AND POWER uNDER
HlTTlTEADMINISTRAT|oN
l(. AsLıhan
Yeıcr
dğŞ
A
NEW TABLETFRACMENT AND
ASrALED
POTTERYFRACMENT
FROM
ALACAHÖYÜK
Bellı;s DınçcL
,3§§§
x,ğY
LE SİTE DEZEYVE-llÖyÜı<-ponsuK AUX
rpoQuEs
HlTTlTE
ETNEo-HlTTlTE. REMARQUES 5UR
tA
5UCCEssloN
DEs 5Y5TğME5
D EFENsl
Fs
Dcnıı
ıiq
ue
3e,,1..u'
; i," ı, ç\ıi Sc j. :i.cıhe-Tı:
ı neclıeı
1,
w,
§l§ş*nlüÇü.&p§İğ
3üğ*?
.ü,.§ş
f
LARoCHE AND
THESEALS
oF
ME5|(ENE-EMAR
].D,ıvid
iJawl<jıs§ö
ğ
,WHAT Do
WE UNDERSTAND lN HURRIAN?.
717
bı ı
susanne
cörl<eEt N PHI
LoLoG
lScH-SPRAClİWlssENscHAFTLlcH
ERBLlcl(
AU F DENFoRTGANG
DERLVl(lsCHEN sTUDİEN
sElT
EMMANUEL
LARocHE
Heiner
Eichner
ıNüıX
5ü§
NoMs 6EoGRApHıQuE5
§03
NoMs DıvıNs
YAYINLANMAMlŞ
BAZ| Bo TABLETLERINE
YENl
DUPLıı(AT
VE
PARALEL
METıNLER,,,
Rul<iye Al<doğan
Çul<urova Ü
niversitesi, Adana
Makalenin
konusunu,yayınlanmamış
Botabletlerine
yenitespit
edilenduplikat
ve paralel
metinler oluşturmaktadır.'
Butabletler
çeşitli konularıiçermektedir:
Bayram ritüeli fragmanları
(Bo
468z, Bo
4877, Bo4%6),
ritüel fragman(Bo
47ı6),
ay bayramı (Bo 436S), yeraltı tanrıları için bayram fragmanı (Bo488ı),
Ziparwa tanrıslntn anıIdığı
fragman
(Bo 49oz) ve Ziparwa tannsü için bayramritüeli(Bo
4gg8). Söz konusutabletler, orijinaltabletlerden
yapılmış kopyaları ilesunulmaktadır.'
ı)
Bo
468z
(CTH
67o.zzo5)
Ölçüler:
uzunluk: 5cm.
genişlik
4,6
cm.
kalınlık: 1,4 cm.Öy? ll?
x+1
t|u-un-na-ki§,na,aĞ-kEnfı2'
GALHı,A +|aĞ-3]a|-nu-an-zils 3'4'
LÜSAN
GA
lG'.zi p al -Ğ|il6DU URuHc-no-ği-pa
l]
D |) URu H d -l a- op D
H Ğ-p|ötl
lll-SU e-ku-zi l l l N I N DA.GU R4.R[A]7
5'
6'
- Doç.Dr. Rukiye Akdoğan, Çukurova Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Arkeoloii Bö|ümü, Sarıçam-Adana.
1 2or1 Haziran-Temmuz aylarında Akademie der Wissenschaften und der Literatur Mainz'da Bo tabletleriyle ilgili olarak çallşma yapıldı. Akademie der Wissenschaften und der Literatur Mainz'da çallşma iznini Veren Prof. Dr. Dr. h.c. c. wilhelm'e teşekkür ederim. Ayrıca bazı müşkül yerlerin transkripsiyonlannda yardımını esirgemeyen Dr. S. Koğak'a, yardımIarından ve dostane tavlrlanndan dolayı Dr. F. Fuscagni'ye, Dr. G. Stivala ve PD Dr. G. Müller'e teşekkür ederim. Mainz'da çaIışma süresince maddi destek sağlayan Yükseköğretim Kurulu'na teşekkürlerimi sunuyorum.
z Anadolu Medeniyetleri Müzesi'nde çalışırken her türlü yardımlarından dolayı Müze Müdürü E. Sağır'a, Müdür yardımcıları E. Yurttagül'e, H. DemirdeIen'e, Tablet Arşivi uzmanları B. Yıldız'a, 5. Delioğlu'na, İ.
Aykut'a, Dr. Ş. Ytlmaz'a ve M. Çifçi'ye teşekkürlerimisunuyorum.
3 KUB58.62+KUB58.62a+Ay. IV8'-16'sat|rlararasınaparaleldiçkrş.KUB58.62+KUB58.62a+Ay. lV8'; ayrıca bu ve bundan sonraki satlrların transkripsiyonu için bkz. Groddek zoo5: 166.
4 Kutsal nesnelerin envanterine ait bir metin olan KU B 48.114 Ay. IV'de 50 adet cAL söz konusudur:
7' L GALr-A x-x[
5 Krş. KUB 58.62 + KUB 58.62.a+Ay. lV 9'.
6 Krş. KUB 58.62 + KUB 58.62a+ Ay. lV1o'.
7 Krş. KUB 58.62 + KUB 58.62a+ Ay,lv 12',13'.
llukiye Akdcğ;ıı
/
par-sl- yat] 8,
g'
EG|R-§Ü-mo DUTU CUB-dğ
l-§u
;1ae-ku-zi l NlNDA.GUR4.RA NU.GAL[]g
10'
EGlR-§Ü-mo DU URuTe-ğa-md[rolıı-SU
e-ku-zilTercüme: X+1-2': iÇ evin kaPlarını tedarik
ederler.
3'-7'iilkolarak
rahip, Hana§ipaşehrinin fırtına tanrısını,
HalaP Şehrinin fırtına tannsını, tanrüça Hepat'ı 3 kere
iler.3
kalın ekmeği böler. 8'-9'-1;': Daha sonra o ayaktadurarak güneŞ tanrıslnl 1 kere içer. (au arada)
ı
kaıın elmeı< mevcutağiı.
oaııa
son.aresama[-
]
şehrifırtına
tanrısını [3 kere içer.]''
Bo
468z ÖY?ll?x+ııo',
büYük deniz ve tarmana-denizi
için ritüel bir metin olan KUB 58.6z +KUB
58.62a+
Ay. lV
8'-ı6'satırlar
arasına paraleldir.Öy] ll?'ye ait açıktama!ar:
x+ı tfu'un-na-kiğ'na,ağ-kdnfz tunnake§Ğar-
"iç
od.a, iç bölüm, yatak odası,,,, anlamlarına gelen kelime,99I.u,
ritüelleri dışında,E.ğA.rü.cn'.kutsal
içoda",'
d.İl
Jİı.ıİın*
,
ĞiunaĞi.;A,
taknaĞDuTu_oğ E.ğA(KBo
zz,ııı
ll 8') kült alanları iÇin kullanılırJı
tunnakeğğar- ile E.ğA,nın j.ını.iş,.irrııı.i olarakkullanıldığını
KUB 55.39 l ı2'-13'satırlarda
görmek
mümkün:'+11'
... LUGAL-uğ US-G'-EN na-ağ-kdn ğu-uh-ha-az GAM ü-iz-zi12'
na-ağtdu-un-na-ak-ki-iğ-napa-iz-zi13' 14'
LU G AL-uğ-kdn E .ğA-az ü-iz-zi ta-ağ €ha-li-i n-tu-u-i
ti-ya-zi..,
... Kral reverans yapar (tanrının huzurunda). O, damdan aşağı
iner.
İç odaya gider.
Tercüme:
11' 12'
Kral iç odadan gelir ve halentuwa'ya
geçer. ...
2)
Bo
47ı6 (CTH
47o3z5)
Ölçüler:
uzunluk
8cm.
genişlik: 2,9 cm.öy.
x+1
[
-]x-§u-mo?-x[2'
x-ağ-ğoE[N.SlSKUR
3'
IS-TU uzlu 13' 14'kalınlık
2,1 cm,8 Krş. KUB 58.62 + KUB 58.62a+ Ay. lV 14'.
9 Krş. KUB 58.62 + KUB 58.62a+ Ay. lV 15'.
10 KrŞ'KUB58,62+KUB58,62a+AY, lV16'; ayrlcaKBo1].68Öy.ız'debuşehir,"...URUTe-ğamo-yo-kan..,,şeklindeyeralmaktadır 11 Tercümeyi krş. Yoshida :9g6i22g.
12 Bk.. H Ec r i 434- g6; Ü nal 20 07 | 7 35; Al? 1gg3: 36837 6.
13 Krş. Alp ı993: 368.
ı4 Transkripsiyon Ve tercüme için bkZ. HEc T:435; Arıkan 2003: 25-26.
Yay:r:Lannaıış Baz; lJc Teblıl|oıi;ıe Yani Dıpiik;t ve |ıır;lel Melİnıe ı
§nşı§
ı
itukiye AkıJoğın
4'
5' Ğe-er ar-ha|'nul[
-]li-x[-6'
ruıpu-ul|-la-ıs7'
x-ah-e-x|-8,
rDıUcağ_ğa_wla_9'
ma-ah-ha-an-m|aL0
D|J ud-da-a-ar1,o10'
me-mi-ja,u-w|a-an-zizi-in-na-a-i,ı11'
na-ağ-taMUNUS[.LUcAL,s
12,
A-NA EN.S|SKUR[13'
nam-ma A-N|A14'
rna-alnal-x|-15'
l
]*[Bo
4716 ÖY,g'-ıı'ile
"Fırtına Tanrısınınadamı"ndan
(LÜ DU)bahsedildiği
bayramfragmanı
olan,
KUB
59.15 ll 6'-8' paraleldir.
Bo
47ı6'nln
arka Yüzünün sol alt kenarının baş kısımları korunmuş olup, yazısızdır.Öy.'e ait açıktamalar:
ÖY, 6'TU7Pu,.uI|Ja,: TU, Çorba, Çorba önüne gelen
determinatiftir.
pu(l)la-kelimesi, NıNDApul[o_... ,e(bir
:|':k
ÇeŞidi),iPull|a,....(E
oUtvtU"s-an)'" (ç9c-uı<ların evi), Epullfa-... (bİr yapı,ev),;
'u"ouZpulla-(bir kap,,,bir ekmek
661ı)
Şeklindebelgelenmektediİ.-ıu,
determinatİfi iıeiıt
ı<ezbelgelenmektedir
ve pullaçorbası
olarak
tercüme
edilmelidir. pu\-1pulla, kelimesi ise fal, talih, kader anlamına gelmektedir.,4öY,8'
rDıUc4ğ,la,w|o-ı KUB 42.69 Rs.6'satırda
bu kelime şöyle
be|gelenmektedir: fxIlI
ga-aĞ-Ğa-u-wa-ağ!^Y5*l|
NA_o[; krŞ. Ünai zoo7:3zs.
ao
47ı6 Öy.8. satırda"DUG"
işaretiolduğu
açıktır, bunedenle
rDıucoğ,ğa,wla-
Şek|inde
transkripsiyonu
yapılmıştır.KUB
4z.69Ay.b,d,
y".
alan,,ga-aĞ-Ğa_u-wa_ağ,,ke.limesindeki baŞtaki
iŞrelİn "ga"
olduğu,Ağustos
zolz'deAnadolu
Medeniyetleri Müzesi,nde
orijinal
tablet
üzerindeteyit
edilmiştir.Ünal zoo7; 3z8'de, gaĞĞawa-lgaĞİauwa-lgaĞĞawar, başlığında sunulan kelimenin anlamı ,,altından
bir süs
eşyasl veya
kap"
şeklindedir._
ÖY,9',10',
ıı'in
tercümesi: Fakat, Fırtınatanrısının
adamısözleri
söylemeyi bitirir bitirmez, sonra o
Ikral]içeI
15 N'PU//o-,bUradailkkezTUr(Çorba)determinatifi
ilebirliktekullanılmışIır;Du.pulla-içinbkz.cHDp:374,375. 16 Bo +716 ÖY,9r1l'İ]e KUB 59,15 l X+1-2' ıü 6'-8', lll 2-3 paraleldir, KIş. KUB 59,15 ll 6've lll 2, 8; ayr]ca bkz.
Velhartickj 2oo9:332, ]33; Croddek 2o04b: 27Vd,YineVBoT55X+l-2'satırlardadaaynı ifadeleryeralmaktadır:x+ı ma-ah-no-a|n-matü,uua-do_o_or1>,me_mi_yo,u_wo_an_z|izi_in_na_a_i, iranskripsiyon içİn bkz. Velhartick 6 zoog: 333.
r7 Krş. KU B 59.15 ll 7've lll 3, g; aynca bkz. Velhartickj 2oo9; 3]]; crodde k 2oo 4b: 27 vd.
'E KrŞ,KUB59,15 ll 8'Velll1o;KUB59.15 ll 8'Salr"no,oğ-tolUcAl-x["olarakbelgelenmesİnedayanarak,ıo47ı6öy.11,nd_dğ-tdMUNUSI.LUCAL
sekljnde tamamlandı; ayrıca bkz. Velhartickd zoo9: J33; Croddek 2 oo+b:27 vd,
,9 ünal zoo7:55ı. 2o Tischler 2oo1: 220_ 21 cHDP:37+. :z Ünal zoo7:55ı. :J TiSChIer 2o01:22o. :4 Ünal :oo7; 55ı, cHD P| 373, 374.
Y;y:r:Lıııı,;aı,ıış üaz; üc Taiıleıle:iıe Yeıi Duplılıaı ıe İaıılıl: ful:ıiııcr
üııl<1ye AkCcğırı
3)
Bo 4868 (CTH 59ı?)
Ölçtiler:
uzunluk: 7,3cm.
genişlik: 8,8cm.
kalınlık: 3,6 cm. Öy.I X+1 2',
-]*-* -]x -]x da-a-iÖy.Il
x+ı
x[-2'
S)R^'x-x[-54'
-,
)
a-aĞ-ga-az ü-d|a-iLU GA L-uğ p ör -Ğ|l-y a(-) (na-aĞ-ta)]
N|NDAzi-ip-puJa|(-aĞ-na-az l NlNDA.GUR4.RA GE6 da-a-i na-an A-NA. LÜSAG| pa-a-ı)J,s
6'
p1r-a§-na-u-ağ-kön'6 ü|(-iz-zi)]7'
|g]inu-wa-aĞ-krin CADAH|,Ad|(a-an-zi)]ı
8,
ILUG]AL MUNUS.LUGAL
cUB-ağ US-KE-E[N_NU]g'
loJ11 g-7 6-6çza a-ku-an-z|(i hu-up-pa-ri Ği-p a-an-ti LÜ *.ğCALA Sl R^''|ğ ar -ga-mi gal - gal -tu- u-r i)f
10'
|(wa-a)]l-ha-an-zi ii-§|a-'s11'
[
]x-x
xr5lpınu*1_Ay.lll
x+1
pa-a-|i1 L 2'4'
-,
cAL
ME-SE-D, NlNDAI ta r,kum-miy a,iz-l zi1 30nam-ma-an Ğar-ra-an| p Er - aĞ- n a- u- aĞ-kEn ü-iz|-ziı'
LUCAL
M U N US.GAL TUğ-oğ DZA-BIA4-BA a-ku-w a-an-zi G l ğ Dl NAN INA.GAL
25 Bo4868Öy.ll5rlo'.satırlararaslileKBo20.67++ll63-1ll3paraleldir;transkripsiyoniçinkrş]Klinger1996ı314. 26 KBo 20.67++ ll 64: pör-aĞ-na-a-wa-oĞ-kdn.
27 KBo 20.67++ ll 65; [DUMUMEğ E.GALgfi-nu-wa-ağ GADA,an do-an-zi.
z8 Aynı zamandaşehirismideolankelime,del Monte/Tischlerı978:z87'deşuyazımşekilleri ileyeralmaktadtr:URUNe-ro-dk:KUBıo.35x+ı; KBo 20.35 6; KUB 28.73 5'de .,.uRuNa-ra-ak.., ; krş. Yoshida ı996: 291. Tann ismi olarak yer aldığı metin yerleri iÇin bkz. Van Gessel 1998: 332. 29 KBo20.67++lll1LUGAL-uğMUNU5.LUGAL-dğ-ğdDNe-rfa!-ok za-ku-an-zihu-up-pa-riği-pa-an-t|iL]ÜMEğGIALAslRRu] 3.|ğar-ga-migal-gal-tu-u-ri w|a-o]l-ha-a|n-ni-an-zi]; krş. Klinger 1996: 314.
30 KUB20.78ııı3'ceıııe-§r-olN|NDAta-p6r-wao-Ğu,un4'LUGAL-|tor-kum,mi-ya-iz-ziikrş.Klinger1996:486VeGroddek2oo4c:135. 31 Krş.KUB20.78:l1l8pdr-ağ-na-u-wd-dğ-kdn9'tÜsAc!-aİü-iz-zi;bkz,Klinger1996:486VeGroddek2oo4c:135.
o, 7'
llıkiye AkCcğ;n
8,
g'
1o' 11'
LIJMEğ h al -1 l-y a-rie§ S
[İ Rau :,
t w a -aI1 -h
a- anJ zi1 ilğ-ğ
a-[
]x x-x[[
]^[Ay.lV
x+1
-zli
2,]
3'4'
5'Tercüme: Öy. ll 5',
6',7',8',9':
Sonra o,zippulaĞna-ekmeğinden birsiyah
kalın ekmeğialırve
onu s6kiyeverir.
Çömelmenin
(sökisi) gelir. Dizörtüsünü
alırlar (Paralel satırlara sahip olan, ay bayramına ait,KBo zo.67++ ll 65. satırda IDUMUMES
i.cetg]i-nu-wa-oğ
GADA-an da-an-zi cümlesinde "saraygörevlileri
diz
örtüsünü
aIırlar" şeklinde özne yer a|maktadır.). Kral, kraliçe ayakta huzurda eğilirler. TanrıNerak'ı
iÇerler. Bir kAseyi sunarlar. Kült şarkıcıları şarkı söylerler. argami- ve galgalturi- müzik
aletlerini
çalarlar.Öy.
lll'e
aitaçıklamalar:
Öy. Ill
3'
a,a§,ga-az ü,d|a-izGenellikle bayram|arda"(ekmek) getirmek" anIamında uda-fiiliile
kullanılır.oğkazise
"dışarıdan"
anlamında zarftır ve bu kısım"dışarıdan getirir"
şeklindetercüme
edilir.KBo
ıo,z9'da
şöyle beIgelenir:
l l
9
ILÜS]AG|.A l N l N DA.CU R4.RAEM-SA
ıo
|a-aĞ-kfa-az ü-da-i ...Tercüme:
9ıo
Saki,ı
ekşi kalın ekmeği dışandanğetirir.:ı
ABoT
z.ı48
Ay.7'satırda
GI]ğBAN§un-oğ I NlNDA.GUR4.RA EM-SA a-aĞ-ka|-azü-da-ifve
ABorz.zıı
6,satırda l NlNDA.GUR4.RA E)]M-SA a-ai-ka-a|z ü-da-i yine ekşi kaIın ekmeğin dışarıdan
getirilmesi
söz konusu.ı+4)
Bo
4877ıs(CTH
67o.zı.B)
ÖlçüIer:
uzunluk: 5,2cm.
genişIik
5,7cm,
kalınlık: 2,4 cm.öy.
X+,1 2' Us-K]E-EN_NU -lx-zi -fx-zi f| D Z A_ B A_ BA
l _S lJ e _ku -zı|iıoS'iRR]U l NlN DA.GUR4 .RA pör-Ği-yaıı 3'
4'
5' b
]rDlU DAM l-ğU e-ku-ziı8 N I] N DA.CU R a.RA pdr-Ği-yaıs DcA] L.ZU l-ğLJ e-ku-zi\o l N l N DA.GU]R[.RA pör-İi-r ya1+,
32 Bo4868Ay.lll6',7',8'.satlrlariçinkrş.KUB2o.78ıüIloL13';bkz.Klingerı996:486. 33 Bkz.Hw1 Ai+2o.
]4 Metinlerin transkripsiyonları için bkz. Akdoğan 2o1o:72, gg. 35 Bo 487 7 Öy. X+1-6', KBo 34.207 x+1-7' ile duplikattır.
J6 KBo ]4.207 X+1 DflzA-BAl-BA lrsU e.|-ku-zi. 37 KBo 34.2o7 2' sl R.]' l NıN DA.cURa.RA prir-§i-yaf- - - .
38 KBo J4.2o7 3']'UD"' |-sU e-ku-Zi.
39 KBo34.207+'['ÜNAR'o'Kd]-ni-iğSiR^',tamamlamaiçinbkz.Archi 2oo4:>z|67];5,NlNDA.6UR4.RApör-Ği,yla---+o KBo 34.207 6' ]ıoı6or.r, lsüJ I elf-ku-Li
+1 KBo 34.207 7' 7x l N l N DA.c U Ra. R|A pErĞi-y o; bu satırdan sonra klrıktır.
Yayııl-aıııamış iiazı üo TebLetlerine Ycn: Dı:piikat ve Parılet j\üeLloter
ü,,l,;,,^ ^L!^x-_ i\Jıı,rğ Aüıaçğ.i j
8,
oU U*UN]e-rf-ik Il-SU]
e-ku-zi
]l' NlNDA.CUR*.RA rpdr-Ğr[iy]ag'
]x x-x-xBo
4877 Öy. x+ı-6', bayram ritüeline ait bir metinolan KBo
34.207 x+ı-7' ileduplikattır.
Öy.'e ait
açıklamalar:
Öy.
3'
]rDrUDAM için, ÜnaI zoo7: 750'de, DUD(GM)başlığında, "tanrıIaştırılmışgün"
anlamı yeralmaktadır.
Belgelendiği
bazımetinler
şöyIedir:KUB 25.1 Vl
25 LUGAL MUNUS.LUGAL
GUB-oğ DUDAMz6
a-ku-wa-an-zia' ... il BoT 3.4 ll l 3 LUGAL-uğ GU B-oğ DUDMA,AM e-ku-zi
.., "Kral,
ayakta tanrıIaştırılmış günü içer"+ı,KBo 38.34++ Ay.]
8'
DUMU-ağDUDAM e-ku-zi,.,Ölü ritüe|ine ait
KUB
34.66 + KUB 39.7 Ay. lll++'de şöylebelgelenmektedir:
39 l-NA lX KASKALN|-ma-ağ-ğa-an an-doDUDMA-AM
e-ku-zi... "Dokuzuncu
kere ise tanrılaşmış günüiçer."
Yine aynı metnin Ay.
lll
43. satırındabelgelenmektedir:
|(da-o-,i) NlNDA.cU]Ro.RAEM-ŞA-ma-ağ-ğa-an§AoUDA'A-NA
NlNDA
ER|NMESda-a-i-ı- "Ekşisomun
ekmeğini ise tanrılaşmış günün asker
ekmeğine koyar."
Kelimenin
belgelendiği
diğer yerler için bkz. van Cesselı998:84ı,84z.
UD
"gün"
kelimesinin AkadcasıÜMU'dur
ve onunAkkusativ
ha|i ÜMAM şeklindedir. UDMA-AMkelimesinde
ise,Akadca
ses tamamlayıcısı olarak yer almaktadır.+sÖy. 5'DGAL.ZU:. Tanrı
determinatifi olmaksızın
KUB 3z.65l'de
şöylebelgelenmektedir:
ı6
[§]A Dli-lu-riGAL.ZU 17
l,..
§u-un-nfa-an-zi. Buradagördüğümüz
gibidoldurmak
fiili ile beraber kul|anılmıştır ve"kap"
anlamındadır. DGAL.ZU'nun ise,
Akadcası
kasu'dur ve belki"tanrı|aştırılmış kap"
anlamında olabilir.+6 DCAL.ZU'nun geçtiği
metin yerleri için bkz. van Gesselı998:6z8,6z9;
Haas 1g7oi 224.5)
Bo
488ı
(CrH
645.7.B)
Ölçüler:
uzunluk: z,5cm.
genişlik: 3,1 cm.X+1
[UGU LA LÜMES M UHALD|M
cEğTl]N-oĞ i§-po-an-t|u-zi-a§-§arf+ı2'
ILUGAL-i pa-rfa-a e-ep-z|i]3'
ILUcAL-u§ Q]A-TAM do-a-İ[(UGULA
LÜMEsMUHALDlM
kur-ğa_aĞ pf-ra-an.IsBANğUR kat-ta1l+a
Illü-sU ğıp6-dn-ti
UGULA
1ğıılescıs94ş§Un
Ğo-ro-]'ol Ğu-u-rupl-[pi-ya-ah-hif+s -]*[4z Transkripsiyon için bkz. Badafi ı99ı:58.
43 Transkripsiyon Ve tercüme için bkz. de Martino 1989:52. 44 Transkripsİyon Ve tercüme i(in bkz. otten 1958:42,43. 45 Daha geniş açıklama için bkz. otten 1958i135,86. 46 cüterbock 1964: 98.
+7 Bo+881X+l-4'ileKUB4].Joll12L14'arasl dUplikattlr.KUB43.3oIü12'...GEğTlN-dğiĞ-po-an-tu-zi-oİ-ĞorLUCAL,i po+|o-afe-ep"zi;K|JB4330llX+1 22'arasının transkripsiyonu için bkz. NeU 1980:76-77i KUB 43.3o İI 12L17'araSlnln transkriPsiyon Ve tercümesi için bkz. Yoshida 1996:89.
48 KUB 43.]o I] 13' ILUcAL]-uğQA-TAM dl-a-j |J1\.)LA...
49 KU B 43.3o ü ] 14' ...''ğBANğU R Ğa-ro-a Ğu-u|p-pi-y a-ah-hil.
kalınlık: 0,6 cm.
4'
5'
ı
YayınLanııa;ıış Baz; 3ı Tabl::!ı";ne Vc-; :'ı_,;ll,::,.ı. J]":,.c, ^4elirıie r
üı.;kiyı Akdoğaı,;
Bo
488ı
x+1-4'i|e yer altıtanrıları
için bayram metniolan
KUB 43.3oll
ız'-ı4'araslna
duplikattır.
KUB 43.30 ll
12,
[UGULA
LÜM]EğMUHALDlM GEğTlN-oğiğ-pa-on,tu,zi-ağ-ğar LUGAL-i pa-r|a,aef-ep,zi
13'
ILUGAL-u§] qA-TAM do-a-İ UGU LA LÜ*'ğ MU HALDl M kur-ğo- aĞ pi-ra,anGtsBANğUR kat-ta]
14'
ul]l_rğUl Ği-pa-an-tiUGULA
1ğııe§ cı§34şğUR ğo-ro-a Ğu-u|p-pi,ya,ah-hi]Tercüme:
x+1-2
Aşçıların
başı, krala bir libasyon kabı şarabı uzatır.3'
KraI elini (onun bitişiğine) koyar.Aşçıların
başı, masanın yanındakiçantanünönünde
4'
üç defa libasyon yapar. Masa adamları yukarıyıtemizler.
Aynı zamanda, Bo
488ı
x+1-4'satırlar,
ABoT 2.1642'-5'satırlarla benzerlik
göstermektedir.soBenzerlik
gösteren metinlerde
Bo488ı
3' satırdaki "kur-ğa-ağ" yerine "iğ-ta-na-ni" (i§tana- sunak, adak masası)yer
almaktadır:
ABor z.ı64
4'
UGULA)] LÜ"ğ
MUHALDlM
İğ-to-no-ni pf,r|a,an,KUB
57.99 lV 5'UGULA LÜ"ğ MUHALDIM
iğ-ta-na-ni pi,ra,an,KBo 39.86 lI
ı6' [UcULA
L]ÜMEğMUHALDlM
İğ-to-no-ni pf,ra|-an.Açıklamalar:
3'kur-ia-aĞıMetinde
Sg. N. halinde KUğdeterminatifiolmasızınkurğağşeklinde belgelenmiştir.
KUğ ileberaber HW: 1ı8'de,
"deri, post"
olaraktercüme
edilmiştir. HED K: z7o vd.'da, kur§a,, kurği-'nin gene|IikleKUğ
determinatifi
ile kullanıldığını,"deri,
post, koyun postu, (deri)çanta"
anlamlarının yanı sıra da,nadiren
Glğ ,,ağaç,, ya da Cl
"kamış" determinatifi
ilebelgelendiğini
ve VBoT 95 lıo'da
D Kuğkurğinşeklinde
geçtiğini
açıklamaktadır. Ayrıca D Kuğkur-ğd-[dğ]
"kutsal kalkan"
için bkz.Güterbock
ı96ı:
9z.KUB 21.11 ll 5-6.
satırlarda
KUğ"deri"
determinatifi
ile beraber belgelenmektedir:s'5
Ku]ğkur-§o-ağ UG.TURUR.MAH
6
[... f pö,e har,kEn,ziTercüme:
5
] leopar, arslanderilerini
6
|... ]tedarik
ederler.kurğa- i|e ilgili en iyi bilinen tanım, kaybolan tanrı
mitinde
karşımıza çıkar. Bu hikayede bir koyunkur§a-'sının yaprağını
dökmeyen
bir ağaca asılı olduğu, içininse"koyun
yağı, (bol miktarda) tahıl, (vahşi) hayvanlar,şarap, sığır, uzun yaşam ve
döl"
gibi iyi şeylerle doluolduğundan bahsetmektedir.
Sözkonusu
kurğajnın
çanta gibi dikilmiş bir koyun derisi olma olasılığı
bulunmaktadır.ı'
6)
Bo
4goz (CTH 643.z.8)
Ölçtiler:
uzunluk: 9,6cm.
genişlik: 1o,9cm.
kalınlık: 3 cm.Ay.lll?
x+1
[
]*-*[-5o ABoT 2.164'ün transkripsiyonu için bkz. Akdoğan zoıo:79. 51 Transkripsiyon Ve tercüme için bkz. HED K:27 4.
52 Bkz. Güterbock 1989:115 Vd.; kurĞa- İle ilgili daha detaylı bilgi için bkz. Akdoğan 2oo5:1oJ.
ı
6E
YayıııLııııaııış 3:zl Bo TaLıletlerlne Yeıi ııp|ikaı ve P:ııleı §ıı!nler
kı;kiye Alıdoğın
EC l
R-SU-md
DKa-tah|,zi,pu-rifsıll-SLJ e-ku-zi I
l
NlNDAtd-k[dr-mu,unfp1r-Ği-
ya
t]EG l R-SU-<md > DWao-ağ-hu-la,aĞ-x|]
l-ğU e-ku-zi I NlNDAtd-kd[r-mu-un)
pir-Ği
ya
t]EG l R-§U-mo D lla-Ii,y|a,an,ta-aĞfs+
l-ğıl e-ku-zi
l
NüNDAtd-kdr[-mu-unfpir-Ği-
ya
t]EG l R-S U-md DHa-Ğa,meJi|-ya,aĞ]ss
rğıJ e-ku-zi I NıNDAtd-kdr[- mu-unl
p1r-Ği
ya
t]EG l R-SU-md D Ha Ğa,u,w a|-an,zaf56
|-ğıJ
e-ku-zi
t]I NıNDAtd-kdr-m u-un pErf-Ği-yaf EG l R-§U-mo DSa,a a|Ğ,hi,la,aifsı
|- ğlJ e-ku-zi I NlNDAtd[-kdr- mu,un pör-Ği,yaf
19'
EGlR-§U-ma DHi-l|a-an-zi,pa-aĞ]20'
rSu
e-ku-zi
|]21'
I NlNDAtd-kdr-m|u-un pEr,Ği-yaf22'
EGlR-§[U-ma D23'
x[-Tanrı
Ziparwa'nın
adının anıldığıBo
4gozAy.
lll? sütundakitanrı
isimleri ile Tanrı Ziparwa için bayramritüeli
olan Bo +998 Ay. lV. sütundakitanrı
isimlerinin sıralaması neredeyse aynı olması dolayısıylaBo 4902
Ay.lll'deki
kırık olan yerlerintamamlaması
Bo 4998 Ay. lV'e göre yapılmıştır. Aynı zamanda Bo49oz
Ay. lVx+1-,1o' ile
KUB
57.62sağsütun zLı3'
satırlarduplikattır.
Tercüme:
Ay.lll?
x+1
[
]*-r[-Tamamlama için bkz. Bo 4998 Ay. lV 9'.
Bu Ve bu yüzde geçen diğer tannlar için bkz. otten 1944: 126. Tamamlama için bkz. Bo 4998 Ay. lV 13.
Tamamlama için bkz. Bo 4998 Ay.lv 152 DHa-ğa-am,mi-li-ya-aĞ; ayrıca bu yüzdeki bazı tanrı isimleri için Fuscagni 2oo7: 81 Vd, bakılabilir, Tamamlama için bkz. Bo 4998 Ay. lV 18: DHd-o-ğd-u,wa-an-zo.
Bo 4998 Ay. lV zı satırda D]Sa-a-wa-oi-hi-ia-aĞ şeklinde belgelenmektedir. 2'
,
4'
5' 6, 7' 8, g' 1o' 11' 12' 13' 14' 15'ı6'
17' 18' 53 54 55 56 57ı
Yayiııl-annarıış üazı Bc 1abLerle rine Yeıi Dıplilıat ve ParaLel },1etinler
11ıkiye Akdoğan
2' 7
4'
Arkasından Tanrı
KatahIziwuri'yi]
2 kere içer.
ztak|armul- ekmeğini
böler.
5' b,
7'
Arkasından Tanrı Wa5huIa'yı
ı
kere içer. 1takğ|rmuf-ekmeğini
böler.
8,
g'
1o'
Arkasından Tanrı
llaliyfantika'yı]
ı
kere içer.ı
takar|muf-ekmeğini
böler.
1|
Arkasından
TanrıHaiammili'yi
12'
ı
kere içer. 1tokar|muJ-ekmeğini
13'
böler.14' 15' 16'
Arkasından Tanrı Ha§auwaInt'ı]
ı
kere içer.ı
takarmu-ekmeğini
böler.
17'18'
Arkasından Tanrı §au[5hila'yı]
ı
kere içer.ı
ta|karmu- ekmeğini böler.]1g'
2o'
21'
Arkasından
Tanrı Hil[anzipa'yı]ı
kere içer.1 takarm|u- ekmeğini böler.]
Ay.
22'
Arkasında[n Tanrı lV? X+1 2')
4'
5' b, 7' (x-a)]n rN l N DA.j.E.DE.Aıss ],, A-NfADZi-pdr-wa"-a hu-u-mfa-an-da6oSAozipar-wa"-a
-faDuciğ-nu-u-rie' ğe-erNlNDA.l.r.OE.a
Ju'Ü'tu-u-ni-ia-y6o'A-NANINDA.CUR4.RAHI,A
ile-erda-a-i
58 59 60 61 62KUB 57.62 sağ sütun 2'r]'ıle Bo 49o2 Ay. lV]x+1-1o'duplikat; tamamlama için bkz. KUB 57.62 sağ sütun 2'.
Burada bir satır kadar boşluk var, ancak duplikatı ile karşılaştırdığımızda belki de bu satırda yazı bulunmamaktadır. KUB 57.62 sağ sütun 4' hu-u-mo-an-da-aĞ.
KUB 57 .62 5ağ sütun 5' D!ciİ-nu-ri.
KUB 57.62 sag sütUn 6' !-U tu-ü-nJ-yd.
ı
Yay;ııLııxırıış Bı:: §ı Tıbletla:,1rıe Yaıi Dup!.1!ıal ye Pıııılel Melinler
llı.lkiye Akdoğan 8,
g'
1o' 11' 12' 13' 14' 15' 16' 19' 2o' 21'nu Ecl R-dn-dd cEğT]l N SA ozi-par-wa"-a DUGiğ-nu-u-ri pfi-ra-an A-NA DZi-pör-w a
"-a D l NG l RMEğ-oğ -Ğa hu-u-m]a-an-da-ağ
Ği,pa-an-tu-uz-zi
-]x-wa-an-zi ir-ha-a-iz-zi6ıEGlR-an-da-ma
fmar-nu-wa-anpö-eff i-§ar'ıe+ A-N A D Zi-p dr-w
a o-a -fx-an-da-aĞ
-z]iQA-TAM-MA
] 17' 18' ]x UTüLtu-u-ni-Ğo -z]i flDlZipör-wa"-a-an -lx-an-du-uĞ]"[
]Açıklamalar:
Boğazköy devlet
arşivinde elegeçen
Hititçetercümesiz
Palacametinlerde
en çok Tanrı Ziparwakültüne
yer
verilmişti..
ıvıuııusğg.61"yaşlı kadın" tarafından
bu tanrıya ilahilersöylenmektedir.
Butanrıdan
başkaönemli
tanrılar
arasında Katahziwuri, Tiyaz (Cüneş Tanrısı), lIaIiyant(ik)e§, HaĞamili, Kamama, §au§halla,Hilanzipa, Kullzannikeğ ve Uliliyantike§ kaydediImektedir.65
Pala
pantheonu,
Hattikültünün
etkisi altındadır. Tepede Ziparwa|Zaparwa ve Hattitannçası Katahziwuri
buIunur.
Ayrıca
Ha§ammili, Kamama ile ğauğhalla tanrüsl, saraykoruyucusu
Hilanzipa, kadertanrıçası
Culzanikeğ ve de iIkinin ismi Hititçe ilaliya-
"istemek, dilemek" fiilinden
ve ikincisinin ismi de ulili-"yeşil,
yeşillik"ten türetilmiş
(uliliya- yeşermek) olanikitanrı grubu
llaliyantike§ ve Uliliyantike§ sayılır.66Hatti büyü tanrıçası olan
Katahziwuri,
Hatti kültü büyüritüellerinde
Hannahanna, Papaya vegüneş
tanrıçaları ve ğulinkatte,
Wurunkatte
ve §aru/Taru ile ilişkilidir.Katahziwuri,
Pa|a bitki tanrısı Zaparwa/Ziparwa ile
birlikte
palacaritüellerin merkezinde
yer alır, bazen de Ha§ammili, Kamama, Hilanzipa,Gulzanikeğ ve Ulliyantikeğ ile birlikte anılır. O, daha Eski Hitit
zamanında
Kamru§epa ile birtutulmuştur
veyaKatahziwuri
adı, Kamru§epa ile değiştiriImiştir.6z7)
8o4936
ölçüler:
öy.
x+1
t2,t
(CTH
67o.zz45)
uzunluk: 9,3
cm.
genişlik
6cm.
kalınlık:3,3 cm.-]*[
]pEJ:e',da',i'lJ
3'
|na-aĞ-tapör-aĞ-nfa-a-u-wa-ağ4'
ILÜSAGI.A üf-iz-zi 63 64 65 66 67KUB 57.62 sağ sütun ıo'. satır ile duplikat. KUB 57.62 sağ sütun lı' [ -]x x-x-mc pdleil[ Ertem 198o: 7.
Bkz. Haas 199+: 611-612.
Haas 1994| +38-439.
|lıkiya i!ıdoğaı,ı
)
b, 7' 8,9'
1o'9'
1o' 11'ILUGAL
MU NUS.LUGAL TUğ-ağ ]DDAG-un|a-ku-w a-an-zi G ı § 1'o' 1
şoN
NA.GAL68|LÜMEI h al -t i -y]o-'re'-e§ S) RRU
ILÜSAGı.A
l
NlNDA.GU]'R4.RA
EM_s.A
|a -a§-k a - az ü- da -i LU]C AL-i[
]*-r[
] Ay. x+1 2' 54'
5' 6, 7' 8, -]x-o§ ] ] -]x-e-e5| -]a -]x -]x-lxpö-e-da|-i]
]x.GALT'[M
]-g]it()
-]*-o -]x-o§Bo4936Öy,3,_4,ileBo4937Ay.lll?3_4veBo4937Ay.lll?ı4ı5.satırlarparaleldir.Bo4936Öy.5,,6,,7,,
8',9'.
satırlar,Bo
4937 Ay. lIl?ı6,ı7,ı8,ı9
satırları ile paraleldir;Bo
4937 Ay. lll?ı6
[LUGAL]MUNUS.LUGAL
TUğ-oğ DDAG-un a-ku,wa,an,zi17
[Glğ]r'rlNANNA.GAL
LÜ*'ğhallı,ya-re-eğ SlRRUı8
ILÜS]AGI.A ı NlNDA.GUR4.RA EM-ŞA19
|a-aĞ-k]'a-az' ü-da,i8)
Bo
4998oe(CTH 75o)
Ölçuüer:
uzunluk: 12,5cm.
genişlik: 9cm.
kalınlık: 3,9 cm.Öy.lll
x+1
t
-]*[
]2' |
-]x-zi3' [
-]r-anDGUL,ğo,ağ4' I
ZAG.GAR.R]A-ni hal-hal-tu-u ma,ri,kdnıo68 GlsrlNANNA.GAI_ABoT2.1954've6'satırlardadabelgelenmektedir,transkripsiyoniçinbkz.Akdoğan2o1o:93;tabletinkopyası içİnbkz. Akdoğan 2011: Levha 36; Glğ (D)lNANNA için bkz. Weeden zoıı: z5z-z53.
69 Bo 4998 ile ilgili literatür için bkz. croddek 2oo2: 181.
70 Bo4998Ay.IV8'_16'satlrlarl,KBo44.197sağsütunX+1-7'sattrlarasınaduplikattır.Ancakkorunandiğeryüzlerdebenzerlikyoktur,benzerlik sadece,,hal_hol-tu-u-ma-ri-k1n"ileSlnırlıdır: KBo44.ı97sol sütun6'halhal-tul,ma-ri-k6n,Bo+gg8Öy.lll 4'hal,hal,tu-u-ma,ri,kdn,KBo4+,197'nin transkripsiyonu için bkz. Roszkowska-Mutschler 2oo7i,179-180.
Yayııi.arırnımıl Baz: ğo Tabltı|:ıiı? Yeni Dıp|,jlat ve Pır:iel, lvlei;r:L3|
!tutiye Akdcğıı-,: 5' 6, 8,
g'
1o' t t t -]x-x da-a-i-]x-x-ma NlN DA.GUR4.RA KU7 hfu-u-i-nu-zi 11' 12' 13' 14' 15' 16' 17' 18' 1g'
t
]ıvırs ğ.541- l NINDA.GUR4.RA EM-ŞAt
fxpa-ra-a e-ep-zit
-fx-Ğa-anQA-TAM da-a-iI
GA]Lr DUMUM.§ E.GAL[
'Ağ-Ğfa-nu-an-da-a§ pEr-§i-yat
fx-könta-ma-'ğDUMU
E.GAL|e-e]p-zi nu uğ-könı' |h]a- aĞ-Ğiy a a - ap-p f -iz-zi
ki -i z-za tar -Ğ a- an-zi-pi| f lI BANHıA dd-d_İ
ki-iz-zi - la tar -Ğ a- an|-zi- p fl
11 3dşnı.n 4a_a_1
Ay.lV
2o' 21' 22' 1 2 3 |k]u-it-ma-an-ma x|-IN l N DA.GU Ro. R]AH|,Apcir[-[
]x-x x[|m e-ma,l a- aĞ17, u d, dal a-a r, |URuPa-lfa-um-ni-li
|me-mi-leĞ-kiiz-zi
4
[rc]ın-§U-md DUMU
E.GAL5
fmel-ma-al iğ-ta-na-ni6
pf-ra-anlllSu
Ğu-uh-ha-|a-il7
iĞ-ta-na-ni-ja-ai-Ğa-an|]8
ğa-ra-a llğLJ ğu-uh-ha-ıa1|-if739
DKa,tah,zi-pu,riı+1o
cı§6lpqgııı,n-oĞ pi-ra-an11
l-ğlJ ğu-uh-ha-a-i12
DUTU-dğ ctsAB-ya pi-ra-a|nl13
l-su Drla-li-y6-anJta-ağ17571 Bo 4998 lll 14L19'araslnln transkripsiyonu için bkz. otten 1971:40 d. not 69.
72 TamamIamaiçinbkz.Ay. lVz.satırdalRlPa-ld-um-nili iIeilgili "Açıklamalar"kısmında yeralan KUB2.4 lV1o. 73 Bo 4gg8 Ay. IV 8L16' satlrlar, KBo 44.197 sağ sütun x+ı-7' satırlar arasına duplikattlr.
74 KBo+4.1g7sağsütun)',.DKo-|toh-zi-pu-u-ri.ziparwatanrılığl ıçinbayramritüeli olanBo4902'Ay. llli2L14'satırlararası ileyineaynı konuyuiçeren Bo 4998 Ay. lV 9Lulı,a,,.'u, urasında belgelenen tanrılar aynı sıra iIe devam etmektedir; sadece Bo 4902 Ay. lll]5'satırdaki awa"aĞ-hu)o-oi,x|,Bo 4998 Ay. lv'de yer almamaktadır. Aynı zamanda, Bo 4998 Ay. lV 9-19 satürIar arasü KUB 58.44 llli4Lı4',u',.'u, urasına duplikattır; KUB 58.44 llI]'ün transkripsiyonU için bkz. Groddek zoo5: 117-118.
75 Bo 4998 Ay. lV 1J',18'Ve 21'satır]ardakİ tanrı isimleri için bkz. otten 1944: 128 d. not 19.
Yay:nLınmamış Baz; Bc Tıbleıl,erine Yeni 3ıplil<;: ye Paralel lvleıinlor
ilı_.:kiye AkCcğan
14
clğAB-yo pi-ra-anl-SlJ15
DHa-ğa-am-miJi-ya-aĞ16
cı§4g-r,
iğu
ha-ağ-ği-i17
ha-an-te-ez-zi-ya-az18
|Z]eC-az DHa-a-ğa-u-wa-an-zo'D'Kam-ma-maı619
[ı-§]uecın-pa-ma
ha-ağ-ği-i20
|ha-anf-te-ez-zi-az C,ÜB-lo-az21 |
D]§o-o-wa-ağ-hi-la-ağAy.V
X+1 2',
4'
22t
23t
24t
t I r t t -]Ğiya-aĞ]t]
]*[
] -]x-mi? ] -aJz -]x5,
t
]6' [
-]*7,
t
]8' |
-]* lercume:Öy.lll
14'
... Ve onu15'
sonuncuocağın
16'
butarafına tar§anzipi'ye|
f17'
zBAıı
koyar.18'
Diğer tarafın a tarĞanzipi'ye19'
2BAN
koyar.Açıklamalar:
ÖY.
tll ı6'
tar-Ğa,an,zi,pil ],ı8'
tar-Ğa-an|-zi-pff tarĞanzipo-"tapınakta
bir yer, sahne?''77,fakat
kesinanlamı belli değildir. KUB
ıo.zı
llız'
tar-ğa-an-zi-pi EC|R cığlc l-SU h|a-at-tal-wa-aĞf3'Glğ-ru_i
rSu
ii-pa-an-|ti]"o,
kapının arkasında tar§anzipa'ya bir kere, ahşap sürgüye bir kere içki sunar.''z1AY. |V
ı
|me,ma,la-aİf: memal: iriöğütülmüş
un, irmik, bulgurzs,metinde
Sg.Gen. haldedir.76 DHoİauwonzoDKommomo'nn beraberbelgelendiği metinyerleri içinbkz.Vancessel 1998:10+;Bo4gg8Ay.lV18,satlrdaiseKammama,nın,,D,, determinatifinin unutulduğu görü]mektedir.
77 HEcr: zzz-zz4; Ünal 2oo7i 7o1. 78 Krş. HEc T: 223.
79 Krş. HED M: ı4o; Ünal zoo7: 444.
Yaylrılanmınıış BaZr ğC TabteıL.ri:ıe Yeni ıup|ikat ve Paralel Metjnter
11ıkiye AkCoğın
Tanrı Ziparwa için bayram
ritüellerinde
ı.URUPa-lo-um-niJi" ifadesininbelgelendiği görülmektedir:
Ay. lV
z
|URuPa,lfa-um,ni-Ii: palaumnilizaıiı,
bir şehir veya ülke ismiolan
Pala'ya aittir.-umna- etniklik oluşturur. palaumna- "PalaIı"dan, palaumnili-
türemiştir. Belgelendiği
metinyerleri
şöyledir:
KBo
3.z67
Öy.' 3' -]r, URU P ala-um-ni -t|if;KUB 2.4
lV
9 1o 11 ıvıuNusğ g. 6 1 D Zi-pdr-w a u-a me-mala-ağ ud-da-a-ar URUPa-la-um-nili12
me-miiğ-ki-iz-ziTercüme: Yaşlı kadın, Ziparwa için iri
öğütülmüş
unsözlerini
Palaca söyler.8olBoT 2.37
lV ,
ıvıuııusğg.cl
oZi-pör-wa^|-al4
me-ma-ol-aĞud-do-a-a|r]5
UR|JPa-la-um-ni-Ii me|-mi-iĞ-ki-iz-ziflBoT 2.3881
lll
34
ıı,ıuNusğ g.5 1-ın a SA ozi-pdr-w|a.-al ğn ıı ı ıı pR.c u Ro. RAMEğ ud-d a-a-ar |]
U RU
P a- l a- um-ni -l i m e-mi -i ğ-k|i -i z-zi]
lBoT z.38
lll
4-5 satırda "kaIın ekmeğin (somunun)sözlerini
Palaca söyleı."sz yer aImaktadır.Büyük İmparator|uğun başIangıcından
itibaren
PaIa bir Hitit ili olarak görünür.Anadolu'da
kuwetli
Hatti
dilietkisinden bildiğimiz
Palacanın iIk olarak Hattibölgesine
işaretettiğigörüImektedir. çünkü,
Orta
Anadolu'nun kuzeyinde
Hattice konuşu|uyordu, buradan da Pala için kuzeyve
kuzey batıkonumu
kendiIiğinden ortaya çıkmaktadır.'3
Aynca başlangıçta
Hitit Devletine düşman olan bu ülke, sonrakidevirlerde
devamlıolarak
Hitit Devletine bağlı vedost
kalmıştır.t+ Ertem'egöre,
pala ülkesi,osmancık
ileSaraycık kasabaları arası, Çaldağı-Tavşandağı ve İnegöl arasındaki küçük, kuytu bölgedir.ss
TerCüme için bkz. otten 1g+4| 11g;HED M:14o; ayrlca bkz. Klinger 1996: 156.
Transkripsiyon icin bkz. otten 1g4+: 12o, d.not 3.
Krş. otten 1944i 12o, d,nof 3.
Ünal ıg74: >o7. Ertem 198o: 8. Ertem 198o: 13. 8o 81 82 83 84 85
Bib[iographie
Akdoğan zoo5
Akdoğan, R., Yeni Fragmanların Işığı Altında Hukkana (Huqqana) Antlaşması. Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskiçağ DilIeri ve Kültürleri (Hititoloji) Anabilim Da|ı (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Ankara, zoo5.
Akdoğan zoıo
Akdoğan, R., HethitischeTexte inTranskription. Ankara Arkeoloji Müzesinde Bulunan Boğazköy Tabletleri ll (DBH 3z). Harrassowitz, Wiesbaden, zoıo.
Akdoğan
zoıı
Akdoğan, R,, Ankara Arkeoloji Müzesinde Bulunan Boğazköy Tabletleri Il, Catalog and Index O. Soysal (Chicago Hittite Dictionary Supplements ı). The Oriental lnstitute of the University of Chicago, Chicago,
zoıı.
Alp ı993
Alp, S., Beitr1ge zur Erforschung des hethitischen Tempels, Kultanlagen im Lichte der Keilschr'ıfttexte (Türk Tarih Kurumu Yayınları, Vl. Dizi, Sa. z3"). Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara, ı993.
Archi zoo4
Archi, A., "The Singer of Kaneğ and his 6ods". in: Offizielle Religion, Iokale Kulte und individuelle Religiosit1t (Alter Orient und Altes Testament 318), Hutter, M. / Hutter-Braunsar, S. (6ds.). Ugarit-Verlag, Münster, 2oo4,21-26.
Ankan zoo3
Arıkan, Y., "Hitit Çivi Yazıh Belgelerinde §uhha-'(Duz) Dam, Çatı've Onun Dinsel Hayattaki Yeri", Archivum Anatolicum
Yllı, zoo3, ıı-57. Badali
ı99ı
Bada[i, E., Strumenti musicali, musici e musica nella celebrozione delefeste ittite (THeth ı4/ı). Winter, Heidelberg,
ı99ı.
del Monte/Tischler ı 978
del Monte, F. / Tischler, J., Die Orts- und GewEssernamen der hethitischen Texte (Rdpertoire Gdographique des Textes Cun6iformes Vl). L. Reichert Verlag, Wiesbaden, ı978.
de Martino ı989
de Martino, S.,La danza nella cultura ittitd (Eothen 2). E|ite, F|orence, 1989. Ertem, H., 198o
Ertem, H., HititDevletininİkiryaleti:Pala-Tum(m)anaileYakınÇevrelerindekiYerlerinLokalizasyonuÜzerineYeni
Denemeler (Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Yayıntarı No: z95). Ankara Üniversitesi, Ankara, ı98o.
Fuscagni, F.,2oo7
Fuscagni, F., Hethitlsche unveröffentlichte aus den Jahren 1906-1912 in der Sekundörliterdtur (Hethitologie Portal Mainz-Materialien 6). Harrassowitz, Wiesbaden, zoo7.
Groddek zooz
Groddek, D.,Konkordanzzu den Grabungsnummer (DBH 5). TU Dresden, Dresde, 2oo2. Groddek zoo4b
Groddek, D.,HethitischeTexteinTranskription KUB 59 (DBH ı4). TU Dresden, Dresde, zoo4b. Groddek zoo4c
Groddek, D.,HethitischeTexteinTrankription KUB 20 (DBH ı3). TU Dresden, Dresde, 2oo4c. Groddek zoo5
Groddek, D., HethitischeTexte inTranskription KUB 58 (DBH ıB). Harrassowitz, Wiesbaden, zoo5. Güterbock
ı96ı
Güterbock, H. G., "The North-Central Area of Hittite Anatolia", JNES 20, 1961, 85-97. Güterbock ı964
Güterbock, H. G., "Lexicographical Notes Il", RHA74,1964,95-113.
re
Y:ııın|aniıanııı öazı üo lahlıtlerjnı Yeni üıınli!<at ye P:rıiel Meijılcr
llukiye Akcjcğan
Güterbock ı989
Güterbock, H, G,, "Hittite KURSA'Hunting Bag' ", in; Essays in Ancient Civilisation presented
to
Helene J.Kdntor (studies in Ancient Oriental Civilisation 47), Leonard,A., Jr. / Williams, B. B. (6ds.). The oriental lnstitute of the Univer'ity of Chicago, Chicago, 1g8g, 113-123.
HaaS 1970
Haas, V,, Der Kult von Nerik. Ein Beitrag zur hethitischen Religionsgeschichte (studia pohl 4). pöpstliches Bibelinstitut, Rome, ı97o.
Haas 1994
Haas, V,, Geschichte der hethitischen Religion (Handbuch der orientalistik 15). Brill, Leyde
-
New york-
Cologne, ı994. Klinger ı996Klinger, ,l,, Llntersuchungen zur Rekonstruktion der hattischen Kultilicht(stBoT
37). Harrassowitz, Wiesbaden, ı 996. Neu 198o
Neu, E., Althethitische Ritualtexte in lJmschrift (stBoT 25). Harrassowitz, Wiesbaden, ı98o.
otten 1944
Otten, H., "Zum Palaisch en'', ZA 48, 1944, 119-145.
otten 195B
otten, H,, Hethitische Totenrituale (Deutsche Akademie der Wissenschaften zu Berlin lnstitut für orientforschung
37). Akademie-Verlag, Berlin, ı 958.
Otten ı97ı
otten, H., Ein hethitisches Festritual (KBo Xlx ız8) (Staor ı3). Harrassowitz, Wiesbaden, ı97ı.
Roszkowska-Mutschler zoo7
Roszkowska-M utschler, H., Hethitische Texte ın Transkription KBo 44 (DBH zz). Harrassowitz, Wiesbaden, zoo7.
Tischler zooı
Tischler, J,, Hethitısches Handwörterbuch, mit dem Wortschatz der Nachbarsprachen,Institut für Sprachen und Literaturen der Universitüt, lnnsbruck, zooı.
ünal ı974
Ünal, A., Hattuğiti ilt.THeth 3, Winter, Heidelberg, ı974. Ünal zoo7
Ünal, A,, HititÇe Çok dilli eI sözlÜğü,Vol. A-M,Vol. zN-Z(Philologia Sprachwissenschaftliche Forschungsergebnisse ıo8.ı, ıo8.z). Verlag Dr. KovaĞ, Hambourg, zoo7.
van Gessel ı99B
van Gessel, B, H, L., onomasticon of the Hittite Pantheon, Part I, ll (Handbuch der orientalistik
33). Bril|, Leyde
-New York-
Cologne, ı998.Velharticki zoo9
Velhartick5, §., "Der 'Mann des Wettergottes' und der Taube (cTH 652)'', A oF 36,2oog,324-339. Yoshida ı996
Yoshida, D.,lJntersuchungen zu den Sonnengotheiten bei den Hethitern(THeth zz). winter,
Heidelberg, ı996.
weeden
zoıı
Weeden, M., Hittite Logograms and Hittite Sho'drship (StBoT 54). Harrassowitz, Wiesbaden,
zoıı.
Yayın[anmaıı:ş ğaz; tso Tabtetleriıe Yeni Dı.;pLikıı ve Paı;lei Meıiıleı
ltukiyı,ökdcğarı tu d ies of :ıt, 994. 5. \ 37). o8.1,
Bo
468z
Öy.? ||?Bo
+7ı6öy.
Ay. x-i 1 2, 4, ()' 8, l0,'(
Bo
4868
öy.
Ay.qrffigffi*İ-»f
\Y"&TtrNry,#-'Wv
ğ
|,ff{n
ffir
§,4r«
rYğ,ffi}1
/ıı ı/ ı /'ı,IV
l]I.
Ğtrts.
' ,,'''
/ ' /
',',,5€Ğ&ğwE,,|,";)
+#g,*W,#r,:
rzazR,ğrr. 4^üIEj| 'ü,Fr-ı-ct<ı-tFl
m
q,',
o,,,//
,'
,
,',
':!'i'n
,,,/ , 7/ , ' / ','/.,
',,,,.,,l,,,l"/.
.'
,,
' /,,
'r,'
,--.,|._,ı,,
/
7r.,;(,,ui" '.' - - --,,_., ).,,',''''I
Yayınl:ıııaııış üaz; üo T;bletleıj.e Yöüj DLpLjköt ve Paralıl iı,leıiıler@ğ
TY»<f
»*
E6Hffi
,,$,€ğ
E'
';şi
,fr lJJkffiğ<pır
jı
ı
,jd]#ffrffi9=-ı
jl ı ,
l!
i,'.l l
1'!, lı
\;'ir',i,),,,
,,' // ''/
/,,/
Lı
iı(iye Akdoğıın
Bo
4877öy.
TPtrItr
}r4]l-§
(:#iy4'I*
1YP_.tr{(ı,
,EqrV
'^/,6,i7"""'-\
rt,üBo
4902 Ay.*w*&ff-"""
"rW
Mr$Tg.<rK
{ig{y-MTW
tr&ffi
-
ff=@
»İffig+&ry.
"iff*r
w»f
»T,r4+trts
f >. vs*, üi,=
|++E$
}_
t{ly+ffi6
^F$(ffffi
ffirğ
r,ğ
üi-H?
]1r,ğ
üi-ğf
]1\Yffi*
E+ff,ş-
»F{'çı-*
7-g
brr
ğ,W&
Y
Y
Etr,Htr
$F
r,H-
q7
E,»ffi
r
r
ffi
*{üT.( tı | \ (« \\'J 1 1 l,,,,J,mlİF""",
ğhJ
+r
Hrğü4'
*i
»*YW
r}§-
Ei,.r,Yayın|enııırnış öazı Bo 1alıietlerlne Yeıi )ıplikıt ye iaralel },'1eljnler
Bo 488ı
xtlŞ4
T«
'(
4, 6, 8, ]0 ,2,ET.'.-_-ö
Bo
4936öv.
Ay. ,,,üı'||'rl'lı,, , / 'r/ıııüül///'/ /
|,/
,'
,
,,,'r,|'l hltr(i///,/ı,iWq,Tit/'
,,l"
x+ı 2,'(
YayınLanmarnış Bazı bo TableıLeı,ine Yeni Duplikat ve Para[e| Metinler