T % -l
KIZLAH IÇlîl AÇILAN
güzel sakatlar okulu
Sosyal hayatına/.m önemli aşamalarından s a y ıla n 1839 TAIJZlMATI i l e 1876 B ir in c i ME^KUTlYET h a r e k e tle r i »k ad ın larım ıza b ir şey g e tirm e d i.Iie r ne kadar »m aarifim ize büyiik h izm etlerd e bulunan ABDlffiEAHlIAN SAMI haşayla SAİT'E? Paşa’ nm b a k a n lık la r ı sıra sın d a ,T ü rk k ız la r ın ın e ğ it im i i ç i n , b i z i o k u lla r a ç ıld ıy s a da,bu konudaki g e liş m e le r in 1908 in k ilab m d an sonra baş
l a d ı ğ ı b ilin m e k te d ir. y
MEŞHUTİYET * in ilan ından sonra, Ü n iv e rs ite »n in b â zı bölüm lerine b i r kae k ız öğren ci alınm ası ve ardından ( ÎKAS SAKAYÎ-I NEPtSE MEKTEBİ)nin a ç ılm a s ı, toplum ta r ih im iz d e ,h iç şüphe yok ki,büyük b i r aşamadır.
Bu ok u l, b ir in c i dünya savaşın ın i l k yılm d a -1 9 1 4 d e - fa a liy e t e g e ç t i. 1920 y ılın d a , e rk e k le rin devam e t t i ğ i (SANAYÎ-I KEPİSE MEKTEBİ) i l e b i r l e ş t i r i l d i .
s u r e t le »u y g a r lığ a b ir adım daha a tıla ra k ,G ü z e ls a n a tla r e ğ itim in d e k i iCiz-erkek a y r ıc a lığ ın a son v e r i l d i . '
h ı z l a ı iç i n a ç ıla n g ü ze ls a n a tla r okuluna p ro fe s ö r olarak-L’omada ve P a r is te e ğ itim görmüş olan-M ıliLI Hanımın atanması, aydın Türk k ız la r ın ı, b u e ğitim
iç i n y ü re k le n d ir d i. * °
OkER ALÎL B eyle eğitim e başlayan Liîlffil Hanım İ k ilis i, d a h a sonra, suluboya E t ? , ^ ' I ( 3 o y * r ) 2 j a . k a tılm a s ıy la ç a lış m a la rın ı sürdürdü.IBBA-
lılk 1 EYlıAMAH da,bu öğretim kadrosunda görev a ld ı.
Okulf a i l k y ı l -6 s ı a z ın lık la rd a n olmak üzere-33 öğren ci a lın d ı.T ü rk k ı z l a r ı okula ç a r ş a l l ı ve başörtü lü ola ra k ,g a yrim ü slim ler şap k alı veya b a şla
r ı açık olarak devam e d e r le r d i. ^
Tutucu ç e v r e le r in ,h er tü rlü resm e»sevim siz g ö z le r le b a k t ık la r ı b ir dönem- d e ,ıü rk k ız la r ın ın bu okula devam e t m e le r i, toplumumuzda,âdeta , b i r ui-garlk
g ö s te r g e s i oldu. »
(İ l i AS SAKAYI-İ İVİL'İSE MEKTEBİ) nin
i l k t a l e b e l e r i
Mektebe i l k müracaat eden ta le b e MÜZHAN SAlT Hanımdı.MÜZLAN Hanım 1897 v ı - Istanbulda doğdu.Babası,yüksek düzeyde g ö rev le rd e bulunan SAİT Beydi k'jU,L Bey ,ayııupada da bulunmuş, umum müdürlük ve m üsteşarlık yapmış .d ilim iz e
y a b a n c ı e s e r l e r kazandırmış b i r k ü ltü r adamıydı.Son olarak
- T M f ua/ O Zierü i e r m k a yb etm işti. 1986 da 89 yasında öldü lek oğlu ,h â len Amerikada Müzik Profesörlüğünü sürdüren, BÜLENT1AEEL*d i r .
.. ( SaÜAYI-I MEKTEBİ)nin 2 N o.lu t a l e b i s i MUİDE ESAT Hanımdı Ünlü
Okulun 3 N o.lu ö ğ r e n c is i BELKİS MUSTAFA, aynı zamanda , i l k diploma alan Türk kızıdır.D ELKİ* GÜS3ILSAIÎATLAR AKADEMİSÎ’ nin emekli müdürlerinden P r o f. ASIM MUTLU* nun a b la s ı ve KESİM HEYKEL MÜZESE MÜDÜRÜ P r o f .BELKİ S MUTLU • nun h a la s ı’ d ır . K endisi halikındaki b i l g i l e r »bundan sonraki bölümdedir.
( İli AS ŞAMAYI-I NEFİSE MEKTEBİ )n in 4 N o .lu ö ğ re n c is i NAZİRE' HANIMDI. (K ar- C i l ı O sınan) 1 akabıy 1 u tanınan Dr. OSMAN PAŞA (1848-1909), T ıb b iye hocalarında!
d e ğ e r li bin o p e r a tö rd ü .Y ıld ız P&stahanesinin başoperatörüydü.Ira. aydın k i ş i de k ı z ı NAZÎRE'yi kendi e l i y l e götü rü p,yeni a ç ıla n bu okula kaydet
t i r d i .
3•turada-her hangi b ir y a n l ı ş l ı ğ ı önlemek için -a çık la m a yapmayı zorunlu bu- lu y orunu
Dr. OSMAN PAŞA’ nm k ız ın ın (ÎNAS SANAYÎ-Î NEFİSE MEKTEBİ )ndeki adı LAZ İLE, P a r is ’ t e k i G iizelsa n a tla r Akademisindeki kaydı (NAZIMA} ş e k lin d e d ir .K e n d is i Türkiye deki G iizelsan atlar Olculunu b it ir d ik t e n sonra , e ğ it im in i P a r is t e 3ü r dürmüş t ü r . 1 i e r i k i olculdalci baba adı Dr.OSMAN ŞAŞA, doğum y ı l ı da IÖ98 d ir.B u n la r a y r ı a y r ı k i ş i l e r d e ğ i l d i r l e r . K i ş i s e l yorumuma g ö r e ,e s k i h a r f l e r l e adının F ra n s ız c a ’ ya ç e v i r m i ş i s ıra sın d a NAZİRE-f adıNAZİMA olarak kayda geçmiş o la b ilir.K ü ç ü k b i r d ik k t s iz lik t e n kaynaklan dığın ı sanıyorum. Bu kadın ressam ım ız,1918 den Cumhuriyetin ilan ından b i r sene sonrasına kadar P a r is te 6 y ı l öğrenim görmüş ve orada h a y a tın ı d esin a tö rlü k yaparak sürdürmüştür• 3ra konuda b a zı y a y ın la ra ra s tla n m ış tır.b u ra d a k i f o t o ğ r a f ı , P a r is ' te -te s a d iife n -e lim iz e g e ç m iş tir,
(ÎNAS SANAYI-Î NEFİSE MEKTEBİ)nin i l k t a l e b e l e r i arasında S4 N o .lu I AZLI P11IH Hanım ise,sonradan ünlü b i r kadın ressamımız olan NAZLI KCEVİT’ t i r . Olculun i l k Ö ğren cilerin d en olan GÜZİN Hanım bu mey andadır. Sonradan hocası FYHAMAH’ la evlen erek DURAN soyad ın ı a lm ış tır .H e r İlci ressamımız iç in ,b u
eserin i l e r i d e k i bölüm lerinde b i l g i v e rilm e k te d ir .
K ız la r iç i n a ç ıla n bu okulun ö ğ r e n c ile r i arasında NEVZAT,İHSAN HIZA, NAŞİDE, liEFÎKA, EFIiAZ,MELEBiT,BAKÎYE, PEZAN,H a tic e ,Emine,Mükbile hanım ları hatırlam ak gerekir»B unlardan b a z ı l a r ı , o y ı l la r d a ve s o n ra la rı a ç ıla n
g i l e r e k a t ılm ış la r d ır .
da s e r K ız la r i ç i n a ç ıla n G iizelsa n a tla r okuluyla i l g i l i ola rak b ir acilci ama yap— mamız gerek iyor.B u o k u l,ilk y ı l â&ecjy a l ı n ı z RESİM bölümü iç i n ö ğ r e n c i' kabul etti.HEYKETı iç i n öğren ci kabulü ik in c i sene iç e r is in d e y a p ıld ı. Bu bölüme i l k yazılanlar,M ELEK, BEZAN, EDİBE ve MUHSİNE H anım lardı.Bunlar dan MELEK Hanım i l k HEYKELTRAŞİMİZ olarak diploma a ld ı.D ek ¿-ene yaşta k a y b e ttiğ im iz i l k h e y k eltra ş im iz MELEK Hanımın fâ kr “ e s e r i
1927 y ılın d a ,A fg a n K ı r a l ı ’ na hediye e d i l d i . * Bu konuda Avrupada i l k e ğ itim yapan h e y k eltra ş im iz MUKBÎLE Hanımdır. Aynı zamanda ressam olan MUKBÎLE Hanım öğrenim ini İ s v i ç r e ’ de temamladı.
Ç alışm alarına f ı r ç a y l a haşlayan ve îta ly a d a i l k Heykel öğrenimi yapan Kürk K ı z ı da uAllliA BENGUTAŞ ’ t ı r . Taksim’ deki Ab i d en in vatnacM ünlii İta lv a n H e yk e ltra ş ı, Prof.KACONÎCA’ n m a s is t a n lığ ın ı y a p m ış tır. y