Astrositomlarda Stereotaktik Biyopsi, Cerrahi ve
External Radyoterapi
Mehtap DALKILIÇ ÇALI
Ş
*, Varol ÇALI
Ş
*, Murat TA
Ş
KIN *, Oktay
İ
NCEKARA
ÖZETAstrositomlar; yeti
ş
kinlerde primer intrakranial tümörlerin % 55-60'
ı
n
ı
olu
ş
tururlar. Ço
ğ
unda maksimal güvenli
cerrahi rezeksiyon prognoz art
ışı
ile birliktedir. Baz
ı
tümörlerde tam cerrahi rezeksiyon yap
ı
labilir ve küratif
olabilir. Adjuvan radyoterapi genelikle maksimal güvenli cerrahiden sonra tedavinin bir parças
ı
d
ı
r. S
ı
khkla
radyoterapi normal yara iyile
ş
mesine olanak vermek için 2 ila 4 hafta sonra ba
ş
lar (Ço
ğ
unlukla 50-60 Gy/25-30
fraksiyonda15-6 haftada verilir). Kemoterapi baz
ı
vakalarda radyoterapiye veya cerrahiye adjuvan olarak
kul-lan
ı
l
ı
r.
Bu çal
ış
mada, 1985-1997 y
ı
llar
ı
aras
ı
nda klini
ğ
imize ba
ş
vuran astrositom olgular
ı
retrospektif olarak
de-ğ
erlendirilmi
ş
tir. Astrositom tan
ı
l
ı
hasta say
ı
s
ı
148'dir. Erkek hasta 76, kad
ı
n hasta 72'dir (erkek/kad
ı
n: 1.05).
En s
ı
k görülen ya
ş
grubu: 20-40 ya
ş
(5-76 ya
ş
). Supratentorial: 22 hasta (% 82), infratentorial: 22 hasta,
me-dulla spinalis: 4 hasta. Grade I-II: 78 hasta, Grade III: 20 hasta, Grade IV: 50 hasta. En s
ı
k total ekstirpasyon
uygulanm
ış
t
ı
r (60 hasta, % 41). 120 hastaya total kranial, 28 hastaya primer tümör bölgesine eksternal
rad-yoterapi uygulanm
ış
t
ı
r. Tüm hastalar için ortalama takip süresi 26 ayd
ı
r.
Anahtar kelimeler: Astrositom, cerrahi, kemoterapi, radyoterapi
Dü
ş
ünen Adam, 2000, 13(4):246-249
SUMMARY
Astrocytomas is of 55-60 % of primary intracranial tumors in adults. In most maximal safe surgical resection is
associated with an improved prognosis. In some tumors, complete surgical resection may possible and curative.
Adjuvant radiotherapy is a component of treatment for usually after a maximal safe surgical resection;
ir-radiation is commonly started 2 to 4 weeks to allow for normal wound healing (Commonly a dose of 50-60 Gy in
25-30 fractions delivered over 5 to 6 weeks). Brachytherapy has been evaluated most thoroughly in malignant
astrocytomas. In some cases chemotherapy is used as a adjuvant to irradiation or surgery. Nitrosoureas,
vinc-ristine, cisplatin and procarbazine may research therapeutic levels within the CNS. Only a limited number of
agents a•e suitable for intrathecal injections: thiotepa, methotrexate and cytosine arabinoside (107-119).
This study retrospectively evaluates the astrocytomas cases who applied to our clinic between 1985-1997 years.
148 cases was astrocytomas. 76 were male and 72 were female (Male/Female: 1.05). The most common age
range was 20-40 (5-76 ages). In 122 patients (82 %) the tumor had supratentorial, 22 patients the tumor had
inf-ratentorlal and 4 patients the tumor had medulla spinalis localization. 78 patients were at Grade I-II, 20 at
Grade III, 50 at Grade IV. The most frequent surgery was total resection (60 patients, 41 %). 120 patients had
total cranial, 28 had primer tumor side radiotherapy. The mean survival is 26 months.
Key words: Astrocytoma, chemotherapy, radiotherapy, surgery
* Bakırköy Ruh vP Sinir Hastalıkları Hastanesi 1. Nöroşirikji Klinigi, ** Şişli Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Radyoloji Onkolojisi Kli-nigi
246
%52
% 14
Grafik 1. Grade'de göre hastaların dağılımı.
% 83
Astrositomlarda Stereotaktik Biyopsi, Cerrahi ve External Dalkılıç Çalış, Çalış, Taşkın, İncekara Radyoterapi
G
İ
R
İŞ
Astrositomlar; beyin nöral dokusunu çevreleyen ve
destekleyen astrositlerden meydana gelen bir tümör
grubudur. Sellüler, vasküler, nükleer özellikleri ve
nekroz yo
ğ
unluklan gözönüne al
ı
narak Kernohan
ta-raf
ı
ndan I'den IV'e kadar derecelendirilmi
ş
lerdir.
Low grade astrositomalar (Grade I-II); tüm
intrak-ranial tümörlerin % 15-20'sini olu
ş
turur, % 75'i
sup-ratentorial bölgede yerle
ş
ir ve genellikle tek
hemis-ferde, serebellum en s
ı
k yerle
ş
ti
ğ
i infratentorial
böl-gedir. Astrositomlarda anaplastik de
ğ
i
ş
im
olabil-mektedir (7)
.Yüksek grade'li astrositomalar (Grade III-IV);
int-rakranial tümörlerin % 40'
ı
ru, tüm astrositik
tümör-lerin 2/3'sini olu
ş
tururlar.
Laboratuvar tan
ı
s
ı
nda alt
ı
n standart; tümörün
his-topatolojik tipidir. Stereotaktik biyopsi al
ı
n
ı
r,
meta-bolik profil ara
ş
tml
ı
r (5
'6) .Prognostik faktörler; ya
ş
, tümörün tipi, tümör
gra-de'i, tümörün yerle
ş
im yeri, nöbet semptomlan,
semptomlan süresi, hipovaskülarite, performans
du-rumu, uygulanan cerrahi tipi, radyoterapi
uygulan-mas
ı
, kortikosteroid tedavi ve- kemoterapidir (3-9
' 11 '13-16,18-20)
Maksimal güvenli total rezeksiyon ile elde edilen
so-nuçlar daha iyidir. Büyük volümlü tümörlerde
de-bulking cerrahisi uygulan
ı
r (1
'2 '5 '6 ' 13 ' 19) .Postoperatif
radyoterapi; parsiyel tümör rezeksiyonundan sonra
1 1 3,0,6) .
mutlaka yap
ı
lmal
ı
d
ı
r (
Küçük tümörler e
ğ
er
inoperabl ise; primer interstisyel brakiterapi
uygula-nabilir (18)
.Cerrahi olarak kolayca ula
şı
lamayan
bölge tümörlerinde (beyin sap
ı
, diensefalon, kortikal
motor bölgeler) stereotaktik biyopsi sonras
ı
veya
na-diren kesin tan
ı
konulmaks
ı
z
ı
n primer eksternal
rad-yoterapi uygulan
ı
r (3
'6) .Radyoterapi dozlan 30-76
Gy aras
ı
nda de
ğ
i
ş
mektedir.
Kemoterapide multiajan kombinasyonlan
uygulan-m
ış
t
ı
r (BCNU, CCNU, siklofosfamid, vinkristin,
thi-otepa, methotreksat, prokarbazin, 5-FU, sisplatin,
karboplatin, fotemustin)
(8,12,14,17,20).GEREÇ ve YÖNTEM
Klini
ğ
imize 1985-1997 y
ı
llar
ı
aras
ı
nda ba
ş
vuran
ast-rositom tan
ı
l
ı
hasta say
ı
s
ı
148Vir. Erkek hasta 76,
kad
ı
n hasta 72'dir (erkek/kad
ı
n: 1.05). Ortalama ya
ş
% 43'tür (5-76 ya
ş
) (Tablo 1). Grade I-II: 78 hasta,
Grade
III:
20 hasta, Grade IV: 50 hasta
bulunmak-tad
ı
r (Grafik 1). Grade I-II hastalar KPS: % 100-60,
Grade III-IV hastalar KPS: % 50-20 aras
ı
ndad
ı
r
(Tablo 1).
Tablo 1. Yaşa ve KPS'ye göre hastaların dağılımı.
Yaş Grubu Hasta Sayısı KPS % Hasta Sayısı
1-10 10 100-90 16 11-20 13 90-80 17 21-30 27 80-70 29 31-40 31 70-60 29 41-50 26 60-50 22 51-60 21 50-20 35 61-70 18 71 ve üstü 2
Grafik 2. Tanı şekilleri.
247
Total
En
Subtotal •p Lobektomi 13 Cerrahi % 19 50-30 120 —Grafik 4. Cerrahi girişim durumu.
Supratentorial tümörler: 122 hasta (% 82).
Tem-poral: 42 hasta, parietal lob: 40 hasta, frontal: 27
hasta, oksipital: 3 hasta, temporoparietal: 10 hasta,
İ
nfratentorial tümörler: 22 hasta (% 14) Serebellum
15 hasta (% 68), beyin sap
ı
ve pons 7 hasta. Medulla
Spinalis: 4 hasta (% 0.2).
122'sine eksizyonel, 21'ine stereotaktik biyopsi
uy-gulanm
ış
olup; 5 hastaya radyolojik tan
ı
konulmu
ş
-tur (Grafik 2). Hastalara en çok uygulanan
radyolo-jik tan
ı
ş
ekli bilgisayarl
ı
tomografidir (Grafik 3). En
s
ı
k 60 hastaya total ekstirpasyon uygulanm
ış
t
ı
r
(Gra-fik 4).
28 hastaya primer tümör bölgesine parsiyel, 120 has-
taya total kranial 50 Gy/25 frk/5 hafta kranial eks-
ternal radyoterapi uygulanm
ış
t
ı
r. 17 hastaya boost
Grafik 5. KPS'ye göre yaşam süreleri (ay).
Grafik 6. Grade göre yaşam süreleri (ay).
uygulanm
ış
t
ı
r. Radyoterapi dozlan 30-50 Gy (+/- 5-
20 Gy boost dozu) aras
ı
nda de
ğ
i
ş
mektedir.
Radyo-terapi+kemoterapi 11 hastaya uygulanm
ış
t
ı
r.
Kemoterapi radyoterapiden sonra rezidü tümörü
de-vam eden veya nüksü geli
ş
en fakat opere
edileme-yen hastalarda kurtarma tedavisi olarak
uygulan-m
ış
t
ı
r. Kemoterapi multiajan kornbinasyonlan
uy-gulanm
ış
t
ı
r (BCNU, CCNU, vinkristin,
siklofosfa-mid, methotrexate, prokarbazin içeren).
BULGULAR
Tüm hastalar için ortalama izlem süresi 26 ayd
ı
r (1-
125 ay). En uzun sa
ğ
kal
ı
m 15 ya
ş
alt
ı
ndaki
has-talarda elde edilmi
ş
tir (Tablo 2). Karnofsky
per-formans skalas
ı
ile ya
ş
am süreleri uyumludur
(Gra-fik 5).
Hastalar
ı
n grade ile uyumlu olarak takip süreleri
de-ğ
i
ş
mektedir (Grafik 6).
248
Tablo 2. Yaşa göre sağ kalım süreleri.
Yaş Hasta sayısı Sağ kalım (Ay)
15 yaş altı 15 32 16-30 35 30 31-40 31 27 41-50 26 17 51-60 21 12 60 yaş üstü 20 5
Total Subtotal Lobektomi Cerrahi (-) Radyolojik
Grafik 7. Cerrahiye göre yaşam süreleri (ay).
En iyi sonuçlar makroskopik total eksizyon ile elde
edilmi
ş
tir (Grafik 7).
Radyoterapi çe
ş
itli doz ve fraksiyonlar
ı
aras
ı
nda
ran-domize edilmedi
ğ
inden dolay
ı
fark görülememi
ş
tir.
SONUÇ
Beyin tümörlerinin yakla
şı
k % 55-60 gibi büyük bir
bölümünü olu
ş
turan astrositomlar, yerle
ş
im yerleri
ve
histopatolojik özelliklerine göre prognoz aç
ı
s
ı
n-dan oldukça farkl
ı
l
ı
klar göstermektedir.
Cerrahi olarak kolayca ula
şı
lamayan bölge
türnörle-rinde (beyin sap
ı
, diensefalon, kortikal motor
böl-geler) stereotaktik biyopsi güvenli ve kolay
ş
ekilde
histopatolojik tan
ı
ya ula
şı
lmas
ı
n
ı
sa
ğ
lam
ış
t
ı
r.
Tedavide genel yakla
şı
m, stereotaktik biyopsinin
tercih edilmesi, en fazla tümör dokusunun ç
ı
kanlma-s
ı
ve radyoterapi uygulanmas
ı
d
ı
r.
KAYNAKLAR
I. Berger MS: Malignant astrocytomas: Surgical aspects. Semin Oncol 21:172-185, 1994.
2. Campbell JW, Pollack IF, Martinez AJ, et al: High grade astro-cytomas in children: Radiologically complete resection is as-sociated with an excellent tong-temı prognosis. 38:258-264, 1996.
3. Dunbar SF, Tarbell NJ, Kooy HM, et al: Stereotactic radio-theraPy for pediatric and adult brain tumors: preliminery report. Int J Radiat Oncol Biol Phys 30:531-539, 1994.
4. Fuller NG, Burger PC: Gliomas. In: Neurosurgery. Rengachary SS and Wilkins HR (eds). Second edition. McGraw-Hill Com-panies. Inc., s.735-747, 1996.
5. Grabb PA, Lunsford LD, Albright AL, et al: Stereotactic radio-surgery for glial neoplasırı of childhood. Neurosurgery 38:696- 702, 1996.
6. Kelly PJ: Stereotactic biopsy and resection of thalamic astro-cytomas. Neurosurgery 25:185-195, 1989.
7. Krieger MD, Gonzalae-Gomez I, Levy ML, et al: Recurrence patterns and anaplastic change in a long-terrn study of pilocytic astrocytomas. Pediatr Neurosurg 27:1-11, 1997.
8. Lasser GL: Cheırıotherapy of high grade astrocytomas. Semin Oncol 21:220-235, 1994.
9. Linskey ME, Gilbert MR: Gial differantion: a review with im-plications fornew directions in neurooncology. Neurosurgery 36:1-22, 1995.
10.Loeffler JS, Smith AR, Suit HD: The potential role of proton beams in radiation oncology. Semin Oncol 24:686-695, 1997. 11. Mamelak AN, Prados MD, Obana WG, et al: Treatment op-tions and prognosis for multicentric juvenile pilocytic astro-cytoma. J Neurosurg 81:24-30, 1994.
12.Mousseau M, Swiercz P, Rougny M, et al: Fotemustine in re-current supratentorial malignant gliomas. Drugs of today 32 (Suppl E):43-50, 1996.
13.Nitta T, Sato K: Prognostic implications of the extent of sur-gical resection in patients with intracranial malignant gliorrıas. Cancer 75:2727-2731, 1995.
14.Packer RJ, Ater J, Allen J, et al: Carboplatin and vincristine chemotherapy for children with newly diagnosed progressive low-grade glioınas. J Neurology 86:747-754, 1997.
15. Partington MD, McLone DG: Cerebellar astrocytomas. In: neurosurgery. Rengachary SS and Wilkins HR (eds). Second edi-tion. McGraw-Hill Companies, Inc, s.1173-1176, 1996.
16.Pu AT, Sandler HM, Radany EH, et al: Low grade gilomas: Preliminary analysis of failure patterns among patients treated us-ing 3D corformal external beam irradiation. Int J Radiat Oncol Biol Phys 31:461-466, 1995.
17. Schmilovich A: Contribution of fotemustine in the treatment of primary brain tumors: clinical overview. Drugs of today 32 (Suppl E):13-19, 1996.
18.Sneed PK, Prados MD, McDermott MW, et al: Large effect of age on the survival of patients with ğlioblastoma treated with ra-diotherapy and brochytherapy boost. Neurosurgery 36:898-904, 1995.
19.Sutton LN, Molloy PT, Sernyak H, et al: Long-term outcome of hypothalamic/chiasmatic astrocytomas ın children treated with conservative surgery. J Neurosurg 83:585-589, 1995.
20. Urtasun RC, Kinsella TJ, Farnan N, et al: survival improve-ment in anaplastic astrocytoma, combining external radiation with halogenated pyrimidines: Final report of RTOG 86-12, phase I-II study. Int J Radiat Oncol Biol Phys 36:1163-1167, 1996.