CLINICO-PATHOLOGICAL CHARACTERISTICS IN YOUNG AND ELDERLY PATIENTS WITH LUNG CANCER

(1)

Sulhattin ARSLAN

Cumhuriyet Üniversitesi T›p Fakültesi Gö¤üs Hastal›klar› Anabilim Dal› S‹VAS

Tlf: 0346 258 02 13 e-posta: sulhattinaslan@mynet.com Geliﬂ Tarihi: 06/04/2010 (Received) Kabul Tarihi: 24/04/2010 (Accepted) ‹letiﬂim (Correspondance)

Cumhuriyet Üniversitesi T›p Fakültesi Sulhattin ARSLAN Sefa Levent ÖZﬁAH‹N ‹brahim AKKURT

CLINICO-PATHOLOGICAL CHARACTERISTICS

IN YOUNG AND ELDERLY PATIENTS WITH

LUNG CANCER

GENÇ VE YAﬁLI AKC‹⁄ER KANSERL‹

HASTALARDA KL‹N‹KOPATOLOJ‹K ÖZELL‹KLER

Ö

Z

Girifl: Bu çal›flmadaki amac›m›z tan› konulan 65 yafl ve üzeri akci¤er kanserli olgularla 65 yafl

alt› akci¤er kanserli olgular›n klinikopatolojik karakteristik özelikleri aras›ndaki farkl›l›klar› belirle-mekti.

Gereç ve Yöntem: Yüz altm›ﬂ akci¤er kanseri hastas› retrospektif olarak çal›ﬂmaya dahil

edil-di. Hastalar›n yafllar›, cinsiyetleri, tan› yöntemleri, performanslar›, efllik eden hastal›klar› ve histo-lojik tipleri ayr›nt›l› olarak incelendi. Hastalar 65 yafl ve üzeri yafll› grup ve 65 yafl alt› genç grup olmak üzere iki gruba ayr›ld›. Her iki grup klinikopatolojik özeliklerine göre karfl›laflt›r›ld›.

Bulgular: Genç grupta 124 hasta (13 kad›n, 111 erkek), yaﬂl› grupta 36 hasta (üç kad›n, 33

erkek) vard›. Medikal komorbidite durumu yafll› hastalarda daha fazlayd› (p= 0.045). Öksürük-bal-gam ç›karma genç hastalarda istatistiksel olarak anlaml› derecede yüksekti (p=0.014). Yafll›larda hemoptizi anlaml› olarak yüksekti (p=0.018). Kötü performans durumu yafll›larda daha yüksekti (p=0.008). Akci¤erin adenokarsinomu gençlerde (p=0.037), squamöz hücreli kanser yafll›larda an-laml› derecede yüksekti (p=0.049).

Sonuç: Bu çal›ﬂmada gençlerde öksürük-balgam semptomu, adenokarsinom histolojik tipi

an-laml› derecede yüksek bulunurken, yaﬂl›larda hemoptizi, medikal komorbidite, kötü performans ve squamöz hücreli karsinom anlaml› derecede yüksek bulundu.

Anahtar Sözcükler: Akci¤er Kanseri; Yaﬂl›; Orta Yaﬂl›; Patoloji.

A

BSTRACT

Introduction: The aim of the present study was to determine the differences between the

clinico-pathological characteristics of lung cancers among elder and young patients

Materials and Method: 160 patients with lung cancer were included in the study

retrospec-tively. Age, gender, diagnostic methods, performances, accompanying diseases and histological types of the cancer of patients were all investigated. Patients were divided into two groups; the younger group, under 65 years of age and the elderly group, over 65 years of age. Both groups were compared according to the clinico-pathological features.

Results: There were 124 patients (13 female, 111 male) in the younger group, 36 patients

(3 female, 33 male) in the elderly group. Medical comorbidity was significantly higher (p=0.045) in the elderly group. Coughing – expectoration rate was statistically higher (p=0.014) in the younger group. Hemoptysis was significantly higher (p=0.018) in the elderly group. Poor per-formances were significantly higher (p=0.008) in the elderly group. Adenocarcinoma of the lung was more frequent (p=.0.037) among the younger group whereas squamous cell cancer inci-dence was higher (p=0.049) in the elderly group.

Conclusion: While coughing-expectoration symptoms and the lung adenocarcinoma were

significantly higher in the younger group, hemoptysis, medical comorbidity, poor performance and the squamous cell carcinoma were sigficantly more frequent in the elderly group.

Key Words: Lung Neoplasms, Aged; Middle Aged, Pathology.

(2)

G

‹R‹ﬁ

A

kci¤er kanseri tüm dünyada milyonlarca insan›n ölümüneyol açan en yayg›n tümörlerden birisidir (1). Görülme s›kl›¤› bak›m›ndan tüm kanserlerin %16’s›n›, tüm kanser ölümlerinin %28’ini oluflturmaktad›r. Kanserden ölümlerin erkeklerde %34’ü, kad›nlarda %21’i akci¤er kanseri nedeniy-ledir (2). Türkiye’de tüm kanserler aras›nda %17.6 oran›yla birinci s›rada yer almaktad›r ve tüm kanserler içinde erkekler-de %26.3 ile birinci, kad›nlarda ise %4.5 ile dördüncü s›rada-d›r (3). Akci¤er kanseri belli yafllarda daha s›k görülmektedir. Türkiye’de yap›lan çal›flmalarda akci¤er kanserinin 56 ve 70 yafl aras›nda daha s›k oldu¤u belirtilmifltir (4).

Bizim bu çal›flmadaki amac›m›z tan› konulan 65 yafl ve üzeri akci¤er kanserli olgularla 65 yafl alt› akci¤er kanserli ol-gular›n klinikopatolojik karakteristik özelikleri aras›ndaki farkl›l›klar› tespit etmektir.

G

EREÇ VE

Y

ÖNTEM

B

ir Ocak 2006-31 Aral›k 2009 tarihleri aras›nda hastane-mizde tan› ve tedavi amac›yla baflvuran ve geriye dönük olarak dosyalar›nda verilere ulafl›labilen 160 akci¤er kanseri hastas› çal›flmaya al›nd›. Hastalar›n klinik karakteristik öze-likleri, yafllar›, cinsiyetleri, tan› zaman›ndaki semptomlar›, ta-n› yöntemleri, klinik evrelendirmeleri (Toraks BT, beyin BT, abdominal BT veya USG ve kemik sintigrafisine göre yap›l-m›flt›), efllik eden hastal›klar› ve histolojik tipleri kaydedildi. Hastalar›n performans durumu Karnofsky veya Eastern Co-operative Oncology Group (ECOG) performans skalas›na gö-re yap›ld›. Performans› iyi olanlar grup 1, performans› kötü olanlar grup 2 olarak de¤erlendirildi. Histolojik olarak metas-tastik akci¤er kanseri, lenfoma, karsinoid tümör ve sarkom ta-n›lar› olanlar çal›flma d›fl› b›rak›ld›. Hastalar 65 yafl ve üzeri yafll› grup ile 65 yafl alt› genç grup olmak üzere iki gruba ay-r›ld›. Her iki grup klinikopatolojik özeliklerine göre karfl›lafl-t›r›ld›. Çal›flma verileri istatistiksel analiz için bilgisayar orta-m›nda SPSS versiyon 14.0 program›na kaydedildi. Gruplar aras› karfl›laflt›rmalar chi-square testi (xÇ) kullan›larak yap›l-d›. p<0.05 anlaml› olarak kabul edildi.

B

ULGULAR

Ç

al›flmaya al›nan 160 akci¤er kanserli hastan›n 144’ü(%90,0) erkek, 16’s› (%10) kad›nd›. Hastalar›n yafl orta-lamas› 59±02 (24–78) idi. Hastalar›m›z›n di¤er tüm özelik-leri Tablo 1’de sunulmufltur.

Otuz alt› (%22.5) kiflinin yafl› 65 ve üzerindeydi. Kad›n hasta say›s› genç olan grupta daha fazlayd› (Gençlerde %10,4, yafll›larda %8,3). Yafll› olan grubun sigara içme öyküsü (%97) genç gruba (%86) göre daha fazlayd›. Her iki grupta gerek cinsiyet gerekse sigara içme öyküsü aç›s›ndan istatistiksel ola-rak anlaml› bir fark yoktu (p>0.05) (Tablo 2).

Tablo 1— Olgular›n Klinikopatolojik Karakteristik Özelikleri Özellikler

Cinsiyet

Kad›n Erkek

Sigara içme öyküsü

Var Yok Medikal Komorbidite Var Yok Tan› Yöntemi Bronkoskopi TT‹‹A* Di¤erleri** Semptomlar Öksürük-balgam Gö¤üs a¤r›s› Nefes darl›¤› Hemoptizi Kilo kayb› Performans durumu Grup 1 Grup 2 Histolojik tip

Yass› hücreli karsinom Adenokarsinom KHAK*** Tiplendirilemeyen

Klinik evre KHDAK****

Erken evre (1-3A) ‹leri evre (3B- 4) KHAK S›n›rl› evre Yayg›n evre n=160 (%100) 16 (10) 144 (90) 142 (88) 18 (12) 70 (44) 90 (56) 119 (74) 16 (10) 25 (16) 136 (85) 100 (63) 97 (61) 50 (32) 42 (26) 131 (82) 29 (18) 62 (39) 44 (28) 34 (21) 20 (13) 45 (28) 81 (51) 5 (3) 29 (18)

*Trans torasik ince i¤ne aspirasyonu. **Balgam ve plevra sitolojisi, plevra biyopsi-si, lenf nodu biyopsibiyopsi-si, mediastinoskopi, torakotomi vb. *** Küçük hücreli akci¤er kanseri. **** Küçük hücreli d›ﬂ› akci¤er kanseri.

(3)

Hastalar›n %44’ünde efllik eden baflka hastal›klar (Medi-kal komorbidite) vard› (Tablo 1). En s›k efllik eden hastal›klar kalp damar hastal›klar› ve kronik obstriktif akci¤er hastal›¤› (KOAH) idi. Baz› hastalarda birden fazla efllik eden hastal›k (KOAH, arteriel hipertansiyon, koroner arter hastal›¤›, diabe-tes mellitus, konjestif kalp yetmezli¤i, peptik ulkus vb )

var-d›. Medikal komorbidite durumu yaﬂl› hastalarda (%61) genç hastalara (%39) göre daha fazlayd› ve bu fazlal›k istatistiksel olarak anlaml›yd› (p= 0.045) (Tablo 2).

Bronkoskopi %74 ile en s›k baﬂvurulan tan› yöntemiydi (Tablo 1). Tan› yöntemleri bak›m›ndan gruplar aras›nda ista-tistiksel olarak anlaml› bir fark yoktu (p>0.05) (Tablo2).

Tablo 2— Olgular›n Klinikopatolojik Karakteristik Özeliklerinin Karﬂ›laﬂt›r›lmas› Özellikler

Cinsiyet

Kad›n Erkek

Kad›n/Erkek oran›

Sigara içme öyküsü

Var Yok Medikal Komorbidite Var Yok Tan› Yöntemi Bronkoskopi TT‹‹A** Di¤erleri*** Semptomlar Öksürük-balgam Gö¤üs a¤r›s› Nefes darl›¤› Hemoptizi Kilo kayb› Performans durumu Grup 1 Grup 2 Histolojik tip

Yass› hücreli karsinom Adenokarsinom KHAK**** Tiplendirilemeyen

Klinik evre KHDAK*****

Erken evre (1-3A) ‹leri evre (3B- 4) KHAK S›n›rl› evre Yayg›n evre < 65yaﬂ n:124 (%100) 13 (10.4) 111 (89.6) 1.0:8.5 107 (86) 17 (14) 48 (39) 76 (61) 92 (74) 12 (10) 20 (16) 110 (89) 78 (63) 76 (61) 33 (27) 32 (26) 108 (85) 16 (15) 43 (35) 39 (31) 27 (22) 15 (12) 38 (31) 59 (48) 4 (3) 23 (19) 65 yaﬂ ve üstü n:36 (%100) 3 (8.3) 33 (91.4) 1.0:11.0 35(97) 1 (3) 22(61) 14(39) 27(75) 4 (11) 5 (14) 26 (72) 22 (61) 21 (58) 17 (47) 10(28) 23 (64) 13 (36) 19(53) 5 (14) 7 (19) 5 (14) 7 (19) 22 (61) 1 (3) 6 (17) p* 0.704 0.067 0.045 0.922 0.800 0.744 0.014 0.844 0.749 0.018 0.812 0.001 0.049 0.037 0.763 0.774 0.188 0.091 0.891 0.796

*P<0.05 anlaml› kabul edildi. **Trans torasik ince i¤ne aspirasyonu. ***Balgam ve plevra sitolojisi, plevra biyopsisi, lenf nodu biyopsisi, mediastinoskopi, torakotomi vb. **** Küçük hücreli akci¤er kanseri. ***** Küçük hücreli d›ﬂ› akci¤er kanseri.

(4)

Öksürük-balgam ç›karma %84 ile en s›k görülen semp-tomdu (Tablo 1). Öksürük-balgam ç›karma genç hastalarda (%89) yafll› hastalara (%72) göre istatistiksel olarak anlaml› derecede yüksekti (p=0.014) (Tablo2). Buna karfl›n hemopti-zi yafll›larda (%47) gençlere (%27) göre anlaml› olarak yük-sekti (p=0.018) (Tablo 2).

Grup 1 performans durumu genç hastalar da yüksek iken grup 2 performans durumu yaﬂl›larda daha yüksekti (p=0.001) (Tablo 2).

Histolojik tip olarak hastalar›m›z› %39’u yass› hücreli karsinom, %28’i adenokarsinom, %13’ü tiplendirilemeyen ve %21’i küçük hücreli akci¤er kanseri (KHAK) idi (Tablo 1). Akci¤erin adenokarsinomu gençlerde (%31) yaﬂl›lara (%14) göre anlaml› derecede yüksek iken (p=0.037), squamöz hüc-reli kanser yaﬂl›larda (%53) gençlere (%35) göre anlaml› de-recede yüksekti (p=0.049) (Tablo 2). Gruplar aras›nda di¤er histolojik tiplerde anlaml› bir fark yoktu (p>0.05).

Genç ve yaﬂl› gruplar aras›nda tümör evrelendirme aç›s›n-dan anlaml› bir fark yoktu (p>0.05)

T

ARTIﬁMA

A

kci¤er kanseri toplumda genelikle 50 ile 80 yafl aras›ndas›k görülmekle birlikte ülkemizde bu da¤›l›m 56–70 yafl aral›¤›nda daha fazlad›r (4–6). Çal›flmam›zda 160 akci¤er kanserli olgunun %77.6’s› 65 yafl›n alt›nda idi.

Çal›flmam›zda kad›n hasta oran› genç popülasyonda (%10.4) 65 yafl ve üzeri popülasyona (%8.3) göre daha fazla idi. Kad›nlar›n genç grupta daha fazla tan› konuldu¤una ilifl-kin sonucumuz ‹sveç, Hollanda ve Amerika’da uzun süreli epidemiyolojik araflt›rmalarla benzerlik göstermekteydi (7). Son y›llarda toplumumuzda da genç yafllarda kad›nlar aras›n-da sigara içiminin fazla olmas› nedeniyle aras›n-daha erken yafllararas›n-da akci¤er kanserine yakalanma riski artmaktad›r. Ar›nç ve arka-dafllar›n›n 65 yafl ve üstü ile 65 yafl alt› 370 akci¤er kanserli hastada yapt›klar› çal›flmada kad›n / erkek oran›n› yafll›larda 1.0:9.6, gençlerde 1.0:9.9 olarak tespit etmifller (8). Genç ve Yafll› hasta gruplar›nda kad›n erkek oran› Kuo ve arkadafllar›-n›n (5) çal›flmas›nda s›ras›yla 1.0: 0.89 ve 1.0: 6.66, Presad ve arkadafllar›n›n (9) çal›flmas›nda s›ras›yla 1.0:4.2 ve 1.0:6.3 olarak tespit etmifller. En-guo ve arkadafllar› (10) kad›n hasta oranlar›n gençlerde yafll›lara göre anlaml› derecede yüksek bulmufllar. Çal›flmam›zda da genç yafltaki kad›n/erkek oran› 1.0:8.5 iken yafll›larda ki oran 1.0:11.0 idi. Bu yükseklik is-tatistiksel olarak anlaml› de¤ildi.

Çal›ﬂmam›zda sigara içme s›kl›¤› yaﬂl› grupta (%97) genç gruba (%86) göre daha fazla idi. Sigara akci¤er kanseri

etiyo-lojisinde en önemli risk faktörü olup içme süresi ve yo¤unlu-¤un art›fl› ile bu riski daha fazla art›rmaktad›r (11,12). Ar›nç ve ark (8) yafll› ve genç grupta sigara içme oranlar›n› s›ras›yla %84.4 ve %76.8 olarak tespit etmifller. Fakat her iki grup aras›nda istatistiksel bir farkl›l›k saptamam›fllar (p=0.5). Elçi ve Akp›nar’›n çal›flmas›nda (13) her iki grup ars›nda sigara iç-me bak›m›ndan istatistiksel fark saptamam›fllar (p=0.867). Presad ve arkadafllar› (9) sigara içme öyküsü pozitif olanlar›n yafll› grupta (%83.1) genç gruba (%72.6) göre daha fazla ol-du¤unu ve bu fazlal›¤›n istatistiksel olarak anlaml› olol-du¤unu tespit etmifller (p<0.001). Presad ve arkadafllar› genç yafl gru-bunda sigara içme öyküsünün düflüklü¤ünü de göz önünde bulundurarak sigaran›n yan› s›ra genetik predispoze faktörle-rin ve çevresel karsinojenlere maruziyetinde akci¤er kansefaktörle-rin etyolojisinde önemli rol oynayabilece¤ini belirtmifller. Çal›fl-mam›zda her ne kadar yafll› grupta sigara içme öyküsü genç gruba göre daha fazla olsa da gruplar aras›nda istatistiksel fark saptamad›k (p=0.67).

Bu çal›flmada medikal komorbidite durumu yafll› grupta (%61) genç gruba (%39) göre daha fazla idi. En s›k efllik eden hastal›klar kalp damar hastal›klar› ve kronik obstriktif akci-¤er hastal›¤› (KOAH) idi. Baz› hastalarda birden fazla efllik eden hastal›k (KOAH, arteriel hipertansiyon, koroner arter hastal›¤›, diabetes mellitus, konjestif kalp yetmezli¤i) vard›. Bilindi¤i gibi yafllanmakla birlikte kronik hastal›k s›kl›¤› ve fliddeti artmakta ayn› zamanda kiflinin performans durumu kötüleflmekte (14–16). Ar›nç ve arkadafllar› (8) yafll› ve genç grupta medikal komorbidite oranlar›n›n yafll› hastalarda ista-tistiksel olarak anlaml› derecede fazla oldu¤unu tespit etmifl-ler (p=0.001). Gerek Ar›nç ve arkadafllar› (8) gerek Higton ve arkadafllar› (17) çal›flmalar›nda kötü performans durumunun yafll› hastalarda anlaml› derecede yüksek bulunmufl (S›ras›yla p=0.02, p<0.001). Bu çal›flmada hem medikal komorbidite yafll› hastalarda genç hastalara göre anlaml› derecede yüksekti (p=0.045) hem de kötü performans durumu yafll› hastalarda genç hastalara göre anlaml› derecede yüksekti (p=0.001).

Çal›flmam›zda en s›k baflvurdu¤umuz tan› yöntemlerinin birinci s›rada bronkoskopi, ikinci s›rada transtorasik i¤ne as-pirasyonu geliyordu. Akci¤er kanserinin tan›s›nda en önemli tan›sal tetkik bronkoskopi ile yap›lan ifllemlerdir. Akci¤erde malignite düflünüldü¤ünde kontrendikasyon yoksa bronkos-kopi mutlaka yap›lmal›d›r. Bronkosbronkos-kopi s›ras›nda yap›lan ta-n›sal ifllemler bronfl y›kama, transbronfliyal i¤ne aspirasyonu, forseps biyopsi, f›rçalama, bronkoalveolar lavaj ve transbron-fliyal biyopsidir. Forseps biyopsi, kitle ve infiltratif lezyonlar-dan ve bronfl mukozas›nlezyonlar-dan örnekleme yapmak için kullan›-l›r. Endobronsiyal lezyon varl›¤›nda forseps biyopsi akci¤er

(5)

kanserli olgular›n % 73-96’s›nda pozitif tan› sa¤lar (18,19). Malign hastalarda baflvurulan tan› yöntemlerden biriside rad-yoloji eflli¤inde yap›lan transtorasik i¤ne aspirasyonudur. Da-ha önceki bir çal›flmam›zda malign Da-hastalarada %88 sensitivi-te, %100 spesifiteye sahip transtorasik i¤ne aspirasyonu tan› de¤eri mevcuttu (20). Bu çal›flmada gerek bronkoskopik ifl-lemler gerek di¤er tan› yöntemleri bak›m›ndan genç ve yafll› grup aras›nda anlaml› bir fark saptamad›k.

Her iki grupta da en s›k belirledi¤imiz semptom öksürük-balgamd›. Akci¤er kanserlerinin spesifik bir semptomu yok-tur. Presad ve ark (9) gençlerde en s›k öksürük (gençlerde %91.8, yafll›larda %56.1) saptarken, yafll›larda en s›k hemop-tizi (gençlerde %31.5, yafll›larda %81.9) saptam›fllar. En-guo ve ark (10) çal›flmas›nda öksürük her iki grupta en s›k sapta-nan semptomken, yafll›larda hemoptizi, gençlerde de gö¤üs a¤r›s› daha s›k saptam›fllar. Koumarianou ve ark (21) yafll› hastalarda gö¤üs a¤r›s› (p=001), dispne (p<0.01) ve öksürük (p<0.01) gibi semptomlarda istatistiksel olarak anlaml› fark saptam›fllar. Çal›flmam›zda öksürük-balgam ç›karma genç hastalarda (%89) yafll› hastalara (%72) göre istatistiksel olarak anlaml› derecede yüksekti (p=0.014). Buna karfl›n hemoptizi yafll›larda (%47) gençlere (%27) göre anlaml› olarak yüksekti (p=0.018).

Çal›flmam›zda squamöz hücreli karsinom histolojik tip olarak her iki grupta da en s›k görülen kanser tipiydi. Tayvan, Amerika, Çin ve Almanya’da yap›lan çal›flmalarda adenokar-sinom genç yafllarda daha s›k görüldü¤ü tespit edilmifl (5, 6,10, 22). ‹skoçya’daki bir çal›flmada (23) küçük hücreli kan-ser, Kuveyt’teki çal›flmada (24) squamöz hücreli karsinom gençlerde daha fazla tespit edilmifl. Türkiye’de Ak ve arkadafl-lar› (25) yapt›karkadafl-lar› çal›flmada adenokanser ve küçük hücreli kanser gençlerde, squamöz hücreli kanseri yafll›larda daha faz-la bulmuflfaz-lar. Elçi ve Akp›nar (13) küçük hücreli kanseri yafl-l› gruba göre gençlerde anlamyafl-l› derecede yüksek bulmufllar (OR=1.1; %95GA=1.1-2.3). Çal›flmam›zda akci¤erin adeno-karsinomu gençlerde (%31) yafll›lara (%14) göre anlaml› de-recede yüksek iken (p=0.037), squamöz hücreli kanser yafll›-larda (%53) gençlere (%35) göre anlaml› derecede yüksekti (p=0.049). Genç ve yafll› gruplar ars›nda di¤er histolojik tip-lerde istatistiksel olarak anlaml› bir fark saptamad›k.

Çal›flmam›zda her iki grupta ileri/yayg›n evre daha s›kt›. Daha önce yap›lm›fl pek çok çal›flmada yafll› ve genç popülas-yonda evreleme bak›m›ndan istatistiksel fark bulunmam›fl (5, 10, 22). Bu çal›flmada genç ve yafll› gruplar aras›nda tümör ev-relendirme aç›s›ndan anlaml› bir fark yoktu. Bu çal›flman›n sonuçlar› literatürle uyumluydu.

Sonuç olarak bu çal›ﬂmada gençlerde öksürük-balgam

semptomu, adenokarsinom histolojik tipi anlaml› derecede yüksek bulurken, yaﬂl›larda Hemoptizi, medikal komorbidi-te, kötü performans ve Squamöz hücreli karsinom anlaml› de-recede yüksek bulduk.

K

AYNAKLAR

1. Parkin DM, Pisoni P, Ferlay J. Global cancer statistics. CA Cancer J Clin 1999;49:33–64.

2. Schottenfeld D. Etiology and epidemiology of lung cancer. In: Pass HI, Mitchell JB, Johnson DH, Turrisi AT, Minna JD (Eds). Lung Cancer-Principles and Practice. 2nd ed. Philadelp-hia: Lippincott-Williams & Wilkins,2000, pp 367–85.

3. Halilçolar H, Tatar D, Ertu¤rul G. Epidemiyoloji. In: Çavdar T, Ekim N, Akkoçlu A, Öztürk C (Eds). Akci¤er Kanseri Mul-tidisipliner Yaklaﬂ›m. Bilimsel T›p Yay›nevi, Ankara, 1999, pp 17–22.

4. Karlikaya C, Cakir EE. Lung cancer histopathology in the Thra-ce region of Turkey and comparison with national data. Tuberk Toraks 2005;53(2):132-8.

5. Kuo CW, Chen YM, Chao JY, Tsai CM, Perng RP. Non-small cell lung cancer in very young and very old patients. CHEST 2000;117:354–57.

6. Ramalingam S, Pawlish K, Gadgeel S, Demers R, Kalemkerian GP. Lung cancer in young patients: analysis of a surveillance, epidemiology, and end results database. J Clin Oncol 1998;16:651–67.

7. Marcus PM, Bergstrahl EJ, Fagerstrom RM, et al. Lung cancer mortality in MAYO Lung Project: impact of extended follow up. J Natl Cancer Inst 2000;92:1308-16.

8. Ar›nç S, Ece F, Ertu¤rul M, et al. Analysis of young and elderly advanced stage nonsmall-cell lung carcinoma cases. Southern Medical Journal 2009;102(10):1019-22.

9. Prasad R, Verma SK, Sanjay. Comparison between young and old patients with bronchogenic carcinoma. J Can Res Ther 2009;5:31-5.

10. En-guo C, Qian-qin G, Ke-jing Y, Chen Z. Comparison

betwe-en young and old patibetwe-ents with lung cancer. Chinese Journal of Cancer Research 2002;14(4)305-8.

11. Collins LG, Haines C, Perkel R, Enck RE. Lung cancer:

diag-nosis and management. Am Fam Phys 2007;75(1):56-63.

12. Liu NS, Spitz MR, Kemp BL, et al. Adenocarcinoma of the lung

in young patients: the M.D. Anderson experience. Cancer 2000;88(8):1837-41.

13. Elci OC, Akpinar-Elçi M. The trend of small cell lung cancer

among young men. Lung Cancer 2007;57:34-6.

14. Ludbrook JJ, Truong PT, MacNeil MV, et al. Do age and

co-morbidity impact treatment allocation and outcomes in limited stage small-cell lung cancer? A community-based population analysis. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2003;55:1321–30.

15. Dajczman E, Fu LY, Small D, Wolkove N, Kreisman H.

Treat-ment of small cell lung carcinoma in the elderly. Cancer 1996;77:2032–38.

(6)

16. Langer CJ, Manola J, Bernardo P, et al. Cisplatin-based therapy

for elderly patients with advanced non-small-cell lung cancer: implications of Eastern Cooperative Oncology Group 5592, a randomized trial. J Natl Cancer Inst 2002;94:173–81.

17. Higton AM, Monach J, Congleton J. Investigation and

mana-gement of lung cancer in older adults. Lung Cancer 2010 Aug;69(2):209-12

18. British Thoracic Society Bronchoscopy Guidilenes Committee.

British Thoracic Society guidilenes on diagnostic flexible bronchoscopy. Thorax 2001;56 (suppl 1): i1-i21.

19. Prakash UBS. Bronchoscopy. In: Texbook of respiratory

Medi-cine. Mason RJ, Broaddus VC, Murray JF, Nadel JA (eds). Phi-ladelphia: W.B Saunders Company, 2005, pp 617–50.

20. Arslan S, Yilmaz A, Bayramgürler B, Uzman Ö, Ünver E,

Ak-kaya E. CT-guided transthoracic fine needle aspiration of pul-monary lesions: Accuracy and complications in 294 patients. Medical Science Monitor 2002;8: 493-7.

21. Koumarianou A, Fountzilas G, Kosmidis P, et al. Non small

cell lung cancer in the elderly: clinico-pathologic, management and outcome characteristics in comparison to younger patients. J Chemother 2009 Nov;21(5):573-83.

22. Kreuzer M, Kreienbrock L, Gerken M, et al. Risk factors for

lung cancer in young adults. Am J Epidemiol 1998;147:1028-37.

23. Capewell S, Wathen CG, Sankaran R, Sudlow MF. Lung cancer

in young patients. Respir Med 1992;86:499-502.

24. Awadh-Behbehani N, Al-Humood K, Ayed A, Memon A, Ali

A. Comparison between young and old patients with broncho-genic carcinoma. Acta Oncol 2000;39:995-9.

25. Ak G, Metintas M, Metintas S, Y›ld›r›m H, Erginel S, Alataﬂ F.

Lung cancer in individuals less than 50 years of age. Lung 2007; 185:279–86.