YoA^JCSl Nisan de Rebia Tevrik Başokçu t^afındanYyupılmış Türk amerikan Dostluk ve Kültür Biri* * 1 Muvakkat ¿‘r o1e8iair_ .
■h
Amerika'nın yeni hududları bugün Türkiye'den, başlar. Türkiye sağlam bir istikbale saiıip çalışkan bir memlekettir. Türkler, verdimi söze saygı gösteren en itimada layık dostlardır. Bundan bir müddet evvel büyük bir Amerikan gazetesi şöyle yazmıştı: ".Amerika'nm dostları arasında Amerika'yı arkadan vurmayacak bir millet varsa o da Türk milletidir." Türkiye hakkında bundan doğru söz söylenemez.
Bugün Türkiye «tlantik Paktına dahil olmuş, Amerika ile yanyana çalışmaktadır* .aerikadan sonra Türk Ordusu Avrupa'nın en kuvvetli ordusudur. Türk Ordusunun kuvveti ve Türk Hükümetinin cesaretli ve azimli idaresi sayesinde, Türkiye bugün hem asya ve Yakın Ç & r k ' m hem Garbın en kuvvetli bir kalesi mevkiindedir. Biz, Türkler,
istiklalimiz için ölümü göze almış insanlarız. İşte istiklalimizin korucusu bu kuvvetli orduyu muhafaza için seve seve bir çok mahru miyetlere katlanivoruz. Türkiye zengin bir memleket değildir. Otuz sene evvel İlk Dünya Harbi sonunda onun ölümüne karar vermişlerdi. Fakat dünyanın en büyük adamlarından biri olan Kemal Atatürk'ün
dehası, ve Türk milletinin basireti sayesinde, mahkûm edildiği kat'i ölümden muzaffer olarak kendini kurtarmayı bilmiştir. Û vakıttan beri Türkiye sana*tta, sanayide, ziraat ve sairede ilerlemek yolunda bütüm azm ve gayretile çalışmaktadır, amerikan yardımının sayesinde ileri bir istikbale dou.ru yürümektedir. Türkler barış seven ve hiç bir komşusunun toprakında gözü olmayan, dünya birliği için çalışan sağlam karakterli insanlardır.
Ben Amerika ile Türkiye arasındaki dostluk ve kültür bağla rının daha kuvvetlenmesi maksadile, Kore yetimlerimizin Amerikan »jv çocuk sisteminde yetiştirilmesi için, ^.morika'lı dostlarımızın
Ş p r U yardımı ile Türkiye'de bir £|RpMfc- mektep kurulmasını isteyorum. Bu
arzü*y>o.l(wL benim delildir. Kore'de şehit olan askerlerimizden bir kaçının dul zevcelerinden aldığım mektuplarda kocalarının :amerikun askerlerile Kore'deki kardaş hislerinden baha ederek çocuklarının amerikan çocuk büyütme sisteminde yetiştirilmesi yolunda kendilerine yardım etmekliğim isteniyordu.
Ben ki, yazıları Türkiye'de okunan bir muharrir ve gazeteciyim, ve Amerika'nın hakiki dostu ve amerikan misafirperverliğinin hayreti yim, nasıl olurda çocuk terbiyesi bahsinde benden beklenen bir
hizmete karşı baş çevirebilirim?
Bir kaç ay evvel Amerika’ya geldiğim zaman gümrük memurunun: "Türk milleti iyi bir millettir" demesi ve benim valizlerimi açmadan gümrükten geçmeğe müsaade etmesi, bu memlekete karşı duyduğum sev giyi daha kuvvetlendirdi. Bu büyük memlekette dostlarımız bulun duğuna inandım»
gocuklarımızın ayni programla yetiştirilmesinin bu dostluğun kuvvetlenmesinde nekadar faideli olacağını düşündüm. Amerika'İl dostlarımızdan mütcçekkül bir komite kurmak teşebbüsüne geçdiaı. Bu komitenin faaliyeti sayesinde, benim prolemle alakalı olan Amerika' lılar birer dolar verseler, arzumuzun muvaffakiyetle başarılacağına inaniyorum. .merika'nın kadın cemiyetlerinin yüzbinlerce azası
vardır, eğer bu azalırın her biri yarım dol^r dahi verseler, yine maksat haBil olur. Komite tarafından gösterilecek bir bankada para
toplanır ve yine komitenin kurarile mektep pro leşinin tatbikatı uğuruna sarf edilir. Müstakil teşebbüslerin şampiyonu bulunan Amerika'nın bu teşebbüsü derin bir unlayışlıklu karşılayacağından emin bulunİyorum.
amerika 'dakl Türk otoriteleri bu projeyi memnuniyetle karşıladılar. Onların resmi vaziyetleri doğrudan doğruya bu işe resmen lştlruka müsaade etmez. Fakat zamanı geldiği"vakit kendi yardımlarını bankaya gönderecekler.
Lady Butterfield dünya çocuklarını bir tek bayrak altında toplamak projesinin sahibi» ve Birleşik Devletlerde müşahit delege bulunan bu kiymetli büyük amerikan kadını projemin tatbikinde kuru lacak komitenin şeref reislisini kabul etmiştir.
Cumhur Reisi »¿r. Truman'dan ve Jeneral i’isenhover'dan sembolik birer dolar istemeğe karar vermiştir, ayni zamanda kiy- metli sanaatğar »iaa Truman'dan proje menfaatma bir konser vermesi komite tarafından rica edilecektir.
Muvakkat i rölenin maddeleri
1. mektep projesinin tatbiki için milyonlar peşinde değiliz. Yarım milyon dolar teşekkülün arzusunu temin eder. Bu parayı toplamak teşebbüsü komite resmen kurulduktan sonra komite tarafından, gazeteler, radyolar, televizonlar ve mektuplar vasıtasile yapı lacaktır. mektep binasını kuracak miktardaki paranın cem'ini müteakip, me tebin yaşaması için Türk milletine müracaat edi le cekdir.
2. Mektep, İstanbul'da havası en güzel bir mevki olan küçük Camlica' da geniş bir arazi üzerinde, kız ve erkek l)0 - 60 çocuk için
kurulacak! Mektebin ekmek, süt, yumurta ve saire gibi yeyecek ihtiyacı bu araziden çıkarılacaktır.
3« Mektep Amerika'nın en konforlu mektepleri tarzında her noktadan bir model mektep olarak vucuda getirilecektir.
4. Mektebe evvela 3 - 4 yaşından itibaren Kore yetimleri ve daha sonra diğer yetimler, leyli ve meccani olarak kabul edilecek. 14 - 15 yaşına kadar mektepte tahsil ve terbiye görecekler.
5 . Mektebin programı ¿-.merika'daki benzerleri tarzında yapılacak ve
Türk kanunlarına uygun bir su.ette hazırİaneçaktır. Çocuklar mektepte Türkçe ve İngilizce lisanları üzerinde tahsil ede
cekler. ai ek tebin direktör muavini bir Amerikalı olacak ve evli bulunması crcih edilecektir. Bunlun başka bir kaç Ame rikalı hoca da bulunacaktır. Diğer müstahdemin Türk olacaktır.
6 . mektepde, yer bulunduğu takdirde, zengin aile çocuklarının
ücretle kabul edilmesi mümkündür.
?. Yaz tatillerinde mektebin 10 yaşını geçmiş talebelerinden bir kısmı Türk boc,-lurile beraber rikan çocuk vila jlarına gön derilecek ve mübadele suretile gelecek amerikan çocukları mek tepte bir ay misafir edilecektri.
ö
8 . Bu teşekkülün ismi "Türk - .uterikan Dostluk ve/Kültür Birliği”
olacak ve kurucusu Rehin Tevfik Baş okçu/ö 1 • & l Teşekkülün Türkiye’deki kadın reiei nebin Tevfik Başokçu olacak ve reis her istediği ¿aman mektebi teftiş etmek ve orada yaşamak hakkına malik olacaktır.
9» Türk vatandaşlarının da Komitede bulunması memnuniyetle karşı lanacaktır* i merika 'dak.1 Komiteden sonra Türkiye'de bir Türk Komitesi kurulacak, Türkiye’deki icraatı İdare edecektir. 10. Komitede müteadit reis ve reis vekillerinin bulunmasına hiç
bir mahzur yoktur. Teşekkülün b a ş a r m ı u&runda her şehirde bir komite kurulması memnuniyetle karşılanacaktır.
11. Rebia Tevfik Başokçu Türkiye ve Türk otororltel erile yapılacak teması temin etmeği üzerine almıştır.
12. Üuynkkat olarak hasırlanmış olan bu proje Amerikan ve Türk Komite azalarının kararile tasih ve tekemmül ettirilecektir.
Bu Projenin Tatbikine Yardın; Edenlere Teşekkür Tarzı
1. MTürk - Amerikan Dostluk ve Kültür Birliği” teşekkülün başarısına yardım eden reis ve reis muavinierile, basın mensupları Türkiye' ye davet edilecektir. Onbeş gün teşekkülün misafiri olarak, ya mektepte yahut diğer bir münasip yerde kalacaklar. memleketi gezmelerine, tanımalarına yardım edilecek, şereflerine toplan tılar tertip edilecektir.
2» Teşekküle ayrıca büyük yardımları dokunan reis ve Komite aza larının mektebe birer büst heykeli konulacaktır.
35. Bu teşekküle maddi ve mauevi yardım edenlerin hepsinin biogra- fileri ve fotoğrafları, Kebia Tevfik Başokçu tarafından yazılacak kitapta mevcut olacak, mektebin kuruluş tarihçesini hikaye eden bu kitap Türkçe ve İngilizce basılarak ilgililere tevzi edile cektir.
A. Mekteoln senelik icraatı hakkında her sene bir broşür neşredi lecek ve Komite ezalarına daraltılacaktır.
Bu planı okuyan ve bu davanın ehemmiyetini benin gibi takdir eden ve bu aaksat uğrunda bir d o l a n esirgemiyccek olanlara ve Komiteye girmeki kabul eden ¿.merikalı dostlarıma teşekkür edi yorum. Ben inaniyorumki onlar beni cevapsız brakmiyocaklardır.
Daha fazla tafsilat isteyenlere cevap vermedi bir şeref bilecenim.
Türkçe'de bir darbımesel vardır "Da mİ abalım la ^6 öl olur" derler. 5u gole «M: bir damlc*&iz katmak iste*:ezmişiniz?
/ \
8
V
>f. jr
t-T v 1
»Nj ! > !. » ’ î ■i ■Taha Toros Arşivi
