Sabiha Gökçen tartışması:Ermeni değil Boşnak'tı

+

Ermeni

SABIHA GÖKÇEN

TAR TIŞ M AS I

Atatürk'ün manevi

kızı Sabiha Gökçen'

in yeğeni olduğunu

söyleyen Hripsime

Sebilciyan Gazelyan'ın,

"O Ermeni'ydi" iddiası bir

tartışma başlattı.

Gökçen'in evlatlığı Sabiha

n, "Gökçen'in

annesi Saraybosna-

lıydı. Bursa'da evlen­

di, Sabiha Gökçen

ablası orada doğ­

du" dedi. Tarihçi

Pars Tuğlacı ise,

Gökçen'in bir gün

kendisine Ermenice

Seni seviyorum" de­

diğini anlattı.

120

20

PAZAR, 22 Şubat 2004

G

_ündem

t

1

Sabi ha Gökçen ile babam Veteriner Albay Ali Doğançay

ûS

kardeş torunlarıdır. Biz Boşnak'ız, Ermeni değiliz. Ermeniler de

değerli vatandaşlarımız ama Ermeni komşumuz bile olmamış.

Gökçen küçükken annesi babası ölmüş. Ablaları Nafia ve Saime

ile birlikte üvey ağabeyi tüccar Hafız Bey1 in yanında büyümüş

A

T A T Ü R K ’ün m anevi kızı, ilk kadın Tü rk Sa­ vaş Pilotu Sabiha Gök- çen’in Ermeni asıllı ol­ duğu yolundaki iddi alar tartışma yarattı.

1936’daıı beri Sabiha Gökçen’i tanıdığım söyleyen N evin A r ı kan (Merhum M aliye Bakanı Vural Arı- kan’ın eşi) ile Sabiha Özogan (Sabiha Gök çen’in evlatlığı) “ O Boşnak’t ı” dediler.

B;

BABAMLA

KARDEŞ

TORUNU

Nevin Acıkan anlatı­ yor: “ Sabiha Gökçen ile babam Veteriner Albay A li Doğançay kardeş to runlarıdır. Biz Boş- nak’ız. Ermeni değiliz. Ermeniler de değerli va­ tandaşlarımız ama Er­ meni komşumuz bile ol

mamış. Gökçen küçükken annesi babası ölmüş. Ablaları Nafıa ve Saime ile birlikte üvey ağabeyi tüccar Hafız Bey’in yaranda bü­ yümüş. Atatürk bir Bursa ziya­ retinde köşkte Sabiha’yı görmüş. Bir kaç soru sorduktan sonra onu yanına almış. Diğer akraba­ larım sormuş, o zaman binbaşı olan babamı söylemişler. Anka ra’da babamla görüştükten

son-r m a -fe ilJ

Küss&ıunuz

bı\t ühm ıınB İı

î Ö zal dönem inin M aliye Bakanı Vural A rıkan 'ın eşi Nevin Arıkan, Sabiha Gökçen ile babasının kardeş torunları olduklarını söyledi. Nevin A rıkan, "Oturdukları m ahallelerde Ermeni kom şularının bile olm adığını söyledi.

ra Sabiha’yı yanma alıp büyüt­ müş. Nüfus kaydında babası ola­ rak geçen Hafız Mustafa îzzet’in kim olduğunu bilmiyorum. Ben ağabeyi Hafız beyden sonra yaşa­ nanları biliyorum.”

B

u

RSA'DA

d o ğ d u Sabiha Özogan anlatıyor:

“ Ben 1936’nın onbirinci

ayından beri kendisini tam rım . Annesi

Saraybosnalı. Orada evlenm iş, bir oğlu, bir k ızı olmuş. Eşi ölünce, akrabaları onu Bursa’ya getirmiş. Buı sa’ı eşi ölen ve kendisi gibi bir kız bir erkek"'® çocuğu olan Mustafa B ey’le evlenm iş.

Sabiha Gökçen ve ablası Saime Hanım bu evlilik ten olmuşlar. Gökçen 1913’te doğmuş. A n n e ve babaları ölünce ik i kız kardeşe baba bir anne ayrı ağabeyleri subay Neşet Dikmen bakmaya başlamış. Bu sırada Bursa’yı ikin ci kez ziyaret eden (1925) Atatürk, askerleri aşıp kendisine ulaşmaya çalışan Sabiha’yla konuşmuş. Sabiha, A tatü rk’e yatılı okula gitm ek istediğini söylemiş. Atatürk, Neşet B ey’e de danışarak, Sabiha’y ı evlat

edinmiş. Bunlar Sabiha Gökçen’in “ A tatü rk’le bir ömür böyle geçti” adlı kitabında da var.

Atatürk bilse de

bir şey değişmezdi

Ayda

KAYAR

V Peki G ökçen'in Ermeni - olduğunu Atatürk biliyor muydu? Pars Tuğlacı, bu sorunun bir anlam ı olm adığını düşünüyor. Belki öğrenmişti. Am a Tuğlacı'ya göre Atatürk bir başka m illetin erişem eyeceği

kadar önem li bir lider ve hüm anistti. O m illiyetçilikten, m illetini sevm eyi anlıyordu ve m illetini seven tüm dünya m illetlerini severdi. Yani Atatürk insanları m illiyetlerine göre ayırm azdı.

eni'ydi

O SABİHA Gökçen1 in yakın dost­

larından biri de Ermeni tarihçi ParsTuğlacı'ydı. Gökçen'in Ermeni asıllı olduğu haberinin H ürriyette ya­ yınlanmasından sonra görüştüğümüz Tuğlacı, "Bu doğru, Sabiha da Erme­ ni olduğunu biliyordu" dedi. Tuğlacı, Gökçen'in tepkiler nedeniyle bunun açıklanm asını istemediğini ve kendi­ sine söz verdiği için bildiklerinin hep­ sini anlatamayacağını söyledi. Gök­ çen'in yeğeni olduğunu iddia eden Hripsim e Sebilciyan Gazelyan'ın an­

lattığı hikayenin yanlış olduğunu belirten Tuğlacı, Gökçen'in ailesinin Bursalı olduğunu anlattı. Tuğlacı'ya göre Sabiha Gökçen, Bursalı bir Ermeni ailenin çocuğu olarak 1913'te Bursa'da dünyaya gelir. 1915 olayları sırasında Bursa'yı terk etmek zorunda kalan aile, uzun yürüyüşe dayanamayacağı için 2 yaşındaki Sabiha'yı yetimhaneye bırakır. Atatürk, 1922 yılında Bursa'ya geldiğinde nutkunu verdikten sonra yetimha­ neye gider. Burada karşılaştığı 9 yaşındaki Sabiha Gökçen'i çok sevim li ve akıllı bulur. Doğruca Ankara'ya götürür ve ev­ lat edinir. Pars Tuğlacı, resmi kayıtlarda Gökçen'in babası olarak gözüken H afız Mustafa İzzet'in kim olduğunu bilm e­ diğini ve bunun doğruyu yansıtmadığını da söyledi.

M M A ERMENİCE BİLMİYORDU

Tuğlacı'ya göre Sabiha G ökçen, anne ve babasını hiç hatırlam az. Ankara'da Atatürk'ün m anevi kızı olarak yaşar­ ken, Beyrut'taki akrabalarının kendisine ulaşm asıyla Erme­ ni olduğunu öğrenir. G ökçen, Tuğlacı'ya Beyrut'a gidip, akrabalarıyla görüştüğünü de söylüyor. Tuğlacı, G ökçen'in Erm enice bildiği ve kendisine bu dilde m ektuplar yazdığı iddiaalarını ise yalanlıyor: "Erm enice bilm ezdi. B ir keresin­ de nasıl öğrendiyse öğrenmiş bana gelip Erm enice seni seviyorum , dedi. 2-3 yaşında yetim haneye bırakıldığında ne Erm enice, ne Türçe b iliyordu."

B

izi

üzmez

sevindirir

EGE Ordu Komutanı

Orgeneral HurşitTo- lon, toplumu destekleme programı çerçevesinde gittiği İzm ir'in Kemalpaşa İlçesi D am lacık Köyü'nde Atatürk'ün manevi kızı Sabiha Gökçen'in Ermeni asıllı olduğu yolundaki haberleri değerlendirdi. Tolon, şunları söyledi; "Ben bilm i­ yorum ama tutun ki Ermeni. Ne olacak? Yani bu değer mi kaybetti­ recek ona ya da bize. Daha güzel. Bu durum Atatürk'ün ve Türk m il­ letinin büyüklüğünü gösteren en önem li bir kanıt olur. Atatürk'ün ne kadar geniş bakış açılı bir lider olduğunu ortaya koyar. Globalle­ şen dünyada etnik kökenlerin hiç­ bir önem inin olmadığını Atatürk yıllar önce ortaya koymuş demek­ tir. Bu ülke, bu m illet Türk'üyle, Kürt'üyle, Laz'ıyla, Erıneni'siyle ayrılm az bir bütündür. Bu haber de bunu gösteriyor zaten. Gökçe­ n'in Ermeni olması bizi üzm ez, bi­ lakis sevindirir."

Ege Ordu Komutanı Orgene- rai Hurşit Tolon, eşi Ayşe To- lon'la, 'toplumsal yaşamı destekle­ me programı' kapsamında yardıma

j j ı j j

|

j j

g D i u r d i J

muhtaç ve ilgi bekleyen köylerden Kemalpaşa'nın Dam lacık Köyü'ne gitti. Tolon, İlköğretim Okulu'ndaki öğrencilere hediyeler dağıttı.

M

ESAJIMIZ NORMAL

Gazetecilerin sorusu üzerine üst düzeyde görev yapan generallerin zaman zaman topluma mesaj ver­ melerinin son derece doğal ve Türk Silahlı Küvvetleri'nin gelene­ ğinde var olan bir durum olduğunu savunan Orgeneral Tolon, "Atatürk çizgisinde, Atatürk'ün gösterdiği yolda elbette mesajlar verilecektir. Bundan daha doğal ne olabilir. Bu bizim geleneğimizde var olan bir şeydir. Bizim konuşmalarımızdan rahatsız olanların kim oldukları da kamuoyu iyi bilmektedir" dedi. Köylüler Orgeneral Tolon'u, "Ata­ türk sizinle gurur duyuyor" slogan­ ları eşliğinde köyden uğurladı.

■ Murat EĞİLMEZ / İZMİR, DHA

Ata'nın resmine

başka bir duvar

T

BMM Başkanlığı, M eclis

üyeler üst lokantasındaki ser­ vis bölümünün önündeki büyük tahta perdeye bir yağlı bo­ ya çalışm a yapılm asını kararlaştır­ dı. Bu nedenle aynı bölümde asılı olan, ünlü ressam Yaşar Ç allı'n ın , biri Atatürk'ü İstanbul'da rakı içti­ ği bir yemek sofrasında temsil eden tablosu ile TBM M kampu- sünün panaroınik bir şekilde res­ medildiği diğer tablosu kaldırılıp, yine aynı lokantada başka bir du­ vara asılacak. M eclis yetkilileri, Yaşar Ç allı'nın tablolarının yerine,

AKP'nin şair ve ressam Adana M illetvekili Recep G arip'in 5 ayrı tablodan oluşan çalışm a yapaca­ ğını belirttiler. G arip, 23 Nisan M illi Egemenlik Haftası'na yetiş­ tirmeye çalıştığı 5 tablosunda Kurtuluş Savaşı'nı kompozisyon olarak işleyecek. Rakı içen Ata­ türk tablosunun ressamı Yaşar Ç a llı, olayın kendisine önce tab­ lonun tamamen kaldırılm ası gibi anlatıldığını, ancak öyle olm adı­ ğını öğrendiğini, resim lerinin baş­ ka duvara asılm asında mahsur ol­ madığını belirtti. ■ ANKARA