Başlık: Bir kedide multiple pelvis kırığının mini titanyum plak uygulaması ile operatif sağaltımıYazar(lar):KAYA, Ümit;YAZICI, Ayşe;TEMİZSOYLU, M. DoğaCilt: 48 Sayı: 1 DOI: 10.1501/Vetfak_0000000218 Yayın Tarihi: 2001 PDF

Ankara Üniv Vet Fak Derg.

48,

17-20. 20()1

Bir kedide multiple pelvis kırığının mini titanyum plak uygulaması ile

operatif sağaltımı

Ümit KAYAI, Ayşe YAZICIl,

M. Doğa TEMİZSOYLU

2

i Ankara Üniver~Jle~i. Veteriner Fakiilte~i. Ortopcdi ve Travmatoloji Bilim Dalı. Ankara: ' Akdcniz Üniversitesi. Burdıır Veteriner fakiiltesi. Cerrahi Anabilim Dalı. Burdur

Özet:

Pelvis bölgesindeki kemiksel yapılar. çevresindeki kasım ve yıımıı~ak dokular tarafından yeterince koniiNI

(b.

bu hölge kırıkl,ırına sıklıkla ra~tlanılmakıadır. Bıı kırıkların nedenleri ise. genellikle hölgeye ııla~an direkt ıravmalardır. \1ııltıpk pelvis kı-rıkl,ırında. pehıs halka~ıııın slabilil.asyonu önemli ölçiide boıııldıığıı için. bıı ıip kırıklarda pelvi., kırıklarında gÖl.lcnebılecek Iıım komplıka~yonların geıi~mesı olasılığı vardır. Bu nedenle. multiple pelvis kırıkları daima açık redıihıyon vc illlerıı,11 fikidsyoıı cn dikasyonıınıı olıı~llIrmaktadır. Bu çalı~ma materyalini. Ankara Üniversitesi Veteriner fakiilte~i. Ortopedı ve Travmatolo]i Bılinı D,ı11 Klinlğı'ne yiiksekten dii~me ve ~ol arka bacağını kullanarnama şikayeti ile gctirilen 3 yaşlı. erkek. Ankara kedi si olu~lıırdlL Olguıııın yapılan klinik ve radyolojik muaycneleri sonra~ında tek taran! iliımı ve acetabulum kırığı belirlendi. Kedi travımılık şok sağ,ıltııııı sonra~ında opera~yona .alındL Sol os eoxae'da oluşan kırıkların fikıasyonu ve stabılizasyonu. pelvisin konturlarına göre biikıilcn ') dclıklı mini litanyuJll plak ve 7 adeı mini tiıanyum vidanın uygulanması ile sağlandı. Operasyon sonrası yapılan klinik vc radyolOJik kontrollerde herhdngi bir komplikdsyonun gelişmediği ve arzulanan sağaitım sonuçlarına ulaşıldığı gözlendi.

Anahtar kelimeler: Kedi. mini liıanyum plak. pelvis kırıkları

An operative treatment of multiple pelvic fractures in a cat with a mini titanium plate

Summary:

Alıhough the pelvic region is well covered with ımısclcs and son ıi~sues. the fracıures of ıhe boncs of ıhi~ regıon frequently occur. Thi~ fractures are generally caused by direl'I traumas. Because the stabilizdtion of the pelvic girdie is hroken signifiedntly in multiple pelvic fracıures, de'velopment of the complications which can be observed ın pelvic fraclllres is possıble. For thıs reason. opcn reducıion and internal fixation are always indieations in multiple pelvic fractures. The malcrial of this sttıdy. m,ı1e. 3 yedrs old. Ankara cat bmughı ıo ıhe Clinics of the Departmenı of Orthopedics and Traumatology. Faculty of Veıerindry Medıcıne. Ankara L'niversity. sufl'ering from lameness left rare limb and falling from high. In ıhe results of radiographic evalıl,llions. ıııuiıiplc pelvic fraclııres were dıagnosed. The cat was operated af ter thc trealment of traumatic schock. The stabılization and fıxaııon of lerı os coxae fraclures were made by pJacing the 9 holcd mini titanium plaıes ıvhich wa.s benı accordıng ıo the pelvic contoıır and 7 ıııını ıiıaniıım screws. The clinical and radiological examinations were perl'ormed af ter the operaıion and there wasıı'ı ,ıny compiicalioıı afıer the operatıon and desired therapy results were observed.

Kcy words: Cal. mini tiıanium plates, pclvic fracturcs

Giriş

Pelvis, güçlü ve kalın kas katmanları ile kuşatılan kemiksel bir yapıdır ve kırıkları genellikle motorlu taşıt-ların çaıvması, yüksekten düşme, vurma, ateşli silahlarla yaralanmalar gibi direkt travmalar sonucunda oluşur

(3,4.5,7

.11) Ayrıca, oluşan kırıklar bölge kemiklerinin

dikdörtgen konfigürasyonuna bağlı olarak multiple özel-lik gösterir

(1.4,5,7,1

I).

Pelvis arka ekstremiteler için destek ve çok sayıda kas grubu için bağlanma noktası, ayrıca önemli sinir, daınar ve organlar (ürogenital ve gastrointestinal) için de, hir geçiş kanalı oluşturur. Pe/vis kırıklarının bu yapılara ait fonksiyonları farklı derecelerde engellediği ve teh-likeye soktuğu bildirilmektedir. Bölge organlarında gö-rülen travmalar dışında görülebilecek diğer lezyonlar ise pulmoner kontüzyonlar, kosta kırıkları, pneumothorax, sİnir lezyonları, spinal veya ekstremite kırıkları

şeklinde-dir (3 5, i I).

Pclvis kırıklarında sağaitım protokolü haşlatılınadan önce, ilgili ekstremitenin, anüs ve perineal hölgenin ni) rolojik muayenelerinin yapılması gereklidir. Biilge ıray-malarında yapılacak nörolojik. ve gencl muayenelerin son aşaması ise, iki yönlü alınan radyografilerle pelvis kı-rıklarının ve diğer Iezyonların radyografik olarak doğ-nılanmasıdır (i ,3,4,9, II).

Pelvis kırıklarının sağaltımı. cerrahi ve cerrahi ol-mayan yöntem olarak iki hölüme ayrılır (4.5.11). Biilge kırıklarının operatil' olarak müdahalesinin gii7. önünde lu-tulduğu durumlar da şu şekilde sıralanabilir. Kalça böl-gesinin önemli stahili/asyon kaybı oluştııran tek veya çift taranı ilium, ischii

w

pubis kırıklarında: sacroiliac bağ-Iantıyı içeren kırık ve lükzasyonlarda: deplasman gös-teren bilateral corpus ilium kırıklarında: ekleın yü-zeylerinde deplasman gösteren acetabulum kırıklarında: pelvis kanalının çapında önemli oranda daralma oluşt uran kırıklarda; yürüyüş, basış ve duruş h07.llkluğu

oluş-IR

Ümit Kaya - Ay~e Yazıcı - M. Doga Temizsoylu

turacak kırık ve çıkıklarda

operatif

sağaitım

uygulanması

dÜ'iünülmelidir

(I ,5-8)

Cerrahi

prosedürün

genel amacı ise, pelvis kanalına

hasınç yapan fragmanları

kaldırmak

ve hası~ anında

olu-şan fiziksel

gücün

aktarıldığı

pelvis

segmentlerini

(sac-miliac

eklem,

ilium

ve acetahulum)

stabilize

etmektir

n.6.8.10.1 I).

Pelvis

kırıklarında

farklı bölgeler

için deği~ik

fik-zasyon

teknikleri

tanımlanml'itır.

Bunlar

sacroiliac

ay-rılma için vida. plak. pin (I .3.5,

10,11).

ilium kınkları

için

plak

n.5-7, Il).

baıı

ilium

kırıkları

için

pin,

serklaj

(3.

iO).

acetabulum

kırıkları

için plak

(1,2,5,7,9)

olarak

ta-nımlanmıştır.

Bu klinik

çalışmada,

bir kedide

gözlenen

multiple

pelvis

kırığının

fikzasyonu

tek mini titanyum

plak

uy-gulaması

ilc sağlanarak.

olgunun

sağaltım

sonuçlarını

kli-nik ve radyolojik

olarak değerlendirildi.

Materyal ve Metot

Çalışma

materyalini,

Ankara

Üniversitesi

Veteriner

Fakültesi,

Ortopedi

ve Travmato!oji

Bilim Dalı Kliniği'ne

yüksekten

düşme ve sol arka ekstremitesini

kullanamama

'iikayeti ilc n1l1ayeneye getirilen

3 yaşlı. erkek Ankara

ke-disİ oluşturdu.

Hay\'anda.

klinik

ve radyografik

muayeneleri

son-rasında tek taranı ilium ve acetabulum

kırığı belirlendi.

Olgularda

operasyon

için

genel

anestezi,

xylazin

hydrochlorid

(Rompun.

23,32

mg/ml,

Bayer@)

pre-ınedikasyonunu

takihen uygulanan

ketamin

hidrochloride

(Ketalar.

50 mg/mL. Parke-Davis@)

ile sağlandı.

Bölge

geniş hir alanda traş ve dezenfekte

edildikten

sonra, olgu

lateral konumda

operasyon

masasına

hilinen

yiintemlerle

tespit edildi.

Kırık

bölgesine

ulaşıldıktan

sonra.

fragmanların

traksiyon.

elevasyon

ve rotasyonu

ilc redüksiyonu

sağ

landı.

Radyografik

bulguların

da

yardınııyla,

pelvisin

konturlarına

güre önceden

hükme

işlemi

uygulanmış

LI

delikli mini titanyum

plak vidalarla

tespit edildi.

Operasyon

aşamasında

transversal

olarak

kesilen

kaslar

3/0 veya 4/0 krome

katgüt.

deri ise rezorhe

ol-mayan hir dikiş materyali

ilc "apatıldı.

Biilgeyc koruyucu

pansuman

ve ilgili ekstremiteye

Rohert-l<Jnes

handaiı

U)

gulandı.

Operasyon

sonrası

dönemde.

5 gün süre ile

pa-renteral

enrolloxacin.

50 mg/mL. (Baytril.

BayerCR)

uy-gulaması

yapıldı.

Sağaitım

sonuçları

yapılan

klinik \e radyolojik

ımı-ayenelcrle

değerlendirildi.

Bulgular

Hayvanın

yüksekten

düşmesi

nedeniyle.

operasyon

öncesi 2 gün süreli travmatik

şok sağaltıını

uygulanmı'i'

tır. Genel sistemik

muayeneleri

yapılmış

ve hunlara

iliş-kin hir lczyonla

karşılaşılmamıştır.

Operasyon

sonrası

ilgili ekstremiteye

Rohert-Jones

handajı

uygulanmış

ve hayvanın

J

O. günde

dikişlerin

alınması

ve handajın

uzaklaştırılması

için klinik ve

rad-yolojik

n1l1ayeneye

istenmi~ıir.

Bu

kontrollerde

ope.

rasyon

yarasıyla

ilgili hir komplikasyona

rasılanmaınış.

dikişler

ve bandajın

uzaklaştırılmasından

sonra anestezi

altında radyolojik

kontroııeri

yapılmış

ve operasyon

son-rası komplikasyonun

gelişmediği

gözlenmiştir.

Şekıl

i

OlguJluJl orcra'yııJl öJlcesi r~ıdy()grafık görliJlıilıııJ.

Ankanı Üniv Vet Fak Derg. 4R. 2001 ~L)

Osteosentez

materyali

olarak

kullanılan

mini

ti-tanyum

plak

ve vidalar

yerinde

hırakılmış

ve operasyon

sonrası

bununla

ilgili

bir

komplikasyonla

karşılaşılma-mıştır.

Hayvanın

radyografik

sonuçları

Şekil

L

2, 3 ve 4' de

sunulmuştur.

Tartışma ve Sonuç

Pelvis

güçlü

ve kalın

kas tabakaları

ile kaplandığı

ierin bölge

kemiklerinde

kırık oluşmasında

trafik

kazaları

veya

yüksekten

düşme

gibi

şiddetli

travmaların

rolü

ol-duğu hildirilmektedir.

Ayrıca,

travmanın

hoyutları

da

dik-kate alınarak

pelvis

kırıklarının

yanı sıra hiilge yumuşak

doku

ve

diğer

bölgelerde

oluşabilecek

!ezyonlar

yö-nünden

genel

muayenenin

dikkatle

yapılması

öne-rilınektedir

(3-5,7,

i I). Bu

olguda,

pelvis

bölgesi

trav-masımn

yüksekten

düşme

sonucunda

oluştuğu

hildiril-miştir.

Yapılan

genci

lTluayenelerde

ise diğer

sistemlerle

ilgili herhangi

hir le/.yon giizlenmemiştir.

Pelvis kırıklarında

sağaItım

protokolü

haşlatılmadan

önce ilgili ekstremitenin,

anüsün

ve perianal

bölgenin

nö-~dJI 2. Olgunıııı orer"syoıı sonrası radyografik

görünUınti.

fıgııre 2. Postoperaıi"e radiograplıical "icw of ease.

rolojik

muayenesinin

yapılması

önerilmektedir

...

,(

1,3.4,9.

i I). Bu olguda

da oluşabilecek

sinir lezyonları

yönündeiı

muayene

edilmiş

ve

herhangi

hir

le/yon

tespit

edi-lememiştir.

Literatür

verilerde

(3,6.R, i

O,

i

ıı,

pelvis

kırıklarında

şirurjikal

müdahalenin

genel amacının

pclvis kanalına

ha-sınç yapan

fragmanların

redüksiyonunun

ve basış {ll1ında

ekstremitede

oluşan

fiziksel

gücün

aktarıldığı

sacroiliac

eklerıı,

ilium

ve acetabulum

kırıklarının

henı

reclüksiyo-nun un hem de ınterrial

fikzasyonunun

sağlanması

olarak

hildirilmektedir.

Hayvanda

kırıkların

arka

ekstrenıiıenin

yüklenme

bölgeleri

olan

iliuın

ve acetabulumda

:Olduğıi

gözlenmektedir.

Pelvis

kemiklerinde

oluşan

kırıklar

ıçin fark]'ı'

höl-gelel'de

farklı fibasyon

teknikleri

tanımlaI1mİştır.Buİılaı:.

saeroiliae

lükzasyonlar

için plak,

vida

ve pin'

(i

.3.5.

ı

O.

i I). ilium

kırıkları

için

plak

(3,5-7,

i

ıı.

hazı

ihlım

kı.

rıkları

için

pin,

serklaj

(3,10)

acetahulul11

kırıkları'

ierin

plak

(1.2.5,7,9)

uygulamaları

şeklinde

sıralanahilir.

Bu klinik

gözlemde,

tek taraflı

multiple

pelvis

kı-rı ğın ın

mini

titanyum

plak

ve

vidalarla

sağallınıı

uy-Şekil 3. Olgunun operasyon sonrası i (l. giindeki radyografık görümimii.

20

Ümit Kaya - Ay~e Yazıcı - M. Doğa Temızsoylu

Şekıl 4. Olgunun operasyon sonrası 16. aydaki radyodrafik ghrıııııimiı.

Fıgure 4. Posıopenllive r~ıdıographical \'iew of eıse i 61hmonth.

gulaıımıştır.

Olgumll1

klinik

ve

radyolojik

izleme

dö-neminde

fikzasyon

materyaline

ilişkin

bir komplikasyon

gözlenınemiş.

kedilerde

pclvis

bölgesi

kırıklarında

kolay

şekillendirilebilınesi.

boyutları

ve kullanım

tekniği

açı-sıııdan

tercih

edilebilir

bir

fikzasyon

materyali

olduğu

gü!.lenmiştir.

Kaynaklar

i. Betts CW (1993): Pelvic Fmc1l/reS 1769-1785. In: D SLlt-ter (Ed). Texthook of Smail Anımal Surgery. \VB Salınders Company. Philadelphia.

2. Hraden TD, Prieur WD (1986): Nl'W pI'''f' jrır ({cehtlmlll!' /i'aClII1'i!s: tnhniııue ofappiicati,m ond lO/Ii( ıermjiıllmı,'-ııp evaiııotion. JA VMA.

188.

1183-1 186

3. Hrinker

wa,

Hraden TD \ ,984): Fmctııre oL Pe/vis. 152-165. In: \VO Brinker. DL Pierınattei. WD PriclIr (Eds). Mallllal of Internal Fixatıon in Smail i\nımals. Springer-Verlag Puh. Berlin.

4. Hrinker WO, Piermattci DL. Flo GL (1993) Fr({c/ure oj the Pe/vis. 395-421. In: \VO Brinker. OL Pierımlltei. GL Flo (Eds). Handhook of SmaIl Aııimal Orıhopedics and Fracture Treatınent. \VB Saunders Coınp~\ny. Philadelphıa. 5. De Camp CE (1992): Principles oL Pelı'ıc FmL/lIrf'

M({-ıwgt'mf'nı. Seınin Veı Med Sıırg (SI11<111Anıın). 7. 63-70 6. Denny HR (1993) T1l1' Hindlimh 291-:;01 In

HR

Dcnny

(Ed). A Guide to Canine and Felıne Orıhopedıc Surgerv Blackwell Scientific Puhlıuıtions. Oxford.

7. Kaya

Ü,

Temizsoylu D, Canda~ A (199'J): Tlı!' clınıcııi studies on t/lt' treatmnıt of pe/I'ic .Imeturl's ol culS und smail brt'ed dogs with milıi tit{l)ıium pi(l{l'S ({nd screws. An-kara Üniv Vel Fak Derg. 46. 199-205

8. Olmstead ML (i 990): SurgiClli Rf'IJ(lir of ALetahalar Fmcturt's 594-595. In: MJ Bojrab (Ed). Current Tcch-niques in Sınall Aniınal ::'ırgery. Thırd Ed. Lıppincoıı Coınpany. Philadelphia.

9. Olmstead ML, Newton CD (j99(): M{l)wgenıl'nt nf Spe-ci/ic Fraetures und Tmu//wıic Dislrlcutton,l. 594-595. In CE Harvey. CD Newton. A Schwartz (Ech). Sınall Aniııı~ı1 Surgery. ]B Lippincott Company. Philadelphia.

ı

O.

Radasch RM, Merkley OF, Hoelle WD, Peterson

.J

(1990): Static strength emlumin// ni sacrmli({c j;-({LtılJ'e-sepamtimı rl'p((irs. VeL Surg. 9.155-161.

ı ı.

Tarvin GB, Lenehan TM (1990): Mu//ugenıl'nt of Sııı-miliac Dislnc({ıimı and i/[{(! F)'({cııırn 649-(ı5(ı. 111' MJ Bojrab (Ed). Current Tcchniques ın Smail Aniın,ı1 Surger) Third Ed. Lea and Fehiger. Philaclclphıa.

Yazışma adresi:

Amş. Gör. Dr. Omit Kuva AÜ Veteriııa Fukültesi Cerrahi Aııahilim Dalt