İstanbul kütüphaneleri:Selimağa Kütüphanesi

#- a-115 f&- op- Fli-ade d a r ijr-nda o b a b ir lyle za- *be-■sun n e n ti r ’.’ son ıtır a , öl- leva- lötü- duy- < di- lüi'ün- ıslahat- ılkm ak denleri i saidı- derdik- p la n n ı ıce, a- ctzarır tu r la r

sı ma

j Yeniçeri Ocağından yeti­

şen Hacı Selim Ağa Üçüncü Selimin şehzadeliği sırasında kendisine hocalık yapmıştır. Daha sonra Üçüncü Selim Padişah olunca değerli hoca­ sını ihmal etmemiş ve yük- :sek mevkilere getirmiş. Hat­ tâ bir aralık Tersane-i Âmi­

re denilen bugünkü Deniz

Kumandanlığına kadar yük- jseltmiştir. Hacı Selim Ağa | Hicrî 1196 tarihinde Üs- | küdarda Atlama Taşında bu- ! gün kendi adıyla anılan kütüp ¡hanesini ve bitişiğindeki ilk mektebini kurmuştur. Son memuriyeti olan Edirne Def­ terdarlığından Istanbula ge­

tirtilen Selim Ağa üçüncü

Selimin emriyle onu yanın­ da öldürtmüştü. Bu çok en­ teresan ve ibret alıcı konu­ yu Cevdet Paşa tarihinde bü tün canlılığıyla bulmak müm­ kündür.) Selim Ağa kütüp­ hanesinde yalnız yazma eser ler bulunur. 1280 cilt yaz­ ma kitap vardır, önceleri daha çok kitabı mevcuttu. Bu kitaplardan yeni harfli olanları yeni açılan Şemsi Efendi kütüphanesine taşın­

mıştır. Üsküdar Vakıf Kü­

tüphaneleriyle birleştirilen bu kütüphanede eserlerin sayı­ sı dillere göre bölünürse 496 Türkçe yazma. 3405 Türkçe basma, 2742 Arapça yazma, 460 Arapça basma, 164 Fars­ ça yazma. 102 Farsça basma vardır. Hepsi 7369 cilt eser-

d,r.

Eskiden İslâm kitapları ve Şark tasnif usulü; kitabın ;ait olduğu fenne göre sınıf­ lam a yapılırdı. Meselâ (Kü-

tübü Semaviye) adıyla baş­ layan bütün Müslüman mem

Ceketleri kitap katalogları

sırasivle kıraat ve tecvit, tef !sir, hadis, usulü hadis, ed’i- ;ye, tasavvuf. Ahlâk, mev’i- |za, fıkıh, fetvalar, akaid, ke­ llim, tarih, siyer hal terceme |leri edebiyat ma’ani, beyan, mantık, âdab, sarf ve nahiv, muhazarat, lügat, ulûmu ga- jribe, tıb, hikmet, riyaziyat,

ıcfîma-vn* »* m r- ^ ~.

’rilmez. Üsküdarda ancak ye ni açılan Şemsi Paşa Halk Kütüphanesi tarafından oku yucuva kitap verilebilir. M üs teşrikler her zaman için Se­ lim Ağa kütüphanesine uğ­

ramaktadırlar. Başta Al­

manlar ve Araplar buradan

anesı

Neriman MALKOÇ

istifade ederler.

Kütüphane Cumartesi öğ* leden sonra, Pazar günleri daimî olarak kapalıdır. Di­ ğer günler 9—18 arası açık­ tır. üsküdarda yeni bir ço- ; cuk kütüphanesi açılması için

i

Gi

SI

Oı

(İyi TİPV riyle Suri- ılbuç a k -înup n t- ¡irelr i ta -iriy e SPyİp T ü r- î de onun

ama-muhazarat, lügat, ulûmu ga­ ribe, tıb, hikmet, riyaziyat, içtimaiyat, kanunlar meca- miî muhtelife adlanylâ aynl- mış olan kitaplar da bu su­ retle defterlere kaydolunmuş tur. Yukarıda savılan tabir- ler yalnız İslâm dini kitapla­ rına mahsustur. Yabancı dil­ berde olan kitaplarda onda­ lık (desimal) tasnif denilen 10 kısım üzerinden vapılır- di.

Selim Ağa kütüphanesine i g el_en okuyucular doğrudan ¡doğruya araştırmalarım ede­ biyat, tarih, coğrafya ve an­ siklopediler üzerinde yapar­ lar.

i Serbest mesleğe sahip oku­ yucular ise dme ait kitaplar i üzerinde incelemede bulunur- ilar. Memleketimizin her kü-

! tüphanesinde olduğu gibi

¡Selim Ağa kütüphanesinde de j yazılış tarihleri çok eski olan : kıymetli eserler vardır. I Bunlar arasında Acem, A- ; rab sanatleri, Selçuklu devri ¡eserleri cilt örneklerinin en ; güzel çeşitleri. İstanbul ve

¡Edirnedeki Osmanlı sanat-

kârları tarafından işlenmiş

meyi bası vaff; bir f Aı da, 1 Hail’ yüz s yaşn dar i den mam iyi t: 19 ve V Eı vmd girm leri mah şark sas y yı iri da ya da ge sızcas Ede hal siı tır. E ile evi yahat' müstü Ede iye- >et-se s i in A ika rika -. le y - Isrı» ında du- îinın in d e : e t - ı 31 Iş-şçile ivam esin -fÇ iye u z a k r e r iz a -aranır

minyatür ve kitap serlevha-i J1

; lan, tezhibleri üzerinde yıl-! _ UZJ

jlarca çalışılmış ve herbrinin' ' f

i kendine göre ayrı bir güzelli-'' . CT\ ! iğe sahip olduğu ilk bakışta . * sı, l f

sezilebilir. Kitap çeşidi bakı-, mmdan yazma eserlerin kıy-

meti basmalardan üstündür. 11 qon J Kıymetli ve nadir eserler her \ ^ zaman fırsat düştükçe satın | . ı j f ’ alınmaktadır. Basma kitap- , larla dergiler ise kütüphane-

ler müdürlüğü tarafından gön j^31 g i­ derilir. Eski gazete ve dergi vaz;fp '

koleksiyonlan tam olarak

vardır. Bunlar sık sık oku­

yucular tarafından

ve karıştmlır.

Tanınmış şairlerimizin he­ men hemen bütün divanları bulunmaktadır. Bunlann bir

kısmı yazmadır. Diğer ka­

taloglardan ayrı olarak bir de

divan katalogu yapılmıştır.

Bu divanların bir kısmı ta­ savvuf edebiyatına aittir. Çok kıymetli ve nadir olarak Se­ lim Ağa kütüphanesinde 193 tane divan vardır.

Kitapıar her yıl birer birer elden geçirilerek kurtlanma­ sı önlenmiş olur. Ortalama olarak jnlda on bin ile on beş bin arasında -okuyucu gelir. Kütüphaneden eve kitap

ve-nin At Bakanl vasınd; cebilen risidir. Eder meslek Avrupa ya baş biraz d sızlanı ko ile 1 la harl lamıştı mukav dan Rı miş. aı gal etn Ietler ( tine ra gal etır.