r
k
*
►
Dizi
Profesyonel yöneticilikten patronluğa hızla yükseldi, krizle yıldızı kaydı
Bankacılığın
çocuğuydu
E r o l A ksoy'un öyküsü, aslında hırsın ve azmin öyküsü. Gençlik yıllarında bankacılık
sektörünün "altın çocuk" adını taktığı Aksoy, profesyonel yaşamdan banka
patronluğuna hızla geçti. 1980'den itibaren başarı grafiği hep yukarı doğru
seyretti. 1984 yılında küçük yöresel bir banka olan İktisat Bankası'nın
çoğunluk hisselerini ele geçirerek, profesyonel yöneticilikten
banka patronluğuna ilk adımı attı. Show T V ve Cine 5'in kurdu.
Fransa'da ve AB D 'de iki bankanın en büyük hissedarı oldu. Ancak son kriz
onu da vurdu. İktisat Bankası'na el konulmasından sonra, bankacılığın altın
çocuğu kabul edilen Erol Aksoy'u bundan böyle sıkıntılı günler bekliyor.
G
ENÇLİK yıllarındabankacılık sektörünün “altın çocuk” adını taktığı bankacı Erol Aksoy, profesyonel yaşamdan banka patronluğuna hızla geçmesiyle tanınıyor. Bugün 55 yaşında olan Erol Aksoy, 30 yaşında banka genel müdürüğü koltuğuna oturan ilk bankacı oklu.
Aksoy'un babası Fehmi Kaya Aksoy da, Denizli'nin Babadağ kasabasında garsonluktan yetişip Paris'te cafe açmaya soyunmuş ve o günlerde çok da başarılı olmuştu. Baba Aksoy, savaş çıkınca İstanbul'a dönmek zorunda kaldı. Oğlu Erol’u Galatasaray'ın ilkokuluna kaydetti. İlkokulu başarıyla bitiren Erol Aksoy, mezuniyet günü müdürün elinden okulun altın anahtarını aldı. 1957 yılının bu başarılı ilkokul öğrencisi, gelecekte de azimli olacağının ilk sinyalini vermişti. Ortaokulu da başarıyla aynı lisede tamamlayan Aksoy'u, babası Paris'e gönderdi. Baba Aksoy bu kararında yanılmamıştı. Çünkü oğlu, Paris'in en iyi lisesinden fizik ve matematik birincisi olarak mezun oldu. Galatasaray Lisesi'nden sonra ABD'de Massachussetts Institute of Technology'de (MIT) elektrik mühendisliği okudu. Türk Eğitim Vakfı bursuyla Harvard
Business School'da iş idaresi dalında master yaptı.
Dünya Bankası Smith Bamey and Co'da hayvancılık projeleri uzmanı olarak görev yapan Aksoy, Koç Holding ve Sabancı Holding kuruluşlarında d a çalıştı. Rahmi Koç'un teklifi üzerine Koç Holding Finans man Koordinatörlü- ğü'nü üstlendi. Daha
sonra o dönemde ço- *“ *•***«* ğunluk hisseleri Koç
Grubu'nda bulunan Garanti Bankası'nın Genel Müdürü oldu.
■
İKTİSA T'I ALIYOR
1981 yılında Çukurova
Grubu'nun Uluslararası Endüstri ve Ticaret Bankası'nın (sonraki yıllarda bu bankanın adı Interbank oklu) başına geçen Aksoy, buradan ayrılırken, Ergür Kablo'nun sahibi olduğu Denizli İktisat Bankası operasyonunu yaptı. 1984 yılında küçük yöresel bir banka olan İktisat Bankası'nın çoğunluk hisselerini ele geçirerek, profesyonel yöneticilikten banka patronluğuna hızlı bir geçiş yaptı. O günlerde zor durumda olan Ergür Kablo'dan bankayı aldı.
Böylece Çukurova Grubu'nun bankasının başından ayrılıp, kendi
R E N K L E R
1 972 yılında çalıştığı
Dünya Bankası'nın
kafeteryasında iki
kişinin Türkçe
konuştuğunu duydu.
Hemen yanlarına gitti.
Bunlardan biri, adının
Turgut Özal olduğunu
söyledi. Yıllar boyu
sürecek bir dostluğun
tohumları böyle atıldı.
bankasının sahibi olabilen ilk profesyonel yönetici olma ünvanım da aldı. Ergür Kablo'nun sahibi aileyle o dönemde uzun süren kavgaları oldu. Aksoy, Türkiye'nin en büyük kablo fabrikası olan Ergür Kablo'nun çoğunluk hissesi için sanayici Nuri Erikoğlu ile tam üç yıl savaştı. Sonunda 1988 yılında Ergür Kablo'nun yüzde 51'i ele geçiren Aksoy, karşılığında Depstaş ve Ermaş'ı Erikoğlu'na devretti. 1972 yılında çalıştığı Dünya Banka- sı'nın kafeteryasında iki kişi nin Türkçe konuştuğunu duymuştu. Hemen yanlarına gitti. Bunlardan biri, adının Turgut Özal okluğunu söyledi. Yıllar
boyu sürecek bir dostuluğun tohumları da böyle atıldı. ANAP'ın vetolu kurucuları arasında da yer alan Erol Aksoy, dönemin Başbakam Turgut özal'a bankacılık konusunda danışmanlık yaptı.
Aksoy'a ait İktisat Bankası, aynı zamanda Türkiye’deki ilk finansal kiralama şirketi olan İktisat Leasing’i de kurdu. Show TV ve Cine 5'in kurucusu olan Erol Aksoy, Avrupa ve Amerika Holding bünyesindeki
şirketleri 34’e ulaştı. Yönetim Kurulu Başkanlığı'nı Erol Aksoy'un yaptığı Avrupa ve Amerika Holding A.Ş., farklı sektörlerde faliyet gösteren grup şirketlerini aynı çatı altında toplamak üzere 1992 yılında kuruldu. Aksoy, yurt dışındaki ilk bankasını Fransa'da satın aldı. Merkezi m m m Paris'te bulunan
Banque Internationale de Commerce de Paris'in
hisselerinin yüzde 75'i İktisat Bankası'nın denetimine geçti. Aksoy, bu bankanın yanısıra, Londra’daki kolu BIC International
Credit Ltd of London'un da Yönetim Kurulu Başkanlığı'nı yürütüyordu.
Erol Aksoy, Fransa'dan sonra 1990 yılında ABD'de de bir banka satın aldı. New York'ta faaliyet gösteren özel bir banka olan The Park Avunua Bank N.A hisselerinin üçte ikisine sahip oklu. Aksoy'un bu adımı o dönemde bir Türk vatandaşı tarafından yapılan en büyük yatırım olarak nitelenmişti. Aksoy'un iş haya tı, zaman zaman oldukça çalkantılı günlere sahne oldu. Aksoy hakkında, kara para aklama iddiaları ortaya atıldı. Ancak, yargılandığı olayların büyük bölümünden beraat etti.
Aksoy, 'uğursuz yalı'nın
batırdığı ikinci patron
Y
ENÎKÖY’deki bu muhteşem yalı sakinlerine huzur getirmedi. Önce iflas edip gazetelerini kapatan, ardından beyin kanaması geçirerek ölen eski sahibi Kemal Ilıcak'tan sonra ikinci sahibi Erol Aksoy'un bankası da iflas edince yalının adı “ uğursuz”a çıktı. Yeniköy'deki ‘uğursuz yalı’, Kemal Ilıcak'ınhayatını kaybetmesi üzerine eşi Nazlı Ilıcak tarafından 1993 yılında 15 milyon dolara Erol Aksoy'a satıldı. Erol Aksoy, eşi İnci Aksoy (Günay) için satın aldığı yalıya sahip olduğu
dönemde Kemal Ilıcak'ın gazeteleri Tercüman ve Bulvar da iflas ettikleri için kapatıldı. Yeni evinde ancak birkaç yıl oturabilen Aksoy,
Yeniköy’deki yalının sahibiyken iflas eden ikinci patron oldu.
SANATA AŞIK BANKACI
Sanata olan merakıyla da tanınanErol Aksoy'un, çalışma odasının ışıklandırmasında loş ışığı tercih ettiği ve duvarlarmda ağır altın, yaldız çerçeveli tablolar asılı olduğu biliniyor. Aksoy Ailesi'nin evlerinin duvarların da ünlü sanatçıların fırçalarından çıkan tablolar süslüyor. Bu tabloların her biri de belli bir dönemin sanat eseri. 1990 yılında Erol Aksoy'a
ait İktisat Bankası'nın bir müzayede de O sm an HamdP Bey'in 1906 yılında yaptığı “Kaplumbağa Terbiyecisi” isimli tablosunu 2 milyara lira satın alması günlerce kamuoyunu meşgul etmişti. Banka yönetimi bu tabloyu sanat aşkıyla satın aldığını öne sürmesine rağmen, mali çevrelerde bu tablonun İktisat tarafından satın alınması
bankanın bilançosunu
güzelleştirme operasyonu olarak • yorumlanmıştı.
Aksoy, Amerikan Hastanesi'nin kalp ve dam ar ameliyathanesi kurulmasına da öncülük etmişti.
Erol Aksoy, kısa bir dönem Hürriyet Gazetesi'nin de yüzde 25 ortağı ve Akşam Gazetesi'nin sahibiydi.
Ç ocuğunuzun geleceği için
iki saatin izi ayırın...
ti
IS '
>13 i M
Kem er Kolej T an ıtım
T op lan tısı
b a şlıy o r .
jA e n ty n a f
1 3 : 0 0
m
r
vT nos
fiin- >r
Okulumuzun nitelikli eğitim vc yönetim kadrosuyla tanışmak ve çocuklarımızın Kemer Kolej ortamında ne kadar huzurlu, g'dvenli ve mutlu olduklarım yerinde görmeniz için sizi bekliyoruz.
/ab
Ke m e r Ko le j, Pirinççiköy Yolu Ke m e rb urg a z 3 4 9 9 0 İsta n b u lDetaylı bilgi İçin Tel: 102121 2 3 9 3 5 35 w w w kem erkolej.net
İMU.U.IAIHIIII
E Ğ İ T İ M V A K F I
S
erdar
T
urgut
se rd a rg u t @ y a h o o . c o m
Rasyonaliteye
çağrı
TÜRKİYE 'deki ekonom ik krizin tem el altyapısı, A m erikan ekonom isinin 1 9 2 9 yılında yaşadığı krizden çok daha yoğun ve tehlikeli.
Dolayısıyla kimse “Biz şimdi programı hazırlayalım, piyasalar buna baksın ve sonra kendine çeki-düzen versin”
dem em eli.
D üşünün ki yılların kokuşm uş yapısı çökm ekte, alttan m uazzam bir buhran çıktı ve kontrolden çıkmak üzere.
İktisat bilimi şu anda piyasalara acilen çok şiddetli bir m üdahale yapılmasının gerekli olduğunu söylüyor.
Piyasalara hem en, hiç beklenm eden likidite verilmeli, piyasalarda hareket başladığı anda da fiyatların (faiz, döviz kuru) nerede oturm asına gerek duyuluyorsa o rada oturm ası için hem Türk Lirası hem döviz enjekte edilerek sistem e, bir noktada dengeler tekrar sağlanmalıdır.
Bu m üdahaleyi yapacak döviz rezervi vardır, banknot m atbaası da (maalesef) fazla m esai yapm aya başlamıştır bile.
★ ★ ★
Kabul etm ek gerekir ki yapılması gerekenin bu olduğu bir günde yeni enflasyon hedefleri ilan etm ek kelimenin tek anlamıyla soytarılıktır.
Türkiye’de 6 aylık dönem de enflasyon oranının kontrollü bir şekilde, düzenli bir hızla yükseltilmesi ve belki de bir süre için üç haneli m iktarlara yaklaştırılması gerekecektir.
Sistemi iflas ettirm eden yeniden çalıştıracak likidite verm enin faturası budur.
Bunun böyle olm ayacağını söyleyerek kimse kimseyi kandırm aya çalışmasın, bu böyle olacak ve acı da olacak.
★ ★ ★
Fakirleşmeyeceğiz, işçimizi, m em urum uz ezdirmeyeceğiz diyenler, işçiye m em ura m aaş artışı hesapları yapanlar büyük bir ahlâksızlık içindeler, bunu söylem ek zorundayım.
Çünkü iktisat biliminin gösterdiği politikalar uygulanırken, yani sistem e yeni likidite enjekte edilirken, enflasyon kontrollü bir şekilde yukanya doğru çekilirken, nüfusun önem li bir kesimine yine paralar vaat edilirse ve üstelik bu vaat de tutulursa bunun sonu hiperenflasyondur.
H iperenflasyon olursa Türkiye mahvolur, bilmem acaba bugün hâlâ daha eski tutumlarını sürdüren, perde arkasından oyunlar yapan, hâlâ daha bazı şeyleri sabote etm eye çalışan siyasetçi müsveddeleri bunu görüyorlar mı?
Bazı isimler var, onlann isimlerini bile hatırlayınca m idem bulanıyor artık.
Böyle bir insan tipi nasıl olabilir ve biz bunlara kendimizi yönetm eleri için bir zam anlar nasıl açık çekler verdik bunu anlam am müm kün değil.
İğreniyorum onlardan ve bu hissimde de tek başım a olmadığımı en kısa zam anda onlar da anlayacak, m erak etm eyin.
★ ★ ★
Enflasyon hızla fırlayacak, bankalar el değiştirecek, çok sayıda insan işsiz kalacak, Türkiye hızla fakirleşecek.
Düzenli bir program çerçevesinde bu bilinçli olarak yapılmalı, artık başka çare yok.
Eğer bugün cesur olunursa, gerekli adım lar korkm adan atılırsa ve kararlar n et alınırsa bu son derece acı reçetenin süresi kısalır. En fazla iki yıl sürer.
G erekenler yapılm azsa, krizin boyutu d ah a da artar, krizden çıkabilme süresi h er geçen gün d ah a da uzar ve süreç içinde de hiperenflasyon gibi büyük bir tehlike de kapıya dayanır.
Şimdi şu görülmeli; bu tek seçeneğimiz olmayabilirdi, bir yıl ö nce başka kararlar alınabilseydi bu güne gelinmezdi ve o günlerde rasyonel bir tartışm a ortam ına çekebilseydik insanlan bugünkü acılan h ep birlikte yaşamazdık.
A m a olan oldu, geçm işe bakıp dövünecek zam an yok şimdi.
Bu iki yılı bu şekilde yaşayacağız, herkes hazırlıklı olsun.
Önem li olan bu iki yılın sonunda nasıl bir Türkiye'ye doğru yol alm aya başlayacağımızdır.
İki yıl sonra bu ülkeyi yönetm eye
soyunacaklar, ekonom isi küçülmüş, fakirleşmiş, sosyal sorunlan büyümüş bir Türkiye
devralacaklar. O nlann tek avantajı başta
bankacılık sektörü olm ak üzere ekonom inin tüm birimlerinin iki yıl sonra rasyonel, Batı
standartlarına uygun çalışıyor olacağıdır. (Dövize endeksli kâğıt çıkanrlarsa bu varsayım da tehlikeye düşebilir.)
Bu da Türkiye'nin bu acı dönem den kendisine yaratacağı bir avantaj haline dönüşebilir, yeter ki biz şimdiden yeni kalkınma hamlemizi planlı, program lı bir şekilde düşünm eye, stratejimizi ortaya çıkarmaya soyunalım.
Bu öylesine önem idir ki, Türkiye'nin İkinci Kurtuluş Savaşı olacaktır bile dem ek abartı olmaz.
Sadece geleceğe yönelik bu tür bir umut insanlara önümüzdeki iki yıla dayanm a gücünü belki verebilir...
+
8
CUMA, 16 Mart 2001
Hurriye
j
>/■ w r f •
Ekonomi
BORSA ENDEKSİNDE SON HAFTA
EURO (MERKEZ BANKASI
9T8.190 MARI 1 MARI 2 834.270 12 13 14 15 —---- VA----i ....90, on08 89,26 89j
I
i 88 99 80,46 Ö / ,Z 3 MART 2 m s m m s s ßİM İ
12 13 14 15CUMHURİYET ALTINI (Bin TL
12 13 14 15
______ 52.000
MART 9 10 12 13 14 15
Aksoy'un İktisatı Fo
İktisat'ın künyesi
Kredi hacmi:
369.5 trilyon
73.2 !
62
1.321
Kâr:
Şube sayısı:_ _ _
Personel sayısı:
Ana hissedar:
İştirakleri:
İktisat Yatırım, İktisat Leasing,
Emek Sigorta, Emek Hayat Sigorta ve İktisat
CMYO, İktisat Bank Moscow ve Banque
Internaionale de Cemmerce-BRED.
NOT:Toblodaki rakamlar 30 Eylül 2000 verilerini içeriyor
E
rOL
A k s o y 'u n
sahibi o ld u ğu İktisat
B an kası'n a da el
konuldu. B D D K ,
İk tisa t'a el koym a
işlemini Bankalar
K a n u n u 'n u n
1 4 'üncü m addesinin
3 ve 4 'ü ncü
fıkralarına gö re
yap tı. A v ru p a
A m e rika H olding
bünyesinde bulunan
banka, F o n 'a
devredilen 13'üncü
banka oldu.
Endüstriyel teknoloji Fuaılattnda Buluşalım
OTOMASYON
s
o
c
m
8. ENDÜSTRİYEL OTOMASYON FUARI
E R G I L E N E C E K Ü R Ü N L E R
Kontrol Sistem leri; DC S, PLC . SCADA. Saha C ihaz ve Enstrümanları; Basınç Transmiterierl. Manyetik Debimetreler. Kütle Debimetreleri, Ultrasonik Peblmetreler. Kontrol Valileri, Aktüatör/Pozlsyonerler. Seviye Ölçerleri. Sıcaklık Transmiterierl. Yakınlık Sensörleri, Fotoelektrik Sensörler. Yük Hücreleri, Kaydediciler. Devre ve Cihaz Koruma Elemanları, Proses Uyan Cihazlan. Güvenlik ve Uyan Sistemleri. Kontrol Üniteleri; AC &DC Sürücüler, Proses Kontrolörleri. Basınç Kontrolörleri, Hareket Kontrolörleri. C N C Ter, Pnömatlk Sistemler, Hidrolik Sistemler, Akıllı Konveyörler. Saha Cihaz iletişim Üniteleri; Endüstriyel l/O Üniteleri, Cihaz Şebekeleri, Saha Verivollan, Endüstriyel Bilgisayarlar, Panolar/Pano Komponentleri. İmalat Yazılımları; Kontrol ve HMI. Bakım Yönetimi, CAE-ERP. Uzman Sistemler, Veritabanları, Özel Endüstriyel Kontrol Yazılımları ve D iğ e r O to m a s y o n /lm a la t Ü rü n ve H izm e tle ri,.
FACTORY
i — Î O
O
' I
6. FABRİKA EKİPMANLARI ve DONATIMI FUARI
S E R G İ L E N E C E K Ü R Ü N L E R
Makina komponentleri; redüktörler, dişli çarklar, yaylar, kavrama ve frenler; Endüstriyel malzemeler; demir, demir dışı m etaller, çelik ve plastikler, döküm , haddelem e, dövme, ekstrüzyon makina ve ekipmanları. Esnek İmalat hücreleri ve sistemleri. Malzeme İletim ve kontrol sistemleri, konveyör ve bantlar. Yüzey koruma ve kaplama ekipman ve ürünleri; b oyalar, anti-korozlf ürünler, elektrostatik boyama üniteleri, Kaynak makina ve malzemeleri, ölçme, kallbrasyon ve te st cihazları, takım magazinleri, kesici, delici takımlar, bilem ş aletleri. Montaj aparatları. El aletleri. Endüstriyel ürünler, iş em niyeti. Basınçlı hava üretim i, İyileştirilmesi, depolanması ve dağıtımı, Tüm makina imalat ve a k s e s u a rla rı... D e p o la m a , ta ş ım a is tifle m e .
ELECTROTECH
^
O
C
D
' I
2.ENERJİ, ELEKTRİK ve ELEKTRONİK TEKNOLOJİLERİ FUARI
r
* «
mS E R G İ L E N E C E K Ü R Ü N L E R
d Kablolar, Havai Hat iletkenleri. Elektrik Tesisat Malzemeleri. Aydınlatma Tekniği, Pano/Tablo/Şalt Dolapları, A.G. Ana
ve Tali Dağıtım Panoları, Alçak Gerilim Şalt Cihazlan, On'a
Gerilim Şalt Cihazları, Röleler, Korum a.C ihazları, M otor Koruyucular, Parafudralar, Paratonerler, izolatörler. Bakım ve Test Cihazlan, Elektrik Motortan için Kestirimci Bakım, Yalıtım Test Cihazları, Kalibratörler, Toprak Direnci Test Cihazları, Ölçü Cihazlan, Jeneratör, Regülatör, Altematör ve Elektrojen Gruplan, Transformatörler, AC/DC Elektrik Motorları, Motor Yolverici ve Hız Kontrolörleri, Bağlama ve Geçiş Elemanlan, Konnektörler, Klemensler, Kablo Kanalları, Guç Elektroniği, Endüstriyel,Üretim Teknolojileri, Güç Kondansatörleri ve Dirençleri, İletim ve Şalt Sahası Konstrükslyonu, DC Güç K a y n a k la rı, E le k tro te k n ik iç in C A D Y a z ılım la rı...
Avras
1
Endüstri
15 Ü 1 8 MART 2001
AEF INDUSTRY
2001
■ Â l ULAŞIM ve SERVİS SAATLERİ
t — J TEM otoyolundan Büyûkçekmece-Hadımköy çıkışı ya da E-5 otoyolundan Beylikdüzü-Gürpınor kavşağı kullanılabilir 15-18 Mart 2001 tarihleri arasında ücretsiz servislerimizden faydalanabilirsiniz.
Ta ksim AKM Önünden G idiş: 10.00, 1 1 .0 0 .1 2 .0 0 .1 3 .0 0 .1 4 .0 0 .1 5 0 0 . 16.00 Dönüş: 1 4 .0 0.1 5 .0 0 .1 6 .0 0 .1 7 .0 0 .1 8 .0 0 ,1 9 0 0 .1 9 .3 0 İstanbul Atatürk Havalimanı İç ve D ış Hatlar Te rm inalinden G id iş:1 0 .4 5 .11.45.13.45 D ö n ü ş:l5 15.17.15.19.15
Bakırköy Deniz Otobüsü İske le si nden G idiş: 11 .00.13.00.15.00 Dönüş: 1 4,00.16.00.19 00 Kadıköy. Hasanpaşa Evlendirme Dairesi Önünden Gidiş: 10 0 0 .12.00. 14.00 Dönüş: 14.00.16.00,19.00
i ’ » « n r
■■■»F
M
eğitim seminerleri
ENDÜSTRİYEL ETKİNLİKLER HAFTASI 2001
paneller forum yuvarlak masa toplantısı çözüm gösterileri
on-line ücretsiz davetiye için www.bilesim.com.tr Hınnover ■ M e ... Tel: +90 (212) 249 67 79 - 244 37 90 Btsaeaaürirjfei! Fax: +90(212)2453003 e-mail: info@hmist.com.tr W N
w m m *
BİLESİM
f U A * c I I I K A s ‘'teknoloji sergiler" ELECTROTECH 200 1 Tel: +90 (212) 227 25 65 <pbx) Fax: +90(212) 258 45 24 e-mail: sales@bilesim.com.tr 3 ê ^ -0TOMASVDN 2 Sponsorlar Finnnsnl ForumI
KTtSAT Bankası dün 13'üncü banka olarak Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'na (TSM F) geçti. 1984 yılından bu yana Erol Aksoy'un yönetiminde ve Avrupa Amerika Holding
bünyesinde faaliyet gösteren İktisat Bankası, şubat krizinin ardından el konulan ikinci banka oldu.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK) tarafından dün sabah yaptılan açıklamaya göre İktisat Bankası, Bankalar Kanunu'nun 14'üncü maddesinin 3 ve 4 numaralı fıkralarına istinaden Fon'a devredildi.
Resmi Gazete'nin dünkü mükerrer sayısında da yayımlanan kararda, bankanın 14'üncü maddenin 2 numaralı fıkrası kapsamında alınması istenen tedbirleri almaması gerekçe gösterilirken, bankanın durum u için “Kaynaklarını bankanın emin bir şekilde çalışmasını tehlikeye düşürecek şekilde hissedarlarının oluşturduğu sermaye grubuna aktaran, zaran özkaynaklannı aşarak yabancı kaynaklara sirayet eden, mali bünyesindeki zafiyet, taahhütlerini karşılayamayacak boyutlara ulaşan ve faaliyetine bu haliyle devamı mevduat sahiplerinin haklarını ve mali sistemin güven ve istikrarını tehlikeye düşüren” değerlendirmesi yapıldı.
Açıklamada, İktisat Bankası'nın Fon sahipliği altında, normal faaliyetlerini sürdüreceği, yasalara uygun her türlü yükümlülüğünü yerine getireceği de vurgulandı. İktisat Bankası'nın Fon'a devrine ilişkin kararın; hükümetin bankacılık sektörü için
açıkladığı ve Kurum 'un da 4389 sayılı yasa hükümleri çerçevesinde uygulama sorumluluğunu üstlendiği garantiye uygun bir karar olduğu vurgulandı. Açıklamada şöyle denildi:
“Bu kararın da ortaya koyduğu üzere, gerek bu bankayla, gerekse Türk bankacılık sistemiyle ilişkide bulunan yerli ve yabancı tasarruf sahipleri ile diğer alacaklıların endişe etmelerini gerektirecek herhangi bir durum söz konusu olmamaktadır.”
74 Y IL L IK B A N K A
Avrupa ve Amerika Hokiing'in ana ortağı olduğu, Aksoy Ailesi'ne ait iktisat Bankası 1927 yılında Denizli'de genç girişimciler tarafından kuruldu. 1984 yılında Aksoy Ailesi tarafından satın alman banka, 1984'e kadar çok şubeli mevduat bankası olarak faaliyet gösterdi. İktisat, bu tarihten sonra alanını ticari bankacılık olarak saptadı. 1986 yılında Türkiye'nin ilk leasing ve ilk factoring şirketini kuran İktisat'ın 1999 yılı sonu itibariyle biri yurtdışında 62 şubesi, yurtdışı 2 mali iştiraki, bir
temsilciliği ve 1.321 çalışanı bulunuyor.
İktisat Bankası, 1 katrilyon 2 trilyon 741 milyar liralık aktif büyüklükle Türkiye'nin 20. büyük bankası. Türkiye Bankalar Birliği'nin 30 Eylül 2000 tarihli verilerine göre, 369.5 trilyon lira kredi hacmi bulunan İktisat Bankası, 73 trilyon 231 milyar lira öz kaynağa, 63 trilyon 688 milyar liralık ödenmiş sermayeye sahip.
Banka, aynı dönemde 738 milyar lira kâr açıkladı. Avrupa ve Amerika Hokiing'in ana ortağı olduğu, İktisat Bankası, Fon'a devredildiğinde, eski H azine Müsteşar Vekili Cüneyt Sel'in Yönetim Kurulu Başkanlığı, Tanju Oğuz'un Genel
Müdürlüğü ile yönetiliyordu. 1999 yılı sonu itibariyle bankanın biri yurtdışında 62 şubesi, yurtdışı 2 mali iştiraki, bir temsilciliği ve 1.321 çalışanı bulunuyor. Çalışan sayısı 1.321 olan bankanın, net kârı 2000 yılı Eylül ayı verilerine göre 738 milyar lira düzeyinde bulunuyordu.
A M A N V E R M E Z YEN İ M ÜD ÜR
Fon'a devredildiğinde, eski Hazine Müsteşar Vekili Cüneyt Sel'in Yönetim Kurulu Başkanlığı, Tanju Oğuz'un Genel Müdüdüğü yönetiminde görev yaptığı bankanın yeni yönetimi de belli oldu.
Yönetim Kurulu Başkanlığı'na, fon bankaları ortak yönetim kurulu başkanı Tevfik Altınok'un atandığı bankanın genel müdürlüğüne ise, bankada yönetim kurulu üyesi olarak görev yapan Yalçm
Aımanvermez getirildi. Bankanın yeni yönetim kurulu Tanju Polatkan, Adlan ö ze n , İbrahim YaycıVğlu, Haşan Eken ve H aşan Ulukanlı'dan oluştu. Denetim Kurulu'na da Turan özbay ve Azm i Yıldırım atandı.
Y U R T
DIŞI
YA SA Ğ I KO N DU
İktisat Bankası'na el konulmasının ardından, üst düzey yöneticiler; ne yurt dışına çıkış yasağı getirildi.
Y urt dışına çık ıi yasağı konan kişilerin banka yö netim kurulu üyeleri \'e genel müdürünün aralarında bulunduğu 11 yöneticiyi kapsadığı bildirildi. Ancak banka yöneticisi olmadığı ¿terekçesiyle Erol Aksoy'a yurt dışına çıkış yasağı konulmadığı öğrenildi.
ER O L Aksoy'un yurtdışında Park Avenue, Banque Internaionale de Cemmerce-BRED, İktisat Bank Moscow ve Trade Deposit Bank olmak üzere 4 bankası bulunuyor. Ancak bunlardan Banque Internaionale de Cemmerce- B R E D , İktisat Bank Moscow'm ana hissedarı İktisat Bankası olduğu için bu bankalar da Fon'a geçmiş oluyor. 1987 yılında kurulan ve Ağustos 1990'da Erol Aksoy tarafından satın alman Park Avenue Bank’ın pherkezi New York. Ağırlıklı olarak kurumsal bankacılık alanmda îaliyet gösteren bankanın Türkiye'de 100'ü aşkın kurumsal müşterisi olduğu belirtiliyor. İstanbul'da bir temsilciliği bulunan banka, Fransa, İsviçre ve Rusya'da çalışmalar yapıyor. İktisat Bankası olarak Aksoy'un ortaklığının bulunduğu Banque Internationele de Commerce-BRED'in merkezi ise Paris'te. Cenova'da bir şubesi bulunan bu bankanın da İstanbul'da bir temsilciliği mevcut. İktisat Bankası'nın sahibi olarak göründüğü bir diğer banka da Rusya'da faaliyet gösteren İktisat Bankası Moscow. Aksoy'a ait olan Trade Deposit Bank ise, K K TC ’de faaliyet gösteriyor. Off-shore bankacılık yapan bu banka, İktisat Bankası’nın
müşterilerine hizmet ediyor.
Playboy artık BDDKiıın mı?
■ İK T İSA T Bankası'nın bağlı olduğu Avrupa Am erika Hokiing'in finansm yanı sıra bir çok alanda daha faaliyet gösteriyor olması, BDDK'yı farklı sektörlerle de ilgilenmesine neden olacak. BDDK, artık Cine 5, Playboy T V , SuperSport, M axi T V gibi kanalların da yönetimine sahip. H er ne kadar ana hissedar holding olsa da, İktisat Bankası'na el konulmuş olması nedeniyle BDDK sadece bankanın iştiraklerine değil, grubun diğer şirketlerine de tedbir koyabilecek.
Yönetim kurulu başkanlığını Erol
Aksoy'un yaptığı A vrupa ve A m erika Holding A.Ş., farklı sektörlerde faliyet gösteren grup şirketlerini aynı çatı altında toplamak üzere 1992 yılında kuruldu. Holding bünyesinde 33 şirket faaliyet gösteriyor.
A K S O Y ’UN Ş İR K E T L E R İ
FİNANS:
İktisat Bankası, İktisat Portföy Yönetimi, iktisat Leasing, Facto Finans, The Park Avenue Bank, BanqueInternationale de Commerce-Bred, iktisat B ank Moscow, Trade D eposit Bank, A tlas Leasing, Em ek Sigorta, Em ek Hayat Sigorta.
MEDYA:
M ulticanal Pazarlam a ve D ağıtımşirketi (Cine 5, Playboy T V , SuperSport, M axi T V ), Batı Karadeniz Radyo ve
Televizyon A.Ş. (G ala T V ), Kutyay ö z e l Radyo Televizyon Yayıncılık (Viva T V ), M edya İletişim Hizmetleri Sanayi (R adyo 5), M epaş M edya Pazarlam a, Interaktif Komünikasyon Sanayi, Show Basın (M arie Claire, M arie Claire M aison, O ui
M ariage/Beyaz Butik, A dres ve Voyager), Aloshow İletişim, Eksen Yayıncılık
Dağıtım Pazarlama. Holdingin ayrıca A K S Televizyon Reklam cılık ve Filmcilik olarak Show T V 'de, A K S Radyo ve Yayıncılık olarak da Show Radyo'da da azınlık hissesi bulunuyor.
DİĞERLERİ:
Gayrimenkul alanm da İktisat GM YO , pazarlam a alanında Showpa Televizyonla Pazarlama, telekomünikasyonda Kablonet İletişim Sistemleri, enerji sektöründe Tekaş Elektrik D ağıtım ve Çatalağzı Elektrik Üretim, M SM Mali Sistemler, internet alanında Anet şirketleri yer alıyor. Erol Kerim Aksoy Vakfı ile Sakarya S por Tesis İşletmecilik şirketi de holding bünyesinde yer alıyor.I
Société Generale
ile görüşülüyordu
■ İK T İS A T Bankası bir süredir, Societe Generale ile ortaklık görüşmeleri
yürütüyordu. Fransız kökenli bir banka olan ve 1989 yılından bu yana Türkiye'de de faaliyet gösteren Societe Generale ile İktisat Bankası'nın yakın işbirliği süreci içindeyde olduğu biliniyordu. Societe Generale, sadece banka ile değil iştirakleri olan Facto Finans, Emek Sigorta ve İktisat Leasing ile de ilgileniyordu.
I
Borsadaki
hissedar sayısı
Emek Sigorta:
İktisat Finans:
Facto Finans:
5.579
6.340
B o rs a d a
ü ç ş irk e tin
d a h a
h is s e le ri
d o n d u
■ İK T İSA T Bankası'nın F on'a devrinden sonra, bu bankanın Borsa'da hisseleri işlem gören 3 iştirakinin tahtaları geçiciolarak kapatıldı. Takasbank verilerine göre, iktisat Finansal Kiralama A.Ş., Facto Finans A lacak Alımı A.Ş. ve Em ek Sigorta A.Ş.'deki toplam hesap sayısı toplam 13.937. Borsa yönetimi, BDDK'nın İktisat B ankası’nın yönetim ve denetimini F on'a devri üzerine aynı sermaye grubuna bağlı şirketlerden açıklam a istenmesi nedeniyle bu şirketlerin hisse senetleri sıralarını geçici olarak işleme kapatm a kararı aldığını açıkladı.
Aksoy: Bankama el konulmasını ben istedim
■ TASARRUF Mevduatı Sigorta Fonu'na devredilen İktisat Bankası'nın eski safıibi Erol Aksoy, mevduat çıkışları üzerine b an k an ın F on'a devredilmesini kendilerininin istediğini bildirdi.
Aksoy, yaptığı yazılı açıklamada, Kasım’ ayında başlayan krizi takiben geçen bayram tatili boyunca bankacılık sektörüne yönelik bankaların tasfiyesi ve iflası konusunda oluşan spekülasyonların, İktisat Bankası'nda da 12 M art Pazartesi günü mevduat çıkışma neden olduğunu kaydetti. Bu eğilimin 13 M art günü
de devam etmesi üzerine, bankaya ait mevduat munzam karşılıklarının serbest bırakılması için Merkez Bankası'na başvurulduğunu belirten Aksoy, şöyle dedi:
“A ncak bu imkanın sağlanmaması üzerine, aynı gün Bankacılık Düzenleme ve Denetleme K urulu'na başvurularak, bankanın bu şartlarda yükümlülüklerini yerine getirmekte zorlandığı ve devamının mümkün olmadığı gerekçesiyle, bankanın T asarru f Mevduatı Sigorta Fonu'na devredilmesi tarafım ızca istenmiştir.”
. İktisat Bankası'nın Türkiye'nin ihracatının
yüzde 9'unu finanse eden ve ülkede ilk leasing ve faktoring şirketlerini getiren bir kurum olduğunu vurgulayan Aksoy, açıklamasını şöyle sürdürdü: “Bu k arar ile her ne kadar 17 yıldır kendi çocuğum gibi gördüğüm ve Türkiye'de bankacılık sektöründe ihtisas bankacılığı gibi birçok yeniliğe im za attığımız, birçok bankacının okulu olan İktisat ve
çalışanlarından ayrılmış olm anın üzüntüsünü yaşasam da, İktisat mudilerinin haklarının korunmuş olmasından dolayı sisteme şükran duym aktayım .”
Taha Toros Arşivi
* 0 0 1 5 1 8 4 4 9 0 0 6 *