8.SINIF TÜRKÇE SORU BANKASI

Tam metin

(1)Ünite. 1. Test. 1. Çekimli Fiil. 4.. Fiilde Kip Bir fiildeki iþ, oluþ, durumun zamanýný veya duygusunu bildiren eklere kip denir. Kip ekleri, zaman bildiren haber kipi ve bir duygu bildiren dilek kipi olmak üzere ikiye ayrýlýr. Haber Kipleri. Dilek Kipleri. Duyulan Geçmiþ Zaman: -miþ / -mýþ / -muþ / -müþ. Þart Kipi: -se / -sa. Bilinen Geçmiþ Zaman: -di / -dý / -du / -dü / -ti / -tý / -tu / -tü. Ýstek Kipi: -e / -a. Þimdiki Zaman: -yor. Gereklilik Kipi: -meli / -malý. Gelecek Zaman: -ecek / -acak. Emir Kipi: Eki yoktur.. Geniþ Zaman: -r. Fiilde kiplerle ilgili bu açýklamaya göre aþaðýdaki cümlelerin hangisinde diðerlerinden farklý bir kip kullanýlmýþtýr?. 5.. A) Yönetmen, son filminde köy yaþamýný anlatýyor.. B) Baþýboþ bir yaþamla istediðin hedeflere ulaþamazsýn.. C) Elindeki imkânlarý güzel kullansan keþke.. D) Matematik sýnavýnda en yüksek ikinci notu aldým.. Çekimli Fiil Bir fiilin kip ve kiþi eki almasýna çekimli fiil denir. "Öncesiz kendinize inanmalýsýnýz." cümlesindeki "inanmalýsýnýz" sözcüðü, kip ve kiþi eki aldýðýndan çekimli fiildir.. Çekimli fiille ilgili bu açýklamaya göre aþaðýdaki cümlelerin hangisindeki altý çizili sözcük, bu açýklamanýn örneðidir?. 6.. A) Bahçeye biber ekmeyi düþünüyorum.. B) Çok çalýþtýðýmdan yazýlýda iyi not aldým.. C) Geçmiþi çok düþünüp kendini üzme.. D) Çevresinde olup bitenleri dikkatle izliyordu.. Aþaðýdaki cümlelerin hangisinde altý çizili sözcük, kip ve kiþi eki almýþtýr? A) Acý çekmeyenler, gerçek mutluluðun deðerini bilemez. B) Babamýn çok uðraþtýðý gemi maketini kýrýnca ne yapacaðýmý bilemedim. C) Bulmaca çözmek oldukça keyiflidir. D) Öðretmen, bir mum gibi kendini tüketerek çevresine ýþýk verir. 8. kavrama testi.

(2) Ünite. 1. 4.. Test. 2. Ýsim - Fiil. Ýsim - fiil ekini alan bazý sözcükler zamanla fiilimsi özelliklerini kaybederek bir varlýðýn kalýcý adý olur. Aþaðýdaki cümlelerin hangisinde bu açýklamaya örnek olabilecek bir sözcük kullanýlmýþtýr? A) Salonuna gösteriþli bir çiçek almak istiyormuþ. B) Kamp ateþini yakmak için bir çakmak bulmalýyýz. C) Öðrencinin durumunu görüþmek üzere kurul toplantýsý düzenlendi. D) Planlarýmýn arasýnda konsere gitmek de var.. 5.. Ýsim - fiiil eki olan -ma / -me ile olumsuzluk eki olan -ma / -me karýþtýrýlmamalýdýr. Örneðin “Onunla görüþmeye gitmeyeceðim.” cümlesindeki “görüþmeye” sözcüðündeki “-me” isim fiil ekiyken “gitmeyeceðim” sözcüðündeki “-me” olumsuzluk ekidir. Buna göre, aþaðýdaki cümlelerin hangisindeki altý çizili sözcük isim - fiil eki almýþtýr? A) Saðlýðýna kavuþma fýrsatýný deðerlendirmelisin. B) Senin kadar baþýna buyruk birini görmedim. C) Soðuk davranma kapýný çalan misafirlere. D) Onca uðraþlarýma raðmen iþlerimi bitiremedim.. 6.. Aþaðýdaki cümlelerin hangisinde isim - fiil yoktur? A) Televizyon izlemeye dalýnca yemeði unuttu. B) Evraklarý teslim etmek için bugün son gün. C) Her iþi üstlenerek patronunun gözüne girmeye çalýþýyor. D) Bu saatte herkes uyuyor, süpürgeyi çalýþtýrma.. 7.. Aþaðýdaki cümlelerin hangisinde isim - fiil vardýr? A) Türkçe öðretmenimizin gidiþi hepimizi üzdü. B) Sabahlarý uyanýr uyanmaz penceresini açardý. C) Karton kâðýtlarý keserek proje ödevini yapýyor. D) Yazarýn öykülerini büyük bir ilgiyle okudum.. 8.. Kaybolan kedisini bulmak için telaþla sokaklarda dolaþýyordu. Bakkalýn önüne oturmuþ, sohbet eden insanlarý görünce 1 2 3 o tarafa yöneldi. 4 Bu metindeki numaralanmýþ sözcüklerden hangisi isim - fiildir? A) 1. 10. B) 2. C) 3. D) 4 kavrama testi.

(3) Ünite. 1. 5.. Test. 3. Sýfat - Fiil. “Belediye, yoksullar için kýþlýk giyecek yardýmý yaptý.” cümlesindeki “giyecek” sözüðü sýfat - fiil eki almasýna raðmen bir varlýðýn kalýcý adý olarak fiilimsi olma özelliðini yitirmiþtir. Aþaðýdaki cümlelerin hangisinde buna benzer bir kullaným vardýr? A) Davetiye daðýtýlacak kiþilerin listesi yapýldý. B) Yolun soluna dönen arabayý takip edelim. C) Onun tavsiye ettiði kitabý mutlaka okumalýyým. D) Yakacaklarýn hepsi yaðmurda ýslanmýþ.. 6.. “Geçmiþ” sözcüðü aþaðýdaki cümlelerin hangisinde sýfat - fiil olarak kullanýlmýþtýr? A) Geçmiþ günlerin hatrýna onu ziyarete gidiyorum. B) Yüzündeki yara izi geçmiþ, çok sevindim. C) Bir bakmýþsýn geçmiþ bütün sýkýntýlarýn bir anda. D) Biraz önce buradan uzun boylu biri geçmiþ.. 7.. • Akacak kan damarda durmaz. • Görünen köy kýlavuz istemez. • Kaynayan kazan kapak tutmaz. Bu atasözlerdeki altý çizili sözcüklerin ortak özelliði aþaðýdakilerden hangisidir? A) Ýsim - fiil olmalarý. 8.. B) Sýfat - fiil olmalarý. C) Kalýcý isim olmalarý. D) Çekimli fiil olmalarý. Ýçimden hep iyilik geliyor Yaþadýðýmýz dünyayý seviyorum 1 Kin tutmak benim harcým deðil 2 Çektiðim bütün sýkýntýlarý unuttum 3 Parasýz pulsuzum ne çýkar Gelecek güzel günlere inanýyorum 4 Bu dizelerdeki numaralanmýþ sözcüklerden hangisi sýfat - fiil deðildir? A) 1. 9.. B) 2. C) 3. D) 4. Aþaðýdaki cümlelerin hangisindeki altý çizili sözcük sýfat - fiil deðildir? A) Kendime kullanýþlý bir çalýþma masasý aldým. B) Dedem, görmüþ geçirmiþ bir adamdýr. C) Ýdeallerinin peþine düþen, elbet amacýna ulaþýr. D) Ýnanýlýr þey deðil bu anlattýklarýn.. 12. kavrama testi.

(4) Ünite. 1. Test. 4. Zarf - Fiil. 5. -ýnca. -erek. -ýp. Aþaðýdaki cümlelerin hangisi kartlarda verilen zarf - fiil eklerinden herhangi biri kullanýlarak birleþtirilemez?. 6.. A) Sular kesildi. Bahçeyi sulayamadým.. B) On dakika mola verdik. Kahve içtik.. C) Hata yaptý. Özür diledi.. D) Bu mahalleden ayrýldý. Beþ yýl oldu.. Aþaðýdaki cümlelerin hangisinde zarf - fiil vardýr? A) Maçtan sonra evime gidip biraz dinleneceðim. B) Ýnsanlara güzel söz söyleme çabasý içinde olmalýyýz. C) Serap’ý iyi tanýyorsam yine kendi kendine söylenecektir. D) Bu yýl mutlaka bir þiir dinletisi yapacaðýz.. 7.. FÝÝLÝMSÝ Ýsim - fiil. Sýfat - fiil. Zarf - fiil. Bir cümledeki fiilimsi türünün belirlendiði tablo yukarýda verilmiþtir. Aþaðýdaki cümlelerin hangisinde, bu tabloda türü belirtilen fiilimsi vardýr? A) Babasý, küçük çocuðu arka koltuða oturttu. B) Romanlarý bütün dünyada sevilerek okunmaktadýr. C) Yeni bir düþüncenin benimsenmesi zaman alýr. D) Çocuk, yeni ayakkabýsýný çýkarmak istemiyordu.. 8.. Aþaðýdakilerin hangisinde cümleleri birleþtirecek zarf - fiil eki yanlýþ gösterilmiþtir?. A) Evine gitti. Biraz dinlendi.. B) (-ýnca). C) Kendisine söz hakký verildi. Konuþmaya baþladý.. D) Karþý karþýya geldik. Hiç konuþmadýk.. (-ip). (-ýr...maz). 14. Son otobüsü kaçýrdýk. Otele döndük.. (-eli). kavrama testi.

(5) Ünite. 1. 5.. Test. 5. Kiþisel Geliþim. Ýnsanýn geçmiþe takýlmasý, sürekli eski zamaný düþünmesi ilerlemesine engel olur. Çünkü sadece eskiyle meþgul olan bir kiþi, ileriki zamanýn hesabýný yapamaz. Hatalarý unutmayýp onlardan ders almak önemlidir ancak ilerlemek için geçen zamaný geride býrakmak gerekir. Bu metinde kaç tane fiilimsi vardýr? A) 8. B) 9. C) 10. D) 11. 6. 1. Borç vermekle, yol yürümekle tükenir.. 2. Irmaktan geçerken at deðiþtirilmez.. 3. Altýn çamura düþmekle kýymetten düþmez.. 4. Hastaya bakmaktan hasta olmasý yeðdir.. Numaralanmýþ atasözlerinin hangisinde diðerlerinden farklý bir fiilimsi vardýr? A) 1. 7.. B) 2. C) 3. D) 4. Aþaðýdaki cümlelerin hangisindeki sýfat - fiil, diðerlerinden farklý görevde kullanýlmýþtýr? A) Okur, okuduðu her eserin gerçeðe uygun olmasýný ister. B) Aldýðý kitabý en hýzlý okuyan öðrenci, Meltem’dir. C) Kitabýnda baþýndan geçenleri ayrýntýlarýyla anlatmýþ. D) Küçük çocuk, bize sorgulayan gözlerle bakýyordu.. 8.. Aþaðýdaki metinlerin hangisinde fiilimsi kullanýlmamýþtýr? A) Bir konuda bilgi vermek veya bir gerçeði açýklamak amacýyla yazýlan yazýlara makale denir. Makalede düþünceyi kanýtlamak esastýr. B) Hayatý doðru ve iyi yaþýyorsa insan, insandýr. Sadece insanlar hayat yaþar, gerisi bir þekilde ömür doldurur. C) Deyimlerimiz ve atasözlerimiz, dilimizin söz varlýðýný oluþturan en önemli ögelerindendir. Bunlar ayný zamanda bir kültür deðerimizdir. D) Sonsuz boyutlarda olan evreni hayal edebilmek ne kadar ilginçtir. Ýþte, insan bu sonsuzlukta sadece küçük bir noktadýr.. 9.. Bir martý, yumurtlama zamaný bir buruna gitmiþ; burnun üzerinde bir kaya bulup oraya yuva kurmuþ. Yiyecek aramaya çýktýðý bir gün yel esmiþ, deniz kudurmuþ. Bu metinde fiilimsi göreviyle kullanýlmýþ kaç sözcük vardýr? A) 3. B) 4. C) 5. D) 6. 10. Bir adam, üzerine yýkýlan suçtan dolayý mahkemeye düþmüþ. Mahkeme öyle bir noktaya gelmiþ ki adama verilecek ceza tartýþýlmaya baþlanmýþ. Son karar olarak ya beraat ya idam verilecekmiþ. Bu metinde fiilimsi göreviyle kullanýlmýþ kaç sözcük vardýr? A) 2 16. B) 3. C) 4. D) 5 mantýk ve muhakeme testi.

(6) Ünite. 1. 4.. Test. 6. Kiþisel Geliþim. Aþaðýdaki cümlelerin hangisindeki fiilimsi, zaman anlamý taþýmaktadýr? A) Deðirmen, kanatlarýný aðýr aðýr sallayarak çatýrdýyordu. B) Ýþleri yapa yapa bitirdi. C) Piramitler inþa edildiðinde mamutlar hayattaymýþ. D) Hiçbir sorunla ilgilenmeyip her þeyi uzaktan izliyor.. 5.. Aþaðýdaki cümlelerin hangisinde zarf-fiil kullanýlmýþtýr? A) Martýn son günlerinde soðuklar azaldý. B) Babasý arar aramaz telefonu açtý. C) Bu adacýklarýn manzarasý çok güzel. D) Gemi, boðazýn giriþinde demir attý.. 6.. Vatan sevgisini içten duyanlar Sýtký ile çalýþýr benimseyerek Milletine, ulusuna uyanlar Demez neme lazým neyime gerek Bu dizelerde aþaðýdakilerden hangisinin örneði yoktur? A) Ýsim - fiilin. 7.. B) Sýfat - fiilin. C) Zarf - fiilin. D) Çekimli fiilin. C) 2 ve 4. D) 3 ve 4. Sen þimdi yanýmda yepyeni bir türkü gibisin Hiç görmediðim yýldýzlar gözlerine doðmuþ Bir büyüklük duygusu daðlar gibi yüreðimde Biz mutluluðu böyle aranýp duracak mýyýz Bu dizelerin hangi satýrlarýnda fiilimsi vardýr? A) 1 ve 3. 18. B) 2 ve 3. mantýk ve muhakeme testi.

(7) Ünite. 1. 4.. 7. Uyuyan bebekleri uyandýrmamak için müziðin sesini kýsýp gürültü yapmadan odadan çýktým. 1 2 3 4 Bu cümledeki numaralanmýþ fiilimsilerin türleri aþaðýdakilerin hangisinde sýrasýyla verilmiþtir? 1. 5.. Test. Kiþisel Geliþim. 2. 3. 4. A) Ýsim - fiil. Ýsim - fiil. Sýfat - fiil. Ýsim - fiil. B) Sýfat - fiil. Ýsim - fiil. Zarf - fiil. Ýsim - fiil. C) Sýfat - fiil. Ýsim - fiil. Sýfat - fiil. Zarf - fiil. D) Sýfat - fiil. Ýsim - fiil. Zarf - fiil. Zarf - fiil. Aþaðýdaki cümlelerin hangisindeki fiilimsi, zarf görevindedir? A) Taþýnacak eþyalarý kolilere yerleþtirin. B) Çocuk aðladýkça biz daha da üzülüyorduk. C) Toprak, alýn teri dökeni geri çevirmez. D) Toplumu anlatan eserler, uzun soluklu olur.. 6.

(8) . . Bu cümledeki numaralanmýþ sözcüklerle ilgili aþaðýdaki açýklamalardan hangisi doðrudur?. 7.. A) 1. sözcük isim - fiildir.. B) 2. sözcük sýfat - fiildir.. C) 3. sözcük isim - fiildir.. D) 4. sözcük sýfat - fiildir.. Aþaðýdaki cümlelerin hangisinde zarf - fiil kullanýlmamýþtýr? A) Derse baþlayalý henüz on dakika oldu. B) Öðretmen sýnýfa girince yoklamayý aldý. C) Öðrenciler, aralarýnda sessizce konuþmayý tercih ettiler. D) Ýyi not almadýkça çalýþmayý býrakmayacaktý.. 20. mantýk ve muhakeme testi.

(9) Ünite. 1. 4.. Test. 8. Kiþisel Geliþim. Ne vakit bir yaþamak düþünsem 1 Bu kurtlar sofrasýnda belki zor Ayýpsýz, fakat ellerimizi kirletmeden 2 Ne vakit bir yaþamak düþünsem Sus deyip adýnla baþlýyorum 3 Bu dizelerdeki numaralanmýþ fiilimsilerin türleri aþaðýdakilerin hangisinde doðru sýralanmýþtýr? 1. 5.. 2. 3. A) Sýfat - fiil. Ýsim - fiil. Zarf - fiil. B) Zarf - fiil. Sýfat - fiil. Sýfat - fiil. C) Ýsim - fiil. Zarf - fiil. Zarf - fiil. D) Ýsim - fiil. Ýsim - fiil. Ýsim - fiil. Hayalleri gerçekleþtirmek; kendini keþfetmek, özüne dönmektir. Ben yýllar önce kendimi tanýma yolunda önemli adýmlar atmýþtým. Hayallerime attýðým her adým, beni özgürlüðüme daha da yaklaþtýrdý ve içinde bulunduðum soyut hapishaneden kurtardý. O günden sonra da sözümde durdum ve hiçbir þekilde kendime ihanet etmedim. Bu metindeki fiilimsilerin türü ve sayýsý, aþaðýdakilerin hangisinde doðru verilmiþtir? A). 6.. Ýsim - fiil. 3. Zarf - fiil. 3. B). Sýfat - fiil. 2. Zarf - fiil. 1. C). Ýsim - fiil. 4. D) Sýfat - fiil. 2. Sýfat - fiil. 2. Zarf - fiil. 4. Simyacý, Ýspanya’dan kalkýp Mýsýr piramitlerinin eteklerinde hazinesini aramaya giden Endülüslü Çoban Santiago’nun masalsý yaþamýnýn öyküsüdür. Bu metinde aþaðýdakilerden hangisinin örneði bulunmamaktadýr? A) Ýsim - fiilin. 7.. B) Sýfat - fiilin. C) Zarf - fiilin. D) Çekimli fiilin. Zarf - fiiller, bir cümlede eylemin zamanýný bildirebilir. Fiile sorulan ne zaman sorusunun cevabýný veren fiil, zarf - fiildir. Örneðin, “Ýþ yerine gider gitmez gününü planlamaya koyulurdu.” cümlesindeki “gider gitmez” söz grubu, fiilin zamanýný bildiren fiil soylu bir sözcük olduðundan zarf - fiildir. Buna göre, aþaðýdaki cümlelerin hangisindeki altý çizili sözcük, bu açýklamanýn örneði olabilir? A) Seni geçmiþe baðlayan zincirleri kýrdýðýnda þimdiyi yaþamaya baþlarsýn. B) Çocukken yaþama dair inancýmýz ve umudumuz sarsýlmazdý. C) Düþünmeden durmak mümkün olamýyor bir türlü. D) Öðrendiklerini çevresine aktararak bilgilerini pekiþtiriyordu.. 22. mantýk ve muhakeme testi.

(10) Ünite. 1. 5.. Test. 9. Kiþisel Geliþim. Çoðu kiþideki ortak çaba, zorlanmadan bir þeyler elde etmeye çalýþmak oluyor fakat her güzel þeyin mutlaka yoðun bir emekten geçtiðini unutmamalýyýz. Bu metinde kaç tane fiilimsi kullanýlmýþtýr? A) 2. 6.. B) 3. C) 4. D) 5. Karlar yavaþ yavaþ erimeye baþlýyor, aðaçlar tomurcuklanýyor. Köyün hemen yanýnda akan derenin þýrýltýsýný duyuyoruz. Kýþ boyunca içeride olan insanlar, artýk dýþarý çýkýyor. Tabiat, zorlu geçen kýþ mevsiminin bittiðini haber veriyor. Bu metinde kaç tane fiilimsi kullanýlmýþtýr? A) 5. 7.. B) 6. C) 7. D) 8. Artýk birçok toplum, üretmeden tüketiyor. Doðayý, çevreyi, yaþamak için gerekli olan ortamý yok ediyor. Kaynaklar bilinçsizlikle sömürülüp kurutuluyor. Bu metinde kaç tane fiilimsi vardýr? A) 2. 8.. B) 3. C) 4. D) 5. Bir yazar görerek, duyarak, okuyarak yetiþir. Yazarýn öncelikli amacý, yazmak ve kendini beslemek olmalýdýr. Bunlara önem vermeyen yazarlar, unutulup gider. Bu metinde kaç tane fiilimsi kullanýlmýþtýr? A) 6. 9.. B) 7. C) 8. D) 9. Boþ sandýðýmýz tepelerde susuz kalmýþ otlarýn nefes aldýðýný duyarýz. Tarla kuþlarý, mahçup ötmeleriyle etrafý þenlendirir. Söðüt, kollarýný hafif kaldýrarak ah çeker. Bu metinde kaç tane fiilimsi kullanýlmýþtýr? A) 3. B) 4. C) 5. D) 6. 10. Sabahýn ilk ýþýklarýyla tarlaya giden adam, iþini bitirince evine doðru yürümeye baþladý. Rüzgâr da ona eþlik ediyordu. Adam, heybesini ve kazmasýný arkasýna atmýþ; düþüne düþüne yürüyordu. Bahçesinden girdi, kimseyi uyandýrmamak için içeri geçmedi. Biraz oturup dinledi. Bu metinde kaç tane fiilimsi kullanýlmýþtýr? A) 5 24. B) 6. C) 7. D) 8 mantýk ve muhakeme testi.

(11) Önemli Notlarým. 26.

(12) Ünite. 2. Test. 1. Gerçek, Mecaz ve Terim Anlam. 3. Bilim, sanat, meslek dalýyla veya bir konu ile ilgili özel ve belirli bir kavramý karþýlayan sözcükler terim anlamlýdýr. Örneðin, “Sözsüz oyunlara pandomim denir.” cümlesindeki “pandomim” sözcüðü tiyatro ile ilgili bir terimdir. Buna göre, aþaðýdaki cümlelerin hangisinde terim anlamlý bir sözcük kullanýlmýþtýr? A) Kýþ bastýrýnca buralarda kimse kalmaz, herkes þehre taþýnýr. B) Güreþçimiz köprü hareketiyle tuþ olmaktan kurtuldu. C) Kýrýlan bardaðýn parçalarýný dikkatle topladý. D) Kaza yapan aileye yoldan geçenler yardým etti.. 4. Bir sözcüðün terim olup olmadýðýný anlamak için cümledeki anlamýna bakmak gerekir. Örneðin, “Oyunun ikinci perdesi izleyicilerden tam not aldý.” cümlesindeki “perde” sözcüðü tiyatro ile ilgili bir terimdir. Ancak ayný sözcük “Perdeyi kapat, içeriye güneþ girmesin.” cümlesinde herhangi bir bilim, sanat, meslek dalýyla ilgili olmadýðý için terim deðildir. Buna göre “kök” sözcüðü aþaðýdaki cümlelerin hangisinde terim anlamýyla kullanýlmamýþtýr? A) Bodrumdaki fare sorununu kökten çözmemiz gerekiyor. B) Hiçbir ek almamýþ hâlde bulunan sözcüklere kök denir. C) Matematik dersinde sayýlarý kök dýþýna çýkarmayý öðrendik. D) Uzun ömürlü bitkilerin kökleri saðlam olur.. 5.. “Çökmek” sözcüðü aþaðýdaki cümlelerin hangisinde mecaz anlamýyla kullanýlmýþtýr? A) Küçük çocuk, dizlerinin üzerine çökmüþ; derin derin düþünüyordu. B) Gereken tedbirler alýnmazsa ülkenin ekonomisi çökecek. C) Deve çökünce üzerine binmeye çalýþtýk. D) Babam yere çöküp elindeki çubukla topraða bir þey çizdi.. 6.. Aþaðýdaki cümlelerin hangisindeki altý çizili sözcüðün anlam özelliði yanlýþ verilmiþtir? A) Hýrs ile mutluluk birbiriyle hiçbir zaman karþýlaþmaz.  Gerçek anlam B) Tatlý bir tebessümle misafirlerini yolcu etti.  Gerçek anlam C) Yýllarýn verdiði tecrübeyle bu iþten de sýyrýlmayý baþardý.  Mecaz anlam D) Çocuk, köpeklerden korunmak için bir kulübeye sýðýndý.  Mecaz anlam. 7.. Aþaðýdaki cümlelerin hangisinde terim anlamlý bir sözcük kullanýlmýþtýr? A) Kedi, yavrularýný korumak için hiç tereddüt etmeden köpeðin önüne atýldý. B) Öðretmenimiz, tatilimizi güzel deðerlendirebilmemiz için bize çeþitli tavsiyelerde bulundu. C) Tahtaya bir doðru çizerek derse baþladý. D) Onu sýnýfta gördüðüm zaman dersin çok iyi geçeceði hissine kapýlýrdým.. 28. kavrama testi.

(13) Ünite. 2. 4.. Gerçek, Mecaz ve Terim Anlam. Test. 2. “Almak” sözcüðü aþaðýdaki cümlelerin hangisinde mecaz anlamýyla kullanýlmýþtýr? A) Pazardan aldýðým kýyafetler, beklediðimden çok daha kaliteli çýktý. B) Bir demet papatyayla babaannemin gönlünü almayý baþardým. C) Eksik malzemeleri almasý için Yunus’u markete gönderdim. D) Misafirlerimiz için birbirinden güzel hediyeler aldým.. 5.. Bir sözcüðün akla gelen ilk anlamý ve bu anlamla iliþkili olarak kazandýðý yeni anlamýna gerçek anlam, ilk anlamýyla iliþki kuramadýðýmýz, tamamen farklý olan anlamýna ise mecaz anlam denir. Bu açýklamaya göre aþaðýdaki cümlelerin hangisindeki “koyu” sözcüðü mecaz anlamýyla kullanýlmýþtýr? A) Annemin her sabah içirdiði koyu pekmez midemi alt üst ederdi. B) Resimlerinde daha koyu renklere aðýrlýk vermelisin. C) Köyümüzün kadýnlarý çeþmenin baþýnda koyu sohbete dalardý. D) Kitaptaki önemli yerleri koyu harflerle yazarak dikkat çekmeye çalýþmýþlar.. 6.. Aþaðýdaki cümlelerin hangisinde mecaz anlamýyla kullanýlmýþ bir sözcük yoktur? A) Ýþ yerinde yangýn çýktýðýný duyunca yýkýldým. B) Boþ hayallere kapýlýp gençliðini heder etti. C) Hayatýnýn en fýrtýnalý dönemlerinde bile mücadele etti. D) Bakýmý yapýlan aðaçlar bu yýl daha çok meyve verdi.. 7.. Aþaðýdaki cümlelerin hangisindeki sözcüklerin tamamý gerçek anlamýyla kullanýlmýþtýr? A) Yüzünde taze bir gülümsemeyle çevresine mutluluk saçýyordu. B) Ekmeði dilimleyerek masaya getirdi. C) Kýzcaðýz günler içinde süzülmüþ, solmuþtu. D) Romanlarýnda aðýr bir dil kullandýðý için eleþtiriliyor.. 8.. Aþaðýdaki cümlelerin hangisindeki altý çizili sözcük mecaz anlamlýdýr? A) En küçük çocuk olduðundan evin kuklasýydým, kim ne derse yapardým. B) Anneannemin dolaplarýnýn içi naftalin kokardý. C) Sanata günden güne yeni bakýþ açýsý getiriliyor. D) Ýki öðrencinin yazýlýsýný karþýlaþtýrdým.. 30. kavrama testi.

(14) Ünite. 2. 4.. Gerçek, Mecaz ve Terim Anlam. Test. 3. Aþaðýdaki cümlelerin hangisinde mecaz anlamýyla kullanýlmýþ bir sözcük vardýr? A) Güneþ kremini çocuðun kollarýna ve omuzlarýna sürdü. B) Pazardan dün aldýðýmýz çilekler, dolaba koymadýðýmýz için çürümüþ. C) Hayata karanlýk pencerelerden bakmaya alýþan insanlar, mutluluðu yakalayamazlar. D) Üzerinde lacivert bir hýrkayla aðýr aðýr indi merdivenlerden.. 5.. Aþaðýdaki cümlelerin hangisinde terim anlamlý bir sözcük kullanýlmýþtýr? A) Odanýn sol tarafýndaki koltukta uyuyakalmýþ. B) Yapýlan açýklamalara göre soðanýn fiyatý düþecekmiþ. C) Sonunda dar sokaktan kurtulup geniþ caddelere ulaþtýk. D) Ülkemizin coðrafi konumunu ezbere biliyorum.. 6.. Aþaðýdaki cümlelerin hangisinde mecaz anlamlý sözcük kullanýlmamýþtýr? A) Neþesiz, tatsýz ve renksiz bir günün ardýndan sessizce odama geçtim. B) Yaþama sevincimizi artýrmak için doða yürüyüþleri yapmalýyýz. C) Ýnsanlarý dýþ görünüþüne göre yargýlamak toplumu kemiren bir hastalýktýr. D) Dünyayý güzelleþtiren þeylerin baþýnda, çocuklarýn tatlý gülüþleri vardýr.. 7.. Aþaðýdaki cümlelerin hangisinde terim anlamlý bir sözcük kullanýlmýþtýr? A) Orta kulak iltihabý, bakterilerin veya virüslerin sebep olduðu bir hastalýktýr. B) Derslerini dikkatli dinlersen sorularý rahatlýkla çözebilirsin. C) Ýþler yolunda giderken bir sorun daha doðdu. D) Kutlamalara katýlanlar arasýnda ünlü sanatçýlar da göze çarpýyordu.. 8.. “Kaplamak” sözcüðü aþaðýdaki cümlelerin hangisinde mecaz anlamýyla kullanýlmýþtýr? A) Sarmaþýk, yazlýk evin her tarafýný kaplamýþ. B) Patika yolun iki yanýný yabani otlar kaplamýþtý. C) Annemin saðlýðýnýn düzeldiðini duyunca içimi bir mutluluk kapladý. D) Hediyesini renkli kâðýtla özenle kapladý.. 9.. Aþaðýdaki cümlelerin hangisinde mecaz anlamýyla kullanýlmýþ bir sözcük vardýr? A) Günlerdir uyumadýðý için gözleri kan çanaðýydý. B) Bayat ekmeklerle bile yemekler yapardý annem. C) Üzerindeki kýyafet sana çok yakýþmýþ. D) Arabasý arýzalanýnca iþe biraz geç kaldý.. 32. kavrama testi.

(15) Ünite. 4.. Test. Sözcüðün Anlamý ve Yorumu, Geçiþ ve Baðlantý Ýfadeleri, Yabancý Sözcük Yerine Türkçe Sözcük Kullanma. 2. 4. Anne babalar davranýþlarýyla örnek olmadýkça çocuklarýna öðüt vermeleri su üstüne yazý yazmaktýr. Bu cümledeki altý çizili sözün anlamý aþaðýdakilerden hangisidir? A) B) C) D). 5.. Etkili ve kalýcý olmamak Detaylara takýlmak Beðeni kazanmak Saygý duymamak. Öðretmenler, çocuklarýn çeþitli kazanýmlarý elde etmesini saðlamak için sayýsýz çalýþma yapýyor. Bu çalýþmalarýn sonunda önemli ölçüde kâðýt, mukavva, karton gibi dönüþümü yapýlabilecek atýklar ortaya çýkýyor. Bu atýklarýn okullardaki geri dönüþüm kutusuna atýlmasý gerekiyor. Kullanýlmýþ ders kitaplarýnýn geri dönüþüm merkezlerine gönderilmesi de önem taþýyor. Çünkü bu sayede ekonomiye hatýrý sayýlýr bir katký saðlanýyor. Bu katkýlar ise toplum için daha nitelikli bir yaþam anlamýna geliyor. Aþaðýda, bu metinde geçen bazý sözcüklerin anlamlarý verilmiþtir. Bu sözcükleri metinden bularak aþaðýdaki bulmacaya yerleþtiriniz. Önemi olan mühim Mesleði bilgi öðretmek olan kimse, muallim Ýnsanlarýn yaþabilmek için üretme, ürettiklerini bölüþme biçimlerinin bu faaliyetlerden doðan iliþkilerin bütünü, iktisat Bir þeyin nasýl olduðunu belirten, onu baþka þeylerden ayýran özellik, vasýf, keyfiyet. 1. 2. 3. 4. ANAHTAR SÖZCÜK 1. 2. 3. 4. B). T. A. Numaralanmýþ kutularda yer alan harfler “ANAHTAR SÖZCÜK” bölümüne yerleþtirildiðinde aþaðýdakilerden hangisi oluþur? A). 34. E. M. Ý. N. K. I. C) E. Þ. Ý. T. D) A. Þ. I. kavrama testi. K.

(16) Ünite. 3. 6.. Test. 7. Birey ve Toplum. Aþaðýdaki cümlelerden hangisi kanýtlanabilirlik açýsýndan diðerlerinden farklýdýr? A) Ýnternet ve cep telefonu, gençliðin yeni oyuncaklarýdýr artýk. B) Liderlerin adaletli olmasýndan daha güzel bir þey olabilir mi? C) Denize kavuþmadan kuruyan ýrmak gibi bir duygudur korkmak. D) Salon kapýsýndan içeri kara saçlý, zayýf bir kýz çocuðu girdi.. 7.. Aþaðýdaki cümlelerin hangisinde karþýlaþtýrma anlamý vardýr? A) Oyuncaklarýn tarihi çok eskilere dayanmaktadýr. B) Kitap, kültürdeki sürekliliði en saðlam biçimde gerçekleþtiren araçtýr. C) Ýnsanlar, gerekli olanlarý elde etmek amacýyla yaþamý boyunca çalýþýr. D) Þehirler, içlerindeki tarihî yapýlarla özdeþleþmiþtir.. 8.. (1) Bizi görünce tebessüm ederek iskemlesinden doðruldu. (2) Yorulduðumuzu anladýðý için küçük iskemleleri gösterdi. (3) Burasý, Orta Anadolu kasabasýnda küçük bir kahvehaneydi. (4) Serin bir ikindi rüzgârý, akasya dallarýyla ýslýk çalýyordu. Bu metindeki numaralanmýþ cümlelerin hangisinde neden - sonuç anlamý vardýr? A) 1. 9.. B) 2. C) 3. D) 4. Uzun yýllar sonra tekrar karþýlaþtýlar. Ýkisinde de bir çekingenlik vardý. Ne söyleyeyim, diye düþündü Adem. Ne diyebilirim, neyi anlatabilirim? Anlatsýn mý sussun mu bilemedi, iki arada bir deredeydi. Bu metindeki altý çizili cümlenin cümleye kattýðý duygu aþaðýdakilerden hangisidir? A) Kararsýzlýk. B) Üzüntü. C) Kaygý. D) Piþmanlýk. 10. Türk edebiyatýnýn ilk yazýlý ürünü olan Orhun Kitabeleri; Bengü Taþlar, Orhun Abideleri adýyla da bilinen ve içinde Türk sözcüðünün geçtiði ilk metindir.. Bu cümleden aþaðýdaki yargýlardan hangisi kesin olarak çýkarýlamaz? A) Türk kelimesine Orhun Kitabeleri öncesinde rastlanmamýþtýr. B) Orhun Kitabeleri’nin birden çok adý bulunmaktadýr. C) Türk edebiyatýnýn en önemli eseri, Orhun Kitabeleri’dir. D) Orhun Kitabeleri öncesinde Türklere ait bir belge bulunmamaktadýr. 62. mantýk ve muhakeme testi.

(17) Ünite. 3. 5.. Test. 8. Birey ve Toplum. Aþaðýdaki cümlelerin hangisinde nesnel bir anlatým yapýlmýþtýr? A) Roman, yazarýn elinde gerçek deðerini bulur. B) Bir eserin olumlu ve olumsuz yanlarýný deðerlendiren kiþidir, eleþtirmen. C) Doðal görünümüyle, iklimiyle, sýcakkanlý insanlarýyla bir yerdi köyümüz. D) Hikâyeci, Anadolu insanýný akýcý ve etkileyici bir dille anlatýyor.. 6.. (1) Rumeli Hisarý, Ýstanbul’un Sarýyer ilçesinde, bulunduðu semte adýný veren bir hisardýr. (2) Fatih Sultan Mehmet tarafýndan Ýstanbul’un fethinden önce Boðaz’ýn kuzeyinden gelebilecek saldýrýlarý engellemek için Anadolu yakasýndaki Anadolu Hisarý’nýn tam karþýsýna inþa ettirilmiþtir. (3) Rumeli Hisarý, bugün bile bütün heybetiyle ayaktadýr. (4) Bu eser, kale mimarisi bakýmýndan Türk tarihi için anýt eserlerden biridir. Bu metindeki numaralanmýþ cümlelerin hangisinde amaç - sonuç anlamý vardýr? A) 1. 7.. B) 2. C) 3. D) 4. Aþaðýdaki cümlelerin hangisinde gerekçeli bir anlatým vardýr? A) Kahramanlar, günlük dille konuþturulduðundan eser, dikkat çekicidir. B) Yapýtlarýnda toplumsal yaþamý ele almýþ. C) Yaban, Kurtuluþ Savaþý yýllarýný anlatan bir eserdir. D) Yaþar Kemal, eserlerinde Çukurova’yý anlatýr.. 8.. Aþaðýdaki dizelerin hangisinde “yakýnma” anlamý vardýr? A) Bu kirli sahillerden uzakta, uzaklarda Bir ýrmak ki ruhumda þýrýltýlarla akar B) Hiçbir kuþun üstüne konmadýðý bir aðaç Ömrüm ne diye kondu bu aðacýn üstüne C) Sabahlar olmasýn, günler doðmasýn ne çýkar Yurda ay yýldýzýnýn ýþýðý yeter D) Biliyorum, kolay deðil yaþamak Gönül verip türkü söylemek yâr üstüne. 9.. (1) Ülkemizde ve dünyada en çok bilinen kuþlardan birisi güvercinlerdir. (2) Güvercinler evcilleþtirilebilen, orta büyüklükte, kýsa boyunlu kuþlardýr. (3) Yeryüzündeki manyetik alanlarýn farklýlýklarýný ayýrt edebildikleri için en iyi yön bulan kuþlardandýr. (4) Güvercinler, genel olarak buðday gibi tane þeklindeki besinlerle beslenir. Bu metindeki numaralanmýþ cümlelerin anlam özelliðiyle ilgili aþaðýdaki deðerlendirmelerden hangisi yanlýþtýr? A) 1. cümlede karþýlaþtýrma yapýlmýþtýr. B) 2. cümlede tanýmlama vardýr. C) 3. cümlede neden-sonuç anlamý vardýr. D) 4. cümlede eylemin koþulu bildirilmiþtir.. 64. mantýk ve muhakeme testi.

(18) Ünite. 3. Test. 9. Birey ve Toplum. 5. 1. Davete beni de çaðýracaðýný düþünmüþtüm.. Sitem. 3. Boþ zamanlarýný deðerlendirmek için kurslara katýlýyor.. Amaç sonuç. 2. Takýmýmýz bu yýl da kupayý kazanabilir.. Kesinlik. 4. Babam gazeteleri sürekli takip ettiðinden gündemden haberdardýr.. Neden sonuç. Bu þekildeki numaralanmýþ cümlelerden hangisinin anlam özelliði yanlýþ belirtilmiþtir? A) 1. 6.. B) 2. C) 3. D) 4. Bir metinde kullanýlan sözcüklerin anlam özelliðine göre sayýlarý aþaðýdaki grafikte gösterilmiþtir. 20 16 12 8 4 0. Buna göre, bu grafikten aþaðýdaki yargýlarýn hangisine ulaþýlamaz? A) Temel anlamlý sözcük sayýsý, mecaz ve terim anlamlý sözcük sayýnýn toplamýna eþittir. B) Metinde en az terim anlam kullanýlmýþtýr. C) Temel ve terim anlamlý sözcük sayýsý, mecaz anlamlý sözcük sayýsýndan azdýr. D) Temel anlamlý sözcükler, metinde en fazla kullanýlan sözcüklerdir.. 7.. Bakarsýn öykün gazetelere konu olur, ünlenirsin, film yapýmcýlarý ardýna düþer - - - - tek istediðin gerçekleþir ve bir yapýt doðar. Dil ve düþünce akýþýna göre bu anlatýmdaki boþ býrakýlan yere aþaðýdakilerden hangisi getirilemez? A) sonunda. 8.. B) ancak. C) o zaman. D) yaþamdaki. Aþaðýdaki cümlelerin hangisinde yargý, gerekçesiyle verilmiþtir? A) Dýþarý çýkýp arkadaþlarýyla oynadý. B) Yazýn tatildeyken köpeðimize bir tek o bakabilir. C) Sana güvendiðimden bu fotokopileri veriyorum. D) Ailesinin gölgesinde yaþamak istemiyor.. 66. mantýk ve muhakeme testi.

(19) Önemli Notlarým. 68.

(20) Ünite. 4. 3.. Test. 1. Paragrafýn Konusu. Aþaðýdaki metinlerin hangisinde “saðlýk” konusu ele alýnmamýþtýr? A) Sürekli olarak zeytinyaðý kullananlar, katý yaðlarla beslenenlere oranla, kanserin belirli türlerine yakalanma açýsýndan yarý yarýya daha az risk altýndadýr. Yemeklerimizde mümkün olduðunca az miktarda ve sývý yað kullanmalýyýz. Ayrýca etlerden de yaðsýz olanlarý tercih etmeliyiz. Fýrýnlanmýþ ya da iþlenmiþ kimi besinler yoluyla aldýðýmýz görünmez yaðlar konusunda dikkatli olmalýyýz. B) Kan þekerinin normal sýnýrlarýn altýna inmesine hipoglisemi denir. Vücudumuza gerekli olan enerji, þekerden yani glikozdan karþýlanýr. Glikozdan enerji üretilebilmesi için glikozun hücre içine girmesi gereklidir. Mide arkasýnda bulunan, pankreas dediðimiz organdan insülin salýmý olmaktadýr. Yemek yediðimizde insülin salýmý artar. C) Güneþ yanýðý, yaz aylarýnda güneþ ýþýnlarýnýn yoðun olduðu öðle saatlerinde güneþe maruz kalma ile ortaya çýkar. Güneþ yanýðý Güneþ’in ultraviyole ýþýnlarý ile deride oluþan sorunlardýr. Hassas ve açýk tenli kiþiler bu durumdan kolayca etkilenir. Güneþ ýþýnlarýna maruziyet ile deride melanin pigmenti yapýmý artmaktadýr. Deri renginde bronzlaþma denilen koyulaþmalar olmaktadýr. Güneþ ýþýnlarý altýnda fazla kalýnýrsa yanýklar ortaya çýkar. D) Türkiye, dört bir köþesinde peynir üretimi yapýlan bir peynir cenneti gibidir. Her bir çeþidi farklý lezzetler barýndýran, deðiþik yöntemlerle hazýrlanan ve sadece kahvaltýda deðil günün her saatinde ve öðününde yenilebilen birbirinden güzel peynir çeþitleri, ülkemizde üretilmeye devam etmektedir.. 4.. Cennet kuþlarý, çoðunlukla Doðu Endonezya, Papua Yeni Gine ve Doðu Avustralya'da bulunur. Onlarýn habitatlarý, açýk ormanlýklar ve yaðmur ormanlarýdýr. Yaklaþýk 42 cennet kuþu türü vardýr. Çoðu tür, çarpýcý renkleriyle ve sarý, mavi, kýrmýzý, yeþilin parlak tüyleriyle ayýrt edilir.. Ayþe Kulin, kaleme almýþ olduðu biyografik türden eserleri ve birtakým romanlarý ile Türkiye'de en çok okunan ve adýndan bahsettiren yazarlardan biri olmuþtur. Üslubunun akýcý olmasý ve yalýn bir dil kullanmasý büyük övgüler almýþ, bu sayede birçok ödül kazanmýþtýr. Birçok eseri beyaz perdeye uyarlanmýþtýr.. Uzay aynasý projesi, küresel ýsýnmanýn etkilerini azaltmak ve dünyadaki iklim koþullarýnýn bozulmasýný önlemek amacýyla iklim mühendisleri tarafýndan ortaya atýlmýþ bir projedir. Uzay aynalarý ile dünyanýn yörüngesine yerleþtirilecek aynalar aracýlýðýyla güneþ ýþýnlarý geriye yansýtýlacak ve böylece yeryüzüne daha az güneþ ýþýðý ve güneþ kaynaklý radyasyon ulaþmasý saðlanmýþ olacaktýr. Aþaðýdakilerden hangisi, bu metinlerden herhangi birinin konusu deðildir? A) Astronomi. 5.. B) Canlýlar dünyasý. C) Doða. D) Edebiyat. Hava kirliliði, canlýlarýn saðlýðýný olumsuz yönde etkileyen ve maddi zararlar meydana getiren havadaki yabancý maddelerin, normalin üzerinde miktar ve yoðunluða ulaþmasýdýr. Atmosferin karbondioksit, karbonmonoksit ve kükürt gibi gazlarý gereðinden fazla içermesinden kaynaklanan bir çevre felaketidir. Ýnsanlarýn çeþitli faaliyetleri sonucu meydana gelen üretim ve tüketim aktiviteleri sýrasýnda ortaya çýkan atýklarla hava tabakasý kirlenerek yeryüzündeki canlý hayatý olumsuz yönde etkilenmektedir. Bu metinde hava kirliliðiyle ilgili aþaðýdakilerden hangisinin üzerinde durulmamýþtýr? A) Tanýmýnýn. 70. B) Nedenlerinin. C) Engelleme yollarýnýn. D) Sonuçlarýnýn kavrama testi.

(21) Ünite. 4. 3.. Test. 2. Paragrafta Baþlýk. Dil, bir toplumu baþka bir toplumdan ayýran en önemli ögedir. Þair ise dildeki sözcüklere yeni anlamlar, çaðdaþ yorumlar katan kiþidir. Bir toplum, þairlerini anladýðý ölçüde daha çaðdaþ bir toplum olma çizgisine ulaþýr. Kýsacasý þair, toplumun dilini, dolaylý olarak da duyarlýlýðýný zenginleþtirir ve canlý tutar. Bu metnin baþlýðý aþaðýdakilerden hangisi olabilir?. 4.. A) Þairin Dil Üzerindeki Etkileri. B) Þiir Dilinin Özellikleri. C) Dilin Þiirde Kullaným Çeþitleri. D) Dil ve Toplum. Resimli kitaplardaki resimler, metnin daha iyi anlaþýlmasýný saðlayan ya da metni bezeyen, çizim veya baský gibi görsel ögeler olarak tanýmlanmaktadýr. Çocuk kitaplarýnýn resimlenmesinde ise görsellik kavramý, bu tanýmýn daha da dýþýnda bir anlam taþýr. Çocuk kitaplarýndaki resimler, metindeki kavramlarýn anlaþýlmasýnýn yaný sýra amaçlanan anlam bütünlüðünü saðlama görevini de üstlenir. Ayrýca, ona yeni yorumlar da ekler. Bu metnin baþlýðý aþaðýdakilerden hangisi olabilir? A) Çocuk Kitaplarýnýn Eðitimdeki Yeri B) Çocuk Kitaplarýnýn Hazýrlanmasýnda Dikkat Edilecekler C) Çocuklara Kitabý Sevdirmenin Yollarý D) Çocuk Kitaplarýndaki Resimlerin Önemi. 5.. Aþaðýdaki metinlerden hangisinin baþlýðý “Ormanlarý Korumanýn Yollarý” olabilir? A) Orman, aðaçlarýn oluþturduðu bir topluluktur. Orman; aðaçlar, çalý, otsu bitkiler, mantarlar, mikroorganizmalar ve çeþitli hayvanlarla topraðýn meydana getirdiði bir ekosistemdir. Ormanlar; kendisini oluþturan üyelerin, uzun zamanlardan beri karþýlýklý olarak etkileþmeleri ile birlikte biyolojik bir dengeye sahiptir. B) Ormanlarýn asýl ve yan ürünleri elde edilmesinin yaný sýra, dolaylý yollardan türlü biçimlerde yararlanýlmaktadýr. Ormanlar; su saðlama, su varlýðýný koruma ve düzenlemede önemli rol oynar. Kar ve yaðmur biçimindeki yaðýþlar, ormanlardaki bitkilerin yaprak, dal, gövde ve kökleri tarafýndan tutulur. Böylece sel ve taþkýnlar önlendiði gibi, yer altý sularýnýn oluþmasý saðlanýr. Yer altý su kaynaklarýnýn yýl boyunca sürekli ve düzenli su saðlanmasýnda ormanlar, birinci derecede rol oynar. C) Ormanlarýn giderek yok olmasý, birçok sorunu da beraberinde getirmiþtir. Doðu Karadeniz bölümü baþta olmak üzere ülkenin çeþitli yerlerinde sýk sýk rastlanan heyelanlar, su ve çamur baskýnlarý, baraj ve göletlerin kýsa sürede dolarak kullanýlmaz duruma gelmesi, þiddetli erozyon, orman ürünlerinin yetersiz oluþu bu sorunlarýn baþlýcalarýdýr. D) Orman iþletmeciliðinde bir yandan var olanlar kullanýlýrken öte yandan yeni orman alanlarý yetiþtirme zorunluluðu vardýr. Var olan aðaçlarý korumak, kesilen aðaçlarýn yerine yeni aðaçlar dikmek, bozulan orman alanlarýný ýslah etmek bu deðerli varlýðý korumanýn baþlýca yollarýdýr. Yangýnlarla, kesimlerle ve diðer nedenlerle açýlmýþ olan orman alanlarýný aðaçlandýrmak, buralarda doðal ortama uygun aðaçlar yetiþtirmek de yapýlmasý gerekenlerdir.. 6.. Mutlu bir yaþamýn deðiþmez ve öncelikli özelliðidir, saðlýk. Bu yüzden yakýnýmýzdan ayrýlýrken “Saðlýcakla kal.” deriz. Olumsuz bir davranýþla karþýlaþtýðýmýzda “Saðlýk olsun.” deyip olayýn saðlýk kadar önemli olmadýðýný vurgulamak isteriz. Çünkü insan olarak çalýþmak, üretmek, böylece kendimize ve çevremize yararlý olmak temel amacýmýzdýr. Bunu da ancak saðlýklý olursak baþarabiliriz. Bu metnin baþlýðý aþaðýdakilerden hangisi olabilir?. 72. A) Saðlýðýn Yaþamdaki Önemi. B) Saðlýklý Olmanýn Yollarý. C) Saðlýk ve Huzur. D) Psikolojide Saðlýðýn Yeri kavrama testi.

(22) Ünite. 4. 3.. Test. 3. Paragrafta Ana Fikir. Hayatýmýz, pamuk ipliðine baðlýdýr. Bu nedenle gün içinde kimse, baþýna nasýl bir olay geleceðinden emin olamaz. Trafik kazalarý, ev kazalarý ve diðer kazalara sebep verecek nedenler her an oluþabilir. Önlem almak için bilinçli olmak, gereken ilk tedaviyi ve müdahaleyi yapmak gerekir. Gerekli durumlarda doðru malzemeleri kullanarak ve ilk yardým tedavisinde bulunarak bir hayat kurtarabilirsiniz. Ýlk yardým alan kiþinin kan kaybý ya da nefes alma döngüsü düzelebilir, böylece kiþinin hayatta kalma þansý artar. Bu metin, aþaðýdaki yargýlardan hangisini desteklemek amacýyla oluþturulmuþtur? A) Ýnsanlar, her türlü kazaya karþý dikkatli olmalýdýr. B) Ýlk yardým, insanlarýn hayatýný büyük ölçüde kurtaran bir unsurdur. C) Her insan, ilk yardým eðitimi almalýdýr. D) Ýlk yardým, mutlaka önceden eðitimini alarak uygulanmalýdýr.. 4.. Uyumak, yalnýzca insan türü için deðil hemen hemen tüm canlý türleri için yaþamsal bir gerekliliktir. Uyku, hem beden saðlýðý hem ruh saðlýðý bakýmýndan büyük bir öneme sahiptir. Bu nedenle beslenmek kadar uyumak da yaþamsal sürecin önemli bir parçasýdýr. Genel görüþ, uyumanýn hem bedenin hem de zihnin dinlenmesi için gerekli olduðu yönündedir. Ancak uzmanlar, uyumanýn bedenin dinlenmesi için deðil beyni dinlendirmek için gerekli bir koþul olduðunu ifade ediyor. Çünkü bedeni istirahat ettirerek de dinlendirmek mümkünken beyin için ayný durumdan bahsedilemez. Bu metnin ana fikri aþaðýdakilerden hangisidir? A) Vücudun ve zihnin aktif olabilmesi, düzenli bir uykuya baðlýdýr. B) Uykusuzluk, tüm canlý türlerini olumsuz etkiler. C) Saðlýklý bir yaþamýn en temel þartý, uykunun düzenli olmasýdýr. D) Uyku, beynin dinlenmesindeki birinci etkendir.. 5 ve 6. sorularý aþaðýdaki metne göre cevaplayýnýz.. Kýþ aylarýnda ve ilkbahar aylarýnda polenin fazla olmasý nedeni ile grip ve benzeri nezle türü rahatsýzlýklara yakalanýrýz. Vücudun dayanýksýzlýða karþý bunlarla savaþamama durumu, baðýþýklýktan ileri gelir. Hastalýk sonrasý vücudun hemen toparlanmasý zaman alýr. Bu nedenle C vitamini içeren takviyeler, bu dönemlerde daha fazla alýnmalýdýr. Ýþte, bunlardan biri maydanoz tohumudur. Saðlýklý ve ucuz olan bu tohum, bu tür rahatsýzlýklarda alýndýðýnda antibiyotik görevi yapar. Maydanoz tohumunda bulunan bu elementler, saðlýk için zengin enzimlerdir. Bunlar baþta kükürt olmak üzere potasyum, magnezyum, C vitamini, K vitamini, A vitamini, kalsiyum ve diðer zengin elementlerdir. Ýçinde bolca bulunan bu maddeler, baðýþýklýk açýsýndan son derece faydalýdýr.. 5.. 6.. Bu metnin konusu aþaðýdakilerden hangisidir? A) C vitamininin yararlarý. B) Baðýþýklýk sistemini güçlendirmenin önemi. C) Maydanoz tohumunun saðlýða etkileri. D) Vitaminlerin önemi. Bu metinde anlatýlmak istenen yargý aþaðýdakilerden hangisidir? A) Ýçeriðindeki maddelerin etkisinin güçlü olduðu maydanoz tohumu, baðýþýklýk sistemini güçlendirir. B) Hastalýklara yakalanmamak için antibiyotikler düzenli kullanýlmalýdýr. C) C vitamini, özellikle mevsim geçiþlerinde mutlaka alýnmalýdýr. D) Maydanoz tohumu, tüm hastalýklara iyi gelen bir bitkidir.. 74. kavrama testi.

(23) Ünite. 4. 3.. Test. 4. Paragrafta Yardýmcý Fikir. Penguenler, bir deniz kuþu türü ve kanatlý hayvanlardýr. Fakat çok ilginçtir ki bir kuþ özelliðine tamamen sahipken uçma özellikleri bulunmaz. Bilim adamlarýnýn dikkatini çeken bu özellik üzerine çeþitli bilimsel deneyler ve çalýþmalar yapýlmýþtýr. Penguenler, ince ve uzun kanatlara sahiptir ama kesinlikle uçamaz ve denizde çok iyi bir þekilde yüzer. Onlarýn yaþam alaný olan deniz, uçma fonksiyonlarýný kaybettirmiþtir. Yüzme becerileri, uçma becerilerine göre daha fazla geliþtiðinden penguenler, ikisini ayný anda saðlayamaz. Bu nedenle bedenlerini tamamen yüzmeye býrakýrlar. Suyu çok seven hayvanlar arasýndadýr. Neredeyse balýklar kadar fazla yüzerler. Besinlerini deniz altýndan karþýladýklarý için oldukça derine dalabilirler. Yaþamlarýný bu þekilde sürdüren penguenler, karada neredeyse aç kalýr. Penguenlerin tüylerinde çok deðiþik bir yapý vardýr. Bu nedenle hareketlerinde de hep aktiftir. Sýcaða karþý oldukça dirençlidir. Vücut sýcaklýklarýný en iyi þekilde kontrol edip kendilerini serinletmenin yolunu bilirler. Güney Kutbu, Yeni Zelanda, Avustralya, Güney Amerika, Güney Afrika'da yaþayabilirler. Neredeyse 17 farklý türü bulunan penguenler uzun kanatlý, çok dik durabilen, yumuþak tüylü, deniz kuþlarý olarak tarif edilir. Bir deðiþik türü ile bilinen imparator penguenler de 45 kiloya kadar rahatlýkla ulaþabilir, diðerleri ise genel olarak daha az kilolara sahiptir ve boylarý oldukça kýsadýr. Bu metinden penguenlerle ilgili aþaðýdakilerden hangisi çýkarýlamaz?. 4.. A) Kuþ sýnýfýna ait bir canlýdýr.. B) Besin kaynaklarý, deniz ürünleridir.. C) Sadece soðuk bölgelerde yaþamlarýný sürdürür.. D) Türleri arasýnda farklýlýk bulunur.. Uzay istasyonlarý, içinde astronotlarýn yaþamlarýný sürdürebilecekleri ve çeþitli deneyler yapabilecekleri þekilde tasarlanmýþ olan uzay araçlarýdýr. Uzay istasyonlarýnýn yapýmýndaki temel amaç, insan vücudunun uzun süre uzayda kalmasý durumunda ne gibi etkiler oluþtuðunu gözlemlemek ve ileride uzayda yapýlabilecek uzun süreli seyahatler için bilgi toplamaktýr. Tarihteki ilk uzay istasyonu, 19 Nisan 1971 yýlýnda Sovyetler Birliði tarafýndan dünyanýn yörüngesine fýrlatýlmýþ olan Salyut 1 uzay istasyonudur. Uzay istasyonu, içinde insan olmadan uzaya fýrlatýlmýþ ve dünyanýn yörüngesine yerleþtirilmiþtir. Salyut 1 uzay istasyonunda çalýþmalar yapmak amacýyla görevli ilk astronotlarý taþýyan Soyuz 10 uzay mekiði, 22 Nisan 1971 yýlýnda uzaya fýrlatýlmýþtýr. Ancak astronotlar dünyaya geri dönmek için uzay mekiðine binerken basýncý dengeleyen vanalardaki bir arýza sebebiyle aþýrý basýnca maruz kalmýþ ve üç astronot da hayatýný kaybetmiþtir. Bu kazada, o yýllarda astronot giysilerinin basýnçtan koruyucu þekilde yapýlamýyor olmasýnýn da etkisi mevcuttur. Bu kazada hayatýný kaybeden üç astronot, uzayda hayatýný kaybetmiþ olan ilk insanlar olma özelliðini taþýmaktadýr. Bu talihsiz kazanýn ardýndan Salyut 1 uzay istasyonuna bir daha astronot gönderilmemiþ ve istasyon, kontrollü bir biçimde Pasifik Okyanusu’na düþürülmüþtür. Salyut 1 uzay istasyonu projesi, yaþanan talihsizliklerden ötürü her ne kadar baþlangýçta planlanan amaçlarýn tümünü baþaramamýþ olsa da insanlýðýn uzay macerasýnda oldukça önemli bir adýmý temsil etmektedir. Bu istasyon, uzayda uzun süre kalýnabileceði fikrini saðlamýþtýr. Salyut 1 uzay istasyonunda yaþanan talihsiz kaza neticesinde astronotlar için basýnçtan korumalý elbiseler geliþtirilmesi gerekliliði iyice anlaþýlmýþtýr. Bu metinde aþaðýdakilerin hangisine deðinilmemiþtir?. 76. A) Uzay istasyonlarýnýn günümüzdeki durumuna. B) Uzay istasyonlarýnýn özelliklerine. C) Salyut 1 uzay istasyonunun önemine. D) Salyut 1 uzay istasyonunu kuran ülkeye kavrama testi.

(24) Ünite. 4. 4.. Test. 5. Þiirde Tema Memleket isterim Gök mavi, dal yeþil, tarla sarý olsun Kuþlarýn çiçeklerin diyarý olsun Memleket isterim Ne baþta dert ne gönülde hasret olsun Kardeþ kavgasýna bir nihayet olsun Memleket isterim Ne zengin fakir ne sen ben farký olsun Kýþ günü herkesin evi barký olsun Memleket isterim Yaþamak, sevmek gibi gönülden olsun Olursa bir þikâyet ölümden olsun. Bu þiirin temasý aþaðýdakilerden hangisidir?. 5.. A) Memleket sevgisi. B) Özlem duyulan memleketin hayali. C) Yaþamýn güzelliði. D) Mevsimlerin güzelliði. Âþýk Veysel, insan sevgisiyle dolu bir þairimizdir. Felsefesinde insan sevgisini temel almaktadýr. Þiirlerinde duyguya önem vermiþtir. Þiirlerini sade bir dille söylemiþtir. Toprak, insan sevgisi, kardeþlik duygusu þiirlerinin çýkýþ noktasýdýr. Yalnýz hece ölçüsüyle þiir söyleyen Âþýk Veysel, halk þiirinin son büyük ustasý olarak nitelendirilmektedir. Bu metne göre, aþaðýdaki dörtlüklerden hangisi Âþýk Veysel'e ait olamaz? A) Beni hor görme kardeþim. 6.. B) Ýtimat edersen benim sözüme. Sen altýnsýn ben tunç muyum. Gel birlik kavline girelim kardaþ. Ayný vardan var olmuþuz. Birlik çok tatlýdýr benzer üzüme. Sen gümüþsün ben sac mýyým. Ýçip þerbetini duralým kardaþ. C) Dost dost diye nicelerine sarýldým. D) Yaþamaz ölümü göze almayan. Benim sadýk yârim kara topraktýr. Zafer, göz yummadan koþarda gider. Beyhude dolandým boþa yoruldum. Bayraða kanýnýn alý çalmayan. Benim sadýk yârim kara topraktýr. Gözyaþý boþana boþana gider. Bir sabah güneþ gözlerine doðacak Seninle büyüyecek zeytin dallarý bahçelerde Þarkýlar söylenecek Konuþabileceksin özgürce Bu dizelerde aþaðýdaki duygulardan hangisi yoktur? A) Piþmanlýk. 78. B) Ýyimserlik. C) Beklenti. D) Umut kavrama testi.

(25) Ünite. 4. 3.. Test. 6. Metin Karþýlaþtýrma. Ebabil kuþu; genellikle uzun süreler boyunca uçabilme özelliði ile bilinen, sýcak iklimlerde yaþayan, grup hâlinde avlanan, göç eden hatta yuva yapan bir türdür. Uçarken kanatlarýný tamamen açýk tutmalarýnýn yanýnda ömürlerinin büyük bölümünü uçarak geçiren bir tür olarak bilinmektedir. Ebabil kuþlarý, 16-17 cm uzunluðundayken 38-40 cm arasýnda kanat geniþliði bulunmaktadýr. Kýsa çatallý bir kuyruðu ve oldukça uzun arkaya yatan kanatlarý vardýr, bu özellikleri ile hilal þeklini andýrýr. Ebabil kuþlarý kýsa bacaklarýný, diðer kuþlarýn yapabildiklerinin aksine, dikey yüzeylere tutunmak için kullanýr. Ancak yere inmez çünkü bu þekilde kazalara karþý savunmasýz hâle gelir. Sürüler hâlinde ve tiz sesler çýkararak uçar. Sýcak iklimi tercih eder ve bu sebeple göçmen kuþlar arasýnda sayýlýr. Avrupa'da ve Orta Doðu'da, zaman zaman da ülkemizde görülebilen ancak havalar soðudukça Afrika bölgesine doðru göç eden bu türdeki kuþlarýn ömürleri genellikle yirmi yedi yýldýr.. Leylek; büyük ve uzun bacaklý, sýcak bölgelere göç eden, çoðunlukla beyaz ancak kanadýnýn ve kuyruðunun bir kýsmý siyah bir kuþ türüdür. Sürü hâlinde göç ederler. Leylekler, ortalama 1 metre boylarýnda ve 3-3,5 kilo aðýrlýðýndadýr. Genellikle güney-kuzey doðrultusunda göç ederler. Ancak Anadolu ve Avrupa'da istisnai bir durum olarak doðu-batý yönlü göç yapanlar da bulunur. Leylekler göç ederken genellikle karalarý takip ederek gider. Kanat geniþliði ortalama olarak 180 santimetredir. Türüne ve yaþýna göre bu daha da artabilmektedir. Leyleklerin en geniþ görüldükleri yer, Avrupa'dýr. Ancak buradaki leylekler genellikle daðýnýk hâldedir. Bunun yaný sýra Asya'nýn batýsý, Orta Asya, Afrika, Hindistan, Ýsrail, Güney Afrika leyleklerin genel yaþam ve göç alanlarýdýr. Bu metinlerde hakkýnda bilgi verilen kuþlarla ilgili aþaðýdakilerden hangisi ortak deðildir?. 4.. A) Göç bölgeleri. B) Yaþadýklarý yerlerin özelliði. C) Göçlerini sürü hâlinde yapmalarý. D) Boylarý ve kanat uzunluklarý. Kakule, birçok saðlýk avantajýnýn yaný sýra inanýlmaz bir çiçek aromasýna sahiptir. Tropik bir bitki olduðundan yetiþtirilmesi zordur. Özellikle Hindistan'da çok bulunur. Dünyada az bulunan kakule, diðer ülkelere ithal edilir, bu yüzden pahalý bir bitkidir. Kanser hücreleriyle savaþarak ve saðlýklý hücrelerin sayýsýnýn artmasýný saðlayarak kanseri önler. Mide aðrýlarýna, reflüye ve migrene de çare olur. Aðýzdaki kötü kokulardan kurtulmak için bitkinin kapsüllerinden çiðnemek yeterlidir. Ýþtah açýcý özelliði vardýr. Solunum yollarý hastalýklarý için de kullanýlýr, ayrýca hafýzayý güçlendirir.. Yonca, yüksek protein ve mineral içeriði nedeniyle pek çok fayda saðlar. Þiddetli mide bulantýlarýnýn tedavisi için kullanýlýr. Böbrek taþý ve idrar yolu enfeksiyonlarý gibi rahatsýzlýklarýn giderilmesinde etkilidir. Toksinleri karaciðerden temizler. Ayrýca kolesterol düzeyini dengelediðini, kötü kolesterolü düþürdüðünü gösteren bilimsel bulgular vardýr. Protein, vitamin ve mineraller açýsýndan zengin bir kaynaktýr. Genel besin deðerinin yüksek oluþu nedeniyle enerji verir. Kansýzlýk çekenlere faydalý olduðu kadar, bir hastalýktan sonra fiziksel iyileþmeyi hýzlandýrmaya da yardýmcý olabilir. Özellikle ABD ve Avustralya mutfaðýnda salatalarda kullanýlmaktadýr. Bu metinlerdeki bitkiler, aþaðýdaki özelliklerin hangisi bakýmýndan ortaktýr?. 80. A) Kullaným þekilleri. B) Yetiþtiði yerler. C) Saðlýk açýsýnda yararlý olmalarý. D) Zor elde edilmeleri kavrama testi.