ZAZACA KAYNAKLARA DAİR BİR BİBLİYOGRAFYA ÇALIŞMASI

(1)

Yıl: 3/ Cilt: 3 /Sayı: 5 /Bahar 2013

ZAZACA KAYNAKLARA DAİR BİR

BİBLİYOGRAFYA ÇALIŞMASI I

-A Bibliography Of Resources Zazaki

Murat VAROL*

ÖZET

Hint-Avrupa Dil Ailesi’nin İranî koluna mensup olan ve Türkiye sınırları içerisinde konuşulan dillerden biri olma hüviyetini taşıyan Zazaca hakkında, her geçen gün yeni çalışmalar yapılmakta ve yeni eserler kaleme alınmaktadır. Zazaca ile ilgili akademik çalışmalar da her geçen gün artmakta ve çeşitlilik arz etmektedir. Yapılan çalışmaların her geçen gün artması, bu alandaki kaynaklara ulaşma konusunu da beraberinde getirmektedir. Bu çalışma özellikle Zazaca alanındaki akademik çalışmalara daha yeni adım atan veya atacak olan genç araştırmacılar için bir rehber niteliğinde olacaktır. Konu ile ilgili kaynakların hem fazla olması hem de çok geniş bir araştırmayı gerektirdiği için bu çalışmada sadece yakın dönemdeki kaynaklara yer verilmiştir. Bu çalışma Zazalar ve Zazaca konusunda hazırlanmış veya Zazalar ve Zazaca’ya yer vermiş kitap, dergi, makale ve sempozyumlarda sunulan bildirilerin bir bibliyografyasını ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler: Zazalar, Zazaca, Dil, Bibliyografya. ABSTRACT

Academic studies are conducted and new works are continually published in the fıeld o f Zaza language a member o f Iranian branch o f Indo-European Language family and a language spoken in Turkey. Academic studies in the field o f Zaza language are various and increasing day by day. The increase o f the academic studies concerning Zaza language enables easy access to those studies. This study is particularly going to be a guide for the current and prospective young researchers o f Zaza language. In this study, only the recent sources are employed because there are too many sources about this subject and they require an extensive research. This study also focuses on Zazas and Zaza language and it offers a bibliography o f books, journals, articles and presentations that made reference to the Zazas and Zaza language.

Key Words: Zazas, Zazaki, Language, Bibliography.

* Öğretim Görevlisi, Bingöl Üniversitesi Zaza Dili ve Kültürü Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü, mvarol@bingol. edu.tr

(2)

Murat VAROL, Zazaca Kaynaklara Dair Bir Bibliyografya Denemesi - 1

GİRİŞ

T ürkiye’de konuşulan dillerden biri olan Zazaca, akadem ik ve bilim sel çalışm alarda h er geçen gün kendisine d aha fazla y er açm aktadır. Y üzyıllardan beridir daha çok sözlü olarak insanların belleğinde yer edinen Zazaca, günüm üzde yazı dilini oluşturm uş ve h er alanda edebî ürünün ortaya konabileceği b ir seviyeye gelm iştir. Z azaca ile ilgili bilim sel çalışm aların geçm işi h er ne kadar yüzyıllar öncesine dayansa da günüm üzde büyük b ir ivm e kazandığı yadsınam az.

Z azaca ile ilgili yapılan bilim sel ve akadem ik çalışm aların artm ası ve h er geçen gün yeni ürünlerin ortaya konm ası, aynı zam anda b ir bilim sel arşiv de m eydana getirm ektedir. A yrıca, bu alandaki araştırm acı ve akadem isyen sayısı d a h er geçen gün artm aktadır.

Y apılan ve yapılacak olan h er türlü akadem ik çalışm a için kaynak taram ası yapılm ası ve kaynaklara ulaşabilm e en önem li unsurdur. Ö zellikle akadem i ile yeni tanışan araştırm acıların en büyük sıkıntısı bu kaynakların n eler olduğu ve bunlara nasıl ulaşılabileceği hususudur. Bu çalışm a, hem Z azaca alanına daha yeni adım atm ış genç araştırm acılara b ir rehber olacak hem de kaynaklara ulaşm a bakım ından büyük bir kolaylık sağlayacaktır.

B u çalışm ada, Z azaca ile ilgili yerli kaynaklara y er verilm iştir; bilindiği üzere bu alan ile ilgili v ar olan bütün kaynakların taranm ası ve tespit edilm esi kapsam lı b ir çalışm a gerektirm ektedir. Bu yüzden yabancı kaynaklara bu çalışm ada y er verilm em iş, sadece yerli kaynaklar üzerine durulm uştur. Bu kaynaklardan da daha çok yakın dönem deki m odern kaynaklar ağırlık kazanm aktadır.

Y abancı bilim adam ları tarafından yapılan çalışm alar veya

yurtdışında yayım lanan bilim sel çalışm alar ile bu m akaleden sonra tespit edilen diğer çalışm alar, ikinci bir bibliyografya çalışm asında verilecektir.

Ç alışm anın eksiksiz ve tam olduğu fikri elbette ki telaffuz edilem ez; ancak bu alandaki ihtiyaca önem li ölçüde cevap vereceği um ulm aktadır.

B u çalışm ada yakın dönem de yayım lanm ış Z azalar ve Z azaca hakkında bilgi içeren kitap, dergi, m akale, sem pozyum bildirileri ve kitap bölüm lerinin künye bilgilerinin y er alacağı bir bibliyografya

sunulm aktadır. K aynakların sıralanm asında isim - soy isim esasına dayalı alfabetik sıralam a esas alınm ıştır.

(3)

Y aptığım ız araştırm alar sonucunda tesp it ettiğim iz Z aza dili, kültürü, tarihi ve edebiyatı ile ilgili kaynaklar şunlardır:

A bdulaziz BEKİ, “F ilolojik A çıdan Z azaca’nın Y apısı”, II. U lu sla ra ra sı Z a za T a rih i ve K ü ltü rü S e m p o zy u m u (4 -6 M a y ıs 2 0 1 2 ),

B ingöl Ü niversitesi Y ayınları, B ingöl 2012, s. 195-203.

A bdulbaki ATICI, S u lta n la rın Üç M ü h rü : Z a za T ü rk le ri, H at Y ayınları, B ursa 2007.

A bdullah D EM İR , “XIX. Y üzyılda Z azaların N üfusu ve D em ografik Y apısı”, II. U lu sla ra ra sı Z a za T a rih i ve K ü ltü rü S e m p o zy u m u (4 - 6 M a y ıs 2 0 1 2 ), B ingöl Ü niversitesi Y ayınları, B ingöl 2012, s. 105-145.

A bdulm elik V ER G İ, “Z azalarda Z am an M efhum u ve Z aza

K ültüründeki Y eri”, II. U lu sla ra ra sı Z a za T a rih i ve K ü ltü rü S em p o zy u m u (4 - 6 M a y ıs 2 0 1 2 ), B ingöl Ü niversitesi Y ayınları, B ingöl 2012, s. 444 464.

A bdulm uttalip A R PA , “Z azaca’nın K ü rtçe’yi A nlam a Y eterliliği”,

II. U lu sla ra ra sı Z a za T a rih i ve K ü ltü rü S e m p o zy u m u ( 4 - 6 M a y ıs 2 0 1 2 ),

B ingöl Ü niversitesi Y ayınları, B ingöl 2012, s. 541-554. A bdulvahap BA Y D A Ş - A laaddin Y Ü K S E L - A li R ıza K U R TA R A N , “B ingöl Y öresinde Y aşayan Z azalarda Y aylacılık G eleneği”, II. U lu sla ra ra sı Z a za T a rih i ve K ü ltü rü S e m p o zy u m u (4 -6 M a y ıs 2 0 1 2 ), B ingöl Ü niversitesi Y ayınları, B ingöl 2012, s. 603-611.

A hm et B U R A N , B erna Y üksel ÇAK, T ü rkiye ’d e D ille r ve E tn ik G ru p la r, A kçağ Y ayınları, A nkara 2012.

A hm et K A SIM O Ğ LU , “B itkilerin Z azaca A dlandırılm ası”, I. U lu sla ra ra sı Z a za D ili S e m p o zy u m u (1 3 -1 4 M a y ıs 2 0 1 1 ), B ingöl Ü niversitesi Y ayınları, B ingöl 2011, s. 247-262.

A hm et K A Y IN TU , “B in g ö l’de K onuşulan Y erel Dil (Zazaca) Ü zerine B atıda Y apılan Ç alışm alara Eleştirel B ir Y aklaşım ”, III. B in g ö l S e m p o zy u m u (1 7 -1 9 E y lü l 2 0 1 0 ), B ingöl Ü niversitesi Y ayınları, Bingöl 2013, s. 499-509.

___________ , “K aybolm a Tehlikesi K arşısında Z azaca’nın G eleceği”,

I. U lu sla ra ra sı Z a za D ili S e m p o zy u m u (1 3 -1 4 M a y ıs 2 0 1 1 ), B ingöl Ü niversitesi Y ayınları, B ingöl 2011, s. 401-412.

(4)

Murat VAROL, Zazaca Kaynaklara Dair Bir Bibliyografya Denemesi 1

-___________ , “M olla M ehm et D em irtaş’ın Z azaca D ivanı”, II. U lu sla ra ra sı Z a za T a rih i ve K ü ltü rü S e m p o zy u m u (4 -6 M a y ıs 2 0 1 2 ),

A hm et K IR K A N , “Z azaca M evlitler ve M ala K am ili P u ex i’nin M evlidi: K lasik E debiyat A çısından B ir D eğerlendirm e”, II. U lu sla ra ra sı Z a za T a rih i ve K ü ltü rü S e m p o zy u m u (4 - 6 M a y ıs 2 0 1 2 ), B ingöl

Ü niversitesi Y ayınları, B ingöl 2012, s. 771-791.

A li A ydın A K B A Ş, “B ütün Y önleri İle Z azaları K ürtleştirm e O perasyonları”, 2 0 2 3 D e r g is i, Sayı:129, 2012, s. 26-36.

A li K A Y A , A le v ilik ve D e rsim Ü zerine S eç m e Y a zıla r, Y az Y ayınları, İstanbul 2012.

__________

, B a şla n g ıc ın d a n G ü n ü m ü ze D e rsim T a rih i, D em os Y ayınları, İstanbul 2010.

__________

, D e y le m ’d en D e r s im e, C an Y ayınları, İstanbul 2002. ___________ , “K ültürel Z enginliğin, B üyük U ygarlıklara B eşik O lm anın Temeli: Dil Z enginliği”, I. U lu sla ra ra sı T u n celi (D ersim ) S e m p o zy u m u (4 -6 E k im 2 0 1 0 ), Tunceli Ü niversitesi Y ayınları, Tunceli 2010, s. 241-262.

___________ , “Tarihte Z azalar ve Z azaca”, II. U lu sla ra ra sı Z a za T a rih i ve K ü ltü rü S e m p o zy u m u ( 4 - 6 M a y ıs 2 0 1 2 ), B ingöl Ü niversitesi Y ayınları, B ingöl 2012, s. 86-104.

A li K em al ÖZCA N , “Z azaca (D ım ıli) K ürtçe’nin B ir L ehçesi M i? K elim elerin ‘G iz ’inde B ir D il A rayışı”, I. U lu sla ra ra sı Z a za D ili S e m p o zy u m u (1 3 -1 4 M a y ıs 2 0 1 1 ), B ingöl Ü niversitesi Y ayınları, B ingöl 2011, s. 193-205.

A li T ayyar Ö N D ER, T ü r k iy e ’nin E tn ik Y a p ısı, K ripto Y ayınları, 52.Basım , A nkara 2012.

A li R ıza Ö ZD EM İR, “Z aza K elim esinin Eski K ayıtları Ü zerine B ir D eğerlendirm e”, 2 0 2 3 D e rg is i, Sayı:129, 2012, s. 12-15.

__________

, Z a z a la r ve T ü rk lü k, K ripto Y ayınları, A nkara 2010. A yetullah K A R A B EY ESER , “B ir K itle İletişim A racı O larak T elevizyonun Z azaca İçin Ö nem i”, I. U lu sla ra ra sı Z a za D ili

S e m p o zy u m u (1 3 -1 4 M a y ıs 2 0 1 1 ), B ingöl Ü niversitesi Y ayınları, B ingöl 2011, s. 385-392.

(5)

Yıl: 3/ Cilt: 3/ Sayı: 5/ Bahar 2013

B edrettin BA SU Ğ U Y , “ 19.Y üzyılda B ir Z aza K adın Şair: X eyran H anım D ünbüli”, II. U lu sla ra ra sı Z a za T a rih i ve K ü ltü rü S em p o zy u m u (4 - 6 M a y ıs 2 0 1 2 ), B ingöl Ü niversitesi Y ayınları, B ingöl 2012, s.465-477.

B ilal ZİLA N , “Tarıxe X onam ıkerdışe K ırdan”, II. U lu sla ra ra sı Z a za T a rih i ve K ü ltü rü S e m p o zy u m u ( 4 - 6 M a y ıs 2 0 1 2 ), B ingöl Ü niversitesi Y ayınları, B ingöl 2012, s. 366-397.

B urhanettin D AĞ , “B azı Z aza A tasözlerinin K ısa İzahı ve D iğer M illetlerin A tasözleriyle K arşılaştırılm ası”, II. U lu sla ra ra sı Z a za T arihi ve K ü ltü rü S e m p o zy u m u (4 -6 M a y ıs 2 0 1 2 ), B ingöl Ü niversitesi Y ayınları, B ingöl 2012, s. 253-269.

___________ , “Z az aca’nın Farsça ve D eylem i D illeriyle O lan İrtibatı ve A krabalığı”, I. U lu sla ra ra sı Z a za D ili S e m p o zy u m u (1 3 -1 4 M a y ıs 2 0 1 1 ), B ingöl Ü niversitesi Y ayınları, B ingöl 2011, s. 207-225.

C em al ŞENER, T ü r k iy e ’d e Y a şa ya n E tn ik ve D in s e l G ru p la r, Etik Y ayınları, 5.Baskı, İstanbul 2006.

C ihat K A R , “Z aza D ili A raştırm alarının 150 Y ıllık G eçm işi Ü zerine- 1”, Ç ım e, Sayı:8, 2007.

E bubekir P A M U K Ç U , D e rsim Z a za A y a k la n m a sın ın T a rih se l K ö k e n le ri, Y ön Y ayıncılık, İstanbul 1992.

E bru ELPE, “Z aza K ültürünün K ökenleri”, II. U lu sla ra ra sı Z a za T a rih i ve K ü ltü rü S e m p o zy u m u ( 4 - 6 M a y ıs 2 0 1 2 ), B ingöl Ü niversitesi Y ayınları, B ingöl 2012, s. 398-407.

Ercan ÇA Ğ LA Y A N , “O sm anlı B elgelerinde Z azalar ve Z azaca Ü zerine N o tlar”, I. U lu sla ra ra sı Z a za D ili S e m p o zy u m u (1 3 -1 4 M a y ıs 2 0 1 1 ), B ingöl Ü niversitesi Y ayınları, B ingöl 2011, s. 271-290.

___________ , “Z aza Tarihinin K aynakları (Arap ve Osm anlı

K aynakları”, II. U lu slararası Z a za T a rih i ve K ü ltü rü S e m p o zy u m u (4-6 M a y ıs 2 0 1 2 ), B ingöl Ü niversitesi Y ayınları, B ingöl 2012, s. 286-301.

Fahri PA M U K Ç U , “Z azaca’da D ilbilgisi Z am anları”, I. U lu sla ra ra sı Z a za D ili S e m p o zy u m u (1 3 -1 4 M a y ıs 2 0 1 1 ), B ingöl Ü niversitesi

Y ayınları, B ingöl 2011, s. 291-311.

___________ , “Z azak i’ye Ö zgünlük K azandıran E ril-D işil A lgısı”, II. U lu sla ra ra sı Z a za T a rih i ve K ü ltü rü S e m p o zy u m u (4 -6 M a y ıs 2 0 1 2 ),

(6)

Murat VAROL, Zazaca Kaynaklara Dair Bir Bibliyografya Denemesi - I

F aruk İR EM ET, “K im liğin B elirlenm esinde A nadilin Ö nem i”, I. U lu sla ra ra sı Z a za D ili S e m p o zy u m u (1 3 -1 4 M a y ıs 2 0 1 1 ), B ingöl Ü niversitesi Y ayınları, B ingöl 2011, s. 369-374.

___________ , Zone M a Zazaki, İrem et Y ayınları, 1996. Fevzi R EN Ç B E R , “Z azaca K onuşan A levilerin Etnik K im liği Ü zerine B ir D eğerlendirm e”, II. U lu sla ra ra sı Z a za T a rih i ve K ü ltü rü S e m p o zy u m u (4 -6 M a y ıs 2 0 1 2 ), B ingöl Ü niversitesi Y ayınları, B ingöl 2012, s. 490-499.

H akkı ÇİM EN, “Z aza D ili D erslerinin T ürkiye’de K reş ve O kullarda O kutulm ası”, I. U lu slararası Z a za D ili S e m p o zy u m u (1 3 -1 4 M a y ıs 2 0 1 1 ),

H asan K A LC IK , “B ingöl A ğzında Fiil Ç ekim leri”, II. U lu sla ra ra sı Z a za T a rih i ve K ü ltü rü S e m p o zy u m u (4 - 6 M a y ıs 2 0 1 2 ), B ingöl

___________ , “Zazalar, Z azaca Y azının Tarihçesi ve V ate Ç alışm a G rubu”, İn a tç ı B ir B a h a r -K ü r t ve K ü rtç e E d e b iy a t (Derleyen: V ecdi Erbay), A yrıntı Y ayınları, İstanbul 2012, s. 135-154.

H asan R eşit TA N K U T, Z a z a la r Ü zerine S o s y o lo jik T e tk ik le r, K alan Y ayınevi, A nkara 2000.

H asip B İN G Ö L, “D ilin Terbiye Edilm esi: M akine, F abrikasyon ve Y alnızlık”, II. U lu sla ra ra sı Z a za T a rih i ve K ü ltü rü S e m p o zy u m u (4 -6 M a y ıs 2 0 1 2 ), B ingöl Ü niversitesi Y ayınları, B ingöl 2012, s. 584-602.

___________ , “Sözün Y azılı Serüveni: Zazaki Dil Ç alışm aları H akkında B ir K ritik”, I. U lu sla ra ra sı Z a za D ili S e m p o zy u m u (1 3 -1 4 M a y ıs 2 0 1 1 ), B ingöl Ü niversitesi Y ayınları, B ingöl 2011, s. 413-432.

H aydar ŞAHİN, “Z azaca A d ve Soyadların K ayıt İçin G ram erine U ygun Y azılışı”, I. U lu sla ra ra sı Z a za D ili S e m p o zy u m u (1 3 -1 4 M a y ıs 2 0 1 1 ), B ingöl Ü niversitesi Y ayınları, B ingöl 2011, s. 471-482.

H ayri B A ŞBU Ğ , İk i T ü rk B o y u Z a za ve K u r m a n c la r, Türk K ültürünü A raştırm a Enstitüsü, A nkara 1984.

__________

, G ö k tü rk -U y g u r Z a za K u rm a n ç L e h ç e le ri Ü zerine B ir A r a ş tır m a, Türk K ültürünü A raştırm a Enstitüsü, A nkara 1984.

H esen U şen BOR, “Z azaca N edir, Ne D eğildir? K endi O lm a H akkı”,

(7)

H ıd ır ER EN , “Dil İle İnsan Sferi A rasındaki İlişki”, I. U lu sla ra ra sı Z a za D ili S e m p o zy u m u (1 3 -1 4 M a y ıs 2 0 1 1 ), B ingöl Ü niversitesi

Y ayınları, B ingöl 2011, s. 433-453.

H. ŞELIC, Z a za G e rç e ğ i, D icle-Fırat Y ayınları, A lm anya 1988. İbrahim B U K A N , “U ygarlık Tarihinde Z azalar”, I. U lu sla ra ra sı Z a za D ili S e m p o zy u m u (1 3 -1 4 M a y ıs 2 0 1 1 ), B ingöl Ü niversitesi Y ayınları, B ingöl 2011, s. 503-530.

İlyas A R SLA N , “Z azaca E datlar”, II. U lu sla ra ra sı Z a za T a rih i ve K ü ltü rü S e m p o zy u m u (4 - 6 M a y ıs 2 0 1 2 ), B ingöl Ü niversitesi Y ayınları, B ingöl 2012, s. 750-770.

İsm ail SÖ Y LEM EZ, “G eçm işten G ünüm üze Z azaca Dergiler: K ronoloji, Sorunlar ve Ç özüm ler”, I. U lu sla ra ra sı Z a za D ili S em p o zy u m u ( 1 3 - 1 4 M a y ıs 2 0 1 1 ), B ingöl Ü niversitesi Y ayınları, B ingöl 2011, s. 175 191.

___________ , “Ü st K ültür-A lt K ültür Etkileşim i B ağlam ında

Z azaca’nın Dilsel Y eterlilik Sorunsalı (Türkiye-İran K arşılaştırm alı B ir Ö rneklem D enem esi”, II. U lu sla ra ra sı Z a za T a rih i ve K ü ltü rü

S e m p o zy u m u (4 -6 M a y ıs 2 0 1 2 ), B ingöl Ü niversitesi Y ayınları, B ingöl 2012, s. 204-216.

K em al A K A Y , “Z aza Tarihinde Şiir”, II. U lu sla ra ra sı Z a za T a rih i ve K ü ltü rü S e m p o zy u m u (4 - 6 M a y ıs 2 0 1 2 ), B ingöl Ü niversitesi Y ayınları, B ingöl 2012, s. 146-160.

M ahm ut R İŞV A N O Ğ LU , S a k la n a n G erçek: K u rm a n c la r ve Z a za la rın K im liğ i-1, T anm ak Y ayınları, A nkara.

__________

, S a kla n a n G erçek: K u rm a n c la r ve Z a za la rın K im liğ i-2,

Tanm ak Y ayınları, Ankara.

M A LM İSA N IJ, K ırd, K ırm a n c, D ım ıli v e y a Z a za K ü r tle r i, Deng Y ayınları, İstanbul 1996.

M ehm et Ali D EM İR D A Ğ , “M erkez Şivesinin B atı Sınırındaki G ovdere A ğzının Sesbilim sel Y önden İncelenm esi”, II. U lu sla ra ra sı Z a za T a rih i ve K ü ltü rü S e m p o zy u m u (4 - 6 M a y ıs 2 0 1 2 ), B ingöl Ü niversitesi Y ayınları, B ingöl 2012, s. 729-749.

___________ , “Z enginliğe Sahip Çıkmak: Z azalar”, T u rg u t Ö za l U lu sla ra ra sı E k o n o m i ve S iy a s e t K o n g re si-II-: K ü r e s e l D e ğ işim ve D e m o k r a tik le ş m e, M alatya İnönü Ü niversitesi, M alatya 2012, s. 635-649.

(8)

Murat VAROL, Zazaca Kaynaklara Dair Bir Bibliyografya Denemesi - 1

M. F atih ÇİÇEK, “D ünyada A nadilde Eğitim D eneyim leri ve Z aza D ilinde A nadilde Eğitim Talepleri Ü zerine B ir D eğerlendirm e”, II. U lu sla ra ra sı Z a za T a rih i ve K ü ltü rü S e m p o zy u m u (4 -6 M a y ıs 2 0 1 2 ),

___________ , “Siyaset Dili O larak Z azaca”, I. U lu sla ra ra sı Z a za D ili S e m p o zy u m u (1 3 -1 4 M a y ıs 2 0 1 1 ), B ingöl Ü niversitesi Y ayınları, B ingöl 2011, s. 483-493.

M ehm et K A Y A , “Z azalarda A şiret Geleneği: G ökdere ve K asım an A şiretleri Ö rneği”, II. U lu sla ra ra sı Z a za T a rih i ve K ü ltü rü S e m p o zy u m u (4 - 6 M a y ıs 2 0 1 2 ), B ingöl Ü niversitesi Y ayınları, B ingöl 2012, s. 555 564.

M. Ş erif FIR A T, D o ğ u İlle r i ve V arto T a rih i, K am er Y ayınları, İstanbul 1998.

M ehm et TIR A ŞÇ I, “Z azaca M evlitler ve M üzikal O larak İcra Ediliş T arzları”, II. U lu sla ra ra sı Z a za T a rih i ve K ü ltü rü S e m p o zy u m u (4 -6 M a y ıs 2 0 1 2 ), B ingöl Ü niversitesi Y ayınları, B ingöl 2012, s. 676-687.

___________ , “G üneydoğu ve D oğu A nadolu Ç evresinde A rapça, K ürtçe, Z azaca M evlidler ve M üzikal O larak İcra Ediliş T arzları”,

İs ta n b u l Ü niversitesi D in ve M ü z ik U lusal S e m p o zy u m u (2 6 -2 7 N isa n 2012).

M ehm et TÜ ZÜ N , “D ersim ’de Türkü, Şarkı ve A ğ ıtlar”, II. U lu sla ra ra sı Z a za T a rih i ve K ü ltü rü S e m p o zy u m u (4 -6 M a y ıs 2 0 1 2 ),

M ehm et Y A ZIC I, “A leviliğe E tnik Y aklaşım lar: Z azalar-A levilik İlişkisi”, II. U lu sla ra ra sı Z a za T a rih i ve K ü ltü rü S e m p o zy u m u (4 -6 M a y ıs 2 0 1 2 ), B ingöl Ü niversitesi Y ayınları, B ingöl 2012, s. 408-425.

M esut K ESK İN , “O rta ve Eski İrani D illerin Z azaca’y a Tuttuğu Işık”, II. U lu sla ra ra sı Z a za T a rih i ve K ü ltü rü S e m p o zy u m u (4 -6 M a y ıs 2 0 1 2 ), B ingöl Ü niversitesi Y ayınları, B ingöl 2012, s. 232-252.

___________ , “Z az aca’daki A lfabe Sorununa B ir Bakış ve Çözüm Ö nerisi”, I. U lu sla ra ra sı Z a za D ili S e m p o zy u m u (1 3 -1 4 M a y ıs 2 0 1 1 ),

___________ , “Z az aca’daki ‘e ’ Ü nlüsünün K ullanım ı ve Y azım H ataları”, Ç ım e, Sayı:4, 2006, s. 24-31.

___________ , “Z azaca’nın İrani D iller A rasındaki Y eri ve D ilin Ö zellikle D ersim ’de O lan D urum u ve Y a rın ı”, I. U lu sla ra ra sı T u n celi

(9)

(D ersim ) S e m p o zy u m u (4 -6 E k im 2 0 1 0 ), Tunceli Ü niversitesi Y ayınları, Tunceli 2012, s. 195-208.

___________ , “Z azaca, K urm ancca (K ürtçe) ve F arsça A rasındaki Fark Ü zerine K üçük B ir K arşılaştırm a”, W are, Sayı: 10, 1996, s. 111-115.

___________ , “Z azaca Ü zerine N otlar”, H e rk e sin B ild iğ i Sır: D e rsim

(Derleyen: Şükrü A slan), İletişim Y ayınları, İstanbul 2011, s. 221-242. M urat A L A N O Ğ L U - M uham m et Y ücel, “D ım ıli-Z aza A dı ve Tarihsel G elişim i”, I. U lu sla ra ra sı Z a za D ili S e m p o zy u m u (1 3 -1 4 M a y ıs 2 0 1 1 ), B ingöl Ü niversitesi Y ayınları, B ingöl 2011, s. 313-326.

M urat V A R O L, “Z azalarda M evlit ve Siyer G eleneği”, II. U lu sla ra ra sı Z a za T a rih i ve K ü ltü rü S e m p o zy u m u (4 -6 M a y ıs 2 0 1 2 ),

___________ , “Z azaca Sözlükçülüğün Tarihi, Sorunları ve Çözüm Y o lları”, I. U lu sla ra ra sı Z a za D ili S e m p o zy u m u (1 3 -1 4 M a y ıs 2 0 1 1 ),

___________ , “Etnik Y aklaşım lar B ağlam ında Z aza K im liği”, K im lik, K ü ltü r ve D e ğ işim S ü re c in d e O sm a n lıd a n G ü n ü m ü ze K ü rtle r

U lu sla ra ra sı S e m p o zy u m u (6-8 E y lü l 2012), B ingöl Ü niversitesi, 2012. M ustafa K IR K IZ, “M eftun M ahlasıyla Ü nlü B ir D ünbeli Edibi: A bdurrezzak B eg”, II. U lu sla ra ra sı Z a za T a rih i ve K ü ltü rü S em p o zy u m u (4 - 6 M a y ıs 2 0 1 2 ), B ingöl Ü niversitesi Y ayınları, B ingöl 2012, s. 573 583.

N azm i SEVGEN, Z a z a la r, Z aza K ültürü Y ayınları, A nkara 1994.

__________

, Z a z a la r ve K ızılb a ş la r, K alan Y ayınları, A nkara 1999. ___________ , “Y aşayışları G izli K alm ış B ir A şiret Z azalar I-II”, T ü rk K ü ltü r D ergisi, T ürk K ültürünü A raştırm a Enstitüsü.

N ebi BU TA SIM , “B ehistun A nıtlarında G eçen ‘Z azan a’ K elim esine D air Eleştirel B ir Y aklaşım ”, I. U lu sla ra ra sı Z a za D ili S e m p o zy u m u (13- 1 4 M a y ıs 2 0 1 1 ), B ingöl Ü niversitesi Y ayınları, B ingöl 2011, s. 463-470.

___________ , “Z aza Sanatı-B ingöl Ö rneği”, II. U lu sla ra ra sı Z a za T a rih i ve K ü ltü rü S e m p o zy u m u ( 4 - 6 M a y ıs 2 0 1 2 ), B ingöl Ü niversitesi Y ayınları, B ingöl 2012, s. 426-437.

N evzat A N U K , “K ürt G azeteciliği ve Z azaca”, II. U lu sla ra ra sı Z a za T a rih i ve K ü ltü rü S e m p o zy u m u ( 4 - 6 M a y ıs 2 0 1 2 ), B ingöl Ü niversitesi Y ayınları, B ingöl 2012, s. 688-711.

(10)

Murat VAROL, Zazaca Kaynaklara Dair Bir Bibliyografya Denemesi 1

-N usrettin B O LELLİ, “Z azaca K itapların T anıtım ”, II. U lu sla ra ra sı Z a za T a rih i ve K ü ltü rü S e m p o zy u m u (4 - 6 M a y ıs 2 0 1 2 ), B ingöl

O rhan T Ü R K D O Ğ A N , “G üneydoğu H alkları: Z azalar-K ürtler ve K im lik Y apıları”, 2 0 2 3 D e rg is i, Sayı:129, 2012, s. 4-11.

__________

, T ü rk T o p lu m u n d a Z a z a la r ve K ü r tle r, Tim aş Y ayınları, İstanbul 2010.

O sm an Ö ZER, “A na A ltayca ve Ç uvaşça ile Z azaca A rasındaki Dil B enzerlikleri Ü zerine B ir D enem e”, T u n c e r G ü le n so y A r m a ğ a n ı, K ayseri

1995.

___________ , “Teknolojiye Y enik D üşen K elim eler”, II. U lu sla ra ra sı Z a za T a rih i ve K ü ltü rü S e m p o zy u m u (4 - 6 M a y ıs 2 0 1 2 ), B ingöl

___________ , “Z azaca Dil D erlem eleri”, I. U lu sla ra ra sı Z a za D ili S e m p o zy u m u (1 3 -1 4 M a y ıs 2 0 1 1 ), B ingöl Ü niversitesi Y ayınları, B ingöl 2011, s. 393-400.

Ö zgür PU LU R , “K ırm anc-Z aza Sorunu, D ersim ve G elecek”, W a re,

Sayı:10, 1996, s. 116-124.

P eter A lford A N D R EW S, T ü rkiye ’d e E tn ik G ru p la r, A nt Y ayınları, İstanbul 1992.

R am azan K O R K U T - A bdullah B ED EV A , “G enel D ilbilim K apsam ında İlk D önem A rap D ilbilim Ç alışm aları Ö rneğinde Z aza D ilbilim Ç alışm alarına M etodolojik B ir Y aklaşım ”, II. U lu sla ra ra sı Z a za T a rih i ve K ü ltü rü S e m p o zy u m u ( 4 - 6 M a y ıs 2 0 1 2 ), B ingöl Ü niversitesi Y ayınları, B ingöl 2012, s. 478-489.

R am azan K O R K U T, “İslam D ini Tem elinde D ilbilim A çısından A rap ça’nın K elim e V arlığı A lanında Z azaca’ya E tkisi”, II. U lu sla ra ra sı Z a za T a rih i ve K ü ltü rü S e m p o zy u m u (4 - 6 M a y ıs 2 0 1 2 ), B ingöl

R asim B O ZB U Ğ A , “T ürkiye’nin B ir Rengi: Z azalar”, T ü rkiye G ü n lü ğ ü, Sayı:113, 2013, s. 57-78.

R oşan LEZG İN , “K ırm ancca (Zazaca) K ürtçe’sinde Ö ykücülüğün G elişim i”, İn a tç ı B ir B a h a r -K ü r t ve K ü rtç e E d e b iy a t(Derleyen: V ecdi Erbay), A yrıntı Y ayınları, İstanbul, 2012, s.491-496.

___________ , “M odern K ırm ancca (Zazaca) E debiyatı” Z azaki.N et, 2011.

(11)

___________ , “T oplum sal K ürt G ruplarından Z azalara G enel B ir B akış”, Zazaki.net. 2009.

R ıdvan D O LG U N , “T ü rk iy e’de Z azaca N erelerde K onuşuluyor?”, II. U lu sla ra ra sı Z a za T a rih i ve K ü ltü rü S e m p o zy u m u (4 -6 M a y ıs 2 0 1 2 ),

Sadullah K O Ç , “Sözlü O larak Y aşam B ulan Z az aca’nın K ültür ve Y aşam la İlişkisi”, II. U lu sla ra ra sı Z a za T a rih i ve K ü ltü rü S em p o zy u m u

(4 - 6 M a y ıs 2 0 1 2 ), B ingöl Ü niversitesi Y ayınları, B ingöl 2012, s. 438 443.

___________ , “Z az aca’nın D ünya D illeri A rasındaki Y eri ve K onum u”, I. U lu sla ra ra sı Z a za D ili S e m p o zy u m u (1 3 -1 4 M a y ıs 2 0 1 1 ),

Salih A K IN , “D iasporada Dil Planlam ası: K urm anca ve Z az aca’nın K arşılaştırm alı A nalizi”, I. U lu sla ra ra sı T u n celi (D ersim ) S e m p o zy u m u (4 -6 E k im 2 0 1 0 ), Tunceli Ü niversitesi Y ayınları, Tunceli 2012, s. 2 0 9 220.

Salih A K Y Ü R EK , “K ürtler ve Z azalar N e D üşünüyor? O rtak D eğer ve Sem bollere B akış”, B ilg e A d a m la r S tr a te jik A r a ş tırm a la r M e rkezi,

İstanbul 2011.

Seyfi Cengiz, D e rsim ve Z a za T a rih i (Sözlü G e le n e k ve T a rih se l G e rç e k ), M am ekiye.de.

__________

, K ırm a n cla r, K ızılb a ş la r ve Z a z a la r, D esm ala Sure Y ayınları, 1995.

SİW ON IC, “O sm anlı D önem inde Z aza K im liği”, Ç ım e, Sayı:3, 2005, s. 22-25.

Süleym an K A R A C ELİL , “E ğitim K ültür İlişkisi: Z aza A tasözlerinde E ğitim ”, II. U lu sla ra ra sı Z a za T a rih i ve K ü ltü rü S e m p o zy u m u (4 -6 M a y ıs 2 0 1 2 ), B ingöl Ü niversitesi Y ayınları, B ingöl 2012, s. 525-540.

T uncer G Ü LE N SO Y , K ü rm a n c i ve Z a za T ü rkçe le ri Ü zerine B ir A r a ş tır m a, Türk K ültürünü A raştırm a Enstitüsü, A nkara 1983.

V ehbi TÜ R EL, “B ingöl’de K onuşulan Lehçeler-D ım ıli (Zazaki) ve K urm aci İle İlgili B irer Eserin T anıtım ı”, III. B in g ö l S e m p o zy u m u (17-19 E y lü l 2 0 1 0 ), B ingöl Ü niversitesi Y ayınları, B ingöl 2013, s. 511-518.

(12)

Murat VAROL, Zazaca Kaynaklara Dair Bir Bibliyografya Denemesi - I

___________ , “Zazaki M asal, H ikaye ve R om an K itaplarının

H azırlanm ası”, II. U lu sla ra ra sı Z a za T a rih i ve K ü ltü rü S e m p o zy u m u (4 -6 M a y ıs 2 0 1 2 ), B ingöl Ü niversitesi Y ayınları, B ingöl 2012, s. 565-572.

X. Ç ELK ER , “H alkım ız, Y urdum uz, D ilim iz ve D in Sorunu”, W a re,

Sayı:5, 1993, s. 41-51.

Y aşar A R A TEM Ü R , “A rkaik K aynaklardan M odern K aynaklara Z azaca ve Z azalar”, I. U lu sla ra ra sı Z a za D ili S e m p o zy u m u (1 3 -1 4 M a y ıs 2 0 1 1 ), B ingöl Ü niversitesi Y ayınları, B ingöl 2011, s. 227-246.

___________ , “Z az aca’nın Tem el K elim e H azinesinden Bazı K elim elerin D iğer H int-A vrupa D illeri İle K arşılaştırılm ası”, II. U lu sla ra ra sı Z a za T a rih i ve K ü ltü rü S e m p o zy u m u (4 -6 M a y ıs 2 0 1 2 ),

Y aşar K A LA FA T, T ü rk H a lk K ü ltü rü n d e Z a z a la r, B erikan Y ayınevi, A nkara 2012.

Z iya G Ö K A LP, K ü r t A ş ir e tle r i H a k k ın d a S o sy o lo jik T e tk ik le r, K aynak Y ayınları, İstanbul 2011.

Z ülfü SELCA N , “Z azaca A lfabe ve A lfabetik Sıralam a”, I. U lu sla ra ra sı Z a za D ili S e m p o zy u m u (1 3 -1 4 M a y ıs 2 0 1 1 ), B ingöl Ü niversitesi Y ayınları, B ingöl 2011, s. 263-270.

___________ , “Z aza D ilinin Tarihi G elişim i”, I. U lu sla ra ra sı Z a za D ili S e m p o zy u m u (1 3 -1 4 M a y ıs 2 0 1 1 ), B ingöl Ü niversitesi Y ayınları, B ingöl 2011, s. 111-141.

__________

, Z a za M illi M e s e le s i H a k k ın d a, Z aza K ültürü Y ayınları, A nkara 1994.

(13)

SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ DERGİSİ

Bingol University

Journal of Social Sciences Institute ISSN: 1309-6672

YAYIN İLKELERİ / THEPRINCIPLES OF THEPUBLICATION

U lu sa l H ak em li o la n D erg im iz, y ıld a en az ik i sa y ı hâlinde yayım lanır. This Journal is published two issues in every year.

D ergid e so sy a l b ilim le r alanlarında Türkçe v e yab ancı d illerde y a zılm ış ö zg ü n araştırm a m akaleleri yayım lanır.

Original articles written in Turkish or in any foreign languages are published in the area o f social science in this Journal.

Y azılar y a yın lam a v e d anışm a kurulunun on ayınd an geçtik ten sonra yayım lanır.

Articles are published after approving o f editorial and advisory boards. Y a zıların içeriğin d en yazarları sorumludur.

All writers are responsible for the content o f the articles. T üm hakları saklıdır. D erg in in adı b elirtilm ed en h içbir alıntı yapılam az.

No part o f this publication may be reproduced or utilized in any form without referring the name o f the Journal.

(14)

MAKALE YAZIM KURALLARI

Dergide yayımlanması istenen yazılar, sosyal bilimler alanında, bilime katkısı olan, özgün çalışmalar olmalı ve aşağıda belirtilen nitelikleri taşımalıdır.

1- Türkçe ve yabancı dildeki başlıklar, yazmın kapsamıyla uyumlu; yazının konusunu kısa, açık ve yeterli ölçüde yansıtmalıdır.

2- Türkçe ve yabancı dildeki özetler, yazının amacını, kapsamını ve sonuçlarını yansıtmalı ve yazının diğer bölümlerinden ayrı olarak yayımlanabilecek biçimde hazırlanmış olmalıdır.

3- Türkçe ve yabancı dildeki özetlere beşer tane anahtar kelime eklenmelidir.

4- Yazı, dil ve ifade yönünden, dilbilgisi kurallarına uygun olmalı, açık ve yalın bir anlatım yolu izlemeli, amaç ve kapsam dışına taşan gereksiz bilgilere yer verilmemeli ve makale yazım kurallarına uygun olmalıdır.

5- Makalenin hazırlanmasında bilinen bilimsel yöntemlere uyulmalı, çalışmanın konusu, amacı, kapsamı, hazırlanma gerekçesi vb. bilgiler yeterli ölçüde ve belirli bir düzen içinde verilmelidir. Makalede kullanılan şekil, tablo, fotoğraf ve diğer belgeler, bilimsel kurallara uygun olarak hazırlanmalı, yazının amacına ve kapsamına uygun olarak seçilmeli, yazıda değinilmemiş gereksiz belgelere ve kaynaklara yer verilmemelidir.

6- Makalede kullanılan şekil, tablo, fotoğraf ve diğer belgeletin kolayca anlaşılacak biçimde yalın ve yeterli bir açıklaması bulunmalıdır.

7- Yazıda kullanılan kaynaklar yazım kurallarına uygun olarak düzenlenmeli, değinilen her belge kaynaklar kısmında yer almalı, ancak yazıda değinilmeyen belgelere kaynaklar kısmında yer verilmemelidir.

8- Sonuçlar, araştırmanın amaç ve kapsamına uygun olmalı, ana çizgileriyle ve öz olarak verilmeli, metinde sözü edilmeyen veri ya da bulgulara yer verilmemelidir.

Makale aşağıdaki biçimde düzenlenmiş olmalıdır:

1- Kâğıt boyutu, 16,5x24,5 ebadına ayarlanır.

2- Yazılar kâğıdın bir yüzüne 12,5x19,5 cm. boyutunda basılır. (Kenar boşlukları üstten 2,5 alttan 2,5, iç kenar 2,5 dış kenar 1,5 cm. olacaktır.) ilk sayfada üsten 2 satır boşluk bırakılır.

3- Yazılar PC bilgisayarda Microsoft Word programında 11 punto Times New Roman karakteri ile 1,2 nk. satır aralıklı olarak yazılır.

4- Özetler 10 punto, yazı içindeki tablolar, fotoğraflar ve şekil adları ile dipnotlar 9 punto ile yazılır.

5- Makalenin başlığı ilk sayfanın başına kalın 14 punto büyük harflerle sayfa ortalanarak yazılır. Türkçe başlığın altına yabancı dilde başlık ilk harfler büyük diğerleri küçük olarak yazılır. Metin içindeki başlıklar öncesinde 12 punto sonrasında 6 nk boşluk bırakılır.

6- Başlıktan sonra 12 punto aralık verilerek yazar ad(lar)ı unvansız olarak yan yana sayfa ortalanarak yazılır. Unvan, çalıştığı kurum ve e.mail adresi dipnot olarak belirtilir.

7- Çalışma herhangi bir kurumun desteği ile gerçekleşmiş ise kurumun adı ilk sayfanın altında dipnot olarak belirtilir.

8- Yazar adından sonra 12 nk boşluk bırakılarak Türkçe ve yabancı dilde 150 kelimeyi geçmeyen özet yazılır ve yazının ana konusunu tanımlayan anahtar kelimeler bu özetlerde belirtilir.

9- Makale; tablo, şekil ve fotoğraf ve kaynaklar dâhil 30 sayfayı geçmemelidir. Makalenin toplam boyutu 3 mb’ı aşmamalıdır

10- Şekil, tablo ve fotoğraflar bilgisayar ortamında hazırlanıp metin içinde ya da sonunda sayfa boyutlarını (11,5x19,5cm.) aşmayacak şekilde yerleştirilir. Sayfa boyutlarım aşan şekil, tablo ve fotoğraflar ile renkli basılan sayfaların basım masrafları yazar tarafından karşılanır. Makalede yer alan fotoğraf ve şekillerin yoğunluğu düşük olmalıdır.

(15)

ara bulunacaktır. Tablo, şekil ve fotoğraf başlıkları, bold,(siyah), 1 cm içeriden sağa yaslı, 9 punto yazı ile ve “Tablo 1:” şeklinde olacaktır.

12- Atıfta bulunulan kaynakların dipnotta gösterilmesi esastır. Dipnotlar, ilk yazılışta yazarın adı, soyadı , “ “ arasında makale adı, kitap veya dergi adı, yayın yeri ve yılı sıralamasına göre gösterilir. Kitap adı, dergi adı veya benzeri kaynaklar, italik olarak yazılacaktır.

13- Açıklamalar ise, aynı şekilde sayfa altında dipnotta verilir. Aynı sıralamaya göre kaynağı gösterilir.

14. Yararlanılan kaynakların, metin içerisinde gösterilmesi mecburi görülen bazı durumlarda, uluslar arası kaynak gösterme esaslarına uyulur. Ancak açıklamalar yine dipnotta gösterilir.

15- Metin içinde ve dipnotta gösterilen bütün kaynaklar makalenin sonundaki Kaynakça listesine eklenir. Kaynakça, bölümünün boyutu10 puntoya ayarlanır. Bu bölümde yazar soyadı (büyük harf) ve adına göre alfabetik olarak dizilir. Çok yazarlı kaynak gösterimlerinde, ilk yazarın soyadından sonraki yazarların soyadlarının sadece ilk harfi büyük yazılır ve yazar soayadları aynı şekilde öne alınır. Kaynakça listesinde, yazar adının bulunduğu ilk satır sonraki satırlara göre, 1 cm. içeriden asılı şekilde ayarlanır.

16- Kaynakların önüne sıra numarası konulmaz ve diğer bibliyografya kurallarına uyulur.

Makale teslim edilirken;

1- Yayımlanması istenen makaleler, yayın ve yazım ilkelerine göre A4 formatında bilgisayar ortamında hazırlanıp www.bingol.edu.tr/ Fakülteler&Bölümler/Enstitüler/Sosyal Bilimler Enstitüsü/Sosyal Bilimler Dergisi adresinden alınan başvuru formu ile birlikte sosbil@bingol.edu.tr e-posta adresine gönderilecektir. Aynı yazının, 1 nüsha bilgisayar çıktısı alınıp yazarlar tarafından imzalanarak Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Sekreteryasına ulaştırılacaktır.

2- Hakem önerileli doğrultusunda yeniden düzenlenen makalenin son şekli, yeniden ve aynı şekilde sosbil@bingol.edu.tr adresine ve bir nüshası imzalanarak Enstitü Sekreteryasına gönderilir.

3- Hakemlerden olumlu rapor alamayan ve dergimiz yazım kurallarına göre hazırlanmayan makale yayınlanmaz, yazarına iade edilmez; bu konuda idari ve adli bir sorumluluk kabul edilmez.

Yazışma Adresi:

Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlüğü 12100 BİNGÖL

Tlf: 0 (426) 2150072 Faks: 0 (424) 215 1017 e-posta: sosbil@bingol.edu.tr