S .5
8 /1 /9 4 7
T ”T \^y* ' 1 ^
M.Bği-tim B a k a n lığ ı Yüksek Makamına
(köy E n s t it ü le r i D e rp işi) s a y ı l a r ı iç in d e öğretmen ve ö ğ r e n c ile rim iz iç in çok z a r a r l ı y a z ı l a r görmüş ve esasen den etlem iş olduğum Bulur
a y k ır ı f i k i r l e r ve t e l k i n l e r l e dolu d e r g ile r ve k it a p la r okunmakta oldu ğunu da t e s b i t eylem iş bulunduğumdan m u h te lif köy E n s t it ü le r i ta ra fın d a n ç ık a r ıla n d e rg i ve g a z e te le r in b ilh a s s a in celen m esi kanaatinde bulundu ğumu arzed erim . Akçadağ köy E n stitü sü ta ra fın d a n aynı ad la çıkan d e rg i
i l e Beşikdüzü köy E n stitü sü ta ra fın d a n ç ık a r ıla n ( i l k adım) a d lı g a z e te nin ve d iğ e r E n s t it ü le r ta ra fın d a n ç ık a r ıla n k o n tro l edilmek üzere b ir e r
tane her sa y ısın d a n Ankara ve İs tm b u ld a k i t e f t i ş h e y e tle rin e g ö n d e r il m e leri iç in gereken emrin v erilm esin e yüksek m ü saad elerin i s a y g ıla r ım la
arz ve r ic a ederim .
A A A
Köy E n stitü sü n d e m i l l i eğitim ve m illi ah lak g e le n e k le rim ize tamamile
A s l ı n ı n a y n ı d ı r
V 6/V /İ94Î
üf e t t l ş
E n stitü d e m i l l i b i r hava y a ş a t ılr a a m a k ta d ır .S ın ıfla r d a , kütüphanede t o p la n t ı y e r le r in d e ve salon d a ne Atatürkün ne de Cumhurbaşkanımızın b i r te k r e s im le r i olm adığı g ib i h i t a b e l e r i de y o k tu r.Ö ğ re n c ile rin bulun d u k la r ı,g ö r d ü k le r i y e r le r in h iç b irin d e bu re sim le r bulundurulmamaktadır Türk k ah ram an ların ın »m illî ş a ir le r im iz in ,m im a r la r ım ız ın ,ta r ih î Türk
« %
m e fa h irin i h a t ır la t a n kumandanların b i r te k r e s im le r i olm adığı g ib i bun l a r iç in b ir te k k o n f e r a n s ,ih t i f a l de y a p ılm a m ıştır. B unlara mukabil
• .
A
çocu klara Huşlara d a ir malumat v e r i l m i ş t i r . Böylece m i l l i eğitim e en u fak
% A A b ir y er v e r i l m e m i ş t i r .t i l l ı ş a r k ı l a r ve m a rşlar ö ğ r e t i l m e m i ş t i r .k i l l i % ' A ve t a r i h i konuda b i r te k p iy e s o y n a tılm a m ıştır.
B) Bu t- rzda y a r a tıla n çok muzur hava iç in d e solcu- f i k i r l e r i iy ic e aşılam ak iç in her şey y a p m ış la r d ır . Nazım üikm et’ ten ş i i r l e r okum uşlar, s o s y a l i s t ve komünist propagandası yapan( Gün) d e r g is i g ib i mecmua va g a z e t e le r i okumuşlar ve o k u tm u şlard ır.
A
S o s y a l i s t m u h a rrirle rin hikaye ve rom anların ı pek çok okumuşlar ve okutm uşlardır.B u k ita p la rd a n ö z e tle r ç ık a r t a r a k , m u h a rrirle ri ve ko n u la r ı üzerinde t a r t ış m a la r yaparak ve y a p tır a r a k e serd e t e lk in e d ile n
ana f i k i r in ve maksadın iy ic e a n la şılm a sın a b i lh a s s a ç ı l a ş m ı ş l a r d ı r . Bunlardan başka b ir de (Köy E n s t it ü le r i u e r g is i) a d iy le İlk ö ğ re
-*
tim Umum Müdürlüğü ta ra fın d a n ç ı k a r ı l ı p her öğretmen ve öğrenciye b ir e r tane verilm ek ve d e rs k it a b ı g ib i okutmak,' ö z e t le r in i ç ık a rtm a k ,p a rç a la
-A
r m h e p sin i bütün ö ğ re n c ile re m utlaka okutmak g ib i s ı k ı t a k ip le r ve k a tı e m irle r, tam 'm ler ve t e l k i n l e r l e öğretmen ve ö ğ re n c ile re son d'erecede
mu-A A
zur h ik a y e ,m a k a le ,fik r a ve ş i i r l e r i mecburi o la ra k o k u tm u şlard ır.
^ *
Bu d e r g i l e r i bu s u r e t le h a z ı r lı y a n la r , bu e m ir le r i bütün e n s t it ü müdür le r in e v e re n le r köy E n stitü le r in d e k i so lc u f i k i r ve c e re y a n la rın ın g e n iş ölçüde y ayılm asın a sebep o lm u şla r d ır . Bu a rz e d ile n h u su sla rın h e p si s a b i t olm uştur. D osyalarda v e s ik a la r v a r d ır .
İ sm a il Hakkı Tonguç : ' • . .
3
E n stitü le r in d e k i öğretm en lerle ö ğ r e n c ile r e y a y ılm a sı iç in h iç b ir t e d b i r i ihm al e y le m e m iştir•
S ab ah attin Eyüpoğlu:
D e rg ile re muzur y a z ı l a r ı ç e ş i t ç e ş i t derlem iş ve d e rg iy e g ire c e k y a z ı l a r l a köy E n s t it ü le r in in hepsinden gelen y a z ı l a r ı in c e le m iştir .B ö y - le c e so lc u f i k i r l e r i n E n s titü le r d e k i öğretmen ve ö ğ re n c ile re y ayılm asın a f i l e n ç a l ı ş m ı ş t ı r .
A
L u a lla Eyüpoğlu:
Pulur Köy E n stitü sü n e sade b i r plan yapmak em rile g ö n d e r ild iğ i h al
*
de Enstitünün bütün i ş l e r i n e k a rışm ış,Ö ğ r e n c ile re konyak ve s i g a r a , b i z z a t v e r ip i ç i r m i ş , a i l e s i İsta n b u ld a bulunan nüdür Osman’ l a da okul iç in de daima beraber b u lu n arak ,k ö y lere b erab er g id e re k ak şam ları üsmanla b ir l i k t e okul iç in d e iç k i il e r e k köyde m is a f ir k a ld ığ ı b i r evde akşam yeme ğinde ev sa h ib i köylüden iç k i i s t i y e r e k , H uşlar leh in e s ö z le r sö y liy e - rek,T ü rk a s k e r le r i ve su b a y la r ı aley h in e konuşarak,oku1da ve y o lla r d a hazım Hikmet’ in ş i i r l e r i n i Ocmanla b i r l i k t e yüksek s e s l e okuyarak ,y in e b i r akşam C in is köyünde yemek yendikten son ra (A llah i l e D evlet olma-
say flı dünya cennet olurdu)sözünü k ö y lü le r yanında te k ra r okuyarak ve köy köy d o la şa r a k t ıp k ı ve so lcu a ja n ı g ib i ç a lış m ış ve E n stitü d e şe h ir o k u lla r ] aleyh in e söylem iş ve b i r to p lu o la ra k konuşulurken köy E n s t i t ü l e r i n i kuran İ s m a il Hakkı T onguç*tur»herh alde İnönü d e ğ il d e m iş tir ,
i'ıüdür Osman f e l ç m î •
K ı z ı l b i r so lcu ve çok a t ılg a n ve cesu r olduğu iç in pek k ıs a z a manda Pulur köy E n stitü sü n d e s o s y a l i s t f i k i r l e r i n y ay ılm asın a »okulda kendi fikfcine uym ayanların u z a k la ş tır ılm a s ın a » ö ğ r e n c ile r a rasın d a s a ğ c ı
A
ve so lcu o la ra k i k i grupun b ir b i r i aleyh in e g e ç m e sin e ,m illi e ğ itim i
%
yıkm aya,her bakımdan son derecede muzur k ita p ve d e r g ile r i pek çok o la rak okutmağa ç a lış m ış ve E n stitü yü kırma k a r ı ş ık b i r duruma sokm uştur. Hamit Czmenek:
Pulur Köy E n stitü sü E ğ itim b aşı Hamit özmenek t e okulun bütün e ğ itim ve öğretim i ş l e r i » ö ğ r e n c i l e r i n d i s i p l i n i ş l e r i n i h iç yoluna
koymamış ve müdür Osman Y a lç ın ım e m irle rin e hizm et ederek so lc u lu k çere yanı işin d e ona tam b i r yardım cı olm uştur.
Yüksek köy E n stitü m ezunları ö ğretm en ler:
Bunlardan H a l il Basutcu b a şta olmak üzere Hüseyin ¥ u c e l,F ah ri Y ü cel,H u sret ükmen , Kemal Güngör,'l'evfik G ültekin i l e bunlara k a tıla n
ta r ih - e o ğ r a fy a öğretm eni Ahmet ûem ircioğlu Pulur köy E nstitüsün de
so lc u lu k cerey an ı iç in ç a lışm ış la r ,o k u lu n d i s i p l i n i n i bozm uşlar, ö ğ r e t menler a r a sın d a i k i cereyan a ç a ra k a h e k s iz lik y a r a t m ış la r d ır . F a z la o l a rak okulun bütün İ ş l e r i n e k a r ış m ış la r ,ö ğ r e n c il e ri .d iğer öğretm enler aleyh ine t e ş v ik e t m iş le r d ir .
A slın ın a y n ıd ır 26/V/1048
M ü fe ttiş
F .is fe n d iy a r o ğ lu
/
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Ta h a To ros Arşivi