G. H. P. Kurultayı
açılırken
Prof. Dr. Fuad KÖPRÜLÜ
U
zun parti olarak yıllardanberi tek iktidarda kaldığından dolayı ta- biatiyle yıpranmış bu lunmakla beraber hâlâ iktidarımuhafaza eden • Cumhuriyet
Halk Partisinin Kurultayı, bu gün çalışmalarına başlıyor. Halk Partisinin tarihinde bir dönüm noktası teşkil etmesi tabiî bulu nan bu kurultayın, bir taraftan
bu partiyi «hakikî bir siyasî
parti haline koymak» ve diğer taraftan da memleketin bugün kü demokratik icaplarına uygun yeni bir program vücuda getir mek gibi çok ağır bir vazife yüklendiğini göz önüne alırsak, ehemmiyetini daha iyi takdir ederiz. Kurultayın, uzun yıllar- danberi kökleşmiş tek parti zih
niyetini tasfiye ederek Halk
Partisine demokratik bir hüvi yet vermesini, memleket hesa bına, bütün kalbimizle temenni etmekteyiz. Bütün devlet nüfu zunu ve hükümet vasıtalarını kendi elinde tutarak umumî ef kâra rağmen iş başında kalmak ve az çok maskelenmiş bir şe kilde eski sistemi devam ettir mek artık kabil olmadığına gö re, kurultay , ekseriyetinin bu hakikati anlayıp anlamaması nın siyasî hayatımızda ya müs- bet veya menfi mühim neticeler doğuracağı muhakkaktır.
C. H. P. Kurultayının toplan ması münasebetiyle, bu parti nin program ye tüzüğünde yap ması icap eden değişiklikler ve bundan böyle takip etmesi gere
ken hareket hattı hakkında
matbuatımızda türlü türlü fi kirlere, tenkitlere, temennilere tesadüf ettik. Gözümüze çarpan muhtelif mütalâalar arasında, bilhassa iki mesele hakkındaki düşüncelerimizi belirtmek iste riz. Bunlardan birisi, idare he yeti tarafından kurultaya sunu lan yeni tüzük projesinde teşki lâtın kâfi derecede demokratik
esaslara istinat ettirilmediği
hakkındaki iddiadır ki, tama-
miyle yerindedir. Mamafih, da ha ziyade C. H. P. mensuplarını alâkalandıran bu mesele üzerin de durmağa lüzum görmüyoruz. Memleket menfaati hesabma
dikkatimizi çeken en mühim
mütalâa, Halk Partisinin muay yen bir sınıf partisi şekline so-
j
kulması icap ettiği hakkındaki iddiadır. Şimdiye kadar bu sü tunlarda türlü vesilelerle izah ettiğimiz gibi, memleketimizde sımflar arasında bir menfaat mücadelesi çok şükür mevcut değildir; ve her türlü kusurları mıza, eksikliklerimize, gerilikle rimize rağmen İçtimaî bünyemi zin sağlamlığı da bundan ileri gelmektedir. Ortada hiç bir se bep ve ihtiyaç yok iken, halk arasında sınıf tezadları doğura cak böyle bir harekete kalkışıl ması çok büyük bir gaflet olur Amerikada hâlâ sınıf partiler, mevcut olmadığı ve İngilterenir de yüzlerce yıl sınıf esasına da yanmıyan partiler tarafmdar idare olunduğu herkesin malû mudur. Bu hakikatler meydan da iken, komünist propaganda sına kapılarak «partilerin mu ayyen sınıflara dayanmaları ya
(S o n u : Sa. 4, S ü. 1 de)
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi