A.
ABC — İdealinizdeki gazeteyi gerçek leştirdiniz mi?
içinde gelişme için,, diyor
İLKOKULDAN BERİ — Gazeteciliği ilk okuldan beri kafama koymuştum. Ga latasaray'ın orta kısmında elle yazıl mış mecmua çıkarırdık. Önce yağlı boya resim yapıyordum, sonra bırak
tım, karikatüre döndüm.
İpekçi — Önce ideal gazete tarifi üze rinde durmak gerek. Ben kendi idealim deki gazeteyi gerçekleştirsem, muhtemelen bu ,pek az okuyucu bulabilir. Bizim du rumumuzdaki gazetecilerin görevi kendi kişisel ideallerinden çok, belirli okuyucu kitlelerinini idealindeki gazeteyi bulup gerçekleştirmektir.
ABC — Mesleğinizle ilgili bir hatıra
nızı anlatır mısınız? /
İpekçi — Bizim ülkemizde bizim duru mumuzda bulunan kimselerin tatlı acı ha tıraları çok oluyor. Bunlardan zayıf ha fızamda en kuvvetli iz bırakan bir tane sini anlatayım. İhtilâl öncesinin sıkı yöne tim devresindeydi. Sık sık konan yaym ya saklarının dışında, bir de gece sokağa çık ma yasağı vardı. Br akşam gazetede er tesi günkü gazeteyi hazırlarken, radyolar sokağa çıkma yasağının 24 sa a t. uzatıldı ğın açıkladı. Ne yapacağımızı şaşırmıştık! Gazeteyi bassak, ertesi gün sokağa çıkma yasağı olduğu için müvezziler satamaya- cak, okuyucular da alamayacaktı. Öteki gazetelerdeki arkadaşlarla konuştuk, bu durumda gazete çıkarmakta fayda olma dığına kanaat getirdik. Birden aklıma bir fikir geldi. Gazetede çalışan arkadaşların sokağa çıkma izni vardı. Bütün arkadaş ları seferber etsek, bastığımız gazeteleri biz, müvezzi olarak, evleıe götürsek, ertesi günü okuyuşların gazetesiz kalmalarını kısmen de olsa önleyebilirdik. Bunun üzerine derhal gazeteyi hazırlamaya ko yulduk. Arkadaşları gazeteye çağırdık. O sabah koltuğumun altına aldığım gazetele ri pencerelerde merak ve endişe ile bek leyip sokağa çıkamayan yüzlerce insana satarken duyduğum heyecan ve zevki ba na tattıran pek az hâdise olmuştur.
!
ABC — Milliyet’teki yazılarınız önce leri imzasızdı, neden?
ipekçi — .Durum» köşesi hazırlanır ken, batılı gazetelerin yorum sistemlerini ön görmüştük. Günün en önemli konusu nun, o konudaki en yetkili uzman tarafın dan ele alınıp incelenmesini tasarlıyor - duk. Bu şekilde hazırlanan yazılar değişik ABC — Gazeteciliğe nasıl başladınız ve hangi gazetelerde çalıştınız?
İpekçi — ilk okuldan beri heves edip a klima koymuştum bunu. Işık Lisesinde ilk o- ■ kuldayken, bir duvar gazetâki" çıkarırdım. Galatasaraym Orta kısmında ele yazılmış mec
mua çıkarırdık. Sonraları Galatasaray Lisesin de resim atölyesinde çalışırken, son sınıflar daki bir ağabeyin yaptığı karikatürlerin mec mualarda yayınlandığını gördüm. Bunun yaıat tığı hevesle yağlı boyadan vazgeçerek karika tür çizmeye başladım. O ara spora çok merak lıydım. Bu iki merakımı birleştirdim, spor mecmualarına karikatür götürmeye başladun. ilk karikatürüm 8 inci sınıftayken «Kırmızı Beyaz» mecmuasında yayınlandı. Babıâli ye resmen ilk girişim sayılabilir bu. Mizah mecmualarına krikatürler, spor mecmualarına da hem karikatür, hem de yazılar vermeye başla dım. Galatasarayın son sınıfındayken,
Babı-âli’dekilere örnek gösterilecek kadar iyi bir mecmua çıkardım. İşin teknik sekreter ligini orada öğrendim. Liseyi bitirir bitir mez spor dergilerinden günlük gazeteciliğe bir atlama yaptım. İlk defa Yeni Sabah’ta muhabir olarak profesyonel gazeteciliğe başladım. Yeni İstanbul’da Sacit Öget’in yardımcısı ve sekreteri oldum. İstanbul Ekspres kurulurken Mithat Perin yazı iş leri müdürü olarak beni yanma aldı. Son ra askere gittid, sonra yine Milliyete girdirr Çıraklığımı merhum S. Öget’in, kalfalığı mı Mithat Perin,in eğer bu devre ustalık devresi sayılırsa onu da Ali Naci Kara- can’m yanında geçirdim.
ABDİ İPEKÇİ KİMDİR
Bugün «Milliyet» gazetesinin genel yayın müdürü bulunan Abdi İpekçi, 37 ya- şmdadu', evlidir; biri kız, biri erkek iki çocuk babasıdır. Gazeteciliğe profesyonel olarak ilk defa «Yeni Sabah» ta başlamış tır.
kimseler tarafından kaleme alınacağı için anonim kalacaktı. Fakat uygulamada iş ler böyle yürümedi ve neticede hepsini ben hazırlamak durumunda kaldım. Baş langıçta imzasız yayınlamasının birinci sebebi bu. İkinci bir nokta da, bizde o- kuyucunun batıdaki gibi anonim yazılara alışmamış olması ve mutlaka imza ara - ması.
ABC — Çok sayıda ülkeyi gezdiniz, bun lann arasında devamlı yaşayabileceğiniz bir ülke var mı?
İpekçi — Bu suali çok sordular, çok düşündüm ama cevabmı veremedim. As lında mesele şu: Her ülkede ilginç görü nen ve orada bir süre yaşama hevesi u- yandıran sebepler var. Ama benim için bunlar geçici sebepler, devamlı yerleşme ve yaşama sebepleri ancak kendi ülkem- dedir.
ABC — Hangi iktisadi sisteme inanı
yorsunuz? i
İpekçi — Bir ideolojik kelimeyle bu soruyu cevaplandırmak doğru olmaz. Za ten ben şuna inanıyorum ki, değişik yol larda giden bugünkü toplumlar sonunda ayni noktada buluşacaklar. Kimi daha er ken, kimi daha geç varacak bu noktaya.
Geçen yüz yılla bu yüz yıl arasındaki far
kı dikkate almak bu yargımın doğruluğu
için yeter bir delil sayılır sanıyorum. De rebeylik düzeni ile sanayileşme çağı ara sında siyasî, İktisadî ve sosyal bakımdan sınıflar arası durumda önemli değişiklik ler olmuştur. Sanayi devrimi başladığı za man ile bu gün geldiği noktada bu alan daki değişiklikler daha da büyüktür. Sı nıflar arasında siyasî, iktisadi ve sosyaı farklılaşmayı gittikçe yumuşatarak devam eden bu gelişmenin önümüzdeki yıllarda duracağını gösteren hiçbir sebep yoktur Aksine, daha da hızlandığı ve hızlanaca ğı anlaşılmaktadır. İşte, benim inandığım İktisadî düzen, bu gelişmenin sonunda va rılacağına inandığım düzendir. Yalnız şu nu belirteyim, ben bu noktaya bir an ön ce varabilmek uğruna hürriyetleri kısıt layıcı tedbirlere başvurulmasına razı o- lanlardan değilim. Mesele bu gelişmeyi demokratik düzen içerisinde gerçekleştir mek ve tutucu kuvvetlerin patlamalara yol açabilecek baskılarını önleyebilmek-
dir.
ABC — Johnson’un politikasını tasvip eder misiniz?
İpekçi — Ben Amerika gibi bir dev letin başında Kennedy anlayışında bil başkan görmeyi tercih edenlerdenim.
ABC — Tehdit mektupları alıyor mu sunuz?
İpekçi — Tabiî JOHNSON’UN POLİTİKASI VE — Ben
Amerika gibi bir devletin başında Kennedy anlayışında bir başkan gör meyi tercih edenlerdenim.
düzen
“Demokratik
İpekçi
‘A 'L -'î-')
L
H
Taha Toros Arşivi
