HISTOPATHOLOGICAL CHANGES IN THE LUNGS OF CORPSES LEFT WITHIN WATER: AN EXPERIMENTAL STUDY.

Su

İçerisine Atılan

Cesetlerin

Akciğerlerinde

Meydana

Gelen

Histopatolojik

Değişiklikler

ATINç

ÇOLTU, OKTANEROL

Uludağ Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Adil Tıp Anabilim Dalı ve Adlı Tıp Kurumu Bursa Grup

Başkanlığı, Bursa, Türkiye

HISTOPATHOLOGICAL CHANGES IN THE LUNGS OF CORPSES LEFT WITHIN

WATER : AN EXPERIMENT AL STUDY

Summary

An experimental study on mice has been carried out to review the histopathological findings in the lungs of corpses found within water, apparently drowncd. During the experiments, the lungs of the dead mice were left under conditions of a 75 cm/water pressure in various osmolarities.

In hypotonic circumstances, we observed a mild liqı.:id emphysema, flattening of the bronchiolar epithelium, partial separation and vacuolar degeneration of the alveolar endothelium and extrcme anemia in the parenchyma! and alveol ar capillaries. In hypertonic circumstances, a vague liquid emphysema, flattening of the bronchiolar epıthelium and congestion were seen.

According to the results of this study, it maybe possible to determine whether a corpse found within water is a case of genuine drowning or not.

Keywords: Drowning -Lungs -Histopathological findings - Differential diagnosis

Özet

Öldükten sonra su .çensıne atılan veya su içerisinde fakat suda boğulmanın dışında başka bir nedenle ölen ve burada bir süre kalan cesetlerin akciğerlerinde meydana gelebilecek değişiklikleri araştırdık. Bu amaçla yaptığımız deneylerde, sıçanların akciğerlerine değişik osmolaritede basınçlı su verildi.

Hipotonik sıvıda kalan sıçanların akciğerlerinden hazırlanan kesitlerin histopatolojik incelenmesinde: fazla belirgin olmayan bir sıvı emfizemi, bronş epitel hücrelerinde yassılaşma ve yer yer ayrılma, alveol endotel hücrelerinde vakuollü dejenerasyon ile parenkim ve alveol duvar kapillerlerinde ileri derecede anem'i bulundu. Hipertonik ortamda kalanlarda ise, nisbeten belirgin bir

sıvı emfızeminin yanısıra parenkim damarlarında hafif hiperemi, bronş epitel hücrelerinde yassılaşma

tesbit edildi. Bu bulgular suda boğulmada tesbit edilebilen histopatolojik değişikliklerden farklı olup, cesedin sonradan suya atılmış olduğunu veya ölümün su içerisinde fakat suda boğulmadan başka bir nedenle meydana geldiğini ve cesedin bir süre s'ı içerisinde kalmış olduğunu kanıtlamaya yeterli olabilir.

Adlf Tıp Derg.,3: 68 -73 (1987)

İ TIP DERGİSİ

Journal of Forensic Medicine

GİRİŞ

Su

içerisinde

bulunan ve ölüm nedenleri

dış

muayene ile saptanamayan

adlı olguların sayısı

oldukça

fazladır.

Sudan

çıkarılan

cesetlerin bir bölümünde,

dış

muayene ile tesbit

edilebilen ve ölümü

açıklamaya

yeterli

belirtiler ( tipik

suda

boğulma bulguları, ateşli

ve

ateşsiz

silah

yaraları,

darp

ve

cebir )

bulunmadığında

sistematik otopsi çok önem

kazanır.

Ölümün suda

boğulma

sonucu

meydana

gelip

ge

lmedi

ği

ancak

akciğerlerin

histopatolojik

incelemesi

ile anlaş

ılabilir

(1,2).

Öte

yandan,

ö

l

ümden

sonra suya atılan

veya su içerisinde inhibisyon

ya

da miyokard

infarktı gibi suda boğulmadan başka

bir

nedenle ölen ve bir

süre

sudakalan

cesetlerin

akciğerlerinde bazı

hi

stopatolojik

değişiklikler

görülebilir.

Bu

değişiklikler,

içerisinde

bulundukları

suyun

akciğer

alveollerine kadar

ulaşmasıyla

meydana

gelebilmekted

ir

(3

-

9)

.

İncelediğimiz

kaynaklarda,

sıçanlar

üzerinde bu amaçla

yapılmış

herhangi bir

deneysel

araştırmaya rastlamadık.

Bu

araştırma,

ölümden

sonra su içeris

i

ne

atılan

veya

su

i

çerisinde suda

boğulmadan başka

bir nedenle ölen ve bir

süre

burada kalan

cesetlerin

akciğerlerinde

meydana

gelebilecek

histopatolojik

değişiklikleri

ve bu

değişikliklerin kişinin

ölümünden

sonra su

içerisinde

kaldığının

tesbitine

yarayacak

değişiklikler

meydana

getirip getirmediğ

ini

çözümlernek

amacıyla yapıldı.

MATERYEL VE METOD

Araştınnamızda kullanılan deney hayvanları, vücut ağırlıkları 300±12 g olan 5 aylık 25 adet erişkin Swiss albino tipi sıçanlardır; cinsiyet ayrımı yapılmadı. Bu sıçanlardan IO'u hipoton ik , IO'u hipertonik ortam çalışmalarında kullanıldı, 5'i ise kontrol grubu olarak ayrıldı.

Hipotonik ortam olarak Bursa şehri şebeke suyu, hipertonik ortam olarak ise Marrruıra Denizi

(Gem/ik Körfezi) suyu kullanıldı.

Baş ve kuyrukları çekilmek suretiyle ani olarak öldürülen sıçanlar, ölümün oskültatuvar olarak tesbitinden sonra, sırt üstü konumda ayaklarından tesbit edildiler. Makas ve pensier yardımı ile trakeaları serbestleştirildi. Buraya yerleştirilen serum seti üzerinden, ilk gruptaki 10 sıçanın akciğerlerinin 75 cm/su basıncı altında hipotonik sıvı ile, ikinci gruptaki i O sıçanın akciğerlerinin ise aynı basınç altında hipertonik sıvı ile pasif olarak dolmaları sağlandı. Akciğerleri 24 saat 75 cm/su basıncı altında kalan sıçanların göğüs boşlukları diseksiyonla açılarak akciğerleri alındı ve küçük parçalar haline getirilerek %4 fonnalin sıvısında tesbit edildi. Parafin bloklardan elde edilen kesitler hematoksilin-eozin ile boyandı ve ışık mikroskobunda incelendi.

70

A. ÇOLTU, O. EROL

BULGULAR

Deney

gruplarındaki sıçanların akciğerlerinin

makroskopik incelenmesinde,

renklerinin kontro

l

grubundaki

sıçanların akciğerlerine oranla daha açık bulunduğu ve

hemen tüm

göğüs boşluğunu

dolduracak kadar volümlü oldukları görüldü. Akciğerlerden

hazırlanan preparat1arın ışık mikroskobunda ince

l

enmesinde:

l

lipotonik

ortam'

da: Fazla belirg

i

n o

l

mayan ancak bazı

a

l

anlarda

t

esb

i

t edileb

i

len

sıvı

emfizemi, bronş

ep

i

tellerinde

yassılaşma,

pare

n

kim

duvarlarında

ve alveo

l

sep

t

um

kapi

l

lerler

i

nde

anemi,

parenkim

damarlarının endotelinde yassılaşma

i

l

e

alveo

l

ep

i

te

l

hücrelerinde vakuollü dejenerasyon bulundu (Resim 1,2).

lIipertonik ortam' da: Faz

l

a belirgin olmayan ancak hipotonik orta

m

dakinden daha

faz

l

a göze çarpan

sıvı

emfizemi, pa

r

enkim

damarlarında hafif hiperemi, bronş ep

i

te

l

hücrelerinde yassılaşma

ile yer

yer

ayrılmalar

görüldü

( Resim 3).

Resim 1 • 2. Su içerisine (hipotonik ortam) atılmış cesetlerin akciğerlerinde meydana gelen histopatolojik değişiklikler, H-E, )(100.

Resim 3.

Su içerisine (hipertonik ortam) atılmış cesetlerin akciğerle­

rinde meydana gelen histopa-tolojik değişiklikler, Il-E,

xıoo.

TARTIŞMA

H

er

hang

i bir

sıvının so

lunum

yollarından

geçere

k

akciğer

alveollerine kadar

g

itm

esi

ilc

kişinin

mekanik asfiksiden ölmesine

sud

a

boğulma

denir.

Kişinin

suda

boğularak

ölmesinde

çeşitli

f

ak

törle

r

etkilidir.

Başlıca

k

l

as

ik faktörl

er

şunlardır

(

1

)

:

A-

Vasıtasız

suda bo

ğulma

(Suda

mücadeteli

boğulma)

:

1)

Yü

zme

bilm

e

m

ek,

2)

K

o

l

ve/veya

bacakların

bir

yere

takılması,

3)

Kol

ve/veya

bacak

krampları,

4)

S

u üz

e

rind

e

ki

araçların

yüzen

kişiye çarpması.

B

-

Vasıtalı suda boğutma

:

1)

Şok

a-

Su

y

un larink

s

e birden

dolmasıyla

meydana

gele

n inhibi

syon,

b-

Suyun

karın

üzerin

e bas

ıncı

i

le so

lunum har

eke

tle

ri

nin

bozulmasına bağlı

beyin

anoksisi,

c-

Soğuk

s

u

y

un deriy

le hirden

teması sırasında

sensitif

si

nir

uçlarının

uyanlmasına bağlı şok,

d-

Su

içeris

i

nde herhan

g

i bir n

e

dene

bağlı

olan

ağrının doğurduğu şok.

2

)

Dolaşım Kollapsı

a

-

Kan

basıncındaki

ani

değişmeler,

72

3) Birden

meydana

ge

l

e

n patolojik olaylar,

a

-

Koroner ye

tmezliği,

b

-

Miyokardit,

c

-

Beyin

kanarnaları,

v.b.

A.ÇOL

T

U,O.EROL

Vasıtasız

suda

boğulan kişi, boğulmanın

klasik evrelerinin tümünden

geçerek

ve

bata-çıka boğulur.

Böyle

cesetlerin muaye

nesinde

suda

boğulmanın

bütün

tipik

bulguları

tesbit

ed

i

lebilir.

Su aspirasyonu

dışında

herhangi bir n

edenle

ölen ve

s

onradan

suya

atılan

cesetlerin veya

su içerisinde fakat

suda

boğulmaktan başka

bir nedenle ölen

ve

bir

süre

suda kalan

cesetler

i

n

muayenesinde ise, suda

boğulmada

tesbit

ed

ilen

bulgulardan

farklı

görünümler

m

e

vcut

olması gerektiği kanısındayız. Yaptığımız

literatür

incelemelerinde, suda

boğulmaya bağlı

histopatolojik

değişiklikleri tanımlayan

çok s

ayıda yayın bulmamıza karşın, incelediğimiz

konuyla

doğrudan

ilgili

herhangi bir

deneyse

l

araştırmaya rastlamadık.

Sıçanlar

üz

er

ind

e

yaptığımız

bu

çalışmada,

ölümd

e

n

so

nra

s

u il

e

dolan

akciğerlerdeki değişiklikler

ile

s

uda

boğulmaya bağlı değişiklikler arasında

il

gi

n

ç

farklılıkların bulunduğunu

gö

rdük.

Bu

farklılıklardan

e

n

öne

mli

si, s

uda

boğulmada

gör

ülen belir

g

in sıv

ı

emfizem

inin (2

-

9)

ölümd

e

n

sonra s

u il

e

dolan

akciğerlerde

belir

gi

n

olmamasıdır. Ayrıca,

alveol

duvarlarının parçalanarak geniş

k

o

mpartmanlar halind

e

birleşmesi,

parenkim

damarlarında

hiperemi

,

ödem

,

alv

eol se

ptum

damarlarının

endotel

hücrelerinde

şişme

ve

buna

bağlı

olarak damar lumeninde daralmalar,

alveol epite

l

hücrel

er

ind

e

vakuollü d

e

j

e

neras

yo

n v

e

alveol

boşluğundaki

ser

b

es

t

e

ritro

s

itlerin

bulunması

gi

bi

suda

boğulmaya

özgü

bul

g

ulara

da

,

ölümden sonra

s

u

ile

dolan

akciğerlerde rastlamadık.

Bulgularımızdan

da

görüldüğü

g

ibi,

akciğerlerde

suda

boğulmaya bağlı

olarak

m

ey

dana

ge

len hi

s

topatolojik

değişikliklerin,

ölümden

so

nra

su il

e

dolan

akciğerlerde

meydana

gelen histopatolojik

değişikliklerden

belirgin

farklılıkları vardır.

Bu nedenle

,

ölümden sonra

suya

atılmış

veya

su

içerisinde fakat suda

boğulmadan başka

bir

nedenle

ölmüş

ve

bir

süre su

içerisind

e

kalmış

cese

tlerin

akciğerlerinin

histopato

lojik

incelenm

es

iyle

e

lde edil

e

cek

verilerin

,

ölümün

s

uda

boğulma dışında

bir neden

e

bağlı olduğunu

belirlem

eye

yetebileceği kanısındayız.

KAY

N

AKLAR

1 - Gök, Ş. (1983) Adli Tıp, 4.baskı, pp. 129-142, Filiz Kitabevi, 1stanbul.

2- çoltu, A. (1985) Adır Tıp Derg.(ATD), ı, 259 -266.

5· Reh, ıı. (1968) Dtsch.z.Gerichtl.Med., 63, 134 -141.

6- Brinkmann, B., Fechner, G., Püsche!, K. (1983) ZRechtsmed., 89,267 - 277. 7- Müller, B. (1943) f)/sch.z.Gesamte Gerichtl.Med., 40, 95 -98.

8- Ponsold, A. (1967) Lehrbuch der Gerichtlichen Medizin, pp.325-328, Georg Thierne Verlag,

SlUllgart.

9- Berg, S.P. (1984) Grundiss der Rechtsmedizin, pp.213-217, Verlag Müller und Steinicke,

München.

Ayrı baskı için : Yard.Doç.Dr. Atınç çoltu

Uludağ Univcrsitesi

Tıp Fakültesi

Adli Tıp Anabilim Dalı