Orijinal Araflt›rma /
Original Article
Ksantelazma Palpebrarum Tedavisinde
Eksizyon Sonras› Sekonder ‹yileflme
Treatment of Xanthelasma Palpebrarum By Secondary Healing After Excision
Cenk Akçal›, O¤uzhan Sayg›l›*, Serhat ‹nalöz, Hüseyin Öksüz**, Cengaver Tamer**
Gaziantep Üniversitesi T›p Fakültesi Dermatoloji ve *Göz Hastal›klar› Anabilim Dal›, Gaziantep
Mustafa Kemal Üniversitesi T›p Fakültesi **Göz Hastal›klar› Anabilim Dal›, Hatay, Türkiye
Özet
Amaç: Ksantelazma palpebrarum (KP) genellikle alt veya üst göz kapa¤›n›n iç bölgesine yerleflen yumuflak veya sert olabilen, sar›
renkli lipomatöz plaklard›r. KP tedavisinde birçok yöntem kullan›lm›flt›r. Bu çal›flmada, KP tedavisinde eksizyon sonras› sekon-der iyileflmenin etkinli¤inin araflt›r›lmas› amaçlanm›flt›r.
Yöntem: Toplam 29 lezyonu olan 13 hasta çal›flmaya dahil edildi. Eksizyon sonras› sekonder iyileflmeye b›rak›lan lezyonlar, en
az iki ay, en fazla 18 ay izlendi.
Bulgular: Lezyonlar›n hepsi eksize edilerek al›nd›. Tedavi sonras› kabuklanma dört-befl gün sürdü ve alt›-sekiz gün içerisinde
kabuk düflmesi gözlendi. Postoperatif eritemin kaybolmas› 14-24 gün sürdü. Ortalama on ayl›k takip süresi içinde iki hastada (% 15,38) nüks geliflti. Hastalar›n üçünde (% 23,07) geçici komplikasyonlar olufltu. Komplikasyon olarak minimal kanama, yerel bakteriyel enfeksiyon ve minimal hipopigmentasyon görüldü. Tedavi sonras› yap›lan kontrollerde hastalar›n herhangi bir flikayetinin olmad›¤› ve kozmetik sonuçtan da memnun olduklar› gözlemlendi.
Sonuç: KP tedavisinde eksizyon sonras› sekonder iyileflme, güvenli, ekonomik ve ameliyathane flartlar› gerektirmeyen bir
yön-tem olmas› sebebiyle tedavi seçenekleri aras›nda düflünülebilir. (Türk Dermatoloji Dergisi 2007; 1: 43-6)
Anahtar kelimeler: Ksantelazma palpebrarum, tedavi, eksizyon, sekonder iyileflme
Summary
Objective: Xanthelasma palpebrarum (XP) are soft or hard yellow lipomatous plaques that are commonly located on the upper or
lower eyelids and in the medial canthus. Various methods have been used in the treatment of XP. In this study, our aim was to investigate the efficacy of secondary healing after excision in the treatment of XP.
Method: Thirteen patients with 29 lesions were enrolled on this study. After excision, the secondary healing of the lesions was
investigated during a period of minimum two months minimum and 18 months maximum.
Results: All lesions were removed with excision. After treatment, crusting was seen in 4–5 days and sloughing was observed
with-in 6–8 days. The postoperative erythema disappeared with-in 14-24 days. Of the 13 patients, two (%15,38) developed a recurrence within a mean follow-up period of ten months. In three patients (%23,07) temporary complications were seen. The complications observed included minimal bleeding, local bacterial infection and minimal hypopigmentation. During follow-up, no patient had any complaints and they were all satisfied with the results.
Conclusion: Because of the efficacy, cost-effectiveness and ambulatory applications of secondary healing after excision in the
man-agement of XP, this method is an appropriate choice of treatment. (Turkish Journal of Dermatology 2007; 1: 43-6)
Key words: Xanthelasma palpebrarum, treatment, excision, secondary healing
Girifl
Ksantelazma palpebrarum (KP) ksantomalar›n en s›k görülen formudur. Yumuflak veya sert olabilen, sar› renk-li renk-lipomatöz plaklar, genelrenk-likle simetrik olup, s›kl›kla alt
ve-ya üst göz kapa¤›n›n iç bölgesine yerleflmektedir (1). Ge-nellikle orta ve ileri yafllarda görülen KP’nin s›kl›¤› bayan-larda % 1.1, erkeklerde % 0.3’tür (2). Histolojik olarak, Touton dev hücrelerine dönüflen makrofajlar içerisinde kolesterol ve di¤er lipidlerin birikimi görülür. Bu
de¤ifliklik-Yaz›flma Adresi / Corresponding Author: Dr. Cenk Akçal›, Gaziantep Üniversitesi T›p Fakültesi Dermatoloji Anabilim Dal›, Gaziantep, Türkiye E-posta: cenkakcali@yahoo.com
ler göz kapaklar›n›n üst dermis tabakas›n›n perivasküler alan-lar›nda olmaktad›r (1,3). Ksantelazma hastalar›n›n yar›s›nda yüksek plazma lipid seviyeleri mevcuttur. Genellikle yavafl ilerleyen bu lezyonlar kendili¤inden gerileme göstermezler. Malinite potansiyeli tafl›mayan bu lezyonlar, afl›r› büyüdükleri takdirde pitozise sebep olabilirler (1,4).
KP tedavisinde pulsed dye lazer, karbondioksid lazer, ar-gon, erbium YAG-lazer, TCA (trikloroasetik asit) uygulamas›, eksizyon sonras› sütür ile kapama, eksizyon sonras› sekon-der iyileflme, eksizyon sonras› greftleme, kriyoterapi ve kote-rizasyon gibi birçok yöntem kullan›lm›flt›r (5–9).
Biz bu çal›flmada ksantelazma palpebrarum tedavisinde eksizyon sonras› sekonder iyileflmenin etkinli¤ini araflt›rmay› amaçlad›k.
Yöntemler
Nisan 2003-Aral›k 2006 tarihleri aras›nda ksantelazmas› olan 13 hasta etik kurul izni ile çal›flmaya al›nd›. Hastalara uy-gulanacak tedavi yöntemi, oluflabilecek yan etkiler anlat›ld› ve olur formlar› al›nd›. Hastalar›n tam kan say›m›, rutin biyokim-yasal parametreleri, hepatit testleri, anti HIV, kolesterol ve trig-liserid düzeyleri, kanama fonksiyonlar› belirlendi. Giriflim böl-gesinde enfeksiyonu, keloid oluflum öyküsü ve kanama diya-tezi olan hastalar çal›flmaya al›nmad›. ‹nsizyon hatt› çizildikten sonra 30 numaral› i¤ne ile 1/100 000’lik adrenalin içeren %2’lik lidokain solüsyonu sublezyonel enjekte edilerek lokal anestezi uyguland›. Anestezi olufltuktan sonra bistüri ile (15 numara) iflaretlenen hat boyunca insizyon yap›ld›. Mikro-makas yard›m›yla orbicularis oculi’ye kadar lipomatöz infiltrat diseke edilip, uzaklaflt›r›ld›. ‹fllem s›ras›nda oluflan kanama ko-terizasyon ile durduruldu. ‹fllem sonras› yara üzerine ince bir tabaka fusidik asit içeren krem uyguland› ve steril gazl› bez ile kapat›ld›. Bir gün sonra pansuman yap›ld›. Hastalar iki hafta boyunca üç günde bir, bir ay boyunca haftada bir, sonra dör-der ayl›k ararl›klarla düzenli olarak takip edildi (fiekil 1–6).
Bulgular
Yafllar› 18-77 (Ort±SD:41.92±10.33) aras›nda de¤iflen hastalar›n sekizi kad›n, befli erkek idi.
Toplam 29 lezyon; dokuz hastada her iki üst göz kapa-¤›nda, iki hastada her iki alt göz kapakapa-¤›nda, bir hastada her iki üst göz kapa¤›nda ve iki iç kantus bölgesinde, bir hastada da her iki üst göz kapa¤›nda ve bir iç kantus bölgesinde yer almaktayd›. Lezyonlar›n boyutlar› 2x1 mm ile 9x4 mm aras›n-da de¤iflmekteydi. ‹ki hasta ksantelazma sebebiyle bir y›l ön-ce tedavi olmufl ancak lezyonlar nüks etmiflti. On üç hasta-n›n ikisinde hem kolesterol hem trigliserid düzeyleri yüksek iken, iki hastada sadece kolesterol yüksekli¤i tespit edildi. Hastalardan birinde kolesterol ve trigliserid düzeyleri norma-lin dört kat› yükseklikte olup, ailesel dislipidemi tan›s› ile takip edilmekteydi. Bu hasta ayn› zamanda koronerby-pass ope-rasyonu geçirmiflti. Di¤er hastalar medikal tedavi almak üze-re iç hastal›klar› bölümü ile konsülte edildiler.
Lezyonlar›n hepsi eksize edilerek al›nd›. Tedavi sonras› kabuklanma dört-befl gün sürdü ve alt›-sekiz gün içerisinde
ise kabuk düflmesi gözlendi. Postoperatif eritemin kaybolma-s› 14–24 gün sürdü. Takip süresi en az iki ay, en fazla 18 ay idi (Ort±SD:10.37±9.45). Ortalama on ayl›k takip süresi için-de iki hastada (% 15,38) nüks geliflti. Hastalar›n üçüniçin-de (% 23,07) geçici yan etkiler olufltu. Bir hastada giriflimden sekiz saat sonra kompresyon ile durdurulan minimal kanama gelifl-ti. Bir di¤er hastada ise dört gün sonra yerel bakteriyel
enfek-Türk Dermatoloji Dergisi 2007; 1: 43-6 Turkish Journal of Dermatology 2007; 1: 43-6
Akçal› ve ark.
Ksantelazma Palpebrarum, Eksizyon
44
fi
fieekkiill 33.. TTeeddaavviiddeenn 1100 hhaaffttaa ssoonnrraakkii ggöörrüünnüümmüü fi
fieekkiill 11.. ‹‹çç kkaannttuuss üüsstt bbööllggeessiinnddee kkssaanntteellaazzmmaa ppaallppeebbrraarruumm bbu u--lluunnaann hhaassttaann››nn tteeddaavvii öönncceessii ggöörrüünnüümmüü
fi
siyon geliflti ve antibiyotik ile tedavi edildi. Bir hastada hasta-y› rahats›z etmeyen minimal hipopigmentasyon görüldü. Skar, kal›c› hiperpigmentasyon, ektropiyon gibi yan etkiler gözlenmedi. Tedavi sonras› yap›lan kontrollerde hastalar›n herhangi bir flikayetinin olmad›¤› ve kozmetik sonuçtan da memnun olduklar› gözlemlendi.
Tart›flma
KP tedavisinde pulsed dye lazer, karbondioksid lazer, argon, erbium YAG-lazer gibi seçenekler tedavi tercihleri aras›nda yer almaktad›r. (5–7). Raulin ve arkadafllar› (6), ult-ra-pulsed karbondioksid lazer tedavisini 23 KP olgusunda uygulam›fllard›r. Bu yöntemin avantajlar›; nüks oldu¤unda tekrarlanabilme imkan›, derinin tam kontrollü ablasyonu, periorbital bölgelerde problemsiz ve emin uygulanabilmesi, skar riskinin düflük olmas› ve nüks oran›n›n az olmas› olarak bildirilmifltir. Erbium YAG-lazer tedavisi uygulanan bir çal›fl-mada baflar›l› sonuçlar al›nm›flt›r; minimal kollateral termal hasar geliflmesi ve derinlik kontrolünün yap›labilmesi öne sürülen avantajlar› olarak bildirmifltir (10). Ferahbafl ve arka-dafllar› (7), 11 hastaya uygulad›klar› erbium YAG-lazer teda-visinde belirgin bir yan etki olmad›¤›n› ve iyi bir tedavi seçe-ne¤i oldu¤unu gözlemlemifllerdir.
KP tedavisinde kullan›lan yöntemlerden bir di¤eri ise TCA uygulamas›d›r. TCA uygulamas›, 51 olguluk bir çal›fl-mada, 3mm’den küçük lezyonlara önerilmektedir. Hipo ve hiperpigmentasyonun s›kl›kla, atrofi ve skar oluflumunun nadiren görüldü¤ü ifade edilmifltir (8). Ender olarak, TCA uygulanan hastalarda Köbner benzeri fenomen geliflebil-mektedir (11).
Lazer, kriyoterapi, kimyasal peeling, koterizasyon, punch biyopsi, küretaj, shave biyopsi gibi dermatoloji ala-n›nda kullan›lan birçok ifllemde sekonder iyileflme kullan›l-maktad›r. Sekonder iyileflmede kozmetik sonucu etkileyen faktörlerden en önemlisi lezyonun lokalizasyonudur. ‹çbü-key bölgelere (iç kantus, nazolabiyal sulkus, kula¤›n içbü-key alanlar›) yap›lan uygulamalardan çok iyi sonuçlar al›n›r-ken, al›n, periorbital bölgeler gibi düz olan alanlarda al›nan sonuçlar da tatmin edicidir (12).
Eksizyon sonras› sekonder iyileflme KP tedavisinde kul-lan›lan bir yöntemdir. Bu yöntem, Eedy ve arkadafllar› (9) ta-raf›ndan 28 olguda uygulanm›flt›r. Uygulama sonuçlar› iyi kozmetik sonuçlar göstermifltir. Metabolik hastal›¤› olan iki olguda nüks geliflmifltir. Hiçbir olguda ektropiyon görülme-mifltir. Erken dönemde al›nsa bile sütürlerin inflamasyona sebep olabilece¤i bundan dolay› da sütür at›lmas›na gerek olmad›¤› ileri sürülmüfltür. Bizim yapt›¤›m›z 13 olguluk çal›fl-man›n sonuçlar› da yukar›daki çal›flçal›fl-man›n sonuçlar›yla uyumludur. Skar, kal›c› hiperpigmentasyon, ektropiyon gibi yan etkiler gözlenmemifltir.
KP tedavisinde kullan›labilecek seçenekler oldukça faz-lad›r. Lazer tedavisi iyi bir yöntem olmas›na ra¤men, lazer cihaz›n›n her merkezde bulunmamas› ve uygulanmas› için özel e¤itim gerektirmesi dezavantajlar›n› oluflturmaktad›r. TCA metodu ise etkili olmakla birlikte, birkaç uygulama ge-rektirebilmekte; konjunktivada kimyasal yan›k, hipo ve hi-perpigmentasyon oluflumu gibi riskler tafl›maktad›r.
Bu bilgilerin ›fl›¤›nda, KP tedavisinde eksizyon sonras› sekonder iyileflmenin, güvenli, ekonomik ve ameliyathane flartlar› gerektirmeyen bir yöntem olmas› sebebiyle tedavi seçenekleri aras›nda düflünülebilece¤i sonucuna var›lm›flt›r.
Akçal› ve ark. Ksantelazma Palpebrarum, Eksizyon
Türk Dermatoloji Dergisi 2007; 1: 43-6
Turkish Journal of Dermatology 2007; 1: 43-6
45
fi
fieekkiill 44.. HHeerr iikkii üüsstt ggöözz kkaappaa¤¤››nn››nn iiçç ttaarraaff››nnddaa kkssaanntteellaazzmmaa ppa all--p
peebbrraarruumm
fi
fieekkiill 55.. HHaassttaann››nn tteeddaavviiddeenn 66 ggüünn ssoonnrraakkii dduurruummuu
fi
Kaynaklar
1. Bergman R.The pathogenesis and clinical significance of xant-helasma palpebrarum. J Am Acad Dermatol 1994;30:236-42. 2. Rohrich RJ, Janis JE, Pownell PH.Xanthelasma palpebrarum: a
review and current management principles. Plast Reconstr Surg 2002;110:1310-4.
3. Menlik B. Lipidstoffwechselstörungen. In: Braun-Falco O, Plewig G, Wolff HH, Burgdorf WHC, Landthaler M, editors. Der-matologie und venerologie. 5th ed. Heidelberg: Sprin-ger;2005.p.1095-110.
4. Ustünsoy E, Demir Z, Coflkunf›-rat K, ve ark. Extensive bilater-al eyelid ptosis caused by xanthoma pbilater-alpebrarum. Ann Plast Surg 1997;38:177-8.
5. Schonermark MP, Raulin C.Treatment of xanthelasma palpeb-rarum with the pulsed dye laser. Lasers Surg Med 1996;19:336-9. 6. Raulin C, Schoenermark MP, Werner S, Greve B. Xanthelasma palpebrarum: treatment with the ultrapulsed CO2 laser.Lasers Surg Med 1999;24:122-7.
7. Ferahbafl A, Utafl S, Ukflal Ü. Ksantelazma palpebrarum tedavisinde erbiyum: YAG lazer. Türkderm 2004;38:281-284. 8. Haque MU, Ramesh V.Evaluation of three different strengths of
trichloroacetic acid in xanthelasma palpebrarum. J Dermatol Treat 2006;17:48-50.
9. Eedy DJ.Treatment of xanthelasma by excision with secondary intention healing. Clin Exp Dermatol 1996;21:273-5.
10. Borelli C, Kaudewitz P. Xanthelasma palpebrarum: treatment with the erbium:YAG laser.Lasers Surg Med 2001;29:260-4. 11. Akhyani M, Daneshpazhooh M, Jafari AK, et al..Koebner
phe-nomenon in xanthelasma after treatment with trichloroacetic acid. Dermatol Online J 2006; 28:12.
12. Zitelli JA. Wound healing by first and second intention. In:Roenigk RK, Roenigk HH,editors. Dermatologic surgery, Principles and practice. 2nd ed. New York: Marcel Dek-ker;1996.p.101-30.
Türk Dermatoloji Dergisi 2007; 1: 43-6 Turkish Journal of Dermatology 2007; 1: 43-6
Akçal› ve ark.
Ksantelazma Palpebrarum, Eksizyon
