Bir okur profili çalışması: örnek gazete "Cumhuriyet"

Marmara lletiSim Dergisi, Sayt:7, Temmuz 1994

BiR oKUR

pRoFiLi

_eALrgMASr:

6nNnx c

aznlE,'cuMHURiyET

"

Yrd.

Dog.

Dr.

Semra

_ATILGAN

MARMARA

TITiVPNSITESi

iletigim Faktiltesi

Bir

basrn igletmesi, okur sadakatinin devamr ve yeni okuyucu

kitlesi

yaratabilmek igin, etkin bir piyasa araqtrmasl yapmah ve yayln politikasmr o dogrultuda siirdiirmelidir. Ancak basrn sektorii, okurlarlanna yOnelik pazar ara$trmasl yapmakta

birtakm

giigliiklede

karqrlaqrr. Bu araqtrmada, oku-yuculann gelir, cinsiyet, mesleki

ilgi

alanlan, hobileri, ara$tnlarak hitap edi-len pazann

profilini

gizmek gerekir.

okuyucular

bu

tiir

sorular aherzaman

do!ru

cevap vermeyebilirler. Bu noktada _{qiiphesiz basln i$lermesinin de} bir-takrm sorumluluklan vardrr.

Bu gahgmalann

iki

ana noktasr, gazetelerin hedef okur kitlesinin talep ve ihtiyaglannr _{saptamak, baqkalaflnrn duygulannr anlamak ve}

_diiriistliik

il-kesine dayanrr. okuyuculara, _{gazeteyi onun} aradrfr gey olarak sunmak

gere-kir.

olgulan

en diiriist bigimde sunmak, saptlrma ve yanhg beyanda bulun-mamak gerekir.

Diger bir nokta da, bu konudaki faaliyetlerin gazetenin kendi persone_

Ii

tarafrndan yaprlmamasrdrr.

ozel

bir amag iEin ya da yeni bir gdriiq elde et-mek _{amacryla gazetenin kendi kadrosu drgma grkmasr daha uygundur.}

Onemli

diler

bir nokta da, gazetenin satrg

miidiiriiniin,

pazarlama pla-nrnr ytinitmek iqin, mutlaka "ydneticiler

ekibiyle'birlikte

gahqmasr gerekir. Gazetenin temel hedeflerinden habersiz olarak,

srf

satr$1

artrmak

amacryla gahqan

bir

satrg

mtidiini

gazetenin imajrna ters diigen gahqmalarda

bulunabi-lir.

Pazarlama faaliyetinde piyasa aragtrrma$, aktif hatta tegvik edici bir etki vepazarlama amacrndan daha gok geriye dOniik incelemelerde kullanrlrr. Gazetelerin

yiirtittiigii

klasik piyasa araqtrmalanndan

biri

de reklam piyasasr

alan okurlar tanltlhr. Bu

bilgiler

rgrlrnda reklam hazrlamalan istenirken ay-nr zamanda, reklamcrlara gazetelerinin bir reklamcrltk aract olarak da onemi g0sterilir.

Seyrek olarak yaprlan

bir

krsrm aragtrrmalar da, okurlann haber

b6iii-miine

iligkin

goriiglerini ve bu boliime ait

ilgi

ve beklentilerini olugturur' Bu tip

bir

aiaqtrrma,bir

gazetenin

diler

gazetelerle olan rekabetinde, oldukga 0nemlidir.

Gazetelerin hedef aldrklafl okur kitlesinin talep ve ihtiyaglartnm sap-tanmasrnda geleneksel olarak yoneticilerin bireysel gozlem ve sezgilerine

ba!1kalnmiqtrr.

Y6neticilerin g6zlem ve sezgilerinin bu konuda tayin edici tlnemtaqrmayadevamedecelinekuqkuyoktur,Ancak,gazetedl$mdakikltle iletigim

Luqirrnrn

giderek yaygrnlagmasr ile, toplam gazete sarlglaflnrn

diiq-*"

rgitirin"

girmesi karqrsrnda gazetelerin pazatlana faaliyetleri, okurlann tatep

ve

ihtiyiqlarrna yonelik

araqtrrmalarla desteklenmeye ba$laml$tlr. 1970'lerden bu yana gazetelerin,

tiimii, belirli boliimleri, belirli

kogeleri

ile

ilgili

okur goriig ve delerlendirmelerini belirlemek, ozellikle rakip gazeteler-tJtargrtagtrrmak ve okurlannrn

profilini

qrkarmak amactyla yaptlklarl okur

tru*u

aragtrrmalarr giderek yaygrnlaqmrqtr' Tarama araqtrmalaflyla elde edilen sonuglar, gerek ktsa vadede altnmast gereken onlemlei, gerekse

..ya-nnki

,, gazetenin hazrlanmasr konusunda yoneticilere gok yararlt

bilgiler

ve-rebilmektedir. Ancak, aragtrmalarla elde edilen

bilgilerin

yoneticiler iEin

yalnrzcabir "yardtmct

kaynak' oldulu

da

vurgulanmaltdr'

Piyasa araqttrmalartnln sonucu gazeleler r

1-Da[rtrmvereklampiyasasrkadar,iiriinsiyasetivedafrtrmpiyasa

stnt da birbirlerine

ballarlar

ve koordine ederler'

2-GiiEliibirimajyalattlklaflsi.rece,tirajdiigsebileokuyucularverek

lamcrlar arasrndaki medya rekabetinde

giiqlii

bir pozisyona sahip ol maYr

siirdiiriiler.

3-Reklam aqtstndan

etkinlilini

ve ekonomik baqartstnt

artrr'

4-okur

anketleri,

belli

gruplarr etkilemeye ve hedef gruplar kazanma ya, piyasa konulannda

bilgiler

sunmaya yardtmct

olabilir'

fazla haberdar oimasrna yardrmcr olup,

onla'n

belli

bazr dnyargrlar dan srynlmalarrnr

salladar.

Bk

gazete igin; gagrn gereklerine uygun bigimde haber yayrnlamak, galdaq akrmiara ayak uydurmak

0zellikle

dlher gazetelerle rekabetinde qok Onemli

bir faktordit.

Ancak

biitiin

bunlan yaparken okurunun akgtrlr

profili

de korumak zorundadrr.

Tiirkiye'nin

en

k6khi

fikir

gazetesi olan

cumhuriyet

gazetesinin

1 960'lann sonlarmda giinde ortalama

_tirajr

_{130.000 di.1 9g0'den sonra hrzla}

diigen

tiraj

1982'den sonra yeniden toparlandr, 1992'd,en sonra da yeniden dtiqmeye bagladr. 1982' den sonraki toparlanmayr da gok kayda defer g6re-meyiz

zra;

1960' daki

ntfus

1 980 den sonraki nufiisa _{oranlandrlrnda, tirajrn}

gergekte artmadrfrnr,

diigtiiliinii

soylemek

miimkiindiir. cumhuriyet

gaze-tesinde,

ilk

anket gahgmasr gazerenin kendi

olanaklnrylalgT6yrhnda

yaprl-mrg ve gu sonuglar elde edilmiqtir.

E[itim

irk

Orta Lise Yiil<sek Vo 9.13 11.60 35.60 43.6',7 Yabancr

Dil

Vo

Biliyor

47.35

Bilmiyor

52.65

Meslek

Vo

O[renci

22.67

Memur

34.57

Serbes

9.16

isEi

8. Yiiksek

ihtisas

17.39

Dilerleri

8.21

Ortalama

Gelir

1.500

TL

den az 1.500-2.500 2.500-3.500 3.500-5000

Y.$

Vo

25'in

altnda

34.83

25-35

30.91

3s-50

21.72 50'den

fazla

12.54

Cinsiyet

Kadrn Erkek Vo 24.88 7

5.ls

Medeni

Durum

7o

Evli

54.35

Bekar

45.65 % 20.10 30.85 20.08 17.60

5000TL

denfazla

YerleEim

istanbul, Ankara,

izmir

Diler il

merkezleri Kasaba

Koy

Son

iki

segimde oy

verilen

partiler

1r 3',7 Vo 56.55 23.90 14.04 5.51 CHP AP MSP Dp CGP

DiIer

Cumhuriyeti

nastl

izliyorsunuz

Vo

1973

r97s

98.50

99.31

0.53

0.2s

0.06

0.02

0.05

0.02

0.13

0.01

0.73

0.39 91.18 0.30 7.24 1.28 Hergiin

Haftada

bir

giin Haftada

bir

kaE giin Arasrra

Cumhuriyet okunmak iizere

evinizde veya iqYerinizde ne

kadar kahyor

?

Yalnrz sabahlart

Biittin

gUn

Bir

gilnden fazla Kaq

yrldr

Cumhuriyet

OkuYorsunuz ? 20

yidan

fazla

15-20

ytl

10-15

ytl

Vo 3.50 40.03 56.47 Vo 1,7.94 9.18 12.09

5-10

ytl

1-5

ytl

I

yrldan az

Cumhuriyet'ten

baqka ahnan gazeteler

Milliyet

Hiiniyet

Giinaydm

Politika

Yeni Ortam Terciiman

Cumhuriyet'in

difer

gazetelere

giire

belenilen

iizellikleri

Tutumu

Giivenilir

Olugu Haberciligi

Yazrlrt

Goriiniimii

l.

(Vo) ig

Haberler

91.2I Drq

Haberler

5.4'7 $ehir

Haberleri

2.11

Spor

1.21

6zel

Sayfatara

ilgi

Ekonomi Drq

Politika

ry

SanarEdebiyat Ankara-Ankara

Cumhuriyet'in habercilifi

2r.32 13.

tv

5.68 7o 41,21, 10.04 16;14 25.8r 22.93 1.46 % 74.88 '77.09 55.16 85.12 26.95

Haberleri

Nasrl

bir

Srra

ile Okursunuz

?

2. (Vo) 7.45 59.33 28.28 4.94 Vo 69. 't9.84 55. 67.01 81. Vo

Yeterli

Yetersiz

Cumhuriyet'in

toplumsal

sorunlara

duyarhhll

Yeterli

Yetersiz

TV'ye ayrtlan

siire

1 saat 1-3 saat 3 saatten fazla Hig 66.14 33.86 Vo 69.66 30.34 9o 23.59 46.07 12.54 17.80

TV

reklam programlarrna

ilgi

Vo

Biiyiik

olgiide

8.34

Arastra

91 .66

GOri.iidtiEri gibi bu d0nemde Cumhuriyet

okurlan

Eo 65|75

ile

35 ya-gm altrnda olanlardan oluya-gmaktadrr. Cumhuriyet okurlarmm

biiyiik

qogunlu-pu ( 7c 43.67 ) ile yiiksek ogrenim sahibidir ve 7c 47 .35

'i

yabanct dil bilmek-tedir. Okuyuculann gogu orta gelir grubuna mensuptur. Okurlann

biiyiik

qo-funlugu

kentlerde oturmaktadr. Cumhuriyet okuyucusu gazetesine sadtk ve dikkatli

bir

okuyucudur. Okuyucularn V" 7'7 .09'u, gazetelerinin

giivenilir

ol-masrnl bag

6zellik

olarak g0stermiglerdir.

1968

-

1982 arasrnda

Altr

Biiyiik

Gazete ve

Cumhuriyet'in

Satq

Miktarlarr

ve

Cumhuriyet'in

Toplam

SatrElarrndaki Pap qiiyledir.

Yll

Altr

biiyiik

Cumhuriyet'in

Cumhuriyet'in

gazetenin Satrqt

PaYt

toPlam sattqt 1 968 1969 19',70

r97r

1912 1913 1914 1.358 1.368 i.601 138

t16

104

9r

51 67 78 +.-) 4.9 4.9

1915

r.495

101

6.8

1976

1.s88

114

7 .2

1971

1.846

109

5.9

1918

2.006

100

5.0

1979

1.931

104

5.4

1980

1.614

71

4.6

1981

2.054

91

4.4 1982(10

ay) 2.200

93

4.2

1980'den sonra goriilen

tiraj

artlqlna kargrn Cumhuriyetin toplam sa-tl$lafl ndaki

pay

diigmtqtiir.

Cumhuriyet gazetesi

ilk

kez 1982 yrhnda hedef

kitleye

yOnelik

bir

aragtrma yapml$tr.

PiAR

tarafrndan gergeklegtirilen bu ara$trmada iig bti-ytik kentte oturan ytiksek

olrenimli

meslek gruplan arasrnda (1090 kigi )

ger-geklegtirilmiq ve qu bulgular tesbit edilmigtir.

1-Araqtrrmaya kaulanlann %

17'si

erkek, 7a

23'ii

kadrndrr. 2-GOriiqiilenlerin % 39'u sdrekli Cumhuriyet, Vo

36' srMilliyet,

:21 Giineg, % 76'st Giinaydm, % 7'sr Terciiman, Vo 8' de diger

guetelei

okumaktadr.

Yukandaki bulgular, Ug

biiytik

kentteki yiiksek dgrenimliler arasnda en yaygln olarak okunan gazetelerin Cumhuriyet ve

Milliyet

oldufu

nu gdstermektedir.

3-Cumhuriyeti arasrra alanlann oram 4o 65

dir.

4-Gazete okumaya giinde 1 saat zirman ayranlann orantVc 46

'dr.

Brr saatin iistiinde vakit

ayranlar

ise 7o 68

dir.

5-Gdrtigiilenlerin 7c

68'i

geqitli dergileri izlemektedirler ve bunlann

7o 8'

i

y abancr dergilerdir.

6-VoI0luk bir

bdliim Cumhuriyeti

bir

yrldr

okumakradrr. 7o80 dola

yndaki

okur ise 5 yrldrr izlemektedir.

7 -% 45'

i

gazetesinin eve brraktldr!

n1

7c 40 ise bayi / bakkaldan al maktadrr.

lerdir.Yeni bir yazt dizisi, haber, roportaj vb. durumlarda gazete alma orant 7o

66'dtr.

9-Siirekli aynt yaznlan

okuma otam % 62

dir.

I}-Gazetenizde devamlt okudulunuz

bir

yazar baqka

bir

gmeteye ge gerse ne yaparslnlz ? sorusuna; Eski gazeteme devam ederim yanltlnl verenlerin oram Vo 12

dir.Her

|l<t gazeteyi

alrrm

diyenlerin oram 7o

22, Eskisini brrakrp yenisini

alrrm

diyenler rse Vo 6 dtr.

11- 1982 yrh iginde gazete piyasastnda ki dalgalanmalar nedeniyle so

rulan

"

Son birkag ay iginde hergiin

aldtlrnrz

gazetelerde

bir

de[igik

lik

yaptrnrz

mt

? sorusuna olumlu yantt verenler Vo

7

'dir.

12- Gazete

bdliimlerinin

0nem sralamast q6yledir.

Biiliimler

1-ig haberler 2-Drg Haberler 3-Baqirklar 4-inceleme /R0portajlar 5-Ekonomi Haberleri 6-KOqe

Yanlart

7-Spor Haberleri

8-Karikatiir

ve gizgi romanlar

9-FotoIraflar

10-Sanat Haberleri 1 1

-TV

program ve haberleri 72-ilantar 13-Roman/6ykii

Afrrhk

Puam 204 729 t2'7 111 108 101 71 4T 35 28 15

t2

A

Mayrs 1989 tarihinde yaprlan Okur Anketinin sonuglan ise gOyledir.

I -Cumhuriyet okurlan toplumun segkin kesimini oluqturmaktadr.

Yiiksek dgrenimini tamamlamtg olanlann oranr 1985 'de 7o

48

'den

1989'da 7c 54' e ytikselmiqtir. Her on Cumhuriyet okurundan

biri

doktora ya da master derecesine sahiptir. Orta okul ve alnndaki grup sadece

qol4

dw. Mesleki dagrhma bakrldrgtnda; 7o 79 lpretmen, To 13 miihendis-mimar, Vc 70

idueci-

igletmeci, % 6 tek'nisyen, 7o 6

dok

tor,7c 4 subay-astsubay, Vo

4

avukat-yaJg1g, _{Vo 3bankaq- sisortacr ol}

2-Cumhuriyet okurlan ntn ekonomik durumlan

incelendilinde

yu kan gelir grubunun hakim

oldu[u

g0riihir.Cumhuriyet okurlannrn or talama ayhk hanehalkr harcamalan 1 987'de 210.000 liradan,

1989'da 600.000 liraya grkmrgtrr. Bu enflasyonun biraz iistiinde

bir

gelir arugrdr. Cumhuriyet okudannrn konut sahibi olanlannrn oranr 1985'de 7o 43 iken 1989'da 7o

47'

ye qrkmrqtrr, 1985 ve 1989 anket bulgularr

karqilaqtnldr[rnda

bazr dayanrkh riiketim mallan sahipli

linde

de artrglar gbzlenmiqtir. Ornegin renkli

TV

(Eo _44-80),

_Miizik

seti (7o16-36), Video ( _{Eo10-25 ),} Otomatik gama$r makinesi ( 7o14-37 ), Bulaqrk makinesi (Eo4-12 ) oranmda artl$ gdstermigtir. 7o 35 gibi bir kesim tasamrf yapabilmekte ve 7o

59'uyida2-3

hafta siireyle tati le gidebilmektedir.

3-Cumhuriyet okurlannm segkin dzelliklerinden

biri

de, roplumun drq diinyaya agrk

bir

kesimini olugturmalandtr.En az bir yabancr

dili

konuqabilecek kadar

iyi

bilenler, 1985'de 7o 47 den,1 989'da 7o 49' a

ylikselmigtir. 7c 10'luk bir

b6liimil

yabancl dergileri, 7o

5llkbir

b6lii

mii

de yabancr gazeteleri izlemektedirler.

4-Cumhuriyet okudannrn her giin

TV

izlemeye ayrrdrklan zaman 88 dakika ya da birbuquk saatur.

Okurlarn

7o

94'i

TV

1 de ana haber

biil

tenini izlemektedirler. Cumhuriyet okurlarrnrn televizyonun gazete okuma ahqkanlftlan iizerinde fazla olumsuz etkisi olmadrfrnr;

"

Te levizyonun haber program ve

bliltenleri

gazetelere olan

ilginizi

artr yor mu, yoksa azaitryor mu? geklindeki soruya 7o 7

f

i

"etlctlemiyor" , Vo

27'

si

"artrrryor"

geklinde verilen yanrtlardan anhyoruz.

5-Anket sonucu kadmlann oranlnln

artlllnt

gdriiyoruz. 1985'de % 14 olan oran, 1981'de % 16, 1989'da 7o 19' a yiikselmigtir.

6-Okurlann 7o 92'si Cumhuriyet'in

do!ru

ve

giivenilir

haber

verdili

ne inantyor. Cumhuriyet' in haber

dilini

baganh bulanlann orant?cSl ,

kullanilan baghklann haberlerin igerigi hakknda

dolru

fikir

vermesi agtstndan cumhuriyeti baganh bulanlann orant Va 84

'diir.

7-Cumhuriyet'i

"

larafsrz ve yorumsuz haber verme" agrsrndan baqa

nlr bulanlar

7c 6'7 dir . Okurlann %

29'l

bu konuda Cumhuriyet'e

"or

ta" not verirken, %

4'lilk

bir kesim de "bagansrz" bulmaktadrr. Bu du rum okurlann, 1i3

'inin

haberlere zaman zaman yorum kanqtrgr ya da zaman zaman yanh haberlerin yer aldr$ karusnda olduklan anlaSrhyor.

8-Cumhuriyet'i

"

onemli konularda farkh gdriiqieri dengeli

bir

bigim de yansttma" agtsmdar baqanh bulanlar % 58 dir.Ancak bu oran

1 985' de 7c 68, 1987' de Vo 60 drr. Bu bulgular, Cumhuriyet okurlart

nrn oldukga onemli bir

boiiimtiniin

farkh ve ayktrt goriiglere daha ge nig yer ayrtlmastnt istemektedir.

9-Cumhuriyet'i

"

bol ve zengin haber verme" aqrstndan baqanlt bu lanlar Vo

43' diir. Biiyiik

kesim % 57, Cumhuriyeti bu konuda bagart

slz ve orta derecede bagarrh bulmaktadrr'

l0-Cumhuriyet

okurlan iqinde en az 10 yrldan bu yana gazeteyi oku

yanlaln

orant 7o 54 gibi yiiksek

bir orandr. Cumhurlyet'i

okumaya baqlayan

kigilerin

gazeteyi terketme

elilimlerinin

zayrf

oldulu goriil

melidir.

11-Cumhuriyet okurlartntn yaklagrk 3/4

liik

bir

bOltim[

yalntzca Cumhuriyet okumaktadrr. Cumhuriyet okurlannm okuduklan

ikinci

gazete

Milliyet

ve

HiiniYettir.

1 2 -"Cumhuriyet'

i

bulamadtltnrzda hangi gazeteyi satln

alrstntz?"

geklindeki soruya okurlann 7o 34'

i

bagka gazete

alma&ft

yanltl ver mesi bu okur kitlesinin

"

qekirdek okur"

kitlesini

oluqrurdu[unu sOy

leyebiliriz. Cumhuriyet bulamadrklaflnda

Milliyet

alanlann orant Vo

51'

dir.Hiiniyet

alnm

diyenlerin otant 7o 9, Sabah ahnm diyenler ise

7o 3 tix, Bu veriler gergevesinde Cumhuriyet'in en yakrn rakibi

Milli

Yet gazetesidir.

13-Cumhuriyet okurlannm %

80'ni

gazeteyibayiden bizzat almakta dlr.Gazetenin evleri ne brakrl anan

lar

7o 1' 4, b aqkasl n m gazetesini

okuyanlar ise Vo 4

dolaYndadr.

Cumhuriyet gazetesinin 1987'de giinde

ortalamal22.N0

olan net

sa-r1$1n1n,

ocak

1989'da 117.000'ne diiqmesinin nedenleri arasmda qunlar

sayr-labilir. okurlafln

yaq gruplarrna g6re

dalrhmr incelendilinde,24 ve

daha genq yaqtaki okurlanntn oranlnln 1985'te % 234ten,1987'de 7o26'ya yiiksel-dikten sonra, 1989'da Vo 27'e inmiqtir. Cumhuriyet okurLan arasrnda

ofren-cilerin orarunrn 1987'de Vo 17 'den, 1989'da 7o 13 inmiqtir. Meslek gruplan-na gOre

dafrhm incelendifinde

1985'de

23'ten,1989'da

Vo 19'a, iqqilerin oranr 1985'de Vo

70'

dan 1989'da %

6'

ya' memurlartn oranlnln 7985'teVo 11'den, 1989'da % 5'e inmiqtir. Bu bulgular

cumhuriyet'in

son ytllarda

kaybettiginin _{iqaretidir.Soz konusu gruplar, iilkede artmakta olan} enflasyon-dan en fazla etkilenen kesim

oldulu

goriiqtinden hareket edilirse, okur ka-yrplaflnm

biiyiik

olgtide enflasyondan ve gazetenin

fiyat

artrglaflndan

kay-n akl anmaktadrr.Gazetenin okurlan arasrnda hergiin

cumhuriyet

okuyanla-nn

0ran1n1n 1 985'de vo 82' den, 1 989'da 7o i 4' e inmesi satilan her

cumhuri-yet baqrna dtlqen _{okur saylslnln 1985 ve1987 de 3.6 dan 1989'da 3.9'a} crkma-sr da aynr nedenlere baglanabilir.

1987 yrhnda

PiAR

tarafrndan Sabah gazetesi igin yaprlan

bir

aragtrr-mada; okunup

brakrlan

gazeteler arasrnda oranlar gOyledir. Hitrriyet vo 77,

miliiyet

7o 9.3, GiJ,naydn Vo 8.3, Gtineq Zo 8. 1 Bulvar ve Tan % 7, T erciman

7o 6.8, Curnhuriyet Vo 5.6,

Trirkiye

% 4.3, Sabah Vo

2.3

gektindedir.

Aynr aragtmaya gcire en

giivenilir

gazetei Sabah To

28.3,Hitrriyet

Vo

2'7.1 ve Cumhuriyet 7o 23.6

dt.

1991

ylmda ZET-MEDYA

a.q tarafrndan

Hiiniyet

iqin hazrrlanan Kryaslamah Okur Analizi ve Okur

Profili

araqtrrmasrnda; Cumhuriyet gaze-tesinin toplam

tiraj

iginde piyasa payr Vo 3.8 dir .

1-1994 yrhnda Cumhuriyet gazetesinin yapml$ oldugu ara$trmaya gcire, Cumhuriyet okurlannrn ya$ ortalamasr 29'dur. Bu araqtrmaya Cumhuriyet gazetesinin her beq okurunun dOrdii

gengtir.lg-34

yaS grubu arasrnda Cumhuriyet okurunun orant Vo

78'dir.

Bu aragtrmaya g6re; 20-24 yaq arasr okurlann oranl, 1985 ( Eo23), 1987

(

Vo26

_),

1989 (7c21) _{g6re artmrg} g0ztikmekredir.

2-Kadrn okurlann oranlannda da

bir

artrq sozkonusudur. 1985 ,de Vo

14, 1987' de 7o 76, 7989 da 7o 19 olan kadrn okur 1 994de Vo 44 ,e ylf.k selmi$tir. Erkek okurlanln

oranl

ise 7o 56

dr.

3-Cumhuriyet okurlannrn, Ea 45'

i

iiniversite mezunudur. Bu oranda bir diiqtig soz konusudur. 1985 'de Vo 48, 1989' da 7o 54'd'fir. Lise me zunlannrn oranr ise 1994' de 7o 59.5 dir .

4-Cumhuriyeti okuyanlarm Vc

35'i

6prenci, Vo

20'si

yOnetici ve me muriar, Vo

75'i

ticuetle ugraqanlar, Vo 10'u da uzman mesiek sahiple rinden olugmaktadtr.

5-Cumhuriyet okurunun ayhk aile

geliri

ortalama 7

milyon kadardr'

6-Cumhuriyet okurunun, en gok

dinledili

miizik

klasik batl

miiziEi

dir.

Tiirk

sanar miiziEi ve rock da gok dinlenen

miizik

tiirleridt.

7-Cumhuriyet okurlarmm tiiketim epilimleri yiiksektir. Vo69

"7'7

sinin

krgirk evi, 7o 35'nin evi

vardr

ve 1o 87'si diizenli

tatil yapmaktadr'

8-Cumhuriyet okurunun 7a 36 'st yiiksek gelir grubuna mensuptur.

9-Cumhuriyet okurunun %

69.5'ibeku,7o

30.5

evlidir.

1O-Cumhuriyet okurunun 7c

88'i

gazetesinin diinyaya aqrk olmasrnt ve diinyaca

iinlii

yayrn organlartndan altnan yazilann yer almastna 6nem veriYor.

11-Cumhuriyet okurunun %

7f

i

gazetenin

siirekli

okurudur' Son araqtrmada, gazete okuma ahgkanhlrnrn erken yaqta

edinildili

g0z oniine ahnrsa

Cumhuriyet'in

bu noktaya ne derece 6nem verdigi daha

iyi

anlaqrlmaktadr. Yaprlan son afa$tfmada Cumhuriyet gazetesi geng okur kitlesini koruyabilmiqtir. Bu goz oniine ahndrlrnda Cumhuriyet'in genq okur grubuna hitap eden

bir

gazete olmayt siirdiirmeye

gahqtt$u

anlamak

miim-kiindiir. Cumhuriyet'in

kadrn okurlartntn 1982'den itibaren

hzla

yiikseldi-lini

1994'te 7o 44' e ulaqtrlrnr gdrmekteyiz. Cumhuriyet gazetesi okurlart arasrnda,

riim

anketlerde

yiiksek

ofrenimli

olanlann

orant hep

ytksektir.

Cumhuriyet okuru yaprlan son gahgmada da

goriildii[ii

gibi " yiiksek toplum-sal diizeydeki okurlardan

"

olugmugtur.

Cumhuriyet gazetesi, kendi

diizenledili

anketlerde del araqtnma qir-ketlerine

yaptrdllr

gahgmalarda da

"

sadtk okuyucu

kitlesini

"

korumak ka-dar, " diizensiz ahctlart

"

da sadtk okuyucu yapma gabast igindedir.

Tiim

bu araqtrmalann, son derece tarafstz ve objektif hazlandr[rnr s$ylemek zordur ve Vo

5' lik

yanrlma payrnr da unutmarnak gerekir.

KAYNAKLAR

Cumhuriyet gazetesi iqin hazrrlanan 7982

tarihli PIAR/GALLUP

Araqtrma Raporu.

sabah gazeresi iqin hazrrlan an 19g7 tarihri

pIAR/GAILUp

_{Ara'urma Raporu.} Zet-Medya a.g Aragrrma Raporu 1991.

1994

y'nda,

cumhuriyet _{gazetesi igin hazrrlanan "Cumhuriyet}

70 yaqrnda,, (Ege _{Aians, Strateji-Mori Araqrrrma planrama gti.,}

liamar

K;;";;"

ve Medya

Araqtrmalafl,

piAR/

_GALLUP

_).