T. C.
PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ EĞİTİM BİLİMLERİ ANABİLİM DALI
EĞİTİM YÖNETİMİ, DENETİMİ, PLANLAMASI ve EKONOMİSİ BİLİM DALI
TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROJESİ
BİRLEŞTİRİLMİŞ SINIFLARDA GÖREV YAPAN MÜDÜR YETKİLİ ÖĞRETMENLERİN KARŞILAŞTIĞI SORUNLAR
(DENİZLİ İLİ ÖRNEĞİ)
HAZIRLAYAN OĞUZHAN AYDEMİR
Danışman
T.C.
PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ EĞİTİM BİLİMLERİ ANABİLİM DALI
EĞİTİM YÖNETİMİ, DENETİMİ, PLANLAMASI ve EKONOMİSİ BİLİM DALI
TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROJESİ
BİRLEŞTİRİLMİŞ SINIFLARDA GÖREV YAPAN MÜDÜR YETKİLİ ÖĞRETMENLERİN KARŞILAŞTIĞI SORUNLAR
( DENİZLİ İLİ ÖRNEĞİ)
Oğuzhan AYDEMİR
Danışman
Yrd Doç. Dr. Meral URAS BAŞER
Bu çalışma ……….…... tarafından ..……... nolu Tezsiz Yüksek Lisans projesi olarak desteklenmiştir.
TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROJE ONAY FORMU
Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı – Eğitim Yönetimi, Denetimi, Planlaması ve
Ekonomisi Bilim Dalı öğrencisi Oğuzhan AYDEMİR tarafından hazırlanan
“Birleştirilmiş Sınıflarda Görev Yapan Müdür Yetkili Öğretmenlerin Karşılaştıkları
Sorunlar (Denizli İli Örneği) başlıklı Tezsiz Yüksek Lisans Projesi tarafımdan
okunmuş, kapsamı ve niteliği açısından Tezsiz Yüksek Lisans Projesi olarak kabul
edilmiştir.
Yrd. Doç. Dr. Meral URAS BAŞER
Danışman
Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Yönetim Kurulu’nun……….tarih
ve ………sayılı kararıyla onaylanmıştır.
Prof. Dr. Ramazan BAŞTÜRK
ETİK BEYANNAMESİ
Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, tez yazım kurallarına uygun olarak hazırladığım bu tez çalışmasında;
Tez içindeki bütün bilgi ve belgeleri akademik kurallar çerçevesinde elde ettiğimi,
Görsel, işitsel ve yazılı tüm bilgi ve sonuçları bilimsel ahlak kurallarına uygun olarak sunduğumu,
Başkalarının eserlerinden yararlanılması durumunda ilgili eserlere bilimsel normlara uygun olarak atıfta bulunduğumu,
Atıfta bulunduğum eserlerin tümünü kaynak olarak gösterdiğimi, Kullanılan verilerde herhangi bir tahrifat yapmadığımı,
Bu tezin herhangi bir bölümünü bu üniversitede veya başka bir üniversitede başka bir tez çalışması olarak sunmadığımı beyan ederim.
Oğuzhan AYDEMİR
TEŞEKKÜR
Proje çalışmamın planlanma, araştırma, yürütülme ve oluşumunda ilgi ve desteğini esirgemeyen, engin bilgi ve tecrübelerinden yararlandığım, yönlendirme ve bilgilendirmeleriyle çalışmamı bilimsel temeller ışığında şekillendiren hocam ve danışmanım Sayın Yrd. Doç. Dr. Meral URAS BAŞER’e,
Yüksek lisans eğitimimim boyunca bilgilerinden istifade ettiğim bütün hocalarıma, anketleri eksiksiz ve içtenlikle dolduran birleştirilmiş sınıflı okullarda görev yapan fedakar ve cefakar tüm müdür yetkili öğretmen arkadaşlarıma,
Maddi ve manevi hiçbir yardımı esirgemeden yanımda oldukları için sevgili eşim Fadime AYDEMİR’E ve oğlum Göktürk Efe AYDEMİR’E ayrıca beni yetiştiren ve bugünlere gelmemi sağlayan Anne ve Babama tüm kalbimle teşekkür ederim.
Oğuzhan AYDEMİR
ÖZET
BİRLEŞTİRİLMİŞ SINIFLARDA GÖREV YAPAN
MÜDÜR YETKİLİ ÖĞRETMENLERİN KARŞILAŞTIĞI SORUNLAR ( DENİZLİ İLİ ÖRNEĞİ)
Oğuzhan AYDEMİR
Birleştirilmiş sınıf kavramı, tek bir sınıf içinde tek bir öğretmenle ve birden fazla sınıf düzeyinde öğrenciyle yapılan eğitim öğretim faaliyetlerini kapsamaktadır. Birleştirilmiş sınıflı okullarda görev yapan müdür yetkili öğretmenler eğitim ve öğretim faaliyetlerinin yanında yöneticilik görevlerini de yerine getirmek zorunda oldukları için müdür yetkili öğretmen olarak adlandırılmakta ve görevlendirilmektedir.
Birleştirilmiş sınıflarda görev yapan müdür yetkili öğretmenler çok sayıda görevi bir arada üstlendikleri için çeşitli sorunlarla karşılaşmaktadır. Bu projenin konusu ‘birleştirilmiş sınıflarda müdür yetkili öğretmenlerin karşılaştığı sorunlar’ şeklindedir. Bu konudan hareketle araştırmanın amaçları da birleştirilmiş sınıf uygulaması hakkında müdür yetkili öğretmenlerin görüşlerinin ne olduğu ve görüşleri arasında fark olup olmadığı araştırılmaktadır.
Araştırmaya Denizli ili ve ilçeleri genelinde görev yapan 54 birleştirilmiş sınıflı okulun müdür yetkili öğretmenleri katılmıştır. Araştırma verilerinin toplanmasında anketten yararlanılmıştır.
Veri toplama aracından elde edilen analizden şu sonuçlara ulaşılmıştır.
1- Eğitim öğretim işlerinde “ Bazen” düzeyinde sorun yaşadıkları,
2- Öğrenci işlerinde “Hiçbir zaman” düzeyinde olduğunda ve sorun yaşamadıkları,
3- Personel işlerinde “Hiçbir zaman” düzeyinde olduğunda ve sorun yaşamadıkları,
5- Sosyal çevre ile ilgili işlerde ise “ Bazen” düzeyinde sorun yaşadıkları tespit edilmiştir.
6- Dolayısıyla alt boyutların yaşanan sorunlara katkısı farklı düzeydedir.
İÇİNDEKİLER
İç Kapak Sayfası……….i
Proje Onay Formu…...………ii
Etik Beyannamesi...………..……….iii Teşekkür………..…...iv Özet………...v İçindekiler………..vii Tablolar Listesi………..ix BÖLÜM I GİRİŞ 1.1.Giriş……….……….……….10 1.1.1.Problem Durumu………....10 1.1.2.Alt problemler………11 1.1.3.Araştırmanın Amacı………...11 1.1.4.Araştırmanın Önemi………...12 1.1.5.Sayıltılar……….12 1.1.6.Sınırlılıklar……….………….12 1.1.7.Tanımlar……….13 BÖLÜM II ALAN YAZIN TARAMASI 2.1.Alan Yazın Taraması….………...…….…13
2.1.1.Birleştirilmiş Sınıf Tanımı……….………...13
2.1.1.1. Birleştirilmiş Sınıf Uygulamasının Nedenleri………14
2.1.1.2. Birleştirilmiş Sınıf Uygulamasının Avantajları….………….17
2.1.1.3. Birleştirilmiş Sınıf Uygulamasının Sınırlılıkları…...………..19
2.1.1.4. Birleştirilmiş Sınıf Uygulamasında Öğretimin Özellikleri...21
2.2.Müdür Yetkili Öğretmen………..……....22
2.2.1.Müdür Yetkili Öğretmenin Görev Ve Sorumlulukları……….……...23
BÖLÜM III YÖNTEM 3.1.Yöntem ……….……..25 3.1.2.Araştırmanın Modeli.………25 3.1.3.Evren ve Örneklem……….………...…....25 3.1.4.Verileri Toplanması……….…...……….….…….……26 3.1.5.Verilerin Analizi………..……….………...26 BÖLÜM IV BULGULAR VE YORUM 4.1.Bulgular ………32
4.1.Birinci Alt Probleme İlişkin Bulgular………..………..32
4.2.İkinci Alt Probleme İlişkin Bulgular………..36
4.3.Üçüncü Alt Probleme İlişkin Bulgular……….………..37
4.4.Dördüncü Alt Probleme İlişkin Bulgular………….……….….38
4.5.Beşinci Alt Probleme İlişkin Bulgular……….…………..41
4.6.Altıncı Alt Probleme İlişkin Bulgular………42
BÖLÜM V SONUÇ TARTIŞMA VE ÖNERİLER 5.1. Tartışma ve Öneriler……….44 5.1.1.Tartışma……….44 5.1.2.Öneriler………..46 KAYNAKÇA……….47 EKLER………....49 ÖZGEÇMİŞ………....55
Tablolar Listesi
1. Tablo 3.4.1. Müdür Yetkili Öğretmenlerin Okul Yönetimi Alanında Karşılaştıkları Sorunlar Ölçeği Faktör Analizi Sonuçları
2. Tablo 3.4.2. Müdür Yetkili Öğretmenleri Karşılaştıkları Sorunları ölçmede Ölçeği Puanlama Sınırları
3. Tablo 4.1.2.1. Denizli İlinde Görev Yapan Müdür Yetkili Öğretmenlerin Okul Yönetiminde Karşılaştıkları Sorunların Analizi
4. Tablo 4.1.2.2. Denizli İlinde Görev Yapan Müdür Yetkili Öğretmenlerin Eğitim Öğretim İşleri Alanında Karşılaştıkları Sorunların Analizi
5. Tablo 4.1.2.3. Denizli İlinde Görev Yapan Müdür Yetkili Öğretmenlerin Öğrenci İşleri Alanında Karşılaştıkları Sorunların Analizi
6. Tablo 4.1.2.4. Denizli İlinde Görev Yapan Müdür Yetkili Öğretmenlerin Personel İşleri Alanında Karşılaştıkları Sorunların Analizi
7. Tablo 4.1.2.5. Denizli İlinde Görev Yapan Müdür Yetkili Öğretmenlerin Okul İşleri Alanında Karşılaştıkları Sorunların Analizi
8.Tablo 4.1.2.6. Denizli İlinde Görev Yapan Müdür Yetkili Öğretmenlerin Sosyal Çevre İle İlgili İşler Alanında Karşılaştıkları Sorunların Analizi
BÖLÜM I
GİRİŞ
1.1.Giriş
İnsanlığın uygarlaşma sürecinden bu yana eğitim yaşamamızın değişmez bir unsurudur; çünkü insanlar yaşam tecrübelerini kendilerinden sonra gelecek olan kuşaklara aktarmak istemektedirler. Eğitim bu anlamda toplumun temel taşlarından birini oluşturmaktadır.
Türk Eğitim Sistemi, okul öncesi eğitim, ilköğretim, ortaöğretim ve yüksek öğretime kadar alt sistemlerden oluşmaktadır. Bu alt sistemlerin her biri kendi içinde ayrı bir öneme sahip olmakla birlikte, ilköğretimin özel bir yeri ve önemi vardır.
İlköğretim, eğitim sistemimiz içerisinde ülkemizdeki okullaşma oranlarının en yüksek düzeyde olduğu eğitim kademesidir. Öğrencilere ilköğretim kademesinde kazandırılacak olan bilgi ve becerilerin diğer üst kademeler için de temel teşkil ettiği bilinen bir gerçektir (Özben, 1997). Kırsal kesimlerde oluşturulan birleştirilmiş sınıflı okullar ise, ilköğretimin değişik biçimde çalışan birer eğitim kurumları olarak karşımıza çıkmaktadır (Binbaşıoğlu, 1999). Ülkemizde Birleştirilmiş sınıf uygulamaları özellikle köy ilkokullarında öğretmen eksikliği, derslik yetersizliği, öğrenci yetersizliği gibi nedenlerden dolayı uzun yıllardan beri yapıla gelen bir uygulama olarak karşımıza çıkmaktadır.
1.1.1.Problem Durumu
Türk Eğitim Sistemi, okul öncesi eğitim, ilköğretim, ortaöğretim ve yüksek öğretime kadar alt sistemlerden oluşmaktadır. Bu alt sistemlerin her biri kendi içinde ayrı bir öneme sahip olmakla birlikte, ilköğretimin özel bir yeri ve önemi vardır. Çünkü ilköğretim basamağı diğer alt basamaklara temel teşkil etmekle birlikte bu dönemde yaşanan eğitimsel sıkıntı üst eğitim basamaklarını direkt olarak etkilemektedir. Bu anlamda baktığımızda her eğitim basamağının ayrı bir önemi olmakla birlikte ülkemiz için konuşacak olursak 12 yıllık zorunlu eğitim ve sonrasında gelen yüksek öğretim
ülke vatandaşı olarak herkesin bu haktan faydalanması gerekmektedir. Fakat eldeki imkânlar ve şartlar dolayısıyla herkese bu imkân aynı şekilde ulaşmamaktadır. Küçük yerleşim yerlerimiz olan her köye, her sınıf düzeyi için bir sınıf açmak ve bir öğretmen bulmak mümkün olmayabilir. Bu durumda, birden fazla sınıfı birleştirerek bir ya da bir kaç öğretmen tarafından yönetilmesi zorunluluğu doğmaktadır (Özben, 1997).
Bu araştırmanın problemini, birleştirilmiş sınıflarda görev yapan müdür yetkili öğretmenlerin karşılaştığı sorunları, öğretmen görüşlerine göre belirlenen ölçütler doğrultusunda incelenmesi oluşturmaktadır.
1.1.2.Alt Problemler
1.Müdür yetkili öğretmenlerin karşılaştıkları sorunlar nelerdir?
2. Eğitim-Öğretim işlerinde karşılaşılan sorunlar nelerdir?
3. Öğrenci işlerinde karşılaşılan sorunlar nelerdir?
4. Personel işlerinde karşılaşılan sorunlar nelerdir?
5. Okul işlerinde karşılaşılan sorunlar nelerdir?
6. Sosyal çevre ile ilgili işlerde karşılaşılan sorunlar nelerdir?
1.1.3.Araştırmanın Amacı
Bu araştırmada Denizli ilinde birleştirilmiş sınıflarda görev yapan Müdür Yetkili Öğretmenlerin karşılaştığı sorunlara ilişkin görüşlerinin incelenmesi amaçlanmaktadır.
Böylece birleştirilmiş sınıf uygulaması yapılan okullarda görevli müdür yetkili öğretmenlerin karşılaştığı sorunlar Eğitim Öğretim İşleri, Personel İşleri, Öğrenci İşleri, Okul İşleri, İdari ve Sosyal İşler kategorilerinde tespit edilecek ve eğitimde etkililiğin, verimliliğinin ve eğitimin kalitesinin arttırılması için önerilerde bulunulması planlanmıştır.
Birleştirilmiş sınıf uygulaması ülkemizde yaygın olarak devam etmektedir. Birleştirilmiş sınıflarda görev yapan öğretmenler eğitim, öğretim ve yönetim işlerine eş zamanlı olarak yürütmeye çalışmaktadır.
Birleştirilmiş sınıf uygulamalarında yeni göreve başlayan öğretmenlerin bu tür okullara atanmalarının getirdiği deneyimsizlik sorunu, daha önce idarecilik yapmamış öğretmenlerin yönetim yetersizliği, velilerin ilgisizliği ve destek vermemesi, öğretmenlerin öğrencilere gerektiği kadar zaman ayıramaması, programın birleştirilmiş sınıflar için düzenlenmemesi, bu tür okullardaki öğretmenlerin olumsuz tutumlarının öğretime yansıması gibi sorunlar olduğu görülmüştür.
Bu çalışmada birleştirilmiş sınıflı okullarda görev yapan müdür yetkili öğretmenlerin görüşleri alınarak bahsedilen sorunlar ortaya konmaya çalışılacaktır.
1.1.5. Sayıltılar
Bu araştırmanın dayandığı temel varsayımlar şunlardır;
i. Araştırmada kullanılan kaynaklar amaca ulaşmada yeterlidir.
ii. Evrenden seçilen örneklem evreni temsil etmektedir.
iii. Veri toplama araçlarına verilen cevapların doğru ve tarafsız olduğu kabul edilmiştir.
1.1.6.Sınırlılıklar
i. Bu araştırma 2015-2016 eğitim-öğretim yılı ile sınırlıdır.
ii. Denizli iline bağlı bulunan birleştirilmiş sınıflı okullar ile sınırlıdır.
iii. Araştırma verileri Denizli iline bağlı bulunan birleştirilmiş sınıflı okullardaki Müdür Yetkili Öğretmenlerin anket sorularına verdikleri cevaplarla sınırlıdır.
Birleştirilmiş Sınıf: Birleştirilmiş sınıflar, birden çok sınıfın birleştirilmesiyle oluşturulmuş bir öğrenci grubuyla tek bir öğretmen tarafından öğretimin yapıldığı sınıflardır (Berry, 2000).
Müdür Yetkili Öğretmen: Birleştirilmiş sınıflı ilköğretim okullarında bağımsız müdürlüğü bulunmayan ilköğretim okullarında sınıf öğretmenlerinden biri, müdür yetkili öğretmen olarak görevlendirilir. Müdür yetkili öğretmen, müdürün görev, yetki ve sorumluluklarını üstlenir (MEB, 2006b).
Yönetim: Bir örgütün amaçlarına ulaştıracak işleri yapmak için bir araya gelen insanları örgütleyip eş güdümleyerek eyleme geçirme sürecidir (Balcı ve Aydın, 2003, 10).
BÖLÜM II
2.1.ALAN YAZIN TARAMASI
2.1.1. Birleştirilmiş Sınıf Tanımı
Birleştirilmiş sınıflar uygulaması ilköğretimde birden fazla sınıfın birleştirilerek aynı sınıfta bir öğretmen tarafından ders yapılmasıdır, bu uygulama yalnızca ülkemize özgü değil dünyanın birçok ülkesinde başvurulan bir öğretim şeklidir (Fidan ve Baykul, 1993: 2).
Literatür incelendiğinde, ‘‘birleştirilmiş sınıf’’ ve ‘‘birleştirilmiş sınıfla öğretim’’ ile ilgili yazılmış pek çok tanım karşımıza çıkmaktadır. Öğrenci sayısının azlığı başta olmak üzere, coğrafi ve ekonomik koşullar nedeniyle birden fazla sınıfın aynı derslikte bir araya getirilerek bir öğretmen tarafından yetiştirilmesiyle oluşturulmuş eğitim ortamına ‘‘birleştirilmiş sınıf’’ denmektedir (Köksal, 2009). Birleştirilmiş sınıflarda öğretim; farklı yaş, sınıf ve yeteneklerdeki öğrencilerin aynı grup içinde öğretim almalarıdır.
Öğretim şekli, birleştirilmiş sınıfları bağımsız sınıflardan ayıran en önemli farklılıktır. Birleştirilmiş sınıflarda öğrenciler, normal öğretimin yapıldığı bağımsız sınıflardan farklı olarak derslerin önemli bir kısmını kendi kendilerine çalışarak ve
öğrenerek geçirirler. Bunun sonucu olarak birleştirilmiş sınıflardaki öğrencilere normal öğretimin yapıldığı sınıflardaki öğrencilere göre daha fazla iş ve sorumluluk düşmektedir. (Öztürk, 2003).
Birleştirilmiş sınıf uygulaması , Türk Milli Eğitim Sistemi’nde eski yıllardan beri uygulanmaktadır. Türkiye’de birleştirilmiş sınıf uygulamasını zorunlu kılan üç temel neden bulunmaktadır. Bunlar; öğrenci sayısının az oluşu, öğretmen sayısının az oluşu ve derslik sayısının yetersizliğidir. Ayrıca Türkiye’nin sosyal, ekonomik ve coğrafi koşulları birleştirilmiş sınıflar uygulamasını zorunlu kılmaktadır. Bu nedenle Türkiye’nin tüm illerinde birleştirilmiş sınıf uygulaması yapılan okullar vardır.
Birleştirilmiş sınıf uygulamasının Türkiye dışındaki uygulanışı incelendiğinde 19. yüzyılın ikinci yarısında, Kuzey Amerika ve Avrupa’da birleştirilmiş sınıflar ilkokullarda yaygın olan model olmuştur. Sanayi devrimi ve şehirleşme ile birlikte bu sistem, yerini homojen yaş ve seviyeleri içeren klasik sisteme bırakmıştır. 1960’ların sonlarında, eğitimin etkisinin artması ve kaynak yönetiminin iyileşmesiyle beraber, birleştirilmiş sınıflardan oluşan küçük okulları kaldırma girişimleri başlamıştır. Fakat 1980’lerden itibaren bu anlayış tersine dönmüş ve bu "küçük okullar" dünyanın her yerinde tekrar işlevsel hale getirilmeye başlanmıştır (Bayar, 2009). Bugün AB ülkelerinin hemen hepsinde, ABD’de, Japonya ve Kanada gibi pek çok ülkede de birleştirilmiş sınıflar uygulaması yapılmaktadır.
2.1.1.1. Birleştirilmiş Sınıf Uygulamasının Nedenleri
Türkiye’de birleştirilmiş sınıf uygulaması gerek öğretmen gerek fiziki imkânların ekonomikliği açısından düşünülmüş bir önlem sonucu ortaya çıkmıştır (Köklü, 2000).
Ülkemizde birleştirilmiş sınıflar daha çok köy olgusuna dayanmaktadır. Ülkemizin sosyal demografik yapısı ve kırsal yerleşim alanlarının varlığı, nüfusu az olan yerleşim yerlerinde öğrenci sayısının azlığı, az mevcutlu sınıflara birden fazla öğretmen verilmesinin imkânsızlığı nedeniyle, birden fazla sınıfın birleştirilerek bir grup halinde, bir öğretmen yönetiminde okutulması zorunluluğunu doğurmuştur (Köksal, 2002).
Birleştirilmiş sınıf uygulamasının ortaya çıkmasının en önemli sebepleri şunlardır;
– Öğrenci sayısının az oluşu: Köyden kente göç nedeniyle köy nüfuslarının azalması, öğrenci sayısının da azalmasına yol açmaktadır. Bu durumda, okullarda her sınıfa çok az sayıda öğrenci düşmesinden dolayı sınıfları birleştirmek en akılcı çözüm olarak ortaya çıkmaktadır.
– Öğretmen sayısının yetersiz oluşu: Geçmişte ilköğretimde sınıf öğret-menlerinin sayıca yeterli olmaması ve her okula derslik sayısı kadar öğretmen görevlendirilmesinin ekonomik olmaması, birleştirilmiş sınıflarda öğretim uygulaması seçeneğini ortaya çıkarmıştır.
– Derslik sayısının az oluşu: Öğrenci sayısı az olan yerleşim birimlerinde beş derslikli okullar yerine bir iki derslikli okullar yapılması söz konusu olduğundan, sınıfların birleştirilmesi zorunlu olmaktadır. Böylece, okul ve öğretmenden daha ekonomik yararlanma olanağı sağlanmaktadır.
Kırsal bölgelerdeki nüfus azlığın en büyük nedenlerinden birisi olan köy’den kent’e göç sebebiyle köylerdeki öğrenci sayısı azalırken kentlerde ise artmakta ve bu sebeple derslik ihtiyacı doğmaktadır. Derslik ihtiyacı karşılandığında ise daha fazla öğretmene ihtiyaç duyulmakta ve bu sarmal döngü bu şekilde devam etmektedir.
Bu nedenler dikkate alındığında, nüfusu çok az olan yerleşim birimlerinde, ör -neğin 45-50 öğrencisi bulunan bir köye beş derslikli bir okul yaparak beş öğretmen gönderme olanağı olmamakta; bir ya da iki derslikli bir okul yapılarak bir ya da iki öğretmen gönderilmektedir. Kimi yerleşim birimlerinde beş derslik ve yeter sayıda öğrenci bulunmakla birlikte öğretmen sayısı yeterli olmadığından da sınıfların birleştirilmesi yoluna gidilmektedir. Yine, kimi yerleşim birimlerinde de yeterli sayıda öğretmen ve öğrenci bulunmasına karşılık derslik sayısındaki yetersizlik nedeniyle sınıflar birleştirilmektedir.
Birleştirilmiş sınıflarda öğretim Türk Eğitim Sistemi’nde çok eski bir uygulama-dır. Cumhuriyetin kurulmasıyla birlikte köy okullarındaki öğretime büyük önem verilmiştir. Bu kapsamda Cumhuriyet’in ilk yıllarında 1926 yılında 739 sayılı Maarif Teşkilatı Yasası gereğince ilköğretim okulları köy ve şehir olmak üzere ikiye ayrılmış;
köy okulları 5, şehir okulları 3 yıl olarak öngörülmüştür. 1930 yılında Köy Mektepleri Müfredat Programı yürürlüğe girmiştir. Bu programda bir, iki, üç öğretmenli köy okullarında derslerin nasıl yürütüleceği ile ilgili esaslar belirlenmiştir. Ayrıca, haftalık ders dağıtım çizelgesi belirlenmiştir.
1939 yılında köy okullarının süresi 3 yıldan 5yıla çıkarılmış; programları yeni-den düzenlenmiştir. Böylece, köy ve şehir okullarındaki süre farkı ortadan kaldırılmıştır. Ancak, her sınıfa bir öğretmen verebilme olanaksızlığı karşısında da birleştirilmiş sınıflar uygulaması kabul edilmiş ve çeşitli birleştirmeler için haftalık ders dağıtım çizelgeleri hazırlanmıştır. Kimi deneme okullarında denenen yeni hazırlanmış ilkokul program taslağında, sınıf sistemi yerine grup sistemi benimsenmiştir. Okulun tüm öğrencilerin grup esasına göre ayrılmaları ve her grubun programın grup için gösterdiği üniteleri işlemeleri öngörülmüştür. Ayrıca, köy okulu programında köyün gereksinim ve koşulları göz önüne alınmış; uygulamalı tarım çalışmalarına ağırlık verilmiştir.
1948 yılında ilkokul programı yeniden gözden geçirilmiştir. Bu arada köy okullarındaki birleştirilmiş sınıflarda öğretimi kolaylaştırmak için sistemli çalışmalara başlanmıştır. 1950-1968 yılları arasında deneysel nitelikteki çalışmalar sürdürülmüş, başka ülkelerdeki uygulamalar incelenerek bu alanda uzman kişiler yetiştirilmiştir. 1962 yılında köy okullarındaki öğretim de dikkate alınarak 1962 İlkokul Program Taslağı hazırlanmıştır. Geniş bir katılımla hazırlanan bu program uzun süre denenmiş ve 1968 yılında yürürlüğe girmiştir. Bu programda da birleştirilmiş sınıflarda öğretimle ilgili önemli kolaylıklar getirilmiştir (Fidan, 1987). Programa göre, tek öğretmenli ve beş sınıflı okullarda öğretmenin, beş yerine iki gurupla karşı karşıya kalmasını ve öğrencilerle daha çok ilgilenmesini sağlamak için 1., 2., 3. sınıf öğrencileri A grubu, 4. ve 5. sınıf öğrencileri B grubu adı altında birleştirilmiştir.
MEB’in 2011–2012 eğitim öğretim yılı verilerine göre; 10.413 ilköğretim okulunda 305.201 öğrenci birleştirilmiş sınıf uygulamasına göre eğitim görmektedir (Milli Eğitim Bakanlığı, 2012a).Bu sayılara baktığımızda Türkiye’deki ilköğretim okullarının yaklaşık % 35’i birleştirilmiş sınıf uygulaması içeren okullardan oluşmaktadır.
Birleştirilmiş sınıf uygulamaları sadece Türkiye’ye özgü bir uygulama değildir. Amerika, İsveç, Kanada, Hollanda, İngiltere gibi gelişmiş ülkelerde de birleştirilmiş sınıf uygulamaları eğitime bir alternatif olarak uygulanmaktadır. Bu ülkelerde eğitim öğretimi daha etkili kılmak için bir alternatif olarak ortaya çıkan birleştirilmiş sınıflar ülkemizde ise zorunluluktan oluşturulmuştur.
2.1.1.2. Birleştirilmiş Sınıf Uygulamasının Avantajları
Arkadaştan öğrenme, grup çalışması, bağımsız çalışma, çevre ile bütünleşme eğitim biliminin idealize ettiği uygulamalardır. Bu uygulamalar, birleştirilmiş sınıflarda zorunluluktur. Çünkü birleştirilmiş sınıflarda grup çalışması kaçınılmazdır. Ödevli ders saatlerinde, öğrencinin bireysel olarak ya da grup halinde bağımsız çalışması gerekmektedir. Farklı düzeylerde öğrencilerin bir arada olması seviye grupları yapmayı kolaylaştırmaktadır. Küçük bir yerleşim biriminde okuma yazmayı öğrenememiş ya da herhangi bir derste çok geri olan bir öğrenciyi diğer arkadaşlarının düzeyine getirmek oldukça güçtür. Ancak birleştirilmiş sınıflarda çok kolaydır. Farklı düzeydeki öğrenciler aynı derslikte sürekli birlikte ders yapıyorlar. Bu derslerde öğretmen, aynı düzeydeki öğrencilere sınıflarına bakmaksızın aynı etkinlikleri çok rahat yaptırabilir. Bağımsız sınıflarda bunu yapmak çok güç ya da olanaksızdır. Birleştirilmiş sınıf ortamı “ezberci sistem”in yok edilebileceği en uygun ortamıdır.
Birleştirilmiş sınıflarda yapılan grup çalışmaları sonucunda öğrenciler araştırıcı bir kişilik yanında demokratik değerler açısından da önemli kazanımlar elde edeceklerdir.
Bu kazanımlardan bazıları;
1. Yarış ve bireysel yükselme yerine, yardımseverlik ve birlikte, iş yapma alışkanlığı.
2. Sürekli bireysel kazanç yerine, paylaşım.
3. Şartlandırma yerine, kişiliğin özgürce gelişmesi. 4. Hoşgörüsüzlük yerine, farklılıklara karşı saygılı olma. 5. Sorgusuz uyum yerine, eleştirel bakış.
Bunların tümü, eğitim sistemlerinin özenle geliştirmeye çalıştığı yeterliklerdir. Birleştirilmiş sınıf uygulamasının bunu gerçekleştirmesi önemli bir avantajdır.
Madde ve insan kaynaklarının etkili ve verimli biçimde kullanılmasına olanak sağlayan birleştirilmiş sınıf uygulaması, öğretmenin bilinçli çabaları sonucu şu avantajları da sağlayabilir:
1. Birden çok sınıfa bir öğretmen görevlendirilerek, öğretmen kaynağı akılcı biçimde kullanılmakta ve ülke düzeyinde öğretmen ihtiyacını karşılama kolaylaşmaktadır. Eğer sitemde böyle bir uygulama olmasa idi, zorunlu olarak on ya da yirmi öğrencinin bulunduğu bir yerleşim birimine en az beş öğretmen atanacaktı. Dünyanın en zengin ülkelerinde bile böyle bir savurganlığa izin verilmez.
2. Her yerleşim birimine beş derslikli okul yerine, bir-iki derslikli okul yapılarak daha çok yerleşim birimine okul yapabilme olanağı doğmaktadır.
3. Birden fazla sınıfın birleştirilmesi, farklı yaş, deneyim ve bilgiye sahip öğrencilerin bir arada olması, onlara birbirlerinden öğrenme ve yardımlaşma imkânı sağlamaktadır.
4. Birleştirilmiş sınıflarda zamanın bir bölümünü öğretmensiz (ödevli) ders saatleri biçiminde programlanmıştır. Bu zaman diliminde öğrenciler kendi kendilerine çalışma, kendi kendilerine öğrenme, kendi kendini yönetme, araştırma yapma gibi zihinsel becerilerini geliştirme imkânına sahip olurlar.
5. Birleştirilmiş sınıflarda öğretim iyi düzenlenir ve yürütülürse, öğrencileri ilgi duydukları ve yetenekli oldukları alanlarda bireysel olarak geliştirmek ve bireysel farklılıklara göre öğretim ortamları hazırlamak mümkün olmaktadır.
Çoğu yönetici, öğretmen ve aileler birleştirilmiş sınıflarda öğretimin öğrenciler üzerinde olumsuz etkileri olduğunu düşünmektedirler. Oysa araştırma sonuçları, birleştirilmiş sınıflarda öğrenim gören öğrencilerin akademik başarıları, sosyal ilişkileri ve tutumları üzerinde olumsuz etkilerinin olmadığını göstermektedir. Nitekim bağımsız bir sınıfta öğrenim gören öğrencilerle birleştirilmiş sınıflarda öğrenim gören öğrenciler üzerinde yapılan 13 araştırma, akademik başarı bakımından bir fark olmadığını ortaya koymuştur (Miller, 1991).
2.1.1.3. Birleştirilmiş Sınıf Uygulamasının Sınırlılıkları
– Öğretmenin görev, yetki ve sorumluluğunun daha fazla olması: dört sınıfı birlikte yöneten öğretmen, aynı zamanda, müdür yetkili olduğu için eğitim ve öğretimin yanı sıra yönetim işlerini de yürütmek durumunda kalabilmektedir. Kuşkusuz, bağımsız bir sınıfı yöneten öğretmenle, beş sınıfı birlikte yöneten öğretmenin görev, yetki ve sorumluluklarının boyutu farklı olacaktır.
– Öğretimi yönetmenin oldukça zor bir iş olması: Gelişim, öğrenme ve deneyim yönünden birbirinden oldukça farklı düzeylerdeki öğrencilerle öğretim yapmak kolay değildir. Değişik sınıf düzeyindeki öğrencilerin tümünün gereksinimlerini karşılamak, onların bireysel farklılıklarını dikkate almak, öğretmenli ve ödevli dersler için uygun strateji, yöntem ve teknikler seçmek ve uygulamak, öğretimi uygun araç-gereçlerle desteklemek, öğrenilenleri uygun araç ve tekniklerle değerlendirmek oldukça zor bir görevdir.
– Öğretmenin, öğretim için yapacağı hazırlık ve öğretim için harcayacağı za-manın ve çabanın daha fazla olması: Öğretmenli ve ödevli ders saatlerinde gerçekleştirilecek etkinlikleri önceden planlanmak ve ödevli derslerde öğrencileri kendi kendilerine çalışmaya yönlendirerek bu süreci etkili bir biçimde gerçekleştirmek için yapılacak hazırlık, çok fazla zaman gerektirmektedir. Bu durum, öğretmenin önceden ciddi bir hazırlık yapmasını, tüm öğrencileri aynı anda etkinliğe yöneltmesini gerekli kılmaktadır.
– İlköğretim programında öngörülen tüm kazanımlara ulaşmanın daha zor olması: İlköğretim programının bağımsız sınıflar için belirlenmiş bulunan tüm kazanımlar, birleştirilmiş sınıflar için de geçerlidir. Oysa birleştirilmiş sınıflı okulların sahip olduğu olumsuz koşulların da etkisiyle tüm kazanımlara ulaşmak çok da olanaklı olmayabilmektedir. Özellikle, her sınıf için öngörülen etkinlikleri birleştirilmiş sınıflarda gerçekleştirmek için zaman yeterli değildir.
– Öğretmenlerin, birleştirilmiş sınıflarda öğretim konusunda yeterli bilgi ve beceriye sahip olmaması: Birleştirilmiş sınıflarda öğretim, özel koşullarda, belli bilgi ve beceri gerektiren bir öğretim biçimidir. Ne yazık ki, öğretmen yetiştiren kurumlarda
öğretmen adaylarına birleştirilmiş sınıflarda öğretimle ilgili bilgi ve becerilerin yeterince kazandırıldığını söylemek olanaklı değildir. Öğretmen adayları, bu dersi, gerçek okul ortamında uygulamalı olarak gerçekleştirme olanağı bulamamaktadırlar. Ayrıca, öğretmen adaylarının ilk atamalarında çoğunlukla kırsal yerleşim birimlerindeki köy okullarına atanmaları söz konusu olmakta ve öğretmen adayları bu uygulamayı deneyimsiz olarak gerçekleştirmek durumunda kalmaktadır.
– Öğretmenlerin, istenilen ölçüde rehberlik ve destek hizmeti almalarının olanaklı olmaması: Birleştirilmiş sınıflarda görev yapan öğretmenler, okulda fazla meslektaşa ve deneyimli yöneticiye sahip olmadıkları durumlarda, yeterli düzeyde rehberlik hizmeti alamamaktadırlar. Özellikle, okulda tek olarak görev yapan öğretmenler, eğitim, öğretim ve yönetimle ilgili işleri yürütürken karşılaştıkları sorunları çözmede danışabilecekleri ilgilileri, özellikle de eğitim denetçilerini her zaman yanlarında bulamamaktadırlar. Ayrıca, okulun bulunduğu yerleşim biriminin ulaşım koşulları ve iletişim olanakları, öğretmenlerin gereksinim duydukları rehberlik hizmetini almalarını engelleyebilmektedir.
– Kimi köy okullarının fiziksel altyapı ve eğitsel donanımlarının yeterli olma-ması: Köy okullarının tümü, bir okul için öngörülen tüm özelliklere sahip değildir. Okulların fiziki alt yapıları ve araç-gereç vb. donanımları yetersiz olduğunda, etkili ve verimli bir öğretim yapmak olanaklı olmamaktadır. Bunların dışında, köyün sahip olduğu ulaşım, ekonomik durum vb. olumsuz koşullar da eğitim ve öğretim etkinliklerini etkilemektedir. Birleştirilmiş sınıf uygulaması yapan okullarda özellikle araç-gereç eksikliği köyde görev yapan öğretmenin verimliliğini düşürmektedir.
Birleştirilmiş sınıflı okulların avantajlarının yanında dezavantajlarının daha fazla olduğu söylenebilir. Öğretmenin görev ve sorumluluklarının artması, derse hazırlık için daha fazla zamana ve enerjiye ihtiyacı olması, birleştirilmiş sınıfla ilgili yeterli bilgi ve beceriye sahip olmaması ve yeterli düzeyde rehberlik edecek deneyimli öğretmenlerin olmaması şeklinde öğretmenler açısından olumsuz etkileri vardır. Bunun dışında bağımsız sınıflarda uygulanan müfredatının birleştirilmiş sınıflarda uygulanmasından kaynaklı programının çoğundaki hedeflere ulaşılmaması sonucu öğrencilerin yetersiz bilgilerle mezun olması şeklinde öğrenciler açısından olumsuz etkilerinin olduğu da
2.1.1.4. Birleştirilmiş Sınıf Uygulamasında Eğitim Öğretimin Özellikleri
Birleştirilmiş sınıflı okullarda dersler öğretmenli ve ödevli dersler olmak üzere iki aşamada gerçekleştirilmektedir.Birleştirilmiş sınıflı okullarda öğrenciler, okuldaki zamanlarının bir bölümünü kendi kendilerine çalışarak geçirmek durumundadırlar. Öğretmen bir grup öğrenci ile ilgilenirken, diğer bir grup kendi kendine çalışmak zorundadır. Bu zorunluluktan dolayı, öğrencilerin kendi kendine çalışarak “öğrenmeyi öğrenmeleri” gerekmektedir.
Birleştirilmiş sınıflarda öğretmen sadece A ya da sadece B grubunu okutuyorsa, bu öğretmen için öğretmenli ya da öğretmensiz ders saati yoktur. Öğretmen, bir grupla aktif olarak ilgilenirken diğer grubun (ödevli grup) çalışmalarını sürekli izleyerek onlara gerekli yardımlarda bulunur. Örneğin, öğretmen A grubunu okutuyor ve Matematik dersinde 1. sınıflara bir rakamın öğretimiyle ilgili bir etkinlik yaptırıyorsa, kendi kendine çalışan 2 ve 3. sınıf öğrencilerinin ödevlerini kontrol ederek düzeltmeler yapar. Birleştirilmiş sınıflı okullarda sınıf oluşturulma biçimleri ise şu şekildedir;Tek öğretmenli birleştirilmiş sınıflarda 1, 2, 3 ve 4. sınıf öğrencileri birleştirilerek bir öğretmen tarafından okutulur. Yönetimi en zor olan birleştirilmiş sınıf biçimidir.
İki öğretmenli birleştirilmiş sınıflarda normal koşullarda 1 ve 2. sınıf öğrencileri bir grup, 3 ve 4. sınıf öğrencileri bir grup olacak şekilde birleştirilmeleri önerilir. Ancak öğrenci ve derslik sayısı gibi etkenler göz önünde bulundurularak farklı modeller düzenlenebilir (1) ve (2+3+4) ya da (1+2+3) ve (4) gibi.
Üç öğretmenli birleştirilmiş sınıflarda normal koşullarda 1. sınıf bağımsız, 2 ve 3. sınıf öğrencileri bir grup, 4. sınıf bağımsız olacak şekilde uygulama yapılması önerilir. Ancak öğrenci ve derslik sayısı gibi etkenler göz önünde bulundurularak farklı modeller düzenlenebilir (1+2) ve (3) ve (4) ya da (1) ve (2,+3) ve (4) gibi.
Sayısı
1 (1 + 2 + 3 + 4 )
2 (1 + 2 + 3) (4 )
2 (1 + 2) (3 + 4 )
3 (1) (2 + 3) (4 )
Şekil 2.1 Birleştirilmiş Sınıflarda Sınıf Oluşturma Çeşitleri
Şehir merkezi ile köy okullarında birleştirilmiş sınıflarda okuyan öğrencilerin aynı müfredat ve kitaplardan eğitim görmeleri en büyük eşitsizliğe yol açmaktadır. Köy okullarındaki çoğu öğrenci ders kitaplarındaki geçen kelimeleri anlamakta zorluk çekmektedir. Bunun için birleştirilmiş sınıf uygulamasına uygun bir müfredat düzenlemesi gerekmektedir.
2.2 Müdür Yetkili Öğretmen
Müdür Yetkili Öğretmen: “Müdür norm kadrosu bulunmayan eğitim kurumlarında görev yapmak üzere, o eğitim kurumunda görevli öğretmenler arasından,öğretmenlik görevi yanında yönetim hizmetlerini de yürütmek üzere, il milli eğitim müdürünün teklifi üzerine vali tarafından müdür yetkili öğretmen görevlendirilir.”denilmektedir. ( Milli Eğitim Bakanlığının 06.10.2015 tarih ve 29494 sayılı Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Görevlendirilmelerine İlişkin Yönetmelik Madde 30)
Öğretmen, önceden belirlenmiş olan amaçları öğrencilere kazandırmak için öğretimi planlayan, öğrenme için gerekli olan ortamı düzenleyen, öğrenme yaşantıları oluşturarak öğretim sürecine katılmalarını sağlayan, sürecin çeşitli aşamalarında öğrenmenin gerçekleşip gerçekleşmediğini izleyen ve değerlendiren kişidir (Yaşar, Sözer ve Gültekin, 2000, s.458).
Müdür Yetkili Öğretmen ise: Birleştirilmiş sınıflı ilköğretim okullarında bağımsız müdürlüğü bulunmayan ilköğretim okullarında sınıf öğretmenlerinden biri, müdür yetkili öğretmen olarak görevlendirilir. Müdür yetkili öğretmen, müdürün görev, yetki ve sorumluluklarını üstlenir (MEB, 2006b). Müdür yetkili öğretmen normal bir öğretmenin sorumluluklarının yanında müdürlük, temizlik, bakım onarım ve daha birçok sorumluluğu yerine getirmektedir.
İlköğretim okulları demokratik eğitim-öğretim ortamında diğer çalışanlarla birlikte müdür tarafından yönetilmektedir. Okul müdürü, ders okutmanın yanında kanun, tüzük, yönetmelik, yönerge, program ve emirlere uygun olarak görevlerini yürütmeye, okulu düzene koymaya ve denetlemeye yetkilidir.
Müdür, okulun amaçlarına uygun olarak yönetilmesinden, değerlendirilmesinden ve geliştirilmesinden sorumludur. Bu bağlamda müdür yetkili öğretmenler de yukarıda sayılan görev ve sorumlukları yerine getirmek zorundadırlar. Müdür yetkili öğretmenlerin köylerde çalışıyor olması köye özgü yönetim tarzını da beraberinde getirmektedir. Müdür yetkili öğretmenler, okulun köyün bir parçası olduğu gerçeğinden hareketle her türlü eğitim-öğretim, öğrenci, güvenlik, personel, taşınır mal, yazışma, eğitici etkinlikler, beslenme, bakım, koruma, temizlik ve düzen gibi yönetsel etkinliklerinidüzenlemelidir.
Yukarıda belirtilen görevlerin öğretmenlik ile birlikte gerçekleştirilmesi zor gibi gözükse de müdür yetkili öğretmenliğin, özellikle mesleklerinin ilerleyen yıllarında yöneticilik görevlerinde bulunmayı kariyer hedefi olarak gören öğretmenler için avantajları bulunmaktadır.
• Müdür yetkili öğretmenlik Yönetici Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinde C tipi okul müdürlüğü olarak sayılmaktadır. Bu bağlamda bir öğretmenin B tipi okul
müdürlüğüne atanmak için 2 yıl, A tipi okula müdür olarak atanmak için 3 yıl müdür yetkili öğretmenlik yapması ön şartlardan biridir.
Böylelikle müdür yetkili öğretmenler herhangi bir okulda müdür yardımcılığı yapmadan müdür başyardımcılığına sınavsız, okul müdürlüğüne de sınavda başarılı olmak kaydıyla başvuru yapabilmektedirler.
Müdür Yetkili Öğretmenler yukarıda sayılan sorumluklarından dolayı yarıyıl ve yaz tatillerinde okulda bulunması hâlinde haftada 12 saat, ders yılı içerisinde ise haftada 15 saatin yanında 3 saat ders niteliğinde yönetim görevi olarak toplam 18 saat ek ders ücreti almaktadırlar.
2.2.2. Müdür Yetkili Öğretmenlerin Karşılaştıkları Sorunlar
Okullarda öğretmen, hizmetli gibi çalışan aynı zamanda müdür olan müdür yetkili öğretmenin iş yükü çok fazladır. Ayrıca müdür yetkili öğretmen müfettişler tarafından hizmetli, öğretmen ve müdür olarak üç ayrı teftişe mecbur kalmakta ve çok zorlanmaktadır.
İl ve ilçe milli eğitim müdürlüklerinin müdür yetkili öğretmenlerin taleplerini çok fazla ciddiye almamakla birlikte okullara bir ödenek vermemektedir. Köy
okullarının kendi kaderine terk edilip yalnız bırakılmaktadır.
Öğretmenler için öğretimi yönetmek oldukça zor bir iştir. Öğretmenler öğretimi yönetmenin dışında zor bir süreç olan sınıf yönetimi ve ders öğretimini de birlikte yönetmek zorunda kalmaktadır. Öğretmenin idarecilik konusunda yeterli bilgi ve beceriye sahip olmaması, çoğu köy okulunun fiziksel altyapı ve eğitsel donanımlarının yeterli olmaması,
3.1. Yöntem
3.1.2 Araştırmanın Modeli
Bu araştırmada var olan durumu betimlemeyi amaçlayan tarama modeli kullanılmıştır.
Tarama modeli, “geçmişte ya da halen var olan bir durumu var olduğu şekliyle belirtmeyi amaçlayan araştırma yaklaşımlarıdır. Araştırmaya konu olan olay, birey veya nesne; kendi koşulları içinde olduğu gibi tanımlanır ve değiştirilmeye çalışılmaz (Karasar, 2009, s.77).
3.1.3 Evren ve Örneklem
Çalışmanın evreni 2015–2016 eğitim-öğretim yılı Denizli ili genelinde müdür yetkili öğretmen olarak görev yapan müdür yetkili sınıf öğretmenlerinden oluşmaktadır. İmkânlar dahilinde araştırma evreninin tamamı olan 54 müdür yetkili öğretmene ulaşılarak veriler toplanmıştır.
Yukarıda verilen bilgiler ışığında eldeki araştırma evreni 2015-2016 eğitim öğretim yılında Denizli ili genelinde müdür yetkili öğretmen olarak görev yapmakta olan müdür yetkili öğretmenlerin tümü yani 54 müdür yetkili öğretmenden oluşmaktadır.
Örneklem olarak, ildeki birleştirilmiş sınıflı okullardaki tüm Müdür Yetkili Öğretmenlere ulaşılmış katılım sağlayanlardan ve ölçek sorularının tamamına cevap veren 45 müdür yetkili öğretmen araştırma kapsamına alınmıştır.
Araştırmada kullanılan veri toplama araçları çalışma grubuna “Birleştirilmiş Sınıflarda Görev Yapan Müdür Yetkili Öğretmenlerin Karşılaştıkları Sorunlar” ölçeği uygulanmıştır.
Ölçek daha önce 2014-2015 öğretim yılında, Denizli ili genelinde görev yapan 41 Müdür Yetkili Öğretmene Emrah DAL tarafından uygulanmıştır (DAL,2014, s.47-50).
Ölçek bir bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde Birleştirilmiş Sınıflarda Görev Yapan Müdür Yetkili Öğretmenlerin Karşılaştıkları Sorunlar, Eğitim Öğretim İşleri, Öğrenci İşleri, Personel İşleri, Okul İşleri, İdari İşler,Sosyal Çevre İle İlgili İşler olmak üzere 6 alt boyuta ayrılmıştır.
‘Birleştirilmiş Sınıflarda Görev Yapan Müdür Yetkili Öğretmenlerin Karşılaştıkları Sorunlar” ölçeğinin alt boyutlarında Eğitim Öğretim İşleri (12 madde), Personel İşleri (14 madde) , Öğrenci İşleri (7 madde) , Okul İşleri (7 madde) , İdari İşler (16 madde ) , Sosyal Çevre ile İlgili İşler (4 madde ) olmak üzere toplam 60 madde bulunmaktadır.
Ölçek maddelerine ilişkin cevapların 1: Hiç, 2: Bazen, 3: Genellikle, 4: Her zaman biçiminde dörtlü likert tipli derecelendirme üzerinde işaretlenmesi istenmiştir.
Birleştirilmiş Sınıflarda Görev Yapan Müdür Yetkili Öğretmenlerin Karşılaştıkları Sorunlar anketinden alınabilecek en düşük puan 60, en yüksek puan ise 240’tır. Alınan puanlar yükseldikçe müdür yetkili öğretmenlerin yaşadığı sorunlar artmaktadır.
3.1.5. Verilerin Analizi
2015-2016 eğitim öğretim yılında Denizli il genelinde çalışan Birleştirilmiş Sınıflarda Çalışan Müdür Yetkili Öğretmenlerin Karşılaştıkları Sorunların tespiti için uygulanan ankete müdür yetkili öğretmenlerin verdikleri cevaplar ile elde edilen verilerin analizi veri toplama araçlarına verilen cevaplar kodlanarak tüm analizleri gerçekleştirebilecek SPSS 21 istatistik paket programına yüklenerek gerçekleştirilmiştir. Anket sorularının analizinde istatistiksel yöntemlerden frekans dağılımları, korelasyon,
Ölçeğin geçerlik ve güvenirlik çalışması için; normal dağılım analizleri, faktör analizi, iç tutarlık katsayısı, madde-toplam korelasyon katsayıları ve ayırt edici geçerlik analizleri yapılmıştır. Ölçek maddelerinden düşük korelasyon katsayısına sahip olan maddeler D7 ve E1-D16 olmak üzere toplam 17 madde ölçme aracından çıkarılmıştır.
Verilerin güvenilirliğini ve geçerliliğini belirlemek için yapılan güvenilirlik Cronbach Alpha değeri 0,922 olduğundan verilerin güvenilirliği çok yüksek bulunmuştur.
Birleştirilmiş Sınıflarda Görev Yapan Müdür Yetkili Öğretmenlerin Karşılaştıkları Sorunlar Ölçeğinin yapı geçerliğini incelemek amacıyla açımlayıcı faktör analizi, maddelerin ayırt edici özelliği ve madde toplam korelasyonları yöntemleri kullanılmıştır.
Ölçekte yer alan maddelerin faktörleşme durumunu ve maddelerin faktör yüklerini belirlemek amacıyla açımlayıcı faktör analizi kullanılmıştır. Faktör analizinde ise Ölçeğin geçerlilik çalışmasında kapsam ve yapı geçerliklerine bakılmıştır.
Birleştirilmiş Sınıflarda Görev Yapan Müdür Yetkili Öğretmenlerin Karşılaştıkları Sorunlar Ölçeğine ilişkin açımlayıcı faktör analizine başlamadan önce veri yapısının faktörleştirmeye uygunluğu ve toplanan verilerin evreni temsil edip etmeme durumu içinKaiser- Meyer-Olkin (KMO) ve Bartlett’s küresellik testi sonuçlarına bakılmıştır. Ölçeğin yapı geçerliğini belirlemek amacıyla, açımlayıcı faktör analizi, madde toplam korelasyon katsayısı ve maddenin ayırt edicilik özelliği teknikleri kullanılmıştır. Ölçeğin güvenilik çalışmasında ise Cronbach alfa güvenirlik kat sayısına bakılmış ve 0,922 bulunmuştur.
KMO değeri 0,721 ve Barlett Testi değeri 1726,84 olarak bulunmuştur. Bu değere göre ölçek oldukça geçerli ve güvenilir bir özellik göstermektedir.
Tablo 3.4.1.
Faktör Analizi Sonuçları
Faktör Ortak Faktör-1 Yük Değeri Döndürme Sonrası Yük Değeri
Varyansı
( Extraction) ( Compenent Matrix) (Rotation Compenent Matrix)
Faktör -1 Faktör-2 Faktör-3
A1 0,70 A2 0,87 A3 0,79 A4 0,84 A5 0,75 Madde ,499 ,650 ,701 ,553 ,579
A6 A7 A8 A9 A10 A11 A12 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8 C9 C10 C11 0,81 0,80 0,84 0,80 0,85 0,80 0,92 0,79 0,70 0,80 0,80 0,74 0,83 0,78 0,78 0,79 0,85 0,82 0,77 0,84 0,76 0,88 0,88 0,80 0,73 ,469 ,750 ,369 ,350
C12 C13 0,83 0,84 C14 0,81 D1 0,86 ,114 ,225 ,427 ,149 D2 0,92 ,572 ,713 -,250 -,160 D3 0,89 ,613 ,824 ,194 ,144 D4 0,82 ,732 ,819 ,004 ,136 D5 0,88 ,682 ,765 ,182 ,074 D6 0,83 ,607 ,807 ,147 ,060
Çalışmada faktörlerin yüksek ilişki veren maddelerle bir araya gelebilmesi için varimaks analizi kullanılmıştır. Varimax analizi sonunda, ölçekte özdeğeri (eigenvalue) 1' den büyük 13 faktör bulunmuştur. Bu durumu net bir şekilde görmek için screen yapılmış ve bu sayede faktör sayısı net bir şekilde görülmüştür.
Ölçeğin geçerliğini belirlemek üzere faktör analizi yapılmıştır. Faktör analizi sonuçları, ölçeğin toplam varyansın % 82,27'ini açıklayan 13 faktöre sahip olduğunu göstermiştir.
Yapılan tüm analizler sonucunda ölçeğin Müdür Yetkili Öğretmenleri Karşılaştıkları Sorunları ölçmede güvenilir ve geçerli bir ölçme aracı olduğu
F1 0,76
F2 0,85
F3 0,90
Yorumlamalarda grup aritmetik ortalamaları ve "p" anlamlılık değeri dikkate alınmıştır.
Çalışmada 2015-2016 eğitim öğretim yılında Denizli il geneli Müdür Yetkili Öğretmenlerin Karşılaştıkları Sorunların belirlenmesinde, yorumlanmasında ve açıklanmasında ankette kullanılan 4'lü likert dereceleme ölçeğine uygun olarak aşağıda belirtilen puan aralıkları kullanılmıştır.
Tablo 3.2. Müdür Yetkili Öğretmenleri Karşılaştıkları Sorunları Ölçme Ölçeği Puanlama Sınırları
Alt ve Üst Sınırlar Alt ve Üst Sınırlar
(1) Hiçbir zaman 1,00-1,75
(2) Bazen 1,75-2,52
(3) Genellikle 2,50-3,29
BÖLÜM IV
BULGULAR VE YORUM
4. Bulgular
Bu bölümde anketin uygulanması sonucu elde edilen verilerin istatistiki analizine ilişkin bulgulara ve yorumlara yer verilmiştir. Araştırmanın alt problemlerine ilişkin bulgular ve yorumlar şöyledir ;
4.1. Birinci Alt Probleme İlişkin Bulgular
Araştırmanın birinci alt problemi “Denizli ilinde görev yapan Müdür Yetkili Öğretmenlerin karşılaştıkları sorunlar nelerdir?” biçiminde belirlenmişti. Bu alt probleme cevap verebilmek amacıyla toplanan veriler analiz edilerek Tablo 4.1.’de gösterilen veriler elde edilmişti.
Tablo 4.1.
Denizli İlinde Görev Yapan Müdür Yetkili Öğretmenlerin Karşılaştıkları Sorunların Analizi
Önermeler n X SS Katılım Düzeyi
Ders Kitapları Temini 45 1,98 0,81 Bazen
Ünitelendirilmiş Yıllık ve Günlük Planlar 45 1,98 0,89 Bazen
Kaynaştırma Eğitimi ve BEP 45 2,56 0,96 Genellikle
Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Hiz. 45 2,79 1,07 Genellikle
Okul Nöbet Hizmeti 45 1,93 0,96 Bazen
Sosyal Kulüp Çalışmaları 45 2,58 0,96 Genellikle
Gezi İşlemleri 45 1,89 0,95 Bazen
Kurul Toplantıları 45 1,96 1,05 Bazen
Sınıf Defteri 45 2,02 0,95 Bazen
Veli Toplantıları 45 2,04 0,80 Bazen
Belirli Gün ve Hafta Programları 45 2,27 0,71 Bazen
Kayıt İşlemleri 45 1,42 0,54 Hiçbir zaman
Nakil İşlemleri 45 1,69 0,76 Hiçbir zaman
Devam Devamsızlık İşlemleri 45 1,33 0,56 Hiçbir zaman
Şartlı Nakit Transferi (ŞNT) İşlemleri 45 1,33 0,56 Hiçbir zaman
Öğrenci Belgesi 45 2,02 0,81 Bazen
Öğrenci ve Veli Talepleri 45 1,96 0,85 Bazen
Öğrenci Sağlık İşlemleri 45 1,69 0,73 Hiçbir zaman
Görevlendirme İşlemleri 45 1,84 0,70 Bazen
Öğretmen Denetim İşlemleri 45 1,96 0,92 Bazen
Hizmet Cetveli ve Hizmet Belgesi 45 1,69 0,76 Hiçbir zaman
Sicil İşlemleri 45 1,47 0,66 Hiçbir zaman
Ödül ve Ceza İşlemleri 45 1,24 0,43 Hiçbir zaman
Mal Beyannamesi 45 1,36 0,52 Hiçbir zaman
Aile Yardımı Bildirimi 45 1,40 0,61 Hiçbir zaman
Sendikal İşlemleri 45 1,40 0,72 Hiçbir zaman
Aday Öğretmenlik İşlemleri 45 1,18 0,44 Hiçbir zaman
Askerlik İşlemleri 45 1,64 0,80 Hiçbir zaman
İzin İşlemleri 45 2,22 1,18 Bazen
Derece – Kademe İşlemleri 45 1,73 0,83 Hiçbir zaman
Yardımcı Hizmetli İşlemleri 45 2,69 0,94 Genellikle
Boya Badana İşlemleri 45 2,73 0,88 Genellikle
Bina Temizlik İşlemleri 45 2,51 0,99 Genellikle
Bina Isınma İşlemleri 45 2,80 1,01 Genellikle
Bina Güvenlik İşlemleri 45 2,78 1,02 Genellikle
Bahçe Düzenleme İşlemleri 45 2,80 1,06 Genellikle
Veliler ile olan ilişkiler 45 2,02 0,58 Bazen
Okulun bulunduğu yöre halkı ile olan işler 45 2,00 0,60 Bazen
Okula yapılan maddi manevi destek işleri 45 2,13 0,58 Bazen
Öğrencilerle okul dışı yapılan çalışmala 45 1,51 0,50 Genellikle
Toplam 45 1,98 0,76 Bazen
Tablo 4.1. incelendiğinde Müdür yetkili öğretmenlerin kayıt,nakil,devam-devamsızlık,şartlı nakil,öğrenci sağlık,atama,hizmet cetveli,sicil,ödül-ceza,mal beyannamesi,aile yardımı,sendika,adaylık,askerlik,derece-kademe işlemlerinde (X<1,75) hiçbir zaman düzeyinde,Ders kitapları temini,yıllık ve günlük planlar,okul nöbeti işlemi,okul gezileri,kurul toplantıları,sınıf defteri,veli toplantıları,belirli gün ve hafta programları,öğrenci belgesi,öğrenci veli talepleri,görevlendirme,öğretmen denetimi,izin,veli ilişkileri,okulun bulunduğu yöre halkı,okula yapılan maddi manevi destekler işlemlerinde (1,75<X<2,50) bazen düzeyinde,Ders araç gereçleri temini,kaynaştırma eğitimi ve bep, rehberlik ve danışmanlık,sosyal kulüp,yardımcı hizmetli,boya badana,bina temizlik,bina onarım,bina güvenlik,bahçe düzenleme,öğrencilerle okul dışında yapılan çalışmalar ile ilgili işlemlerde ise (2,51<X<3,21) genellikle düzeyinde sorun yaşadıkları tespit edilmiştir.
Tabloyu incelediğimizde müdür yetkili öğretmenlerin tek başına yapabildikleri işlerde sorun yaşamadıkları görülmektedir. Bunun yanında amirler, veliler ve yöre halkı ile iş birliği gerektiren işlerde ise bazen ve genellikle düzeyinde sorunlar yaşanmaktadır. Açıkça görülüyor ki birleştirilmiş sınıflarda görev yapan müdür yetkili öğretmenlerimiz
hem eğitim-öğretim hem de idari işleri aynı anda yürütmekte zorlanmakta ve yardıma ihtiyaç duymaktadır. Fakat anket sonuçlarına göre çoğu müdür yetkili öğretmenimiz gerekli yardımı alamamaktadır. Bu durum birleştirilmiş sınıflı okullarımızdaki öğrencileri büyük okullardaki öğrencilere göre dezavantajlı duruma düşürmekte ve müdür yetkili öğretmenlerimizi yıpratmaktadır.
4.2. İkinci Alt Probleme İlişkin Bulgular
Araştırmanın ikinci alt problemi “Denizli ilinde görev yapan Müdür Yetkili Öğretmenlerin Eğitim Öğretim İşlerinde karşılaştıkları sorunlar nelerdir?” biçiminde belirlenmişti. Bu alt probleme cevap verebilmek amacıyla toplanan veriler analiz edilerek Tablo 4.2.’de gösterilen veriler elde edilmişti.
Tablo 4.2.
Denizli İlinde Görev Yapan Müdür Yetkili Öğretmenlerin Eğitim Öğretim İşleri Alanında Karşılaştıkları Sorunların Analizi
Önermeler n X SS Katılım Düzeyi
Ders Kitapları Temini 45 1,98 0,81 Bazen
Ünitelendirilmiş Yıllık ve Günlük Planlar 45 1,98 0,89 Bazen
Ders Araç Gereçlerinin Temini 45 2,64 0,86 Genellikle
Kaynaştırma Eğitimi ve BEP 45 2,56 0,96 Genellikle
Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Hiz. 45 2,82 1,07 Genellikle
Okul Nöbet Hizmeti 45 1,93 0,96 Bazen
Gezi İşlemleri 45 1,89 0,95 Bazen
Kurul Toplantıları 45 1,96 1,05 Bazen
Sınıf Defteri 45 2,02 0,95 Bazen
Veli Toplantıları 45 2,04 0,80 Bazen
Belirli Gün ve Hafta Programları 45 2,27 0,71 Bazen
Toplam 45 2,22 0,91 Bazen
Tablo 4.2. incelendiğinde Müdür yetkili öğretmenlerin Ders kitapları temini,yıllık ve günlük planlar,okul nöbeti işlemi,okul gezileri,kurul toplantıları,sınıf defteri,veli toplantıları,belirli gün ve hafta programları işlemlerinde (1,75<X<2,50) bazen düzeyinde, Ders araç gereçleri temini,kaynaştırma eğitimi ve bep, rehberlik ve danışmanlık,sosyal kulüp işlemlerinde ise (2,51<X<3,21) genellikle düzeyinde sorun yaşadıkları tespit edilmiştir
Tabloyu incelediğimizde müdür yetkili öğretmenlerimizin eğitim öğretimde tüm işlerde sorunla karşılaştığı görülmektedir. Sorunların temel kaynağı gerçekleştirilecek olan işlerin ders faaliyetleri ile çakışmasından kaynaklanmaktadır. Birleştirilmiş sınıflı okullarda en fazla bir ya da iki öğretmen bulunduğu için öğretmenlerimiz hem ders içi etkinliklere hem de diğer işlere yetişememektedir. Ayrıca yapılması gereken işlerin çoğu birden fazla sınıf için aynı anda takip edilmek zorunda olduğu için tek başına çalışan öğretmenlerimizi zorlamaktadır.
4.3. Üçüncü Alt Probleme İlişkin Bulgular
Araştırmanın üçüncü alt problemi “Denizli ilinde görev yapan Müdür Yetkili Öğretmenlerin öğrenci İşlerinde karşılaştıkları sorunlar nelerdir?” biçiminde belirlenmişti. Bu alt probleme cevap verebilmek amacıyla toplanan veriler analiz edilerek Tablo 4.3.’de gösterilen veriler elde edilmişti.
Tablo 4.3.
Denizli İlinde Görev Yapan Müdür Yetkili Öğretmenlerin Öğrenci İşleri Alanında Karşılaştıkları Sorunların Analizi
Önermeler n X SS Katılım Düzeyi
Kayıt İşlemleri 45 1,42 0,54 Hiçbir zaman
Nakil İşlemleri 45 1,69 0,76 Hiçbir zaman
Devam Devamsızlık İşlemleri 45 1,33 0,56 Hiçbir zaman
Şartlı Nakit Transferi (ŞNT) İşlemleri 45 1,33 0,56 Hiçbir zaman
Öğrenci Belgesi 45 2,02 0,81 Bazen
Öğrenci ve Veli Talepleri 45 1,96 0,85 Bazen
Öğrenci Sağlık İşlemleri 45 1,69 0,73 Hiçbir zaman
Tablo 4.3. incelendiğinde Müdür yetkili öğretmenlerin kayıt,nakil,devam-devamsızlık,şartlı nakil.öğrenci sağlık işlemlerinde (X<1,75) hiçbir zaman düzeyinde,öğrenci belgesi,öğrenci ve veli talepleri işlemlerinde (1,75<X<2,50) bazen düzeyinde sorun yaşadıkları görülmüştür.
Tabloyu incelediğimizde müdür yetkili öğretmenlerimizin öğrencilerle ilgili işlerde sorun yaşmadıkları görülmektedir. Yaşanan küçük sorunları kaynağı ise velilerin taleplerin kaynaklanmakta olup çok sık yaşanmamaktadır.Bu tabloda öğretmenlerimiz velilerin yardım ve anlayışına ihtiyaç duymaktadır.
4.4.Dördüncü Alt Probleme İlişkin Bulgular
Araştırmanın dördüncü alt problemi “Denizli ilinde görev yapan Müdür Yetkili Öğretmenlerin Personel işlerinde karşılaştıkları sorunlar nelerdir?” biçiminde belirlenmişti. Bu alt probleme cevap verebilmek amacıyla toplanan veriler analiz edilerek Tablo 4.4.’de gösterilen veriler elde edilmişti.
Tablo 4.4.
Denizli İlinde Görev Yapan Müdür Yetkili Öğretmenlerin Personel İşleri Alanında Karşılaştıkları Sorunların Analizi
Önermeler n X SS Katılım Düzeyi
Atama İşlemleri 45 1,47 0,62 Hiçbir zaman
Görevlendirme İşlemleri 45 1,84 0,70 Bazen
Hizmet Cetveli ve Hizmet Belgesi 45 1,69 0,76 Hiçbir zaman
Sicil İşlemleri 45 1,47 0,66 Hiçbir zaman
Askerlik İşlemleri 45 1,64 0,80 Hiçbir zaman
Ödül ve Ceza İşlemleri 45 1,24 0,43 Hiçbir zaman
Mal Beyannamesi 45 1,36 0,52 Hiçbir zaman
Aile Yardımı Bildirimi 45 1,40 0,61 Hiçbir zaman
Sendikal İşlemleri 45 1,40 0,72 Hiçbir zaman
Aday Öğretmenlik İşlemleri 45 1,18 0,44 Hiçbir zaman
Askerlik İşlemleri 45 1,64 0,80 Hiçbir zaman
İzin İşlemleri 45 2,22 1,18 Bazen
Derece – Kademe İşlemleri 45 1,73 0,83 Hiçbir zaman
Yardımcı Hizmetli İşlemleri 45 2,69 0,94 Genellikle
Toplam 45 1,77 0,72 Bazen
Tablo 4.4. incelendiğinde Müdür yetkili öğretmenlerin atama,hizmet cetveli,sicil,ödül-ceza,mal beyannamesi,aile yardımı,sendika,adaylık,askerlik,derece-kademe işlemlerinde (X<1,75) hiçbir zaman düzeyinde,görevlendirme,öğretmen denetim,izin işlemlerinde (1,75<X<2,50) bazen düzeyinde,yardımcı hizmetli işlemlerinde ise (2,51<X<3,21) genellikle düzeyinde sorun yaşadıkları tespit edilmiştir.
Tabloyu incelediğimizde müdür yetkili öğretmenlerimizin personel işlerinde fazla sorun yaşamadıkları görülmektedir. Bunun en önemli sebebi müdür yetkili öğretmenlerimizin çoğunun personeli bulunmamaktadır. Çoğu müdür yetkili öğretmenimiz tek başına ya da iki öğretmen ile çalışmakta olduğu için sorun yaşanmamaktadır. Ayrıca birleştirilmiş sınıflı okullarımızın çoğun hizmetli ve yardımcı personel bulunmadığı için yardımcı personel eksikliği konusunda sıkıntı yaşanmaktadır.
4.5.Beşinci Alt Probleme İlişkin Bulgular
Araştırmanın beşinci alt problemi “Denizli ilinde görev yapan Müdür Yetkili Öğretmenlerin Okul İşlerinde karşılaştıkları sorunlar nelerdir?” biçiminde belirlenmişti. Bu alt probleme cevap verebilmek amacıyla toplanan veriler analiz edilerek Tablo 4.5.’degösterilen veriler elde edilmişti.
Tablo 4.5.
Denizli İlinde Görev Yapan Müdür Yetkili Öğretmenlerin Okul İşleri Alanında Karşılaştıkları Sorunların Analizi
Önermeler n X SS Katılım Düzeyi
Boya Badana İşlemleri 45 2,73 0,88 Genellikle
Bina Temizlik İşlemleri 45 2,51 0,99 Genellikle
Bina Isınma İşlemleri 45 2,80 1,01 Genellikle
Bina Onarım İşlemleri 45 2,67 0,89 Genellikle
Bina Güvenlik İşlemleri 45 2,78 1,02 Genellikle
Toplam 45 2,71 0,97 Genellikle
Tablo 4.5. incelendiğinde Müdür yetkili öğretmenlerin boya badana,bina temizlik,bina onarım,bina güvenlik,bahçe düzenleme ile ilgili işlemlerde ise (2,51<X<3,21) genellikle düzeyinde sorun yaşadıkları tespit edilmiştir.
Tabloyu incelediğimizde en fazla sorunun okul işleri alanında yaşandığı görülmektedir. Çünkü müdür yetkili öğretmenlerimizin en fazla yardıma ihtiyaç duydukları işler bu bölümde yer almaktadır. Fakat çoğu müdür yetkili öğretmenimiz amirlerinden, velilerden ve yöre halkından bu desteği görememektedir. Çoğu birleştirilmiş sınıflı okulumuzda yardımcı hizmetli bulunmadığı için bu görevleri öğretmenlerimiz yerine getirmekte ve ders içi etkinlikler için gerekli zamanın bir kısmı bu işlere harcanmaktadır. Bu işler için gerekli maliyetler ise ödenek olmaması sebebiyle öğretmenlerimizin cebinden karşılamaktadır. Bu durum müdür yetkili öğretmenlerimiz için sorun teşkil etmektedir.
4.6.Altıncı Alt Probleme İlişkin Bulgular
Araştırmanın altıncı alt problemi “Denizli ilinde görev yapan Müdür Yetkili Öğretmenlerin Sosyal Çevre İle İlgili işlerde karşılaştıkları sorunlar nelerdir?” biçiminde belirlenmişti. Bu alt probleme cevap verebilmek amacıyla toplanan veriler analiz edilerek Tablo 4.6’da gösterilen veriler elde edilmişti.
Tablo 4.6.
Denizli İlinde Görev Yapan Müdür Yetkili Öğretmenlerin Sosyal Çevre İle İlgili İşler Alanında Karşılaştıkları Sorunların Analizi
Veliler ile olan ilişkiler 45 2,02 0,58 Bazen
Okulun bulunduğu yöre halkı ile olan işler 45 2,00 0,60 Bazen
Okula yapılan maddi manevi destek ile ilgili işler 45 2,13 0,58 Bazen
Öğrencilerle okul dışı yapılan çalışmalar ile ilgili işler 45 1,51 0,50 Hiçbir zaman
Toplam 45 1,91 0,56 Bazen
Tablo 4.6. incelendiğinde Müdür yetkili öğretmenlerin veli ilişkileri,okulun bulunduğu yöre halkı,okula yapılan maddi manevi destekler işlemlerinde (1,75<X<2,50) bazen düzeyinde, öğrencilerle okul dışında yapılan çalışmalar ile ilgili işlemlerde ise (X<1,75) hiçbir zaman düzeyinde sorun yaşadıkları tespit edilmiştir.
Tabloyu incelediğimizde müdür yetkili öğretmenlerimizin sosyal çevre ile ilişkili olan işlerde bazen sorun yaşadığı görülmektedir. Bu durum çoğu zaman okulun bulunduğu yöre halkının tutumu ile ilişkili olup kimi öğretmenimiz sorun yaşamamakta kimi öğretmenimiz ise sürekli sorun yaşamaktadır. Müdürü yetkili öğretmenlerimizin yapması gereken çoğu işte çevre ve veli yardımına ihtiyacı olduğu için bu başlık önemli bir yer tutmaktadır. Bu başlıkta öğretmenlerimiz en az sorunu yaşaması için çevre ile olan ilişkilerini düzenli tutması gerekmektedir.
BÖLÜM V
SONUÇ TARTIŞMA VE ÖNERİLER
5.1. Tartışma ve Öneriler
5.1.1.Tartışma
Denizli ili genelinde Birleştirilmiş Sınıflarda Görev Yapan Müdür Yetkili Öğretmenlerin Karşılaştığı Sorunların incelendiği bu çalışmada;
Denizli ilinde görev yapan Müdür Yetkili Öğretmenlerin Ders kitapları temini,yıllık ve günlük planlar,okul nöbeti işlemi,okul gezileri,kurul toplantıları,sınıf defteri,veli toplantıları,belirli gün ve hafta programları,öğrenci belgesi,öğrenci veli talepleri,görevlendirme,öğretmen denetimi,izin,veli ilişkileri,okulun bulunduğu yöre halkı,okula yapılan maddi manevi destekler işlemlerinde (1,75<X<2,50) bazen düzeyinde sorun yaşadıkları sonucuna ulaşılmıştır.
Denizli ilinde görev yapan Müdür Yetkili Öğretmenlerin kayıt, nakil,devam-devamsızlık,şartlı nakil,öğrenci sağlık,atama,hizmet cetveli,sicil,ödül-ceza,mal beyannamesi,aile yardımı, sendika,adaylık,askerlik,derece-kademe işlemlerinde (X<1,75) hiçbir zaman düzeyinde sorun yaşadıkları sonucuna ulaşılmıştır.
Denizli ilinde görev yapan Müdür Yetkili Öğretmenlerin Ders araç gereçleri temini, kaynaştırma eğitimi ve bep, rehberlik ve danışmanlık,sosyal kulüp,yardımcı hizmetli,boya badana,bina temizlik,bina onarım,bina güvenlik,bahçe düzenleme,öğrencilerle okul dışında yapılan çalışmalar ile ilgili işlemlerde ise (2,51<X<3,21) genellikle düzeyinde sorun yaşadıkları sonucuna ulaşılmıştır.
Denizli ilinde görev yapan Müdür Yetkili Öğretmenlerin Genel olarak karşılaştıkları sorunlar ise ( X=1,98) ortalama ile “Bazen düzeyinde olduğu tespit edilmiştir.
sorunların seviyesinin “Bazen” düzeyinde olduğu yani zaman zaman sorunlar yaşadıkları söylenebilir.
Genel olarak eğitim öğretimde yaşanan sorunlar ise ( X=2,22) ortalama ile “Bazen” düzeyinde olduğu tespit edilmiştir. Buradan hareketle Denizli müdür yetkili öğretmenlerin eğitim öğretimde yaşadıkları sorunların seviyesinin “Bazen” düzeyinde olduğu söylenebilir.
Genel olarak personel işlemleriyle ilgili yaşanan sorunlar ise ( X=1,77) ortalama ile“Hiçbir zaman” düzeyinde olduğu tespit edilmiştir. Buradan hareketle Denizli müdür yetkili öğretmenlerin öğrenci işlemleriyle ilgili genel olarak “hiçbir zaman” sorun yaşamadıkları söylenebilir.
Genel olarak öğrenci işlemleriyle ilgili yaşanan sorunlar ise ( X=1,63) ortalama ile“Hiçbir zaman” düzeyinde olduğu tespit edilmiştir. Buradan hareketle Denizli müdür yetkili öğretmenlerin öğrenci işlemleriyle ilgili genel olarak “hiçbir zaman” sorun yaşamadıkları söylenebilir.
Genel olarak okul işlerinde yaşanan sorunlar ise ( X=2,71) ortalama ile “Genellikle” düzeyinde olduğu tespit edilmiştir. Buradan hareketle Denizli müdür yetkili öğretmenlerin okul işlerinde “genellikle” sorun yaşadıkları söylenebilir.
Genel olarak sosyal çevre ile ilgili işlerde yaşanan sorunlar ise ( X=1,91) ortalama ile “Bazen” düzeyinde olduğu tespit edilmiştir. Buradan hareketle Denizli müdür yetkili öğretmenlerin okul işlerinde “genellikle” sorun yaşadıkları söylenebilir.
5.1.2.Öneriler
“Birleştirilmiş Sınıflarda Görev Yapan Müdür Yetkili Öğretmenlerin Karşılaştığı Sorunlar” adlı bu çalışmada sadece “Denizli ilinde görev yapan Müdür Yetkili Öğretmenlerin; karşılaştıkları sorunların neler olduğu incelenmiştir. Diğer illerde de
