KESÜCÜ-DELÜCÜ ALET YARALANMALARINA BAÚLI …L†M
OLGULARINDA ALKOL†N ROL†
#
The role of alcohol in deaths due to stab wound injuries
Nursel T†RKMEN
*, Recep FEDAKAR
**, Volkan ‚ETÜN
***, Dilek DURAK
****TŸrkmen N, Fedakar R, ‚etin V, Durak D. Kesici-delici alet yaralanmalarÝna baÛlÝ šlŸm olgularÝnda alkolŸn rolŸ. Adli TÝp BŸlteni, 2002; 7 (2): 45-50.
* Uzm. Dr. UludaÛ †niversitesi TÝp FakŸltesi Adli TÝp Anabilim DalÝ, BURSA
** Yrd. Do•. Dr. UludaÛ †n.TÝp FakŸltesi Adli TÝp Anabilim DalÝ, Adli TÝp Kurumu Bursa Grup BaßkanlÝÛÝ, BURSA *** Arß. Gšr. Dr. UludaÛ †niversitesi TÝp FakŸltesi Adli TÝp Anabilim DalÝ, BURSA
**** Prof. Dr. UludaÛ †niversitesi TÝp FakŸltesi Adli TÝp Anabilim DalÝ, BURSA
# Bu •alÝßma 8-9 MayÝs 2003 tarihinde ÜzmirÕde dŸzenlenen ÒUlusal Toksikoloji ve Klinik Toksikoloji SempozyumuÓnda poster olarak sunulmußtur.
Geliß tarihi: 20.10.2003 DŸzeltme tarihi: 02.01.2004 Kabul tarihi: 14.01.2004
…ZET
Ama•: Bu •alÝßmada; BursaÕda kesici-delici alet yaralanmasÝ sonucu šlŸm olgularÝnda alkol ve psikoaktif maddelerin rolŸ-nŸn araßtÝrÝlmasÝ ama•lanmÝßtÝr. Gere• ve Yšntem: 1996-2002 yÝllarÝ arasÝnda Bursa Adli TÝp Kurumu Morg Ühtisas Daire-siÕnde otopsisi yapÝlan 3575 adli olgudan kesici-delici alet yara-lanmasÝna baÛlÝ šlen 240 (%6,71) olgu retrospektif olarak ince-lenmiß, olgular yaß, cinsiyet, orijin, kanda alkol, kan, idrar, or-gan par•alarÝ ve mide muhtevasÝnda psikoaktif madde varlÝÛÝ ve konsantrasyonu a•ÝsÝndan deÛerlendirilmißtir. Bulgular: Top-lam 240 olgunun 204ÕŸ (%85) erkek, 36ÕsÝ (%15) kadÝndÝr. Olgu-larÝn 73ÕŸnde kanÝnda alkol saptanmÝß olup kan alkol konsant-rasyonu %44 ile %280 mg arasÝnda daÛÝlmaktadÝr. KanÝnda al-kol saptanan 73 olgunun 71Õi (%97,26) erkek olup olgularÝn 28Õi (%38,35) 30-39 yaß grubundadÝr. OlgularÝn 1Õinde idrarda, mide ve organ šrneklerinde karbamazepin saptanmÝßtÝr. Sonu•: Bur-sa ve •evresinde, literatŸrlerini inceleyerek karßÝlaßtÝrdÝÛÝmÝz ße-hir ve Ÿlkelere gšre daha az olsa da alkol alÝmÝnÝn, kesici-delici alet yaralanmalarÝna baÛlÝ šlŸmlerde rolŸ belirgin olarak gšze •arpmakta ancak diÛer psikoaktif maddelerin rolŸnŸn ise ol-duk•a zayÝf olduÛu gšrŸlmŸßtŸr.
Anahtar Kelimeler: Kesici-delici alet yaralanmasÝ, šlŸm, otopsi, alkol, psikoaktif madde.
SUMMARY
Background: The aim of this study is to evaluate the role of alcohol and psycho-active substances in deaths due to stab wo-unds. Material and Method: 240 (6,71%) deaths due to stabbing,
of total 3575 forensic autopsy cases performed in Council of Fo-rensic Medicine Bursa Morgue Department between the years 1996-2002, are evaluated retrospectively. Cases are examined ac-cording to their age, sex, origin, blood alcohol concentration, drugs in blood, urine, organ samples and gastric contents.
Results: 204 (85%) cases of total 240 are male and 36 (15%) are female. In 73 (%) of the cases alcohol has been detected and blood alcohol concentration varies between 44% and 280%. 71 (97,26%) of alcohol detected 73 cases are male and 28 (38,35%) of 73 are in the age group of 30-39. In one case, carbamazepine is detected in urine, stomach content and organ samples. Conc-lusion: In Bursa and surroundings, alcohol, even though has a low ratio comparing to cities and countries which we searched through literature, has a significant role in deaths due to stab wounds, but the role of the other drugs is extremely low.
Key words:Stab wounds, death, autopsy, alcohol, drug.
GÜRÜÞ
Kesici-delici alet (KDA) yaralanmasÝ sonucu šlŸmler, adli otopsi •alÝßmalarÝnda šnemli bir yere sahiptir. KDAÕlerin cinayet olgularÝnda sÝklÝkla kullanÝldÝÛÝ iyi bi-linmektedir. AlkolŸn šlŸmŸn meydana gelißinde ortamÝ kolaylaßtÝrÝcÝ ve hazÝrlayÝcÝ bir rolŸnŸn yanÝnda merkezi sinir sistemini deprese ederek ve inhibitšr merkezin kontrolŸnŸ kaldÝrarak, agressif davranÝßlar ve ßiddetin or-taya •ÝkmasÝnÝ saÛlayÝcÝ yšnde etkileri olduÛu a•ÝktÝr. UluslararasÝ yayÝnlarda, cinayet kurbanlarÝnda psikoaktif
maddelere sÝklÝkla rastlandÝÛÝ bildirilmektedir (1-5). Bu •alÝßmada BursaÕda otopsisi yapÝlan KDA yaralan-malarÝnda alkol ve psikoaktif maddelerin rolŸnŸn araßtÝ-rÝlmasÝ ama•lanmÝßtÝr.
GERE‚ VE Y…NTEM
‚alÝßmamÝzda 1996-2002 yÝllarÝ arasÝnda Adli TÝp Ku-rumu Bursa Grup BaßkanlÝÛÝ Morg Ühtisas DairesiÕnde otopsisi yapÝlan toplam 3575 olgudan 240ÕnÝn KDA yara-lanmasÝ olduÛu saptanmÝßtÝr. Adli tahkikat ve otopsi dos-yalarÝ incelenerek olgular yaß, cinsiyet, orijin, kanda alkol varlÝÛÝ ve konsantrasyonu, kan, idrar, organ par•alarÝ ve mide muhtevasÝnda psikoaktif madde varlÝÛÝ a•ÝsÝndan de-Ûerlendirilmißtir. AlkolŸn de psikoaktif etkileri olmasÝna raÛmen •alÝßmamÝzda ayrÝ olarak incelenmißtir. Olgula-rÝn orijinine olay yeri incelemesi, adli šlŸ muayenesi ve otopsi raporlarÝ incelenerek karar verilmißtir.
Elde edilen sonu•lar SPSS 10,0 for windows istatistik paket programÝ kullanÝlarak ayrÝntÝlÝ olarak analiz edilip istatistiksel deÛerlendirme yapÝlmÝßtÝr. Kategorik deÛiß-kenlerin karßÝlaßtÝrÝlmasÝnda ki kare ve kesin ki kare test-leri, nŸmerik deÛißkenlerin karßÝlaßtÝrÝlmasÝnda T testi kullanÝlmÝßtÝr.
BULGULAR
Adli TÝp Kurumu Bursa Grup BaßkanlÝÛÝ Morg Ühtisas DairesiÕnde 1996-2002 yÝllarÝ arasÝnda yapÝlan 3575
otop-si olgusunun 240ÕÝnÝn (%6,71) KDA yaralanmasÝ sonucu šlŸm olduÛu gšrŸlmŸßtŸr. KDA yaralanmasÝna baÛlÝ šlŸm olgularÝnÝn 204ÕŸ (%85) erkek, 36ÕsÝ (%15) kadÝndÝr. Yaß ve cinsiyet daÛÝlÝmÝ Grafik 1Õde gšsterilmißtir.
KDA yaralanmasÝ sonucu šlŸm olgularÝnÝn 73ÕŸnde (%30,41) kanÝnda •eßitli oranlarda alkol saptanmÝßtÝr (Grafik 2). KanÝnda alkol saptanan 73 KDA yaralanmasÝ sonucu šlŸm olgusunun 71Õi (%97,26) erkek, 2Õsi (%2,74) kadÝndÝr ve en yŸksek oran 30 (%32,25) olgu ile 30-39 yaß grubundadÝr. Bu gruptaki erkeklerin %34,80Õinde, kadÝn-larÝn %5,55Õinde alkol saptanmÝßtÝr. Cinsiyetler arasÝnda kanda alkol saptanmasÝ a•ÝsÝndan erkeklerde daha fazla olmasÝ yšnŸnde anlamlÝ bir farklÝlÝk saptanmÝßtÝr (p<0,001). KDA ile šlŸm olgularÝnÝn kanÝnda alkol sap-tanma oranÝ %41,1 ile yine 30-39 yaß grubunda olduÛu gš-rŸlmektedir.
KDA yaralanmasÝ sonucu šlŸm olgularÝnÝn alkol a•Ý-sÝndan yÝllara gšre daÛÝlÝmÝ tablo1Õde gšsterilmiß olup aralarÝnda istatistiksel olarak 2001 yÝlÝnda alkol tespit edilmesinin daha az olduÛu yšnŸnde anlamlÝ bir farklÝlÝk gšrŸlmŸßtŸr (p<0,05).
OlgularÝmÝzda kan alkol dŸzeyi 44-280 mg/dl arasÝn-da deÛißmekte olup, ortalama 148,2 mg/dlÕdir. Tespit edi-len kan alkol dŸzeyi ortalamasÝ erkeklerde 150,1 mg/dl iken kadÝnlarda 82 mg/dlÕdir. Cinsiyetler arasÝnda ortala-ma kan alkol dŸzeyi a•ÝsÝndan anlamlÝ bir farklÝlÝk sap-tanmamÝßtÝr (p>0,05). KanÝnda alkol saptanan olgularÝn Grafik 1: KDA yaralanmasÝna baÛlÝ šlŸm olgularÝnÝn yaß ve cinsiyet daÛÝlÝmÝ.
n
0
20
40
60
80
Yaß AralÝÛÝ
KadÝn
5
3
8
10
5
4
1
0
Erkek
0
22
55
63
36
19
7
2
0-9 10-19 20-29 30-39 40-49 50-59 60-69 70+
kan alkol dŸzeyi ve yaß gruplarÝ a•ÝsÝndan daÛÝlÝmÝ tablo 2Õde gšsterilmißtir. Kan alkol dŸzeyi ile yaß gruplarÝ ara-sÝnda anlamlÝ bir farklÝlÝk tespit edilmemißtir (p>0,05). Tablo 2: KanÝnda alkol saptanan olgularÝn kan alkol dŸze-yi ve yaß gruplarÝ a•ÝsÝndan daÛÝlÝmÝ.
Yaß grubu 10-19 20-29 30-39 40-49 50+ Toplam Alkol(mg/dl) 0-50 0 1 2 0 0 3 51-100 4 4 6 3 2 19 101-150 1 5 10 2 2 20 151-200 1 4 3 3 2 13 201-250 0 0 4 4 0 8 251-280 1 1 5 2 1 10 Toplam 7 15 30 14 7 73
TŸm KDA yaralanmalarÝ sonucu šlŸm olgularÝnÝn 239Õu (%99,58) cinayet, 1Õi (%0,42) intihar olup, kaza ori-jinli olgu tespit edilmemißtir. KanÝnda alkol saptanan 73 olgunun orijini ise tamamÝnda cinayettir. Cinayet orijin-li olgularÝn %30,54ÕŸnde alkol saptanmÝßtÝr. Orijin a•Ý-sÝndan kan alkol dŸzeyleri arasÝnda bir farklÝlÝk tespit edilmemißtir (p>0,05).
KDA yaralanmalarÝ sonucu šlŸm olgularÝnda kan
al-kol dŸzeyi ile šldŸrŸcŸ yaralanmanÝn bulunduÛu bšlge arasÝndaki ilißki tablo 3Õde gšsterilmißtir. Alt ekstremite-den yaralananlarda alkollŸ olma oranÝ %61,1 olarak bu-lunmußtur. Yaralanan bšlgelerle kanda alkol bulunup bulunmama a•ÝsÝndan aralarÝnda anlamlÝ bir farklÝlÝk bu-lunmamaktadÝr (p>0,05).
KDA yaralanmasÝ sonucu šlen tŸm olgulardaki ve ka-nÝnda alkol saptanan olgulardaki yara sayÝsÝ 1-67 arasÝn-dadÝr (tablo 4). Yara sayÝsÝ a•ÝsÝndan kanÝnda alkol sapta-nan olgularla saptanamayan olgular arasÝnda istatistiksel olarak anlamlÝ bir fark saptanmamÝßtÝr (p>0,05).
OlgularÝmÝzÝn 83ÕŸnde sistematik toksikolojik analiz yapÝlarak salisilatlar, barbitŸratlar, fenotiyazinler, pira-zolon tŸrevleri, benzodiazepinler, morfin, kodein, strik-nin, eroin, imipramin, amitriptilin, insektisitler aranmÝß olup birinde idrar ve i• organ šrneklerinde yapÝlan ana-lizde karbamazepin saptanmÝß olup bu olguda kan alkol dŸzeyi %268 mg/dlÕdir.
TARTIÞMA
‚alÝßmamÝzda KDA yaralanmalarÝ sonucu šlŸm ol-gularÝnÝn tŸm adli otopsiler i•inde %6,71Õlik bir oran olußturduÛu gšrŸlmŸßtŸr. †lkemizde yapÝlan otopsi •a-lÝßmalarÝnda bu oranÝn %6,13 Ð %8,2 arasÝnda saptandÝÛÝ bildirilmektedir (6-9). StockholmÕde diÛer Avrupa Ÿlkele-Grafik 2: KanÝnda alkol saptanan KDA yaralanmasÝ sonucu šlŸm olgularÝnÝn yaß ve cinsiyet daÛÝlÝmÝ.
Tablo 1: KDA yaralanmasÝ sonucu šlŸm olgularÝnÝn alkol a•ÝsÝndan yÝllara gšre daÛÝlÝmÝ.
YÝl 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 Toplam
Alkol (+) 13 9 9 19 7 3 13 73
Alkol (-) 14 24 13 23 20 27 29 150
BakÝlmayan* 2 2 3 2 3 2 3 17
Toplam 29 35 25 44 30 32 45 240
* Uzun hastane tedavisi gšrenler ve yaßÝ kŸ•Ÿk olanlar.
0
10
20
30
40
Yaß AralÝÛÝ
n
KadÝn
Erkek
KadÝn
1
0
1
0
0
0
Erkek
6
15
29
14
6
1
10-19
20-29
30-39
40-49
50-59
60-69
n
rinde olduÛu gibi cinayetlerde en sÝk kesici-delici aletlerin kullanÝldÝÛÝ bildirilmektedir (1).
‚alÝßmamÝzda KDA yaralanmalarÝ sonucu šlŸm olgu-larÝnÝn %85Õi erkektir. LiteratŸrde bu oran •oÛunlukla %76,43Ð%96,3 arasÝnda deÛißmektedir (1,6,7,9-12).
‚alÝßmamÝzda KDA yaralanmasÝ sonucu šlŸm olgula-rÝnÝn %30,41Õinin kanÝnda •eßitli oranlarda alkol saptan-mÝßtÝr. Bu oran EdirneÕde %18,8 olarak bildirilmißtir (7). Yurt dÝßÝ •alÝßmalarda bu oran %80Õler seviyesinde ve ol-duk•a yŸksektir (1,13). ÜzmirÕde (14) kanÝnda alkol sapta-nan olgularÝn šlŸm nedenlerinde KDA yaralanmalarÝnÝn %23,3 ile ilk sÝrada yer aldÝÛÝ, ÜstanbulÕda (15) KDA yara-lanmalarÝna baÛlÝ šlŸm olgularÝnÝn %35,5Õinde alkol sap-tandÝÛÝ rapor edilmißtir. Norve• ve DanimarkaÕda (16) KDA yaralanmasÝna baÛlÝ šlenlerin %36ÕsÝnÝn alkol ba-ÛÝmlÝsÝ olduÛu bildirilmißtir. Karlsson yaptÝÛÝ •alÝßmalar-da StockholmÕde KDA ile cinayetlerin %63 (2) ve %71,12Õsinde (1), KDA ile intiharlarÝn %16ÕsÝnda (2) alkol saptandÝÛÝnÝ bildirmißtir. FinlandiyaÕda (17) cinayetlerde alkol ile en yŸksek beraberliÛin %53,9 ile KDA yaralan-masÝ sonucu šlŸmlerde olduÛu rapor edilmißtir. Edin-burgÕta šlŸmle sonu•lanan KDA yaralanmalarÝnÝn %65Õinde alkol saptandÝÛÝ bildirilmißtir (18). KDA yara-lanmasÝna baÛlÝ šlŸm olgularÝnda alkol bulunma oranÝ Ÿl-kemizde Kuzey Avrupa Ÿlkelerine gšre olduk•a dŸßŸk dŸzeyde olduÛu gšrŸlmektedir.
OlgularÝmÝzda kan alkol dŸzeyi 44-280 mg/dl arasÝn-da deÛißmekte olup ortalama 148,2 mg/dlÕdir. ÜstanbulÕarasÝn-da KDA yaralanmalarÝna baÛlÝ šlŸm olgularÝnÝn ortalama kan alkol dŸzeylerinin 210 mg/dl olduÛu bildirilmißtir (15). StockholmÕde KDA yaralanmasÝna baÛlÝ šlenlerin yaklaßÝk %50 sinde 50 mg/dl Ÿzerinde alkol saptanmÝß (1), KDA ile intiharlarda ortalama alkol dŸzeyi 19 mg/dl, cinayetlerde ise 143 mg/dl olarak bildirilmißtir (2).
Edin-burgÕda ise šlŸmle sonu•lanan KDA yaralanmalarÝnda al-kol ortalama 218 mg/dl olarak saptanmÝßtÝr (18). Bulgula-rÝmÝz literatŸr ile uyumlu bulunmußtur.
‚alÝßmamÝzda kanÝnda alkol saptanan olgularÝn 71Õi (%97,3) erkek, 2Õsi (%2,7) kadÝn olup erkeklerin %34,8Õinde, kadÝnlarÝn %5,6ÕsÝnda alkol saptanmÝßtÝr. KDA ile cinayet olgularÝnda DanimarkalÝ erkeklerin %60ÕÝnda, kadÝnlarÝn %34ÕŸnde, Norve•li erkeklerin %88Õinde, kadÝnlarÝn %46ÕsÝnda alkol saptandÝÛÝ bildiril-mißtir (16). FinlandiyaÕda (17) erkek ve kadÝn cinayetle-rinde alkol ile en yŸksek beraberliÛin sÝrasÝyla %72,1 ve %38,8 ile KDA yaralanmasÝ sonucu šlŸmlerde olduÛu ra-por edilmißtir. Bu durum erkeklerin daha fazla alkol kul-lanmasÝ, alkollŸ iken daha fazla antisosyal davranÝßlar i•inde bulunup daha agresif davranÝßlar gšstermesi ile a•Ýklanabilir. Bšlgemizde šzellikle kadÝnlarda belirgin ol-mak Ÿzere her iki cinste de KDA ile šlŸm olgularÝnda al-kolŸn daha az ilißkili olduÛu gšrŸlmektedir.
KDA ile šlŸmlerde kan alkol saptanma oranÝ %41,1 ile en sÝk 30-39 yaß grubunda olup alkol saptanan olgular %32,3 ile yine en fazla 30-39 yaß grubunda gšrŸlmektedir. FinlandiyaÕda (17) 15-64 yaß arasÝ cinayetlerinde alkol ile en yŸksek beraberliÛin sÝrasÝyla %64,7 ile KDA yaralan-masÝ sonucu šlŸmlerde olduÛu, alkol pozitif olgularÝn •o-ÛunluÛu 25-44 yaß arasÝnda olduÛu rapor edilmißtir. Bu durum alkolŸn sÝk olarak kullanÝldÝÛÝ ve daha fazla sosyal aktivite i•inde bulunulduÛu dšnemin bu yaß aralÝklarÝnda olmasÝ ile a•Ýklanabilir.
KDA yaralanmasÝ sonucu šlŸm olgularÝmÝzÝn alkol a•ÝsÝndan yÝllara gšre daÛÝlÝmÝnda 2001 yÝlÝnda diÛer yÝlla-ra gšre daha az oyÝlla-randa alkollŸ olgu saptanmÝßtÝr. Bu dš-nemin Ÿlkemizde ekonomik krizin en fazla hissedildiÛi 2001 yÝlÝna gelmesi ilgin•tir.
‚alÝßmamÝzda KDA yaralanmalarÝ sonucu šlŸm olgu-Tablo 3: KDA yaralanmalarÝ sonucu šlŸm olgularÝnda kan alkol dŸzeyi ile šldŸrŸcŸ yaralanmanÝn bulunduÛu bšlgeler.
Alkol (mg/dl) 44-50 51-100 101-150 151-200 201-250 251-280 Yok *B Toplam
Bšlge GšÛŸs 0 8 5 7 3 3 53 4 83 GšÛŸs ve BatÝn 1 5 2 3 0 3 39 1 54 BatÝn 0 2 4 1 0 1 19 4 31 Alt ekstremite 1 1 3 2 3 1 7 0 18 Boyun 1 0 2 0 1 1 9 2 16 DiÛer 0 2 5 0 2 0 23 6 38 Toplam 3 18 21 13 9 9 150 17 240 *B: BakÝlmayan
larÝnÝn %99,58Õi cinayet, %0,42Õsi intihar olup, kaza ori-jinli olgu tespit edilmemißtir. Edirne (7) ve FinlandiyaÕda (17) yapÝlan •alÝßmalarda olgularÝnÝn tŸmŸnŸn cinayet kurbanÝ olduÛu bildirilmißtir. KanÝnda alkol saptanan 93 olgumuzun tamamÝ cinayet kurbanÝdÝr. Cinayet kurban-larÝnÝn %30,5Õinde alkol saptanmÝßtÝr. StockholmÕde (2) KDA ile cinayetlerin %63ÕŸnde, intiharlarÝn %16ÕsÝnda alkol saptanmÝßtÝr.
‚alÝßmamÝzda yaralanan bšlgelerle kanda alkol bulu-nup bulunmama a•ÝsÝndan anlamlÝ bir ilißki saptanama-mÝßtÝr. Ancak alt ekstremiteden yaralananlarda alkollŸ olma oranÝ %61,1 olarak bulunmasÝ ilgin• gelmißtir. Bu-nun da alkolŸn etkisinde bulunan kißinin bu bšlgeye ba-sÝn• uygulama ve dÝß kanamayÝ sÝnÝrlamadaki yetersizlik ve beceri eksikliÛi ile a•ÝklanabileceÛini dŸßŸnmekteyiz. KDA ile •oklu yaralanmalara baÛlÝ šlŸm olgularÝnda, tek yaralanmaya baÛlÝ šlŸm olgularÝna gšre hem saldÝr-gan hem de kurbanlarÝn daha az alkol etkisinde oldukla-rÝ raporedilmißtir (19). Alkol ve/veya psikoaktif madde almÝß olan saldÝrganlarÝn 10 ve Ÿzerinde yaralama meyda-na getirme oranlarÝ, tek ve 2-9 yaralanmaya gšre dŸßŸk olduÛu bildirilmißtir (1). ‚alÝßmamÝzda da bu yšnde bul-gular elde ettik.
Sistematik toksikolojik analiz yapÝlan 83 olgudan 1Õinde idrar ve i• organ par•alarÝnda yapÝlan analizde kar-bamazepin saptanmÝß olup bu olguda kan alkol dŸzeyi %268Õdir. StockholmÕde (1) olgularÝn %22Õsinde psikoak-tif madde, 9Õunda amfetamin, 6ÕsÝnda tetrahidrokanabiol, 4ÕŸnde opiatlar, 1Õinde benzoil ecgonine, 7Õsinde kombi-ne ila•lar tespit edildiÛi, Üskandinav †lkelerinde KDA ile šlŸmlerde narkotik madde tespiti •ok yŸksek oranlarda olduÛu, %22 olguda narkotik madde saptandÝÛÝ (3), er-keklerin %12, kadÝnlarÝn %22Õsinin narkotik madde ba-ÛÝmlÝsÝ (2) olduÛu, Amerika Birleßik DevletleriÕnde koka-in pozitif hastalarÝn sÝklÝkla KDA ve ateßli silahlarla
yara-landÝÛÝ (4), KDA, ateßli silah ve kŸnt saldÝrÝlar ile ilißkili travmalÝ hastalarÝn %80Õinde kokain saptandÝÛÝ (5) bildi-rilmißtir. Bšlgemizde, literatŸrlerini incelediÛimiz Ÿlkele-re gšŸlkele-re psikoaktif madde kullanma ve saptanma oranÝ-nÝn olduk•a dŸßŸk olduÛu a•Ýk olarak gšrŸlmektedir.
Sonu• olarak Bursa ve •evresinde, literatŸrlerini ince-leyerek karßÝlaßtÝrdÝÛÝmÝz ßehir ve Ÿlkelere gšre daha az olsa da alkol alÝmÝnÝn, KDA yaralanmalarÝna baÛlÝ šlŸm-lerde rolŸ belirgin olarak gšze •arpmakta ancak diÛer psi-koaktif maddelerin rolŸnŸn ise olduk•a zayÝf olduÛu gš-rŸlmektedir.
KAYNAKLAR
1. Karlsson T. Sharp Force Homicides in the Stock-holm Area, 1983-1992. Forensic Sci Int 1998;94:129-139.
2. Karlsson T. Homicidal and Suicidal Sharp Force Fa-talities in Stockholm, Sweden. Orientation of Ent-rance Wounds in Stabs Gives Information in the Classification. Forensic Sci Int 1998;93:21-32. 3. Rodge S, Hougen HP, Poulsen K. Homicide by
Sharp Force Fatalities in two Scandiavian Capitals. Forensic Sci Int 2000;109:135-45.
4. Schermer CR, Wisner DH. Methamphetamine Use in Trauma Patients: A Population Base Study. J Am Coll Surg 1999;189:442-9.
5. Lindenbaum GA, Carroll S, Daskal I, Kapusnick R. Patterns of Alcohol and Drug Abuse in an Urban Trauma Center: the Increasing Role of Cocaine Abuse. J Trauma 1989;19:1654-8.
6. ‚oltu A, Durak D . Adli Otopsisi YapÝlmÝß 109 Ke-sici-Delici Alet YaralanmasÝna BaÛlÝ …lŸm Olgusu-nun Retrospektif Üncelenmesi. Adli TÝp Dergisi 1992;8(1-4):61-63.
7. Altun G, Azmak D, YÝlmaz A . Kesici-Delici Alet Tablo 4: Alet yara sayÝsÝ ile kan alkol dŸzeylerinin daÛÝlÝmÝ.
Alkol (mg/dl) 0-50 51-100 101-150 151-200 201-250 251-300 *B yok Toplam
Yara sayÝsÝ 1 0 4 10 6 2 1 3 27 53 2-9 2 10 9 3 4 4 12 72 116 10+ 1 5 1 3 3 4 2 48 67 Belirsiz 0 0 0 1 0 0 0 3 4 Toplam 3 19 20 13 9 9 17 150 240 *B:BakÝlmayan
YaralanmasÝna BaÛlÝ …lŸmler. Adli TÝp BŸlteni 2000;5(1):44-46.
8. Sala•in S. Kasar H, Alper B, ‚ekin N, Þen F. De-mography of Fatal Stabbing: A nine Year Experien-ce. XII. Meeting of the International Academy of Le-gal Medicine, 7-9 May, 1992, Genova, Italy.
9. …zkšk MS, KatkÝcÝ U, …rsal M. …lŸmle Sonu•lanan Kesici-Delici Alet YaralarÝ: Retrospektif Bir Adli Otopsi ‚alÝßmasÝ. Adli TÝp Dergisi 1992;8(1-4):61-3. 10. Bostrom L, Heinius G, Nilsson B. Trends in the
In-cidence and Severity of Stab Wounds in Sweden 1987-1994. Eur J Surg 2000;166(10):765-70.
11. Naughton MJ, Brissie RM, Bessey PQ, McEachern MM, Donald JM, Laws HL. Demography of Penet-rating Cardiac Trauma. Ann Surg 1989;209(6):676-83.
12. Val-Carreras A, Val-Carreras C, Escartin A, Blas JL, Gonzales M. Thoracic Stab Wounds. Arch Broncop-neumol 1998;34(7):329-32.
13. Moar JJ. Homicidal Penetrating Incised Wounds of Thorax. An Autopsy Study of 52 Cases. S Afr Med J 1984;65(10):385-9.
14. HancÝ ÜH, Ko•ak A, Ege B, ErtŸrk S, Yemiß•igil A. ÜzmirÕde 1990-1994 YÝllarÝ ArasÝnda YapÝlan Otopsi-lerde KanÝnda Alkol Saptanan OlgularÝn …zellikleri. Erciyes †niversitesi TÝp FakŸltesi XIV. Gevher Ne-sibe TÝp GŸnleri, 4-7 Haziran 1996.
15. Azmak D, ‚etin G, KolusayÝn …, Soysal Z. Üstan-bulÕda Alkol AlÝmÝnÝn Eßlik EttiÛi …lŸmler. Adli TÝp Dergisi 1994;10:57-67.
16. Rodge S, Hougen HP, Poulsen K. Homicide by Sharp Force in two Scandiavian Capitals. Forensic Sci Int 2000;109:135-145.
17. Lunetta P, Pentilla A, Sarna S. The Role of Alcohol in Accident and Violent Deaths in Finland, Alcohol Clin Exp Res 2001;25(11):1654-61.
18. Webb E, Wyatt JP, Henry J, Busuttil A. A Compa-rison of Fatal with Non-fatal Knife Injuries in Edin-burg. Forensic Sci Int 1999;99:179-87.
19. Ormstad K, Karlsson T, Enkler L, Law B, Rajs J. Pat-terns in Sharp Force Fatalities Ð A Comprehensive Forensic Medical Study. J Forensic Sci 1986; 31 (2): 529-42.
YazÝßma Adresi:
Uzm. Dr. Nursel T†RKMEN UludaÛ †niversitesi TÝp FakŸltesi Adli TÝp Anabilim DalÝ
GšrŸkle 16059 BURSA Tel: 0 224 4429125
