C ilt: III Sayı: 22
Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ İÇİN MESLEKÎ GRUP REHBERLİĞİ PROGRAMI VE
PROGRAMIN ETKİSİ ÜZERÎNE BİR ÇALIŞMA
D ilek Yelda B ektaş* • A yh a n D em ir**
Ö Z E T
Bu çalışmanın amacı, üniversite öğrencileri için geliştirilmiş olan mesleki grup rehberliği programını tanıtmak ve bu programın öğrencilerin mesleki yönden kendini tanımalarına etkisini deneysel bir yöntemle sınamaktır. Araştırmanın grup uygulaması Orta Doğu Teknik Üniversitesi öğrencilerinden araştırmaya katılmaya gönüllü 10 (5 kız, 5 erkek) öğrenci üzerinde
yürütülmüştür. Bulgular, öğrencilerin Mesleki
Olgunluk Envanteri'nin Kendini Tanıma Testi’nden elde ettikleri son-test puanlarında anlamlı düzeyde bir artış olduğunu göstermiştir.
ANAHTAR KELİMELER
Mesleki grup rehberliği programı, Üniversite öğrencileri.
ABSTRACT
The purpose o f this study was to introduce a voca tional guidance program fo r the university students and to test the effectiveness o f the program through pre posttest experimental design. The group consisted o f 10 volunteered students (5 male, 5 female) at the Middle East Technical University. Results indicated a signifi cant increase in the post-test scores o f S elf Appraisal Test o f Vocational Maturity Inventory.
KEY W ORDS
Vocational group guidance program, University students
insanlar yaşamları boyunca çeşitli kararlar verip bu kararlarına göre yaşamlarını düzenlerler. Bu kararlar dan en önemlilerinden biri ise meslek seçimidir. Meslek
seçimi ile ilgili karar verme ergenlik dönemine rastla maktadır. Ergenlik döneminde birey yetenekleri, ilgi leri, değer yargılan ve tutumları hakkında daha gerçekçi bilgilere sahip olmaya ve bunlarla meslekler hakkında edindiği bilgileri birleştirerek meslek ya da meslekler hakkında karar vermeye çalışmaktadır.
Her ne kadar meslek seçimi ergenlik döneminde gerçekleşse de, mesleki olgunluk keşif döneminden emeklilik dönemine kadar uzanan mesleki gelişim doğrusu üzerinde ulaşılan yer olarak tanımlanmaktadır (Süper. 1957). Mesleki olgunluk meslek seçiminden daha kapsamlı bir kavram olup karar vermeye karşı tutumları, iş gerekliliğinin anlaşılmasını ve kavran masını, planlama etkinliklerini ve yeteneklerini ve mesleki becerilerin gelişimini de kapsamaktadır (Crites, 1971). Bu bağlamda mesleki rehberlik hizmetleri lise döneminde olduğu kadar üniversite döneminde de önemlidir. Bir bölümde okuyor olmak iş alternatifleri açısından o bölüm ile sınırlı olmak anlamına gelmemektedir. Mezun olunan alanlar dışında da meslek tercihleri yapılmaktadır.
Gelişmiş ülkelerde mesleki rehberlik insan hayatının her döneminde önemli görülmekte ve hizmetler sürekli bir biçimde sunulmaktadır. Türkiye’de mesleki rehberlik hizmetlerinin henüz eğitim sistemimizde olması gerektiği konumda olduğunu söylemek zordur. Nitekim, bu hizmetlerin tam olarak uygulanmaması sonucunda bugün üniver sitelerde kazanmış oldukları bölümlerden memnun olmayan fakat eğitimlerine devam etmek zorunda olan öğrencilerin oranı azımsanmayacak kadar yüksektir. Bunun yanı sıra, üniversite eğitimlerinin 2. veya 3. yıllarında elde ettikleri bilgiler deneyimler ışığında kararlarını yeniden gözden geçiren ve yeni bir karar vererek eğitimlerini yarıda bırakıp yeniden başka alan da eğitim hayatlarına başlayan öğrenciler bulunduğu da bir gerçektir.
(*) Uzman Psikolojik Danışman
Dilek Yelda Bektaş • Ayhan Demir
Üniversite döneminde de mesleki rehberlik hizmet lerinin gerekliliğini incelemeye yönelik olarak, ODTÜ’de hazırlık sınıfı öğrencilerinin mesleki olgun luk düzeyleri incelemek amacıyla yapılmış bir çalışmada (Kağnıcı. 1999), araştırmaya katılan 272 hazırlık öğrencisinin % 73.9’nun mesleki olgunluğa ulaşamadığı bulunmuştur. Bu sonuç, öğrencilerin büyük bir bölümünün mesleki tercihlerini böyle önemli bir kararı verecek düzeyde bir olgunluk düzeyine ulaşmadan yaptıklarını göstermektedir. Diğer bir deyişle, öğrencilerin büyük bölümünün ilgileri ve değerlerini ayırt edemedikleri, kaynaklarının tam anlamıyla farkında olamadıkları ve yapmış oldukları kararlara tam anlamıyla güvenemedikleri öne sürülebilmektedir.
Ülkemizde lise öğrencilerinin mesleki olgunluk düzeylerini artırmaya yönelik bir takım deneysel mesle ki rehberlik çalışmaları bulunmasına rağmen (Kuzgun, 1982; Bacanlı, 1995, 1996; Usluer, 1996), üniversite öğrencileri için geliştirilmiş programlar oldukça sınırlıdır. Oysa, bu tür programların geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması üniversite öğrencilerinin özellikle ülkemiz koşullarında bir üniversitede okuma şansını elde etmiş bireyler olarak içinde bulundukları eğitim/öğretim ortamından kazanımlar elde etme ve kendini iş hayatına hazırlama gibi pek çok konuda önemli bir rehberlik hizmetidir.
Bu çalışmada da, üniversite öğrencilerinin için geliştirilmiş olan bir mesleki grup rehberliği programı tanıtılmakta ve bu programın öğrencilerin mesleki yön den kendini tanımalarına etkisi İncelenmektedir.
Mesleki Grup Rehberliği Programı
Mesleki grup rehberliği programı, Lock (1992) tara fından önerilen süreç ve alıştırmaların grup formatına uyarlanmasıyla geliştirilmiştir. Programın geliştirilmesi aşamasında meslek seçimi ve karar verme sürecinde önerdiği üç temel ölçüt olan (a) birey, (b) mesleki bilgi ler ve (c) çevre dikkate alınmıştır. Bu doğrultuda grup sürecinde, genel olarak önce, bireyin kendini daha ya kından tanımasına yönelik olarak ilgiler, yetenekler, be ceriler, değerler, ihtiyaçlar ve motivasyon üzerinde du
rulmakta; daha sonra mesleki bilgiler üzerinde yoğunla- şılmaktadır. Bu programda uygulanan alıştırmalarla il gili detaylı bilgiler araştırmacıdan sağlanabilir. Grup oturumlarıyla ilgili genel bilgi her bir oturum için ayrı ayrı olmak üzere aşağıda sunulmuştur:
I. Oturum
İlk oturumda grup yapılandırması, grup üyelerinin tanışması, bireysel beklentilerin ve grup amaçlarının belirlenmesi; meslek seçimi ve önemi üzerinde durul muştur.
Bu oturumun meslek seçimi ve önemine aynlan bölümünün amacı bireylerin yapmış oldukları mesleki tercihlerinin nasıl bir süreçten geçmiş olduğuna dair farkındalıklarını arttırmaya yönelik bir başlangıç yap maktır. Bu amaç doğrultusunda "Hatırlama" alıştırması kullanılmıştır.
Bireyin kendini tanımasının meslek seçimi üzerindeki rolü ve önemi temel alınarak II. ve III. grup oturumları bireylerin kendi ilgi, yetenek ve becerilerini fark etmeleri ve kişilik özelliklerini tanımalarına ayrılmıştır.
II. Oturum
ikinci oturumda "Ben Kimim" sorusunun meslek seçimindeki rolü üzerinde durulur. Durulmuştur. Bu amaçla, ilgiler, yetenekler ve beceriler arasındaki farklılıklar vurgulanmıştır. Daha sonra, grup lideri tarafından hazırlanmış ilgi, beceri, yetenek listeleri dağıtılarak grup üyelerinden hangi ilgi, yetenek ve becerilere sahip olduklarım somut örnekler göstererek grupla paylaşması istenmiştir. Hangi beceri, ilgi ve yeteneklerini iş hayatlarında daha yoğun olarak kullan mak istedikleri üzerinde konuşulmuştur. Bazı ilgi, yetenek ve becerilerin iş ortamı dışında da insan hayatını zenginleştirebileceği üzerinde durulmuştur.
Ödev
1. Bu oturumdan başlayarak grup üyelerine bundan sonraki her oturumda kullanacakları ve kendi kişilik özelliklerine ve arzuladıkları işin niteliklerine ilişkin
Üniversite Öğrencileri İçin Mesleki Grup Rehberliği Programı ve Programın Etkisi Üzerine Bir Çalışma
çeşitli boyutları kapsayan bir form verilmiş ve bu for mun ilgili bölümlerini bir sonraki grup oturumuna kadar doldurmaları istenmiştir.
2. Grup üyelerine Holland Kişilik Tipleri ile ilgili 90 sıfat içeren bir ölçek verilmiştir. Grup üyelerinden ken dilerini tanımladığını düşündükleri sıfatları işaretleye rek bir sonraki oturuma getirmeleri istenmiştir.
III. Oturum
ilgiler, beceriler ve yetenekler konusunda genel bir tekrar yapılmış ve ikinci oturumda verilmiş olan forma yönelik olarak (1. ödev) bireylerin ilgi, yetenek ve becerileri ile ilgili farkındalıklan üzerinde durulmuştur.
Daha sonra, Holland Kişilik Tipleri Ölçeği (2. ödev) grup üyeleri tarafından puanlandırılmıştır. Puanlama sonucu her bir grup üyesinin hangi kişilik tipine sahip olduğu üzerinde paylaşımlarda bulunulmuştur.
IV. Oturum
Bu oturumda ihtiyaçlar ve motivasyon üzerinde yoğunlaşılmıştır. Bu amaç doğrultusunda Maslovv’un geliştirdiği ihtiyaçlar ve başarı motivasyonu ele alınmıştır. Başarı motivasyonuna yönelik olarak "Hikaye Anlatma" alıştırması yaptırılmıştır. Daha sonra, amaç belirleme ve amaçlara ulaşmada etkili fak törler üzerinde durulmuştur.
Ödev
Mesleki Değerler Envanteri grup üyelerine verilerek bir sonraki oturuma kadar doldurulması istenmiştir.
V. Oturum
Kültürel, kişisel ve mesleki değerlerin ve bunların meslek seçimi üzerindeki rolü üzerinde durulmuştur. Bu amaç doğrultusunda ilk olarak "Değer Kartlan" alıştırması yapılmıştır. Daha sonra, ödev olarak verilmiş olan Mesleki Değerler Envanterinin değerlendirilmesi yapılmıştır.
Değer Kartlan ve Mesleki Değerler Envanteri’nin sonuçlan birlikte değerlendirilmiştir. Bu uygulamanın amacı, bireylere gerek iş ortamlarında gerekse özel ha yatlarında benzer değerleri ön planda tuttuklannı fark ettirmektir.
VI. Oturum
Bu oturumda mesleki bilgiler üzerinde yoğunlaşıl- mıştır. Bölümler ve çalışma alanları konuşulmuştur, "ideal Iş Tanımı" uygulaması yapılmıştır. Meslekler hakkında etkili bilgi toplama ölçütleri (iş ve işin gerek tirdiği eğitim, ücret, çalışma koşullan, ortam, kişisel ba- şan ve yetenek, organizasyon türü, vb.) anlatılmıştır. Her bir grup üyesinin bu ölçütler üzerinde paylaşımda bulunması istenmiştir.
Ödev
Bu oturuma kadar toplanan bilgiler doğrultusunda her grup üyesinden bölümleriyle ilgili bir işte çalışan en az bir kişi ile bu ölçütler çerçevesinde bir görüşme yap maları istenmiştir.
VII. Oturum
Bu oturumun amacı, grup üyelerinin karar verme becerilerini ve karar verme süreci ile baş etme yollarını fark etmelerini sağlamaktır.
Bu oturumun başında grup üyeleri önce yapmış ol dukları görüşmeler doğrultusunda elde ettikleri bilgileri grup üyeleri ile paylaşmışlardır. Daha sonra, grup üye lerine "Karar Verme" alıştırması uygulanarak karar ver me becerileri ve baş etme yollan ile ilgili bilgilendirme yapılmıştır.
VIII. O turum
Genel değerlendirme amacına yönelik bu son otu rumda grup üyelerinin her oturum sonunda kaydettikleri notlan kullanılarak (II. Oturum 1. ödev) tüm grup süre ci boyunca kendileri hakkmdaki farkındalıklarını değerlendirmeleri istenmiştir. Daha sonra grubun genel bir değerlendirilmesi yapılmış ve grup sonlandırılmıştır.
Dilek Yelda Bekıaş • Ayhan Demir
Mesleki Grup Rehberliği Programı Uygulaması
Daha önce belirtildiği gibi, bu araştırmanın ikinci amacı doğrultusunda yukarıda belirtilen programın etkinliği saptanmaya çalışılmıştır.
YÖNTEM
Denekler
Araştırma Orta Doğu Teknik Üniversitesi Psikolojik Danışma ve Rehberlik Merkezi’ne mesleki rehberlik ihtiyacıyla başvuran öğrencilerden araştırmaya katılmaya gönüllü 10 (5 kız, 5 erkek) öğrenci ile yürütülmüştür.
Veri Toplama Aracı
Öğrencilerin mesleki olgunluk düzeylerini belir lemek amacıyla Crites (1973a) tarafından geliştirilen ve ü zer (1987) tarafından uyarlanan Mesleki Olgunluk Envanteri’nin (MOE) beş alt ölçeğinden biri olan Kendini Tanıma Testi kullanılmıştır. Kendini Tanıma Testi 20 maddeden oluşmakta ve yanıtlayıcılar her mad denin altında bu maddede belirtilen durumla ilgili ne düşündüğünü beş maddeden birini işaretleyerek belirt mektedir. Testte yer alan her maddenin altındaki seçeneklerin birine konulan işaretlerden, cevap anahtarına göre doğru olanların toplamı MOE-Kendini Tanıma Testi Puanını oluşturmaktadır. Üzer (1987), Ölçeğin KR20 ile hesaplanan güvenirlik katsayısının 0.42; test-tekrar test güvenirliğinin 0.70 olduğunu bildirmekte; ölçeğin MOE’nin Tutum Ölçeğiyle kore lasyonunun ise 0.28 olduğunu rapor etmektedir.
İşlem
Orta Doğu Teknik Üniversite’sinde okuyan öğrenci lerin mesleki rehberlik ihtiyaçlarına yönelik olarak hazırlanmış olan "Mesleki Grup Rehberliği Programı" ilan yolu ile öğrencilere duyurulmuştur. Grup uygula masına katılmak isteyen öğrenciler ile ön görüşmeler yapılmış; bu ön görüşmeler sonucunda 10 öğrenci ile 8 hafta süreyle ve haftada 90 dakikalık grup uygula
masına başlanmıştır. Mesleki Olgunluk Envanteri, Kendini Tanıma Testi grup üyelerine grup başlamadan
önce ve içeriği daha önceki bölümde belirtilen 8 haf talık grup oturumlarından sonra olmak üzere iki kez uygulanmıştır.
BULGULAR
Grup üyelerinin Kendini Tanıma Testi’nin ön test ve son test olarak iki kez uygulanmasından elde ettikleri puanlar arasındaki farkı test etmek amacıyla uygulanan Wilcoxon testi sonuçları elde edilen ön test puanlarıyla (M = 11.7, Ss = 2.05) son test puanları (M = 13.3, Ss = 2.50) arasındaki farkın anlamlı düzeyde olduğunu göstermiştir (z = 2.026, p = .043).
TARTIŞMA
Üniversite öğrencileri için bir mesleki rehberlik programı geliştirmek ve geliştirilen bu programın etki sini incelemek amacıyla yürütülen bu çalışmanın bul gusu, geliştirilen mesleki rehberlik programının üniver site öğrencilerinin kendilerini tanımalarına olan etkisi nin anlamlı olduğuna ilişkin işaretler taşımaktadır.
Özellikle üniversite öğrencileri için geliştirilmiş mesleki rehberlik programlarının kısıtlı olduğu dikkate alındığında, yapılan bu çalışmadan elde edilen bulgu nun psikolojik danışma ve rehberlik alanına bir katkı sağlayacağı ileri sürülebilir. Ancak, bu çalışmanın özel likle bir kontrol grubu olmaksızın yürütülmüş olmasının getirdiği sınırlılık göz önüne alındığında, elde edilen sonuçların dikkatli yorumlanması gerektiği açıktır. Bununla birlikte, üniversite öğrencilerinin mesleki rehberlik ihtiyaçları dikkate alındığında (Kağnıcı, 1999) böyle bir çalışmanın sağlayacağı ön bilgilerin de ülke miz koşullarında vurgulanması gerektiği düşünülebilir.
Bu açıdan bakıldığında, grup etkinliklerinin yaygınlaştırılması ile üniversitede okuyan öğrencilerin kendilerini ve mesleklerini daha iyi tanımaları; beklen tilerinin, değerlerinin farkında olmaları sağlanarak üniversite öğrenimlerini daha etkin bir şekilde değerlendirebilmeleri ve üniversite öğrenimleri sonu cunda iş hayatlarında mesleklerinden daha fazla doyum
e ld e e tm e le ri s a ğ la n a b ilir. B u ih tiy a ç ta n h a re k e tle , bu çalışmada sunulan
mesleki rehberlik prOgCMI 0D 1Ü
Üniversite Öğrencileri İçin Mesleki Grup Rehberliği Programı ve Programın Etkisi Üzerine Bir Çalışma
Psikolojik Danışma ve Rehberlik Merkezi bünyesinde yürütülen mesleki rehberlik hizmetlerine, çalışma grup ları, seminerler ve bireysel görüşmelerin yanı sıra bir grup çalışması olarak da eklenmiştir.
Özetle, üniversitelerde yürütülecek mesleki rehber lik programlarının öğrencilerin mesleki olgunluk düzeylerini arttırmak, çeşitli konularda bilgilenmeleri ne, kendi ilgi, yetenek, beceri ve değerlerini tanımalarına, mesleğe yönelik amaçlarının belirlenme sine yardımcı olmasının; öğrencileri iş dünyasına hazırlamak, meslekler ve çalışma ortamları hakkında bilgilendirmek, iş bulma tekniklerini göstermek ve mezuniyete hazırlamak şeklinde yürütülmesinin yararlı olacağına inanılmaktadır.
KAYNAKLAR
Bacanlı, F. (1995). Mesleki grup rehberliğinin öğrenci lerinin mesleki olgunluk düzeylerine etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi. Ankara: G. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Bacanlı, F. (1996). Beş oturumlu (kısa süreli) ve on otu- rumluk (uzun süreli) mesleki grup rehberlik lerinin lise öğrencilerinin mesleki olgunluk düzeylerine etkileri; Karşılaştırmalı bir araştırma. Adana: Çukurova Üniversitesi. III. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi.
Crites, I. O. (1976). Career maturity inventory:
Theory and research handbook.
CTB/McGraw-Hill.
Kağnıcı, D. Y. (1999). Vocational maturity of METU Preparatory School students. Unpublished Masters Thesis, METU.
Kuzgun, Y. (1982). Mesleki rehberliğin bireylerin yetenek ve ilgilerine uygun meslekleri tanımalarına etkisi. Doçentlik tezi, Ankara. A. Ü. Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları, No: 118.
Lock, R. D. (1992). Taking charge of your career direc tion. Career planing guide, Book I. Brooks/Cole Publishing Company.
Super, D. E. (1957). The psychology of careers. An
introduction to vocational development.
New York: Harpers and Brothers.
Usluer, E. (1996). Meslek inceleme yaşantısının mesle ki olgunluğa etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara. A. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Üzer, A. S. (1987). Lise öğrencilerinin yükseköğrenim programlarını tercihleri ile kendi yetenek, ilgi ve mesleki olgunluk düzeyleri arasındaki ilişki. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi.
Vol : III No : 22
Turkish Psychological Counseling and Guidance Journal
Summary
A STUDY ON VOCATIONAL GUIDANCE PROGRAM FOR UNIVERSITY STUDENTS AND THE EFFECTIVENESS OF THE PROGRAM
Dilek Yelda Beklaş* • Ayhan Demir**
The purpose o f this study was to introduce a voca tional guidance program fo r the university students and to test the effectiveness o f the program through pre- posttest experimental design.
In the developed countries career guidance sendees are provided through out individual’s whole life. Howe ver, in Turkey the career guidance services are not pro vided enough as they should. Therefore, in the universi ties there are many students who are not happy about their departments but continue their educations. More over, the number o f students who leave the universities in their second and third years o f education is high eno ugh to consider. According to a study (Kagmci, 1999), %73.9 o f the METU preparatory school students was not vocationally mature which indicates that although these students were in the university, they were not ma ture enough to make their vocational choices.
Although there are a few vocational guidance group programs (Kuzgun, 1982; Bacanli, 1995, 1996; Usluer, 1996) in Turkey, these are limited to high school stu dents. However, vocational guidance group programs are also necessary fo r university students so that they can prepare themselves to their careers during univer sity years and develop necessary skills.
The present study has two purposes; 1) to introduce a vocational guidance program fo r the university stu dents and 2) to test the effectiveness o f the program through pre- posttest experimental design.
V. Vocational Guidance Group Program
The program was developed based on the vocation al choice process and the exercises proposed by Lock
(1992). The group was based on three areas 1) self knowledge, 2) career information and 3) environmental factors. Detailed information about each session is pre
sented below.
I. Session
In the first session, group structure, introduction o f group members, individual expectations from the group experience, defining group’s goals, and career choice and its importance were examined. The goal o f the ses sion was to increase the awareness o f group members about the process o f their career choice decisions throughout their lives. "Reminder" exercise was used fo r this goal.
II. Session
In the second session role o f "who am /" question on career choice was discussed. For this goal, the differen ces between skill, interest and ability were pointed out. Later, the lists o f skills, interests and abilities that were prepared by the group leader were distributed to the group members and group members were asked to ma ke check to the skills, interests and abilities that they think they have and give examples fo r each o f them. La ter these were shared in the group. Group members we re asked which o f these abilities, skills and interests they would prefer to use in their work environments. La ter it was discussed that some o f the interests, abilities and skills could enrich individuals’ lives in other areas.
Homework
1. Each group member was given a form that was prepared by the group leader based on each group
ses-Address for correspondence : (*) Uzman Psikolojik Danışman
Üniversite Öğrencileri İçin Mesleki Grup Rehberliği Programı ve Programın Etkisi Üzerine Bir Çalışma
sion and was asked to fill the parts related to each ses sion after each session is over. For the next session the group members were asked to fill the first part o f the form that was related to the first two sessions.
2. Group members were given Holland Personality Types Inventory and asked to fill this scale until the next session.
m . Session
A brief overview o f the previous session was made and the form s (homework 1) that were given in the sec ond session were shared in the group.
Later, Holland Personality Types Inventory was scored and each group member’s personality type was examined in the group.
IV. Session
In this session needs and motivation was examined. M aslow’s need hierarchy and achievement motivation was discussed. "Story Telling" exercise was used to examine the achievement motivation. Later, goal defini tion and factors effective in achieving goals were point ed out.
Homework: Career Values Inventory was given to the group members and asked to fill until the next ses sion.
V. Session
Cultural, personal and career values and their effects on career choice were examined in this session. First "Value Cards" exercise was used. Later Career Values Inventory that was given as homework in the previous session was scored. Results o f the inventory and the first exercise was discussed together in order to point out that values in the job environment are not dif ferent than their values in their daily lives.
VI. Session
In this session career related information were examined. Each group member’s department and career related alternatives were discussed. "Ideal Work Definition" exercise was used to inform the group mem ber how to gather important information about the careers and the work environments (required educa tion, working conditions, money, and type o f organiza tion...)
Homework: Group members were asked to inter view at least one person working in the careers that they are interested about their careers.
VII. Session
In this session decision making process was exam ined.
In the session, first the group members were asked to share interviews with the other group members. Later "Decision Making" exercise was used and information was given to the group members about effective deci sion making.
V m . Session
For the purpose o f a general group evaluation, the group members were asked to share their forms that were given in the second session (Homework I). Later the group experience was evaluated and the group was ended.
VI. Application of Vocational Guidance Group Program
As the second goal o f the present study, the effec tiveness o f the group program mentioned above was tested.
METHOD
Subjects
Participants o f the study were 10 voluntary students (5 male, 5 female) who applied to METU Health
Dilek Yelda Bektaş • Ayhan Demir
Center, Guidance and Counseling Unit fo r vocational guidance needs.
Data Collection Instruments
S elf Appraisal Subset, one o f the five subtests o f the Competence Test o f Vocational Maturity Inventory developed by Crites (1973) and translated to Turkish by Uzer (1987) was used to test students’ vocational matu rity. Self-appraisal test is composed o f 20 questions; in each o f the questions the students were expected to choose the item that reflects their thought about the given conditions.
Data Collection Procedure
The vocational guidance group program was announced in the university and voluntary students were asked to participate to the group program. Intake interviews were conducted by each voluntary and based on these interviews with 10 students fo r 8 weeks the group sessions were conducted. The S elf Appraisal test was given students as pre and post-test.
RESULTS
The results o f the Wilcoxon test indicated a signifi cant difference (z = 2.026, p = .043) between pre-test (M = 11.7, SD = 2.05) and the post-test (M = 13.3, SD = 2.50) o f Self Appraisal test.
DISCUSSION
The study pointed out that vocational guidance group programs was effective in terms o f self-appraisal fo r university students. Although the study has limita
tions, the finding o f the study can provide necessary information fo r the counselors who work in the guid ance and counseling centers in the universities.
The model examined in this study can be used in the universities and also alternative vocational guidance
programs in universities can be developed. These pro grams need to consider increasing the vocational matu rity o f the students, increasing the awareness about the importance o f self-appraisal in career choice, inform ing students about the work environments, developing decision making skills and preparing students to gradu ation.