KAFTANIN
DESCARTES'İN ÖLÜMÜOn yedinci yüz
11 Şubat 1650
yılın büyük filo zoflarından, fizik ve matematik bil- ginlerindendir. 1596 da doğdu. Yük sek tahsilini Pariste tamamladı. 30. yıl Savaşları münasebetiyle Hollanda, Almanya, İsviçre ve İtalyaya gitti. Bu seyahat yıllarında skolâstik bilgi- nin hafif taraflarım, bu sahada bir reform yapmak gerektiğini öğrendi. 1629 da, o zamanlar bütün ileri gö rüşlü insanların bir sığmağı olan Hol- landaya yerleşerek, orada kaldığı y ir mi yü içinde çoğu dilimize de çevril- miş olan başlıca eserlerini yayımla dı. Bunların arasmda bühassa; A h lâk üzerine Mektuplar. Felsefe’nin İ l k eleri, Metod Üzerine Konuşma gibi leri pek meşhurdur.D AR W İN 'İN DOĞUMU Kendi adiyle
a-12 Şubat 1809
nılan tekâmül nazariyesinın kurucularından büyük bir İngiliz tabiiyat bilginidir. Cam bridge üniversitesini bitirmiş, aym yıl içinde, beş yü süren bir dünya seya hatine çıkmıştır. Darwin, bu seyaha ti sırasında meşhur nazariyesinin e- saslarmı teşkil edecek materyeller topladı. Başlıca eserleri: «Tabiî İsti- na Yolu üe Nevüerin Menşei> ve «İnsanın Menşei ve Cinsî İstina» dır. Darwin 1882 de öldü.W AG NERTN ÖLÜMÜ On dokuzuncu
13 Şubat 1883
yüzyılın büyük Alman dram bestecüerindendir. 1813 de doğdu. Sahne eserlerinin manzum metinlerini bizzat yazmak suretiyle şairlik ve bestecilik gibi iki ayrı hu susiyeti nefsinde toplamıştır. Başlıca ee& rleri: U çan H olla n d a lI, Tannhâvser, Nurenberg’li Saz Şairleri, Parsifal adlı eserleridir.G A L İL E 'N İN DOĞUMU Dünyaca
tanın-15 Şubat tanın-1564
mis büyük İtal yan matematikçi, fizikçi ve astrono mudur. Deneme ve araştırmalara da yanarak yer çekimi kanununu, termo metreyi. dürbünü, bu dürbün saye sinde Venüs, Jüpiter, Merkür gibi yıldızları keşif ve icat etti. Koper- nik’in, dünyanın döndüğüne dair bu lusunu kabul ve güneşin kendi mih veri etrafında döndüğünü tesbit et ti. Galiie, 1642 yılında öldü.BESTECİ GOSSEC'İN OLUMU Vergnies’de 1733
16 Şubat 1829
(je doğmuş, 1751 de Parise gelerek Şapel idare etmiş tir. Fransız büyük ihtilâlinde birçok eserler bestelemiştir. Bunların ara sında bilhassa «Cumhuriyetin Zafe ri», «Hürriy ıte Şükran» gibileri pek meşhurdur.Gossec, Fransada enstrümantal mu sikinin ilk iıstadlanndan sayılmakta dır. Ayrıca 11 büyük ve 7 komik o- pera bestelemiştir. Bilhassa baleleri pek meşhurdur.
BRUNO'NUN ATEŞTE Y A K IL IŞ I Müsbet bilgi ve
17 Şubat 1600
doğruluk adına hayatmı feda etmekten çekinmemiş büyük bir İtalyan bilgini ve filozo fudur. 1550 de doğdu. Daha genç yaş ta Kopem ik'in, dünyanın güneşin et rafında döndüğü nazariyesini kabul etti ve bu görüşlerini İtalyada yay mağa başladı. Halbuki devrin kilise si, bu görüşü dinsizlik sayıyor, bunu kabul edenleri öldürtüyordu. Bruno 1592 de te v k if olundu. 7 y ıl engizis yonun bütü n işkencelerine göğüs ger di. Fikirlerinden caymadı. Nihayet 17 şubat HJOO de Romada diri diri yakıldı.Arkadaşımız Cahide D iv it ç i 20. A s ır namına R eşide hanımefendi ile konuşurken.
6 llâ i MMAMN Uf
Reşideİ Bayar Hanımefendi İle Bir Konuşme
Amerika seyahatine çıkmadan evvel, Ankara’da
Cumhurbaşkanımız Celâl Bayar’m eşi Reşide Ba
yar hanımefendiyi ziyaret eden arkadaşımız, ona
kendisi ve kocası hakkında bazı sualler sormuş
tur. Cevaplan aynen neşrediyoruz.
Konuşan: Cahide DtVÎTÇÎ
K
E N D İS İY L E görüşmeye git tiğim »aym Reşide Bayar beni tam bir demokrat şefin eşine yaraşır tevazu ile karşıla dılar. Esasen randevu İstediğim zaman da, büyük bir nezaketle (A rzu ettiğiniz zaman buyurun!) demişlerdi.Çehresinde anneliğin bütün ul viyeti parlıyan Reşide hanımefen di, üzerinde beyaz desenler bulu nan, siyah, sade bir rob giymiş ti. Kendilerini, fazla işgal etme mek İçin, hemen suallerime baş ladım:
— Eşiniz, devlet reisi olduğu zaman herhalde en büyük heyeca nı duydunuz, değil mi efendim?
Gözleri uzaklara dalan Reşide hanımefendi, bir tarih sahifesini önümüze açar gibi söyledi:
— Gerçi, o gün heyecanlandım, fakat; İttihat ve Terakki Cemi yetinin kâtibi umumisi olan eşim.
o zaman hürriyeti teşvik eden bir nutkunu İzmirde söylerken, daha da fazla heyecanlanmıştım. K or don boyundaki bu toplantı, çok ateşli olmuş ve binlerce Türk evlâdı, hürriyet aşkını o gün iç ten duymuştu. Kucağımda, mer hum oğlum Refii olarak ben de nutku dinliyordum. Göğsüm ka barıyor ve gözlerim yaşarıyor du...
— Hayatta en heyecanlı daki kam, İzmirde o nutku dinlediğim ândır
Dediler.
O tarihlerde vatanperver Celâl Bayar İzmirden kaçmış, Muğla ve Aydın havalisinde, (Hoca) un- vaniyle dolaşarak, hür fikirleri Türk gençliğine serpiyormuş.
— Reisicumhurun evde, hususî bir merakı, amatörce bir zevke düşkünlüğü var mıdır?
— En sevdiği şey, tarihe ait kitaplar okumaktır. İkinci sevgi si de deniz ve deniz sporlarıdır. Fakat şimdi torunlarımız zevlcle- rinin en başında geliyor. N ilüfer'- in kızları; Emine ile Ayşe’yi diz lerine alır, onları sever, okşar... — E v hayatında şen midir, durgun mudur?
— Gayet sâkin ve munistir... (Devamı 31. sayfada)
A rk ada şim z, bir toplantı esnasında Cumhurbaşkanı Celâl Bayat'la konuşurken
