24 Mart 1991 Pazar • Sayfa 2ü
Tiyatronun “atom kannca
1
sı
sav * i • ı A m ı i x t \ / i t >■ 1 6 ■ M * , v • " - y 'W3L:...»» t ’. ^ E S s i
T
LKtiyatro deneyimi 1951'de ABD'de baş
* layan Haldun Dormen, o günden bugüne
tam 96 oyun yönetti, 97 oyunda rol aldı.
Yine 6'smda rol aldığı 20 müzikal sahne
ledi. Tiyatro çevirileri ve televizyon için
hazırladığı büyük ilgi toplayan program
ları da cabası... Tükenmeyen enerjisiyle
sanatçı, bugünlerde televizyon için bir
komedi dizisi hazırlamakla meşgul...
DÜN VE BUĞUN
Türk Tiyatrosu'nun artık simgeleşmiş isimlerinden Haldun Dormen (üstte)... Bugün sahnelerimizde dört oyunu birden yönetiyor sanatçı. Dormen Tiyatrosu'nda başarıyla sahnelenen '‘Karm akarışık” (solda) ve İstanbul Devlet Tiyatrosu'nda büyük ilgi gören "Dün Gece Yolda Giderken Çok Komik Bir Şey Oldu" müzikali, bunlardan yalnızca ikisi... Sanatçı, bu son oyunu ilk olarak 27 yıl önce Dormen Tiyatrosu'nda sahnelemiş ve kendisi de rol almış (sağda)...
Birgül KÖSEOĞLU
TİYATRO
sahnelerinde aynı anda dört ■ oyunu birden sahnelenen yönetmenin kim olduğunu bilmek, onu tanımak ister misiniz?Bu kişi başarılı çalışmalarıyla tam 39 yılını Türk Tiyatrosu’na adayan Haldun Dormen. Oyunları ise İstanbul Belediye Şehir Tiyatrosu’nda dört sezondur sah nelenen "Kuşlar” ve 7. yılını tamamla yan “Lüküs Hayat", Dormen Tiyatrosu'n da sezon başından beri büyük bir ilgiyle izlenen "Karmakarışık" ve son olarak da Devlet Tiyatrosu elemanlarının başa rıyla oynadıkları "Dün Gece Yolda Gider ken Çok Komik B ir Şey Oldu”.
"Hep sanatçı olmak istedim. Ben bir işadamının oğluydum. Doğal olarak da işadamı olmam bekleniyordu. Ancak her kesi yanılttım. Tiyatro sanatçısı olmak is tediğimi babama söylediğimde, oldukça anlayışla karşılandım. ‘Eğer bu işi yapa caksan en iy i eğitimi almalısın ' diyen babam beni Amerika 'daki Yale Üniversi tesi Tiyatro Bölümü'ne gönderdi” şeklin de konuşan Haldun Dormen sanat ya şamındaki başarısında babasının payının büyük olduğunu vurguluyor.
İL K OYUNCULUK
D EN EM ESİ A M ER İK A 'D A
Koyu taba rengi boyanmış, maskeler le süslenmiş duvarları, antikalarla dolu
odalar arasında, hiç durmadan, enerjisin den hiçbir şey kaybetmeden dolaşan ve Kamera Arkası'nm içeriğini hazırlamaya çalışan Haldun Dormen ile sanat geçmişi ve geleceğe yönelik projeleri üzerine söyleştik.
Dormen 'in tiyatroya başlaması Hollyvvood’daki Pasedena Tiyatrosu'nda 1951 yılında oldu. Türkiye'deki tiyatro ya şamı ise Küçük Sahne’de “Cinayet Var” ile başladı. Bu süre içinde Dormen, tam 96 oyun yönetti ve 97 oyunda rol aldı. 1957 yılında çalışmalarına başlayan Dor men Tiyatrosu ilk dönemlerde Egemen Bostancı 'nın desteğiyle ayakta kalabildi ve "Papaz Kaçtı” oyununu sergiledi. Daha sonra “Teyzesi", "Otel Paradisso", “Hangisi Karısı" gibi oyunlarla devam etti. Egemen Bostancı'nın tiyatro, özellik le de müzikal tiyatro yaşamında kendisi ne verdiği olanakları unutamayan Haldun Dormen, o yılları hayatının dönüm nok tası olarak nitelendiriyor. Sanatçı bugüne kadar 20 müzikal yönetti. Bunların altısın da da rol adı.
Dormen Tiyatrosu’nda genellikle ko mediye yatkın tarzdaki oyunları sahne leyen Haldun Dormen, fars türünü çok sevdiğini, yakında da bu türü televizyona uyarladığı bir diziyle, daha geniş kitlelere ulaştıracağını söylüyor.
Ancak dizilerin, özellikle komedi dizi lerinin çok tehlikeli olduğu inancında. Yeni dizi, .daha önce Dormen Tiyatro s u ’nda sahnelenen “Kaç Baba Kaç"in uyarlaması olacak. Tiyatro yönetmeni ve
oyuncusu dizilerin uzun olmasına da pek taraftar değil. Hele öyle yıllarca sakız gibi uzatılmasına hiç değil... “Dizidekilerle 4. bölümden sonra akraba oluyorsunuz. 25. bölümden sonra, eğer akıllı yazılmamış sa kalite ve dolayısıyla ilgi düşüyor" di yen Dormen, siyasi ve psikolojik duru mun da oyunları ve dizileri etkilediği inancında. Bu nedenle kendi dizisj hak kında büyük konuşmak istemiyor. İzleyi cinin tepkisine göre devam ettirip ettir- memeye karar verecek. Bu arada Dor men, televizyonda komediden korktuğu nu da itiraf etmekten çekinmiyor.
Haldun Dormen in bu arada TRT ye bir küskünlüğü var. 1974 yılında verdiği bir projeye halen yanıt alamamış. Bir şoförün anılarının anlatılacağı dizinin dört bölümünün senaryolarını teslim etmiş, 13 konu da hazırlamış. Bu projeden sonra verdiği her teklif kabul edilmesine ve uygulanmasına rağmen, nedense “Bir Şoförün Serüvenleri" çekilememiş.
SANAT MERKEZİ
MÜJDESİ
Başarılı tiyatrocunun kafasında sürekli yeni projeler oluşuyor. İşte bunlardan biri de Harbiye'de yapılacak olan sanat merkezi. 1992 yılında tamamlanması dü şünülen projeye göre, içinde sineması, tiyatrosu, kafeteryası ve kabaresi olan bir kompleks inşa edilecek. Böylece sanat severler ilgi alanları olan sanat dallarını,
bir merkezde izleyebilme şansına kavu şacaklar.
Oyunlarıyla yakında turnelere gitmeye hazırlanan Dormen, bir sanatçı olarak kendini çok şanslı addediyor. " Yazdığım her şey oynandı ve basıldı” diyerek de mutluluğunu dile getiriyor.
“UZUN SÜRE
P R O V A Y A PIY O R U Z ”
Dormen "\n ilginç bir özelliği var. Oyu nun tutup tutmayacağını, sahnelendiği ilk gece anlayabiliyor. “Genel prova da da hil olmak üzere, uzun süre prova yapı yoruz. Ancak oyunun sevilip, sevilmeye ceğim kesinlikle anlamıyorum. Fakat ilk gece, seyircinin tepkisi bana o ipucunu veriyor. Belki de bir yetenek, daha ilk geceden oyunun tutup tutmayacağını his sedebiliyorum. ”
Yönettiği oyunlardan "Dün Gece Yol da Giderken Çok Komik B ir Şey Oldu” adlı oyununun onun için ayrı bir önemi var. Müzikal 26 yıl önce ilk kez Dormen Tiyatrosu’nda sahnelenmiş ve Haldun Dormen de dilimize çevirirken, şarkı söz lerini kendi yazmış. Ayrıca oyunda Attan Erbulak, Tolga Aşkıner, Erol Günaydın, Hadi Çaman, Yılmaz Koksal, Erol Keskin, Tülin Oral ve Hüseyin Kutman ile baş rolü paylaşmış. Şimdi ise aynı müzikali, Çetin Akcan’ın şarkı sözü yardımlarıyla yeniden sahneye koyuyor. Ancak rolünü bir başkasına bırakarak...
