• Sonuç bulunamadı

5 yıl önce ölmüştü:Şiirmizde mutlu bir rastlantı:Ahmet Muhip Dıranas

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "5 yıl önce ölmüştü:Şiirmizde mutlu bir rastlantı:Ahmet Muhip Dıranas"

Copied!
1
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

5 YIL ÖNCE ÖLMÜŞTÜ________*>■/ j

J

Şiirimizde m utlu

bir rastlantı: Ahm et

Muhip Dıranas

ATİLLA ÖZKIRIMLI

Bir yalnızlığın, bir arayıp bu­ lamamanın şiiridir Dıranas’ın şi­ iri. Gerçekleşmeyen özlemlerin, hüzünlü akşamüstülerin, yitik aşkların, boşa geçirilmiş yaşam­ ların şiiri. Onda her şey gider duyguda düğümlenir. Ya da baş­ ka deyişle duygulanmaya götü­ rür onu. İmgeleri duygu yüklü­ dür, çağrışımları da. Nesneler, dış dünyanın algılanışı, seçtiği görüntüler duyguların somutlan­ ması için kullanılır. Örnekse, en bilinen şiirlerinden Olvido’da, daha ilk dizesiyle, “Hoyrattır bu

akşamüstiiier daima’’ derken

yalnızlığın hüznünü, yitirilmiş olanı sezdirir birden. Ama sez­ dirmeyle yetinmez, görüntüye başvurur; yalnız görüntüye de değil, sese, kokuya... Kendisi nasıl beş duyusuyla algılıyorsa yalnızlığı, bizim de öyle algıla­ mamızı ister: “Gün saltanatıyla

gitti mi bir defa/Yalnızlığımız- la doldurup her yeri/Bir renk çığlığı içinde bahçemizden/Bir el çıkarmaya başlar bohçamız- dan/Lavanta çiçeği kokan ke­ derleri.”

Artık yedinci dizede doğrula­ yabilir ilk saptanmasını. Onun için güvenle yineler: “ Hoyrattır

bu akşamüstiiier daima.”

Şiirin temel özelliği

Tek bir örnekle açıklamaya çalıştığım bu kurgu sağlamlığı

Dıranas’m şiirinin temel özelli­

ğidir. Bir başka şair, Turgut

Uyar şöyle değerlendirir onu: “Ahmet Muhip Dıranas, bir rast­

lantıdır şiirimizde. Mutlu bir rast­ lantı. Duygulanmasının soylulu­ ğu ile sonsuz derecede gelenek­ ten; şiirini kuruşu, görüntüleri­ ni seçişi, soylu ve yeni davranı­ şına karşın gününe, gününün dağdağasına vurdumduymazlığı, çeliğine kendi bildiğine göre su verişi ile mutlu bir anakro­ nizm.” (Bir Şiirden, s. 92,1983) Şöyle de söylenebilir onun için: Şiiri kendisidir. Muhip Ata-

lay imzasıyla yayımlanan ilk şi­

iri Bir Kadına’dan (Milli Mec­

mua, 1926) başlayarak, bağlan­

dığı şiir anlayışından ödün ver­ meden, gününde yazılan şiire, moda akımlara aldırmadan ken­ di şiir çizgisinde başarıyı kova­ layan, ustalaşan, fire vermeyen sayılı şairlerden biridir. Ne Na­

zım Hikmet fırtınası, ne Garip

salgını, ne İkinci Yeni darbesi et­ kiler onu. “ Her şey değişiyor,

kalbimiz bile” der, ama şiirini

değiştirmez. Heceyle başlar he­ ceyle bitirir. Bir konuşmasında şöyle açıklar bunu: “ Vezin ve kafiye üzerinde ayak direyişim, başladığım bir şeyi en iyi şekil­

de bitirme çabasından kendimi yoksun kılmamak için” der. Sonra da güvenle ekler: “ Ve ben, vezinli ve kafiyeli şiirden de, yarınki anlayışı, yarınki zev­ ki doyuracak bir sonuç elde ede­ bileceğime inanıyorum.” (Erdal

Öz, Dıranas’la 1962 Yılında, Milliyet Sanat, Ağustos 1980) Şu

dizeleri bu sözlerinin tamğı de­ ğil midir: “ Kardır yağan üstü­

müze geceden/Yağmurlu, ka­ ranlık bir düşünceden/Ormanın uğultusuyla birlikte/Ve dörtna­ la, dümdüz bir mavilikte/Kar yağıyor üstümüze inceden.”

(Kar)._____________________

Vazgeçilmez öğesi biçim

1908 Sinop doğumlu Ahmet

Muhip Dıranas, -ilk şiirini

1926’da yazdığı düşünülürse- az yazmış, dergilerde yayımladığı şiirlerini yıllarca kitap halinde bastırmamış, ama Türk şiirinde

Ahmet Muhip Dıranas

kendine bir yer açmasını bilmiş­ tir. Nitekim, 1974’te şiirlerinin kitaplaşması yılın sanat olayı olarak karşılanır.

Genel bir değerlendirmeyle

Dıranas’ın şiiri yeni olan anlatı­

mı, imgelerinin zenginliği, ses ve uyum tazeliği, yapısının sağlam­ lığıyla belirir. Baudelaire, Verla-

ine sembolizminden yola çıka­

rak, geleneksel biçimleri yoğu­ rup kendine özgü bir şiiri geliş­ tirir. Toplumsala, gününün so­ runlarına değil, insan duygu­ larının sonsuzluğuna yönelir. Bi­ çim vazgeçilmez öğesidir şiirinin. Kendi deyişiyle, içine yük yük­ lenen bir gemidir. Şiirinin özü­ nü düşle gerçek, geçmişle şimdi, alınyazısıyla istem, yaşamla ölüm arasındaki çatışma belirler. 21 M art 1980’de öldüğünde, bir şiirindeki sözcüklerle yalnız

“ tek, tenha” yaşamını değil,

sürdürücüsü olm ayan “ tek,

tenha” bir şiiri de noktalar.

Referanslar

Benzer Belgeler

Makedonya, Bitola’da (Manastır) yer alan Haydar Kadı Camii’nin 2014-2017 yılları arasında Vakıflar Genel Müdürlüğü finansal desteğiyle Üsküp Milli

Müzayedede 17'nci yüzyıldan kalma tombak at alınlığı (sağda) ve tombak miğfer (altta) ile birlikte tombak üzengi, ibrik de satışa

Yeni DÜŞÜN- :ş CE’nin fikir yapısı Türk Devleti'nden, Türk milleti'nden ve || Türklükten yanadır...Ve Yeni DÜŞÜNCE komünizme olduğu şş kadar faşizme

J'ai eu l'occasion de vous rencontrer au Restaurant Iranien^ vous m'aviez demandé de vous procurer certains tableaux de Ziem, ainsi que d'autres concernant

1781 Tupac Amaru Revolution (Tupac Amaru Devrimi), Colombiya, 1781 Comunero Rebellion (Comunero Vergi İsyanı) ve son olarak Brezilya 1788-1789 Minas Gerais Conspiracy

Serum MDA seviyesi DMSO grubunda kontrol grubuna göre yüksek olarak bulundu ancak bu farklılık istatistiksel olarak anlamlılık göstermedi, DEN+Res 100, DEN+Res 75 ve

Yapılan analizler sonucu normal kilolu ve obez kadınlarda beslenme, manevi geliĢim, kiĢilerarası iliĢkiler ve stres yönetimi alt boyut ölçek puanları arasında

F elsefe öğrenimi yapan, özellikle “kadın” konusunda “mastır” de­ receli çalışmaları bulunan Tansu Bele’yi ilk, “Ah Benim Birbaşıma İstan­