©aktüalite
“G ö k le rd e k a rta l g ib iy d im K a n a tla rım d a n vu ru ld u m ; M o r ç iç e k li d a l g ib iy d im , B a h a r v a k tin d e k ırıld ım . Yâr o lm a d ı b a n a devir, H e r g ü n ü m b ir baş k a ze h ir; H a p is h a n e le rd e d e m ir P arm a k lık la ra s a rıld ım . C o ş k u n d u m p ın a rla r g ib i; S a rh o ş tu m rü z g â rla r g ib i; İhtiyar çınarlar gibi B ir gün iç in d e d e v rild im . E km e ğ im b a h tım d a n k a tı, B a h tım d ü ş m a n ım d a n k ö tü ; B ö y le k e p a ze h a y a tı Sürüklemekten yoruldum. K im s e y e s o ra m a d ığ ım , D o y u n c a s a ra m a d ığ ım , G ö rm e s e m d u r a m a d ığ ın N a z lı y â rim d e n a y r ıld ım ."35.ölüm yıldönümünde
Sabahattin
Al i 'ye sayg ı
S
A B A H A T T İN A li, kan a d ın d a n v u ru ld u - , ğunda g ü n lerd en 2 n is a n d ı. B u n d an 35 yıl ö n c e y d i. B ahar v a k tin d e y d i. İh tiy a r ç ın arlar gibi d ese d e, 41 y a ş ın d a y d ı, ö y k ü c ü lü ğ ü m ü z ü n ö n c ü le rin d e n S a b a h a ttin A li’nin adı a n ıld ı m ı, b e n im a k lım a ilk gelen A n a d o lu 'n u n ç e ş itli y ö re le ri ve A n a d o lu ’ nun İnsan ları o lu y o r. Bu yö re le ri g ö rm e m iş o l sam b ile görm üş ta n ım ış g ib i o lu y o ru m . Bu in sanlara ra s tla m a m ış o ls a m b ile o nları b iliy o ru m . S ö y le d ik le ri ve s ö y le m e d ik le riy le , a k ılla rın dan g e ç e n le rle , iç le rin d e d u y d u k la rı s e v in ç le r, a c ıla rla , üzerlerine g iy d ik le riy le , g ü lü m s e rk e n d u d a k la rın ın a ld ığ ı ş e k ille b in b ir ta v ır ve b in b ir halle onları b iliy o ru m , ta n ıy o ru m .S a b a h a ttin A li’nin ö y k ü le rin i, ro m a n la rın ı o k u d u ğ u m d a n beri tü m ü b e n im , y a ş a m ım ın bir parçası; tü m ü iç in d e y a ş a d ığ ım ge rç e ğ in bir p arçası. İşte S a b a h a ttin A li’nin bize a rm a ğ a n ı...
Ç a n a k k a le , İs ta n b u l, İz m it, E d re m it, B a lık e s ir, Y o zg a t, A y d ın , K o n ya, S in o p ... B u n la r S a b a h a t tin A li’nin ç o c u k lu ğ u n u , g e n ç liğ in i g e ç ird iğ i, ö ğ re tm e n lik y a p tığ ı, m ap u s y a ttığ ı ye rle r. A m a bun lar aynı za m a n d a da e lin d e k i insan m a lz e m e s in in , d o ğ a s ın ı, c o ğ ra fy a s ın ı b e lirle y e n ye rle r. B uralarda insanı ta n ıd ı (ç o c u k ya d a g e n ç k e n , ö ğ re tm e n k e n , m a p u s k e n ) b u ra la rd a in s a n ı, in sanın iliş k ile rin i, s o ru n la rın ı g ö z le m le d i, in c e le d i...
A ncak g ö zle m le m e k , İn c e le m e k , b ilm e k , ta n ı m ak u sta b ir ö ykü cü ve ro m a n yazarı o lm a y a y e te m e zd i. G e n iş evrensel k ü ltü rü , b ilim s e l ba kış a ç ıs ı, yazı te k n iğ i b ilg is in i to p lu m c u b ir y o ru m la b ü tü n le d i. B ize in s a n ı, bireyi a n la tırk e n to p lu m s a l y a p ıy la b a ğ la n tıla rı k u rd u , nede n- sonuç iliş k is in i v u rg u la d ı. A y rın tıla rı, n akış iş le r gibi öyle bir işled i k i, k a rş ım ız a s ıc a c ık , g e rç e k ten d a h a g erçek, ya
ş a n m ış lığ ın a s o n u n a d ek in a n d ığ ım ız ö y k ü ler ç ık a rd ı. İşte S a b a h a ttin A li’nin bize ar m a ğ a n ı...
S a b a h a ttin Ali ş iir de y a zd ı. (Ö z e llik le “ içer d e y k e n ” ) B urada onun ö y k ü le rin d e n birini ya- y ın la y a m a y a c a ğ ım ız a göre ve ne z a m a n d ır o k u rla ra ş iir ile te m e d i- ğ im iz e g ö re ... İş te S a b a h a ttin A li’nin “ is te k ” adlı ş iiri, 193 3 ’de y a z dığı şiir:
Y an ıyo r b e y n im in kanı,
li’yi ta n ım a k , b ilm e k için bu şarkıyı sevm ek y e tm iy o r. O nun tü m e- s e rle rin i o k u m a k , o k u m ak gerek. İn s a n ı, to p - lu m u m u zu k avrayab il m ek iç in . Bu y a zı, S a b a h a ttin A li’yle en bü tü n le ş tiğ in e in a n d ığ ım “ D a ğ la r” şiiriy le b itsin :
Bize insanı, bireyi anlatırken toplumsal
yapıyla bağlantıları kurdu, neden-sonuç
ilişkisini vurguladı. Ayrıntıları nakış işler
gibi öyle bir işledi ki, karşımıza sıcacık,
gerçekten daha gerçek, yaşanmışlığına
sonuna dek inandığımız öyküler çıkardı
A k ş a m s u la r k a ra rd ı m ı, B ir d a ğ a versem a rd ım ı, İç im i yakan d e rd im i S a ğ ır g ö k le re a n la ts a m ... Iç iliv e rs e m dem g ib i, K ırılıv e rs e m cam g ib i, Ş a m d a n d a y anan m u m g ib i, S a b a h ı g ö rm e d e n b its e m ... B ir y ü c e o rm a n a d a lıp , Ya b ir d ağ b a ş ın a g e lip , B e n i y a ra d a n ı b u lu p M a lın ı b a ş ın a a ts a m ... G ö rü n m e z k o lla r b o y n u m d a , Yârin h a la y ı k o y n u m d a , S ıc a k b ir ku rşu n b e y n im d e , B ir a ğ a ç d ib in d e y a ts a m ...
B iliy o ru m , herkes, S a b a h a ttin A li’nin ş iiri üze rine b e ste len en “ B aşın öne
eğilmesin/
A ld ırm a gönül a ld ır m a ...” ş a rk ıs ın ı s ö y le m e y e b a y ılıy o r.A ncak S a b a h a ttin A -
Bas,m
¿ a ğ s a ç la rım ka rd ır, D e li rü zg â rla rım vardır, O v a la r b a n a ç o k dardır, B en im m e s k e n im d a ğ la rd ır. Ş e h irle r b ana b ir tuzak; İn s a n s o h b e tle ri yasak; U zak o lu n b e n d e n , uzak, B e n im m e s k e n im d a ğ la rd ır. K a lb im e b e n z e r ta ş la rı, H e y b e tli ö te r k u ş la rı, G ö ğ e y a k ın d ır b a ş la rı; B en im m e s k e n im d a ğ la rd ır. Y ârim i e lle re verin;S ev d a m ı y e lle re verin; Y elle ri bana g ö n d e rin : B en im m e s k e n im d a ğ la rd ır. B ir g ü n k a d rim b ilin irs e , İs m im ağ za a lın ırs a , Y erim soran b u lu n u rs a : B e n im m e s k e n im d a ğ la rd ır.
■ Z E Y N E P O R A L