Tiroid Ultrasonografisi SÖrasÖnda Tespit Edilen Servikal Lipom: ĝki
Olgu Sunumu
*
Tiroid Ultrasonografisi SÖrasÖnda Tespit Edilen Servikal Lipom: ĝki Olgu Sunumu
Esra Tutal
1, Müyesser SaykÖ Arslan
1, Alper Dilli
2, Oya Topaloþlu
1, Tuncay DelibaĹÖ
1,
31 DÖĀkapÖ Eþitim ve AraĀtÖrma Hastanesi, Endokrinoloji ve Metaboliz-ma HastalÖklarÖ Kliniþi, Ankara, Türkiye
2 DÖĀkapÖ Eþitim ve AraĀtÖrma Hastanesi, Radyoloji Kliniþi, Ankara, Türkiye
3 Hacettepe Üniversitesi TÖp Fakültesi (Kastamonu), ĝç HastalÖklarÖ Bilim DalÖ, Ankara, Türkiye
* Bu çalÖĹmada sunulan 1. olgu 35. Türkiye Endokrinoloji ve Metaboliz-ma Kongresi 15-19 MayÖs 2013, Antalya, Türkiye’de poster sunum olarak sunulmuĹtur.
Lipomlar vücudun herhangi bir yerinde geliĹebilen en sÖk benign mezenkimal tümörlerdir. Servikal lipomlar yavaĹ büyüyen aþrÖsÖz kitle Ĺeklinde kendilerini belli eden nadir tümörlerdir ve genellikle asemptomatiktirler. Bu olgu bildirisinde, tiroid ultrasonografisi sÖrasÖnda tespit ettiþimiz iki servikal lipom olgusu radyolojik bulgularÖ ile birlikte tartÖĹÖlmÖĹtÖr.
Anahtar Sözcükler: lipom, boyun, ultrasonografi
Lipomas are the most common benign mesenchymal tumors which can arise in any part of the body. The cervical lipomas are rare tumours that may present as a painless mass with slow growth and are usually asymptomatic. In this case report, two cervical lipomas that identified during thyroid ultrasonography are discussed with radiologic findings.
Key Words: lipoma, neck, utrasonography
Lipomlar olgun adipositlerden köken alan, normalde yaø dokusunun bu-lunduøu herhangi bir lokalizasyonda geliûebilen ve en sÖk görülen mezen-kimal tümörlerdir. Beûinci ve altÖncÖ dekatta daha sÖk görülürler. Çoøunlu-øu benign olan bu tümörlerin yaklaûÖk %13’ü baû-boyun bölgesinde, en sÖk olarak da posterior boyun bölgesinde yerleûirler (1). Genellikle subdermal yerleûmekle birlikte, subfasyal, paros-teal, interosseöz, intermüsküler, int-ramüsküler ve nadiren de parotis bezi içerisinde bulunabilir (2). ùntermüs-küler ve intramüsùntermüs-küler yerleûimli olanlar infiltratif lipomlar olarak da adlandÖrÖlÖrlar. Lipomlar yavaû büyü-yen tümörlerdir ve tipik olarak asemptomatiktirler. ùntermüsküler in-filtratif lipomlar muhtemelen inter-müsküler fasyal septadan köken alÖr ve yalnÖzca çevre kas dokusuna infilt-re olurlar. Derin boyun bölgesinde saptanan lipomlara oldukça nadir rastlanÖr ve bunlar sÖradan yüzeyel li-pomlara göre daha büyük olduøu için tümör boyutuna baølÖ belirtilerle ken-dini belli ederler (3). Tümörün lokali-zasyonuna göre dispne, öksürük, pal-pitasyon gibi semptomlara yol açarlar. Bu çalÖûmada farklÖ nedenlerle yapÖlan boyun ultrasonografisi (US) sÖrasÖnda saptanan iki olgu sunulmuûtur.
OLGU 1
Ötiroid multinoduler guatr tanÖsÖ ile takip edilmekte olan 51 yaûÖndaki bir kadÖn hastanÖn rutin kontrolü nedeni ile yapÖlan tiroid US’de, tiroid saø lob posterior komûuluøunda, karotis arteri yukarÖ iten, tiroid kapsülünden sÖnÖrlarÖ net ayÖrt edilebilen hafif heterojen kas dokusuna göre ekojen yapÖda, içeri-sinde ince ekojen bantlarÖn izlendiøi, düzgün sÖnÖrlÖ, belirgin vaskülaritenin izlenmediøi, yuvarlak yapÖda lezyon saptandÖ (Resim 1).
Fizik muayenede lezyon lokalizasyonun-da cilt normaldi ve palpasyonlokalizasyonun-da lez-yon saptanmadÖ. Lezlez-yonun karakteri-ze edilmesi amacÖ ile yapÖlan boyun manyetik rezonans görüntülemede (MRG), tiroid bezi saø lob posterio-rundan saø toraks apeksine dek uza-nan tüm sekanslarda yaø ile izointens sinyal özelliøinde, yaø baskÖlÖ sekansta baskÖlanan yaklaûÖk 86x50 mm boyut-larÖnda, trakeayÖ saø lateralden sola doøru hafif basÖlayan lipom ile uyum-lu kitle saptandÖ (Resim 2). TanÖ ve tedavi amaçlÖ lezyona yönelik cerrahi rezeksiyon planlandÖ. Lezyon çevre kas dokuya infiltre olduøu için
parsi-Ankara Üniversitesi TÖp Fakültesi MecmuasÖ 2014, 67 (3)
DOI: 10.1501/TÖpfak_000000878 DAHĝLĝ TIP BĝLĝMLERĝ/ MEDICAL SCIENCES
Olgu Sunumu/Case Reports
GeliĹ tarihi: 18.02.2014 x Kabul tarihi: 12.04.2015 ĝletiĹim
Uz. Dr. Esra Tutal GSM: +90 505 751 60 34 E-posta: akkaymakesra@yahoo.com
DÖĹkapÖ Eþitim ve AraĹtÖrma Hastanesi, Endokrinoloji ve Metabolizma HastalÖklarÖ Kliniþi,ANKARA
Ankara Üniversitesi TÖp Fakültesi MecmuasÖ 2014, 67 (3)
Tiroid Ultrasonografisi SÖrasÖnda Tespit Edilen Servikal Lipom: ĝki Olgu Sunumu
114
yel rezeksiyon yapÖlabildi. Patolojik deøerlendirilmesinde fibroadipöz do-ku ûeklinde yorumlandÖ. Postoperatif birinci yÖlda rezidü lezyon daha küçük olarak izlendi (Resim 3,4).
OLGU 2
Opere tiroid papiller karsinomu nedeni ile takip edilmekte olan 53 yaûÖnda kadÖn hastada rutin boyun US
sÖra-sÖnda sol submandibuler bölgede 18x28 mm boyutlarÖnda kas dokusu-na göre ekojen yapÖda ve heterojen görünümde, renkli doppler ultraso-nografisinde kanlanma izlenmeyen oval görünümlü lezyon saptandÖ (Re-sim 5). Metastatik lenfadenopati ola-sÖlÖøÖ da dikkate alÖnarak ileri tetkik planladÖ. Serum TSH düzeyi 150 mIU ve tiroglobulin düzeyi <0,2 ng/ml idi.
Boyun MRG’ de tüm sekanslarÖnda yaø sinyal özelliklerinde aynÖ lokali-zasyon ve boyutta lipom ile uyumlu lezyon gösterildi (Resim 6). Lezyonun görece küçük olmasÖ ve basÖ semp-tomu oluûturmamasÖ nedeni ile cerra-hi eksizyon düûünülmedi ve takibi
planlandÖ
.
ùekil 1: Olgu 1’e ait lipomun ultrasonografide
hete-rojen, kas dokusuna göre ekojen yapÕdaki görünümü ùekil 2 a, b, c, d: Olgu 1’e ait Boyun MRG incelemesinde, boyun proksimalinde orta hat sa÷ lateralinde tiroid glandÕ sa÷ lobu inferiyor posterolateralinde anteriorunda juguler ven ve karotis arter ile posteri-yorunda vertebra korpusu ile komúu, ayrÕca boyun inferiposteri-yorunda sa÷ akci÷er apeksine do÷ru uzanan mediyalinde trakea ve özofagusu lateralden baskÕlayan (a) aksiyel T1A (b) T2A ve koronal T2A sekans-larda hiperintens(c) ve koronal STIR(d) sekansta hipointens sinyal özelli÷inde lipom (kÕrmÕzÕ oklar) izlenmektedir.
ùekil 3: Olgu 1’in postoperatif 1. yÕldaki
ultrasonografi görünümü heterojen hafif hipointens görünümdedir.
ùekil 4: 1. Olgunun postoperatif 1. yÕl MR görüntüleri koronal STIR ve T1A
Journal Of Ankara University Faculty of Medicine 2014, 67 (3)
Esra Tutal, Müyesser SaykÖ Arslan, Alper Dilli, Oya Topaloþlu, Tuncay DelibaĹÖ 115
ùekil 5: Olgu 2’ye ait lezyonun ultrasonografik (a) görünümü
kas dokusuna göre ekojen yapÕda ve Doppler ultrasonografide (b) belirgin vaskülarite izlenmemektedir.
ùekil 6: Olgu 2’ye ait lezyonun MR görüntüleri: STIR
se-kansta (a) hipointens ve T1A görüntüde (b) hiperintens sinyal özelli÷inde izlenmektedir (kÕrmÕzÕ ok).
TARTIĸMA
Lipom vücudun her yerinde rastlana-bilen benign tümördür. Etyolojisi tam olarak bilinmemektedir. Sporadik ve-ya nadiren Gardner sendromu, Made-lung’s hastalÖøÖ gibi bazÖ herediter hastalÖklarla iliûkili olabilir. Endokrin, metabolik ve genetik hastalÖklarla da iliûkili olabileceøi düûünülmektedir. Bizim olgularÖmÖzda sistemik bir has-talÖk veya aile öyküsü mevcut deøildi. Boyun lipomu nadir tümörlerdendir ve
yavaû büyüyen aørÖsÖz kitle ûeklinde kendisini gösterir. LipomlarÖn %80’i 5 cm’den küçüktür fakat nadiren dev boyutlara ulaûabilirler. Dev lipom terimi en az 10 cm geniûlikte veya 1 kg’dan daha aøÖr olan olgularÖ tanÖm-lamak için kullanÖlÖr (4). Birinci olgu-da saptanan lipomun boyutu büyük olmasÖna raømen hasta asemptomatik idi. LipomlarÖn ayÖrÖcÖ tanÖsÖnda lenfa-denopati, brankial kleft kistleri, tükrük bezi tümörleri, karotid anev-rizmasÖ, dermoid kistler, tiroglossal kist, ektopik tiroid nodülleri, vasküler leiomiyomlar yer almaktadÖr.
US baû-boyun bölgesinde yerleûen lipom-larÖn tanÖsÖnda baûlangÖç görüntüleme yöntemidir. Tipik olarak US’de cilt yüzeyine paralel, komûu kas dokusu-na göre hiperekoik, içerisinde lineer ekojen bantlarÖn izlendiøi oval lezyon-lardÖr. Fakat bazen farklÖ ekojeniteler-de ekojeniteler-de olabileceøi için daha ileri
görün-tüle yöntemlerinin kullanÖlmasÖ gere-kebilmektedir (2). Bir çalÖûmada li-pomlarÖn renkli doppler US de vasku-larite göstermediøi raporlanmÖûtÖr (5). Bizim olgularÖmÖzda da lezyonlarda belirgin kanlanma izlenmedi.
AyÖrÖcÖ tanÖda deøerlendirilmesi gereken liposarkomlar da yaø dokusunun bu-lunduøu her yerde geliûebilirler ve yumuûak doku sarkomlarÖnÖn yaklaûÖk %35-45’ini oluûtururlar. BunlarÖn da %2’si baû-boyun yerleûimlidir (6). De-rin intramüsküler yaø dokusundan ge-liûir ve lipoblastlardan oluûurlar. Tü-mörün nisbeten sert ve çevre dokuya fikse olduøu durumlarda liposarkom-lardan ûüphelenilmelidir. Atipik lipo-matöz tümör/iyi diferansiye liposar-komlar liposarkom vakalarÖnÖn %40-45’ini oluûturur ve en sÖk adipoz doku malign tümörüdür. SÖklÖkla retroperi-toneal bölgede yerleûseler de boyun bölgesi de sÖk yerleûim bölgelerinden
biridir7. ùyi diferansiye liposarkomlar
tipik olarak iyi sÖnÖrlÖ, multi-lobule ve heterojen ekoda görülürler. Yaøa iûa-ret eden hiperekoik odaklarÖn varlÖøÖ lipom ve liposarkom gibi yaø içeren lezyonlarÖ düûündürür. Ancak bu bul-gu lipom ve liposarkomlar için spesi-fik ve sensitif deøildir. US’nin lipo-sarkomlar için tanÖsal yeterliliøi bilgi-sayarlÖ tomografi/MRG ile karûÖlaûtÖ-rÖldÖøÖnda düûüktür. ùyi sÖnÖrlÖ liposar-komlarÖ lipomlardan ayÖrt etmek için power dopler US yapan bir çalÖûmada
iyi sÖnÖrlÖ liposarkomlarÖn 2 kat daha hÖzlÖ akÖû gösterdiøi saptanmÖûtÖr (8). LipomlarÖn kesin tanÖsÖnda MRG kul-lanÖlabilir. MRG’de T1 aøÖrlÖklÖ gö-rüntülerde hiperintens, T2 aøÖrlÖklÖ görüntülerde ara sinyal özelliøinde, yaø baskÖlÖ görüntülerde baskÖlanan zayÖf sinyal özeliøinde izlenir. AyrÖca MRG’de diøer görüntüleme yöntem-leri ile saptanmayan, lipomlarÖ çevre adipoz dokudan ayÖran “siyah-rim”
ayÖrÖcÖ tanÖda önemlidir(1). Kesin tanÖ
histopatolojik olarak konulabilir. Tam eksizyon sonrasÖ bu tümörlerde me-tastaz ve rekürrens ihtimali çok düûük olduøu için radikal cerrahi bir iûlem önerilmez (7).
Dev internal lipomlarÖn sarkomatoz transformasyon gösterebildiøi bildi-rilmiûtir. Dev lipomlarda maligniteyi ekarte edecek tanÖsal tetkiklerin (ör-neøin hikâye, fizik muayene, MRG ve gerekirse histopatolojik korelasyon)
yapÖlmasÖ önerilmektedir (9).
Sonuç olarak tiroid US klinik pratikte tiroid ve paratiroid hastalÖklarÖnÖn tanÖ ve takibinde birçok endokrinolog ta-rafÖndan yaygÖn olarak uygulanmakta-dÖr. Tiroid patolojileri araûtÖrÖlÖrken, boyun bölgesinde karûÖlaûÖlabilecek farklÖ lezyonlar açÖsÖndan dikkatli olunmalÖ ve lezyonlarÖ karakterize etmek için MRG kullanÖlmalÖdÖr..
Ankara Üniversitesi TÖp Fakültesi MecmuasÖ 2014, 67 (3)
Tiroid Ultrasonografisi SÖrasÖnda Tespit Edilen Servikal Lipom: ĝki Olgu Sunumu
116
KAYNAKLAR
1. M.H. El-Monem, A.H. Gaafar, E.A.
Magdy. Lipomas of the head and neck: presentation variability and diagnostic work-up. J Laryngol Otol. 2006;120:47-55.
2. F. Grecchi, I. Zollino, V. Candotto, et al.
A case of lipoma of lateral anterior neck treated with surgical enucleation. Dent Res J (Isfahan). 2012;9:225-228.
3. G. Koç, C. Altay, N. Erdoøan, ve ark.
Dev Servikal Lipoma, Servikal Bölgenin Nadir Benign Tümörü: ùki Olgu Sunumu. Dokuz Eylül Üniversitesi TÖp Fakültesi Dergisi 2012;26:207-210.
4. Y. Kimura, N. Ishikawa, K. Goutsu, et al.
Lipoma in the deep lobe of the parotid gland: a case report. Auris Nasus Larynx 2002;29:391-393.
5. 5.Ahuja AT, King AD, Kew J, King W,
Metrewedi C. Head and neck lipomas: sonographic appearances. AJNR Am J Neuroradiol 1998; 19:505–508.
6. O'Neill JP, Bilsky MH, Kraus D. Head
and neck sarcomas: epidemiology, patho-logy, and management. Neurosurg Clin N Am. 2013 24:67-78.
7. Piperi E, Tosios KI, Nikitakis NG, et al.
Well-differentiated liposarcoma/atypical
lipomatous tumor of the oral cavity: re-port of three cases and review of the lite-rature. Head Neck Pathol. 2012;6:354-363.
8. Futani H, Yamagiwa T, Yasojimat H, et
al. Distinction between well-differentiated liposarcoma and intramuscular lipoma by power Doppler ultrasonography. Anti-cancer Res. 2003 23:1713-1718.
9. A. Terzioglu, D. Tuncali, A. Yuksel, et al.
Giant lipomas: a series of 12 consecutive cases and a giant liposarcoma of the thigh. Dermatol Surg 2004;30:463-467.
