Agop Arad'ın yeni resimleri

SERGİLER

7T

u

U

i

bT-b

lllllllillllill İSTANBUL

Agop Aracl'm

yeni resimleri

(

Iş-Sanat Galerisi)

Yeniler Grubu’nun 1940 yılı Martında Beyoğlu Basın Birli- ği'nde düzenlediği ünlü “ Li­ man” sergisiyle sanat ortamına katılan Agop Arad (d. 1913) kırk yıla yakın bir resim dene­ yini sürdürüyor. Kendilerinden önceki “D Grubu ”nun batılı akımları resmimize aktarm ala­ rına karşı, "Yeniler" kendi so­ runlarını içtenlikle yaşayarak sanatımıza yöresel, toplumcu ve gerçekçi bir bakış kazandır­ mak istemişlerdi. Çoğunlakla Léopold Lévy atölyesinde yeti­ şen ve aralarında Avni Arbaş, Fethi Karakaş, Nuri tyem, Ferruh Başağa, Mümtaz Ye- ner. Selim Turan, Haşmet Akal, Turgut Atalay gibi res­ samlarımızın bulunduğu toplu­ luk 1955’ten sonra dağıldıysa da etkinliklerini değişik kişilik­ lerde duyurmaktan geri kalma­ dılar.

Yirmi yıldır gazete ressamlı­ ğında çalışan Arad, basın ve sanat çevremizin yakından t a ­ nınıp sevilen bir kişisidir. Ye­ niler Grubu çalışmalarından gelen yöresel bir bakış, gazete ressamlığının getirdiği anla­ tımcılık, P aris’te Fernand Lé­ ger ve Frochot Akademisi’nde Metsenger yanında gördüğü eğitim (1950/53) ve sık sık yaptığı Fransa gezileri Arad'ın resim deneylerini bütünlemiş ve onu yaşadığı, sevdiği dün­ yayı açık seçik, içtenlikli bir re­ sim diliyle, sevecen bir gözle göstermeye götürmüştür.

Son iki yıllık çalışmalarından yirmi altı yağlıboyayı içeren yeni sergisinde de Arad, şimdi­ ye değin İstanbul çevresinde dolanan gözlemlerini Ayvalık, ören, Marmaris izlenimleriyle genişletiyor. Cunda Adası ve zeytinlikler, çeşitli doğa görü­ nümleri, bu yörelerde tanıdığı insanlar, köylü kadınları, tu ­ ristik eşya satanlar, dinlenen bir işçi ailesi. Önceki resimle­ rindeki belirgin Fernand Lé­ ger eğitiminden gelen yüzeyci yöntemden ayrılarak daha çok Cézanne'm üçüncü boyut, d e­ rinlik anlayışına yöneldiği izle­ niyor bu resimlerde Arad’m. Görünümlerdeki bu derin­ dik gereksinimi figür düzenle­ melerinin fonlarında, belki de Matisse sevgisinden gelen

et-kili renk lekeleriyle gene üçün­ cü boyut araştırmalarını öngö­ rüyor.

Arad, yeni resimlerinde, yö­ resel görünümleri ve günlük yaşam izlenimlerini yeni yo-, rumlar aramayan somut ve görsel bir niteliğe dönüştür­ mekle yetiniyor.

Mehmet Özet,

İlhamı Atalay

[Taksim. Sanat Galerisi)

Atatürk Eğitim Enstitüsü Resim Bölümü öğretmenlerin­ den Mehmet özet (d. 1944), ilk kişisel sergisinde son iki yıllık çalışmalarından otuza yakın yağlıboya ve pastel resmini sergiliyor. Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü Resim Bölümünü b i­ tirdikten sonra (1963), bursla gittiği ABD W ashington ve Nebraska üniversiteleri sanat bölümünde bir yıl kalarak eği­ timini geliştiren ö z e t’e bu

eği-tim biçimsel ve teknik yönden katkıda bulunmakla birlikte, onu yöresel bakış ve duyarlık­ tan ayıramamış.

Sanatçının değişik biçim, konu ve kompozisyon araştır­ malarına dönük resimlerinde Anadolu’nun doğal görünüm ve yaşantısını kendine özgü renk duyarlığı, uyumu içindeki kişilikli bir yoruma götürme çabası izlenmekte. Özellikle pastel resimlerinde üst üste iş­ lenerek edinilen ayrıntılı, ince­ likli dokular, duyarlı renk uyumlarının getirdiği d'-’m li rizmi —örneğin Bozkı o ağaçlarının ya da öteki kırsaı görünümlerin yer yer grafik öğelerle ustaca bağdaştırılmış izlenimci yorumu — kişiliğe yönelmiş bir yeteneği doğ­ ruluyor. Sergide genişçe yer tutan doğa yorumları arasında uzanmış bir kadın figürüyle görünüye eklenen düş güzelliği ve Anadolu kadınlarının dra­ mına değinen “ A ğıt” adlı figür düzenlemesi ile “ Kıbrıs Barış

Harekâtı”na ilişkin bir tablo renk, leke, çizgi ve duyarlık bütünlüğünü anlatımcı bir d ü ­ zeye u la ş tırıy o r. M ehm et Özet’in bir üslup tutarlılığını geliştiren doğa ve figür yorum­ ları bir süredir resmimizde e t­ kinliğini duyuran Anadolu du­ yarlığına özgün bir katkı sayı­ labilir.

“özünde yatan dinamizm gereği’.’ daha çok hare­ ketli ve coşkulu konulardan esinlendiğini ileri süren İlhami Atalay (d. 1948), kısa bir süre önce Parmakkapı Iş-Sanat Ga- lerisi’nde sergilediği halı, de­ sen, kolaj ve yağlıboyalarını bu kez “ Hamsi ve Dinamizm” adıyla yeniden göstermekte.

1972 yılında DGSA’ni bitiren Atalay, 1973/77 yıllarında Al­ manya ’da resim ve çağdaş h a­ lıcılık üzerinde eğitimini geliş­ tirerek yurda dönmüş. Konula­ rının çeşitliliği içinde “zaman, hareket, hız ve ritm " kavram ­ larını güçlü bir renk ve çizgi, coşkulu bir yaklaşımla bir an ­ latıma dönüştürmek isteyen Atalay, kendine özgü sanat gö­ rüşünü "Yeni dinamizm” adlı karmaşık bir bildiriyle önceki sergisinde açıklamıştı.

Taksim Galerisi nin iki bölü­ münü tıka basa dolduran, öğrencilik yıllarından bu yana yaptığı desen, k o laj, lavi, ve yağlıboyalarmda, çok yönlü bir araştırma eğilimi belirgin. Minyatür sanatımızdan esin­ lenen savaş sahnelerinde ulu­ sal tarihimizden kaynakla­ nan öze dönük ama çağdaş bir yoruma ve çözüme ulaştırıla­ mamış bir sanat çabası izle­ niyor. B a rse lo n a ’daki boğa güreşi çizimlerinden, üslup - lanmış ve devingen hamsi mo­ tiflerinin değişik istif araştır­ malarından yarı soyut renk ve biçim bileşimlerine değin çeşit­ lenen düzenlemeleri A talay’ın "Yeni dinamizm" anlayışının örnekleri olsa gerek. Bu tu tk u ­ lu resim yeteneğinin çok yoğun bir sergileme düzeni yerine d a­ ha belirgin ve seçkin örneklerle sanat görüşünü açıklığa k a­ vuşturması daha yerinde ola­ caktır sanıyoruz.

Genç eğilimler

[Galata Sanat Galerisi)

Çoğunluğunu Akademi’yi son yıllarda bitirm iş ya da bu kurumda asistanlıkla görev - genç sa n a tç ıla rın

[Sayfayı çeviriniz)

Agop Arad

İstanbul Şehir Üniversitesi Kütüphanesi Taha Toros Arşivi