BİR VAKA NEDENİ İLE DOĞUMSAL ÜST ÇENE ANOMALİLİ
BİR HASTAYA OVERDENTURE UYGULANMASI
Doç.Dr.Suat YALUĞ * Yard.Doç.Dr.Cemal AYDIN*
ÖZET
Gebeliğin ilk üç ayında alınan ilaçlar, radyasyon ve virütik enfeksiyonlar sonucunda çeşitli gelişimsel anomali-ler oluşur. Dudak ve damakta meydana gelen doğumsal anomalilerin bir kısmı ufak yaslarda cerrahi yöntemlerle giderilebilir. Fakat ileri yaşlarda ise yapılacak tedavi pro-tez olmalıdır. Bu vakada premaxilla agenezisi sonucunda oluşan defektin restorasyonu anlatılacaktır.
Anahtar kelimeler: Overdenture, obturatör
SUMMARY
Longitudinal anomalies may occur as a result afra-diation, virutic infections or drugs used in the first trimes-ter during pregnancy and in infants, some of these ano-malies can be treadet with surgical approach. If the pa-tient is adult, the choice of treatment will be the prosthe-tic rehabilitation. In this case, the restoration of a defect that is caused by the agenesis of premaxilla will be desc-ribed.
Key Words : Overdenture, obturatör
GİRİŞ
İnsanların üst çenesinde meydana gelen perfo-rasyonlar estetik, fonetik fonksiyonel ve pisişik bo-zukluklar yaratır. Bu perforasyonların, travma, ne-oplastik oluşumunun tedavisi ya da konjenital olarak oluşabilir.9
Dudak damak yarıkları, gebeliğin ilk üç ayında çeşitli ilaçların kullanılması, virütik enfeksiyonlar, stress ve akrabalık evlilikleri sonucu oluşabilir.89
Konjenital defektlerin, oklüzal dikey boyutun rehabilite edilmesi gereken vakalarda ayrıca çene ar-kının genişletilmesi gereken vakalarda overdentu-re'ler kullanılır.11,12
Bu tür protezlerde prepare edilerek ya da edil-meden ağızda bırakılmış olan destek dişleri veya kökleri üzerinde hazırlanan total diş destekli tam ve-ya hareketli protez olarak ve-yapılabilir.5,6,7
Bu tür protezler, hastanın oral hijyeni düzeltile-miyorsa ve hastanın dikey boyutu yeterli değilse kontrendikedir.3,11
VAKA
Fakültemiz protetik diş tedavisi kliniğine başvu-ran 54 yaşındaki hastamızın oral muayenesinde
16,21,22,26,34,42,43 no'lu dişlerin ağızda dur-makta olduğu ve üst çenede orta hat hizasında burun boşluğuna açılan bir perforasyon bulunmaktadır.
Hastamızın 16 no'lu dişi ise maksiller kretin geli-şimsel anomalisine bağlı olarak orta hatta yakın ola-rak sürdüğü ve premaksillanın tek taraflı olaola-rak ge-lişmediği gözlemlenmiştir. Hastamızdan aldığımız anamneze göre bu defekti çocukluktan beri taşıdığını söylemektedir. Bu defekt sonucunda hastamızda fonetik, estetik ve fonksiyonel problemler oluşmak-tadır (Resim 1).
Resim 1
Hastanın ağzında sol 1-2-6 arasında köprü resto-rasyonu bulunmakta fakat üst çenede bir obtratör bulunmamaktaydı. Hastanın ağzında bulunan köprü-sü sökülerek destek dişlere veneer kron yapıldı.
Hastamızın defekti ufak olduğu için defekt öl-çüsünün derin bölgelere gitmemesi için vazelinli gazlı bezle defektin derinlikleri bir miktar örtüldü. Sonra bilinen usullerle ölçüleri alındı. Elde edilen
modelde değerlendirmeler yapılarak 6
׀
2 6 no'lu dişlere akers kroşe konuldu. Ayrıca diş dizisi normal kurvatörde olacak şekilde 61 no'lu diş protezin içeri-sinde kalacak şekilde bir döküm protez planlamasıyapıldı. Bilinen usullerle bitirilen protez hastamıza teslim edildi (Resim 2,3,4).
KAYNAKLAR
1- Aslan, Y. : Erişkin doğumsal yarık damak hastalarında "Speech aid"prolezleri,A.Ü. Diş Hek. Fak. Derg. , 17(1): 109-111,1990.
2- Beumer, T., Cuıtİs, T.A., Firlelli D.N.: Maxillofacial rehabilita- lion prosthodontic and surgical consideration, The C.V. Mosby Co.. Sı. Louis, 1975.
3- Brewer, A.A., Morrow, R.M. : Overdcııtııres, l.th.Ed.. C.V.Mosby Co., St.Louis.1975.
4- Chalian,A,V.,Dronc,J.B., Standisiı.S.M: Maxillofacial Prosthe- tic , The Williams and Willıams Co.. Baltimore, 1971.
5- Hickey, C.T., Zarb G. :Boucer's Prosihodonlic Trealment tor Edentolous Patient, 8. Ed., C.V.Mosby Co., Sı. Louis, 1983.
6- Leinbach, T.E. : Prosthetic treatnıcnl of Mal occlusion in pati ent with muscular dy.struphy. J.Prosthet. Dcnt., 58(6), 604-606, 1987 7- Lich, W.S. , Leveton, E.E.: Overdenlures for ireatment of seve re alrilion , J. Prosthet. Dent. , 43(5) :479-50O,1980.
8- Muğan.N.: çene yüz protezleri, Gençlik Basınevi. İstanbul. 1979.
9- Rahn , A.O., Louis, J.B. : Maxillofacial prosthetic, W.B. Saun- ders Co., Philadelphia, 1970.
10- Tooloson, L.B?,Smith, D.E. : A fıve-year longitudinai siudy of patients treated with overdentures, J. Prosthel. Dent., 49(7) : 749- 753,1983.
11- Ulusoy, M., Aydın A.K. : Bölümlü protezler, A.Ü.Basımevi. Ankara, 1988.
12- Yavuzyılmaz, H., Can, G.: Overdenture (Diş üstü protezi) Uy gulaması, A.Ü.Diş Hekimliği Fak. Derg., 10(1) : 233-239.1983.
13- Yazıcıoğlıı, H., Yaluğ, S. : Bir overlay uygulaması, G.Ü. Diş Hek. Fak. Derg, 9( 1): 181 -185.1992.
Resim 4
TARTIŞMA
Ağızda oluşan defektler hastalarda fonetik, fonksiyonel, estetik ve psikolojik problemler yarat-maktadır. Bu defektler konjenital ya da sonradan ohışabilmektedir. Konjenital olanlar ancak erken dö-nemlerde cerrahi yöntemlerle tedavi edilebilirler. Fakat ileri yaşlarda tercih edilen tedavi şekli protetik rehabilitasyondur.1-2
Bu tür protezler cerrahi rekonstrüksiyonun mümkün olduğu vakalarda mental bozukluğun var olduğu durumlarda, kontrol edilemeyen çürük vaka-larında kontrendikedir,1-3-4
Bizim vakamızda ise hastamızın yaşının fazla olması ve cerrahi yaklaşımların güç olması nedeni ile protetik tedaviyi tercih ettik.
Overdenture'ler, protetik tedaviden beklenilen ideal şartları büyük çoğunlukla sağlayan restoras-yonlar olarak kabul edilebilir. Bu tür protezlerle kay-bolan fonksiyon, fonasyon ve estetiğin yanı sıra özellikle destek dokuların devamlılığım sağlama yö-nünden avantajlara sahiptirler.8,10,13
89
Resim 3 Resim 2
