Şehrin her tepesini gezdi
Bir İstanbul şairi olan Yahya Kemal Beyatiı, İstanbul’un her tepe - sini ve her sokağını gezdi. Şim di kendisi gibi İstanbul aşığı olan Orhan Veli Kanık ile aynı m ezarlıkta Kayalar M ezarlığı’nda yatıyor. H er ikisi de kabirlerinde yine İstanbul’u dinliyorlar.
Yahya Kemal, Atatürk’ün “Ankara’nın en çok
neresini beğendiniz” sorusuna, “İstanbul’a
dönüşünü” diyecek kadar İstanbul aşığıydı.
A
sıl adı Agah olan Yahya Kemal Be- yatlı, “şiir ve İs tanbul* deyince ilk akla gelen.isimdir. 1884 yılın da Usküp’te dünyaya gelir. II. Âbdülhamit yö netimine karçı olan bazı aydınlar gibi Avrupa’ya kaçarak Paris’e yerleşir. 1912 yılında İstanbul’a geri döner ve Milli Mü- cadele’ye katılır. Lozan Konferansı’nda Türk delegasyonu içinde Yah ya Kemal de vardır. Bundan sonra Urfa mil letvekilliği, Varşova, Madrid, Lizbon elçilikle ri yapar. Karaçi büyükel çiliğinden sonra emekli olur ve İstanbul’a gelir. Ömrünün son yıllarını İstanbul’daki Park Otel’de geçirir. 1958 yı lında bu otelde hayata gözlerini yumar. /Enıirgan sohbetleri
Yabya Kemal Beyatiı bir “İstanbul Şairi” ola rak anılır. Bir süre üni versitede Garp Edebiya tı hocalığı da yapan şair, canlı sohbetleri ile bilgi - lerini, duygularını b aş kalarına aktarır. İşte Yahya Kemal’in bu tür sohbetlerinden olan “Emirgan sohbetleri” yıllarca sürer.
Yahya Kemal Beyatiı Ankara’da bulunduğu günlerden bir gün Ata türk ile yemek yer. Sof rada Atatürk Yahya Ke mal’e, ‘Yahya Kemal Bey, Ankara’nın en çok nesini beğendiniz?” so rusuna, “İstanbul’a dö nüşünü, Paşam” diye yanıtlar. Bu söz ile Yah ya Kemal, Atatürk önünde bile İstanbul a ş kını belli eder.
Yahya Kemal, sadece şurlar içinde kalan eski İstanbul’u değil, Adalar, Üsküdar, Cihangir ye Eyüp’le de ilgilenir. İs tanbul’u tanımak, anla mak üzere şehir gezileri - ne çıkar. Bu geziler sıra sında da yanına mutlaka
bir yol arkadaşı alır. Ve yanındaki yol arkadaşı na İstanbul hakkında bilgi vermekten, açıkla ma yapmaktan, ilgi çek memiş bir ayrıntıyı gös termekten keyif ahr. Ser- met Sami Uysal’la yaptı ğı bir sohbette böyle bir İstanbul gezisini anlatır - ken şunları söyler: “Atik Valide’den Karacaah - met’e bir dar sokak iner. 1934’te, bir ramazan gü nü o dar sokakta dur dum. Halkı, kerpiç evle ri, bakkal dükkanını seyrettim.” Yahya Kemal bu gezideki gözlemin - den yola çıkarak “Atik Valide’den İnen Sokak ta” isimli şiirini yazar. Beyatiı, o zamanlar daha henüz doğal güzellikleri bozulmayan İstanbul’a
Orhan Veli Kamk’ın şiirlerinde İstanbul, nem yaşanan bir mekan hem de arkada kalmış bir dekor gibidir. Bir dö nem İstanbul’un simge si haline gelen tramvay lar hep şiirlerini süsler.
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi
