u u
t
4
EKİM 1919 C.tesi NO: 125
K uvayı M illiye’nin
ne §artlar altında
yen i hükümeti destekleyeceği açıklandı
j
HAZIRLAYAN
ÖMER SAMİ COŞAR
Erzurum
ve Sivas Kongreleri kararlarına saygı
gösterilecek; Şefik Paşa, Ali Kemal ve Adil Beyler
yakalanarak Yüce Divana verilecek
i
tngilizlerin
kabineye
■ ■
asıa
dair
görüşleri
Amiral dö Robek, “ Ka
bine daha ziyade milli
yetçi ve
ittihadçı
ele
manlardan kurulur’’ di
yor.
Şehrimizde Ingiliz Yüksek
Komiseri Amiral
Dö Robek
Uün Ingiltere Dışişleri Bakan
lığına son kabine buhranı ve
yeni kurulan kabine İle IlgiO
bk telgraf göndermiştir,
l Amiral Dö Robek bu telgra
fında şu noktalan beürtmlş-
« r .
— Yeni kabine daha ziyade
milliyetçi ve bazı hallerde de
İttihatçılara
sempatisi bulu
nan kişilerden kurulmuştur.
— Yeni Başbakan, mütare
keden sonra bir süre için Bah
riye Bakanlı ğı’nda
bulunmuş
olmakla beraber siyaset
ha
yatında tanınmış bir şahsiyet
değildir.
— Şeyhülislam yan
Arap
yarı Kürttür. Panislâm
eği
limleri bulunmaktadır ve özel
likle ilgilendiği bölge Mezo
potamya’dır.
— Dışişleri Bakam,
müta
rekeden sonra
Tevfik
Paşa
kabinesinde görev almış olan
bir zattır. İttihad Terakki ile
ilişkileri bulunmaktadır.
Kabinenin en önemli ye
ni elemanlan
Harbiye
Ba
kanı ile Şûrayı Devlet Başka
mdir. Harbiye Bakanı, Mus
tafa Kemal
hareketinin
ilk
günlerinde Konya’daki
milli-
yetçi harekete tamamiyle işti
rak etmiştir.
Sonradan
geri
Çağrılmıştır.
Yeni Şûrayı Devlet Başkam,
ittihatçıların en köklü ve es
ki taraftarlarındandır.
Milli
yetçi teşebbüslere katılma ça
balarında da bulunmuştur.
_
Eski kabinenin yeni ka
binede en fazla dikkati çeken
kalıntısı Çerkez olan
Abuk
Paşa’dır. Abuk
Paşa’nm, es
ki kabinenin Mustafa
Kemal
hareketine en fazla
yakınlık
duyan üyesi olduğu sanılmak
taydı.
Bunun
dışında
kabine
fenksizdir.
Yeni Harbiye Bakanı Cemal Paşa
Harbiye Bakanımdan
istenilen tayinler
Mustafa Kemal, Genelkurmay Başkanhğı’na
ve Kolordu Kumandanlıklarına kimlerin geti
rilmesi gerekli bulunduğunu bildirdi.
SİVAS— Harekatı Milliyenin ilk günle rinde Konya’da ikinci ordu mü* lettlgi bulunan ve Kuvayı Milli ye fikrini
o
zaman tamamiyle benimsemiş olan ve yeni hükü mette Harbiye Bakanlığına ge tirilen Cemal Paşaya çok gizli telgraflar çekilerek kendisinden mühim taleplerde bulunulmuş tur.Mustafa Kemal Paşanın bizzat hazırladığı ve dün, İstanbul’ a gizlice gönderilmek üzere bütün kolordu kumandanlarına ulaştır dığı bu telgraf suretinde, Cemal Paşanın Harbiye Nazırlığına geti rilmesinin sevinçle karşılandığı bildirilmekte ve başarı sağlan ması için su taleplerin yerine getirilmesi rica olunmaktadır:
1- — Cevat Paşa veya eski Bi rinci Ordu Müfettişi Fevzi Paşa Genelkurmay başkanlığına tayin edilmelidir.
2- — Galatalı Albay Şevket Bey, ya da Yusuf İzzet Paşa İstanbul d akl kolordu kumandanı ve İs tanbul muhafızı olmalıdır. Yu suf İzzet Paşa İstanbul muhafız lığına ve Galatalı Şevket Bey 25 ln d kolordu kumandanlığına ta yln edilse de olabilir.
3.— Albay İsmet Bey Harbiye Bakanlığı müsteşarlığına tayin edilmelidir.
4-— Tümen kumandanı Yar- bay Kemal Beyin polis genel mü
dürlüğüne getirilmesine yardım edilmelidir.
5. — Ordu üzerinde kötü tesir yapmış ve Harbiye Bakanlığını değersiz ve İşlemez bir duruma getiren ve millet meclisinin ka ran olmadan eski rütbeleri ila göreve alınıp özel siyasi düşün celerle çalıştırılmakta bulunan emeklilerin hemen eski durumla rina getirilmeleri ve önemli va etkili görevlerin güvenilir ellera verilmesi gereklidir.
6. — Eski Üçüncü Kolordu Ku mandanı Albay Refik Bey, sebeb siz olarak çekilmeye zorlandığın dan bu İşlemin düzeltllmeslyla kendisinin bugün bulunduğu Konyada onlkincl kolordu korna tanlığma atanması ve Fuat Pa şanın da. kendisi için yapılan İşlem düzeltilerek, yirminci kol ordu komutanlığında bırakılması gereklidir.
7-— Fuat Paşanın yerine ata nan Hamdl Paşa ve oniklnci kol orduya atanan Salt Paşa hemen eski durumlarına getirilmelidir.
8.— tik fırsatta müfettişlikle rin yeniden kurulması ve Doğu Anadoîudakl kolorduların, onüçün cü kolordu ile birlikte Kazım Karabeklr Paşa emrine ve Batı Anadoîudakl kolorduların İstan bul ve Edirne de içinde olmak üzere. Ali Fuat Paşa emrine ve rilmesi ve şimdilik iki müfettiş likle yetlnllmesi uygun görül mek tedtr.**
S İV A S
Mustafa Kemal Paşa önce
kİ gece yeni Başbakan
Ali
Rıza Paşa İle telgraf başında
temasa geçmiş ve kendisini
hangi şartlar altında Kuvayı
Miliîye'nin ve Heyeti Temsi-
lîye'nin
destekleyebileceğini
açıklamıştır.
Mustafa Kemal Paşanın blı genel ge halinde bütün millete de duyur duğu bu şartların belli başlıları şunlardır:
1. — Yeni kabine, Erzurum ve Si vas Kongrelerinde tayin ve tesblt edilen teşkilat ve millî maksadlara saygı gösterdiği taktirde, Kuvayı Millîye ona yardımcı olacaktır.
2. — Yeni kabine, millet meclisi toplanarak gerçekten denetleme İşi ne başlayıncaya kadar milletin ka deri İle İlgili hiç bir taahhüde gir meyecektir.
3. — Sulh konferansına tayin olu nacak delegeler, milletin İsteklerini gerçekten anlamış ve güvenini ka zanmış bilgili ve güçlü kişilerden seçilecektir.
YARIM TEDBİR
İSTEMİYORUZ
Mustafa Kemal Paşa dün Ali Rı za Paşa’ya ulaştırdığı bir özel ya zısında şu noktalar üzerinde de bilhassa durmaktadır:
“Millet, şimdiye kadar başına ge çenlerin. anayasaya ve millî istek lere aykın davranışlarından Üzüntü duyda. Bundan dolayı meşru bakla n nı tanıtmak ve kaderini yetkili ve güvenilir ellerde görmek İçin ke sin kar arını verdi. Lazım gelen azim 11 teşebbüslere girişti. Muntazam bir teşkilata bağlı Kuvayı Millîye, milletin besin İradesini bütünüyle gösterme ve İspat kudretini kazan dı:
"Millet, Padişahın güvendiği sizi ve arkadaşlarınızı güç durumda bı rakmak istemez. * Bilakis yardımcı olmaya bütün samimiyetiyle hazır dır Ancak hükümet üyeleri arasın da Ferit Paşa İle işbirliği yapmış bakanların bulunuşu, hükümetinizin görüşleriyle milli isteklerin uygun luk derecesini büyük bir açık yürek lilikle anlamak mecburiyetini doğur muştur. Millete tam güven gelme den, iyiliğe doğru atılmış olan adı mın durdurulması ve yarım tedbir lerle yetlnihnesl uygun görülme mektedir.”
Mustafa Kemal Paşa, bundan son ra, yukarıda belirttiğimiz üç esaslı şartı ortaya atmış, bunların kabu- Iüğü İstemiş ve: Bu temel nok talarda uyuşma olduğu anlaşıldık tan sonra olağan dışı durumun dü zeltilmest amaciyle ildncl derecede bazı diyecekleri” bulunduğunu da hatırlatmıştır.
Diğer tandan Mustafa Kemal Paşa, diğer İsteklerin Kuyayı Millî ye adına kolordu kumandanları Us mUl! ayaklanmaya yardımcı valiler ve mutasarrıflar tarafından yapıl masını kararlaştırmıştır. Dün bu radan bütün vaU ve kolordu ku mandanlarına yollanan bir telgraf ta. kendi imzalan altında yeni baş bakana aşağıdaki telgrafı derhal çekmeleri İstenilmiştir:
"Müslüman halkı silahlandırma
ya ve birbirini öldürtmeye kalkışan ve orduyu dağıtmak ve sonunda yurdu savunmasız bırakmak İçin emir veren ve ordunun sırlarını, şifrelerini çalmak İçin düzenler ku rarak bunları açığa vuran ve mille tin, anayasa hükümlerine göre, do kunulmazlığı bulunan özel haber leşmesine engel olan eski bakanlar dan Ali Kemal Bey Ue Süleyman Şefik Paşanın ve eski İçişleri Ba kanı AdU Beyin millet meclisi açıl dığında Yüce Divana verilmek üze re, hiç bir yere kaçmalarına mey dan verilmemesini ve Telgraf Genel Müdürü Refik Halld Bey’in gece bn nedenlerden dolayı hemen tevkif edüerek İlgili mahkemeye verilme sini kanun dokunulmazlığı vs kut siyeti namına talep ederiz.” ,
TEVKİFİ İSTENEN
VALİLER
1
Mustafa Kemal Paşa, gene kolor du kumandanları Ue valiler tarafın dan yeni Harbiye ve İçişleri bakan larına da aşağıdaki telgrafın derhâl çekilmesini İstemiştir.
"İçişleri Bakanının haince davra nışlarına âlet olarak balkı silah landırmaya ve birbirini öldürtmeyo kalkışan Konya Valisi Cemal ve Elâ zığ Valisi Ali Galip ve Malatya Mutasarrıfı HalU Beylerin tevkif edilerek askeri mahkemeye verilme leri ve Trabzon Valisi Galip, Kas tamonu eski Valileri İbrahim va Ali Rıza Beylerle Ankara Valisi Mu hittin Paşanın görevlerinden çıka rılmaları ve milletin kanuni hak larına tecavüz etmediklerinden va Harekatı MUliyeye yardımcı olma larından dolayı azledilen Sivas Va lisi Reşit Paşanın bu görevinde b ı- rakılmas, Bitlis eski Valisi Mazhar ve Van eski Valisi Haydar Beylerin ytn olunmaları lstenUmektedlr.” hemen açık bulunan vilayetlere
ta-ANKARA
TELGRAFÇILARI
Mustafa Kemal Paşaya. Damat Perlt kabinesinin devrildiğini ilk olarak Ankara telgrafçıları bildir mişlerdir.
Mustafa Kemal Paşa perşembe gü nü telgraf başında İzmit’teki fırka kumandanı Asım Beyi, Kuvayı Mil- lîyeye katılmaya lknaya çalıştığı sı rada araya İmzasız şu telgraf gir miştir.
“ Paşa hazretleri, İstanbulda husu si arkadaşlar söyledUer. TekmU ak şam gazeteleri yazıyormuş. Perlt Paşa sağlık durumu dolayıslyle İs tifa etmiş. Tevfik Paşa kabineyi teş kUe memur edilmiş Daha sabahtan söyleniyordu fakat teeyyüd etme mişti. şimdi teeyyüd etti efendim.” Mustafa Kemal Paşa bu araya gi ren telgrafın nereden geldiğini sor durmak istemiş fakat bu «ual da ha sorulmadan telgraf şöyle devam etmiştir:
"Biz. Ankara telgrafçıları. Paşa hazretlerine saygılarımızı sunarız ve yurdumuzun başına büyük bir bela olan bu hükümetin devrilmesi İçin, milletin başında bulunup mu vaffak olmasını tebrik ederiz. Lüt fen söyleyiniz.”
Ankara telgrafçılarının haberin de bir tek yanılma olduğu ve ka bineyi Tevfik Paşanın değil de Alt Rıza Paşanın kurmaya memur edil dlği kısa saman sonra anlaşılmıştır.
2
İSTİKLÂL HARBİ GAZETESİ. CUM ARTESİ 4 EKİM 1919
t
M irilere zulüm yapanların
T «
bir kısmı tevkif edildi,
Mutasarrıf Hilmi Bev kayıp!
Yeni Mutasarrıf Sabrı Bey, bir beyanname yayın
layarak örfî idareyi kaldırdığını, herkesin serbest
olduğunu bildirdi.
Lski.şebirli miniciler Örfi İdare altında
iken gizli toplantılarını yaptıkları camiinin avlusunda.
Kabine değişikliği karşısında İstanbul basını
Ta rik : “ Damat Ferit
Pasa
tahrana bizzat sebeu oldu”
BÎRDEN GÖ RÜ ŞLER İNİ DEĞİŞTİREN A L E M
D A R İSE D A M A T İÇİN “ YERİNDEN K IM IL D A
M A M A K İÇİN NE Y A P A C A Ğ IN I
B İLE M İYO R
D U ” D İYO R .
ESKİŞEHİR — Dün şehrimiz de nihayet Kuvayı Millîye'ye İltihak etmiştir. Minicile ri destekleyen Liva muhasebecisi Çolakoğlu Sabrı bey, halk tarafın dan mutasarrıflık makamına tetiri] mıştir. Ortalıktan birden kaybolan Damat cı mutasarrıf Hilmi Beyin ne, ede -.»¿düğüne dair b*j haber vo< tur İstanbul* kaçağı söylenmekle dir Eski Harbiye Bakanı, Şefik Paşa tarafından kolordu kumandanı ola rak buraya gönderilmiş olan Kiraz Hanadl Paşa evvela İnçillzlere sığın mış ve daha sonra onların yardımı ile trenıe İstanbul* kaçırılmıştır. Onunla birlikte Burhan Bey ve Hacı Mehmet Ali Bey de kaçmış lardır. Bu grup içinde hoca kiyafe- tinde birinin daha İngilizler tara fından trene bindirildiği görülmüş ise de bunun kim olduğu tesbit edilememiştir. Minicilere sulum ya panların bir kısm- tevkii edilmiş tir
BEYANNAME
Yeni mutasarrıf oabrl Bey, vazi feye başlar başlamaz halka aşağıda ki beyannameyi yayınlamıştır:
“ İradel mili iyeyi temsil eden Sı va#. Kongresi mııkarreratına tevfi kan bugünden itibaren Eskişehir mutasarrıflık vekaletini deruhte eyledim. Aşağıdaki hususlara bütün vatandaşlarımın itimad eylemeleri ni bilhassa rica ederim:
1. — Suçluluğu kati delillerle sa- . bit olmayan hiç bir şahıs hiç bir sebeb ve bahane İle rahatsız edil- mıyecekttr Hiç bir vatandaş, asayişi fiilen ihlal mahiyetinde görülmeyen şahsi görüşlerinden dolayı rahatsız ediimiyecektir.
2. — Vatandaşlık hukukunda bir Müslümamn bir gayri Müslüman- dan hiç bir farkı yoktur. Böyle bir farkı gözetmek doğrudan doğruya vahdeti m ili iyeye karşı cürüm işle mek addedilecektir.
3 — Bütün vatandaşların mal ve canı. Millî Kongreye tabi olan ye
ni hükümetin kefaleti ve emniyeti altındadır Asayişi ihlâl maksadiyle yapılacak heı hareketin. vahdeti milliye namına, içinde yaşadığımız vaziyetin Icab ettirdiği en şiddetli tedbirlerle cezalandırılması kararlaş tınlmıştır.
4. — Bugünden itibaren Eskişehir re civarında yalnız kanun hakimdir Onun İçin en ufak bir kötü mua meleye duçar olacak vatandaşları mm haberdar eylemelerini rica ede rim.
5. — Örfi idare kaldırılmıştır. Her kes. huzur ve serbestlik içinde ka nunun tesbit ettiği sınırlar içinde şahsi hürriyetini kullanabilir."
« O N T E L G R A F I
Firarından pek az önce Kiraz Hamdı Paşanın. Harbiye Bakanlığı na bir telgraf göndererek, emri al tında kurulması hükümetçe karar laştırılmış olan yeni (Beşinci Kol ordu) ya hiç bir taraftan subay gel mediğini bildirdiği ve talimat iste diği öğrenilmiştir. Hatırlarda oldu ğu üzere Şefik Paşa, Ali Fuad Pa şa İdaresinde Ankaradakl 20 inci kolorduyu lağvettiğim ilân ederek, bütün subaylara Eskişehirdekl yeni kolorduya İltihak İçin 15 gün müh let vermiş, aksi halde (asi) sayıla caklarını bildirmişti. Bu emri din leyen olmamıştır
İZM İ T’DE DURUM
İZMİT.— Damat Ferit Paşa istifa etmemek te is: ar eylediği taktirde Kuvayı Millîye sınırlarının îstanbula doğ ru yaklaştıniması hususunda Mus tafa Kemal Paşa tarafından 28 ey- tülde Sivas'ta alınmış olan bir ka rara karşı bölgemizde kİ İdareciler direnmeye kalkışmışlardır.
öğrendiğimize göre, perşembe gü nü Mustafa Kemal Paşa ile telgraf başında konuşan mutasarrıf Suat Bey: "Meçhul neti celi maceralara atılmaktan” bahsederek, Heyeti Temsiliye kararlarına uymaktan ka çındığını gizlememiştir.
İstanbul gazeteleri dün sabah,
Damat Ferit kabinesinin
dev
rilişini ve yeni kabinenin kuru
luşunu geniş ölçüde yorumlamış
(TARIK) gazetesi diyor ki :
«Damat Ferit Faşa iktidara
geldiği andan itibaren milli iti
madı yavaş yavaş kaybetmeye
başlamış, hususi olarak
Ana
dolu hareketlerinin ruh ve ma
hiyetini takdir edemeyerek bun
ları bir Ittihad ve Terakki ent
rikası gibi telâkki etmek yüzün
den takip eylediği siyasetle nii-
tıız ve itibarı
büsbütün iflâs
ederek memlekette umumi buh
ran çıkaracak bir gerginliğe biz
zat sebep olmuştur.
«Biz Ali Rıza Paşa hüküme
tini bu düşüncelerden tamamen
münezzeh
görmek
istiyoruz.
Bugünkü hükümet elbette tak
dir eder ki, artık matbuatı ae
kadar sııstursak,
hattâ ne de
rece boğsak, lisanı avam yine
bize hakikatleri,
hem yıldırım
sür’ati ile yetiştirebilir. Dahil
de cereyan eden ahvali gazete
lere aksettirmek
istemeyecek
kadar takyitkâr
bulunmak ar
tık gizlilikten nasibi kalmayan
sırları
faşetnıemeye çalışmak
demektir ki,
bunun ne kadar
abes olduğu aşikardır.»
(VAKİT) gazetesi diyor ki :
«Ali Kıza Paşa kabinesi, ka
milen namuslu
ve muhterem
zevattan müteşekkildir. Bu ka
bineye, pek müşkül olan vazife
lerinin ifası hususunda
can ve
gönülden muvaffakiyetler dile
riz. Hükümetle millet arasındaki
münasebetin iadesi ve memleket
te birliğin temini için artık yol
açılmıştır.»
(İSTİKLAL.)
gazetesi,
Da
mat Ferit'in ayrılmasından bah
sederken
şöyle
demektedir :
«Nihayet gitti... Fakat ne ken
di eyledi rahat ne halka verdi
huzur !»
(İKDAM) gazetesi ise, şunla
rı yazıyor :
«Damat Ferit Paşa kabinesi,
milli harekat meselesinde Padi
şahın arzularına tamamen aykı
rı bir siyaset tatbikinde
şid
detle ve İsrarla devam etti. Hal
buki bu hal, meşruti devlet ida
relerinde hiç de tabu olmayan
bir hal idi.
Onun için uzun
müddet devam edemezdi. Nite
kim de devam edemedi. Nihayet
Ferit Paşa kabinesi devrildi. İki
kabinenin dahili siyaseti, Padi
şahın arzularına muvafık olabil
mek
için, Anadolu’daki
millî
cereyanı mikiimete karşı gayri
müsait bir cereyan halinden çı
kararak o cereyanı merkez hü
kümetin siyaseti ile hem ahenk
kılmaya çalışmaktan ibaret bir
siyaset olmak lâzımdı. Onun için
Ali Rıza Paşa kabinesi,
mem
leket ve milletin bugünkü ih
tiyacına ve emellerine muvafık
bir siyaset tâkip etmek için sa
mimi bir arzu ile çalıştığı tak
dirde muvaffak olacağına hük
mediliyor.»
DAMAT TARAFTARLARI i
iktidarı sırasında şiddetle Da
mat Ferit’in ve icraatını destek
lemiş olan gazetelerden ALEM
DAR, şimdi fikrini değiştirmiş,
şunları yazmaktadır :
«Aman yarabbı, sedaret kol
tuğuna nasıl yapışmıştı.
San
ki mıhlanmış kalmıştı. Verinden
kımıldamamak için ne yapaca
ğını bilemiyordu. Anadolu
ne
istiyor?
Mustafa Kemal Paşa
ne istiyor? Hayır sual yanlıştı.
Anadolu ne istiyor? Mustafa Ke
mal Paşa ne istemiyor ? demek
icap ediyordu. Sual bu tarzda
olacak olursa cevabı sadece şu
idi : — Evvelâ
Ferit Paşa’ yı
istemiyordu. Saniyen Ferit Pa-
şa’yı istemiyordu. Salisen Ferit
Paşa’yı istemiyordu !»
Damat’ı şiddetle
tutanlardan
SABAH
gazetesi ise, şunlar)
yazmaktadır :
«Bugünkü
buhranın zuhuru
tabiî addedilmek lâzım geliyor
du. Her ne ise, bu
dakikada
memleketimiz ölüm
döşeğimle
bulunduğu cihetle maziyi karış
tırmak ve bu hareketlin
mem
leketin nePi ve zararını muhtaç
olup olmıvacağını
münakaşaya
kalkışmak
istemeyiz. Maanıa-
fih insafla söylemek lâzım gelir
se Ferit Paşa,
dahili vaziyeti
mizin bugünkü
halinden mes'ul
addedilemez !»
PEYAM gazetesinde
Ali Ke
mal ise. Damat Ferit’i övmek
te ve sabık Başbakanın «vatan
için çalışmış
olduğunu»
iddia
ederek, «Anado’ u’dakilerin
onu
i s t e m e d i ğ i n i »
ilâve etmektedir.
A.
Rıza Paşa:
Derhal
seçimler hazırlansın
Yem Başbakan «İtin verdlğ: ilk beyanatında, böyle müşkül biı zamanda sırf memlekete hayırlı olabilmek ümidi ile Başbakan tığı kabul ettiğini ve teşkil etti ği hükümetin üyelerinin de bi taraf ve hiç bir partiye mensup bulunmadıklarını söylemiştir.
Ali Rıza Paşa, Padişahın da calep ettiği gibi derhal seçimleri hazırlıyacaklarını ve tamamiyle bunda tarafsız kalacaklarını da bildirmiştir.
Başbakan: " — Gayemiz, mille ti tamamiyle temsil eden bir mil Ü meclisi toplamaktır. Milletin bu hakkını istimal etmesi esas emelimizdir. Ondan ötesi milli meclise aittir” demiştir.
BİR AY EVVEL NE DEMİŞTİ?
<AKSAM) gazetesi, bundan tak
B A Ş B A K A N , “ G A Y E M İZ , MÎLLETÎ T A M A -
M ÎYLE TEM SİL EDEN BİR MİLLÎ MECLÎSİ
T O P L A M A K T IR ” D İYO R .
riben bir ay evvel, Yalova’da is ti rahat te İken Ali Rıza Paşa ta ralından, gazetenin bir muhabi rine hususî surette verilmiş olan beyanatı dün yayınlamıştır. Ali Rıza Paşa geçen ay şunları söy lemiştir:
" — Ben süratle seçimlerin ya pılması lehindeyim. Millet gelip kendi mukadderatını ele almalı dır. Bütün dünya demokrasi esas lan üzerine kurulurken biz na sıl aristokrasi yaparız. Bu mese lenin sürümcemede kalmamasını biı çok defalar İçişleri Bakanına söyledim.
"Anadoluda görülen ahvalin
ihalesi ancak milli meclisin top lanması ve milletin itimadına Lâyik bir hükümetin işbaşına geçmesi ile kabildir. Eğer seçim ler yapılsa,
bu
müşkül zaman larda millet mukadderatına ha kim otsa, ortada ihtilaf kalmaz.*'Sulh hakkında ki noktainazarı mız ilk defa olarak Tevfik Paşa tarafından Parise gönderilen mub tirada pek sarih bir surette izab edilmiştir. Binaenaleyh manda ve saire meselesi hakkında fazla söze hacet yoktur. Bence Tev fik Paşa muhtırası, mülk ve millete en ziyade muvafık olan fikirler] İhtiva etmektedir.**
İstanbul Şehir Üniversitesi Kütüphanesi Ta h a Toros Arşivi
