Turk Nora§irurji Dergisi 10: 218 - 220, 2000 Goksel: Span tan Spinal Epidural Hematam: Olgu SlIIlumu
Spontan
Spinal
Olgu
Epidural
Sunumu
Hematom:
Spontaneous Spinal Epidural Hematoma:
Case Report
...
H.
MURAT GOKSEL, OZEN KARAOAG, MUSTAFA GURELiK, UNAL OZUMCumhuriyet Universitesi TIP FakiiItesi, Noro;;iriirji A.B.D., Sivas
Geli;; Tariru: 3.6.2000 ~ Kabul Tarihi: 14.9.2000
Ozet: Spinal epidural hematom, seyrek goriilen bir durumdur. Hastalann c;ogunda hematomu olu;;turan bir faktor varken; kiic;iik bir olgu grubu ise "spontan" olarak tammlamr. Bu yazIda, cerrahi tedavi ile iyi bir prognoz saglanmI;; olan, spontan servikotorasik spinal epidural hematom olgusu sunulmu;; ve ilgili literatiir gozden gec;irilmi;;tir.
Anahtar Sozciikler: Epidural hematom, omurilik kompresyonu, cerrahi dekompresyon
GiRi$
Spontan spinal epidural hematom (SSEH) seyrek goriilen bir durumdur. Literahirde SSEH i<;in <;ef,iitlitammlar yapIlmlf,itIr; en sIk lomber ponksiyon, cerrahi girif,iim gibi iyatrojenik bir prosediir ve dislokasyon ya da kmga neden olan bir travma olmakslzm ortaya <;Ikan hem atom olarak tammlanmlf,itIr. Bu tamm primer hematolojik bozukluklara bagh kanama, antikoagiilan tedavi, vaskiiler malformasyonlar, ateroskleroz, hipertansiyon veya epidural mesafeye invaze olan neoplazmlar gibi bir <;ok nedene bagh hematomlan da i <;erir. Bir<;ok yazar ise belirli bir neden saptanamayan, idyopatik gelif,ien hematomlan
Abstrac: Spinal epidural hematomas are infrequent entities. Besides the presence of several different causative factors in the majority of the patients, a small group of cases is defined as "spontaneous". We present a patient, who had a spontaneously developed cervicothoracic spinal epidural hematoma with a good prognosis after surgical treatment. Relevant reports are reviewed following the case presentation.
Key Words: Epidural hematoma, spinal cord compression, surgical decompression
spontan olarak tammlamlf,itIr (2,4,5,6). Bu yazIda, bu tiir bir SSEH olgusu sunulmuf,itur.
OLGU
SUNUMU
Ani boyun agnsl ve sol kolda gii<; kaybI yakmmasl ile baf,ivuran 72 yaf,imdaki bayan hastanm travma oykiisii yoktu. Sistemik muayenesinde hafif hipertansiyon dlf,imda bir patoloji saptanmad!. Norolojik muayenesinde ise sol kolda multiradikiiler duyusal ve motor kaYlp yard!. Rutin laboratuar tetkikleri; tarn kan saYImI, kanama zamam, pIhtIlaf,ima zamam ve biyokimya degerleri normal sInular i<;indeydi. Oirekt grafilerinde servikal vertebralarda herhangi bir kmk ya da dislokasyona
Turk Ndro~irurji Dergisi 10: 218 - 220, 2000
rastlanmadl.
<::ekilen spinal MRI'da T1 aglrhkh
gbrunhilerde
C4'den C/ye uzanan spinal kanalm sol
posterolateralinde
yerle;;ik ve hafif hiperintens
epidural kitle saptandl ($ekil1,2). Sagital ve aksiyel
T2 aguhkh
gbruntUler
lezyonun
histopatolojisi
hakkmda
herhangi
bir
bilgi
vermiyordu.
Nbroradyolojik
tam
metastatik
bir epidural
neoplastik
lezyon olaslhgl
olarak bildirilmi;;ti.
Cerrahi giri;;imde lezyonun geni;;ligine uygun olarak
CS'67
ve Tl sol hemilaminektomi
yaplldl ve 6 cm.
uz~nlukta,
1,5 cm. kalmhkta
organize
olmaya
ba;;laml;;
bir
epidural
hematom
~lkanldl.
Hematomun
~lkanlmasml
takiben herhangi
bir
anormal damarsal yapl ya da kanama gbrulmedi.
Postoperatif
dbnemde
herhangi
bir
sorunla
kar;;lla;;llmadl,
sol deltoid
ve biseps kaslannda
hafif gu~ kaybl olan hasta 10. gunde taburcu edildi.
6 ay sonra
yapllan
kontrol
muayenesinde
sol
koldaki
nbrolojik
kaybm
tarn olarak duzeldigi
gbzlendi.
$ekil
1:Sagital
T1aglfhkh goruntii. Hematom spinal
kordun arkasmda hiperintens
kitle olarak
goriilmektedir.
Gdksel: Spantan Spinal Epidural Hematam: Olgll Sununlll
TARTI$MA
ister travmatik, ister nontravmatik olsun, spinal
epidural hematom seyrek gbrulen bir durumdur.
Literaturde yakla;;lk olarak 330 nontravmatik
spinal
epidural hematom olgusu yaymlanml;;tlr, bunlann
250'den fazlasl MRI kullamlan dbneme aittir (3,5).
Akut spinal kord kompresyonu olgulannda, MRI ile
SSEH tamsmdaki bnemli artl;;, MRI kullamml bncesi
dbnemde, bnemli saYlda SSEH olgusuna yanh;; tam
konuldugunu
ya
da
tam
konulamadlgllll
du;;und urmektedir.
SS EH
terimi
bir~ok
yazar
tarafmdan
kullamlmasma
kar;;m, literaturde
bu terimin farkh
ani ami an
vardu
(3,5,6,7).
Bazl
yazllarda
nontravmatik
spinal epidural hematomlann
tu mu
SSEH olarak kabul edilmi;;tir (5,6). Nontravmatik
spinal epidural hematomlann
nedenleri arasmda,
hematolojik
bozukluklara
bagl1
kanama,
antikoagUlan
tedavi, vaskuler
malformasyonlar,
ateroskleroz,
hipertansiyon,
vaskulitis,
Paget
hastal1gl,
ankilozan
spondilit
ve epidural
mesafeye yaYllan neoplazmlar
bildirilmi;;tir
(5,6).
Bununla
birlikte
01gulann%40'mda
belirli
bir
neden
ya da bnceden
var
olan
bir
faktbr
saptanmaml;;
ve bazl yazarlar
bu olgulan
SSEH
olarak kabul etmi;;tir (3,7). Burada sunulan olguda
hafif hipertansiyon
dl;;mda etiyolojik
bir faktbr
saptanmadl.
Literaturde
bildirilen
olgulann
%3'unde
hipertansiyon
olmasma
ragmen,
$ekil
2:Aksiyel T1 aglrhklI goruntu.
Csseviyesinde sol
posterolateral kitle (hematom) gorunumu.
Tfirk Noro~iriirji Dergisi 10: 218 - 220, 2000
hipertansiyon ile spinal epidural kanama arasmdaki ili~ki a<;lk degildir.
Hemen hem en turn SSEH olgulannda, etkilenen spinal segmentler ve ekstremiteyi tutan ani ba~layan ~iddetli agn ile birlikte, hlzla ilerleyen norolojik kaYlp gorulur (5). SSEH 14 ay ile 90 ya~ arasmdaki turn ya~ gruplannda gorulmesine kar~m, olgulann yandan fazlasl 50-80 ya~ arasmdadlr. Servikotorasik ve torakolomber bolgeler en slk tutulan alanlardlr. Olgulann 1/3'unde hematom alt servikal bolgede yerle~mi~tir. Hematom genellikle birka<; segmentte slmrhdu ve olgulann %99'unda posterolateral yerle~imlidir (1,2,4,5,6). Bu verilerin de gosterdigi gibi, burada sunulan tipik bir SSEH olgusu ornegidir. Bu olguda ameliyat oncesi metastatik lezyon tamsl konulmu~ olmasl, tartI~ma yaratabilir. Jamjoom'un da bildirdigi gibi tipik klinik tabloya ragmen SSEH tamsl <;ogu zaman ameliyat slrasmda konulmaktadlr (3). Bu nedenle etyolojisi ku~kulu spinal kord baslsl olgulannda SSEH olaslhgml akIlda tutmamn onemini vurgulamak istiyoruz. Gunumuzde MRI, SSEH tamsmda tercih edilen tam yontemidir; fakat MRI sinyal karakteristiklerinin hematomun ya~ma bagh olarak degi~iklikler gosterdigi unutulmamahdlr.
SSEH'un kaynagl halen tartI~mahdlr. En yaygm varsaYlma gore bu tip hematomun kaynagl spinal epidural venoz pleksus iken, Beatty ve Wins ton epidural servikal venler i<;indeki basmcm intratekal basm<;tan daha du~uk oldugunu ve bu nedenle venoz kanamanm spinal kord baslsl yapamayacagml ve SSEH nedeninin ku<;uk epidural arter ya da dural tu pun eksternal yuzeyindeki kriptik vaskuler malformasyon rupturu olabilecegini one surmu~lerdir (1). Bu tur lezyonlann gosterilmesindeki yetersizlik, kanama suasmda bunlann yokolmasma baglanabilir (1,3,6).
SSEH'un tedavisi cerrahi dekompresyondur. Olasl bir plhtIla~ma bozuklugu duzeltildikten hemen soma cerrahi dekompresyon i<;in laminektomi yaplhr. Servikal SSEH olgulan cerrahi dekompresyon yapIlmadlgmda slkhkla fataldir. Cerrahi giri~im en klsa sure de uygulanmahdu; <;unku, klinik sonucun niteligini semptomlann ba~langlcl ile cerrahi giri~im arasmdaki sure ile birlikte ameliyat oncesi norolojik kaybm ~iddeti belirler (4,5,6). Bununla birlikte literaturde MRI kullamlan doneme ait, birka<; spontan rezolusyon
Goksel: Spoil/ail Spillal Epidural Hema/om: O/gu Sl/lIl/ml/
gosteren olgu bildirilmi~tir. Yakm norolojik gozlem altmda konservatif yakla~lm herhangi bir norolojik kaybl olmayan ya da hareket klsltlamasma neden olmayan hafif norolojik kaybl olan hastalar ya da MRI tamsmdan once belirgin progresif iyile~me gosteren hastalar i<;in onerilebilir (3,4,5,6).
Sonu<; olarak, SSEH'un seyrek gorulen fakat tehlikeli bir antite oldugu soylenebilir. Son Ylllarda, SSEH olgulanna MRI ile daha kolay tam koyma ~anSl elde edilmi~ olmasma kar~m, nororadyolojik aymCl tam slrasmda bu hastahgm adl aklmda tutulmahdu.
*Bu olgu
17-19
MaYls1999
tarihinde Tiirk Ndro§iriirji Dernegi XIII. Bilimsel Kongresinde poster bildiri olarak sunulmwjtur.Yazl~ma Adresi: H. Murat Goksel
cO.
HastanesiBeyin-Sinir Cerrahi Boliimii 58140 Sivas Tel: 03462191010/2152 Fax: 0346 2191284 E-mail: mgoksel@ada.net.tr Mgoksel@medscape.com
KAYNAKLAR
1. Beatty R M, Wins ton K R: Spontaneous cervical epidural hematoma, J Neurosurg 61: 143-148, 1984. 2. CohenJ E, Ginsberg HI, Emery D, Schwartz M L: Fatal
spontaneous spinal epidural hematoma following thrombolysis for myocardial infarction, Surg Neurol 49: 520-523, 1998.
3. Jamjoom Z A B: Acute spontaneous spinal epidural hematoma: the influence of Magnetic Resonance Imaging on diagnosis and treatment, Surg Neurol 46: 345-349, 1996.
4. Lawton M T, Porter R W R, Heiserman J E, Jacobowitz R: Surgical management of spinal epidural hematoma: relationship between surgical timing and neurological outcome, J Neurosurg 83: 1-7, 1995.
5. Lonjon M M C, Paquis P, Chanlet S, Grellier P: Nontraumatic spinal epidural hematoma: report of four cases and review of the literature, Neurosurgery 41(2): 483-487, 1997.
6. Wisoff H S: Spontaneous intraspinal hemorrhage, in Wilkins R H, Rengachary SS (eds.): Neurosurgery Vol II, Second edition, McGraw-Hill Companies, USA, 1996: 2559-2561 s.
7. Wu C T, Lee S T: Spinal epidural hematoma and ankylosing spondylitis: case report and review of literature, J Trauma 44(3): 558-561, 1998.
